Polecamy
Kasety na kilka
palet
kaseta + 5 palet
Zobacz wi
ę
cej...
Losowa
moneta
Ś
wie
ż
e
Artykuły
W któr
ą
stron
ę
zmierza polska numizmatyka?
Próby niklowe PRL
UWAGA - FAŁSZERZ!!!
Home
Artykuły
Porady dla numizmatyków
Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czy
ś
ci
ć
monety
Ś
roda, 12 Lipiec 2006 09:52
Czyszczenie monet jest bardzo odpowiedzialnym zadaniem. Zalecane jest aby w ogóle nie czy
ś
ci
ć
monet.
Lepiej by
ć
posiadaczem monety brudnej, ale nie uszkodzonej. Ka
ż
dy po
ś
rednik w handlu numizmatami
mo
ż
e opowiedzie
ć
wiele historii o tym, jak poprzedni wła
ś
ciciele doprowadzili do trwałego zniszczenia monet
podczas ich czyszczenia. Je
ś
li naprawd
ę
trzeba usun
ąć
brud lub tłuszcz z numizmatów, nale
ż
y po
ć
wiczy
ć
najpierw na monetach nie przedstawiaj
ą
cych wi
ę
kszej warto
ś
ci. Je
ś
li chodzi o patyn
ę
to patyna według
wi
ę
kszo
ś
ci numizmatyków nie powinna by
ć
czyszczona chyba,
ż
e strasznie szpeci monet
ę
. Eksperymenty z
czyszczeniem, lakierowaniem, podgrzewaniem itp. operacji s
ą
bardzo niebezpieczne dla monet i s
ą
zalecane tylko w przypadku monet o
niewielkiej warto
ś
ci dla celów edukacyjnych. Je
ś
li masz monet
ę
o znacznej warto
ś
ci to zalecam nie czy
ś
ci
ć
jej wcale lub odda
ć
to w r
ę
ce
specjalisty.
Na pocz
ą
tek zanim zagł
ę
bi
ę
si
ę
w szczegóły dotycz
ą
ce czyszczenia monet pozwol
ę
sobie na opowiedzenie Wam bajki.
... dawno, dawno temu ... pewien szewczyk znalazł na strychu u dziadka – monet
ę
.
Jak to moneta ze strychu, była brudna, brzydka i … nie nadawała si
ę
do sprzeda
ż
y na Allegro
Szewczyk chciał j
ą
oczy
ś
ci
ć
–
ż
eby j
ą
sprzeda
ć
z zyskiem na Allegro, bo chciał mie
ć
kas
ę
Moneta wygl
ą
dała tak :
Szewczyk nie wiedział jak monet
ę
oczy
ś
ci
ć
(a słyszał od elfów,
ż
e stara moneta - czysta, jest wi
ę
cej warta , ni
ż
stara moneta – brudna ) .
Niewiele my
ś
l
ą
c, szewczyk - zakradł si
ę
na tajemniczy zlot czarowników Sprzedawczyków w lesie Allegro.
Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czy
ś
ci
ć
monety
(5 głosów,
ś
rednia ocena 4.00 na 5)
U
ż
ytkownik
Hasło
Zapami
ę
taj mnie
Prze
ś
lij kwerend
Zgubiłem/-am
login/hasło?
Nie masz konta?
Zarejestruj si
ę
Popularno
ść
:: 69761
Ulubione
Prosz
ę
zaloguj si
ę
aby
zarz
ą
dza
ć
ulubionymi.
Online:
andrzejj
Czwartek, 16 Lipiec 2009
Zgło
ś
problem lub bł
ą
d
I Kontakt I Mapa witryny
Start
Katalog
Sklepy
News
Artykuły
Galeria monet
Forum i ludzie
>>>
Szukaj…
Page 1 of 4
Monety - Portal Numizmatyczny - Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czyścić ...
2009-07-16
http://www.katalogmonet.pl/Poradnik/Czyszczenie-monet-poradnik-czym-i-jak-czysc...
Nie musiał długo szuka
ć
, gdy pewien Czarnoksi
ęż
nik z Lasu Cafe Allegro, poradził mu tak: "Wiedza Twoja słaba, lecz nasza moc
silniejsza !!!
... we
ź
oko sowy, gar
ść
j
ą
der lisa, kilka włosów łysego s
ę
pa, po czym wszystko wymieszaj i zagotuj.
Gdy wywar ostygnie, polej nim monet
ę
– wtedy moneta odzyska swoj
ą
moc !!!
