1.Kto użyl pierwszy raz pojęcia pedagogika społeczna.
Po raz pierwszy pojęcie pedagogiki społecznej użył w 1834 roku F. Adolf Diesterweg w "Przewodniku do
kształcenia nauczycieli niemieckich".

2.Co to jest pedagogika społeczna – definicja.
Pedagogika społeczna- jest nauką praktyczną rozwijającą się na skrzyżowaniu nauk o człowieku,
biologicznych i społecznych z etyką i kulturoznawstwem (teorią i historią kultury) dzięki własnemu
punktowi widzenia. Można go najkrócej określić jako zainteresowanie wzajemnym stosunkiem jednostki i
środowiska, wpływem warunków bytu i kręgu kultury na człowieka w różnych fazach jego życia, wpływem
ludzi na zapewnienie bytu wartościom poprzez ich przyjęcie i krzewienie oraz przetwarzanie środowisk
siłami człowieka w imię ideału. (Helena Radlińska)
Natomiast według Aleksandra Kamińskiego, kolejnego znanego i zasłużonego naukowca dla pedagogiki
społecznej, owa pedagogika jest:
nauką praktyczną;
nauką mającą służyć ludzkim potrzebom zarówno w kategorii jednostki jak i społeczeństwa;
nauką skupiającą się na warunkach środowiska wychowawczego, z uwzględnieniem faktu, iż są to czynniki
wpływające na rozwój i efekty, które mogą zostać uzyskane poprzez szereg oddziaływa dydaktyczno
wychowawczych;
nauką współpracującą z naukami biologicznymi i humanistycznymi, społecznymi.

Ponadto, mówiąc o definicjach pedagogiki społecznej, należy zaznaczyć, iż może być ona rozumiana
w znaczeniu szerszym, oraz zawężonym. W ujęciu szerszym pedagogika społecznajest dziedziną nauki,
która zajmuje się środowiskiem, jednostką oraz ich wzajemnymi oddziaływaniami na siebie. W oparciu
o obserwowane oddziaływania nauka ta koncentruje się na powstających w ich wyniku czynnikach
powodujących sukcesy, powodzenie, bądź porażki w oddziaływaniach wychowawczych
i dydaktycznych. W ujęciu węższym pedagogika społecznarozumiana jest jako dyscyplina naukowa
zajmująca się praca socjalną. Tym samym obejmuje swymi oddziaływaniami ludzi w każdym wieku.

Pedagogika społeczna jest częścią pedagogiki ogólnej. Zajmuje się tą częścią teorii wychowania, która
skupiona jest wokół środków wychowawczych oddziałujących na wychowanka, które warunkują jego
rozwój i decydują o rezultatach działalności wychowawczej. Pedagogika społeczna analizuje rodzaje
potrzeb wychowawczych, które pojawiają się na różnych etapach życia wychowanka. W szczególny sposób
pedagogika społeczna zajmuje się środowiskiem wychowawczym i całą społeczną sytuacją wychowanka.

3.Kto jest prekursorem polskim pedagogiki społecznej.
Helena Radlińska, Aleksander Kamiński, Ryszard Wroczyński, Stanisław Kowalski, Stanisław Szacki,
Zygmunt Mysłakowski, Czesław Babicki, Kazimierz Jeżewski, Kazimierz Lisiecki.

4.Typy środowisk.
Rodzaje środowisk:
→ podział wg kryterium rodzaju bodźców środowiskowych:
środowisko naturalne - czyli układ geograficzny, obejmujący elementy otoczenia, będące dziełem samej
natury i których na których istnienie nie miał wpływ człowiek; określane również jako środowisko fizyczne;
innymi słowy - środowisko naturalne to Ziemia wraz z jej zasobami, ukształtowaniem powierzchni,
jej klimat, fauna i flora
środowisko społeczne - stanowi układ ludzi oraz stosunki społeczne otaczające jednostkę; pedagogika
społeczna zainteresowana jest empirycznym obrazem środowiska społecznego, a więc jego
funkcjonowaniem i wychowawczym oddziaływaniem; wyróżnia się następujące elementy środowiska
społecznego:
→ rozmieszczenie ludności oraz gęstość zaludnienia (od tych elementów uzależniona jest częstotliwość
i różnorodność kontaktów społecznych)
→ struktura zawodowa ludności (świadcząca o stopie życia, zróżnicowaniu ekonomicznym i o poziomie
kulturalnym)
relacje poszczególnych grup wieku (wskazują na biologiczny dynamizm ludności)
struktura i poziom wykształcenia

