Inne nazwy
trinitrochlorobenzen (mieszanina), chlorotrójnitrobenzen, trójnitrochlorobenzen (miesza-
nina izomerów)
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 2
Zagro˝enie wybuchem wskutek uderzenia, tarcia lub oddzia∏ywania ognia
R 26/27/28 Dzia∏a bardzo toksycznie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà, kon-
taktu ze skórà i po spo˝yciu
Symbole S
(S 1/2
Przechowywaç w zamkni´ciu i poza zasi´giem dzieci)
S 35
Wszelkie manipulacje tym materia∏em i opakowaniem muszà byç wykony-
wane w sposób bezpieczny
S 45
W przypadku awarii, lub jeÊli poczujesz si´ niezdrowo, skonsultuj si´ z leka-
rzem (jeÊli mo˝liwe, poka˝ etykiet´)
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
³ 7
T +
26/27/28
1
£ c < 7
T
23/24/25
0,1
£ c < 1
Xn
20/21/22
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 150, 514
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy I;
- maks. dopuszczalna emisja: 20 mg/m
3
(strumieƒ masy
³ 0,1 kg/h)
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 485/0 Strona 1
Lipiec 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 28260-61-9
Nr indeksu: 610-004-00-X
Nr wg ONZ: 0155
Nr wg EINECS: —
485/0
Chlorotrinitrobenzen
(mieszanina izomerów)
Wzór chemiczny:
C
6
H
2
ClN
3
O
6
ClC
6
H
2
(NO
2
)
3
T+
substancja
bardzo
toksyczna
Ostrze˝enie przed
niebezpieczeƒstwem
zatrucia substancjami
toksycznymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Nieupowa˝nionym
wst´p wzbroniony
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
E
substancja
wybuchowa
Nota C:
Podaç dok∏adny izomer
lub mieszanin´ izomerów
Klasa zagro˝enia wg VbF: —
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 1.1, cyfra D, numer zagro˝enia 4
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 4, 4 b
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p.1,2
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 1, 4
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: trucizny (porównaj tak˝e za∏àcznik II p. 131)
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: 100, 55 a
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 600.33
Ârodki bezpieczeƒstwa
Przestrzegaç przepisów dotyczàcych materia∏ów wybuchowych! Odsysaç w miejscach
odbioru lub tworzenia si´ produktu. Bardzo dobrze przewietrzaç pomieszczenia.
Bezwzgl´dnie nie dopuszczaç do osadzania si´ py∏u (równie˝ w instalacji odsysajàcej),
osadzony py∏ natychmiast usuwaç. Nie obcià˝aç materia∏u mechanicznie. Przecho-
wywaç w ch∏odnym miejscu, z dala od êróde∏ ognia (ogrzewanie mo˝e spowodowaç
wybuch!). Nie dopuszczaç do tworzenia si´ py∏u. Zachowaç szczególnà ostro˝noÊç.
Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Pracowaç w dopa-
sowanej odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr przeciwpy∏owy,
w razie potrzeby po∏àczony z filtrem dla gazów typu P (w razie potrzeby razem z A).
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu zapewniç poszkodowanemu spokój, Êwie˝e powietrze i opiek´ lekarskà.
Po kontakcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià
wody z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy natychmiast dok∏adnie (15 min.) przemyç du˝à
iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko rozwartych powiekach (czyste oko chroniç, w razie
potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà,
a nast´pnie obficie popiç wodà. Konieczna pomoc lekarska. Spowodowaç wymioty.
Usunàç natychmiast zabrudzone cz´Êci odzie˝y. W razie zagro˝enia utratà Êwiado-
moÊci, poszkodowanego po∏o˝yç i odtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji
bocznej. Udzielajàc pomocy zwracaç uwag´ na w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Zagro˝ony teren zamknàç w kierunku z wiatrem. Oddaliç osoby postronne. W wyniku
rozk∏adu mogà tworzyç si´ (ró˝ne) toksyczne produkty rozk∏adu. Produkt i pojemniki nie
obj´te jeszcze po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà, pokryç pianà lub gdy to mo˝liwe,
usunàç z zagro˝onego terenu. Pojemniki obj´te po˝arem gasiç obfitym strumieniem
rozpryskiwanej wody – istnieje niebezpieczeƒstwo wybuchu. Operacje gaszenia po˝aru
prowadziç z bezpiecznej odleg∏oÊci spoza os∏ony.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Wypaliç na placu materia∏ów wybuchowych administracyjnie dopuszczonym do u˝ytko-
wania lub po znacznym rozcieƒczeniu (zasi´gnàç porady w firmie prowadzàcej utyli-
zacj´ odpadów). Usuwaç jak odpady specjalne.
