materia³ pobrano ze strony:

www.sqlmedia.pl

multimedialna platforma edukacyjna

www.sqlmedia.pl

(Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy)

PESEL ZDAJ¥CEGO

Miejsce na

naklejkê

z kodem

(Wpisuje zdaj¹cy przed
rozpoczêciem pracy)

KOD ZDAJ¥CEGO

EGZAMIN MATURALNY

Z CHEMII

Instrukcja dla zdaj¹cego:

1. Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera wszystkie strony
Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ przewodnicz¹cemu zespo³u
nadzoruj¹cego egzamin.

2.

Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba

punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie.

3.

Nale¿y pisaæ czytelnie, tylko w kolorze niebieskim lub czarnym.

4.

B³êdne zapisy nale¿y wyraŸnie przekreœliæ. Nie wolno u¿ywaæ

korektora.

5.

W karcie odpowiedzi zamaluj ca³kowicie kratkê z liter¹

oznaczaj¹c¹ odpowiedz, np. . Jeœli siê pomylisz b³êdne

zaznaczenie obwiedŸ kó³kiem i zamaluj inn¹ odpowiedŸ.

¯yczymy powodzenia!

materia³ pobrano ze strony:

www.sqlmedia.pl

multimedialna platforma edukacyjna

www.sqlmedia.pl

POZIOM ROZSZERZONY

dysleksja

ROZWI¥ZANIA I ODPOWIEDZI

a) okres – 4, grupa – 16, blok - p
b) 1s

2

2s

2

2p

6

3s

2

3p

6

4s

2

3d

10

4p

4

, [Ar] 4s

2

3d

10

4p

4

c) 4s

2

4p

4

d)

ĹĻ

ĹĻ

Ĺ

Ĺ

e) 4s

2

: n = 4, l = 0 ; 4p

4

: n = 4, l = 1.

Zadanie 2.







Zadanie 3.

masa Ğrednia = 114,914u, jest to In – ind

Zadanie 4.

a) wiązanie kowalencyjne spolaryzowane
b) liczba par elektronowych – 4; rozmieszczone są pod kątem 109

0

28

,

; tetraedr

c) sp

3

d)

Zadanie 5.

Obserwacje:

I - roztwór odbarwia siĊ, na blaszce magnezowej pojawia siĊ róĪowoczerwona substancja,

II – nie stwierdzono zmian,

III – roztwór zmienia zabarwienie na zielono, na blaszce Īelazowej pojawia siĊ róĪowoczerwona
substancja,

IV – nie stwierdzono zmian,

Wniosek:

Magnez jest reaktywniejszy od miedzi i Īelaza, a Īelazo bardziej reaktywne niĪ miedzi

Mg + Cu

2+

ĺ Mg

2+

+ Cu ; Fe + Cu

2+

ĺ Fe

2+

+ Cu

Zadanie 6.

¨H = ¨H

1

+ ¨H

2

¨H = - 890,57 kJ/mol CH

4

Zadanie 7.

NiCl

2

+ Na

2

S ĺ NiSĻ + 2 NaCl

Ni + H

2

S ĺ NiSĻ + H

2

Ĺ

Zadanie 8.

K

2

Cr

2

O

7

+ 6KI + 7H

2

SO

4

ĺ Cr

2

(SO

4

)

3

+ 3I

2

+ 7H

2

O + 4K

2

SO

4







+ 6I

-

+ 14H

+

ĺ 2Cr

3+

+ 3I

2

+ 7H

2

O

Cr

2

(SO

4

)

3

+ 6KOH ĺ 2Cr(OH)

3

Ļ + 3K

2

SO

4

Cr

3+

+ 3OH

-

ĺ Cr(OH)

3

Ļ

¨
2Cr(OH)

3

ĺ Cr

2

O

3

Reakcja nie przebiega w roztworze, wiĊc nie zapisujemy równania jonowego.

Cr(OH)

3

+ 3HCl ĺ CrCl

3

+ 3H

2

O

Cr(OH)

3

+ 3H

+

ĺ Cr

3+

+ 3H

2

O

Cr(OH)

3

+ KOH ĺ K[Cr(OH)

4

]

Cr(OH)

3

+ OH

-

ĺ Cr(OH)

4

-

Zadanie 9.