środowisko kulturowe - stanowi oddziałujące na jednostkę elementy dziedzictwa kulturowego człowieka
(przy założeniu, iż przez kulturę rozumiemy sumę zobiektywizowanych elementów historycznego dorobku
człowieka); dorobek działalności człowieka ma dwojaki charakter: może obejmować wytwory działalności
ludzkiej bądź sposoby ich przeżywania: w pierwszym przypadku będą to dobra kultury, w drugim - o
reakcje człowieka na owe dobra

W socjologii wyodrębnia się trzy typy środowiska społecznego:
a) środowisko makrospołeczne;
b) środowisko regionalne;
c) środowisko mikrospołeczne.

Środowisko lokalne: zbiorowość społeczna zamieszkująca niewielki, względnie zamknięty obszar; to system
instytucji służących organizacji życia zbiorowego, mechanizmy regulujące zachowania jednostkowe
i stosunki międzyludzkie. Wyróżniamy takie elementy środowiska lokalnego jak: odrębność, pewien stopień
odizolowania od innych środowisk, cywilizacyjna, religijna i narodowa tożsamość; homogeniczność
zawodowa i gospodarcza; znaczny wpływ i zdolność kontroli społeczności grupowej nad jednostką;
powszechne utożsamianie się jej członków.
Środowisko wychowawcze: zespół warunków wśród których bytuje jednostka i czynników
przekształcających jej osobowość, oddziałujących na nią przez jakiś określony czas lub stale; miejsce
w którym dokonuje się proces wychowawczy.

5. Rodzaje bezrobocia.
Strukturalne To bezrobocie powstają na wskutek upadku pewnych branż gałęzi przemysłu , zmian w
strukturze gospodarki. Dotyczy ono dużych grup ludności , obszarów bez regionów i możliwość
rozwiązania tej sytuacji leży poza zakresem możliwości samej jednostki. Z reguły jest ono bezrobociem
wydłużającym się w czasie a jego konsekwencje przekładają się na rodzinę osób bezrobotnych
Koniunkturalne System koniunkturalny gospodarki rozwija się nierównomiernie przechodząc od czasów
pros perity do czasów secesji( przestoju) powoduje to zapotrzebowanie na pracowników na rynku
Frykcyjne (przejściowe) Jest to bezrobocie nieuniknione , które występuje w każdym rodzaju gospodarki
Uważane za normy gospodarki oscylują na granicy do 4 %b Występują one z sytuacji kiedy pracownik z
przyczyn zależnych bądź niezależnych od niego odchodzi z pracy ale w bardzo krótkim czasie znajdują
kolejne zatrudnienie , bądź kiedy po ukończeniu edukacji przez pewien okres poszukuje atrakcyjnej dla
siebie oferty

RODZAJE BEZROBOCIA NIETYPOWE :
Dobrowolne
a) kobiety :
- kobiety onieśmielone rynkiem pracy – małe szanse na znalezienie pracy przez rynek lokalny
- kobiety które rezygnują z pracy – które chcą „odchować dzieci”
b) roszczeniowi klienci którym nie opłaca się pracować
c ) osoby pracujące w szarej strefie ( na czarno)
d ) nisko wykwalifikowani pracownicy wykonujący żmudną i nudną pracę
e ) czerpią zysk z innego źródła aniżeli z wynagrodzenia ( np. złodzieje , prostytutki , grupy patologiczne –
które pozyskują środki z nielegalnych źródeł )
Pod zatrudnienie
- dotyczy to osób pracujących na stanowiskach nie wymagających wysiłku ale kwalifikacji , które
bezrobotni posiadają
- występuje ono najczęściej w sytuacji wysokiej stopy bezrobocia , kiedy pracodawca ma do wyboru wielu
chętnych do pracy
Utajnione
- dochodzi do niego gdy osoby z różnych przyczyn zatrudniane są przez pracodawcę i również z różnych
przyczyn nie świadczą pracy bądź świadczą ją w niewielkim zakresie
- z tego rodzaju bezrobociem mamy do czynienia np. gospodarstwa rolne , w firmach rodzinnych

