Pracownik pralni chemicznej
(815702)
Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Pracownik pralni chemicznej (815702)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-281-2 (281)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach .................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Identyfikowanie asortymentu przekazanego do czysz-
czenia oraz wykonanie czyszczenia i prania chemicz-
nego tekstyliów Kz1 ........................................................ 10
3.2. Wyka
ń
czanie procesu czyszczenia i prania chemiczne-
go tekstyliów Kz2 ............................................................ 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
815702 Pracownik pralni chemicznej
Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz
ą
dze
ń
(w Mi
ę
-
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).
Grupa elementarna 8157 – Operatorzy maszyn do prania (w Mi
ę
-
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 8157 Laundry machine operators).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja S. Pozostała działalno
ść
usługowa, Dział 96. Pozostała
indywidualna działalno
ść
usługowa, Grupa 96.01. Pranie i czysz-
czenie wyrobów włókienniczych i futrzarskich.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5
przedsi
ę
biorstwach (małe − 3, mikro − 2, w tym usługowe − 4, usługowo-
-handlowe − 1), przeprowadzonych w lutym 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Zbigniew Kadaj – UNIPRAL Spółka z o.o. w Olsztynie,
•
Stanisława Szumli
ń
ska – PW PROFIL A Spółka z o.o. w Krako-
wie,
•
Cecylia Wyszomierska-Matczak – Samodzielny Publiczny Cen-
tralny Szpital Kliniczny w Warszawie,
•
Piotr St
ę
pie
ń
– ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Instytutu
Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.
Ewaluatorzy:
•
Balbina Czerwi
ń
ska – własna działalno
ść
pralnicza w Łodzi,
•
Grzegorz Kunda – BAXTER S. J. Grzegorz Kunda, Andrzej Mali-
nowski w Tykocinie.
5
Recenzenci:
•
Zdzisław Piber – UNITECHNIKA S.A. w Poznaniu,
•
Marek Rudzi
ń
ski – Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej w Brwino-
wie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Ryszard Lech (przewodnicz
ą
cy) – Polska Izba Gospodarcza
Czysto
ś
ci w Bydgoszczy,
•
Marian Ło
ś
– Stowarzyszenie Włókienników Polskich Oddział
w Warszawie,
•
Wanda Bukowska – Zarz
ą
d Regionu Ziemia Radomska NSZZ
„Solidarno
ść
” w Radomiu.
Data zatwierdzenia:
•
15.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Pracownik pralni chemicznej wykonuje zespół czynno
ś
ci zwi
ą
za-
nych z czyszczeniem chemicznym tekstyliów.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Zawód pracownika pralni chemicznej jest zawodem o charakterze
usługowym. Pracownik pralni chemicznej przyjmuje tekstylia, klasyfiku-
je je według: rodzaju tekstyliów,
ź
ródła pochodzenia, rodzaju zabru-
dze
ń
, rodzaju włókien, koloru, kieruj
ą
c si
ę
przy tym zaleceniami produ-
centa tkanin i własnym do
ś
wiadczeniem. Nast
ę
pnie dokonuje wyboru
technologii czyszczenia. Pracownik pralni chemicznej obsługuje i nad-
zoruje prac
ę
maszyn i urz
ą
dze
ń
stosowanych na wszystkich etapach
procesu czyszczenia, ocenia jako
ść
wykonanej usługi. Pracownik pralni
chemicznej odpowiedzialny jest za dobór i wykorzystanie
ś
rodków
chemicznych, kontroluje urz
ą
dzenia sterowniczo-dozuj
ą
ce i nadzoruj
ą
-
ce proces technologiczny. W zale
ż
no
ś
ci od profilu działalno
ś
ci pralni
mo
ż
e równie
ż
wykonywa
ć
usług
ę
uszlachetniania tekstyliów zgodnie
z oczekiwaniem klienta poprzez: barwienie, dekatyzacj
ę
,
ś
cieranie itp.