Mały szewczyk, niewiele my
ś
l
ą
c - zrobił tak jak Czarnoksi
ęż
nik poradził:
Jakie
ż
było jego zdziwienie, gdy zamiast wymarzonej monety, zobaczył ... co
ś
takiego ...
Przeszły lata, przeszły wieki - … nigdy monet ju
ż
nie czy
ś
cił szewczyk.
Niech ta bajka b
ę
dzie przestrog
ą
dla wszystkich czy
ś
cicieli. Czyszczenie monet jest bardzo odpowiedzialnym zadaniem. Zalecane jest
aby w ogóle nie czy
ś
ci
ć
monet. Kiedy
ś
sam wyczy
ś
ciłem kilka monet i efekty były kiepskie ale robiłem to rozwa
ż
nie bo monety były
zwykłymi pospolitymi monetami z PRL. Polecam tylko takie monety czy
ś
ci
ć
tymi domowymi sposobami - nie ma w pełni profesjonalnego
sposobu czyszczenia monet. Lepiej by
ć
posiadaczem monety brudnej, ale nie uszkodzonej. Je
ś
li naprawd
ę
trzeba usun
ąć
brud lub
tłuszcz z numizmatów, nale
ż
y po
ć
wiczy
ć
najpierw na monetach nie przedstawiaj
ą
cych wi
ę
kszej warto
ś
ci. Je
ś
li chodzi o patyn
ę
to patyna
według wi
ę
kszo
ś
ci numizmatyków nie powinna by
ć
czyszczona chyba,
ż
e strasznie szpeci monet
ę
. Eksperymenty z czyszczeniem,
lakierowaniem, podgrzewaniem itp. operacji s
ą
bardzo niebezpieczne dla monet i s
ą
zalecane tylko w przypadku monet o niewielkiej
warto
ś
ci dla celów edukacyjnych. Je
ś
li masz monet
ę
o znacznej warto
ś
ci to zalecam nie czy
ś
ci
ć
jej wcale lub odda
ć
to w r
ę
ce
specjalisty.
Ogólnie o czyszczeniu monet
Wi
ę
kszo
ść
zanieczyszcze
ń
z monet mo
ż
na z łatwo
ś
ci
ą
usun
ąć
wod
ą
z dodatkiem jakiego
ś
detergentu np. mydła najlepiej dla dzieci - jest
najdelikatniejsze. Przestrzegam przed czyszczeniem monet za pomoc
ą
sztucznych szczotek i szczoteczek (a co najgorsze przestrzegam
przed szczoteczk
ą
do z
ę
bów). Sztuczna szczotka z pewno
ś
ci
ą
porysuje monet
ę
. Je
ś
li chcesz wyczy
ś
ci
ć
mocno zabrudzon
ą
monet
ę
za
pomoc
ą
szczotki u
ż
yj szczotki z włókna naturalnego lub specjalnej szczotki do czyszczenia sreber i monet. Je
ś
li udało ci si
ę
znale
źć
monet
ę
w ziemi lub gdzie
ś
na zapomnianym strychu a moneta jest bardzo zabrudzona najlepiej nie czy
ść
jej sam ale poszukaj eksperta -
by
ć
mo
ż
e moneta oka
ż
e si
ę
drogocenna i mo
ż
esz sam j
ą
łatwo uszkodzi
ć
(w 2004 roku w Anglii została znaleziona bardzo cenna
moneta i strach pomy
ś
le
ć
co by si
ę
z ni
ą
stało jakby znalazca sam zacz
ą
ł kombinowa
ć
przy monecie,
poczytaj tutaj
). Nale
ż
y równie
ż
pami
ę
ta
ć
o tym,
ż
eby nie skroba
ć
zanieczyszcze
ń
za pomoc
ą
ostrych narz
ę
dzi. Chciałbym przestrzec równie
ż
przed czyszczeniem
współczesnych monet bitych lustrzanym stemplem - zazwyczaj wszelkie próby wyczyszczenia ko
ń
cz
ą
si
ę
zniszczeniem monety (mój
znajomy miał odcisk palca na lustrzanej monecie, którego za wszelk
ą
cen
ę
chciał si
ę
pozby
ć
i nawet my si
ę
to udało - za pomoc
ą
jak
twierdził "mi
ę
kkiej"
ś
ciereczki, tarł j
ą
niemiłosiernie. Niestety moneta straciła do
ść
sporo na warto
ś
ci bo posiada mas
ę
małych ale
widocznych gołym okiem mikrorysek.