6. Napisz, co to jest bezrobocie strukturalne.
To bezrobocie powstają na wskutek upadku pewnych branż gałęzi przemysłu , zmian w strukturze
gospodarki. Dotyczy ono dużych grup ludności , obszarów bez regionów i możliwość rozwiązania tej
sytuacji leży poza zakresem możliwości samej jednostki. Z reguły jest ono bezrobociem wydłużającym się
w czasie a jego konsekwencje przekładają się na rodzinę osób bezrobotnych

7.Co to jest migracja?
MIGRACJA jest to proces przemieszczeń przestrzennych ludzi, zmiany miejsca zamieszkania (pobytu)
osób, które przenoszą się z miejsca pochodzenia (miejsca wyjazdu) do miejsca przeznaczenia (miejsca
przyjazdu). Migracje wywoływane są przez takie zjawiska, jak słaby rozwój gospodarczy określonego kraju
lub występujący na nim nadmiar siły roboczej. Duży wpływ na ruchy migracyjne wywierają wojny,
prześladowania religijne i polityczne, podboje, a również decyzje polityczne, zmierzające do
zagospodarowania nowych obszarów.
Migracją lub ruchem migracyjnym w ścisłym znaczeniu nazywamy całokształt przesunięć prowadzący do
zmiany miejsca zamieszkania osób, które przenoszą się z miejsca pochodzenia lub miejsca wyjazdu do
miejsca przeznaczenia lub miejsca przyjazdu.

8.Funkcje rodziny.
1) materialno-ekonomiczna zaspokojenie potrzeb społecznych oraz zlenienie podst. środków do życia
2) opiekuńczo zabezpieczająca opieka wobec dzieci jak i osób starszych
3) legalizacyjno- kontrolna- akceptacja zachowań wcześniej uznawanych a dewiacyjne np.
Biopsychiczna
prokreacyjna
seksualna
Ekonomiczna
materialno – ekonomiczna
opiekuńczo – zabezpieczająca
Społeczno – wyznaczająca
stratyfikacyjna
legalizacyjno – kontrolna
Socjopsychologiczna
socjalizacyjno – wychowawcza
kulturalna
religijna
rekreacyjno – towarzyska
emocjonalno – ekspresywna

Funkcje rodziny wg. podziału Tyszki:
funkcje biopsychiczne (seksualna, prokreacyjna)
funkcje ekonomiczne (opiekuńczo-zabezpieczająca, materialno-ekonomiczna)
funkcje społeczno-wyznaczające (kontrolna, klasowa)
funkcje socjopsychologiczne (kulturalna, socjalozacyjno-wychowawcza, emocjonalno-ekspresyjna,
rekreacyjno-towarzyska)

Przez wzgląd na trwałość oraz zmienność funkcji a także ich znaczenie dla rodziny, możemy podzielić je na
pierwszorzędne (istotne) oraz drugorzędne (akcydentalne)

Funkcje pierwszorzędne
prokreacyjna (związana jest z podtrzymaniem gatunku ludzkiego, zaspokajaniem potrzeb emocjonalnych
małżonków (ojcostwo, macierzyństwo) oraz zaspokajaniem potrzeb seksualnych
socjalizacyjna (związana jest z zapewnieniem potomstwu najlepszych warunków rozwoju (intelektualnego,
fizycznego, emocjonalnego, moralnego itd.), oraz wprowadzaniem w arkana kultury społecznej
i przygotowaniem do pełnienia określonych ról społecznych)
miłości

Funkcje drugorzędne
ekonomiczna
opiekuńcza
strafikacyjna
religijna
integracyjna

9.Style wychowania w rodzinie.

