AKADEMIA PEDAGOGICZNA
im. Komisji Edukacji Narodowej
W Krakowie
WYDZIAŁ HUMANISTYCZNY
INSTYTUT POLITOLOGII
PLANY I PROGRAMY STUDIÓW
DLA PIERWSZEGO ROKU
POLITOLOGII, ADMINISTRACJI,
STOSUNKÓW MIĘDZYNAROWYCH
W ROKU AKADEMICKIM 2007/2008
Kraków 2007
2
Zespół
redakcyjny:
Joanna Bar
Dorota Murzyn
Tadeusz Ślęzak
© Copyright by Instytut Politologii AP Kraków 2007
3
Spis treści:
Pracownicy Instytutu Politologii
5
POLITOLOGIA
6
Plan Studiów ......................................................................................................................7
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA .........................................................................................9
NAUKA O PAŃSTWIE ................................................................................................... 12
HISTORIA POWSZECHNA XX WIEKU........................................................................ 14
HISTORIA FILOZOFII .................................................................................................... 16
GEOGRAFIA POLITYCZNA .......................................................................................... 17
MIKROEKONOMIA ....................................................................................................... 18
WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII ............................................................................ 19
MAKROEKONOMIA ...................................................................................................... 21
WSPÓŁCZESNE PROBLEMY SOCJOLOGICZNE........................................................ 22
PRAWO KONSTYTUCYJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ................................. 24
HISTORIA POLSKI XX WIEKU .................................................................................... 26
KULTURA JĘZYKA POLSKIEGO ................................................................................. 31
PODSTAWY PRAWA ..................................................................................................... 34
WYCHOWANIE FIZYCZNE .......................................................................................... 35
JĘZYKI OBCE ................................................................................................................. 36
ADMINISTRACJA
37
Plan studiów ..................................................................................................................... 38
PODSTAWY PRAWOZNAWSTWA .............................................................................. 40
NAUKA O PAŃSTWIE ................................................................................................... 41
NAUKA ADMINISTRACJI ............................................................................................. 43
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA ....................................................................................... 46
SOCJOLOGIA ................................................................................................................. 49
HISTORIA USTROJU I PRAWA W POLSCE ................................................................ 52
PRAWO KONSTYTUCYJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ................................. 54
HISTORIA ADMINISTRACJI ......................................................................................... 56
ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W ADMINISTRACJI ............................................. 57
EKONOMIA .................................................................................................................... 59
FILOZOFIA ..................................................................................................................... 62
INFORMATYKA I TECHNIKI KOMPUTEROWE W ADMINISTRACJI ..................... 62
WYCHOWANIE FIZYCZNE .......................................................................................... 63
JĘZYKI OBCE ................................................................................................................. 64
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
65
Plan studiów ..................................................................................................................... 66
PODSTAWY PRAWA ..................................................................................................... 68
HISTORIA STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH .................................................. 69
GEOGRAFIA POLITYCZNA I EKONOMICZNA .......................................................... 70
MIKROEKONOMIA ....................................................................................................... 72
HISTORIA POLSKI ......................................................................................................... 73
STATYSTYKA ................................................................................................................ 78
MAKROEKONOMIA ...................................................................................................... 79
DEMOGRAFIA ............................................................................................................... 81
WSTĘP DO NAUKI O POLITYCE ................................................................................. 82
WSPÓŁCZESNE SYSTEMY POLITYCZNE .................................................................. 84
ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE ........................................................................ 86
HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ .................................................................... 88
INSTYTUCJE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ................................................................ 90
4
WYCHOWANIE FIZYCZNE .......................................................................................... 91
JĘZYKI OBCE
92
5
Pracownicy Instytutu Politologii
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. Andrzej Jaeschke
Zastępca Dyrektora Instytutu: dr Tadeusz Ślęzak
Sekretariat
mgr Katarzyna Kochmańska - specjalista, pracownik administracyjny;
mgr inż. Marzena Ryskala - specjalista, pracownik inżynieryjno-techniczny
Biblioteka
mgr Ewa Tłuczek - kierownik;
Grażyna Czakon - starszy bibliotekarz
prof. zw. dr hab. Marian Grzybowski
prof. zw. dr hab. Marian Huczek
prof. zw. dr hab. Józef Łaptos
prof. zw. dr hab. Michał Śliwa
prof. dr hab. Tomasz Falęcki
prof.
dr hab. Krzysztof Urbański
dr hab. prof. AP Stanisław Kilian
dr hab. prof. AP Roman Kochnowski
dr hab. prof. AP Krzysztof Łabędź
dr hab. prof. AP Henryk Łakomy
dr hab. prof. AP Janina Pach
dr hab. prof. AP Andrzej K. Piasecki
dr hab. prof. AP Halina Sekuła-Kwaśniewicz
dr hab. prof. AP Katarzyna Sobolewska-
Myślik
dr hab. prof. AP Władysław Wic
dr Joanna Bar
dr Edward Dura
dr Ewa Fogelzang-Adler
dr Grzegorz Foryś
dr Inga Kawka
dr Ryszard Kozioł
dr Andrzej Madera
dr Magdalena Mikołajczyk
dr Marek Simlat
dr Ewa Stawowy
dr Agata Tasak
dr Łukasz Zweiffel
mgr Ed
yta Chrobaczyńska-Plucińska
mgr Marek Jarosz
mgr Łukasz Karpiel
mgr Dominika Kasprowicz
mgr Klaudia Klecha
mgr Dorota Murzyn
mgr Łukasz Stach
6
POLITOLOGIA
7
Plan Studiów
Kierunek:
POLITOLOGIA
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA STACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
semestr: 1.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
14.4-____-160 Psychologia społeczna
30 30
60
1
4
O
1
14.1-____-160 Nauka o państwie
15 15
30
1
4
P
1
08.3-____-160 Historia powszechna XX w.
30 30
60
1
5
K
1
08.1-____-012 Historia filozofii
30 30
60
1
4
O
2
07.1-____-160 Geografia polityczna
30 15
45
-
4
O
3
14.3-____-160 Mikroekonomia
15 30
45
-
4
O
4
14.2-____-160 Wprowadzenie do socjologii
30 15
45
1
3
O
5
09.1-____-001 Język angielski B2-1
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-002 Język francuski B2-1
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-003 Język niemiecki B2-1
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-004 Język rosyjski B2-1
-
30
30
-
2
O
6
16.1-____-099 WF-1
- 30
30
-
1
O
7
180 195 30
405
5
31
semestr: 2.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
14.3-____-160 Makroekonomia
30 15
45
1
5
O
8
14.2-____-160 Współczesne problemy socjologiczne
15 30
45
-
4
O
5
10.5-____-160 Prawo konstytucyjne RP
15 15
30
1
5
K
3
08.3-____-160 Historia Polski XX w.
30 30
60
1
5
K
2
09.9-____-160 Kultura języka polskiego
- 30
30
-
3
O
9
10.0-____-160 Podstawy prawa
15 15
30
-
4
P
1
09.1-____-001 Język angielski B2-2
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-002 Język francuski B2-2
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-003 Język niemiecki B2-2
-
30
30
-
2
O
6
09.1-____-004 Język rosyjski B2-2
-
30
30
-
2
O
6
16.1-____-099 WF-2
- 30
30
-
1
O
7
105 165 30
300
3
29
8
Kierunek:
POLITOLOGIA
Plan studiów
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NIESTACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
rok: I
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
14.4-____-160 Psychologia społeczna
15 10
25
1
5
O
1
14.1-____-160 Nauka o państwie
20
-
20
1
5
P
1
10.5-____-160 Prawo konstytucyjne RP
30
-
30
1
5
K
3
08.3-____-160 Historia powszechna XX wieku
30
-
30
1
5
K
1
08.3-____-160 Historia Polski XX wieku
30
-
30
1
5
K
2
10.0-____-160 Podstawy prawa
20
-
20
-
5
P
1
08.1-____-012 Historia filozofii
20 15
35
1
4
O
2
14.3-____-160 Mikroekonomia
15 15
30
-
4
O
4
14.3-____-160 Makroekonomia
15
-
15
1
5
O
8
14.2-____-160 Wprowadzenie do socjologii
15
-
15
1
4
O
5
14.2-____-160 Współczesne problemy socjologiczne
15 15
30
-
4
O
5
07.1-____-160 Geografia polityczna
20
-
20
-
4
O
3
09.9-____-160 Kultura języka polskiego
- 15
15
-
3
O
9
09.1-____-001 Język angielski B2-1n
-
40
40
-
2
O
6
245 70 40
355
8
60
Kod grupy zajęć – objaśnienie:
P (podstawowe): P
1
– P
4
Grupa treści podstawowych – kształcenie w zakresie:
P
1
– Nauki o państwie i prawie
P
2
– Nauki o polityce
P
3
– Myśli politycznej
P
4
– Systemów politycznych
K (kierunkowe): K
1
– K
12
Grupa treści kierunkowych - kształcenie w zakresie:
K
1
– Najnowszej historii politycznej
K
2
– Historii politycznej Polski XX wieku
K
3
– Systemu politycznego RP
K
4
– Partii politycznych i systemów partyjnych
K
5
– Administracji publicznej
K
6
– Samorządu i polityki lokalnej
K
7
– Marketingu politycznego
K
8
– Polityki społecznej i gospodarczej
K
9
– Stosunków międzynarodowych
K
10
– Integracji europejskiej
K
11
– Statystyki i demografii
K
12
– Organizacji i zarządzania
O (ogólne): O
1
– O
14
Grupa treści ogólnych.
9
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Przedmiot i zadania psychologii społecznej. Zależności zachodzące pomiędzy
psychologią społeczną i dyscyplinami pokrewnymi. Kontekst indywidualny
i społeczny w wyjaśnianiu działań podmiotu. Osobowościowe i sytuacyjne
(społeczne) uwarunkowania działań jednostki.
2.
Metody badania w psychologii społecznej. Metody obserwacyjne, sondaż ankietowy
i studium w terenie. Metody badań eksperymentalnych w badaniach społecznych.
Eksperyment naturalny, eksperyment w terenie i eksperyment laboratoryjny. Badania
psychologiczne jako specyficzna sytuacja społeczna.
3.
Mechanizmy wpływu społecznego. Konformizm, naśladownictwo i modelowanie
a indywidualne uwarunkowania działania podmiotu. Wpływ sytuacji społecznych na
osi
ągnięcia w działaniach jednostki (facylitacja społeczna, efekt audytorium).
Społeczne uwarunkowania zaspokajania potrzeb. Kulturowa i społeczna modyfikacja
procesów motywacyjnych potrzeby, realizacja celów, dominacja, rywalizacja).
4.
Spostrzeganie własnej osoby a spostrzeganie innych osób. Indywidualne i społeczne
mechanizmy kształtowania się obrazu własnej osoby i struktury ja. Looking-glass self
–
kontrowersje dotyczące źródeł pochodzenia podstawowych elementów struktury ja.
Teoria dysonansu poznawczego. Mechanizm atrybucji – atrybucja dyspozycyjna
i sytuacyjna. Błąd atrybucji i inne błędy w spostrzeganiu ludzi. Ukryte teorie
osobowości. Schematy poznawcze i stosowanie skrótów poznawczych podczas
dokonywania atrybucji.
5. Postawy jako element struktury osobow
ości. Strukturalne składniki postawy:
informacje, emocje i zachowanie. Metody pomiaru postaw. Postawy a zachowanie
jednostki. Postawy deklarowane a postawy okazywane w zachowaniu. Mechanizmy
zmian postaw. Elementy skutecznej perswazji i analiza działań propagandowych.
Warunki skuteczności wpływu na zmianę postaw. Mechanizmy wpływu reklamy.
6.
Atrakcyjność interpersonalna i jej uwarunkowania. Teorie atrakcyjności
interpersonalnej: teoria wymiany i teoria równości. Atrakcyjność interpersonalna i jej
wpływ na relacje społeczne jednostki. Zgodność postaw a atrakcyjność
interpersonalna. Komunikacja werbalna i niewerbalna a atrakcyjność interpersonalna.
7.
Relacje interpersonalne w grupie społecznej. Kryteria definicyjne grupy społecznej.
Grupy społeczne i zbiorowiska nie będące grupami. Podejmowanie decyzji: interakcja
w grupie. Mechanizmy współpracy i konfliktu. Interpretacja „dylematu więźnia”.
8. Struktura procesu komunikowania. Modelowe interpretacje procesu komunikowania.
Klasyczne i współczesne modele procesu komunikowania się. Analiza liniowych,
transakcyjnych i cyrkularnych modeli komunikowania. Analiza modelu
symbolicznego interakcjo
nizmu, modelu samoświadomości, modelu reguł
społecznych.
9. Elementy sytuacji procesu komunikowania. Klasyczne interpretacje struktury procesu
komunikowania (nadawca, przekaz, kanał, odbiorca). Właściwości nadawcy, warunki
skuteczności przekazu, charakterystyka komunikowania werbalnego i przekazów
niewerbalnych. Interpretacja zmian tur w procesie konwersacji. Warunki płynności
przebiegu komunikowania w diadzie i w grupach.
10.
Charakterystyka ograniczeń w procesie komunikowania. Uwarunkowania
osobowościowe i kulturowe procesu komunikowania. Postawy, przekonania
10
i stereotypy. Znaczenie kontekstu w procesie komunikowania. Uprzedzenia i dysonans
poznawczy w relacjach społecznych. Kontekst językowy, kontekst interpersonalny,
kontekst zadaniowy (instrumentalny), kontekst kulturowy. Wpływ kontekstu na
poziom efektywności komunikowania.
11. Prowadzenie negocjacji.
Warunki podejmowania działań negocjacyjnych.
Indywidualne i sytuacyjne uwarunkowania skuteczności negocjowania. Analiza
strategii i taktyk negocjacyjnych. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych
użytecznych w procesie negocjacji. Trudne sytuacje negocjacyjne. Podmiotowe
i sytuacyjne uwarunk
owania występowania barier w negocjowaniu. Modelowe
właściwości sprawnego negocjatora.
12.
Podstawowe
umiejętności
interpersonalne.
Charakterystyka
umiejętności
nawiązywania kontaktu: analiza modelu M. Bubera. Aktywne słuchanie jako zbiór
zachowań tworzących sprzężenie zwrotne pomiędzy słuchaczem a nadawcą
komunikatu. Uzyskiwanie wpływu: rozwiązania konstruktywne i twórcze
a instrumentalne pojmowanie relacji społecznych. Funkcjonowanie w sytuacji
komunikowania w warunkach obciążenia emocjonalnego.
13. Konfrontacj
a w relacjach społecznych. Rozwiązania twórcze a manipulowanie
w sytuacjach społecznych. Ingracjacja i makiawelizm a proces komunikowania.
Zagadnienia
psychologii społecznej polityki.
14.
Agresja i zachowania prospołeczne w relacjach interpersonalnych. Mechanizmy
kształtowania zachowań społecznych, aspołecznych i antyspołecznych. Mechanizmy
nabywania agresji: koncepcje natywis
tyczne i koncepcje uczenia się. Sytuacyjne
uwarunkowania agresji: frustracja a agresja; mass-media a agresja. Metody
korygowania zachow
ań agresywnych. Natywistyczne i empiryczne interpretacje
zachowań prospołecznych. Indywidualne i sytuacyjne determinanty zachowań
prospołecznych.
Literatura podstawowa
1. Allen, E.I. (1988). Managing Face to Face Communication. Survival tactics for people
and products in the 1990s. Lund: Studentlitteratur AB.
2. Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (1997).
Psychologia społeczna. Serce i umysł.
Poznań: Zysk i S-ka.
3.
Cialdini, R. (1995). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
4. Cwalina, W. Falkowski, A. (2005). Marketing polityczny. Perspektywa
psychologiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
5. Czajkowski, W. (1989).
Modele procesu komunikowania się, (w:)Rocznik Komisji
Nauk Pedagogicznych PAN, t. XLII, Kraków: Ossolineum, 223-238.
6.
Domachowski, W. (1993). Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej. Toruń:
Edytor.
7.
Griffin, E. (2003). Podstawy komunikacji społecznej. Poznań: Zysk i Spółka.
8.
Nęcki, Z. (2000). Komunikowanie międzyludzkie. Kraków: Antykwa.
9. Podstawy psycholo
gii politycznej (2002). Skarżyńska, K. (red.) Poznań:
Wydawnictwo Zysk i S-ka.
10.
Pratkanis, A., Aronson, E. (2003). Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie
perswazji na co dzień. Warszawa: PWN.
11.
Reguły życia społecznego. Oksfordzka psychologia społeczna (1994). Domachowski,
W., Argyle, M. (red.). Warszawa: PWN.
11
Literatura uzupełniająca
1. Adler, R.B., Rosenfeld L.B., Proctor II, R.F. (2006). Relacje interpersonalne. Proces
porozumiewania się. Warszawa: REBIS.
1. Argyle, M. (1991). Psychologia stosunków interpersonalnych. Warszawa: PWN.
2.
Berne, E. (1987). W co grają ludzie? Warszawa: PWN
3.
Berne, E. (1998). Dzień dobry... i co dalej? Psychologia ludzkiego przeznaczenia.
Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
4. Camp, J. (2005). Zacznij od nie. Techniki negocjacji, których profesj
onaliści nie chcą
zdradzać. Taszów: Biblioteka Moderatora.
5.
Czajkowski, W. (1992). Analiza warunków wstępnych nawiązania kontaktu. Rocznik
Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, zeszyt 141, Prace Psychologiczne III.
Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP w Krakowie, 25-42.
6.
Dąbrowski, P.J. (1990). Praktyczna teoria negocjacji. Warszawa: SORBOG.
7.
Eicher, J. (1995). Sztuka komunikowania się. Łódź: RAVI.
8.
Ekman, P. (2003). Kłamstwo i sposoby jego wykrywania w biznesie, polityce
i małżeństwie. Warszawa: PWN.
9. Fisher, R. Ury,
W. (1991). Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się.
Warszawa: PWE.
10.
Hartley, P. (2000). Komunikacja w grupie. Poznań: Zysk i S-ka.
11.
Kwarciak, B. (1997). Co trzeba wiedzieć o reklamie. Kraków: Wydawnictwo
Pro
fesjonalnej Szkoły Biznesu.
12. Leary, M. (1
998). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk:
Gda
ńskie Wydawnictwo Psychologiczne.
13.
Mądrzycki, T. (1986). Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Warszawa: PWN.
14.
Nęcki, Z. (1992). Komunikowanie interpersonalne. Wrocław: Ossolineum
15.
Nęcki, Z. (1996). Negocjacje w biznesie. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej
Szkoły Biznesu.
16.
Piotrowski, A., Ziółkowski, M. (1976). Zróżnicowanie językowe a struktura
społeczna. Warszawa: PWN.
17.
Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich (2004).
W.Pilecka, G. Rudkowska, L. Wrona (red.) Wydawnictwo Naukowe WSP: Kraków.
18.
Psychologia spostrzegania społecznego. (1986). (red.) M. Lewicka, J. Trzebiński,
Warszawa: Książka i Wiedza.
19. Rakos, R.F. (1991). Assertive Behavior. Theory, Research and Training. International
Series on Communication Skills. London & New York: Routledge.
20.
Ury, W. (1997). Odchodząc od NIE. Negocjowanie od konfrontacji do kooperacji.
Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
21.
Węgrzecki, A. (1992). O poznawaniu drugiego człowieka. Kraków: PAT.
22. Witkowski, T. (2000). Psycho-manipulacje. Jak je rozpozn
awać i jak sobie z nimi
radzić. Biblioteka Moderatora. (b.m.w.): UNUS.
23. Witkowski, T. (2005). Inteligencja makiaweliczna. Biblioteka Moderatora (b.m.w.)
24. http://psywww.com/resource/bytopic/social.html -
jedna z dobrych stron źródłowych
dla problematyki psychologii społecznej (przeglądano 07.06.2007)
25. http://polisci.umn.edu/polipsyc/about/index.html -
jedna z dobrych stron źródłowych
dla problematyki psychologii politycznej (przeglądano 24.07.2004).
O
pracował: dr Wojciech Czajkowski
12
NAUKA O PAŃSTWIE
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Nauka o państwie. Nazwa i przedmiot dyscypliny naukowej. Problemy
metodologiczne. Miejsce nauki o państwie w ogólnej systematyce nauk. Analiza
podstawowych pojęć nauki o państwie. Zalety i wady podstawowych kategorii w ich
ujęciu definicyjnym: granice znaczeniowe, komunikatywność. Rola kontekstu
kulturowego. Zmienność w czasie. Język nauki o państwie a język potoczny.
2.
Pojęcie państwa. Dzieje terminu „państwo”. Nazwy stosowane na oznaczenie państwa
–
terminologia grecka, rzymska, okresu średniowiecza, czasów nowożytnych.
Koncepcje definiowania państwa – funkcjonalne, elementarne, psychologiczne,
klasowe. Sposoby postrzegania i badania pa
ństwa. Państwo w wymiarze – logiczno-
normatywnym, psychicznym, aksjologicznym, socjologicznym i historycznym.
Podstawowe współczesne znaczenia państwa – ujęcie szerokie, ujęcie wąskie, inne
ujęcia.
3.
Społeczne i kulturowe podstawy państwa. Naród – społeczeństwo – państwo. Pojęcie
i cechy społeczeństwa obywatelskiego. Państwo a system polityczny. Elementy
składowe i typy kultury politycznej. Opinia publiczna.
4.