Suszenie monet
Po wyczyszczeniu monet
ę
nale
ż
y dokładnie wypłuka
ć
i starannie wysuszy
ć
. Moim zdaniem najlepszym sposobem suszenia monet jest
zawini
ę
cie jej w mi
ę
kk
ą
ś
ciereczk
ę
(najlepiej tak
ą
do czyszczenia okularów) i delikatne dociskanie
ś
ciereczki do monety - dzi
ę
ki temu
woda wsi
ą
knie w
ś
ciereczk
ę
. Wa
ż
ne jest aby nie pociera
ć
monety o
ś
ciereczk
ę
bo mo
ż
na j
ą
porysowa
ć
. Nie zalecam równie
ż
pozostawienia mokrych monet do wyschni
ę
cia samym sobie (tzw. le
ż
akowania), moneta po takim wyschni
ę
ciu b
ę
dzie
najprawdopodobniej posiada
ć
plamki (woda kranowa nigdy nie jest super czysta, chyba
ż
e do płukania u
ż
yjemy wody destylowanej).
Monety mo
ż
na równie
ż
wysuszy
ć
zbieraj
ą
c delikatnie wod
ę
bawełnianymi patyczkami do czyszczenia uszu.
Polerowanie monet
Je
ś
li chcesz posiada
ć
monet
ę
która ma reprezentowa
ć
jak
ą
kolwiek warto
ść
to jej polerowanie jest całkowicie zabronione. Niektórzy
niedo
ś
wiadczeni kolekcjonerzy dochodz
ą
do wniosku,
ż
e jak moneta si
ę
ładnie
ś
wieci to b
ę
dzie wtedy super. Nic bardziej mylnego.
Specjalista natychmiast zauwa
ż
y,
ż
e moneta była polerowana i nie b
ę
dzie zainteresowany jej zakupem - polerowania niszczy
bezpowrotnie monet
ę
.
Patyna
Przy czyszczeniu tego rodzaju monet trzeba zachowa
ć
bardzo du
żą
ostro
ż
no
ść
, trzeba uwa
ż
a
ć
aby nie wyczy
ś
ci
ć
patyny poniewa
ż
patyna posiada wiele zalet, m.in:
zabezpiecza powierzchni
ę
monety przed czynnikami zewn
ę
trznymi
dzesio4
fah
jwieczor
kukula121
lukw4
Modsog
piowa
siekieratka
Siyey
SuperSoniC
Teraz 11 u
ż
ytkowników
i 20 go
ś
ci online
Page 2 of 4
Monety - Portal Numizmatyczny - Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czyścić ...
2009-07-16
http://www.katalogmonet.pl/Poradnik/Czyszczenie-monet-poradnik-czym-i-jak-czysc...
tworzy si
ę
na monecie przez bardzo długo okres czasu (nawet setki lat) i ten fakt bardzo powi
ę
ksza warto
ść
monety.
Kolor patyny jest zale
ż
ny od stopu metali i jest ró
ż
ny - bywa jasno- lub ciemnozielony, czarny, jasno- lub ciemnobr
ą
zowy oraz br
ą
zowy z
odcieniem czerwonego. Kolor zale
ż
y równie
ż
od warunków atmosferycznych i od warunków przechowywania monety.
Lakierowanie monet
Po wyczyszczeniu monety mo
ż
emy pokry
ć
monet
ę
lakierem bezbarwnym. Powierzchnia monety po takim zabiegu nie b
ę
dzie wchodziła
w reakcj
ę
z powietrzem i nie b
ę
dzie pokrywała si
ę
patyn
ą
. Jako przykład lakieru zamieszczam zdj
ę
cie lakieru Capon. Oczywi
ś
cie raz
polakierowana moneta praktycznie nadaje si
ę
tylko do jej podziwiania - moim zdaniem nie prezentuje
ż
adnej warto
ś
ci bo praktycznie
bezinwazyjnie tego lakieru usun
ąć
sie nie da. Usun
ąć
go mo
ż
na jedynie za pomoc k
ą
pieli w acetonie technicznym czyli rozpuszczalniku.
Lakier Capon
S
ą
równie
ż
specjalne lakiery do zabezpieczania podzespołów elektronicznych. Mo
ż
na go dosta
ć
w sklepach z cz
ęś
ciami elektronicznymi.
Lakier bezbarwny do zabezpieczania elektroniki przed wilgoci
ą
.