Styl autokratyczny – rodziny, w których dominuje ten styl charakteryzują się wyraźnym dystansem w
relacji rodzic – dziecko. Kontakty są dość formalne, sztywne, bardzo rzadko okazuje się tu ciepło, troskę i
wsparcie. Rodzice mają duże wymagania w stosunku do dzieci i nie akceptują możliwości słabości czy
gorszego dnia dziecka. Zasady są zasadami, nie uznaje się okoliczności łagodzących ani sprzeciwu. To
również brak akceptacji dla pomyłek, błędów i słabości. Nie rozmawia się o uczuciach, a tzw. trudne
uczucia są zakazane, nieakceptowane.
Zdarza się, że tacy rodzice manipulują dzieckiem aby uzyskać swoje cele. Sprzeciw nie jest dozwolony, a
jeśli ma miejsce są za niego srogie kary.
Indywidualne potrzeby i zdolności dziecka również nie są respektowane.

Ten styl wychowania niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla dziecka oraz dla relacji rodzic –
dziecko, oto kilka z nich:
Dzieci mają niskie poczucie własnej wartości – zachowują się ulegle.
Lub przeciwnie – buntują się przeciwko wszystkim i wszystkiemu bez głębszej refleksji nad zasadnością
buntu. Występuje trudność w podporządkowaniu się zasadom i normom społecznym.
Większe prawdopodobieństwa wystąpienia u nastolatka tzw. zachowań ryzykownych: używanie substancji
psychoaktywnych – alkohol, narkotyki, papierosy; przedwczesna inicjacja seksualna, sporty ekstremalne,
agresja, itp.
Brak wykształconego poczucia tożsamości – dziecko nie wie kim jest jako członek społeczeństwa, nie wie
co lubi, czego nie lubi, jakie są jego pasje.

Styl liberalny – jest odwrotnością stylu autokratycznego. W rodzinie, w której panuje liberalny styl
wychowania, dzieci mają dużo swobody. Rodzice nie stawiają zbyt dużo granic, a gdy je stawiają nie są
konsekwentni w ich przestrzeganiu. Rodzi to w dziecku brak poczucia bezpieczeństwa, ze względu na brak
stałości w zasadach i normach rodzinnych. Rodzice stosujący ten styl interesują się tym co się dzieje u
dziecka czasami, gdy mają akurat na to ochotę, w większości czasu jest brak kontroli, przyzwalanie na
aspołeczne zachowania. Bardzo charakterystyczne dla stylu liberalnego jest pobłażliwość i uległość w
stosunku do dziecka, co objawia się w spełnianiu wszelkich zachcianek dziecka, akceptowaniu jego
agresywnych lub niegrzecznych zachowań. Czasami w takich rodzinach wydaje się, że to dziecko decyduje
o wielu sprawach.
Ten styl wychowania również niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji:
Dziecko ma kłopoty z nauką ponieważ nie jest wystarczająco zmotywowane.
Brak poczucia bezpieczeństwa ze względu na brak stałości zasad i norm rodzinnych.
Dzieci uczą się manipulować dorosłymi, aby uzyskać to czego chcą.
Dziecko odczuwa brak szacunku do siebie, ponieważ rodzice mu tego szacunku też nie okazują, ale też nie
uczą go szanować innych.

Styl demokratyczny – w rodzinie, w której dominuje ten styl, dziecko jest częścią życia rodzinnego. Bierze
udział w dyskusjach i omówieniach spraw rodzinnych. Posiada swoje obowiązki, które przyjęło i
zaakceptowało – nie były one narzucone a wspólnie przedyskutowane. Rodzice, którzy stosują ten styl
wychowania na ogół nie stosują kar, zastępują je naturalnymi konsekwencjami oraz rozmowami i
tłumaczeniem dlaczego pewnych rzeczy nie wolno robić. Stosują pochwały opisowe. W takiej rodzinie
ważne jest szanowanie granic każdego jej członka zarówno rodziców jak i dzieci. Istotną cechą
charakterystyczną rodzin ze stylem demokratycznym jest miłość i wzajemna życzliwość.
Konsekwencje dla dziecka ze stosowania takiego stylu przez rodziców są pozytywne:
Prawidłowy rozwój osobowości dziecka. Dziecko wie kim jest, co lubi, czego nie i jakie są jego talenty.