Celem pracy pracownika pralni chemicznej jest wyczyszczenie powie-
rzonych tekstyliów zgodnie z zaleceniami producenta i oczekiwaniami
klienta. Obowi
ą
zki pracownika pralni chemicznej realizowane s
ą
w kilku
etapach takich, jak: etap zaczyszczania, etap czyszczenia zasadnicze-
go przy obsłudze agregatów, etap wyko
ń
czenia z wykorzystaniem
urz
ą
dze
ń
fasonuj
ą
cych i prasuj
ą
cych.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy pracownika pralni chemicznej jest pralnia, któr
ą
tworzy zintegrowany zespół maszyn i urz
ą
dze
ń
słu
żą
cych do wykona-
nia usługi. Praca pracownika pralni chemicznej odbywa si
ę
w nast
ę
pu-
j
ą
cych działach: prania, suszenia i prasowania. Pracownik pralni
na
poszczególnych etapach pracuje w
ś
rodowisku hałasu, wysokiej wilgot-
no
ś
ci, wysokiej temperatury, zapylenia oparami substancji chemicz-
nych. Istnieje równie
ż
mo
ż
liwo
ść
kontaktu ze skoncentrowanymi sub-
stancjami chemicznymi, wymuszonym intensywnym ruchem powietrza
oraz par
ą
technologiczn
ą
. Praca pracownika pralni chemicznej prze-
7
biega w systemach jedno- (małe pralnie) lub wielozmianowych (du
ż
e
pralnie). Pracownik pralni obsługuje i nadzoruje przebieg całego proce-
su technologicznego (małe pralnie) lub jego wycinek, pracuj
ą
c w zespo-
le, gdzie jego praca jest nadzorowana. Praca pracownika pralni che-
micznej jest sekwencj
ą
powtarzaj
ą
cych si
ę
czynno
ś
ci, jednak zmien-
no
ść
rodzajów tekstyliów, rodzaju zabrudze
ń
, technik czyszczenia wy-
musza stał
ą
koncentracj
ę
.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Pracownik pralni chemicznej powinien cechowa
ć
si
ę
dokładno
ś
ci
ą
,
staranno
ś
ci
ą
, zmysłem estetyki oraz dbało
ś
ci
ą
o czysto
ść
i porz
ą
dek.
Specyfika zawodu wymaga uzdolnie
ń
technicznych oraz umiej
ę
tno
ś
ci
pracy w zespole. W tym zawodzie nie mog
ą
pracowa
ć
osoby choruj
ą
ce
na alergie lub inne schorzenia zwi
ą
zane z niewydolno
ś
ci
ą
układu od-
dechowego (wysokie zapylenie, kurz, skoncentrowane
ś
rodki chemicz-
ne), a tak
ż
e z upo
ś
ledzeniem czynno
ś
ci ruchowych – zadania wykony-
wane s
ą
w pozycji stoj
ą
cej, cz
ę
sto wymuszonej w dłu
ż
szym przedziale
czasu. W du
ż
ych pralniach cz
ęść
stanowisk charakteryzuje znaczna
monotonia wykonywanych czynno
ś
ci. Pracownik pralni chemicznej ma
równie
ż
bezpo
ś
redni kontakt z klientem, st
ą
d konieczno
ść
posiadania
przez niego odpowiedniej kultury osobistej oraz łatwo
ś
ci komunikowa-
nia si
ę
. Wykonywanie zawodu pracownika pralni chemicznej wymaga
umiej
ę
tno
ś
ci rozpoznania rodzaju tekstyliów, znajomo
ś
ci podstawo-
wych zasad kwalifikacji brudnych tekstyliów do odpowiednich technolo-
gii czyszczenia, spostrzegawczo
ś
ci i koncentracji. Pracownik pralni
chemicznej powinien mie
ć
dobry wzrok i sprawny zmysł dotyku, umie
ć
odró
ż
nia
ć
kolory i rodzaje tkanin, rozpozna
ć
rodzaj zabrudzenia – jego
pochodzenie. Powinien posiada
ć
wra
ż
liwo
ść
estetyczn
ą
. Bardzo wa
ż
na
jest pami
ęć
oraz podzielno
ść
uwagi.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód pracownika pralni chemicznej mo
ż
na wykonywa
ć
po odbyciu
praktyki w zakładzie czyszczenia chemicznego. Pracodawcy ch
ę
tnie
zatrudniaj
ą
osoby z wykształceniem zawodowym (technicznym, zasad-
niczym) w zawodach bran
ż
y chemicznej i włókienniczej. Najcz
ęś
ciej
pracowników przyucza si
ę
do zawodu na stanowisku pracy, a do
ś
wiad-
czenie zdobywa w trakcie pracy. Pracownik pralni chemicznej powinien
bra
ć
udział w szkoleniach organizowanych przez pracodawc
ę
w pral-
8
niach przez przedstawicieli producentów maszyn, urz
ą
dze
ń
pralniczych
oraz
ś
rodków chemicznych. Pracownik pralni chemicznej powinien
uczestniczy
ć
w szkoleniach organizowanych przez stowarzyszenia
i inne organizacje bran
ż
owe.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Obecnie nie ma mo
ż
liwo
ś
ci potwierdzenia kompetencji w zawodzie
pracownika pralni chemicznej. Pozostaj
ą
jedynie certyfikaty potwierdza-
j
ą
ce udział w szkoleniach i seminariach bran
ż
owych. Du
żą
wag
ę
przy-
wi
ą
zuje si
ę
do szkole
ń
prowadzonych przez producentów sprz
ę
tu mon-
towanego w danej pralni chemicznej. Odbyte szkolenia potwierdzane
s
ą
za
ś
wiadczeniami wystawionymi przez producenta.
