Temat: Procedury kotwiczenia i cumowania
Cumowanie polega na zatrzymaniu statku w wyznaczonym miejscu
i w okre
ś
lonym poło
ż
eniu oraz przytwierdzeniu go do nabrze
ż
a za pomoc
ą
lin
zwanych cumami, natomiast odcumowanie polega na przemieszczeniu go
z miejsca zacumowania w inne miejsce umo
ż
liwiaj
ą
ce
ż
eglug
ę
1. USYTUOWANIE I NAZWY LIN CUMOWNICZYCH
Na statkach wyró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce liny cumownicze:
A
B
C
D
E
F
Nazwy lin:
A
- Cum
ę
dziobow
ą
wzdłu
ż
n
ą
B
- Cum
ę
dziobow
ą
poprzeczn
ą
– brest dziobowy
C
- Szpring dziobowy
D
- Szpring rufowy
E
- Cum
ę
rufow
ą
poprzeczn
ą
– brest rufowy
F
- Cum
ę
rufow
ą
wzdłu
ż
n
ą
W zale
ż
no
ś
ci od burty, z której si
ę
podaje cumy ka
ż
d
ą
z nich okre
ś
la si
ę
jako
lew
ą
lub praw
ą
cum
ę
(np. Lewy szpring dziobowy).
W praktyce w zale
ż
no
ś
ci od warunków hydrometeorologicznych, stanu
załadowania statku i nat
ęż
enia ruchu innych jednostek podaje si
ę
zwykle
wi
ę
cej ni
ż
po jednej cumie dziobowej i rufowej. Mo
ż
na te
ż
podawa
ć
podwójne szpringi.
Z manewrowego punktu widzenia najwa
ż
niejszymi linami s
ą
:
Szpringi
Cumy wzdłu
ż
ne
Zarówno przy cumowaniu jak i odcumowywaniu bardzo wa
ż
n
ą
rol
ę
odgrywa
kolejno
ść
ich podawania, rzucania, wybierania i luzowania oraz miejsce ich
zamocowania na statku i na l
ą
dzie.
U
ż
ycie lin poprzecznych (brestów) jest zwi
ą
zane tylko z bezpiecze
ń
stwem
postoju.
2. MANEWRY BEZ WIATRU I PR
Ą
DU. STATEK JEDNO
Ś
RUBOWY
WYPOSA
ś
ONY W
Ś
RUB
Ę
O SKOKU STAŁYM – PRAWOSKR
Ę
TN
Ą
.
Dla statku wyposa
ż
onego w
ś
rub
ę
lewoskr
ę
tn
ą
wszystkie manewry nale
ż
y
odpowiednio dostosowa
ć
, pami
ę
taj
ą
c
ż
e:
Statek o
ś
rubie lewoskr
ę
tnej podchodz
ą
cy do nabrze
ż
a lew
ą
burt
ą
b
ę
dzie si
ę
zachowywał jak statek o
ś
rubie
prawoskr
ę
tnej podchodz
ą
cy do nabrze
ż
a praw
ą
burt
ą
A. CUMOWANIE LEW
Ą
BURT
Ą
Warunkiem pomy
ś
lnego wykonania manewru jest:
Ograniczenie pr
ę
dko
ś
ci w taki sposób aby istniała mo
ż
liwo
ść
zatrzymania
statku manewrem WW lub PW na odcinku równym 0,5 – 1,0 długo
ś
ci statku
Aby bezpiecznie wykona
ć
manewr nale
ż
y:
a. Poło
ż
y
ć
statek na kurs ró
ż
ny o 15 – 30 stopni od kierunku nabrze
ż
a i
prowadz
ą
cy do pozycji odległej o 0,3 długo
ś
ci statku od miejsca
przewidywanego postoju dziobu
b. W odległo
ś
ci około 1 długo
ś
ci statku wykona
ć
zatrzymanie prac
ą
nap
ę
du
wstecz (WW lub PW) – działanie boczne
ś
ruby wywoła zwrot statku w
prawo, co spowoduje,
ż
e statek przyjmie kierunek równoległy do nabrze
ż
a
c. Poda
ć
szpring dziobowy a nast
ę
pnie cum
ę
dziobow
ą
d. Przytrzyma
ć
szpring dziobowy w celu wstrzymania zwrotu statku w prawo
i uderzenia rufy o nabrze
ż
e
e. Podanie szpringu i cumy rufowej
M
ie
js
c
e
p
rz
e
w
id
y
w
a
n
e
g
o
p
o
s
to
ju
d
z
io
b
u
a
b
1 L
15°- 30°
0,3L
c, d
e
Gdy zwrot statku w prawo jest zbyt du
ż
y
nale
ż
y zastosowa
ć
krótki
manewr CW i zatrzyma
ć
statek a nast
ę
pnie wychyli
ć
ster na Lew
ą
burt
ę
i
wykona
ć
krótki manewr BWN. Spowoduje to zmniejszenie lub zatrzymanie
zwrotu statku w prawo.