Autentyczna pewność siebie dziecka.
Dzieci szanują siebie i innych.
Dzieci mają poczucie bezpieczeństwa w związku ze stałością i jasnością zasad panujących w rodzinie.
Dzieci posiadają wysokie umiejętności społeczne.

Styl autokratyczny
Nazwa autokratyczny pochodzi od greckich słów autos – sam i kroton – władza. Nazywa się go również
autokratywnym. Przeważał on w rodzinach, gdzie dominował ojciec (rodzina patriarchalna) lub matka
(rodzina matriarchalna).
Pozytywy tego stylu:
- każdy z członków rodziny zna swoje obowiązki i wie dokładnie, co mu wolno, a co nie,
- kary i nagrody stosuje się konsekwentnie,
- dyscyplina i podział ról pozwala na sprawną realizację zadań i mocny autorytet rodziców,
- racjonalne ograniczenie swobody dziecka,
- zadania i wymagania są dostosowane do możliwości dziecka,
- istniejący dystans pomiędzy rodzicami a dzieckiem opiera się na serdeczności, wzajemnym szacunku i
wzajemnym ujawnianiu swoich życzeń,
- komunikowanie jest dwustronne, to znaczy, że dziecko może wypowiadać swoje zdanie,
- rodzice, pouczając dziecko, równocześnie rozwiewają jego wątpliwości,
- znaczącą rolę odgrywa perswazja i odwoływanie się do racji rozumowych.
Negatywy:
- bezwzględna karność i posłuszeństwo,
- nadmierna kontrola postępowania,
- dystans,
- rozkazy, naciski, karanie,
- podejmowanie decyzji bez porozumienia się z dzieckiem,
- jednostronne komunikowanie się – „dziecko ma tylko słuchać”,
- Rodzice autorytarni-nadużywają swojej władzy i okazują mało czułości. Tacy rodzice wydają rozkazy:
"Zostaw to !","Zrób tak jak Ci każę !" itd. Dzieci takich rodziców mają zazwyczaj większe trudności we
współżyciu społecznym, niższe poczucie własnej wartości i gorsze oceny w szkole. Niektóre są nadmiernie
nieśmiałe, inne agresywne.
Konsekwencje autokratycznego stylu wychowania w skrajnej postaci są różne. Dzieci, przyjmując wzorce
rodziców zachowujących się despotycznie, mogą posługiwać się przemocą wobec swych młodszych
kolegów. Dziecko może też być zastraszone, uległe, niezdolne do samodzielnego działania i myślenia
wskutek przyzwyczajenia się do wykonywania rozkazów i poleceń rodziców. W takiej atmosferze i w takich
relacjach trudno jest o korzystny klimat do szczerego wyrażania swoich myśli i uczuć.

Styl liberalny

Styl wychowania charakteryzujący się daleko idącą swobodą dawaną dziecku nazywany jest stylem
liberalnym (liber – wolny). Rodzice uważają, że nie należy hamować jego aktywności i spontaniczności. Ich
rola ogranicza się tylko do zaspokojenia potrzeb materialnych i emocjonalnych oraz warunków do zabawy i
nauki. W skrajnej postaci – zostawiają dziecko same sobie, nie starają się o kontakt z dzieckiem. W tym
stylu brakuje pełniejszej socjalizacji, czyli uspołecznienia dziecka.
Pozytywny:
- brak nacisków i presji na dziecko,
- szacunek dla jego wolności,
- umożliwienie mu uczenia się samodzielności i liczenia na siebie.

Negatywy:
- ubogi stosunek uczuciowy, a nawet obojętność uczuciowa,
- kontakt z dzieckiem nie sprawia przyjemności, bywa nawet trudny,
- brak potrzeby opiekowania się dzieckiem i wpływania na jego rozwój,
- nieangażowanie się w sprawy dziecka,
- interwencja tylko w wyjątkowych przypadkach,
- zaspokajanie zachcianek dziecka bez ich oceny.