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Przyjmowanie, znakowanie i klasyfikowanie brudnego asorty-
mentu do prania tekstyliów (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2. Dobieranie
ś
rodków do odplamiania i utrwalania koloru podczas
procesu prania tekstyliów (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2,
KzS).
Z3. Dobieranie technologii czyszczenia tekstyliów (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz1, KzS).
Z4. Obsługiwanie agregatów, maszyn i urz
ą
dze
ń
pomocniczych (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z5. Obsługiwanie maszyn do wyka
ń
czania asortymentu (fasonowa-
nie, prasowanie), (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6. Sortowanie upranych tekstyliów i odbiór ilo
ś
ciowy (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz2, KzS).
Z7. Kontrolowanie jako
ś
ci na poszczególnych etapach procesu
czyszczenia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z8. Pakowanie i przygotowywanie tekstyliów do wydania klientowi
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z9. Prowadzenie dokumentacji procesu czyszczenia tekstyliów (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z10. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP,
ochrony ppo
ż
., ergonomi
ą
i ochron
ą
ś
rodowiska (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Identyfikowanie asortymentu przekazanego do czyszczenia oraz
wykonanie czyszczenia i prania chemicznego tekstyliów (po-
trzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z7, Z9, Z10).
Kz2 – Wyka
ń
czanie procesu czyszczenia i prania chemicznego teksty-
liów (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9,
Z10).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z10).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie sugeru-
je si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła
ś
ciwym dla
wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 8 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód pracownika pralni chemicznej:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci
wyst
ę
puj
ą
ce w procesach technologicznych czyszczenia i prania
chemicznego, zna i rozumie podstawowe zale
ż
no
ś
ci w zawodzie
oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania prowadzo-
nej działalno
ś
ci zawodowej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: umie rozwi
ą
zywa
ć
proste, typowe problemy,
które mog
ą
wyst
ą
pi
ć
w procesie czyszczenia, wyka
ń
czania i pakowa-
nia asortymentu. Umie odbiera
ć
i formułowa
ć
niezbyt zło
ż
one wypo-
wiedzi z klientami oraz osobami współpracuj
ą
cymi. Potrafi wykony-
wa
ć
zadania według ogólnej instrukcji.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z7, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Identyfikowanie asortymentu przekazanego
do czyszczenia oraz wykonanie czyszczenia
i prania chemicznego tekstyliów Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci wyst
ę
-
puj
ą
ce w procesie identyfikowania
asortymentu
przekazanego
do
czyszczenia
oraz
wykonania
czyszczenia i prania chemicznego
tekstyliów, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
i ergonomii w pralni;
−
przepisy sanitarno-higieniczne,
procedury i normy wewn
ą
trz-
zakładowe;
−
rodzaje włókien (tkanin);
−
zasady post
ę
powania z tkani-
nami z uwzgl
ę
dnieniem wła-
ś
ciwo
ś
ci fizycznych włókien,
ich zwi
ą
zków, mieszanek;
−
mi
ę
dzynarodowy system zna-
kowania tekstyliów;
−
maszyny i urz
ą
dzenia stoso-
wane w procesie prania;
−
obieg dokumentów w zakła-
dzie;
−
procedury i instrukcje obsługi
maszyn i urz
ą
dze
ń
pralniczych;
−
technologie czyszczenia che-
micznego w agregatach;
Umiej
ę
tno
ś
ci – umie rozwi
ą
zy-
wa
ć
proste typowe problemy,
które mog
ą
wyst
ą
pi
ć
w procesie
identyfikowania asortymentu prze-
kazanego do czyszczenia oraz
wykonania czyszczenia i prania
chemicznego tekstyliów, wykonuje
zadania według ogólnej konstruk-
cji, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
.,
ochrony
ś
rodowiska i ergono-
mii w pralni;
−
przestrzega
ć
przepisów sani-
tarno-higienicznych, stosowa
ć
normy wewn
ą
trzzakładowe;
−
rozpoznawa
ć
włókna w wyro-
bie tekstylnym;
−
dobiera
ć
metody czyszczenia
do rodzaju włókien;
−
dobiera
ć
preparaty do za-
czyszczania uporczywych za-
plamie
ń
, z uwzgl
ę
dnieniem za-
lece
ń
producenta tekstyliów
oraz stopnia zabrudzenia;
−
stosowa
ć
zalecenia producen-
ta tkanin zgodnie z mi
ę
dzyna-
rodowym systemem znakowa-
nia;
11
−
procedury dotycz
ą
ce substancji
chemicznych w procesie prania;
−
metody
identyfikacji
zabru-
dze
ń
;
−
preparaty stosowane w che-
micznym czyszczeniu teksty-
liów;
−
zasady organizacji pracy na
stanowisku.