Czyszczenie monet acetonem lub spirytusem
Je
ś
li potrzebujesz zmy
ć
z powierzchni monety odciski palców lub inne tłuste plamy to proponuj
ę
do tego celu u
ż
y
ć
czystego spirytusu lub
acetonu technicznego. Obydwa składniki łatwo odparowuj
ą
z monety i nie powinny nam zostawi
ć
ż
adnych zmian (nie wchodz
ą
w reakcj
ę
chemiczn
ą
z monet
ą
). Spirytus tak jak wspomniałem musi by
ć
czysty tzn. nie
ż
aden kupiony w aptece do smarowania a taki pitny
kupiony w sklepie. Innym sposobem pozbycia si
ę
wielu zanieczyszcze
ń
z monety jest wyczyszczenie jej acetonem. Aceton musi by
ć
równie
ż
czysty, zmywacz do paznokci si
ę
nie nadaje poniewa
ż
zawiera wiele innych dodatków np. witaminy. Aceton techniczny mo
ż
na
kupi
ć
w wielu sklepach chemicznych lub marketach budowlanych np. OBI. Aceton równie
ż
doskonale nadaje si
ę
do wyczyszczenia
monety pokrytej lakierem.
Czyszczenie monet Nordic Gold
Nordic Gold (Golden Nordic) jest stopem u
ż
ywanym do produkcji m.in. współczesnych okoliczno
ś
ciowych monet 2 złotowych.
Stop posiada symbol CuAl5Zn5Sn1 i składa si
ę
z mieszanki 4 metali (89% mied
ź
, 5% aluminium, 5% cynk, 1% cyna) - moim zdaniem
najgorsza mieszanka jak
ą
mo
ż
e kto
ś
wymy
ś
li
ć
do s tworzenia monet (du
żą
podatno
ść
na wchodzenie w reakcje z otoczeniem).
Monety NG najlepiej czy
ś
ci
ć
najprostszym sposobem - za pomoc
ą
mydła dla dzieci ale nale
ż
y pami
ę
ta
ć
o tym
ż
eby monety nie czy
ś
ci
ć
i
nie wyciera
ć
poprzez pocieranie
ś
ciereczk
ą
,
ż
eby nie powstały mikro ryski.
Czasami do czyszczenia monet NG mo
ż
na u
ż
y
ć
soku z cytryny, podobno bardzo dobrze czy
ś
ci odciski palców.
Mo
ż
emy równie
ż
si
ę
pokusi
ć
o eksperyment czyszczenia monet o mniejszej warto
ś
ci past
ą
do z
ę
bów ale uwaga musi to by
ć
pasta bez
mikrogranulek, bardzo delikatna ( taka do wra
ż
liwych dzi
ą
seł) i czy
ś
cimy oczywi
ś
cie pocieraj
ą
c palcami a nie szczoteczk
ą
.
Kolejnym pomysłem jest czyszczenie za pomoc
ą
Coca Coli - niektórzy twierdza,
ż
e po moczeniu monety NG w Coca Coli wygl
ą
daj
ą
zdecydowanie lepiej.
Czyszczenie miedzianych, br
ą
zowych i mosi
ęż
nych monet
Mied
ź
, br
ą
z i mosi
ą
dz to metale nieszlachetne przez co bardzo łatwo wchodz
ą
w reakcje chemiczne.
Metale/stopy:
mied
ź
mosi
ą
dz - mied
ź
+ cynk
br
ą
z - mied
ź
+ cyna
Page 3 of 4
Monety - Portal Numizmatyczny - Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czyścić ...
2009-07-16
http://www.katalogmonet.pl/Poradnik/Czyszczenie-monet-poradnik-czym-i-jak-czysc...
numizmatyka - portal numizmatyczny - monety - inwestowanie w monety
Wydawc
ą
i wła
ś
cicielem serwisu IKM jest firma BESTBIT, Projekt: YOOadmin
br
ą
z trójstopowy - mied
ź
+ cyna + cynk
Konieczne do usuni
ę
cia skazy monet miedzianych to m.in. w
ż
ery i
ś
nied
ź
, zwane tak
ż
e "rdz
ą
miedzi" powoduj
ą
c
ą
rozkład metalu, a w
konsekwencji nieodwracalne zniszczenie monety.
Najcz
ęś
ciej na monetach miedzianych spotyka si
ę
ś
nied
ź
koloru zielonego, stanowi ona mieszanin
ę
zasadowych w
ę
glanów miedzi i
ró
ż
nych tlenków miedzi.
Pozby
ć
si
ę
ś
niedzi mo
ż
emy na 2 sposoby:
1.
Metod sucha - nagrzewamy monet
ę
palnikiem Bunsena
- uzyskujemy rozkład w
ę
glanu miedzi i kolor zielony szybko znika z jej
powierzchni. Pozostałe spalone i sproszkowane tlenki miedzi usuwamy mechanicznie przez czyszczenie szczoteczk
ą
włosian
ą
.
