LOGISTYCZNA OBSŁUGA
KLIENTA
Obsługa klienta
rozumiana jest potocznie jako
zapewnienie użyteczności miejsca i czasu w
procesie przemieszczania towarów pomiędzy
sprzedającym a kupującym.
Należy jednak ujmować
ją w trzech
wymiarach:
1.
DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z WYKONANIEM
CYKLU ZAMAWIANIA:
{
przygotowanie się firmy do obsługi,
{
przyjmowanie i potwierdzanie zamówień,
{
utrzymywanie relacji z klientem,
{
wewnętrzne opracowanie zmówienia,
{
zarządzeni zapasami,
{
kompletacja i wydanie zamówionego produktu,
{
wysyłka i przewóz towarów,
{
przekazanie produktu odbiorcy,
{
fakturowanie i obsługa płatności,
{
instalacja niektórych produktów, np. maszyn, i szkolenia w zakresie
ich obsługi,
{
serwis gwarancyjny i pogwarancyjny,
{
przyjmowanie ewentualnych reklamacji czy zwrotów,
{
przyjęcie i utylizacja opakowań
2.
Drugi sposób postrzegania logistycznej obsługi
klienta polega na zapewnieniu przez dostawcę
określonej jakości (standardów) obsługi albo
dotrzymywaniu poziomu wykonania
podstawowych jej elementów, np. określonego
czasu dostawy, kompletności przekazywanych
dóbr, terminowości dostawy czy też dostępności
produktów z zapasu.
3.
Trzeci sposób postrzegania logistycznej obsługi
klienta dotyczy traktowania jej jako filozofii
zarządzania i misji firmy. Wiąże się to z
podporządkowaniem całej działalności
przedsiębiorstwa potrzebom klientów i metodom
zaspokajania tych potrzeb. Taki wyszukany i
specjalny sposób traktowania klienta i jego
zamówień ma na celu osiągnięcie i utrzymanie
odpowiednio wysokiej pozycji firmy na rynku.
ROLA LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI KLIENTA
W TWORZENIU WARTOŚCI PRODUKTU
Logistyczna obsługa produktu
(np. dostępność produktu , wolum en,
właściwy stan - brak uszkodzeń, m iejsce
dostaw y, czas trwania dostawy, sposób składania
zam ówienia, dostęp do inform acji, niezawodność
i pewność dostaw, elastyczność dostaw częstotliwość,
dostaw, opakowanie, instalacja u klienta, naprawy
i dostawy części, gwarancje i zm iany, inne działania)
Fizyczna
postać produktu
(np. kształt, kolor,
wielkość, technologia,
cechy chem iczne,
cechy biologiczne,
trwałość)
LOGISTYKA W MARKETINGOWEJ
KONCEPCJI PRODUKTU
Produkt poszerzony
(korzyści dodatkowe)
Instrukcje
obsługi
Warunki
zapłaty
(kredyt)
Gwarancja
Dostępność
punktów
usługowych
Jakość
Marka
Znak firmowy
Model
Cena
Opakowanie
Zamawianie
Produkt
rzeczywisty
Dostawa
Serwis
posprzedażny
Produkt
fizyczny
(rdzeń)
EKONOMIKA SYSTEMU KLIENTA
{
,,Ekonomika systemu klienta obejmuje: wielkość kwoty
płaconej za wyrób lub usługę; koszt ich użytkowania,
przechowywania i pozbycia się; czas zużywany na
transakcję zakupu i użytkowanie; kłopoty, które trzeba
tolerować lub, na jakie jest się narażonym w całym
procesie. Krótko mówiąc, są to pieniądze, czas i kłopoty,
jakimi klient ,,płaci” za zakupienie i wykorzystanie
danego wyrobu lub usługi. Jest to ,,duża skrzynka”
ekonomiki klienta wyrastająca z ,,małej skrzynki” Twoich
produktów.
A.J.Slywotzky,D.J.Morrison,B.Andelman,
Strefa,PWE,Warszawa 2000,s.43
EKONOMIKA SYSTEMU KLIENTA
"Duża skrzynka"
"Mała skrzynka"
Ogólne równanie
ekonomiczne klienta
Produkt
GŁÓWNE ELEMENTY LOGISTYCZNEGO
POZIOMU OBSŁUGI KLIENTA:
{
Czas dostawy- czas od założenia zamówienia do dotarcia
produktu do klienta.