Styl ten, stwierdza Ziemska, może dać „pozytywne rezultaty tylko przy prawidłowych postawach rodziców,
natomiast przy nadmiernej pobłażliwości, ukrytym wygodnictwie rodziców, braku zainteresowania
dzieckiem czy też uważaniu go za przemiłą zabawkę [...] działa niekorzystnie. Jest parawanem dla
faktycznej obojętności uczuciowej rodziców lub egocentryzmu”. Styl ten charakteryzują więc zachowania
pozorne czy wręcz postawy zafałszowane.

Styl demokratyczny

Najistotniejszą cechą tego stylu jest współdziałanie rodziców z dzieckiem z poszanowaniem jego praw. Styl
ten sprzyja rozwijaniu inicjatywy i sprzyja wzrostowi zaangażowania dzieci, pobudza ich do refleksji i
zwiększa ich odpowiedzialność. Stwarza korzystne warunki samodzielnego dojrzałego działania, jak
również dzieci nie są tak bardzo podatne na manipulacje z zewnątrz.
Pozytywy tego stylu:
- wzajemne zaufanie, sympatia i życzliwość,
- wspólne planowanie, rozwiązywanie problemów i spędzanie wolnego czasu z dzieckiem,
- łagodne formy kontroli,
- zasadniczo niestosowanie środków represji,
- zamiast kar – perswazja i argumentacja,
- nienarzucanie zadań.
Negatywem natomiast tego stylu może być tzw. demokracja pozorna.
Rodzice pozostawiają swobodę dziecku w drobnych sprawach, sami zaś decydują o najważniejszych. Może
to stwarzać atmosferę zakłamania i nieszczerości. Dziecko buntuje się, staje się agresywne, domagając się
faktycznych praw, które mu wcześniej zostały przyznane. Taka sytuacja może spowodować zerwanie
pozytywnej więzi emocjonalnej z rodzicami.

Styl niekonsekwentny
Rodzice stawiają dzieciom różne, niekiedy przeciwstawne wymagania, inaczej je oceniają, za to samo
zachowanie stosują odmienny układ kar i nagród. Takie postępowanie ma ujemne konsekwencje dla
rozwoju osobowości dziecka: brak jednolitego stylu wychowania w rodzinie może wywołać u niego
zachwianie równowagi emocjonalnej, objawy nadpobudliwości lub zahamowania psychoruchowego,
poczucie zagrożenia i lęki. Aby przystosować się do trudnej sytuacji, dziecko ucieka się też często do
kłamstwa lub pochlebstwa albo uczy się wykorzystywać różnice zdań między rodzicami na swoją korzyść.
Niejednolitość wymagań oraz sposobów oceny i kontroli zachowania się dziecka może cechować
postępowanie każdego z rodziców albo jednego z nich: ojca lub matki. Styl wychowania w rodzinie jest
wówczas niekonsekwentny – charakteryzuje go zmienność i przypadkowość oddziaływań na dziecko.
Wychowanie niekonsekwentne wiąże się z brakiem sprecyzowanych zasad postępowania wobec dziecka i
swoistą biernością pedagogiczną matki i ojca. Wychowanie doraźne, wyłącznie od okazji do okazji i to za
pomocą przypadkowych, często niewłaściwych metod, prowadzi do tego iż dziecko traci szacunek dla
rodziców, którzy przestają być dla niego autorytetem, lecz także czuje się osamotnione i bezradne nie
znajdując stałego oparcia, życzliwej pomocy u najbliższych osób. U niektórych dzieci doprowadza to do
poczucia niepewności siebie maskowanej agresywnymi formami zachowania się. Cechą tego typu
wychowania jest zmienność, niejednolitość i przypadkowość zabiegów wychowawczych w zależności od
samopoczucia rodziców, sytuacji itp. Może polegać to na tym, że jeden rodzic rozpieszcza, a drugi
terroryzuje albo oboje nie mogą się zdecydować na podejmowanie konkretnych, stałych działań. Rodzice
raz są dla dziecka bardziej wyrozumiali, raz mniej. Albo w ogóle nie zwracają uwagi na jego wybryki albo
surowo za nie karzą. Postępowanie takie nie jest korzystne dla dziecka, bowiem uczy interesowności;
zaburza poczucie bezpieczeństwa; powoduje niepewność, agresję, osamotnienie, bezradność. "Utrudnia
dziecku przyswojenie norm społecznych i moralnych, wywołuje poczucie niesprawiedliwości i krzywdy."
(M. Gierowska-Przetacznik) Doprowadza do utraty szacunku wobec rodziców.