 





+ H

2

O ĺ H

2

CO

3

+ OH

-

 





+ H

2

O ĺ







+ H

3

O

+

Zadanie 10.

Np. NaNO

3

, K

2

SO

4

, Ca(NO

3

)

2

Zadanie 11.

  













pH = 4; [H

+

] = 10

-4

[H

+

] = [X

-

] =10

-4

; [HX] = 0,1 – 10

-4

K = 1.001 * 10

-8

Zadanie 12.

Zmiany w układzie:

PrzesuniĊcie równowagi:

a) podwyĪszenie temperatury

w lewo

b) usuniĊcie NO

2

w prawo

c) zwiĊkszenie ciĞnienia

w prawo

d) dodanie O

2

w prawo

Zadanie 13.

CH

2

= CH – CH

2

– CH

3

but-1-en

CH

3

– CH = CH – CH

3

but-2-en

CH

2

= C(CH

3

) – CH

3

2-metyloprpen

CH

2

CH

2

cylkobutan

CH

2

CH

2

CH

2

CH

2

metylocylkopropan

CH – CH

3

Zadanie 14.

CH

3

– CH

2

– CH

2

– CH

3

– butan

CH

3

– CH

2

– CH(CH

3

) – CH

3

– 2-metylobutan

CH

3

– CH(CH

3

) – CH(CH

3

) – CH

3

– 2,3 – dimetlobutan

Zadanie 15.

Kat.

CH Ł CH + H

2

ĺ CH

2

= CH

2

CH

2

= CH

2

+ HBr ĺ CH

3

– CH

2

Br

hȖ
CH

3

– CH

2

Br + Br

2

ĺ CH

2

Br - CH

2

Br + HBr

CH

2

Br - CH

2

Br + Zn ĺ CH

2

= CH

2

+ ZnBr

2

CH

2

= CH

2

+ H

2

O ĺ CH

3

– CH

2

OH

Al

2

O

3

, T

CH

3

– CH

2

OH CH

2

= CH

2

+ H

2

O

Zadanie 16.

IV < I < II < III

Zadanie 17.

a) NO

2

Fe + HCl reakcja substytucji

+ Cl

2

Cl

b) CH

2

Br−CH

2

−CH

2

−CH

2

Br + Zn ĺ + ZnBr

2

c) CH

3

CH

3

2 NO

2

+ 2 HNO

3

+ + 2H

2

O

NO

2

reakcja substytucji

d) CH

3

−CH = CH

2

+ Br

2

ĺ CH

3

−CHBr - CH

2

Br

e) 2C

4

H

10

+ 13 O

2

ĺ 8CO

2

+ 10H

2

O

f) CH

3

−C Ł CH + 2HCl ĺ CH

3

−CCl

2

- CH

3

Zadanie 18.

  





; jeĪeli przyjmĊ V

0

= 22,4 dm

3

, to m = M – masa molowa wĊglowodoru

    ; M = 58,016 g/mol

masa wĊgla:

  

!"

##"

; m

C

= 48,037g

masa wodoru: m

H

= M - m

c

; m

H

= 9,979g

stosunek masowy: m

C

: m

H

= 48 : 10

stosunek molowy: n

C

: n

H

=





:

#



= 4 : 10

Wzór rzeczywisty: C

4

H

10

Zadanie 19.

Probówka I: nie zaobserwowano zmian.

Probówka II: znikła zawiesina, pojawił siĊ klarowny szafirowy roztwór.

Probówka III: pojawił siĊ ceglastoczerwony osad.

Zadanie 20.

glicyna

NaOH
+ fenoloftaleina

glicyna

HCl
+ oranĪ metylowy

Obserwacje:

I.

Roztwór odbarwił siĊ.

II.

Roztwór zmienił zabarwienie z czerwonego na Īółty.

Wniosek:

Glicyna reaguje jak związek aromatyczny.

CH

2

– COOH + NaOH ĺ CH

2

– COONa + H

2

O

| |
NH

2

NH

2

glicynian sodu

CH

2

– COOH + HCl ĺ CH

2

– COOH + H

2

O

| |
NH

2

NH

3

Cl

chlorowodorek glicyny