Państwo jako organizacja społeczeństwa. Elementy pojęcia państwa jako organizacji
politycznej społeczeństwa – składniki konstytutywne i cechy przymiotne. Państwo
jako zorganizowana władza publiczna. Hierarchiczność państwa. Terytorialność
państwa. Suwerenność państwa i formy jej ograniczania. Przymusowość państwa.
Globalność państwa. Cele i funkcje państwa. Problem celów państwa. Pojęcie
i rodzaje funkcji państwa. Typologia przedmiotowa: funkcje wewnętrzne, zewnętrzne,
organizatorskie, oświatowo-wychowawcze etc. Systemowe rozumienie funkcji
państwa: funkcje adaptacyjne, regulacyjne, innowacyjne.
5. Geneza p
aństwa. Koncepcje dotyczące pierwotnego powstania państwa. Starożytne
teorie wyjaśniające pochodzenie państwa. Średniowieczne koncepcje genezy państwa
– doktryny teistyczne (teokratyczne, teologiczne), patriarchalne, patrymonialne.
Doktryny nowożytne – umowy społecznej, podboju i przemocy, procesu
rozwarstwienia klasowego (ekonomiczne, marksistowskie), socjologiczne –
organiczne, akceptacji, psychologiczne. Współczesne sposoby powstawania państw.
6.
Społeczeństwo, państwo i władza w historii myśli politycznej i prawnej. Państwo
i władza w wybranych koncepcjach starożytnych. Władza, państwo i prawo
w doktrynach średniowiecza. Państwo, władza polityczna i państwowa w poglądach
przedstawicieli teorii nowożytnych.
7.
Typologia państw. Kryteria typologii i ich wartość porządkująca. Pojęcie i istota
formy państwa. Podział państw ze względu na kryterium: formy rządu, stylu rządzenia
i ustroju terytorialno-prawnego. Rodzaje i charakterystyka monarchii. Rodzaje
republik. Style rządzenia – demokratyczny, liberalny, populistyczny, autokratyczny,
totalitarny. Państwa unitarne i złożone – unie personalne, unie realne, konfederacje,
federacje.
8.
Państwo konstytucyjne, demokratyczne, prawne i prerogatywne. Pojęcie państwa
konstytucyjnego. Kryteria i wartości państwa demokratycznego: zasada suwerenności
narodu, przedstawicielstwa, podziału władzy, pluralizmu społecznego i politycznego,
rządów większości z poszanowaniem praw mniejszości, wolnych wyborów,
konstytucjonalizmu, ochrony praw i wolności obywatelskich, praworządności,
kom
promisu i konsensusu etc. Geneza koncepcji państwa prawnego i jej rozwój.
13
Elementy konstytuujące państwo prawne – zasady prawno-ustrojowe oraz główne
gwarancje rządów prawa. Cechy państwa prerogatywnego.
9.
Demokratyczne ustroje państwowe – różnorodność koncepcji i rozwiązań. Cechy
systemu parlamentarno-gabinetowego. Charakterystyka systemu prezydenckiego.
Elementy
konstytuujące
systemu
neoprezydenckiego
(mieszanego,
semiprezydenckiego). Specyfika systemu konwentu (komitetowego, rządów
zgromadzenia).
10.
Ciała pośredniczące w wykonywaniu władzy państwowej. Partie polityczne – istota
pojęcia, etapy rozwoju, funkcje. Państwo a partie polityczne. Organizacje społeczne –
rodzaje, cele, funkcje. Postacie, cele i zadania samorządu. Kościoły i związki
wyznaniowe –
powiązanie państwa i Kościoła i system rozdziału.
Literatura podstawowa
1. L. Dubiel, A. Korybski, Z. Markwart, Wprowadzenie do nauki
o państwie i polityce,
Zakamycze 2002.
2.
Ewolucja państwa. Wybór tekstów. Oprac. A. Błaszczyk, Warszawa 1997.
3.
J. Krukowski, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin 2002.
4.
J. Kuciński, Podstawy wiedzy o państwie, Warszawa 2003.
5.
E. Kustra, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Toruń 1997.
6. G.
L. Seidler, H. Groszyk, A. Pieniążek, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin
2004.
7. P. Winc
zorek, Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 2005.
8.
Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, pod red. B. Szmulika i M.
Żmigrodzkiego, Lublin 2002.
9. W.
Szostak, Współczesne teorie państwa, Kraków 1997.
10.
E. Zieliński, Nauka o państwie i polityce, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca
1. H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu, Warszawa 1993.
2. M. Bankowicz, Fenomen demokracji, Kraków 1999.
3.
M. Mankowicz, J. W. Kaczyński, Oblicza współczesnego państwa, Toruń 2002.
4.
J. Baszkiewicz, Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998.
5.
D. Beetham, K. Boyle, Demokracja: pytania i odpowiedzi, Toruń 1996.
6.
Dobre państwo, red. W. Kieżun, J. Kubin, Warszawa 2004.
7.
M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1996.
8. R. Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995.
9.
H. Izdebski, Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2007.
10.
M. Finley, Polityka w świecie starożytnym, Kraków 2000.
11.
J. Kowalski, W. Lamentowicz, P. Winczorek, Teoria państwa, Warszawa 1992.
12.
W. T. Kulesza, P. Winczorek, Demokracja u schyłku XX wieku, Warszawa 1992.
13.
W. Lamentowicz, Państwo współczesne, Warszawa 1996.
14. M. Marczewska-Rytko, Populizm. Teoria i praktyka polityczna, Lublin 1995.
15.
J. Nowacki, Rządy prawa. Dwa problemy, Katowice 1995.
16. H. Olszewski, M. Zmierczak, Historia doktryn politycznych i prawnych,
Poznań 1994.
17.
Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Wrocław 2000.
18. A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. Zi
embiński, Zarys teorii państwa i prawa,
Warszawa 1994.
19. G. Satori, Teoria demokracji, Warszawa 1994.
14
20.
Społeczeństwo i polityka. Zarys wykładu, pod red. K. A. Wojtaszczyka
i W. Jakubowskiego, Warszawa 2001.
21. A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1995.
22. W. Szostak, Problem „
ciężaru państwa”. Optymalizacja roli państwa liberalno-
demokratycznego, Kraków 1998.
23.
W. Szostak, Współczesne teorie państwa, Kraków 1997.
24. G. Ulicka, Demokracje zachodnie, Warszawa 1992.
25.
Wiedza o społeczeństwie, pod red. T. Wosia i J. Stelmacha, Warszawa 1992.
26. K. A. Wojtaszczyk, Kompendium
wiedzy o państwie współczesnym, Warszawa 2000.
27. K. A. Wojtaszczyk, Ws
półczesne systemy polityczne, Warszawa 1996.
28. Wybrane problemy teorii polityki, praca zbiorowa pod red. A. Wojtaszczyka
i D. Wybranowskiego, Szczecin 2002.
29.
T. Żyro, Wstęp do politologii, Warszawa 2004.
Opracował: prof. dr hab. Andrzej Jaeschke
HISTORIA POWSZECHNA XX WIEKU
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Sytuacja polityczna i gospodarcza świata na przełomie XIX i XX wieku – główne
mocarstwa i ich charakterystyka: Wielka Brytania (epoka wiktoriańska), Cesarstwo
Rosyjskie, Cesarstwo Niemieckie, Cesarstwo Austro–
Węgierskie, Francja, Cesarstwo
Japonii, Stany Zjednoczone.
2.
Wojna japońsko – rosyjska, rewolucja w Rosji, przyczyny i skutki; polityka
zagraniczna cesarstwa japońskiego; przyczyny konfliktu japońsko – rosyjskiego;
sytuacja
w Rosji na początku XX w.; wybuch rewolucji w Rosji i jej przebieg; zmiany
porewolucyjne.
3.
Przyczyny I wojny światowej: polityka Edwarda VII; dążenie Cesarstwa
Niemieckiego do n
owego podziału świata; „kocioł bałkański”.
4.
Sytuacja po I wojnie światowej: traktat wersalski, nowe państwa, Liga Narodów,
faszyzm; komunizm.
5.
Świat w okresie lat trzydziestych XX wieku: wielki kryzys w Stanach Zjednoczonych
i jego następstwa; polityka wewnętrzna w ZSRR; dojście A. Hitlera do władzy; błędy
państw demokratycznych w Europie wobec Niemiec; wojna w Hiszpanii;
militaryzacja Japonii.
6.
Przyczyny II wojny światowej i jej przebieg: pakt Ribbentrop–Mołotow, dziwna
wojna na Zachodzie, upadek Francji, wojna fińsko – rosyjska, zabór krajów
nadbałtyckich; uderzenie Niemiec na ZSRR, atak Japonii na Stany Zjednoczone,
główne bitwy II wojny światowej.
7. Konferencje Wielkiej Trójki -
próby urządzenia świata po II wojnie światowej:
główne ustalenia konferencji w Teheranie, Jałcie, Poczdamie; problem broni
atomowej, „żelazna kurtyna”, kształtowanie się dwóch obozów.
8.
Holocaust, powstanie państwa Izrael: diaspora; Żydzi - wiara i życie; społeczność
żydowska w Polsce i w okresie międzywojennym; faszyzm a Żydzi; holocaust;
syjonizm; decyzje ONZ w sprawie państwa Izrael.
15
9.
Świat po II wojnie światowej: Organizacja Narodów Zjednoczonych, cele
i struktura; narastanie konfrontacji między Wschodem a Zachodem, plan Marshalla,
doktryna Trumana „powstrzymania komunizmu”; problem Niemiec, Kominform,
zwycięstwo komunistów w Chinach, wojna w Korei.
10. XX Zja
zd KPZR i jego skutki: referat dzienny N. Chruszczowa, potępienie kultu
jednostki; rok 1956 w Polsce i na Węgrzech, polityka zagraniczna ZSRR, polityka
gospodarcza N. Chruszczowa, walka z opozycją. Dwie doktryny L. Breżniewa.
11.
Ważniejsze konflikty zbrojne w świecie: pakty NATO, SEATO, CENTO, Układ
Warszawski; wojna w Indochinach, wojna w Wietnamie, konflikty na Bliskim
Wschodzie, wojna w Afganistanie.
12.
Związek Radziecki, Stany Zjednoczone, próby normalizacji: ograniczenie zbrojeń
atomowych, Konferencja w Hel
sinkach; SALT I, SALT, jednoczenie się Europy
Zachodniej.
13.
Przeobrażenia światowe pod koniec XX wieku: gwiezdne wojny, polityka R. Reagana,
reformy M. Gorbaczowa; demokratyczne rewolucje
w państwach Europy Wschodniej,
zjednoczenie Niemiec, rozpad ZSRR, Wsp
ólnota Niepodległych Państw.
14. Ewolucja
Trzeciego Świata po drugiej wojnie światowej: oddziaływanie II wojny
światowej na rozpad kolonializmu; rozpad systemu kolonialnego Wielkiej Brytanii
i Francji (podobieństwa i różnice), konferencja w Bandungu, konflikt karaibski,
przeobrażania na Bliskim Wschodzie i w Afryce.
15.
Świat przełomu XX i XXI wieku: światowa polityka Stanów Zjednoczonych,
terroryzm, konflikt izraelsko –
arabski, próba odbudowy potęgi Rosji, Unia
Europejska.
Literatura podstawowa
1. T. Aronson,
Zwaśnieni monarchowie, Kraków 1998.
2. P. John
son, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Londyn 1992.
3.
A. Czubiński, Europa dwudziestego wieku, Poznań 1998.
4.
A. Czubiński, Historia Powszechna XX w., Poznań 2003.
5.
A. Uterman, Żydzi, wiara i życie, Łódź 1989.
6. Ch. Bartlett, Konflikt globalny.
Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw
w latach 1880 –
1990, Wrocław - Warszawa - Kraków 1997.
7.
P. Calvocoressi, Polityka międzynarodowa 1945 – 2000, Warszawa 2002.
8.
Polska i świat w XX wieku, Warszawa 1991.
9. Wybór
źródeł do Historii Powszechnej, cz. I i II, Kielce 1997 – 1998.
Lektura uzupełniająca
1.
G. Jaszuński, Narodziny wieku, Warszawa 1974.
2. L. Bazylow, Dzieje Rosji 1801 – 1917, Warszawa 1977, rozdz. XXII – XXVI.
3. R. Pipes, Rewolucja rosyjska, Warszawa 1994, rozdz. I.
4.
Z. Fras, Galicja, Wrocław 1999.
5.
S. Skot, Romanowowie wczoraj i dziś, Warszawa 1994.
6.
N. Davies, Orzeł Biały, Czerwona Gwiazda, Kraków 1997.
7. P.
Eberhardt, Między Rosją a Niemcami, Warszawa 1996.
8. J. E.
Wilczur, Śmiertelny sojusz Hitler – Mussolinii, Warszawa 2001.
9. L. Trocki, W. Zdradzona rewolucja, Warszawa 1991.
10.
W. Pronobis, Polska i świat, Warszawa 1991.
11.
H. Batowski, Europa zmierza ku przepaści, Poznań 1997.
16
12. J. Tubielewicz, Historia Japonii, Wroc
ław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1984,
rozdz. XV.
13. R. B
. Stinnett, Dzień kłamstwa. Prawda o Perarl Harbor, Warszawa 2001.
14.
A. Adzubej, Tamte dziesięć lat, Warszawa 1989.
15.
E. Mendelsohn, Żydzi Europy środkowo – Wschodniej w okresie międzywojennym,
Warszawa 1992.
16.
M. Siemieński, Księga świat i obyczajów żydowskich, Warszawa 1993.
17. Ciekawa historia ONZ, Warszawa 1963.
18. W. J. Dziak, Korea pokój czy wojna, Warszawa 2003.
19.
P. Ostaszewski, Wietnam. Najdłuższy konflikt powojennego świata 1945 – 1975,
Warszawa 2000.
20. Z.Madej, Rosyjskie zmagania cywilizacyjne, Warszawa 1993.
21. F.
Tanty, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003.
22.
T. de Montbrial, Pamięć naszych czasów, Warszawa 1998.
23. R. Pipes, Rosja carów, Warszawa 2006.
Opracował: prof. dr hab. Krzysztof Urbański
HISTORIA FILOZOFII
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Geneza i pojęcie filozofii. Filozofia jako racjonalizacja mitu. Okresy w historii
filozofii, kryteria periodyzacji.
2.
Filozofia starożytna:
a) Kosmologia i ontologia – monizm, dualizm, pluralizm.
b)
Filozofia społeczna i polityczna, etyka, szkoły życia.
3.
Filozofia średniowieczna:
a) Problem rozumu i wiary. Filozofia Boga.
b) Spór o uniwersalia.
c)
Filozofia społeczna i polityczna. Ideał teokracji.
4.
Filozofia nowożytna:
a)
Odrodzenie. Humanizm i antropocentryzm, filozofia społeczno-polityczna.
b) Filozof
ia XVII i XVIII w. Empiryzm i racjonalizm. Oświecenie – filozofia
społeczno-polityczna. Deizm.
c) Klasyczna filozofia niemiecka. Romantyzm i mejsanizm.
d) Naturalizm i pozytywizm.
e)
Szkoły, nurty i orientacje w filozofii współczesnej: marksizm, neopozytywizm,
neotomizm i personalizm, egzystencjalizm, pragmatyzm, strukturalizm,
hermeneutyka, fenomenologia, postmodernizm.
f) Filozofia polska –
ważniejsze nurty i orientacje.
5.
Paradygmat filozofii śródziemnomorskiej, europejskiej, zachodniej a myśl
filozoficzno-etyczna, religijna Dalekiego Wschodu.
17
Literatura podstawowa
1. W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, PWN.
2.
Z. Kuderowicz, Filozofia nowożytnej Europy, Warszawa 1989.
3.
W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do
współczesności. Źródła i komentarze.
Literatura uzupełniająca
1.
K. Ajdukiewicz, Główne zagadnienia i kierunki filozofii.
2. Z. Kuderowicz, Filozofia dziejów.
3.
J. Galarowicz, W. Jaworski, A, Małecka, Zagadnienia i kierunki filozofii.
Opracował: dr hab. prof. AP Witold Jaworski
GEOGRAFIA POLITYCZNA
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1. Geografia polityczna jako przedmiot.
a)
Rozwój geografii politycznej jako dyscypliny na świecie i w Polsce.
b)
Problemy i kierunki badań.
c) Miejsce geografii politycznej w naukach geograficznych.
2. Kryteri
a i sposoby klasyfikacji państw.
a) Kryteria ustrojowo – polityczne.
b) Kryteria demograficzno –
społeczne.
c) Kryteria ekonomiczno – gospodarcze.
d) Kryteria przyrodnicze.
3.
Powierzchnia i wielkość państw.
4.
Granice państw i ich delimitacja, podział i znaczenie.
5.
Granice lądowe, morskie i powietrzne oraz ich zmienność.
6. Mapa polityczna na przestrzeni dziejów na tle historii poznani
a Ziemi i odkryć
geograficznych.
a)
Starożytność
b)
Średniowiecze
c)
Okres odkryć i podbojów kolonialnych
d) XX wiek – okres rozpadu kolonializmu
7. Procesy integracyjne i dezintegracyjne.
8.
Organizacje międzynarodowe, ich geneza, podział i układy geograficzne.
9. Geografia wyborcza.
Literatura podstawowa
1. Otok S., 1996, Geografia polityczna, PWN, W-wa.
2.
Długosz Z., 2000, Zmiany na mapie politycznej świata, WSZiA, Lublin.
18
Literatura uzupełniająca
1. Barbag J., 1974, Geografia polityczna, PWN, W-wa.
2.
Długosz Z., 2001, Historia odkryć i poznania Ziemi, PWN, W-wa.
3. Rykiel Z., 2006, Podstawy geografii politycznej, PWE, W-wa.
Opracował: prof. dr hab. Zbigniew Długosz
MIKROEKONOMIA
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1. Ekonomia -
nauka o wykorzystaniu ograniczonych zasobów. Rzadkość zasobów
i koszt alternatywy. Substytucja i alokacja czynników produkcji. Mikro-
i makroekonomia. Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna.
2.
Geneza nowożytnej teorii gospodarowania. Główne kierunki rozwoju współczesnej
myśli ekonomicznej (neoklasycyzm, neoliberalizm, neokeynesizm) - przesłanki,
założenia i implikacje światopoglądowe. Rozwój poznawczych funkcji ekonomii na
tle współczesnych problemów gospodarczych. Istota i granice aplikacji wyników
badań ekonomicznych.
3.
Narzędzia analizy ekonomicznej. Wielkości nominalne i realne. Zmiany wartości
pieniądza w czasie. Modele ekonomiczne.
4.
Popyt, podaż i rynek. Ceny równowagi rynkowej. Kontrola cen. Cenowa i dochodowa
elastyczność popytu.
5.
Podstawy teorii funkcjonowania przedsiębiorstwa. Organizacja przedsiębiorstwa.
Teoria praw własności. Akcyjny system własności. Sprawozdania finansowe
przedsiębiorstwa. Narzędzia oceny działalności przedsiębiorstwa. Metody wyceny
wartości przedsiębiorstwa.
6.
Rozwinięta teoria podaży. Prawo malejących przychodów. Korzyści i niekorzyści
skali produkcji. Zasada warunków krańcowych. Warunki krańcowe a koszty
historyczne.
7. Struktury
rynku. Skrajne przypadki struktury rynku. Przedsiębiorstwa użyteczności
publicznej. Konkurencja niedoskonała. Teoria gier a współzależne decyzje
przedsiębiorstw oligopolistycznych. Teoria i praktyka polityki antymonopolistycznej.
Teoria rynków spornych.
8. R
ynki czynników produkcji. Popyt i podaż czynników produkcji. Kapitał ludzki,
dyskryminacja i związki zawodowe. Ograniczona elastyczność rynków pracy.
Funkcjonalny i podmiotowy podział dochodów we współczesnych gospodarkach
rynkowych.
9. Ekonomiczna teoria ni
epewności: ryzyko, ubezpieczenia, spekulacje, rynki transakcji
terminowych. Współczesne rynki finansowe. "Kasyno" a teoria rynków efektywnych.
10.
Podstawy ekonomii dobrobytu. Równość a efektywność. Zawodność rynku. Rola
rządu w gospodarce. Podatki i wydatki publiczne. Elementy teorii wyboru
publicznego.
19
Literatura podstawowa
1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, PWE, W-wa 2007.
2. P. Smith, D. Begg, Ekonomia, Zbiór zadań, PWE, W-wa 1994.
3. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 1, PWN, W-wa 2004.
4. J. Sloman, Podstawy ekonomii, PWE, W-wa 2001.
5. M. Blaug, Teoria ekonomii
. Ujęcie retrospektywne, PWN, W-wa 2007.
Literatura uzupełniająca
1. J. K. Galbraith, Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna, PWE, W-wa 1991.
2. Szermierze wol
ności. Od Adama Smitha do Miltona Friedmana, Wydawnictwo Arkana,
Kraków 2003.
3. T. Gruszecki, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, W-wa, 2002.
4. G. S. Becker, Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, W-wa 1990,
r. II, III, IV, V.
5. F. A. von Hay
ek, Indywidualizm i porządek ekonomiczny, wyd. Znak, Kraków 1998.
6. O. E. Williamson, Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, PWN, W-wa, 1998.
Opracował: dr Tadeusz Ślęzak
WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Powstanie socjologii jako nauki. Socjologia jako nauka społeczna. Przedmiot
zainteresowania socjologii i metody gromadzenia wiedzy socjologicznej. Osobliwości
nauk społecznych. Socjologia a inne nauki społeczne. Funkcje socjologii jako nauki.