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 485/0 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej);
ska˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç mechanicznie i umieÊciç w zamykanych pojemnikach;
u˝ywaç narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia, przestrzegaç warunków
pracy chroniàcych przed wybuchami.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Du˝e po˝ary gasiç za pomocà armatki wodnej z bezpiecznego ukrycia. Ma∏e po˝ary
zwalczaç metalicznym proszkiem gaÊniczym, cementem, piaskiem. Po˝ar w otoczeniu
gasiç za pomocà w∏aÊciwych Êrodków gaÊniczych. Dru˝yny po˝arnicze nale˝y wypo-
sa˝yç w niezale˝ne od powietrza aparaty oddechowe oraz w ˝aroodpornà odzie˝
ochronnà. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w ˝aroodpornych ubraniach
ochronnych, stosowaç aparaty oddechowe niezale˝ne od powietrza z otoczenia. Do
prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów u˝ywaç przyrzàdów posiadajàcych atestowane
zabezpieczenie przed eksplozjà oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów) to substancja sta∏a, krystaliczna barwy
˝ó∏tej o s∏abym zapachu, przypominajàcym zapach benzyny.
Masa molowa:
247,550 g/mol
Temperatura samozap∏onu:
< 400 °C
Temperatura topnienia:
> 20 °C
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
nierozpuszczalny
G´stoÊç:
w 20 °C
1,8 g/cm
3
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
dobrze rozpuszcza si´ w benzenie,
Wspó∏czynnik WxF:
5
goràcym etanolu, goràcym chloroformie,
s∏abo rozpuszcza si´ w eterze
Wzgl´dna g´stoÊç par
i w eterze naftowym
(powietrze = 1):
8,55
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
1 mg/m
3
= 0,10 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 10,29 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Produktami rozk∏adu termicznego sà: chlorowodór, pary i mg∏a kwasu solnego, gazy
nitrozowe, produkty rozk∏adu azotanów.
Zagro˝enia dla zdrowia
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów) jest substancjà bardzo toksycznà dla ludzi
i zwierzàt. Objawy zatrucia to bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, sinica, trudnoÊci w oddy-
chaniu, hemoliza (zanik otoczki czerwonych krwinek).
Wch∏anianie przez skór´: H
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 485/0 Strona 3
Lipiec 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Klasa zagro˝enia wody:
—
Numer kodu odpadów:
060403
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
1
Choroby zawodowe:
BK 1304, 5101
WartoÊç NDSCh:
3
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 33, 24
Badania profilaktyczne: wymagane
pierwsze po:
6-9 miesiàcach
dalsze po:
6-12 miesiàcach
nast´pne po:
— miesiàcach
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikaliów, punkt: —
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikaliów: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: —
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: tak
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
Dane okreÊlajàce ostrà toksycznoÊç nie sà znane.
Wskazówki dla lekarzy
Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a byç po∏kni´ta, wdychana
i wch∏oni´ta przez skór´. Symptomy zatrucia mogà si´ ró˝niç w zale˝noÊci od czasu
i okolicznoÊci zatrucia, mogà wystàpiç z opóênieniem: bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci,
sinica, trudnoÊci w oddychaniu (dyspnoe), hemoliza. Post´powanie: po spo˝yciu
spowodowaç wymioty, wzgl´dnie p∏ukanie ˝o∏àdka, a nast´pnie podaç w´giel aktywny
i siarczan sodu (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 dm
3
wody). Stosowaç odtrutki, w zale˝noÊci
od objawów, ewentualnie podawaç chlorek tolonium. Diagnostyka i kontrola: ozna-
czanie methemoglobiny, kontrola obrazu krwi.
Zastosowanie
Jako materia∏ wybuchowy i do syntez organicznych.
Chlorotrinitrobenzen (mieszanina izomerów)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 485/0 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.