Przedsiębiorczość
innowacyjna
-
Zespół przywódczy, kadry i
kultura przedsiębiorstwa (8)
Dr Izabela
Kijeńska-Dąbrowska
KiGL1S
1
Zakres tematyczny
• Problematyka formowania się zespołów
przywódczych.
• Zatrudnianie pracowników
• Implikacje kosztowe zatrudniania kadr
• Porównawczy kalkulator wynagrodzeń (Excel)
2
Czynnik ludzki a sukces firmy
• Kształtowanie zespołu przywódczego
• Specyfika zarządzania zasobami ludzkimi (faza
rozruchu)
• Kultura organizacyjna firmy – czy warto się nią
zajmować na starcie
Lider biznesu czy zespół
przywódczy?
• Przedsiębiorca – bohater indywidualny
• Zjawisko zespołowej przedsiębiorczości
Aktualne tendencje
– przykłady
nowych dynamicznych firm USA
• Inc 500 – 56% firm miało kilku założycieli a 79%
powtórzyłoby ten model
• 70% firm high tech – kilku założycieli
• Firmy z kilkoma założycielami rzadziej bankrutują w
początkowym okresie
• W firmach dynamicznych, osiągających sukces
występują najczęściej silni liderzy
• Jak to wytłumaczyć?
Atuty grupowej
przedsiębiorczości
• Potrzeba zróżnicowanej wiedzy i doświadczenia
• Wspólne pokonywanie trudności
• Kumulacja zasobów finansowych
• Oczekiwania inwestorów
Proces formowania się zespołów
założycielskich
Cechy skutecznych zespołów
przywódczych
1.
Poczucie wspólnych celów
2.
Wspólna długookresowa perspektywa
3.
Dominacja pracy zespołowej - poskromienie
indywidualnego ego
4. Jednolite zasady i standardy etyczne
5.
Porozumienie co do „nierówności w równości”
Kluczowe dylematy funkcjonowania
zespołów przywódczych 1
• Wynagrodzenie – podział korzyści
1.
Skala i zasady różnicowania udziałów
właścicieli
2.
Wkład wiedzy doświadczenia a wkład
finansowy
3.
Sposób wynagradzania osób nie będących
właścicielami
Kluczowe dylematy funkcjonowania
zespołów przywódczych 2
Homogeniczność czy heterogeniczność zespołu
przywódczego :
1.
Systemy wartości, pochodzenie, wiek
2.
Wykształcenie i doświadczenie zawodowe
3.
Poziom i struktura zasobów wnoszonych do
biznesu
4.
Kapitał społeczny, jakim dysponują
założyciele
Optymalna struktura zespołów założycielskich
Zagrożenia funkcjonowania
młodych zespołów przywódczych
1.
Połączenie braku doświadczenia z życiową
niedojrzałością
2.
Przypadkowość doboru partnerów
3.
Najpierw biznes potem zasady i wartości
4.
Funkcjonowanie zespołowe podważone przez
indywidualne ego
5.
Zróżnicowanie celów i motywacji w czasie
6.
Reguły cywilizowanego „rozwodu”
Zatrudniamy pracowników
• Ludzie decydujący czynnik sukcesu i pozycji
konkurencyjnej
ale
• Trwały wzrost kosztów prowadzenia działalności
• Rozszerza się liczba problemów i zagrożeń w trudnym
obszarze zarządzania zasobami ludzkimi
Koszt zatrudnienia a dochód netto pracownika
zatrudnionego na podstawie umowy o pracę
Podstawowe formy zatrudnienia -
porównanie
Kryterium oceny
Umowa o pracę
Umowa zlecenie
Działalność gospodarcza
pracownika
1.
Efektywność finansowa:
całkowity koszt dla firmy–
efekt netto dla pracownika
Najmniej efektywne
Bardziej efektywne
Najbardziej efektywne
2.
Rozwiązanie umowy –
pracodawca
Konieczność przestrzegania
kodeksowych terminów i
warunków
wypowiedzenia
Zgodnie z umową zlecenia,
typowo jeden miesiąc
Duża elastyczność
3.
Rozwiązanie umowy –
pracownik
Kodeks pracy obowiązuje też
pracownika, ale wobec
ograniczonej jego
użyteczności w fazie
wypowiedzenia
pracodawca może mieć
interes w skróceniu
terminu
Zgodnie z umową zlecenia,
typowo jeden miesiąc
Duża elastyczność
4.
Kontrola wykonywania
obowiązków
Pełna kontrola wynikająca z
przepisów i
wewnętrznych
regulaminów
Umowa zlecenia może określać
pewne warunki jednak
zasadą jest
samodzielność i
niezależność
zleceniobiorcy
Zgodnie z umową w której
pracownik jest stroną jako
podmiot świadczący usługi
5.