Styl personalistyczny wychowania – optymalnym stylem wyrażania uczuć

Istnieje jednak coś, co nie mieści w opisywanych wcześniej stylach wychowania, style te więc wykazują
pewne braki, nie obejmując całości zjawiska.
Człowiek jako niepodzielna jedność oprócz ciała i psychiki posiada duchowość i jako osoba jest największą
wartością tu, na ziemi. Jest również osobą posiadającą godność religijną, ponieważ został stworzony na
obraz i podobieństwo Boga.

Wydaje się, że w kontekście pełnej prawdy o człowieku rodzicom i dzieciom, wychowawcom i
wychowankom można zaproponować tzw. styl personalistyczny wychowania. Podstawą relacji
międzyosobowej w tym stylu jest miłość i odpowiedzialność w odniesieniu do siebie nawzajem i do Boga.
Dziecko jest tutaj podmiotem i celem wszelkich oddziaływań rodziców, a jego wychowanie w rodzinie jest
nadrzędne wobec innych struktur społecznych, politycznych i ekonomicznych.
Charakterystyczne cechy tego stylu to: uznanie wartości i godności, zrozumienie, przebaczanie, pełna
akceptacja, odpowiedzialność, otwartość i empatia, gotowość pomocy, wzajemne zaufanie, dobry przykład,
kierowanie się wartościami, dialog uznający prawa dziecka, odniesienie do Boga.
Warto dodać, że zostały przeprowadzone badania wśród 140 rodziców z trzech tarnowskich szkół
podstawowych, które miały wskazać preferowany przez nich styl wychowania. Spośród opisywanych
stylów wychowania rodzice zdecydowanej większości wskazali na styl personalistyczny.

10. Wymienić 7 placówek opiekuńczo wychowawczych.
- dom dziecka
- pogotowie opiekuńcze
- rodzinny dom dziecka
- zakłady wychowawcze
- ośrodki szkolno-wychowawcze
- młodzieżowe ośrodki wychowawcze
- całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu interwencyjnego
- całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego
- całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego
- publiczne i niepubliczne

11. Co to jest starość patologiczna.
Starość – stan będący efektem starzenia się, ostatni okres życia u ludzi. Starość ma przede wszystkim
wymiar biologiczny (fizjologiczny), lecz także poznawczy, emocjonalny i społeczny. Starość i starzenie
się to pojęcia, które nie zostały jeszcze jednoznacznie zdefiniowane, zarówno przez nauki biologiczne jak i
społeczne. Pierwsze z tych pojęć traktowane jest jako zjawisko, faza życiowa, drugie natomiast jest
procesem. Starość jako etap, stan w życiu człowieka ma char. statyczny, starzenie się natomiast, traktowane
jako proces rozwojowy jest zjawiskiem dynamicznym. Starość patologiczna jest przede wszystkim
wcześniejsza i krótka, szybko prowadzi ona do niedołęstwa i uzależnienia od pomocy os. drugiej.

12. Wypisać jak dzieli się starość.
O najczęściej spotykanych zalicza się 4 okresy starości: - 60-69 lat - wiek początkowej starości,
- 70-74 lata - wiek przejściowy między początkową starością a wiekiem ograniczonej sprawności fizycznej i
umysłowej,
- 75-84 lata - wiek zaawansowanej starości,
- 85 lat i więcej - niedołężna starość.