Ten sposób usuwania
ś
niedzi daje dobre wyniki (patyna pozostaje na monecie) ale warunkiem wykonania jest oczywi
ś
cie
posiadania palnika.
2.
Metoda mokra - na miejsce zaatakowane
ś
niedzi
ą
nakładamy roztwór ługu sodowego (5 %), do monet bardziej zniszczonych
u
ż
ywamy kwasu solnego (3-5%) lub moczymy monet
ę
w roztworze amoniaku (8-10%). Czas moczenia dostosowujemy do
post
ę
pów procesów zachodz
ą
cych z monet
ą
. Po czyszczeniu trzeba oczywi
ś
cie monet
ę
dokładnie wypłuka
ć
i wysuszy
ć
.
Monety mało zanieczyszczone czy
ś
cimy za pomoc
ą
mydła i ewentualnie delikatnej szczotki.
Czyszczenie złotych monet
Złoto jest metalem szlachetnym i nie wchodzi w reakcje chemiczne z otoczeniem. Dzi
ę
ki temu złote monety s
ą
łatwe do czyszczenia.
Najcz
ę
stszym zanieczyszczeniami złotych monet s
ą
zabrudzenia typu kurz, tłuszcz które mo
ż
na z łatwo
ś
ci
ą
usun
ąć
za pomoc
ą
mydła.
Zdarzaj
ą
si
ę
równie
ż
inne przypadło
ś
ci monet złotych:
1.
Plamy o kolorze zielonym - plamy powstaj
ą
ce w wyniku długiego le
ż
enia monety w ziemi w otoczeniu innych monet miedzianych.
2.
Plamy o kolorze czerwonym - jest to tzw. "czerwona rdza" - s
ą
to tlenki
ż
elaza
Aby usun
ąć
plamki ze złotych monet i jednocze
ś
nie nie bawi
ć
si
ę
w małego chemika zalecane jest u
ż
ywanie specjalnych płynów do
czyszczenia złota firmy LEUCHTTURM.
Operacja czyszczenia jest prosta - wystarczy zanurzy
ć
monet
ę
na kilka minut i opłuka
ć
. W komplecie z płynem znajduj
ą
si
ę
specjalne
koszyczki ułatwiaj
ą
ce cał
ą
operacj
ę
- takie na których monety sobie poleguj
ą
podczas k
ą
pieli.
Czyszczenie srebrnych monet
Pod wpływem czasu srebrne monety pokrywaj
ą
si
ę
patyn
ą
, wa
ż
ne jest aby nie czy
ś
ci
ć
patyny bo ona dodaje pi
ę
kna i warto
ś
ci monecie.
Niestety srebro w przeciwie
ń
stwie do złota wchodzi w reakcje chemiczne z otoczeniem.
Przy czyszczeniu monet srebrnych nale
ż
y równie
ż
pami
ę
ta
ć
o tym,
ż
e cz
ę
sto moneta nie jest wybita z czystego srebra i cz
ę
sto
dodatkiem do srebrna jest mied
ź
, zdarza si
ę
równie
ż
,
ż
e to srebro jest dodatkiem do miedzi. Oprócz miedzi w srebrnej monecie mo
ż
emy
spotka
ć
równie
ż
inne metale np: ołów, cynk, cyn
ę
. Metale te wchodz
ą
równie
ż
w reakcje z otoczeniem.
Najprostszym sposobem usuni
ę
cie wi
ę
kszo
ś
ci nalotów jest moczenie monety w rozcie
ń
czonym amoniaku - amoniak nie rozpuszcza
srebra.
Najcz
ę
stsze naloty monet srebrnych mo
ż
na równie
ż
usun
ąć
podobnie jak w przypadku monet złotych - za pomoc
ą
specjalnego płynu do
czyszczenia srebra.
Bartosz Bł
ą
dek
Dyskusja (1 postów)
Musisz si
ę
zalogowa
ć
lub
zarejestrowa
ć
aby napisa
ć
komentarz.
Dyskusja na forum. (1 postów)
Basstard
Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czy
ś
ci
ć
monety
May 23 2009 13:01:47
mied
ź
+ cyna + cynk = spi
ż
,a nie br
ą
z trójstopowy
#11163
Page 4 of 4
Monety - Portal Numizmatyczny - Czyszczenie monet - poradnik czym i jak czyścić ...
2009-07-16
http://www.katalogmonet.pl/Poradnik/Czyszczenie-monet-poradnik-czym-i-jak-czysc...