Gdy zwrot statku w prawo jest zbyt mały lub gdy k
ą
t podej
ś
cia do
nabrze
ż
a jest zbyt du
ż
y
to statek zostanie zatrzymany w pozycji
nierównoległej do nabrze
ż
a. W tej sytuacji zło
ż
enie rufy do nabrze
ż
a
wykonuj
ę
si
ę
za pomoc
ą
manewru BWN i sterze wychylonym na praw
ą
burt
ę
. Statek b
ę
dzie utrzymywany na szpringu dziobowym i nie b
ę
dzie si
ę
poruszał
do przodu. Pr
ę
dko
ść
składania rufy nale
ż
y regulowa
ć
poprzez
wychylenie steru nie zmieniaj
ą
c liczby obrotów
ś
ruby.
W ko
ń
cowej fazie ster nale
ż
y wychyli
ć
w lewo w celu wstrzymania zwrotu a
nast
ę
pnie w prawo aby utrzyma
ć
ruf
ę
przy nabrze
ż
u i umo
ż
liwi
ć
podania cum
rufowych (szpring i wzdłu
ż
na)
Gdy statek zajmie pozycj
ę
równoległ
ą
do nabrze
ż
a nale
ż
y wybra
ć
cum
ę
dziobow
ą
aby zapobiec odej
ś
ciu dziobu od nabrze
ż
a
B. CUMOWANIE PRAW
Ą
BURT
Ą
Warunkiem pomy
ś
lnego wykonania manewru jest:
Ograniczenie pr
ę
dko
ś
ci w taki sposób aby istniała mo
ż
liwo
ść
zatrzymania
statku manewrem WW lub PW na odcinku równym 0,5 – 1,0 długo
ś
ci statku
Aby bezpiecznie wykona
ć
manewr nale
ż
y:
a. Poło
ż
y
ć
statek na kurs ró
ż
ny o 10 – 15 stopni od kierunku nabrze
ż
a i
prowadz
ą
cy na
ś
rodek przyszłego miejsca cumowania
b. Zanim dziób statku minie miejsce cumowania rufy, wyło
ż
y
ć
ster na LEW
Ą
burt
ę
w celu spowodowania zwrotu w lewo
c. Zatrzyma
ć
statek prac
ą
nap
ę
du wstecz (Ster ZERO, maszyny WW lub
PW). Działanie boczne
ś
ruby, wstrzyma zwrot statku w lewo i spowoduje
zatrzymanie statku równolegle do nabrze
ż
a
d. Poda
ć
szpring dziobowy a nast
ę
pnie cum
ę
dziobow
ą
e. Poda
ć
cum
ę
rufow
ą
i szpring rufowy
f. Je
ż
eli zwrot statku w lewo jest zbyt du
ż
y, to mo
ż
na ograniczy
ć
go
przytrzymaniem szpringu dziobowego lub zwi
ę
kszeniem obrotów nap
ę
du
wstecz.