2. Wiedza po
toczna a wiedza socjologiczna. Jednostka w społeczeństwie i społeczeństwo
w jednostce. Wymiary życia społecznego. Społeczeństwo jako organizm, jako
symboliczna interakcja, jako system oraz jako struktura.
3.
Podstawowe podejścia i orientacje teoretyczne w socjologii. Rozwój socjologii jako
nauki. Naturalizm i antynaturalizm. Pozytywizm i humanizm w socjologii. Socjologia
Augusta Comte’a, statyka i dynamika społeczna. Socjologia ewolucjonistyczna.
Pojęcie ewolucjonizmu w naukach społecznych. Społeczeństwo jako organizm,
socjologia Herberta Spencera. Czynniki leżące u podstaw ewolucji społecznej.
4.
Psychologizm i socjologizm. Psychologiczne podłoże działań zbiorowych. Koncepcje
Gustawa LeBona i Gabriela Tarde’a. Socjologia jako podstawowa nauka społeczna.
Socjolog
ia Emila Durkheima, fakty społeczne jako „rzeczy”, społeczeństwo jako
rzeczywistość „sui generis”. Koncepcja więzi społecznej w ujęciu Durkheima.
5. Antypozytywizm w socjologii. Narodziny socjologii humanistycznej.
Antypozytywizm w socjologii Ferdynanda Toenniesa, Georga Simmla i Maxa
Webera.
6.
Socjologiczne wątki w twórczości Karola Marksa. Teoria istoty gatunkowej
człowieka, teoria alienacji. Konflikt i walka klas. Koncepcja formacji społeczno-
ekonomicznej. Teoria konfliktu.
20
7.
Funkcjonalna wizja społeczeństwa. Społeczeństwo jako system. Ład społeczny
i działanie społeczne. Funkcjonalne wymogi społeczeństwa.
8.
Zachowanie, działanie, działanie społeczne, interakcje, stosunki społeczne.
Społeczeństwo jako symboliczna interakcja – teorie interakcji. Zachowania społeczne
jako wymiana dóbr. Elementy składowe i etapy kształtowania się więzi społecznej.
9.
Formy życia społecznego: zbiory społeczne, kategorie społeczne, zbiorowości (kręgi
społeczne, wspólnoty i stowarzyszenia, zbiorowości oparte na podobieństwie
zachowań, środowiska społeczne, grupy społeczne i organizacje społeczne).
Przywództwo w grupach. Grupy odniesienia.
10.
Osobowość. Pojęcie socjalizacji. Socjalizacja a wychowanie. Socjologiczne koncepcje
osobowości. Grupy pierwotne i ich znaczenie w procesie socjalizacji. Rola grup
pierwotnych w życiu jednostki i społeczeństwa.
11.
Kultura. Pojęcie kultury. Rozumienie kultury w socjologii i antropologii społecznej.
Kultura materialna i niematerialna. Kultura a cywilizacja. Kultura i natura. Kultura
i społeczeństwo. Tożsamość kulturowa. Kultura jako element więzi społecznej.
12.
Kontrola społeczna. Konformizm i dewiacja. Sankcja społeczne i ich rodzaje. Teoria
anomii – E. Durkheim, R.
K. Merton. Rodzaje przystosowania społecznego.
13.
Instytucje i organizacje społeczne. Proces instytucjonalizacji. Organizacja społeczna
jako porządek społeczny. Organizacja jako pewien typ grupy społecznej. Biurokracja,
typ idealny biurokracji według Maxa Webera. Funkcje i dysfunkcje biurokracji.
Polityka i biurokracja państwowa. Grupy interesu. Żelazne prawo oligarchii.
Organizacje totalne.
Literatura podstawowa
1.
P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002.
2. R. K. Merton,
Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 1982.
3. J. H. Turner, Socjologia. Koncepcje i zastosowanie, Zysk i S-ka Wydawnictwo,
Poznań 1988.
4. P. Sztompka, M. Kucia, Socjologia. Lektury, Znak, Kraków, 2005.
5. A. Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa, 2004.
6. Elementy teorii socjologicznych, PWN, Warszawa 1975.
7. P. L. Berger, Zaproszenie do socjologii, PWN, Warszawa 1995.
Literatura uzupełniająca
1. E. Durkheim, Zasady metody socjologicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000.
2. E. Hall, Ukryty wymiar, PIW, Warszawa 1973.
3. E. Goffman,
Człowiek w teatrze życia codziennego, PIW, Warszawa 1981.
4.
J. Szczupaczyński, Władza i społeczeństwo, T.1, Wydawnictwo Naukowe
SCHOLAR, Warszawa 1995.
5.
J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
6. F. Toennies, Wspólnota i stowarzyszenie, PWN, Warszawa 1988.
7. R. Linton,
Kulturowe podstawy osobowości, PWN, Warszawa 1975.
8. G.H. Mead,
Umysł, osobowość i społeczeństwo, PWN, Warszawa 1975.
9. E. Mokrzycki, Kryzys i schizma, T.I, PIW, Warszawa 1984.
10. M. Marody,
Co nam zostało z tych lat, ANEKS, Londyn 1991.
11. G. Simmel, Socjologia, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005.
12. E. Wnuk – Lipi
ński, Demokratyczna rekonstrukcja. Z socjologii radykalnej zmiany
społecznej, PWN, Warszawa 1996.
13. W. Morawski, Zmiana instytucjonalna, PWN, Warszawa 1998.
21
14.
J. Mucha, Socjologia jako krytyka społeczeństwa, PWN, Warszawa 1986.
15. P. L. Berger, T. Luckmann, S
połeczne tworzenie rzeczywistości, PIW, Warszawa
1983.
16. J. Szczupaczyński, Władza i społeczeństwo, T.2, Wydawnictwo Naukowe Scholar,
Warszawa 1998.
17.
M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego, Scholar, Warszawa 2002.
18. Tarkowski,
Socjologia świata polityki. Władza i społeczeństwo w systemie
autorytarnym, ISP PAN, Warszawa 1994.
19. S. Ossowski,
Dzieła, T. IV, PWN, Warszawa 1967.
20. P.L. Berger, T. Luckmann,
Społeczne tworzenie rzeczywistości, PIW, Warszawa
1983.
Opracował: dr Grzegorz Foryś
MAKROEKONOMIA
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1. Podstawowe problemy makroekonomiczne: wzrost gospodarczy, inflacja, bezrobocie,
ubóstwo, polityka makroekonomiczna. Cele i narzędzia makroekonomii.
2.
System rachunkowości narodowej. Wartość dodana i produkcja finalna w gospodarce.
Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. Nominalny i realny produkt krajowy
brutto. PKB jako miernik poziomu rozwoju gospodarczego i tempa wzrostu
gospodarczego.
3.
Teoria wyznaczania produktu. Model mnożnikowy.
4. Bud
żet państwa i polityka fiskalna w modelu mnożnikowym. Modele polityki
fiskalnej. Teoria i praktyka polityki fiskalnej. Dług publiczny.
5.
Pieniądz i współczesny system bankowy. Funkcje pieniądza. Wielokrotna ekspansja
wkładu bankowego. Baza monetarna i mnożnik kreacji pieniądza. Funkcje banku
centralnego. Modele polityki monetarnej. Monetaryzm i popyt na pieniądz.
6.
Globalna podaż i cykl koniunkturalny. Teorie cyklu koniunkturalnego. Polityczny cykl
koniunkturalny.
7.
Polityka fiskalna i monetarna a deficyt budżetu państwa. Strukturalny i koniunkturalny
deficyt budżetu państwa. Dług publiczny a efekt wypierania kapitału.
8. Bezrobocie: rodzaje i metody pomiaru. Naturalna stopa bezrobocia. Prywatny
i społeczny koszt bezrobocia. Metody ograniczenia bezrobocia w ujęciu ekonomii
podaży i neokeynesistów. Hipoteza histerezy bezrobocia.
9. Inflacja: typy i metody pomiaru. Koszt inflacji. Modele polityki antyinflacyjnej.
Hipoteza dynamicznej niespójności polityki antyinflacyjnej.
10. Wzrost gospodarczy. Czynniki wzrostu gospodarczego. Metody analizy wzrostu
gospodarczego. Granice i koszty wzrostu gospodarczego.
11.
Handel międzynarodowy i teoria korzyści komparatywnych. Teoria integracji
gospodarczej. Struktura bilansu płatniczego i systemy kształtowania kursu
walutowego.
22
Literatura podstawowa
1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Makroekonomia, PWE, W-wa 2007.
2.
P. Smith, D. Begg, Ekonomia, Zbiór zadań, PWE, W-wa 1994.
3. R. E. Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia. Teoria, funkcjonowanie, polityka. PWN,
W-wa 2007.
4. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 2, PWN, W-wa 2004.
5. J. Sloman, Podstawy ekonomii, PWE, W-wa 2001.
6. M. Blaug, Teoria ekonomii
. Ujęcie retrospektywne, PWN, W-wa 2007.
7.
B. Snowdon, H. Vane, P. Wynarczyk, Współczesne nurty teorii makroekonomii,
PWN, W-wa 1998.
Literatura uzupełniająca
1. G. S. Becker, G. N. Becker, Ekono
mia życia, Helion, Gliwice 2006.
2. M. Fried
man, Rola polityki pieniężnej, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury.
Wybór tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 260-284.
3. A. Lerner, Finanse funkcjonalne, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury.
Wybór tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 176-200.
4.
A Wojtyna, Nowoczesne państwo kapitalistyczne a gospodarka, PWN, W-wa 1990.
5.
A Wojtyna, Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, [w:] Ekonomista
1/2001.
6. A Wojtyna, Ewolucja key
nesizmu a główny nurt ekonomii, PWN, W-wa 2000.
7.
A. Matysiak, Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy, [w:] Ekonomista
4/2000.
8. M. A. Lutz, Economic for the Common Good. Two Centuries of Social Economic
Thought in the Humanistic Tradition, London and New York 1999.
9. S. Kuznets, Wzrost gospodarczy narodów, PWE, W-wa 1976.
10.
F. A. von Hayek, Konstytucja wolności, PWN, W-wa, 2006.
11. M. i R. Friedman, Wolny wybór, wyd. Panta, Sosnowiec 1994.
12. J. E. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, PWN, W-wa, 2004.
Oprac
ował: dr Tadeusz Ślęzak
WSPÓŁCZESNE PROBLEMY SOCJOLOGICZNE
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Współczesne teorie socjologiczne. Anthony Giddens i teoria strukturacji. Pierre
Bourdieu, pojęcia habitusu i pola. Teoria działania komunikacyjnego Jurgena
Habermasa. Funkcjonalizm systemowy Niklasa Luhmanna. Teorie
postmodernistyczne.
2.
Władza, państwo i społeczeństwo. Immanentny i wszechobecny charakter władzy.
Funkcje władzy. Wyłanianie się władzy i przywództwa (czynniki socjologiczne). Trzy
czyste typy prawomocnego panowania. Władza państwowa. Teoria polityczna
państwa bezpieczeństwa socjalnego Niklasa Luhmanna.
23
3. Zagadnienia etniczne –
podstawowe pojęcia. Naród, narodowość, lud, plemię, klan,
ród, rodzina. Pojęcie grupy etnicznej. Naród i procesy narodowotwórcze. Formowanie
się państw narodowych. Współczesne narody a procesy globalizacyjne. Naród
i nacj
onalizm. Mniejszości narodowe.
4.
Struktura społeczna i koncepcje uwarstwienia społecznego. Zjawisko nierówności
społecznych i zróżnicowania społecznego. Pozycja społeczna i status społeczny.
Stratyfi
kacja społeczna i jej wymiary. Rodzaje systemów stratyfikacji społecznej.
Pojęcie klasy społecznej. Przyczyny i formy ruchliwości społecznej. Marksa i Webera
koncepcje uwarstwienia społecznego. Funkcjonalna teoria uwarstwienia społecznego
i jej krytyka.
5.
Współczesne koncepcje uwarstwienia społecznego, neomarksizm i neoweberyzm.
Klasa średnia i jej rola w systemie demokratycznym. Dynamika struktury społecznej
we współczesnym społeczeństwie polskim.
6.
Zachowania zbiorowe i ich przyczyny. Typy zachowań zbiorowych. Ruchy społeczne.
Teorie ruchów społecznych. Cykle i fale protestów społecznych we współczesnej
Polsce.
7.
Zmiana społeczna. Pojęcia: zmiany społecznej, procesu społecznego, postępu
i rozwoju s
połecznego. Źródła zmiany społecznej. Teorie zmiany społecznej.
Determinizm i woluntaryzm procesów zmiany społecznej. Modernizacja.
8.
Zmiana społeczna w Polsce po 1989 roku. Obszary zmian: polityka, gospodarka,
społeczeństwo. Wyzwania i zagrożenia transformacji ustrojowej w Polsce. Stosunek
społeczeństwa polskiego do zachodzących zmian.
9.
Religia we współczesnym świecie. Judaizm, Chrześcijaństwo i Islam. Wiara a religia.
Kościół jako wspólnota wiernych i organizacja. Rola Kościoła w Polsce.
Sekularyzacja we w
spółczesnej Europie. Fundamentalizm religijny.
10.
Świadomość społeczna, świadomość historyczna i pamięć historyczna. Dynamika
świadomości społecznej społeczeństwa polskiego. Współczesne społeczeństwo
polskie –
społeczeństwo obywatelskie? Społeczeństwo polskie w świetle badań opinii
publicznej.
11.
Współczesne problemy kapitalizmu. Bezrobocie i marginalizacja społeczna. Bieda
i ubóstwo. Równy i sprawiedliwy podział bogactwa i dochodu narodowego.
Gospodarka i społeczeństwo w systemie socjalistycznym i kapitalistycznym.
12.
Rodzina i małżeństwo. Funkcje rodziny i ich przeobrażenia. Formy rodzin i wzory
małżeństw. Wzory relacji w małżeństwie i rodzinie. Rodzina we współczesnej Europie
i w Polsce. Alternatywy dla małżeństwa i rodziny.
13. Globalizacja. Istota procesu globalizacji. Pozytywne i negatywne skutki globalizacji.
Pomiędzy globalnością i lokalnością.
Literatura podstawowa
1.
P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002.
2. P. Sztompka, M. Kucia, Socjologia. Lektury, Znak, Kraków 2005.
3. P. Sztompka, Socj
ologia zmian społecznych, Znak, Kraków 2005.
4.
Jasińska-Kania (red.), Współczesne teorie socjologiczne, T.1, T.2, Scholar, Warszawa
2006.
5.
H. Domański, Struktura społeczna, Scholar, Warszawa 2004.
6. E. Wnuk –
Lipiński, Pierwsza dekada niepodległości: próba socjologicznej syntezy,
ISP PAN, Warszawa 2001.
24
Literatura uzupełniająca
1.
Emil Durkheim, Elementarne formy życia religijnego, [w:] F. Adamski (red.),
Socjologi religii, WAM, Kraków 1984.
2. J. Turner, Struktura teorii socjologicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004.
3.
H. Domański, O ruchliwości społecznej w Polsce, IFiS PAN, Warszawa 2004.
4.
H. Domański, Ubóstwo w społeczeństwach postkomunistycznych, ISP PAN,
Warszawa 2002.
5.
F. Adamski, Rodzina: wymiar społeczno – kulturowy, Wyd. UJ, Kraków 2002.
6. R. Putnam, Demokrac
ja w działaniu, Znak, Kraków 1995.
7. M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Test, Lublin 1994.
8.
M. Weber, Polityka jako zawód i powołanie, Znak. Kraków 1998.
9. P. Sztompka, Trauma wielkiej zmiany, ISP PAN, Warszawa 2000.
10. Z. Bauman, Globalizacja, PIW, Warszawa 2000.
11.
R. Dahrendorf, Nowoczesny konflikt społeczny, Czytelnik, Warszawa 1993.
12. W. Morawski, Zmiana instytucjonalna, PWN, Warszawa 1998.
13.
A. Podgórecki, Patologia życia społecznego, PWN, Warszawa 1969.
14. L. Balcerowicz, Socjalizm, Kapitalizm, Transformacja, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 1997.
15.
D. Bell, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1998.
16.
J. Staniszkis, Ontologia socjalizmu, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2006.
17.
A. Jasińska – Kania (red.), Trudne sąsiedztwa: z socjologii konfliktów
narodowościowych, Scholar, Warszawa 2001.
18. E. Gellner, Narody i nacjonalizm, PIW, Warszawa 1991.
19.
H. Palska, Bieda i dostatek: o nowych stylach życia w Polsce końca lat
dziewięćdziesiątych, IFiS PAN, Warszawa 2002.
20. J. Staniszkis, Postkomunistyczne p
aństwo: w poszukiwaniu tożsamości, ISP,
Warszawa 2000.
21.
K. Gilarek, Państwo narodowe a globalizacja – dynamika powstawania nowego ładu,
Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2003.
Opracował: dr Grzegorz Foryś
PRAWO KONSTYTUCYJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1. Prawo konstytucyjne w systemie prawa RP. Konstytucja jako na
jwyższe prawo RP.
Źródła prawa konstytucyjnego. Polityczne aspekty treści preambuły Konstytucji.
Nazwa państwa. Sposoby rozumienia pojęcia Rzeczypospolita.
2. Zasady ustrojowe jako podstawa ustroju politycznego i gospodarczego RP. Definicja
ustroju politycznego. Rzeczypospolita Polska jako wspólne dobro ogółu obywateli.
Pojęcie obywatelstwa. Demokratyczne państwo prawa urzeczywistniające zasady
sprawie
dliwości społecznej. Stanowisko nauki i rozstrzygnięcia Trybunału
Konstytucyjnego. Dylematu pojęciowe i spory interpretacyjne. RP jako państwo
jednolite. Problematyka suwerenności Narodu. Pojęcie władzy zwierzchniej. Zasady
25
ustrojowe kształtujące podstawowe funkcje państwa. Kwestia praworządności. Zasada
podziału władzy. Pluralizm polityczny i związkowy. Wolność prasy, zakaz cenzury.
Kształt ustroju terytorialnego państwa. Zasady ustroju gospodarczego RP.
Konstytucyjne gwarancje wolności sumienia i wyznania. Herb, barwa i hymn – geneza
i aktualny stan prawny.
3.
Sytuacja prawna jednostki w państwie. Wolności i prawa – kwestie definicyjne.
Wolności i prawa człowieka i obywatela w Konstytucji RP. Wolności i prawa
osobiste. Wolności i prawa polityczne. Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne
i kulturalne. Środki ochrony wolności i praw. Obowiązki obywatelskie.
4.
Źródła prawa w RP. Pojęcie źródeł prawa. Źródła prawa powszechnie
obowiązującego. Konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy,
rozporządzenia. Źródła prawa miejscowego.
5. Prawno-
konstytucyjne regulacje władzy ustawodawczej. Sejm i Senat. Geneza tych
instytucji. Charakterystyka prawa wyborczego. Zagadnienia kadencyjności. Tryb
i organizacja pracy Sejmu i Senatu. Organy wewnętrzne. Funkcje konstytucyjne
i zwyczajowe obu izb parlamentu. Status prawny posła i senatora. Instytucja
immunitetu.
6.
Organy władzy wykonawczej. Prezydent RP. Ordynacja wyborcza. Kadencja, grupy
kompetencji. Odpowiedzialność Prezydenta RP. Ewolucja pozycji ustrojowej
Prezydenta w latach 1992 – 199y Ministrów. Kompetencje Ministrów.
7.
Tryb powołania Rady Ministrów. Kompetencje Rady Ministrów. Kompetencje
Prezesa Rady Ministrów. Działy administracji rządowej. Kompetencje ministrów.
Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna. Dymisja Rady Ministrów.
8.
Sądy i Trybunały. Podmioty uprawnione do wymierzania sprawiedliwości.
Instancyjność postępowania. Pozycja sędziego. Sąd Najwyższy – kompetencje.
Kompetencje Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zadania Krajowej Rady
Sądownictwa.. Zakres działania Trybunału Konstytucyjnego. Zadania Trybunału
Stanu. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa.
9.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Sposób powołania i ogólne kompetencje. Rada
Polityki Pieniężnej. Rzecznik Praw Obywatelskich. Rzecznik Praw Dziecka. Stany
nadzwyczajne.
Literatura podstawowa
1. Górecki D., Polskie prawo konstytucyjne w zarysie, Warszawa 2006.
2. P. Winczorek, Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2005.
3.
Rost A., Instytucje polskiego prawa konstytucyjnego, Poznań 2005.
4. Polskie
prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 2006.
5. Prezydent w Polsce po 1989 roku. Studium politologiczne, red. Grajcar R., Migalski
M., Warszawa 2006.
6.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej na tle zasad współczesnego państwa prawnego.
Zagadnienia wybrane, red. Kruk M., Warszawa 2006.
7.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz., W. Skrzydło, Warszawa 2007.
8.
Piasecki K., Organy wymiaru sprawiedliwości w Polsce, Kraków 2005.
Literatura uzupełniająca
1.
Bezpośrednie stosowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. K. Działocha,
Wydawnictwo Sejmowe, 2005.
2.
R. Mojak, Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej, Lublin 2007.
26
3.
R. Chruściak, Konstytucjonalizacja wolności mediów, wolności wypowiedzi oraz
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Kształtowanie przepisów konstytucyjnych
i ustawowych, Warszawa 2004.