−
obsługiwa
ć
i nadzorowa
ć
prac
ę
sprz
ę
tu podczas procesu pra-
nia;
−
rejestrowa
ć
wykonane proce-
dury pralnicze;
−
dobiera
ć
ś
rodki ochrony osobi-
stej do wykonania procesów
czyszczenia.
−
post
ę
powa
ć
zgodnie z proce-
durami i instrukcjami w pralni;
−
dobiera
ć
preparaty i technolo-
gie czyszczenia i zaczyszcza-
nia gwarantuj
ą
ce oczekiwany
efekt czysto
ś
ci;
−
dobiera
ć
sprz
ę
t
(agregaty
i urz
ą
dzenia)
oraz
proces
czyszczenia (programu);
−
obsługiwa
ć
maszyny i urz
ą
-
dzenia zgodnie z instrukcjami
przy wykonywaniu zada
ń
pral-
niczych;
−
ocenia
ć
jako
ść
wykonanego
procesu.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wyka
ń
czanie procesu czyszczenia i prania
chemicznego tekstyliów Kz2
Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci wyst
ę
puj
ą
-
ce w procesach wyka
ń
czania,
czyszczenia i prania chemicznego
tekstyliów, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady wyka
ń
czania teksty-
liów w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju
włókien, przeznaczenia wyro-
bów i sposobu u
ż
ytkowania;
−
wewn
ę
trzne zakładowe proce-
dury i normy, ustalenia z od-
biorc
ą
usługi w zakresie wy-
ka
ń
czania tekstyliów;
Umiej
ę
tno
ś
ci – umie rozwi
ą
zywa
ć
proste typowe problemy, które
mog
ą
wyst
ą
pi
ć
w procesach wy-
ka
ń
czania, czyszczenia i prania
chemicznego tekstyliów, wykonuje
zadania według ogólnej instrukcji,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
technologi
ę
wyka
ń
-
czania, zgodn
ą
z mi
ę
dzynaro-
dowym systemem znakowania
wyrobów tekstylnych oraz zale-
ceniami producenta;
12
−
maszyny i urz
ą
dzenia wyko-
rzystywane w procesie wyka
ń
-
czania;
−
systemy informatyczne, pro-
gramy specjalistyczne wyko-
rzystywane w pralni;
−
obieg dokumentów w zakła-
dzie.
−
dobiera
ć
sprz
ę
t do wykonania
zada
ń
.
−
obsługiwa
ć
i nadzorowa
ć
sprz
ę
t
przy wykonywaniu zada
ń
;
−
monitorowa
ć
przebieg procesu
na ka
ż
dym etapie wyka
ń
czania
i fasonowania tekstyliów;
−
dokonywa
ć
oceny jako
ś
ci wy-
konanej usługi;
−
organizowa
ć
prac
ę
na stanowi-
sku;
−
rejestrowa
ć
wykonane proce-
dury;
−
obsługiwa
ć
elektroniczne no
ś
-
niki informacji, zbiera
ć
dane
z całego procesu czyszczenia;
−
interpretowa
ć
odczytane dane
z przebiegu procesu technolo-
gicznego;
−
archiwizowa
ć
dane z procesu
czyszczenia;
−
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
jako-
ś
ci.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach w pralni,
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
zada
ń
zwi
ą
zanych z proce-
sem prania,
−
potrafi ocenia
ć
swoje działania zwi
ą
zane z procesem prania,
−
dostosowuje zachowanie do okoliczno
ś
ci podczas wykonywania
zada
ń
w pralni.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu pracownika
pralni chemicznej przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 815702 Pracownik pralni
chemicznej
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.