Sytuacje dydaktyczne:
1. Z motywem smoka

– rozmowa z uczniami o znanych im smokach.

Gdzie

mo˝na znaleêç smoka? Wyszukujemy legendy o smokach w ksià˝kach przy-
niesionych przez dzieci i w ksià˝ce pt. „Legendy polskie” W. Chotomskiej
(„Legenda o Smoku ze Smoczej Jamy”, „Legenda o Bazyliszku”). Wyszuku-
jemy i odczytujemy fragmenty mówiàce o cechach smoków.

2. Jaki jest smok?

– „gwiazda skojarzeƒ”.

Jakie sà smoki znane nam z baÊni

i legend? – po omówieniu cech charakterystycznych (wyglàdu i cech „charak-
teru”) konkretnych smoków znanych dzieciom z baÊni i legend, staramy
uogólniç zebrane wiadomoÊci – Karta Pracy 1, çw. 1. Po uzupe∏nieniu zwra-
camy uwag´ na zastosowane do opisu cech smoka cz´Êci mowy.

3. Jak pokonali smoka?

– rozmawiamy o zastosowanych przez bohaterów

ró˝nych sposobach na pokonanie smoka. Zwracamy uwag´, ˝e najcz´Êciej
bohater zwyci´˝a smoka nie dzi´ki sile, ale dzi´ki rozumnej odwadze, wy-
trwa∏oÊci i cierpliwoÊci, màdroÊci, przebieg∏oÊci, dobroci itp. (Karta Pracy 1,
çw. 2.)
Zwracamy uwag´ na przymiotniki odrzeczownikowe (odwa˝ny – odwaga;
sprytny – spryt itp.), próbujemy przypomnieç sobie inne takie przymiotniki
(wakacyjny – wakacje, nocny – noc itp.)

4. Czemu s∏u˝à smoki?

– próba odpowiedzi na pytanie:

Czego symbolem jest

smok w poznanych legendach?
Smoki ucieleÊniajà nasze l´ki, niepokoje, trudnoÊci, które ka˝dy musi poko-
naç, jeÊli chce osiàgnàç wymarzony cel.

5. Nasze smoki.

Jakie „smoki” majà dzisiaj dzieci, doroÊli? Czego si´ bojà? Ja-

ki jest twój smok – czego ty si´ boisz, co tobie sprawia najwi´cej trudnoÊci?
(Karta Pracy 1, çw. 3.)

www.wsip.pl

15

Proponowany zapis w dzien-
niku: Wyszukiwanie motywu
smoka w legendach i baÊniach,
m.in. w ksià˝ce „Legendy pol-
skie” W. Chotomskiej. Ustale-
nie cech charakteryzujàcych
smoka i bohatera pokonujàce-
go smoka. Uporzàdkowanie
wiadomoÊci o przymiotniku
i rzeczowniku. Rozmowa o ty-
powych dla dzieci l´kach
i trudnoÊciach oraz sposobach
radzenia sobie z nimi. Dobór
w∏aÊciwego materia∏u do wy-
konania technikà kola˝u pracy
plastycznej pt. „Mój smok”.
S∏uchanie i analiza treÊci bajki
terapeutycznej.

Pomoce: egzemplarze ksià-
˝ek pt. „Legendy polskie”
Wandy Chotomskiej, inne
ksià˝ki z opowieÊciami o smo-
kach (przyniesione przez
dzieci), bajka terapeutyczna
na wybrany temat, np. o po-
konywaniu l´ku przed odrzu-
ceniem przez grup´, karta
pracy dla ka˝dego dziecka,
kartki z bloku technicznego
(mogà byç kolorowe) i mate-

Przygoda z klasà Klasa 3

SCENARIUSZ ZAJ¢å LEKTUROWYCH

z wykorzystaniem „Legend polskich” w opracowaniu
Wandy Chotomskiej

Ka˝dy ma swojego smoka

Przedstawiona propozycja jest wariantem zakoƒczenia (podsumowania) modu∏u z j´zyka polskiego pt.
„Bardzo dawno temu w krainie smoków i innych baÊni” (semestr 2 klasy III., blok V). Mo˝e tak˝e zostaç
zrealizowany oddzielnie, pod koniec klasy III.