4.
Sylwestrzak A., Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa
2006.
5.
Prawo konstytucyjne. Kazusy z rozwiązaniami., Czapnik M., Hans P., Horawth O.,
Kraków 2007.
6. Prawo konstytucyjne. Testy dla studentów, red. P. Byrczek, Warszawa 2007.
7. Florczak-
Wątor M., Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki prawne,
Poznań 2006.
8.
Bartoszewicz M., Nadzór nad partiami politycznymi w polskim porządku
konstytucyjnym, Warszawa 2006.
9. Konstytucja. Wybór aktów prawnych do nauki prawa konstytucyjnego, oprac.
Mordwinko J., Warszawa 2006.
10.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu., Warszawa 2006.
11. Parlament. Model konstytucyjna a praktyka ustrojowa., red. Z. Jarosz, Warszawa
2006.
12.
Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje a praktyka, red. L. Wiśniewski,
Warszawa 2006.
13.
Grajewski K., Status prawny posła i senatora, Warszawa 2006.
14.
Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, red. Szmyt A., Warszawa 2005.
15.
Sądy i trybunały w Konstytucji i praktyce, red. W. Skrzydło, Warszawa 2005.
16.
Oniszczuk J., Wolności oraz prawa socjalne oraz orzecznictwo konstytucyjne,
Warszawa 2005.
17.
Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków
2005.
18. Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytuc
ji Rzeczypospolitej Polskiej, Białystok
2005.
Opracował: prof. dr hab. Andrzej Jaeschke
HISTORIA POLSKI XX WIEKU
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Liczba ludności i gęstość zaludnienia w końcu XIX w. Procesy urbanizacyjne.
Rol
nictwo. Struktura własności. Kryzys rolnictwa w latach 80 – tych XIX w..
Przemysł i handel. Procesy koncentracji i monopolizacji produkcji – Górny Śląsk,
Królestwo Kongresowe. Przemysł na terenie W. Księstwa Poznańskiego i Pomorza.
Protekcyjna polityka władz rosyjskich a rozwój przemysłu w Królestwie
Kongresowym. Główne ośrodki przemysłowe i ich charakter. Niedorozwój
gospodarczy Galicji. Zagłębie Krakowskie, przemysł naftowy, przemysł spożywczy.
Procesy narodotwórcze na terenie etnicznych i historycznych ziem polskich,
kształtowanie się nowoczesnych narodów litewskiego, białoruskiego i ukraińskiego.
O
drodzenie narodowe polskie na terenie Górnego Śląska oraz Warmii, Powiśla
i Mazur. Polityka państw zaborczych wobec Polaków. Powstanie nowoczesnych
27
masowych ruchów politycznych – nacjonalizmu, ruchu ludowego, socjalizmu.
Rewolucja 1905 -
1907 w Królestwie Polskim i ukształtowanie się ideologii
niepodle
głościowej Józefa Piłsudskiego.
2.
Polskie partie i ruchy polityczne wobec utworzenia się dwóch bloków militarnych.
Państwa zaborcze i ich sojusznicy wobec Polaków w pierwszym okresie wojny.
Działalność Józefa Piłsudskiego. Aktywiści i pasywiści. Powstanie Legionów, ich
kadra, organizacja i szlak bojowy. Okupacja Królestwa Polskiego – akt 5 listopada
1916 r. Umiędzynarodowienie sprawy polskiej – stanowisko prezydenta Stanów
Zjednoczonych Woodrow Wilsona. Kryzys przysięgowy i dalsze losy Legionów.
Zabiegi Romana Dmowskiego wobec Ententy –
działalność Komitetu Narodowego
Polskiego. Sprawa polska a rewolucja rosyjska. Polski wysi
łek zbrojny po stronie
Ententy.
3.
Upadek państw centralnych – jego skutki na terenie ziem polskich. Manifest cesarza
Karola I -
Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego w Cieszynie i Polska Komisja
Likwidacyjna w Krakowie. Rząd lubelski Ignacego Daszyńskiego. Działania Rady
Regencyjnej w Warszawie –
uwolnienie i przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy.
Utworzenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego. Reformy społeczne rządu
Moraczewskiego. Kompromis z endecją. Utworzenie rządu Ignacego Paderewskiego.
Wybory do Sejmu w styczniu 1919 i ich wynik.
4. Walka o granice Rzeczypospolitej. „Prometejska” koncepcja Polski Józefa
Piłsudskiego a program narodowodemokratyczny w sprawie granicy wschodniej
i zachodniej. Galicja wschodnia – walki o Lwów i ich kontynuacja. Walka
z
Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński. Powstanie wielkopolskie – rozejm w Trewirze.
Kampania wiosenna 1919 r. na wschodzie. Początek starć z Rosja radziecką – polityka
Piłsudskiego w drugiej połowie 1919 r. w tej sprawie. Przymierze z Petlurą i marsz na
Kijów. Losy wojny polsko-
bolszewickiej. Stosunek Niemiec i państw Ententy do
wojny. Bitwa warszawska i ofensywa polska. Konflikt Polski i Litwy o Wilno. Pokój
ryski. Sprawy polskiej granicy zachodniej podczas konferencji w Wersalu
i rozstrzygnięcia graniczne. Plebiscyt na Warmii, Powiślu i Mazurach. Propagandowa
i zbrojna walka o Górny
Śląsk- powstania i plebiscyt.
5.
Układ sceny politycznej w latach 1919-1922. Odejście Józefa Piłsudskiego z czynnego
życia politycznego. Pierwsi prezydenci. Rząd Chjeno-Piasta Wincentego Witosa.
Problemy gospodarcze-
inflacja, wzrost niezadowolenia społecznego. Kryzysowa
jesień 1923 roku. Rządy Władysława Grabskiego i Aleksandra Skrzyńskiego.
S
ejmowładztwo, krytyka ze strony Piłsudskiego. Upadek autorytetu Sejmu i systemu
parlamentarnego. Obawy przed prawicowym zamachem stanu. Zagadnienie
nierównomierności rozwoju i proces integracji ekonomicznej państwa. Losy reformy
rolnej. Inflacja –
jej skutki gospodarcze i społeczne. Reforma walutowa Grabskiego.
Wojna celna z Niemcami – jej skutki
. Mniejszości narodowe w Polsce
międzywojennej.
6.
Polityczne okoliczności i przebieg zamachu stanu w maju 1926 roku. Sanacja –
charakterystyka ideowa i organizacyjna. Stosunek do prawicy i lewicy. BBWR
i wybory 1928 roku. Prosperita ekonomiczna po 1926 r. W
alka Józefa Piłsudskiego
z opozycją parlamentarną. Sprawa Gabriela Czechowicza, powstanie i działalność
Centrolewu
. Rozwiązanie Sejmu, aresztowania przywódców opozycji. Wybory
„brzeskie”, sposób ich przeprowadzenia i wynik polityczny. Polska krajem
autorytarnym? Wielki kryzys –
polityka gospodarcza rządu. Etatyzm i ingerencja
państwa w gospodarkę. Walka polityczna wewnątrz obozu sanacyjnego po śmierci
Józefa Piłsudskiego – ustalenie się grupy przywódczej. Próba zbliżenia się do
skrajnych ugrupowań obozu narodowego. Polska polityka zagraniczna – stosunki
28
z Niemcami i z ZSRR. Polska wobec kryzysu monachijskiego 1938 r. –
zajęcie
Zaolzia.
Przemiany obozu narodowego, jego odejście od parlamentaryzmu.
Zjednoczenie ruchu ludowego. Front Morges. Ugrupowania i partie polityczne wobec
zagrożenia niepodległości w 1939 roku.
7.
Kampania wrześniowa 1939 r. Początki konspiracji na terenie okupowanym przez III
Rzeszę i ZSRR. Konspiracyjne życie polityczne na terenie okupacji niemieckiej –
Polityczny Komitet Porozumiewawczy.
Delegatura Rządu na Kraj i jej aparat.
Masowy ruch oporu –
tajne szkolnictwo, prasa podziemna, sabotaż gospodarczy.
Działalność zbrojna ZWZ-AK. Powstanie PPR i jej rola polityczna. Polityka
okupantów wobec
podbitych terenów i ich ludności. Hitlerowski i stalinowski aparat
terroru. Zagłada Żydów.
8.
Powstanie emigracyjnego rządu we Francji, jego skład i działalność polityczna
i wojskowa. Zmiana politycznego usytuowania rządu emigracyjnego po wejściu
ZSRR do koalicji ant
yhitlerowskiej. Układ Sikorski-Majski i jego następstwa w życiu
politycznym na emigracji. Sprawa granicy ryskiej. Sojusznicy zachodni wobec
problemu granic Polski. Armia polska w ZSRR i jej wycofanie. Sprawa katyńska
i zerwanie przez Stalina stosunków dyplomatycznych z rządem polskim. Utworzenie
polskiego ośrodka politycznego i wojskowego, zależnego od ZSRR. Zmiany
polityczne w rządzie emigracyjnym po śmierci Sikorskiego. Armia Czerwona na
terenie Rzeczypospolitej – powstanie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
i jego działalność. Plan „Burza” i powstanie warszawskie, jego polityczne
konsekwencje. Koncepcje Stanisława Mikołajczyka. Jałta i jej polityczne
konsekwencje.
Regularne oddziały polskie na frontach II wojny światowej.
9. Manifest PKWN i reforma rolna –
sposób jej przeprowadzenia. Upaństwowienie
przemysłu. Poczdam i nowy kształt terytorialny państwa polskiego. Przesiedlenia
i wysiedlenia. Społeczne i psychologiczne skutki wojny i przemian własnościowych.
Tymczasowy Rząd Jedności Narodu – powstanie i rozwój Polskiego Stronnictwa
Ludowego
. Aparat bezpieczeństwa. Zbrojne podziemie. Referendum. Walka obozu
„demokratycznego” z PSL. Wybory sejmowe 1947 r. Likwidacja legalnej opozycji.
10.
Definicja stalinizmu. Władysław Gomułka jako przywódca PPR. Jego upadek i rola
Bolesława Bieruta. Proces likwidacji „jednolitofrontowej” PPS i powstanie Polskiej
Zjednoczonej Partii Robotniczej. Polityczne znaczenie realizacji planów
gospodarczych 3-letniego i 6-
letniego. Rozbudowa aparatu bezpieczeństwa i jego
miejsce w życiu politycznym. Represje wobec różnych grup i warstw społecznych.
Próba kolektywizacji rolnictwa. Walka z Kościołem Katolickim – rola porozumienia
z 1950 r. Dekrety antykościelne i „non possumus” prymasa Wyszyńskiego. Klęska
planu 6-
letniego. Stopniowe osłabienie systemu po śmierci Stalina. II Zjazd PZPR
w 1954 roku. Sprawa „Światły”. Załamanie ideowe i gospodarcze systemu
stalinowskiego. „Odwilż” 1955 roku. XX Zjazd KPZR i jego reperkusje w Polsce;
śmierć Bieruta. Układ sił w KC PZPR. „Puławianie” i „Natolińczycy”. Strajk
poznański. Powrót Władysława Gomułki – VII Plenum KC PZPR. ZSRR wobec
wydarzeń w Polsce. Znaczenie przełomu październikowego.
11.
Miejsce Polski w „obozie socjalistycznym” i jej polityka zagraniczna. Trwałe odejście
od przymusowej kolektywizacji rolnictwa. Stopniowe odchodzenie od zdobyczy 1956
roku –
bunt elit. Środowisko liberalne w PZPR. Kształtowanie się opozycji
intelektualistów. Rola ośrodków emigracyjnych. Wielka nowenna kardynała
Wyszyńskiego. Rywalizacja z Kościołem o rząd dusz – obchody tysiąclecia Polski.
Stopniowe pogar
szanie się sytuacji gospodarczej. Mieczysław Moczar i „partyzanci”.
Wojna na Bliskim Wschodzie i problem „syjonizmu”. Wydarzenia marcowe 1968 r.
29
i ich konsekwencje polityczne. Polska wobec kryzysu czechosłowackiego.
Wydarzeni
a na Wybrzeżu i upadek Gomułki.
12.
Ekipa Gierka, jej hasła polityczno-gospodarcze. Kredyty i otwarcie na Zachód.
Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – jej skutki. Propaganda
sukcesu –
„budowa drugiej Polski”. Formowanie się opozycji politycznej – jej nowe
możliwości. Kryzys polityczny i gospodarczy 1976 r. KOR i inne ugrupowania jako
opozycja działająca jawnie. Nieudana próba manewru gospodarczego i politycznego.
Wzrastająca rola ideowa i polityczna Kościoła. Papież Polak i jego przyjazd w 1979 r.
Powrót dawnych w
artości – kryzys ideowy systemu.
13. Lato 1980 r.-
strajki ekonomiczne przeradzające się w polityczne. Rola Stoczni
gdańskiej i szczecińskiej. Strajk górników. Walka w KC PZPR, odsunięcie Gierka.
Ekipa Kani. Zmienny układ sił w KC PZPR między „betonem” a „liberałami”.
Por
ozumienia gdańskie i szczecińskie = rozpad CRZZ i powstanie „Solidarności”. Jej
formy organizacyjne. Walka o rejestrację związku i psucie gospodarki. Osłabienie
państwowego monopolu informacyjnego i rola elity intelektualnej. ”Nobel” dla
Miłosza. „Wejdą – nie wejdą”; niebezpieczeństwo wojskowej interwencji radzieckiej.
Wojciech Jaruzelski jako premier - autorytet wojska. Prowokacja bydgoska. Sprawa
rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych i organizacji studenckiej. Zamach na
papieża i śmierć kardynała Wyszyńskiego. Groźby radzieckie wobec Polski. Gorące
lato 1981r. I Zjazd „Solidarności” różnice polityczne wewnątrz związku. Komisarze
wojskowi w zakładach pracy. Słabnąca fala strajków jesieni 1981 r. i radykalizacja
działaczy. Walka o mury. Wprowadzenie stanu wojennego.
14.
Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Internowania i pacyfikacje. Zmiany układu sił
w elicie władzy. Powołanie Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego – linia
porozumienia i walki. Odrodzenie działalności podziemnej – nielegalna prasa i inne
pub
likacje. Tymczasowa Komisja Krajowa „Solidarności” – rola polityczna Lecha
Wałęsy po uwolnieniu z internowania. Półlegalne i nielegalne struktury
„Solidarności”. Mediacyjna rola Kościoła – II pielgrzymka papieża. Działania
konserwy partyjnej i służb bezpieczeństwa – morderstwo ks. Popiełuszki. Proces
politycz
nego różnicowania się opozycji.
15. Przemiany w ZSRR a sprawy polskie. Liberalizacja systemu – walka w PZPR
o możliwość kompromisu z opozycją. Rola Kościoła Katolickiego. Strajki 1988 roku.
Rozmowy Kiszczak-
Wałęsa. Dyskusja Wałęsy z Alfredem Miodowiczem.
Porozumienia w Magdalence i wyniki rozmów „okrągłego stołu”. Zmiany
w konstytucji. Rezygnacja z doktryny komunistycznej w gospodarce. Agitacja
przedwyborcza. Wyniki I tury wyborów
. Polityczna klęska obozu rządzącego – wokół
II tury wyborów. „Wasz prezydent i nasz premier” –
powstanie koalicyjnego rządu
Tadeusza Mazowieckiego. Bilans okresu Polski Ludowej.
Literatura podstawowa
1.
J. Topolski, Polska XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.
2. Cz. Brzoza, Polska w cza
sach niepodległości i II wojny światowej(1918-1945), t. 9
Wielka Historia Polski, FOGRA Oficyna Wydawnicza, Kraków 2001.
3. W. Roszkowski, Historia Polski 1914-2001, Wydanie 9 rozszerzone, PWN Warszawa
2002.
4. J. Skodarski, Zarys historii gospodarczej Polski do 1939 r., PWN Warszawa-
Łódź
1995.
5.
J. Kaliński, Gospodarka Polski w latach 1944-1989. Przemiany strukturalne.
Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1995.
30
6.
J. Żarnowski, Polska 1918-1939. Praca-technika- społeczeństwo. KiW Warszawa
(1992 r.).
7.
Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVII – XX w.),
red. A. Pilch, PWN, Warszawa 1984.
8.
M. Śliwa, Polska myśl polityczna w I połowie XX wieku, Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, Wrocław 1993.
9.
Wł. Mędrzecki, S. Rudnicki, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie w XX wieku,
Instytut Historii PAN, Warszawa 2004.
10.
J. Garliński, Polska w okresie II wojny światowej, „Bellona”, Warszawa 1994.
11. A.
Paczkowski, Pół wieku dziejów Polski. Wyd. V rozszerzone, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2005.
L
iteratura uzupełniająca
1.
T. Nałęcz, Polska Organizacja Wojskowa 1914-1918, Wrocław-Warszawa-Kraków-
Gdańsk-Łódź, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
2.
T. Nałęcz, Sprawa polska w I wojnie światowej (W:) Z dziejów Drugiej
Rzeczypospolitej. Praca zbiorowa pod red. A. Garlickiego, Wydawnictwo Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 1986.
3. J.M. Majchrowski,
Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału. Fundacja Centrum
Dokumentacji Czynu N
iepodległościowego, Kraków 2004.
4.
J. Pajewski, Odbudowa państwa polskiego 1914-1918, PWN Warszawa 1985.
5.
M.K. Kamiński, Konflikt Polski z Czechosłowacją (1918-1921) (W:) Odrodzona
Polska wśród sąsiadów 1918- 1921. Redakcja naukowa A. Koryn, Instytut Historii
PAN, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczna w Łowiczu, Warszawa 1995.
6.
G. Łukomski, Walka Rzeczypospolitej o kresy północno-wschodnie. Polityka
i działania militarne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994.
7.
M. Jabłonowski, Z dziejów gospodarczych Polski lat 1918 – 1939, Wydawnictwo
Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992.
8. A. Essen, Polsk
a a mała Ententa 1920-1934, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa-Kraków 1992.
9.
E. Długajczyk, Tajny front na granicy cieszyńskiej. Wywiad i dywersja w latach 1919-
1939, „
Śląsk” Katowice 1993.
10. M. Zgórniak, Europa w przededniu wojny. Sytuacja militarna w latach 1938-1939,
Ksi
ęgarnia Akademicka, Kraków 1993.
11. B.A. Starkow, Sojusz czy konfrontacja. Kwestia polska w historii stosunków
niemiecko-radzieckich w latach 1933-1937 (w:) Problem granic i obszaru
odrodzonego państwa polskiego 1918-1990, pod redakcją naukową A. Czubińskiego,
Wydawnictwo Naukowe UAM 1992.
12. K. Grünberg, J. Serczyk, Czwarty rozbiór Polski. Z dziejów stosunków radziecko-
niemieckich w okresie międzywojennym. Instytut Wydawniczy Zw. Zaw. Warszawa
1990.
13.
J. Tomaszewski, Mniejszości narodowe w Polsce w XX wieku, Warszawa 1991.
14. Najnowsze dz
ieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 roku), pod red. J.
Tomaszewskiego, Cz. 1 i 2, Wydawnictwo PWN Warszawa 1993.
15.
M. Pestkowska, Za kulisami rządu polskiego na emigracji, Oficyna Wydawnicza
„Rytm”, Warszawa 2000.
16.
Wł. T. Kulesza, Koncepcje ideowo-polityczne obozu rządzącego w Polsce w latach
1926-
1935, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź, Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, Wydawnictwo 1985.
31
17.
R. Modras, Kościół Katolicki i antysemityzm w Polsce w latach 1933-1939, Kraków
2004.
18. Stefan Rowecki. Wspomnienia i notatki autobiograficzne (1906-1939). Wybór
tekstów Andrzej K. Kunert, Józef Szyrmer, Czytelnik Warszawa 1988.
19.
Z.J. Hirsz, Państwo polskie po układzie Ribbentrop-Mołotow, Dom Wydawniczy
„Totus”, Białystok 1991.
20. G. Górski,
Polskie państwo podziemne 1939-1945, Fundacja Archiwum Pomorskie
Armii Krajowej, Toruń 1998.
21. Polska lewica w XX wieku. Historia – ludzie –
idee. Pod red. T. Ślęzaka i M. Śliwy,
Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Kraków 2004.
22.
M. Turlejska, Te pokolenia żałobami czarne…Skazani na śmierć i ich sędziowie 1944-
1954, „Aneks” Londyn 1989.
23. E. Ma
kowski, Poznański Czerwiec 1956. Pierwszy bunt społeczeństwa w PRL,
Wydaw
nictwo Poznańskie, Poznań 2006.
24. Stan wojenny w Polsce 1981-1983, Pod red. A. Dudka, IPN Warszawa 2003.
25. A.
Skrzypek, Mechanizmy uzależnienia. Stosunki polsko-radzieckie 1944-1952,
Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Al. Gieysztora, Pułtusk 2002.
26.
K. Trembicka, Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym,
Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-
Skłodowskiej, Lublin 2003.
27.
J. Żaryn, Dzieje Kościoła Katolickiego w Polsce (1944-1989), „Nenton” Instytut
Historii PAN, Warszawa 2003.
Opracował: prof. dr hab. Tomasz Falęcki
KULTURA JĘZYKA POLSKIEGO
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Kultura języka. Pojęcie kultury języka i jego wieloznaczność. Teoretyczne podstawy.