{
Niezawodność – prawidłowa realizacja zamówienia pod
każdym względem.
{
Komunikacja – proces dialogu pomiędzy sprzedającym,
a kupującym umożliwiający kontrolowanie realizacji
zamówienia oraz informowanie o zmianach i
zakłóceniach.
{
Wygoda – zdolność dostawcy do spełnienia
dodatkowych wymagań klienta np. rodzaj środka
transportu, opakowanie, częstotliwość dostaw, terminy
przyjmowania zamówień i realizacji dostaw, itp.
{
Poziom obsługi klienta zależy od wzajemnego
oddziaływania wszystkich czynników. Które wpływają
na dostępność towarów i usług dla nabywcy.
{
Na poziom obsługi składają się elementy, które można
zgrupować w trzech fazach jego realizacji;
¾
elementy przedtransakcyjne,
¾
elementy transakcyjne,
¾
elementy potransakcyjne.
Przykładowe kryteria pomiaru obsługi
klienta w odniesieniu do jego elementów:
{
Elementy przedtransakcyjne:
9
wygoda w kontaktowaniu się klienta z
firmą,
9
struktura organizacyjna,
9
elastyczność dostawcy w dostosowaniu
się do indywidualnych potrzeb klienta,
9
docelowe terminy dostawy,
9
czas odpowiedzi na zapytanie ofertowe.
Przykładowe kryteria pomiaru obsługi
klienta w odniesieniu do jego elementów:
{
Elementy transakcyjne:
9
czas realizacji zamówienia,
9
dostępność zapasów,
9
wskaźnik realizacji zamówień,
9
terminowość dostawy,
9
produkty zastępcze.
Przykładowe kryteria pomiaru obsługi
klienta w odniesieniu do jego elementów:
{
Elementy potransakcyjne:
9
naprawy i gwarancje,
9
reklamacje,
9
zwroty,
9
dostępność części zamiennych.
BADANIA DOSTEPNOŚCI 200
PRODUKTÓW Z 12 KATEGORII
Kategoria produktów
Wskaźnik
dostępności
%
Napoje alkoholowe
Papierosy
Produkty mleczne
Artykuły spożywcze paczkowane
Mrożonki
Zdrowie i uroda
Rękodzieło
Gospodarstwo domowe
Mięso i ryby
Pieczywo
Przetwory mięsne
Warzywa i owoce
95,6
97,7
95,7
96,2
92,6
91,6
87,0
95,7
92,9
98,4
94,1
98,4
Fasolka w sosie pomidorowym
w puszkach, pomidory i cebula luzem
100,0
Badaniami objęto 200
produktów w 350 sklepach
Przedziały dostępności:
70% produktów: 95 - 99%
19% produktów: 90 - 94%
11% produktów: poniżej 90%
Dostępność u producentów;
80,9 – 99,7%
Dostępność w handlu:
91,7 – 98,3%
POZIOM OBSŁUGI WZDŁUŻ ŁAŃCUCHA
DOSTAW [%]
Pozi
om
ob
sł
ug
i [
%
]
99%
98%
93-90%
W magazynie
producenta
W centrum
dystrybucji
Na półce
sklepowej
Źródło: ECR Optimal
Shelf
Availability
PRZYCZYNY BRAKU DOSTĘPNOŚCI:
{
Złe rozpoznanie popytu.
{
Wadliwy system uzupełniania zapasów.
{
Błędy procesu.
{
Straty w łańcuchach dostaw.
PRZYKŁADOWE MIERNIKI I
STANDARDY OBSŁUGI KLIENTA:
Miernik obsługi
Standardy obsługi
1. Okres od złożenia zamówienia
do jego realizacji (okres
zamawiania)
9 dni od złożenia zamówienia do dostarczenia produktu do
klienta, w tym:
2 dni przekazanie zamówienia,
3 dni przygotowanie zamówienia do realizacji,
4 dni dostawa.