Zapewnienie poufności
Obowiązek zachowania
poufności wynika z
istoty stosunku pracy
Zasady przestrzegania
poufności określone w
umowie
Zasady przestrzegania poufności
określone w umowie
6.
Lojalność wobec firmy –
emocjonalne zaangażowanie
pracownika
Umowa o pracę podkreśla
silny związek
pracodawcy i
pracownika
Zasada niezależności
zleceniodawcy w realizacji
zadań osłabia więź
emocjonalną
Założenie, że usługa pracy jest
świadczona przez niezależny
podmiot zmniejsza poczucie
lojalności.
Alternatywne formy zatrudnienia
– efekt dla
pracodawcy i pracownika
Sposoby wynagradzania
właścicieli
• Samodzielna działalność gospodarcza i spółki osobowe
– Efektywność podatkowa: opodatkowanie na zasadach ogólnych
czy liniowy 19%
– ZUS pole manewru w ustalaniu podstawy naliczania ZUS - %
średniej płacy krajowej – obecnie 3800 PLN miesięcznie
– 60% podstawy czy 250% podstawy
• Możliwe strategie personalne
– Do emerytury daleko….
– Będę tak bogaty(a), że państwowa emerytura mnie nie
interesuje
– OFE i lub IKE (ale sens wtedy, gdy zaczynamy w młodym wieku)
– Racjonalność minimalizacji ZUS nie tak oczywista!
Bieżace wpłaty na ZUS a przyszłe
emerytury
Bieżące wynagrodzenie
właścicieli spółek kapitałowych
• Umowa o pracę (ogólne reguły)
• Wynagrodzenie członka zarządu lub RN (powołanie)
• Świadczenie usług na zlecenie
• Regulacje podatkowe dotyczące tzw. podmiotów powiązanych
• Efektywność podatkowa a rozliczenie wypłaty z zysku
• Bieżące wypłaty a ostateczne rozliczenie zysku
Przykład
• Trzej wspólnicy mające równe udziały w spółce z o.o. i w równym stopniu
angażujący się w działanie spółki pobierają bieżące wynagrodzenie w
formie:
A. Prezesa Zarządu na podstawie umowy o pracę – 10 tys. PLN
miesięcznie
B. Przewodniczącego Rady Nadzorczej (powołanie) – 10 tys. PLN
C. Wspólnik posiada samodzielną działalność gospodarczą i wystawia
spółce fakturę za usługi – 10 tys. Miesięcznie
• Zysk netto do wypłaty w formie dywidendy wyniósł w 2004 r. 300 tys. PLN
• Jak zysk ten powinien zostać podzielony między wspólników?
Zarządzanie zasobami ludzkimi na
starcie
– wybrane kwestie
praktyczne
•
Zatrudnianie na okres próbny
•
Wysokość wynagrodzenia na starcie
•
Dodatkowe apanaże (samochód, telefon)
•
Zatrudnianie krewnych i znajomych
•
Systemy motywacyjne
•
Programy szkoleniowe
•
Przejrzystość informacyjna organizacji
•
Zakres sfery socjalnej (human relations)
•
Relacje personalne: właściciele - pracownicy
•
Działalność dobroczynna
•
„Trudni” pracownicy
•
Skuteczne zwalnianie pracowników
Kultura organizacyjna na starcie
• Cele, wartości, przekonania i normy postępowania
wspólne dla członków organizacji i mające wpływ na
jej sposób funkcjonowania = „osobowość firmy”
• Percepcja kultury przez pracowników (klimat
organizacyjny)
• Kultura firmy a jej efektywność
Sposoby kształtowania kultury
firmy
• Osobisty przykład zespołu założycielskiego
• Misja, inne dokumenty oficjalne
• Nieformalny przekaz wewnętrzny
• Bieżąca oficjalna komunikacja wewnętrzna
• Rytuały firmowe
• Symbole, elementy materialne
Typowe obszary naruszania zasad
etycznych w małych firmach
• Unikanie podatków
• Nabijanie kosztów
• Zatrudnianie na czarno
• Ustawianie przetargów
• Dawanie łapówek urzędnikom
• Lekceważenie kodeksu pracy
• Opóźnianie wypłaty pracownikom
• Korzystanie z nielegalnego oprogramowania
Kwestie kadrowe na starcie -
podsumowanie
• Kluczowa rola zespołu przywódczego –
podstawowe zasady funkcjonowania zespołu
powinny być określone przed uruchomieniem
biznesu
• Osobisty przykład – najlepszą forma
oddziaływania na pracowników i kształtowania
kultury organizacyjnej firmy
Na podstawie materiałów:
Sieć Edukacyjna Innowacyjnej Przedsiębiorczości Akademickiej
(SEIPA),
Projekt dofinansowany przez
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
26
26