Kultura języka jako dyscyplina nauki. Podstawowe kategorie kultury języka. Tradycje
kultury języka w Polsce. Język a kultura. Rola języka w tworzeniu kultury. Kultura
j
ęzyka jako dział szeroko rozumianej kultury. Kultura języka a komunikacja
językowa.
2.
Słowniki i poradniki językowe. Rodzaje słowników i ich użyteczność w praktycznej
realizacji kultury
języka. Charakterystyka słowników: języka polskiego, wyrazów
obcych, ortograficznego i interpunkcyjnego, poprawnej polszczyzny, skrótów
i skrótowców, poprawnej wymowy, etymologicznego, wyrazów zapomnianych,
synonimów, antonimów, homonimów, eufemizmów, eponimów, frazeologicznego,
nazw własnych, przysłów, porównań, paronimów, peryfraz, języka potocznego, gwar
środowiskowych. Użyteczność słowników i poradników językowych w warsztacie
pracy politologa.
3.
Zróżnicowanie, odmiany i style języka polskiego. Zróżnicowanie języka
ogólnonarodowego –
język ogólny, języki środowiskowe, języki regionalne –
regionalizmy i dialektyzmy. Cechy języka literackiego. Charakterystyka języka
pisanego i języka mówionego. Odmiany stylistyczne języka ogólnego – styl
32
informacyjno-naukowy, normatywno-dydaktyczny, artystyczny, kancelaryjny,
potoczny. Charak
terystyka nowego powojennego słownictwa.
4.
Język polityki. Definiowanie języka polityki i jego status. Cechy języka polityki.
Językowe i stylistyczne wyznaczniki języka polityki. Charakterystyka środków
językowych o charakterze emocjonalnym – określenia, porównania, wykrzykniki,
zdania pytające, powtórzenia, równoważniki zdań. Figury stylistyczne
wykorzystywane do obrazowania słownego w języku polityki - przenośnie (metafory,
metonimie), wyrazy patetyczne, pytania retoryczne, podkreślenia, anafory.
5.
Język autorytarny i totalitarny – cechy, swoistość elementów przekazu, rola
indoktrynacyjna. Cechy
„języka odwróconego” – slogany, skróty, eufemizmy, słowa
zabarwione mistycznie, neologizmy. Swoistość elementów przekazu propagandowego
– nadawca, komunikat, sytuacja
przekazu, odbiorca. Elementy służące budowie „kultu
wodza” oraz realiów systemowych -
środki
językowe
i pozajęzykowe, sztuka ceremoniału, symbolika, efekty.
6.
Poprawność językowa. Pojęcie normy językowej i poprawności językowej. Kryteria
poprawności językowej – zewnątrzjęzykowe i wewnątrzjęzykowe. Charakterystyka
kryterium logicznego, funkcjonalnego, powszechności użycia (uzualnego,
frekwencyjnego), narodowego, literackiego, geograficznego, historycznego,
estetycznego, systemowego, ekonomiczności środków językowych, zróżnicowania
środków językowych, wystarczalności języka. Niezgodność języka polityki
z kryteriami poprawności językowej.
7.
Usterki i błędy językowe. Pojęcie usterki językowej i błędu językowego. Przyczyny
powstawania błędów językowych. Błędy gramatyczne i niegramatyczne: fleksyjne,
składniowe, leksykalne, słowotwórcze, frazeologiczne, stylistyczne, logiczne,
w zakresie budowania tekstu (treść, forma, spójność), błędy w wymowie, błędy
w pisowni (ortografia, interpunkcja). Przykłady niezręczności i nielogiczności
językowych. Moda językowa.
8.
Język i retoryka. Geneza retoryki. Teorie antyczne. Retoryka w okresie średniowiecza,
humanizmu, baroku, schyłek retoryki w XIX w. Rola retoryki we współczesnej
efektywnej komunikacji językowej.
9.
Technika „żywego słowa”. Ortoepia i emisja głosu – ćwiczenia artykulacyjne.
Definiowanie i rola społeczna „żywego słowa”. Podstawowe zasady poprawnej
wymowy
-
dykcji, artykulacji. Technika artykulacji samogłoskowych
i spółgłoskowych. Ćwiczenia dźwięczności i doniosłości głosu. Ćwiczenia
warsztatowe w interpretacji głosowej tekstów.
10.
Praktyka umiejętności przemawiania. Ogólne zasady pracy nad tekstem. Treść i forma
wystąpienia. Sposób wygłaszania - przykłady błędów popełnianych przez mówców.
11.
Estetyka słowa – kultura i artyzm tekstów literackich. Teoria i praktyka „mówienia
artystycznego”. Podstawowe składniki kultury warsztatu „żywego słowa” –
artykulacja, frazowanie, akcent, intonacja, modulacja. Kwestie praktyczno-techniczne
a kultura i artyzm „żywego słowa”. Interpretacja głosowa utworu literackiego.
Literatura podstawowa
1.
D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego. Zagadnienia
poprawności stylistycznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, t. 1, Warszawa 1986, t. 2,
Warszawa 1986.
2.
A. Furdal, Językoznawstwo otwarte, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-
Warszawa-Kraków 2000.
33
3.
Język a kultura, t. 11, Język polityki a współczesna kultura polityczna, pod red.
J. Anusiewicza i B. Sicińskiego, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej,
Wrocław 1994.
4.
E. Łuczyński, J. Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia,
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2001.
5.
Manipulacja w języku, pod red. P. Krzyżanowskiego, P. Nowaka, Wydawnictwo
Uniwersytetu Marii Curie-
Skłodowskiej, Lublin 2004.
6. A. Markowski, K
ultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
7.
A. Markowski, Polszczyzna końca XX wieku, Wiedza Powszechna, Warszawa 1992.
8.
D. Podlawska, I. Płóciennik, Leksykon nauki o języku, PPU „Park”, Bielsko-Biała
2002.
9.
Polska polityka komunikacyjnojęzykowa wobec wyzwań XXI wieku, pod red. S.
Gajdy, A. Markowskiego, J. Porayskiego-Pomsty, Dom Wydawniczy Elipsa,
Warszawa 2005.
10.
K. Przybylska, Wstęp do nauki o języku polskim. Podręcznik dla Szkół Wyższych,
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.
11.
Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu
Marii Curie-
Skłodowskiej, Lublin 2001.
Literatura uzupełniająca
1.
I. Bajerowa, Zarys historii języka polskiego 1939-2000, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2005.
2.
A. Batko, Sztuka perswazji czyli język wpływu i manipulacji, Wydawnictwo Helion,
Gliwice 2005.
3.
J.D. Bednarek, Ćwiczenia wyrazistości mowy, TWP Dolnośląska Szkoła Wyższa
Edukacji, Wrocław 2002.
4.
J. Bralczyk, Język na sprzedaż czyli o tym jak język służy reklamie i jak reklama
używa języka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
5.
J. Bralczyk, O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych,
Wydawnictwo Trio, Warszawa 2001.
6.
D. Dąbrowska, A. Dziwińska, Emisja głosu. Wybrane zagadnienia. Skrypt dla
studentów, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa
Silesiusa
w Wałbrzychu, Wałbrzych 2005.
7. B. Dobek-Ostrowska, J. Fras, B. Ociepka, Teoria i praktyka propagandy,
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997.
8. J.
Fras, Komunikacja polityczna. Wybrane zagadnienia gatunków i języka
wypowiedzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005.
9.
Język. Wartości. Polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie
transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, pod red. J.
Bartmińskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006.
10.
I. Kamińska-Szmaj, Słowa na wolności. Język polityki po 1989 roku, Wydawnictwo
Europa, Wrocław 2001.
11.
M. Kochan, Pojedynek na słowa. Techniki erystyczne w publicznych sporach,
Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
12.
J. Kram, Zarys kultury żywego słowa, Wydawnictwa Szkole i Pedagogiczne,
Warszawa 1998.
13.
Kształtowanie wizerunku, pod red. B. Ociepki, Wydawnictwo Uniwersytetu
Wrocławskiego, Wrocław 2005.
34
14. L. Lachowiecki,
Sztuka zwycięskiej dyskusji, Wydawnictwo Sternik, Warszawa
1997.
15.
H. Lemmermann, Szkoła retoryki, Wydawnictwo Astrum, Wrocław 1995.
16.
M. Mitrewa, S. Dubisz, Mówta, co chceta czyli ściągawki z wiedzy o polszczyźnie
i kulturze słowa, Książka i Wiedza, Warszawa 2004.
17.
J. Miodek, Słownik ojczyzny polszczyzny, Wydawnictwo Europa, Wrocław 2005.
18. K. Obremski, Retoryka dla studentów historii, politologii i dziennikarstwa,
Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2004.
19.
M. Oczkoś, Sztuka poprawnej wymowy czyli o bełkotaniu i faflunieniu,
Wydawnictwo RM, Warszawa 2007.
20.
K. Ożóg, Język w służbie polityki. Językowy kształt kampanii wyborczych,
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2004.
21.
W. Pisarek, Słowa między ludźmi, Wydawnictwo Trio, Warszawa 1985.
22. Prak
tyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, pod red. E. Bańkowskiej i A.
Mikołajczuk, Książka i Wiedza, Warszawa 2003.
23.
T. Pszczołowski, Umiejętność przekonywania i dyskusji, Gdańskie Wydawnictwa
Oświatowe, Gdańsk 2002.
24. A. Siewierska-
Chmaj, Język polskiej polityki. Polityczno-semantyczna analiza
expose premierów Polski w latach 1919-
2004, Wyższa Szkoła Informatyki
i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Rzeszów 2006.
25. Sztuka perswazji. Socjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne aspekty
komunikowania perswaz
yjnego, pod red. R. Garpiela, K. Leszczyńskiej, Zakład
Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2004.
26.
K. Szymanek, Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2001.
27.
M. Trysińska, Jak politycy komunikują się ze swoimi wyborcami. Analiza języka
polityków na przykładzie rozmów prowadzonych w telewizji polskiej oraz
internecie, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2004.
28.
Wybory parlamentarne 2005. Analiza marketingowa, pod red. M. Jezińskiego,
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
29.
H. i T. Zgółkowie, Językowy savoir-vivre, SAWW, Poznań 1992.
30.
P. Żmigrodzki, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005.
31.
E. Żurek, Sztuka prezentacji czyli jak przemawiać obrazem, Poltext, Warszawa
2004.
32.
E. Żurek, Sztuka wystąpień czyli jak mówić, by osiągnąć cel, Poltext, Warszawa
2003.
Opracowała: dr Ewa Fogelzang-Adler
PODSTAWY PRAWA
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1.
Nauki o prawie z punktu widzenia metodologii nauk. Płaszczyzny badania prawa oraz
podział nauk o prawie. Państwo a prawo.
35
2.
Czynniki wpływające na treść prawa. Świadomość prawna. Znajomość prawa. Oceny
i postawy wobec prawa.
3.
Generalność i abstrakcyjność norm prawnych. Budowa normy prawnej. Rodzaje
sankcji. Sposoby wyrażania przepisów w tekście prawnym. Podział przepisów
prawnych.
4. Zagadnienia stosunku prawnego –
podmiot, przedmiot, uprawnienie, zobowiązanie.
Zagadnienie faktu prawnego.
5.
Źródła prawa. Formy powstawania prawa. System źródeł prawa w RP.
6.
Wykładnia prawa. Teorie wykładni prawa. Metody wykładni tekstu prawnego.
Sposoby likwidowania luk i sprzeczności w prawie.
7.
Podstawowe zagadnienia związane ze stosowaniem i obowiązywaniem prawa. Etapy
stosowania prawa. Kwestia ustalania stanu faktycznego. Zagadnienie subsumpcji.
Obowi
ązywanie prawa w przestrzeni i w czasie.
8. Charakterystyka polskiego systemu prawnego.
Literatura podstawowa
1. M. Borucka –
Arctowa, J. Woleński, Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 1997.
2. R. Sarkowicz, J. Stelmach, Teoria prawa, Kraków 1998.
3. T. Stawecki, P. Winczorek,
Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2003.
Literatura uzupełniająca
1. E. Kustra,
Wstęp do nauk o państwie i prawie, Toruń 2000.
2. W. Lang, J. Wróblewski, S. Zawadzki,
Teoria państwa i prawa, Warszawa 1979.
3. W. Lang,
Prawo i moralność, Warszawa 1989.
4. J. Nowacki, Z. Tobor,
Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 2002.
5.
K. Opałek, Problemy metodologiczne nauki prawa, Warszawa 1962.
6.
K. Opałek, Prawo podmiotowe, Warszawa 1957.
7.
K. Pałecki, Prawoznawstwo: zarys wykładu: prawo w porządku społecznym,
Warszawa 2003.
8. J. Stelmach,
Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1995.
9. H. Suchocka,
Tworzenia prawa w demokratycznym państwie prawnym, Warszawa
1992.
10. J. Wróblewski, Zasady tworzenia prawa, Warszawa 1989.
11.
Z. Ziembiński, Teoria prawa, Warszawa, Poznań 1978.
12. Z. Ziembinski, Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Opracowała: dr Inga Kawka
WYCHOWANIE FIZYCZNE
Ramowy program studiów dla kierunku politologia
TEMATYKA
1. Cele wychowania fizycznego i metody nauczania ruchu –
praktyczne przykłady.
36
2. Praktyczne za
stosowanie różnorodnych form organizacyjnych w wychowaniu
fizycznym.
3.
Zasób ćwiczeń kształtujących i ćwiczeń do muzyki z zastosowaniem przyborów
(gumki, piłki, obręcze, ringo, woreczki itp.)
4.
Elementy gimnastyki podstawowej: metodyczne nauczanie ćwiczeń zwinnościowo-
akrobatycznych (przewrotów z różnych pozycji wyjściowych, stania na rękach,
przerzutu bokiem), ćwiczeń w zwisach i podporach.
5.
Gry zespołowe, zasady ich organizacji i przepisy: a) piłka siatkowa – doskonalenie
sposobów poruszania się, podania górne i dolne, zagrywka, wystawianie piłki,
blokowanie, elementy taktyczne; b) piłka koszykowa – kozłowanie, podania, rzuty do
kosza z miejsca i w biegu.
6.
Elementy tańców narodowych, tańce i zabawy integracyjne w tym krótkie układy
choreograficzne.
7. Zabawy i g
ry ruchowe ich funkcje i podziały.
8.
Udział studentów w przygotowaniu gier i zabaw ruchowych, gier drużynowych
i
zabaw zespołowych.
9. Podstawowe elementy z zakresu lekkiej atletyki – biegi, rzuty, skoki – realizowane
w postaci gier drużynowych i terenowych.
10. N
auka pływania: ćwiczenia i zabawy oswajające z wodą, metodyczne nauczanie
pływania różnymi stylami. Doskonalenie umiejętności pływania.
Literatura
1. Bondarowicz M, Staniszewski T. (2003) „Wielka ksi
ęga zabaw i gier ruchowych”
część I i II. Wyd. B.K. Wrocław.
2.
Huciński T., Lekner I. (2001). Koszykówka – podręcznik dla trenerów, nauczycieli
i studentów. Wyd. BK, Wrocław.
3.
Dybińska E. 1992. Wójcicki A. Wskazówki metodyczne do nauczania pływania.
AWF, Kraków
4. Janikowska - Siatka M, Skr
ętowicz E, Szymańska E. (1999,2004) „Zabawy i gry
ruchowe na lekcjach wf i festynach sportowo-rekreacyjnych” WSiP Warszawa.
5.
Kuźmińska O., Popielawska M. 1995. Taniec-Rytm-Muzyka. Wyd. Skr. AWF,
Poznań.
6. Mazurek L. 1980. Gimnastyka podstawowa, wyd. III, sport i Turystyka, Warszawa.
7.
Mielniczuk M. Staniszewski T. 1999. Stare i nowe gry drużynowe. Wydawnictwo
Telbit, Warszawa.
8.
Stach U. Huciński T., Kelner I. 2001. Koszykówka - Podręcznik dla trenerów,
nauczycieli i studentów” Wydawnictwo BK,
Wrocław.
9. Trze
śniowski R. (1995) „Zabawy i gry ruchowe” WSiP Warszawa.
10. Uzarowicz J. (2003). Siatkówka, –
co jest grane? Wyd. BK, Wrocław.
Opracowała: mgr Krystyna Sterkowicz
JĘZYKI OBCE
Sylabusy poszczególnych kursów będą tworzone przez lektorów na postawie stopnia
zaawansowania językowego studentów.
37
ADMINISTRACJA
38
Plan studiów
Kierunek:
ADMINISTRACJA
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA STACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
semestr: 1.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
10.0-____-170 Podstawy prawoznawstwa
30 15
45
1
5
P
1
14.1-____-170 Nauka o państwie
15 15
30
-
3
P
3
10.6-____-170 Nauka administracji
30 15
45
1
6
P
3
14.4-____-170 Psychologia społeczna
30 15
45
-
3
O
1
14.2-____-170 Socjologia
30 15
45
-
4
K
4
10.5-____-170 Historia ustroju i prawa w Polsce
30 15
45
1
6
P
2
16.1-____-099 WF-1
- 30
30
-
1
O
2
09.1-____-001 Język angielski B2-1
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-002 Język francuski B2-1
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-003 Język niemiecki B2-1
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-004 Język rosyjski B2-1
-
30
30
-
2
0
3
165 120 30
315
3
30
semestr: 2.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
10.5-____-170 Prawo konstytucyjne RP
30 30
60
1
6
P
4
10.6-____-170 Historia administracji
30 15
45
1
5
P
2
04.9-____-170
Organizacja i zarządzanie w
administracji
30
30
60
-
6
P
7
14.3-____-170 Ekonomia
30 30
60
1
6
P
8
08.1-____-012 Filozofia
30
-
30
-
2
0
4
11.3-____-170
Informatyka i techniki komputerowe
w administracji
15
30
45
-
2
0
5
16.1-____-099 WF-2
- 30
30
-
1
0
2
09.1-____-001 Język angielski B2-2
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-002 Język francuski B2-2
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-003 Język niemiecki B2-2
-
30
30
-
2
0
3
09.1-____-004 Język rosyjski B2-2
-
30
30
-
2
0
3
165 165 30
360
3
30
39
Kierunek:
ADMINISTRACJA
Plan studiów
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NIESTACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
rok: I
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
10.0-____-170 Podstawy prawoznawstwa
20 10
30
1
5
P
1
14.1-____-170 Nauka o państwie
20
-
20
-
4
P
3
10.6-____-170 Nauka administracji
20 10
30
1
6
P
3
14.4-____-170 Psychologia społeczna
20
-
20
-
4
O
1
14.2-____-170 Socjologia
20
-
20
-
4
K
4
10.5-____-170 Historia ustroju i prawa w Polsce
20 10
30
1
6
P
2
10.5-____-170 Prawo konstytucyjne RP
30 10
40
1
6
P
4
10.6-____-170 Historia administracji
30
-
30
1
6
P
2
04.9-____-170
Organizacja i zarządzanie w
administracji
20
10
30
-
6
P
7
14.3-____-170 Ekonomia
30 10
40
1
6
P
8
08.1-____-012 Filozofia
20
-
20
-
2
O
4
11.3-____-170
Informatyka i techniki komputerowe
w administracji
10
15
25
-
3
O
5
09.1-____-001 Język angielski B2-1n
-
40
40
-
2
O
3
260 75 40
375
6
60
Kod grupy zajęć – objaśnienie:
P (podstawowe): P
1
– P
9
Grupa treści podstawowych – kształcenie w zakresie:
P
1
– Podstaw prawoznawstwa
P
2
– Historii administracji
P
3
– Nauki o administracji
P
4
– Konstytucyjnego systemu organów państwowych
P
5
– Prawa administracyjnego
P
6
– Postępowania administracyjnego
P
7
– Organizacji i zarządzania w administracji publicznej
P
8
– Makro- i mikroekonomii
P
9
– Publicznego prawa gospodarczego
K (kierunkowe): K
1
– K
12
Grupa treści kierunkowych - kształcenie w zakresie:
K
1
– Prawa cywilnego z umowami w administracji
K
2
– Prawa pracy i prawa urzędniczego
K
3
– Finansów publicznych i prawa finansowego
K
4
– Socjologii i metod badań socjologicznych
K
5
– Zamówień publicznych
K
6
– Prawa karnego i prawa wykroczeń
K
7
– Instytucji i źródeł prawa UE
K
8
– Statystyki z demografią
K
9
– Legislacji administracyjnej
K
10
– Postępowania egzekucyjnego w administracji
K
11
– Technik negocjacji i mediacji w administracji
K
12
– Ustroju samorządu terytorialnego
O (ogólne): O
1
– O
13
Grupa treści ogólnych.
40
PODSTAWY PRAWOZNAWSTWA
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Nauki o prawie z punktu widzenia metodologii nauk. Płaszczyzny badania prawa oraz
podział nauk o prawie. Państwo a prawo.
2.
Czynniki wpływające na treść prawa. Świadomość prawna. Znajomość prawa. Oceny
i postawy wobec prawa.
3.
Generalność i abstrakcyjność norm prawnych. Budowa normy prawnej. Rodzaje
sankcji. Sposoby wyrażania przepisów w tekście prawnym. Podział przepisów
prawnych.
4.
Źródła prawa. Formy powstawania prawa. System źródeł prawa w RP.
5.
Wykładnia prawa. Teorie wykładni prawa. Metody wykładni tekstu prawnego.
Sposoby likwidowania luk i sprzeczności w prawie.
6.