13. Funkcje placówki interwencyjnej.
Zapewniają dziecku pozbawionemu częściowo lub całkowicie opieki rodziców, znajdującemu się w sytuacji
kryzysowej:
doraźną całodobową opiekę na czas trwania sytuacji kryzysowej,
dostęp do kształcenia dostosowane do jego wieku i możliwości rozwojowych
opiekę i wychowanie do czasu powrotu do rodziny naturalnej lub umieszczenia w rodzinie adopcyjnej lub
zastępczej, całodobowej placówce opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego albo socjalizacyjnego
dostęp do pomocy psychologiczno- pedagogicznej odpowiedniej do zaburzeń i odchyleń rozwojowych lub
specyficznych trudności w uczeniu się.
Do placówki interwencyjnej są przyjmowane dzieci od 11 roku życia na podstawie rozstrzygnięcia sądu w
sprawach opiekuńczych, niezależnie od miejsca zamieszkania. W wyjątkowych sytuacjach do placówki
interwencyjnej mogą być przyjmowane dzieci młodsze.
Placówka interwencyjna sporządza diagnozę psychologiczno- pedagogiczną dziecka i diagnozę jego sytuacji
rodzinnej oraz ustala wskazania do dalszej pracy z dzieckiem.
Pobyt dziecka w placówce interwencyjnej nie może trwać dłużej niż 3 miesiące.

14. Wypisać stopnie niepełnosprawności.
Trzy stopnie niepełnosprawności
Znaczny stopień niepełnosprawności
Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu w sposób
uniemożliwiający podjęcie zatrudnienia albo zdolną do wykonywania zatrudnienia w szczególności
w zakładzie pracy chronionej. Osoba o znacznym stopniu niepełnosprawności wymaga, w celu pełnienia ról
społecznych, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną
możliwością samodzielnej egzystencji. Zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności osoby zdolnej
do wykonywania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji nie wyklucza
możliwości podejmowania przez tę osobę zatrudnienia. Ograniczona możliwość samodzielnej
egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie, bez
pomocy innych osób, podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim
samoobsługę, poruszanie się, komunikację i komunikowanie się.
Umiarkowany stopień niepełnosprawności
Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu
zdolną do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i
możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej
lub okresowej pomocy innej osoby w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
Lekki stopień niepełnosprawności
Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu zdolną do
wykonywania zatrudnienia, nie wymagającą pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych

15. Opisać umiarkowany stopień niepełnosprawności.
Umiarkowany – do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością
organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą
czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych,

16. Formy migracji.
Jej głównymi formami są: emigracja ( wyjazd z kraju obywateli za granicę i osiedlenie się w innym
państwie), imigracja przyjazd do danego kraju i osiedlenie się w nim obywateli państw obcych), reemigracja
(powrót do ojczyzny emigrantów), repatriacja (powrót do ojczyzny osób przebywających przymusowo
dłuższy czas poza granicami swego kraju, powrót emigrantów do kraju pochodzenia z przywróceniem praw
obywatelstwa), readmisja (przekazanie danemu kraju cudzoziemców, którzy przybyli z jego terytorium).

Rodzaje migracji:
ze względu na długość trwania:
migracje stałe;
migracje okresowe.
Ze względu na kierunek:
zewnętrzne (odbywające się poza granice kraju);
wewnętrzne (w obrębie kraju).
ze względu na czynnik decydujący:
przymusowe;
dobrowolne.

formy migracji:
emigracja – wyjazd,
imigracja – przyjazd,
reemigracja – powrót z emigracji czasowej,
uchodźstwo – ucieczka,
ewakuacja – zorganizowana przez państwo w celu uniknięcia spodziewanego zagrożenia,
repatriacja – powrót obywateli z obcego terytorium zorganizowany przez ich państwo,
przesiedlenie (transfer) – przesiedlenie obywateli danego państwa w ramach jego granicy,
deportacja – przymusowe przesiedlenie danej osoby lub grupy osób na peryferie danego państwa lub poza
jego granice

Migracje można podzielić ze względu na:
zasięg:
migracje wewnętrzne – przemieszczanie się ludności w granicach danej jednostki
administracyjnej (miasto, gmina, województwo itp.) lub politycznej (państwo),
migracje zewnętrzne – przemieszczanie się ludności z jednej jednostki administracyjnej lub politycznej do
innej.
czas trwania:
czasowe, w tym sezonowe i wahadłowe,
trwałe.
cel:
turystyka,
lecznictwo,
pielgrzymki,
zarobki.