2. Pewność okresu zamawiania
Przynajmniej 95% wszystkich dostaw będzie realizowana w
ciągu 7-11 dni, a pozostałe 5% w ciągu 6-12 dni.
3. Poziom zapasów
Stosując system ABC klasy fikcji zapasów, ich poziom ustala
się według następujących założeń:
Grupa A: 95% wszystkich zamówień realizowane z zapasów,
Grupa B: 85% wszystkich zamówień realizowane z zapasów,
Grupa C: 80% wszystkich zamówień realizowane z zapasów.
4. Dokładność realizacji zamówień Zamówienia muszą być realizowane z dokładnością do 99,5%.
5. Uszkodzenia w transporcie
Szkody w transporcie i tranzycie nie mogą przekraczać 0,5%
wartości zamówienia.
Źródło: Twaróg J.,,Mierniki
i wskaźniki logistyczne”. Biblioteka Logistyka Poznań
2003
.
KWESTONARIUSZ OBSŁUGI KLIENTA
W FIRMIE
Czynniki obsługi
Proszę zaznaczyć kółkiem
Częstotliwość dostaw
1
2
3
4
5
Czas od zamówienia do dostawy
1
2
3
4
5
Niezawodność dostaw
1
2
3
4
5
Kompletna realizacja
1
2
3
4
5
Realizacja na specjalne zamówienia
1
2
3
4
5
Wygoda składowania
1
2
3
4
5
Potwierdzenie zamówień
1
2
3
4
5
Dokładne fakturowanie
1
2
3
4
5
Kompetentność przedstawiciela handlowego firmy
1
2
3
4
5
Regularność kontaktów ze strony przedstawiciela handlowego
1
2
3
4
5
Zainteresowanie potrzebami klienta i badanie tych potrzeb
1
2
3
4
5
Jakość opakowań zbiorczych
1
2
3
4
5
Jakość opakowania jednostkowego
1
2
3
4
5
Oferowane warunki kredytu
1
2
3
4
5
Sprawność obsługi po sprzedażowej
1
2
3
4
5
1- bardzo słabo, 2- słabo, 3- wystarczająco, 4 –dobrze, 5- bardzo dobrze
KWESTIONARIUSZ OBSŁUGI KLIENTA
(FRAGMENT)
Punkt przyznane przedsiębiorstwu
a
Proszę zaznaczyć kółkiem
Częstotliwość dostaw
Czas od zamówienia do dostawy
Niezawodność dostaw
Dostawy interwencyjne
Dostępność zapasów i ciągłość zaopatrzenia
Kompletna realizacja zamówień
Porady w przypadku braku produktów w magazynie
Wygoda składania zamówień
Potwierdzanie zamówień
Dokładne fakturowanie
Kompetentność przedstawiciela działu sprzedaży
Regularne kontakty ze strony przedstawiciela sprzedaży
Wspomaganie sprzedaży w domach towarowych
Monitorowanie przez producenta poziomu zapasów u detalisty
Oferowane warunki kredytu
Zainteresowanie potrzebami klienta i badanie tych potrzeb
Jakość opakowań zbiorczych
Dobrze zamocowane palety
Łatwe do odczytania daty ważności na metkach
Jakość i wygląd opakowania jednostkowego
Konsultacje na temat rozwoju nowych produktów i opakowań
Regularne przeglądy asortymentu oferowanych produktów
Koordynacja produkcji, dystrybucji i marketingu
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
a
-
Punktacja od 1 do 5: 1 –
bardzo słabo; 5 –
bardzo dobrze
Źródło: M. Christopher, Strategia zarządzania.