Cele modu∏u i wskaêniki przewidywanych osiàgni´ç:
• uÊwiadamianie sobie i nazywanie w∏asnych uczuç i stanów emocjonalnych (strach, z∏oÊç, smutek, gniew,

zdziwienie, wstyd itp.) (5.1.a)

uczeƒ: nazywa, wymienia swoje l´ki, opowiada o sytuacjach, w których si´ boi

• wyra˝anie w∏asnych stanów emocjonalnych i wiedzy poprzez pos∏ugiwanie si´ plastycznymi Êrodkami wy-

razu (5.4.b)

uczeƒ: tworzy obraz technikà kola˝u przedstawiajàcy jego l´k

• w∏aÊciwy dobór Êrodków i form do wyra˝anych treÊci (5.5.f)

uczeƒ: dobiera materia∏ do stworzenia pracy plastycznej (kola˝) wyra˝ajàcej jego l´k.

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

6. Oswoiç smoka

– praca plastyczna z wykorzystaniem dowolnie dobranych

materia∏ów, zgromadzonych wczeÊniej.
Zanim rozpoczniemy prac´, proponujemy wspólnie zastanowiç si´, jakie
barwy, faktur´, kszta∏ty ma np. l´k przed odrzuceniem przez grup´ lub strach
przed dentystà oraz jakie materia∏y mo˝na wykorzystaç, aby takiego „smo-
ka” najtrafniej przedstawiç.
Na koniec nadajemy swojej pracy tytu∏ (np. imi´ smoka) i urzàdzamy wysta-
w´ na dywanie (prace muszà wyschnàç, zanim zawiesimy je na tablicy).

7. Bajka – Pomagajka.

Omawiamy estetyk´, dobór materia∏u i ogólnie treÊç

wykonanych prac. Uwaga! Na forum klasy nie roztrzàsamy poszczególnych
problemów dzieci

.

Wariant I.

Czytamy lub opowiadamy dzieciom „Bajk´ – Pomagajk´”, czyli

wybranà bajk´ terapeutycznà. Mo˝na przypuszczaç, ˝e przodujàcym proble-
mem jest l´k przed odrzuceniem przez grup´ i zawczasu przygotowaç sobie
bajki terapeutyczne na ten temat. (Patrz: Warto wiedzieç, ˝e...).
Wariant II.

Zwracamy uwag´, ˝e ka˝dy cz∏owiek czegoÊ si´ boi. Rozmawia-

my z dzieçmi na temat sposobów radzenia sobie z ró˝nymi problemami.

Warto wiedzieç, ˝e...
Ciekawe opowieÊci o charakterze terapeutycznym znajdujà si´ w ksià˝ce
Diane Tillman i Diany Hsu z serii „Wychowanie w duchu wartoÊci” pt.
„ Wchodzenie w Êwiat 3-7 lat” Program edukacyjny, WSiP Warszawa 2004.
Znajdziemy tam np. opowiadanie pt. „Smok Josh” – o tolerancji dla innoÊci
(str. 189).

Skàd braç bajki terapeutyczne?
Niektóre osoby majà dar opowiadania

ad hoc, wymyÊlania bajek na poczeka-

niu. Tym osobom wystarczy wiedza o podstawowych zasadach, wed∏ug któ-
rych tworzy si´ bajki terapeutyczne.
Polecamy ksià˝ki Marii Molickiej („Bajki terapeutyczne” i „Bajki terapeu-
tyczne 2”, „Bajkoterapia”) oraz np. „Bajki, które leczà” – Doris Brett czy
„Bajki na dobry sen” – Gerlinde Ortner. Godne uwagi sà tak˝e ksià˝ki Woj-
ciecha Ko∏yszki. Ciekawe opowiastki mo˝na znaleêç na stronach interneto-
wych www.psychologia.net.pl albo www.abcbaby.pl

16

ria∏y do wykonania pracy pla-
stycznej obrazujàcej coÊ, cze-
go zwykle bojà si´ dzieci.

Dobra rada: w kilkuosobo-
wych grupach dzieci mogà
si´ umówiç, co które przy-
nosi: ziarenka pieprzu, mie-
lonà papryk´, ˝wir, papier
Êcierny, sznurek z w∏ókien
naturalnych, szmatki, stare
gazety, brokat itp.

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

1. Dopisz jak najwi´cej okreÊleƒ opisujàcych cechy smoka.

Zwróç uwag´, jakich cz´Êci mowy u˝ywasz najcz´Êciej.

Najwi´cej jest

2. Dokoƒcz zdanie:
Pokona∏ smoka, bo cechowa∏y go:

Jakie to sà cz´Êci mowy?

3. Napisz krótkie odpowiedzi na pytania.

a. Co jest Twoim najwi´kszym „smokiem” – co sprawia Ci najwi´cej trud-
noÊci?

b. W jakich sytuacjach pojawia si´ Twój „smok”?

c. Co wtedy musisz robiç?

d. Które cechy bohaterów baÊni i legend musisz mieç, aby pokonywaç swo-
jego „smoka”?

www.wsip.pl

17

Karta pracy 1 „Smok"

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38