Filozofia interpretacji prawniczej. Źródła współczesnej filozofii interpretacji
prawniczej. Prawo natury. Pozytywizm prawniczy. Realizm prawny. Hermeneutyka
prawnicza. Analityczna filozofia prawa. Metoda analityczna w interpretacji
prawniczej. Teoria argumentacji prawniczej. Koncepcje dyskursu prawniczego.
7.
Podstawowe zagadnienia związane ze stosowaniem i obowiązywaniem prawa. Etapy
stosowania prawa. Kwestia ustalania stanu faktycznego. Zagadnienie subsumpcji.
Obowiązywanie prawa w przestrzeni i w czasie.
8. Zagadnienia stosunku prawnego –
podmiot, przedmiot, uprawnienie, zobowiązanie.
Zagadnienie faktu prawnego.
9.
Praworządność. Demokratyczne państwo prawne. Prawo wobec wartości. Relacja
między prawem a moralnością. Sprawiedliwość materialna i proceduralna.
Literatura podstawowa
1. M. Borucka –
Arctowa, J. Woleński, Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 1997.
2. R. Sarkowicz, J. Stelmach, Teoria prawa, Kraków 1998.
3. T. Stawecki, P. Winczorek,
Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2003.
Literatura uzupełniająca
1. E. Kustra,
Wstęp do nauk o państwie i prawie, Toruń 2000.
2. W. Lang, J. Wróblewski, S. Zawadzki,
Teoria państwa i prawa, Warszawa 1979.
3. W. Lang,
Prawo i moralność, Warszawa 1989.
4. J. Nowacki, Z. Tobor,
Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 2002.
5.
K. Opałek, Problemy metodologiczne nauki prawa, Warszawa 1962.
6.
K. Opałek, Prawo podmiotowe, Warszawa 1957.
7.
K. Pałecki, Prawoznawstwo: zarys wykładu: prawo w porządku społecznym,
Warszawa 2003.
8. J. Stelmach,
Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1995.
9. H. Suchocka,
Tworzenia prawa w demokratycznym państwie prawnym, Warszawa
1992.
10. J. Wróblewski, Zasady tworzenia prawa, Warszawa 1989.
11.
Z. Ziembiński, Teoria prawa, Warszawa, Poznań 1978.
12. Z. Ziembinski, Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Opracowała: dr Inga Kawka
41
NAUKA O PAŃSTWIE
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Nauka o państwie. Nazwa i przedmiot dyscypliny naukowej. Problemy
metodologiczne. Miejsc
e nauki o państwie w ogólnej systematyce nauk. Analiza
podstawowych pojęć nauki o państwie. Zalety i wady podstawowych kategorii w ich
ujęciu definicyjnym: granice znaczeniowe, komunikatywność. Rola kontekstu
kulturowego. Zmienność w czasie. Język nauki o państwie a język potoczny.
2.
Pojęcie państwa. Dzieje terminu „państwo”. Nazwy stosowane na oznaczenie państwa
–
terminologia grecka, rzymska, okresu średniowiecza, czasów nowożytnych.
Koncepcje definiowania państwa – funkcjonalne, elementarne, psychologiczne,
klasowe. Sposoby postrzegania i badania państwa. Państwo w wymiarze – logiczno-
normatywnym, psychicznym, aksjologicznym, socjologicznym i historycznym.
Podstawowe współczesne znaczenia państwa – ujęcie szerokie, ujęcie wąskie, inne
ujęcia.
3.
Społeczne i kulturowe podstawy państwa. Naród – społeczeństwo – państwo. Pojęcie
i cechy społeczeństwa obywatelskiego. Państwo a system polityczny. Elementy
składowe i typy kultury politycznej. Opinia publiczna.
4.
Państwo jako organizacja społeczeństwa. Elementy pojęcia państwa jako organizacji
politycznej społeczeństwa – składniki konstytutywne i cechy przymiotne. Państwo
jako zorganizowana władza publiczna. Hierarchiczność państwa. Terytorialność
państwa. Suwerenność państwa i formy jej ograniczania. Przymusowość państwa.
Globalność państwa. Cele i funkcje państwa. Problem celów państwa. Pojęcie
i rodzaje funkcji państwa. Typologia przedmiotowa: funkcje wewnętrzne, zewnętrzne,
organizatorskie, oświatowo-wychowawcze etc. Systemowe rozumienie funkcji
państwa: funkcje adaptacyjne, regulacyjne, innowacyjne.
5. Genez
a państwa. Koncepcje dotyczące pierwotnego powstania państwa. Starożytne
teorie wyjaśniające pochodzenie państwa. Średniowieczne koncepcje genezy państwa
– doktryny teistyczne (teokratyczne, teologiczne), patriarchalne, patrymonialne.
Doktryny nowożytne – umowy społecznej, podboju i przemocy, procesu
rozwarstwienia klasowego (ekonomiczne, marksistowskie), socjologiczne –
organiczne, akceptacji, psychologiczne. Współczesne sposoby powstawania państw.
6.
Społeczeństwo, państwo i władza w historii myśli politycznej i prawnej. Państwo
i władza w wybranych koncepcjach starożytnych. Władza, państwo i prawo
w doktrynach średniowiecza. Państwo, władza polityczna i państwowa w poglądach
przedstawicieli teorii nowożytnych.
7. Typ
ologia państw. Kryteria typologii i ich wartość porządkująca. Pojęcie i istota
formy państwa. Podział państw ze względu na kryterium: formy rządu, stylu rządzenia
i ustroju terytorialno-prawnego. Rodzaje i charakterystyka monarchii. Rodzaje
republik. Style
rządzenia – demokratyczny, liberalny, populistyczny, autokratyczny,
totalitarny. Państwa unitarne i złożone – unie personalne, unie realne, konfederacje,
federacje.
8.
Państwo konstytucyjne, demokratyczne, prawne i prerogatywne. Pojęcie państwa
konstytucyjn
ego. Kryteria i wartości państwa demokratycznego: zasada suwerenności
narodu, przedstawicielstwa, podziału władzy, pluralizmu społecznego i politycznego,
rządów większości z poszanowaniem praw mniejszości, wolnych wyborów,
konstytucjonalizmu, ochrony praw
i wolności obywatelskich, praworządności,
kompromisu i konsensusu etc. Geneza koncepcji państwa prawnego i jej rozwój.
42
Elementy konstytuujące państwo prawne – zasady prawno-ustrojowe oraz główne
gwarancje rządów prawa. Cechy państwa prerogatywnego.
9. Demokr
atyczne ustroje państwowe – różnorodność koncepcji i rozwiązań. Cechy
systemu parlamentarno-gabinetowego. Charakterystyka systemu prezydenckiego.
Elementy
konstytuujące
systemu
neoprezydenckiego
(mieszanego,
semiprezydenckiego). Specyfika systemu konwentu
(komitetowego, rządów
zgromadzenia).
10.
Ciała pośredniczące w wykonywaniu władzy państwowej. Partie polityczne – istota
pojęcia, etapy rozwoju, funkcje. Państwo a partie polityczne. Organizacje społeczne –
rodzaje, cele, funkcje. Postacie, cele i zadania sam
orządu. Kościoły i związki
wyznaniowe –
powiązanie państwa i Kościoła i system rozdziału.
Literatura podstawowa
1. L. Dubiel, A. Korybski, Z. Markwart, Wprowadzenie do nauki
o państwie i polityce,
Zakamycze 2002.
2.
Ewolucja państwa. Wybór tekstów. Oprac. A. Błaszczyk, Warszawa 1997.
3.
J. Krukowski, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin 2002.
4.
J. Kuciński, Podstawy wiedzy o państwie, Warszawa 2003.
5.
E. Kustra, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Toruń 1997.
6.
G.L. Seidler, H. Groszyk, A. Pieniążek, Wstęp do nauki o państwie i prawie, Lublin
2004.
7.
P. Winczorek, Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 2005.
8.
Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, pod red. B. Szmulika i M.
Żmigrodzkiego, Lublin 2002.
9.
W,Szostak, Współczesne teorie państwa, Kraków 1997.
10.
E. Zieliński, Nauka o państwie i polityce, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca
1. H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu, Warszawa 1993.
2. M. Bankowicz, Fenomen demokracji, Kraków 1999.
3.
M. Mankowicz, J. W. Kaczyński, Oblicza współczesnego państwa, Toruń 2002.
4. J. Baszkiew
icz, Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998.
5.
D. Beetham, K. Boyle, Demokracja: pytania i odpowiedzi, Toruń 1996.
6.
Dobre państwo., red. W.Kieżun, J. Kubin, Warszawa 2004.
7.
M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1996.
8. R. Dahl, Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995.
9.
H. Izdebski, Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2007.
10.
M. Finley, Polityka w świecie starożytnym, Kraków 2000.
11.
J. Kowalski, W. Lamentowicz, P. Winczorek, Teoria państwa, Warszawa 1992.
12. W. T. Kulesza, P.
Winczorek, Demokracja u schyłku XX wieku, Warszawa 1992.
13.
W. Lamentowicz, Państwo współczesne, Warszawa 1996.
14. M. Marczewska-Rytko, Populizm. Teoria i praktyka polityczna, Lublin 1995.
15.
J. Nowacki, Rządy prawa. Dwa problemy, Katowice 1995.
16. H. Olszewski, M. Zmierczak, Historia doktryn politycznych i prawnych,
Poznań
1994.
17.
Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Wrocław 2000.
18. A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. Zi
embiński, Zarys teorii państwa i prawa,
Warszawa 1994.
43
19. G. Satori, Teoria demokracji, Warszawa 1994.
20. S
połeczeństwo i polityka. Zarys wykładu, pod red. K. A. Wojtaszczyka i W.
Jakubowskiego, Warszawa 2001.
21. A. Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1995.
22. W. Szostak, Problem „
ciężaru państwa”. Optymalizacja roli państwa liberalno-
demokratycznego, Kraków 1998.
23.
W. Szostak, Współczesne teorie państwa, Kraków 1997.
24. G. Ulicka, Demokracje zachodnie, Warszawa 1992.
25.
Wiedza o społeczeństwie, pod red. T. Wosia i J. Stelmacha, Warszawa 1992.
26. K. A. Wojtaszczyk, Kompendium
wiedzy o państwie współczesnym, Warszawa 2000.
27.
K. A. Wojtaszczyk, Współczesne systemy polityczne, Warszawa 1996.
28. Wybrane problemy teorii polityki, praca zbiorowa pod red. A. Wojtaszczyka
i D. Wybranowskiego, Szczecin 2002.
29.
T. Żyro, Wstęp do politologii, Warszawa 2004.
Opracował: prof. dr hab. Andrzej Jaeschke
NAUKA ADMINISTRACJI
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Wprowadzenie do nauki administracji. Przesłanki wzrostu zainteresowania
problematyką administracyjną. Geneza i rozwój nauki administracji. Austro-
niemieckie, francuskie i amerykańskie tradycje badawcze. Nauka administracji
w Polsce.
2.
Związek nauki administracji z innymi dyscyplinami naukowymi. Klasyczna triada
nauk administracyjnych – nauka administracji, nauka prawa administracyjnego
i nauka
polityki administracyjnej. Nauka administracji a inne nauki społeczne.
3.
Treść i zakres nauki administracji. Pojęcie nauki administracji – wyodrębnienie
przedmiotu badań. Podstawowe kategorie pojęciowe, zakresy znaczeniowe i konteksty
wyróżniania administracji publicznej. Definicje administracji – źródłosłów
administracji; definicje negatywne; definicje pozytywne o charakterze podmiotowym,
przedmiotowym, funkcjonalnym i mieszanym; ujęcia deskryptywne.
4. Koncepcje badawcze w nauce administracji: koncepcja opisowa nauki administracji,
koncepcja socjologiczna nauki administracji, koncepcja prakseologiczna nauki
administracji, koncepcja politologiczna nauki administracji, koncepcja kompleksowa
nauki administracji. Metody i techniki badawcze stosowane w nauce administracji.
5. Rodowód i ewolucja administracji. Uwarunkowania rozwoju administracji publicznej
(cywilizacyjne, aksjologiczne. doktrynalne, społeczno-polityczne, ekonomiczne,
techniczne, etc). Administracja publiczna w państwie stanowym, w państwie
policyjnym, w państwie prawnym oraz w dobie globalizacji.
6.
Narodowe modele administracji publicznej. Kształtowanie się specyficznych cech
i rozwój modeli administracji publicznej w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech,
Szwecji i Stanach Zjednoczonych.
7. Doktrynalne podstawy ustroju administracji publicznej: zasada dobra wspólnego;
zasada suwerenności narodu; zasada demokratycznego państwa prawnego; zasada
44
trójpodziału władzy; zasada solidaryzmu społecznego; zasada pomocniczości; zasada
decentralizacji władzy publicznej.
8. Struktury organizacyjne administracji. Aparat administracyjny. Organy administracji
publicznej -
zagadnienia ogólne (cechy i rodzaje organów). Organ a urząd. Inne
podmioty administrujące (przedsiębiorstwa, zakłady administrujące, organizacje
społeczne). Więzi między organami adm.: kierownictwo, nadzór, kontrola,
koordynacja, współdziałanie. Budowa struktur administracyjnych. Prowincjonalność
i resortowość. Centralizacja i decentralizacja. Koncentracja i dekoncentracja.
9.
Ewolucja funkcji i zadań administracji. Charakterystyka działań administracyjnych
w państwie prawa. Sfery działalności administracyjnej: policja administracyjna,
reglamentacja, świadczenia administracyjne (materialne i niematerialne). Klasyfikacje
prawnych form działania administracji.
10. Kadry admi
nistracji. Korpus służby cywilnej. Status prawny urzędników administracji
publicznej. Problematyka doboru, awansu i stabilizacji kadr w aparacie
administracyjnym. Kształcenie, szkolenie i rozwój personelu administracji.
Pracownicy administracji rządowej a pracownicy samorządu terytorialnego.
11. Normy etyczne pracowników administracji publicznej. Patologie (korupcja, nepotyzm,
nielegalny lobbing, letaprywacja, arogancja i inne przejawy patologii w administracji).
Prawna regulacja działań i instrumentów antykorupcyjnych. Płaszczyzny i formy
odpowiedzialności pracowników administracji.
12.
Tradycje i współczesność administracji publicznej w Polsce. Tradycje rozwiązań
administracyjnych (okres zaborów, II Rzeczypospolita, PRL). Uwarunkowania,
założenia i metodyka reform administracyjnych w III RP.
13.
Administracja publiczna III RP w ujęciu podmiotowym. Administracja
scentralizowana. Administracja państwowa i rządowa: naczelna, centralna i terenowa.
Administracja zdecentralizowana: formy korporacyjne, formy oparte na czynniku
osobowym, formy oparte na czynniku majątkowym. Administracja wykonywana
w formie zadań zleconych, prywatyzacja zadań publicznych.
14.
System kontroli nad administracją. Pojęcie, zadania i rodzaje kontroli. Kontrola
zewnętrzna i wewnętrzna administracji publicznej. Warunki prawidłowego działania
systemu kontroli
Literatura podstawowa
1.
Administacja i polityka. Wprowadzenie, red. A. Ferens, I. Macek, Wrocław 1999.
2. Administracja publiczna, red. J. Hausner, PWN, Warszawa 2005.
3.
Błaś A., Boć J., Jeżewski J., Administracja publiczna, Kolonia Limited, Wrocław
2003.
4. Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa
2000.
5. Knosala E., Matan A., Zacharko L., Nauka administracji, Zakamycze, Kraków 2006.
6. Knosala E., Zarys nauki administracji, Zakamycze, Kraków 2006.
7.
Leoński Z., Nauka administracji, C.H. Beck, Warszawa 2000.
8.
Łukasiewicz J., Zarys nauki administracji, LexisNexis, Warszawa 2005.
9. Szreniawski J., Wprowadzenie do nauki administracji, Lublin 1996.
Literatura uzupełniająca
1. Administacja i polityka. Administracja publiczna w procesie przemian, red. A. Ferens,
I. Macek, Wrocław 2002.
45
2. Administacja i polityka. Europejska administracja publiczna, red. R. Wiszniowski,
Wrocław 1999.
3.
Administacja i polityka. Ewolucja stosunków przemysłowych w Europie Środkowej
i Wschodniej, red. J. Sroka, Wrocław 2003.
4. Administacja i polityka. Proces decyzyjny w administracji publicznej, red. L. Habuda,
Wrocław 2000.
5.
Administracja pod wpływem prawa europejskiego, red. Dolnicki b., Jagoda J., Branta,
Bydgoszcz – Lublin, 2007.
6.
Administracja publiczna w procesie dostosowywania państwa do Unii Europejskiej,
red. Małecki M., Mołdawa T., Wojtaszczyk K., Wyd. ASPRA – JR, 2003.
7.
Bernaczyk M., Jabłoński M., Wygoda K., Biuletyn Informacji Publicznej.
Informatyzacja a
dministracji, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005.
8.
Biernat S., Prywatyzacja zadań publicznych. Problematyka prawna, Warszawa -
Kraków 1994.
9.
Błaś A., Nowacki K., Współczesne europejskie problemy prawa administracyjnego
i administracji publicznej,
Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005.
10.
Błaś A., Studia z nauki prawa administracyjnego i nauki administracji, Wrocław 1998.
11.
Borkowski J., Jednostka a administracja publiczna po reformie ustrojowej państwa,
Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2001.
12. Bugdel M., Gry i zachowania nieetyczne w organizacji, Difin, Warszawa 2007.
13.
Dębicka A., Dębicki M., Dmochowski M., Prawo urzędnicze w Unii Europejskiej,
Dom wyd. ABC, Warszawa 2004.
14.
Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, wyd. Wolter
Kluwers, Warszawa 2007.
15.
Dobro wspólne. Władza. Korupcja. Konflikt interesów w życiu publicznym, red. E.
Popławska, Warszawa 1997.
16.
Gaebler T., Osborne D., Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika
i przekształca administrację publiczną, Wyd. Media Rodzina, Warszawa 2005.
17. Gilowska Z.,
Kijowski D., Kulesza M., Misiąg W., Prutis S., Stec M., Szalchata J.,
Zalewski J., Podstawy prawne funkcjonowania terytorialnej administracji publicznej
w RP, “Samorząd Terytorialny” 2002 nr 1-2, s. 18 – 220.
18. Jagielski J., Kontrola administracji publicznej, LexisNexis, Warszawa 2007.
19.
Jednostka wobec działań administracji publicznej, red. E. Ura, Rzeszów 2001.
20.
Jełowiecki M., Nauka administracji. Zagadnienia wybrane, Warszawa 1987.
21.
Jełowiecki M., Podstawy organizacji administracji publicznej. Zagadnienia
teoretyczne, Warszawa 1998.
22.
Knosala E., Matan A., Zacharko L., Elementy nauki administracji, Wrocław 2002.
23. Kowalewski S., Nauka o administrowaniu, Warszawa 1982.
24.
Kudrycka B., Dylematy urzędników administracji publicznej, Białystok 1995.
25.
Kudrycka B., Neutralność polityczna urzędników, Warszawa 1996.
26. Kuta T., Funkcje
współczesnej administracji i sposoby ich realizacji, Wrocław 1992.
27.
Lang J., Służewski J., Wierzbowski M., Wiktorowska A., Polskie prawo
administracyjne, Warszawa 1995.
28.
Lang J.M., Współdziałanie administracji ze społeczeństwem, Warszawa 1985.
29. Longchamps de Berier F.,
Współczesne kierunki w nauce prawa administracyjnego na
Zachodzie Europy, Wyd. Kolonia Limited, Wrocław 2001.
30.
Longchamps F., Założenia nauki administracji, Wrocław 1991.
31.
Lyons D., Etyka i rządy prawa. Ethics and the rule of law, Wyd. ABC, Warszawa
2000.
32.
Marciniak J., Rekrutacja i zatrudnienie według standardów Unii Europejskiej, Wyd.
46
Alpha, 2004.
33. Matczak M., Kompetencja organu administracji publicznej, Zakamycze, Kraków
2004.
34. Miszczuk A., Regionalizacja administracyjna III Rzeczypospolitej. Koncepcje
teoretyczne a rzeczywistość, Wyd. UMCS, Lublin 2003.
35. Oblicza decentralizmu, red. J. Iwanek, Katowice 1997.
36. Peters B. G., Administracja publiczna w systemie politycznym, Warszawa 1999.
37.
Pope J., Rzetelność życia publicznego. Metody zapobiegania korupcji, Warszawa
1999.
38. Reforma Administracji Publicznej 1998 –
2001, red. J. Płoskonka, Wyd. MSWiA,
Warszawa 2001.
39. Rose -
Ackerman S., Korupcja i rządy, Wyd. Sic!, Warszawa 2001.
40.
Rydlewski G., Służba cywilna w Polsce. Przegląd rozwiązań na tle doświadczeń
innych państw i podstawowe akty prawne, wyd. Scholar, Warszawa 2001.
41.
Simon H.A., Działanie administracji. Proces podejmowania decyzji w organizacjach
administracyjnych, Warszawa 1976.
42.
Skoczny T., Podstawowe dylematy naukowego poznania administracji państwowej,
Warszawa 1986.
43.
Skoczylas J.J., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez władzę publiczną,
LexisNexis, Warszawa 2005.
44.
Służewski J., Zarys nauki administracji, Warszawa 1979.
45.
Sobczak K., Administracja publiczna. Problemy węzłowe, Warszawa 1993.
46.
Starościak J., Administracja. Zagadnienia teorii i polityki, Warszawa 1974.