1 3 5
2 4 6
75%
85%
95%
±3 dn
i
±1 dz
ie
ń
Niezawodno
ść
do
st
aw
Dostępność zapasów
6 8 9
3 5 7
1 2 4
2 dni
3 dni
4 dni
75%
85%
95%
Cykl realizacji
ó i i
Do
st
ępno
ść
zas
obów
1 3 5
2 4 6
±3 dn
i
±1
d
zie
ń
Ni
ezawod
n
ość
do
st
aw
Cykl realizacji zamówienia
2 dni
3 dni
4dni
logistyczny poziom obsługi klienta
koszty
POZIOM OBSŁUGI A KOSZTY
PRZYCZYNY NISKICH I WYSOKICH
KOSZTÓW OBSŁUGI KLIENTÓW
Czynniki powodujące wysokie koszty
obsługi
Czynniki powodujące niskie koszty
obsługi
1. Produkcja wyrobów na indywidualne
zamówienie / zamawianie niestandardowych
produktów
1. Otrzymywanie zamówień na typowe
wyroby
2. Małe ilości produktów w zamówieniu
2. Duże ilości produktów w zamówieniu
3. Nieprzewidywalne otrzymywanie
zamówień
3. Regularne, przewidywalne
otrzymywanie zamówień
4. Nietypowe warunki dostaw
4. Typowe warunki dostaw
5. Zmiana wymagań w zakresie dostaw
5. Niewystępowanie zmian w
uzgodnionych warunkach dostaw
6. Ręczna obsługa i przetwarzanie danych
6. Elektroniczne przetwarzanie danych
7. Dużo czynności przed dokonaniem
sprzedaży (marketing, przygotowanie oferty)
7. Sporadyczne lub w ogóle nie
występujące czynności przedsprzedażne
POZIOM OBSŁUGI A WIELKOŚĆ
SPRZEDAŻY
logistyczny poziom obsługi klienta
a
b
sprzedaż
1
2
Poziom obsługi
Koszty
obsługi
100%
1 –
zależność pomiędzy poziomem obsługi, a kosztami jego zapewnienia.
2 –
przesunięcie krzywej wywołane zmniejszeniem kosztów magazynowania w
wyniku szybszego przepływu produktów w łańcuchu dostaw.
K o sz ty ,
P r z y c h o d y
z y sk
1 0 0 %
P o z io m o b słu g i
1
2
3
1 –
przychody
2 –
koszty związane z poziomem obsługi
3 -
zysk
ŁAŃCUCH DOSTAW ZORIENTOWANY
NA KLIENTA:
r o z p o z n a n ie p o tr z e b n a b y w có w w sfe r z e o b słu g i
o k r e śle n ie c e ló w o b słu g i k lie n ta
o p r a c o w a n ie sy ste m u lo g isty c z n e g o ,
k o n fig u r a c ji ła ń c u c h a
i w y b ó r stra te g ii
SCHEMAT KSZTAŁTOWANIA JAKOŚCI
LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI KLIENTA W
PRZEDSIĘBIORSTWIE
Faza dystrybucji
Faza produkcji
Faza zaopatrzenia
Logistyczna
obsługa klienta
Obsługa klienta
Inne obszary
funkcjonalne firmy,
np. marketing, finanse
System logistyczny
KOMPLEKSOWE SPOJRZENIE NA PROBLEMY
ZWIĄZANE Z OBSŁUGĄ KLIENTA
UMOŻLIWIAJĄ NASTĘPUJĄCE PYTANIA:
{
Jakie jest zadanie naszych klientów o obecnym poziomie obsługi?
{
Czy ich odczucia są takie same jak nasze?
{
Jak wypada nasza obsługa w porównaniu z oferowaną przez naszych
konkurentów?
{
Czy korzystamy z właściwych standardów i mierników służących do
monitorowania naszych wyników w obsłudze klienta?
{
Czy możliwa jest segmentacja naszych klientów według wysokości
oczekiwanego przez nich poziomu obsługi?
{
Czy możemy utrzymać obecnie oferowany poziom obsługi, zwiększając
jednocześnie efektywność naszych działań (tj. działając po niższym
koszcie)?
{
Czy można wykorzystać lepszą obsługę klienta jako strategiczną broń w
walce o znaczącą przewagę konkurencyjną?
{
Jak ważna jest w oczach naszych klientów obsługa w porównaniu z
innymi elementami marketingu-mix, takimi jak cena, promocja czy
produkty?
USTALENIE POZIOMU LOGISTYCZNEJ
OBSŁUGI KLIENTA
9
Lista elementów
9
Określenie ich względnego znaczenia
9
Segmentacja rynku
9
Ustalenie wstępnej postaci standardów dla
poszczególnych segmentów
9
Benchmarking
9
Uwzględnienia systemów kontroli i oceny klientów