g. Je
ż
eli zwrot statku w prawo jest zbyt du
ż
y, nale
ż
y przytrzyma
ć
cum
ę
rufow
ą
zatrzymuj
ą
c zwrot lub wykona
ć
krótkie uderzenie nap
ę
dem
naprzód, przy wychylonym na lew
ą
burt
ę
.
h. Po zatrzymaniu i ograniczeniu zwrotu statku nale
ż
y doci
ą
gn
ąć
go do
nabrze
ż
a za pomoc
ą
cum dziobowych i rufowych. Mo
ż
na równie
ż
po
osi
ą
gni
ę
ciu kontaktu dziobu z nabrze
ż
em składa
ć
ruf
ę
prac
ą
nap
ę
du
BWN, przy napr
ęż
onym szpringu dziobowym.
a
10°- 15°
b
C
d
e
h
C. SAMODZIELNE ODCUMOWANIE STATKU
Do samodzielnego odcumowania statku wykorzystuje si
ę
szpringi.
Odcumowanie na
szpringu dziobowym
mo
ż
e by
ć
wykorzystany, bez
ogranicze
ń
, niezale
ż
nie od burty, któr
ą
statek był zacumowany.
Odcumowanie na
szpringu rufowym
ograniczone jest:
mo
ż
liwo
ś
ci
ą
powstania uszkodze
ń
przy zbli
ż
eniu steru i
ś
ruby do
nabrze
ż
a w czasie odchylania si
ę
dziobu statku
działaniem bocznym
ś
ruby (łatwiejsze jest odcumowanie z postoju
lew
ą
burt
ą
– na statku wyposa
ż
onym w
ś
rub
ę
prawoskr
ę
tn
ą
).
Jednym z najwa
ż
niejszych warunków prawidłowo wykonanego manewru jest
odpowiednie zamocowanie szpringów na statku i odpowiednie ich napr
ęż
enie
Miejsce wyj
ś
cia szpringu poza kadłub statku powinno
znajdowa
ć
si
ę
jak najbli
ż
ej stewy dziobowej lub rufowej
Je
ż
eli szpringi umieszczone s
ą
z dala od stewy to odchylanie si
ę
statku od
nabrze
ż
a zostanie zatrzymane gdy zaoblenie dziobu lub rufy przed szpringiem
oprze si
ę
o nabrze
ż
e.
Mo
ż
e to spowodowa
ć
zerwanie szpringów
Ź
LE
DOBRZE
Manewry odcumowania na szpringach wymagaj
ą
stosowania mi
ę
kkich
odbijaczy w miejscach kolejnego nacisku kadłuba na nabrze
ż
e oraz
stosowania długich szpringów (nawet do 0,5 długo
ś
ci statku)
I.
Odcumowanie na szpringu dziobowym
1) Odcumowanie z miejsca postoju lew
ą
burt
ą
zgodnie z kierunkiem
ż
eglugi
Aby bezpiecznie wykona
ć
manewr nale
ż
y:
a. Przed rozpocz
ę
ciem manewru nap
ę
dem głównym odpowiednio napr
ęż
y
ć
szpring dziobowy oraz rzuci
ć
wszystkie cumy i szpringi na rufie statku.
b. Wychyli
ć
ster na lew
ą
burt
ę
i wykona
ć
manewr BWN
c. Po odchyleniu rufy od nabrze
ż
a o k
ą
t 30 – 50 stopni zatrzyma
ć
nap
ę
d
d. Rzuci
ć
szpring dziobowy i wykona
ć
manewr WW lub PW (efekt bocznego
oddziaływania
ś
ruby ustawi statek w pozycji równoległej do nabrze
ż
a).
e. Wykona
ć
manewr BWN lub WN rozpoczynaj
ą
c
ż
eglug
ę
zgodnie z
obranym kierunkiem.