47.
Starościak J., Zarys nauki administracji, Warszawa 1971.
48. Szreniawski J., Wprowadzenie do nauki administracji, Lublin 1996.
49.
Tarno J.P., Frankiewicz E., Sieniuć M., Szewczyk M., Wyporska J., Sądowa kontrola
administracji. Podręcznik akademicki, Wyd. Zrzesznia Prawników Polskich, 2006.
50.
Tokarczyk Roman, Współczesne kultury prawne, Wolters Kluwers, Warszawa 2007.
51.
Ura. E., Prawo urzędnicze, LexisNexis, 2004.
52. Wasilewski A., Zjawis
ko konsultacji w działaniu współczesnej administracji polskiej,
Warszawa 1982.
Opracował: dr Ryszard Kozioł
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Przedmiot i zadania psychologii społecznej. Zależności zachodzące pomiędzy
psychologią społeczną i dyscyplinami pokrewnymi. Kontekst indywidualny
i społeczny w wyjaśnianiu działań podmiotu. Osobowościowe i sytuacyjne
(społeczne) uwarunkowania działań jednostki. Formalne stosunki społeczne
w systemie biurokratycznym i w relacjach interpersonalnych.
2.
Metody badania w psychologii społecznej. Metody obserwacyjne, sondaż ankietowy
i studium w terenie. Metody badań eksperymentalnych w badaniach społecznych.
47
Eksperyment naturalny, eksperyment w terenie i eksperyment laboratoryjny. Badania
psychologiczne jako specyficzna sytuacja społeczna.
3.
Mechanizmy wpływu społecznego. Konformizm, naśladownictwo i modelowanie
a indywidualne uwarunkowani
a działania podmiotu. Wpływ sytuacji społecznych na
osiągnięcia w działaniach jednostki (facylitacja społeczna, efekt audytorium).
Społeczne uwarunkowania zaspokajania potrzeb. Kulturowa i społeczna modyfikacja
procesów motywacyjnych potrzeby, realizacja celów, dominacja, rywalizacja).
4.
Spostrzeganie własnej osoby a spostrzeganie innych osób. Indywidualne i społeczne
mechanizmy kształtowania się obrazu własnej osoby i struktury ja. Looking-glass self
–
kontrowersje dotyczące źródeł pochodzenia podstawowych elementów struktury ja.
Teoria dysonansu poznawczego. Mechanizm atrybucji – atrybucja dyspozycyjna
i sytuacyjna. Błąd atrybucji i inne błędy w spostrzeganiu ludzi. Ukryte teorie
osobowości. Schematy poznawcze i stosowanie skrótów poznawczych podczas
dokonywania atrybucji.
5.
Postawy jako element struktury osobowości. Strukturalne składniki postawy:
informacje, emocje i zachowanie. Metody pomiaru postaw. Postawy a zachowanie
jednostki. Postawy deklarowane a postawy okazywane w zachowaniu. Mechanizmy
zmian post
aw. Elementy skutecznej perswazji i analiza działań propagandowych.
Warunki skuteczności wpływu na zmianę postaw. Mechanizmy wpływu reklamy.
6.
Atrakcyjność interpersonalna i jej uwarunkowania. Teorie atrakcyjności
interpersonalnej: teoria wymiany i teoria r
ówności. Atrakcyjność interpersonalna i jej
wpływ na relacje społeczne jednostki. Zgodność postaw a atrakcyjność
interpersonalna. Komunikacja werbalna i niewerbalna a atrakcyjność interpersonalna.
7.
Relacje interpersonalne w grupie społecznej. Kryteria definicyjne grupy społecznej.
Grupy społeczne i zbiorowiska nie będące grupami. Empatia w relacjach społecznych.
Stereotypy s
prawności działania wobec innych a manipulowanie. Podejmowanie
decyzji: interakcja w grupie. Mechanizmy współpracy i konfliktu. Interpretacja
„dylematu więźnia”. Kierowanie małą grupą społeczną.
8. Struktura procesu komunikowania. Modelowe interpretacje procesu komunikowania.
Klasyczne i współczesne modele procesu komunikowania się. Analiza liniowych,
transakcyjnych i cyrkularnych modeli komunikowania. Analiza modelu
symbolicznego interakcjo
nizmu, modelu samoświadomości, modelu reguł
społecznych.
9. Elementy sytuacji procesu komunikowania. Klasyczne interpretacje struktury procesu
komunikowania (nadawca, przekaz, kanał, odbiorca). Właściwości nadawcy, warunki
skuteczności przekazu, charakterystyka komunikowania werbalnego i przekazów
niewerbalnych. Interpretacja zmian tur w procesie konwersacji. Warunki płynności
przebiegu komunikowania w diadzie. i w grupach.
10.
Charakterystyka ograniczeń w procesie komunikowania. Uwarunkowania
osobowościowe i kulturowe procesu komunikowania. Postawy, przekonania
i stereotypy. Znaczenie kontekstu w procesie komunikowania. Uprzedzenia i dysonans
poznawczy w relacjach społecznych. Kontekst językowy, kontekst interpersonalny,
kontekst zadaniowy (instrumentalny), kontekst kulturowy. Wpływ kontekstu na
poziom efektywności komunikowania.
11. Prowadzenie negocjacji.
Warunki podejmowania działań negocjacyjnych.
Indywidualne i sytuacyjne uwarunkowania skuteczności negocjowania. Analiza
strategii i taktyk negocjacyjnych. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych
użytecznych w procesie negocjacji. Trudne sytuacje negocjacyjne. Podmiotowe
i sytuacyjne uwarunkowania występowania barier w negocjowaniu. Modelowe
właściwości sprawnego negocjatora.
48
12.
Podstawowe
umiejętności
interpersonalne.
Charakterystyka
umiejętności
nawiązywania kontaktu: analiza modelu M.Bubera. Aktywne słuchanie jako zbiór
zachowań tworzących sprzężenie zwrotne pomiędzy słuchaczem a nadawcą
komunikatu. Uzyskiwanie w
pływu: rozwiązania konstruktywne i twórcze
a instrumentalne pojmowanie relacji społecznych. Funkcjonowanie w sytuacji
komunikowania w warunkach obciążenia emocjonalnego.
13.
Konfrontacja w relacjach społecznych. Rozwiązania twórcze a manipulowanie
w sytuacj
ach społecznych. Ingracjacja i makiawelizm a proces komunikowania.
Zagadnienia
psychologii społecznej polityki.
14.
Agresja i zachowania prospołeczne w relacjach interpersonalnych. Mechanizmy
kształtowania zachowań społecznych, aspołecznych i antyspołecznych. Mechanizmy
nabywania agresji: koncepcje natywist
yczne i koncepcje uczenia się. Sytuacyjne
uwarunkowania agresji: frustracja a agresja; mass-media a agresja. Metody
korygowania zachowań agresywnych. Natywistyczne i empiryczne interpretacje
zachowań prospołecznych. Indywidualne i sytuacyjne determinanty zachowań
prospołecznych.
Literatura podstawowa
1. Allen, E.I. (1988). Managing Face to Face Communication. Survival tactics for people
and products in the 1990s. Lund: Studentlitteratur AB.
2. Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (1997).
Psychologia społeczna. Serce i umysł.
Poznań: Zysk i S-ka.
3.
Cialdini, R. (1995). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
4. Cwalina, W. Falkowski, A.(2005). Marketing polityczny. Perspektywa
psychol
ogiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
5.
Czajkowski, W. (1989).Modele procesu komunikowania się, (w:)Rocznik Komisji
Nauk Pedagogicznych PAN, t. XLII, Kraków: Ossolineum, 223-238.
6.
Domachowski, W. (1993). Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej. Toruń:
Edytor.
7.
Griffin, E. (2003). Podstawy komunikacji społecznej. Poznań: Zysk i Spółka.
8.
Nelson, T.D. Psychologia uprzedzeń. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
9.
Nęcki, Z. (2000). Komunikowanie międzyludzkie. Kraków: Antykwa.
10. Podstawy ps
ychologii politycznej (2002). Skarżyńska, K. (red.). Poznań:
Wydawnictwo Zysk i S-ka.
11.
Pratkanis, A., Aronson, E. (2003). Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie
perswazji na co dzień. Warszawa: PWN.
12.
Reguły życia społecznego. Oksfordzka psychologia społeczna (1994). Domachowski,
W., Argyle, M. (red.). Warszawa: PWN.
Literatura uzupełniająca
1. Adler, R.B., Rosenfeld L.B., Proctor II, R.F. (2006). Relacje interpersonalne. Proces
porozumiewania się. Warszawa: REBIS.
2. Argyle, M. (1991). Psychologia stosunków interpersonalnych. Warszawa: PWN.
3.
Berne, E. (1987). W co grają ludzie? Warszawa: PWN.
4.
Berne, E. (1998). Dzień dobry... i co dalej? Psychologia ludzkiego przeznaczenia.
Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
49
5. Camp, J. (2005). Zacznij od nie. Techniki negocjacji, których
profesjonaliści nie chcą
zdradzać. Taszów: Biblioteka Moderatora.
6.
Czajkowski, W. (1992). Analiza warunków wstępnych nawiązania kontaktu. Rocznik
Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, zeszyt 141, Prace Psychologiczne III.
Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP w Krakowie, 25-42.
7.
Dąbrowski, P.J. (1990). Praktyczna teoria negocjacji. Warszawa: SORBOG.
8.
Eicher, J. (1995). Sztuka komunikowania się. Łódź: RAVI.
9.
Ekman, P. (2003). Kłamstwo i sposoby jego wykrywania w biznesie, polityce
i małżeństwie. Warszawa: PWN.
10. Fisher,
R. Ury, W. (1991). Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się.
Warszawa: PWE.
11.
Hartley, P. (2000). Komunikacja w grupie. Poznań: Zysk i S-ka.
12.
Kwarciak, B. (1997). Co trzeba wiedzieć o reklamie. Kraków: Wydawnictwo
Pro
fesjonalnej Szkoły Biznesu.
13. Leary
, M. (1998). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk:
Gda
ńskie Wydawnictwo Psychologiczne.
14.
Mądrzycki, T. (1986). Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Warszawa: PWN.
15.
Nęcki, Z. (1992). Komunikowanie interpersonalne. Wrocław: Ossolineum
16. N
ęcki, Z. (1996). Negocjacje w biznesie. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej
Szkoły Biznesu.
17.
Piotrowski, A., Ziółkowski, M. (1976). Zróżnicowanie językowe a struktura
społeczna. Warszawa: PWN.
18.
Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich (2004).
W.Pilecka, G., Rudkowska,, L. Wrona (red.). Wydawnictwo Naukowe WSP: Kraków.
19.
Psychologia spostrzegania społecznego. (1986) (red.) M. Lewicka, J. Trzebiński,
Warszawa: Książka i Wiedza.
20. Rakos, R.F. (1991). Assertive Behavior. Theory, Research and Training. International
Series on Communication Skills. London & New York: Routledge.
21. Rembowski, J. (1989). Empatia. Warszawa: PWN.
22.
Ury, W. (1997). Odchodząc od NIE. Negocjowanie od konfrontacji do kooperacji.
Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
23.
Węgrzecki, A. (1992). O poznawaniu drugiego człowieka. Kraków: PAT.
24. Witkowski, T. (2000). Psycho-
manipulacje. Jak je rozpoznawać i jak sobie z nimi
radzić. Biblioteka Moderatora. (b.m.w.): UNUS.
25. Witkowski, T. (2005). Inteligencja makiaweliczna. Biblioteka Moderatora (b.m.w.)
26. http://psywww.com/resource/bytopic/social.html -
jedna z dobrych stron źródłowych
dla problematyki psychologii społecznej (przeglądano 07.06.2007)
27. http://polisci.umn.edu/polipsyc/about/index.html -
jedna z dobrych stron źródłowych
dla problematyki psychologii politycznej (przeglądano 24.07.2004).
O
pracował: dr Wojciech Czajkowski
SOCJOLOGIA
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
50
1. Socjologia jako nauka i dyscyplina akademicka. Etos nauki. Powstanie socjologii.
Podwójne narodziny socjologii. Funkcje socjologii jako nauki. Przedmiot
zainteresowania socjologii. Orientacje i podejścia teoretyczne w socjologii.
Osobliwości nauk społecznych.
2.
Podstawowe podejścia i orientacje teoretyczne w socjologii.. Socjologia Augusta
Comte’a, statyka i dynamika społeczna. Socjologia ewolucjonistyczna. Pojęcie
ewolucjonizmu w naukach społecznych. Psychologizm i socjologizm. Narodziny
socjologii humanistycznej. Antypozytywizm w socjologii Ferdynanda Toenniesa,
Georga Simmla i Maxa W
ebera. Socjologiczne wątki w twórczości Karola Marksa.
Funkcjonalna wizja społeczeństwa.
3.
Współczesne teorie socjologiczne. Anthony Giddens i teoria strukturacji. Pierre
Bourdieu, pojęcia habitusu i pola. Teoria działania komunikacyjnego Jurgena
Habermasa.
Funkcjonalizm systemowy Niklasa Luhmanna. Teorie
postmodernistyczne.
4.
Zachowanie, działanie, działanie społeczne, interakcje, stosunki społeczne.
Społeczeństwo jako symboliczna interakcja – teorie interakcji. Zachowania społeczne
jako wymiana dóbr. Elementy
składowe i etapy kształtowania się więzi społecznej.
Stosunki międzyludzkie i życie zbiorowe – społeczeństwo polskie realnego socjalizmu
i społeczeństwo współczesne.
5.
Formy życia społecznego: zbiory społeczne, kategorie społeczne, zbiorowości (kręgi
społeczne, wspólnoty i stowarzyszenia, zbiorowości oparte na podobieństwie
zachowań, środowiska społeczne, grupy społeczne i organizacje społeczne).
Przywództwo w grupach. Grupy odniesienia. Grupy pierwotne i wtórne.
6.
Kultura. Pojęcie kultury. Rozumienie kultury w socjologii i antropologii społecznej.
Kultura materialna i niematerialna. Kultura a cywilizacja. Kultura i natura. Kultura
i społeczeństwo. Tożsamość kulturowa. Kultura jako element więzi społecznej.
Kultura w społeczeństwie współczesnym. Kultura masowa.
7.
Kontrola społeczna. Konformizm i dewiacja. Sankcja społeczne i ich rodzaje. Teoria
anomii –
E. Durkheim, R.K. Merton. Rodzaje przystosowania społecznego.
Socjalizacja jako pośrednia kontrola społeczna.
8.
Instytucje i organizacje społeczne. Proces instytucjonalizacji. Organizacja społeczna
jako porządek społeczny. Organizacja jako pewien typ grupy społecznej. Biurokracja,
typ idealny biurokracji według Maxa Webera. Funkcje i dysfunkcje biurokracji.
Polityka i biurokracja państwowa. Grupy interesu. Żelazne prawo oligarchii.
Organizacje totalne.
9.
Religia we współczesnym świecie. Judaizm, Chrześcijaństwo i Islam. Wiara a religia.
Kościół jako wspólnota wiernych i organizacja. Rola Kościoła w Polsce.
Sekularyzacja we współczesnej Europie. Fundamentalizm religijny.
10.
Współczesne problemy kapitalizmu. Bezrobocie i marginalizacja społeczna. Bieda
i ubóstwo. Równy i sprawiedliwy podział bogactwa i dochodu narodowego.
Gospodarka i społeczeństwo w systemie socjalistycznym i kapitalistycznym.
11. Rodzina i małżeństwo. Funkcje rodziny i ich przeobrażenia. Formy rodzin i wzory
małżeństw. Wzory relacji w małżeństwie i rodzinie. Rodzina we współczesnej
Europie i w Polsce. Alternatywy dla małżeństwa i rodziny.
12. Zagadnienia etniczne –
podstawowe pojęcia. Naród, narodowość, lud, plemię, klan,
ród, rodzina. Pojęcie grupy etnicznej. Naród i procesy narodowotwórcze. Formowanie
się państw narodowych. Współczesne narody a procesy globalizacyjne. Naród
i nacjonalizm. Mniejszości narodowe.
13.
Władza, państwo i społeczeństwo. Immanentny i wszechobecny charakter władzy.
Funkcje władzy. Wyłanianie się władzy i przywództwa (czynniki socjologiczne). Trzy
51
czyste typy prawomocnego panowania. Władza państwowa. Teoria polityczna
państwa bezpieczeństwa socjalnego.
14.
Struktura społeczna i koncepcje uwarstwienia społecznego. Zjawisko nierówności
społecznych i zróżnicowania społecznego. Pozycja społeczna i status społeczny.
Stratyfi
kacja społeczna i jej wymiary. Rodzaje systemów stratyfikacji społecznej.
Pojęcie klasy społecznej. Przyczyny i formy ruchliwości społecznej. Marksa i Webera
koncepcje uwarstwienia społecznego. Funkcjonalna teoria uwarstwienia społecznego
i jej krytyka. Współczesne koncepcje uwarstwienia społecznego, neomarksizm
i neoweberyzm. Klasa średnia i jej rola w systemie demokratycznym. Dynamika
struktury społecznej we współczesnym społeczeństwie polskim.
15.
Zachowania zbiorowe i ich przyczyny. Typy zachowań zbiorowych. Ruchy społeczne.
Teorie ruchów społecznych. Cykle ruchów społecznych. Fale protestów społecznych
we współczesnej Polsce.
16.
Zmiana społeczna. Pojęcia: zmiany społecznej, procesu społecznego, postępu
i rozwoju społecznego. Źródła zmiany społecznej. Teorie zmiany społecznej.
Determinizm i woluntaryzm procesów zmiany społecznej. Modernizacja. Zmiana
społeczna w Polsce po 1989 roku. Obszary zmian: polityka, gospodarka,
społeczeństwo. Wyzwania i zagrożenia transformacji ustrojowej w Polsce. Stosunek
społeczeństwa polskiego do zachodzących zmian.
17. Globalizacja. Istota procesu globalizacji. Pozytywne i negatywne skutki globalizacji.
Pomiędzy globalnością i lokalnością.
Literatura podstawowa
P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002.
P. Sztompka, M. Kucia, Socjologia. Lektury, Znak, Kraków 2005.
E. Wnuk –
Lipiński, Pierwsza dekada niepodległości: próba socjologicznej syntezy, ISP
PAN, Warszawa 2001.
P. L. Berger, Zaproszenie do socjologii, PWN, Warszawa 1995.
J. Szczupaczyński, Władza i społeczeństwo,T.1, Scholar, Warszawa 1995.
J. Szczupaczyński, Władza i społeczeństwo, T. 2, Scholar, Warszawa 1998.
Liter
atura uzupełniająca
1.
R. Putnam, Demokracja w działaniu, Znak, Kraków 1995.
2. M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Test, Lublin 1994.
3.
M. Weber, Polityka jako zawód i powołanie, Znak. Kraków 1998.
4. P. Sztompka, Trauma wielkiej zmiany, ISP PAN, Warszawa 2000.
5. Z. Bauman, Globalizacja, PIW, Warszawa 2000.
6.
R. Dahrendorf, Nowoczesny konflikt społeczny, Czytelnik, Warszawa 1993.
7. W. Morawski, Zmiana instytucjonalna, PWN, Warszawa 1998.
8.
F. Adamski, Rodzina: wymiar społeczno – kulturowy, Wyd. UJ, Kraków 2002.
9. E. Durkheim, Zasady metody socjologicznej, PWN, Warszawa 1968.
10. S. Ossowski,
Dzieła, T. II, PWN, Warszawa 1966.
11. P. Rybicki,
Struktura społecznego świata, PWN, Warszawa 1979.
12. E. Hall, Ukryty wymiar, PIW, Warszawa 1973.
13. E. Goffman,
Człowiek w teatrze życia codziennego, PIW, Warszawa 1981.
14. P. Rybicki,
Społeczeństwo miejskie, PWN, Warszawa 1972.
15. F. Znaniecki,
Współczesne narody, PWN, Warszawa 1990.
16. E. Gellner, Narody i nacjonalizm, PIW, Warszawa 1991.
52
17. N. Luhmann,
Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, PWN, Warszawa
1994.
18. Rychard, M. Fedorowicz (red.),
Społeczeństwo w transformacji, IF i S PAN,
Warszawa 1993.
19.
M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego, Scholar, Warszawa 2002.
20.
J. Staniszkis, Postkomunistyczne państwo: w poszukiwaniu tożsamości, ISP,
Warszawa 2000.
21.
H. Palska, Bieda i dostatek: o nowych stylach życia w Polsce końca lat
dziewięćdziesiątych, IFiS PAN, Warszawa 2002.
Opracował: dr Grzegorz Foryś
HISTORIA USTROJU I PRAWA W POLSCE
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Zakres chronologiczny, terytorialny i przedmiotowy zajęć. Podstawowa terminologia
z zakresu ustrojoznawstwa i prawoznawstwa. Periodyzacja historii Polski.
Charakterystyka literatury przedmiotu. Utylitarny wymiar przedmiotu.
2.
Monarchia stanowa w średniowieczu. Pojęcie Królestwa Polskiego – terytorium
i administracja. Statuty Kazimierza Wielkiego. Rola Kościoła w państwie. Wojsko,
skarbowość, sądownictwo. Unia Polski z Litwą. Zarys prawa sądowego.
3.
Rzeczpospolita szlachecka do połowy XVIII w. Przekształcenia terytorialne,
wielowyznaniowy i wielonarodowy charakter państwa. Król, sejm, sejmiki. Wojsko
i skarb. Powstanie oligarchii magnackiej, znaczenie
szlachty, miasta i mieszczaństwo,
poddaństwo chłopów. Sądownictwo i prawo sądowe.
4. Ku monarchii konstytucyjnej 1764-1795. Reformy ustrojowe z lat 1764-1766.
Przemiany społeczne w Polsce na tle europejskim. Ustawodawstwo Sejmu Wielkiego.
Konstytucja 3 Maja i prawo o miastach. Rozbudowa administracji centralnej
i terenowej. Prawno-ustrojowy kontekst rozbiorów Polski.
5.
Księstwo Warszawskie (1807-1815). Królestwo Polskie (1815-1830). Ziemie polskie
pod zaborem rosyjskim. Prawne aspekty powstań narodowych. Odrębność ziem
wcielonych do Rosji. Reglamentacja samorządności. Przemiany cywilizacyjne.
6. Zabór austriacki.
Wolne Miasto Kraków. Przemiany społeczne i polityczne.
Autonomia Galicji. Wybory i samorząd terytorialny. Struktura władz i urzędów,
sądownictwo.
7.
Sytuacja Polaków w zaborze pruskim. Wielkie Księstwo Poznańskie. Organizacja
administracji (prowincje, powiat
y, gminy), sądownictwo, samorząd terytorialny. Praca
organiczna, formy oporu narodowego.
8.
Bilans zaborów i ich wpływ na katalityczny proces zmian tożsamości narodowej
Polaków. Ziemie polskie w okresie I wojny światowej. Przejściowe formy organizacji
władzy państwowej w 1918 r.
9.
Ustrój polityczny II Rzeczypospolitej. Konstytucje, naczelne organy władzy
państwowej. Wymiar sprawiedliwości. Kościół katolicki, mniejszości religijne
i wyznaniowe.
53
10. Przedwojenna administracja publiczna. Proces ustrojowej i prawnej unifikacji
państwa. Administracja centralna i terytorialna. Samorząd, sądownictwo, skarbowość,
szkolnictwo.
11.
Państwo i naród w okresie wojny i okupacji. Ziemie polskie pod okupacją niemiecką.
Ziemie polskie pod okupacją ZSRR. Władze państwowe na emigracji. Polskie
Państwo Podziemne.
12.
Ustrój państwa w okresie kształtowania nowego systemu władzy (1944-1952).
Naczelne organy władzy państwowej. Rady narodowe i samorząd terytorialny. Teoria
prawna i polityczna praktyka funkcjonowania instytucji publicznych.
13. PRL w latach 1952-1980. Fasadowy charakter instytucji demokratycznych:
konstytucja, Sejm, Rada Państwa, rząd, wymiar sprawiedliwości i organy ścigania.
Przekształcenia administracyjne. Nomenklatura. Kościół Katolicki.
14. Ewolucja normatywna Polski lat osiemdzie
siątych. Prawodawstwo stanu wojennego
i okresu normalizacji. Empiryczna repartycja odpowiedzialności za państwo.
Proliferacja
społeczeństwa obywatelskiego.
Literatura podstawowa
1. M. Kallas, Historia ustroju Polski X-XX w., Warszawa 2001.
2. J. Bardach, B.
Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa
2005.
3. J. Walachowicz
, Historia państwa i prawa Polski. Zarys wykładu, Poznań 1994.
Literatura uzupełniająca
1. S. Godek, M. Wilczek-Karczewska, Historia ustroju i prawa w Polsce do 1772/1995.
Wybór źródeł, Warszawa 2006.
2. S. Rogowski, Historia ustroju i prawa w Polsce 1918-
1989; wybór źródeł, Warszawa
2006.
3.
A. Lityński, Historia prawa Polski Ludowej, Warszawa 2006.
4. M. Czepelak, J. Halberda, A Michalak,
Historia prawa sądowego, Warszawa 2006.
5.
R. Warchoł, Polskie konstytucje, Warszawa 2007.
6. A. Ajnenkiel,
W pięćsetlecie Konstytucji Nihil Novi: z dziejów stanowienia prawa
w Polsce, Warszawa 2006.
7. J. Baszkiewicz,
Powszechna historia ustrojów państwowych, Kraków 2002.
8. A. Korbowicz, W. Witkowski, Historia ustroju i prawa polskiego 1772-1918, Kraków
2002.
9. A. Bereza, Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2006.
10. M. Szczaniecki,
Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 2000.
11. S. Kieniewicz, Konstytucje polskie. Studia monograficzne z dziejów polskiego
konstytucjonalizmu, Warszawa 1990.
12.
Teksty źródłowe z historii państwa i prawa Polski (1864-1945). Wybór i opracowanie
J. Ciągwa i A. Lityński.
13. T. Maciejewski,
Historia ustroju i prawa sądowego w Polsce, Warszawa 2006.
14. K. Krasowski, M. Krzymkowski, K. Sikorska-
Dzięgielewska, J. Walachowicz,
Historia ustroju państwa, Poznań 2002.
15. Czasopisma: ,,Czasopismo Prawno-Historyczne’’, ,,Studia Prawnoustrojowe’’,
,,Krakowskie Studia Prawnicze’’.
16. Internet: www.konstytucje.pl, www.lex.edu.pl
Opr
acował: dr hab. prof. AP Andrzej K. Piasecki
54
PRAWO KONSTYTUCYJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Prawo konstytucyjne w systemie prawa RP. Konstytucja jako najwyższe prawo RP.
Źródła prawa konstytucyjnego. Polityczne aspekty treści preambuły Konstytucji.
Nazwa państwa. Sposoby rozumienia pojęcia Rzeczypospolita.
2. Zasady ustrojowe jako podstawa ustroju politycznego i gospodarczego RP. Definicja
ustroju politycznego. Rzeczypospolita Polska jako wspólne dobr
o ogółu obywateli.
Pojęcie obywatelstwa. Demokratyczne państwo prawa urzeczywistniające zasady
sprawiedliwości społecznej. Stanowisko nauki i rozstrzygnięcia Trybunału
Konstytucyjnego. Dylematu pojęciowe i spory interpretacyjne. RP jako państwo
jednolite.
Problematyka suwerenności Narodu. Pojęcie władzy zwierzchniej. Zasady
ustrojowe kształtujące podstawowe funkcje państwa. Kwestia praworządności. Zasada
podziału władzy. Pluralizm polityczny i związkowy. Wolność prasy, zakaz cenzury.
Kształt ustroju terytorialnego państwa. Zasady ustroju gospodarczego RP.
Konstytucyjne gwarancje wolności sumienia i wyznania. Herb, barwa i hymn – geneza
i aktualny stan prawny.
3.
Sytuacja prawna jednostki w państwie. Wolności i prawa – kwestie definicyjne.
Wolności i prawa człowieka i obywatela w Konstytucji RP. Wolności i prawa
osobiste. Wolności i prawa polityczne. Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne
i kulturalne. Środki ochrony wolności i praw. Obowiązki obywatelskie.
4.
Źródła prawa w RP. Pojęcie źródeł prawa. Źródła prawa powszechnie
obowiązującego. Konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy,
rozporządzenia. Źródła prawa miejscowego.
5. Prawno-
konstytucyjne regulacje władzy ustawodawczej. Sejm i Senat. Geneza tych
instytucji. Charakterystyka prawa wyborczego. Zagadn
ienia kadencyjności. Tryb
i organizacja pracy Sejmu i Senatu. Organy wewnętrzne. Funkcje konstytucyjne
i zwyczajowe obu izb parlamentu. Status prawny posła i senatora. Instytucja
immunitetu.
6.
Organy władzy wykonawczej. Prezydent RP. Ordynacja wyborcza. Kadencja, grupy
kompetencji. Odpowiedzialność Prezydenta RP. Ewolucja pozycji ustrojowej
Prezydenta w latach 1992 – 199y Ministrów. Kompetencje Ministrów.
7.
Tryb powołania Rady Ministrów. Kompetencje Rady Ministrów. Kompetencje
Prezesa Rady Ministrów. Działy administracji rządowej. Kompetencje ministrów.
Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna. Dymisja Rady Ministrów.
8.
Sądy i Trybunały. Podmioty uprawnione do wymierzania sprawiedliwości.
Instancyjność postępowania. Pozycja sędziego. Sąd Najwyższy – kompetencje.
Kompetencje Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zadania Krajowej Rady
Sądownictwa.. Zakres działania Trybunału Konstytucyjnego. Zadania Trybunału
Stanu. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa.
9.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Sposób powołania i ogólne kompetencje. Rada
Polityki Pieniężnej. Rzecznik Praw Obywatelskich. Rzecznik Praw Dziecka. Stany
nadzwyczajne.
Literatura podstawowa
1. Górecki D., Polskie prawo konstytucyjne w zarysie, Warszawa 2006.
2. P. Winczorek, Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2005.
55
3.
Rost A., Instytucje polskiego prawa konstytucyjnego, Poznań 2005.
4.
Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 2006.
5. Prezydent w Polsce po 1989 roku. Studium politologiczne, red. R. Grajcar, M.
Migalski, Warszawa 2006.
6.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej na tle zasad współczesnego państwa prawnego.
Zagadnienia wybrane, red. M. Kruk, Warszawa 2006.
7.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz., W. Skrzydło, Warszawa 2007.
8.
Piasecki K., Organy wymiaru sprawiedliwości w Polsce, Kraków 2005.
Literatura uzupełniająca
1.
Bezpośrednie stosowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. K. Działocha,
Wydawnictwo Sejmowe, 2005.
2.
R. Mojak, Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej, Lublin 2007.
3.
R. Chruściak, Konstytucjonalizacja wolności mediów, wolności wypowiedzi oraz
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Kształtowanie przepisów konstytucyjnych
i ustawowych, Warszawa 2004.
4.
Sylwestrzak A., Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa
2006.
5. Prawo kon
stytucyjne. Kazusy z rozwiązaniami., Czapnik M., Hans P., Horawth O.,
Kraków 2007.
6. Prawo konstytucyjne. Testy dla studentów, red. P. Byrczek, Warszawa 2007.
7. Florczak-
Wątor M., Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki prawne,
Poznań 2006.
8. Bartoszew
icz M., Nadzór nad partiami politycznymi w polskim porządku
konstytucyjnym, Warszawa 2006.
9. Konstytucja. Wybór aktów prawnych do nauki prawa konstytucyjnego, oprac.
Mordwinko J., Warszawa 2006.
10.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu., Warszawa 2006.
11. Parlament. Model konstytucyjna a praktyka ustrojowa., red. Z. Jarosz, Warszawa
2006.
12.
Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje a praktyka, red. L. Wiśniewski,
Warszawa 2006.
13.
Grajewski K., Status prawny posła i senatora, Warszawa 2006.
14. Konstyt
ucyjny system źródeł prawa w praktyce, red. A. Szmyt, Warszawa 2005.
15.
Sądy i trybunały w Konstytucji i praktyce, red. W. Skrzydło, Warszawa 2005.
16.
Oniszczuk J., Wolności oraz prawa socjalne oraz orzecznictwo konstytucyjne,
Warszawa 2005.
17.
Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków
2005.
18.
Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Białystok
2005.
Opracował: prof. dr hab. Andrzej Jaeschke
56
HISTORIA ADMINISTRACJI
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Pojęcie administracji w ujęciu historycznym. Najważniejsze pojęcia i definicje oraz
ich autorzy. Administracja publiczna i prawo administracyjne.
2.
Powstanie i organizacja nowożytnej administracji państwowej w dobie absolutyzmu.
Podstawy doktrynalne. Merkantylizm, fizjokratyzm, kameralistyka, i nauka policji.
Reformy zarządu państwa w XVII i XVIII w. (Francja, Austria, Prusy i Rosja).
3.
Narodziny polskiej myśli administracyjnej. Rozwój administracji w Polsce
stanisławowskiej. Reformy Sejmu Czteroletniego (1788-92).
4.
Rewolucja francuska i jej rola w kształtowaniu się nowoczesnej administracji i nauk
administracyjnych. Administracja publiczna we Francji napoleońskiej. Narodziny
prawa administracyjnego.
5. Podstawy doktrynalne administracji XIX-wiecznej: autokratyzm, liberalizm,
pozytywizm prawniczy, myśl socjalistyczna. Reformy administracji ówczesnych
głównych mocarstw europejskich (Francja, Wielka Brytania, Rosja, Prusy, Austria
i Austro-
Węgry). Podział władz w liberalnym państwie parlamentarnym. Ustrój
parlamentarny, państwo praworządne. Sądownictwo administracyjne (typy i modele).
Instytucja samorządu terytorialnego.
6.
Administracja ziem polskich w okresie rozbiorów (Księstwo Warszawskie, Królestwo
Polskie, Wolne Miasto Kraków, Galicja w dobie autonomii; ziemie zaborów
pruskiego i rosyjskiego w II połowie XIX w.). Główne ośrodki i twórcy polskiej myśli
administracyjnej.
7.
Administracja II RP w okresie unifikacji państwa i w świetle jego konstytucji. Podział
terytorialny. Administracja centra
lna, terytorialna administracja rządowa i samorząd
terytorialny. Odrębności administracyjne (Śląsk, Wolne Miasto Gdańsk, Litwa
Środkowa, Spisz i Orawa). Projekty reform i mechanizmy kontroli.
8.
II wojna światowa - administracja ziem polskich pod okupacją niemiecką i radziecką.
Polskie Państwo Podziemne i jego struktury.
9. Zasady funkcjonowania administracji centralnej i terenowej w Polsce powojennej.
Ustrój polityczny i jego wpływ na funkcjonowanie administracji. Podział terytorialny
i jego reformy. Kontrola
i sądownictwo administracyjne.
10.
Analiza porównawcza systemów administracyjnych państw europejskich na tle ich
historycznego rozwoju. Rozwój systemu administracyjnego Stanów Zjednoczonych
i Kanady.
Literatura podstawowa
1. Ajnenkiel A., Administracja w Polsce. Zarys historyczny, Warszawa 1977.
2. Górski, G., Historia administracji, Warszawa 2002.
3. Izdebki H., Historia administracji – nowe trzecie wydanie, Warszawa 1996.
4. Maciejewski T., Historia administracji, Warszawa 2002.
5. Malec J., Malec, D., Historia admi
nistracji i myśli administracyjnej, Kraków 2003.
6. Ochendowski E.,
Prawo administracyjne (część ogólna), Toruń 2000.
7. Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007.
57
Literatura uzupełniająca
1. Baszkiewicz J., Powszechna historia ust
rojów państwowych, Gdańsk 1998.
2. Brogan H., Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki,
Wrocław 2004.
3.
Ćwik W., Mróz W., Witkowi A., Administracja w systemie ustrojowym Polski do
1939 r.,
Przemyśl 1998.
4. Grabowski J., Historia Kanady, Warszawa 2001.
5. Grodziski S.,
Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków 1998.
6. Gromadzka-Grzegorzewska M., Narodziny polskich nauk administracyjnych,
Warszawa 1985.
7.
Historia administracji i myśli administracyjnej (wybór źródeł), [red.] J. Malec,
Kraków, 2006.
8. Historia administracji w Polsce 1764-
1989. Wybór źródeł, [red.] A. Bereza, G. Smyk,
W. P. Tekely, A. Wrzeszcz, Warszawa 2006.
9. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, [red.] A. Bartnicki, D.T. Critchlow, t. 1
(1607-1763), t. II (1763-1848), Warszawa 1995.
10. Izdebki H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienie ogólne, Warszawa
1998.
11. Janicka D.,
Ustrój administracji w nowożytnej Europie, Toruń 2002.
12. Korobowicz A., Witkowski W., Historia ustroju i prawa polskiego (1772-1918),
Zakamycze 1998.
13.
Lityński A., O prawie i sądach początków Polski Ludowej, Białystok1999.
14. Longchamps F.,
Założenia nauki administracji, Wrocław 1991.
15. Maciejewski T.,
Historia ustroju i prawa sądowego Polski, Warszawa 1999.
16. Malec J.,
Studia z dziejów administracji nowożytnej, Kraków 2003.
17.
Samorząd terytorialny i administracja w wybranych krajach. Gmina w państwach
Europy Zachodniej,
[red.] J. Jeżewski, Wrocław 1999.
18. Ura E., Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2006.
19.
Wąsowicz M., Historia ustroju państw Zachodu, Warszawa 1998.
Opracowała: dr Joanna Bar
ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W ADMINISTRACJI
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1.
Pojęcie i istota zarządzania administracją. Organizacja i zarządzanie w administracji
jako szczegółowa dyscyplina nauki o zarządzaniu w administracji. Modele
zarządzania administracji publicznej. Proces zarządzania. Sprawność organizacji. Cykl
działania zorganizowanego.
2.
Czynniki kształtujące administrację. Ustrój państwa a „model” administracji
publicznej. Ogólny pogląd na świat, doktryna ustrojowa, czynniki aksjologiczne
a administracja publiczna. Rola prawa w administracji publicznej. Rola norm
moralnych, obyczajowych, technicznych w administracji.
58
3. Struktury administracji. Formy struktur organizacyjnych. Struktury podstawowe i ich
pochodne. Budowa struktur administracyjnych z punktu widzenia racjonalizacji
działań. Organy składające się z czynnika obywatelskiego i zawodowego. Organy
kolegialne i jednoosobowe. Organy o kompetencjach generalnych i specjalnych.
Problematyka decentralizacji w administracji.
4. Kierownictwo w administracji. Istota kierownictwa. Dobór i rotacja kadr
kierowniczych. Organizacja pracy kierownika – rola sekretariatu. Kierownik a grupy
nieformalne oraz grupy interesów.
5.
Zagadnienia zawodu urzędniczego w administracji publicznej. Status prawny
i rzeczywisty urzędnika administracji. Problematyka doboru, awansu i stabilizacji kadr
w aparacie administracji publicznej, kształcenie i doskonalenie kadr administracji.
6. Proces planowania i podejmowania decyzji. Istota planowania w administracji
publicznej. Podstawowe etapy planowania. Rodzaje planów. Metody i techniki
planistyczne. Proces podejmowania decyzji.
7.
Proces motywacji. Wczesne i współczesne teorie motywacji. Przywództwo i proces
oddziaływania. Zarządzanie procesami interpersonalnymi i grupowymi. Konflikty
w organizacji i rozwiązywanie konfliktów.
8.
Kontrola administracji publicznej. Istota kontrolowania. Związek między
planowaniem a kontrolą. Rodzaje kontroli. Zarządzanie jakością w administracji.
9.
Zarządzanie informacją i komunikacją. Kryteria oceny jakości informacji. Przepisy
niesprawności informacyjnej. Koncepcja mierników oceny jakości informacji.
Przejawy niesprawności informacyjnej. Koncepcja mierników oceny jakości
informacji. Metody diagnozowania informacji. Rola dokumentacji w administracji
publicznej.
10.
Zarządzanie strategiczne w administracji. Pojęcie zarządzania strategicznego. Zasady
zarządzania strategicznego. Istota i pojęcie strategii. Budowa strategii terytorialnej.
Planowanie i zarządzanie strategiczne. Typologie strategii organizacji publicznych.
11.
Kierowanie zmianą i rozwojem organizacji publicznych. Charakter zmian
organizacyjnych. Obszar zmian w organizacji. Opór wobec zmian. Innowacyjność
i przedsiębiorczość. Czynniki rozwoju przedsiębiorczości. W drodze do
przedsiębiorczej administracji publicznej w Polsce.
12.
Etyczny i społeczny kontekst zarządzania. Etyka w zarządzaniu. Pojęcie społecznej
odpowiedzialności. Zarządzanie a ekologia w organizacji publicznej.
Literatura podstawowa
1.
B. Kożuch, Zarządzanie publiczne, Placet, Warszawa 2004.
2. E. Knosala, Organizacja administracji publicznej, ABAKO, Sosnowiec 2005.
3. M.J. Hatch, Teoria organizacji, PWN, Warszawa 2002.
4.
R.W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1996.
5. J.A.F. Stoner, Ch. Wankel, Kierowanie, PWE, Warszawa 1992.
6.
S. Galata, Sztuka zarządzania. Zasady, sposoby, perspektywy, Difin 2006.
7.
Z. Leoński, Nauka administracji, C.H. Beck, Warszawa 2004.
8.
J. Łukasiewicz, Zarys nauki organizacji, Warszawa 2004.
Literatura uzupełniająca
1.
J. Fudaliński, M. Kwieciński, Podstawy zarządzania, Antykwa, Warszawa-Kluczbork
2006.
2.
K. Wąsowicz, T. Ostrowski, Przedsiębiorczość komunalna, Kraków 2003.
59
3. D. Osborne
, T. Gaebler, Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika
i przekształca administrację publiczną, Media Rodzina, Poznań 1992.
4.
M. Mroziewski, Style kierowania i zarządzania, Difin, Warszawa 2005.
5. T. Tokarski, Kierownik w organizacji, Difin, Warszawa 2006.
6.
J. Penc, Rola i umiejętności menedżerskie, Difin, Warszawa 2005.
7. J. Filipek, Prawo administracyjne. Instytucje ogólne, Kraków 1995.
8.
R. Jurkowski, Zarządzanie personelem. Proces kadrowy i jego prawne aspekty, Dom
Wydawniczy ABC, Warszawa 1996.
9. W.
M. Grudzewski, J.K. Hejduk, Projektowanie systemów zarządzania, Difin,
Warszawa 2004.
10.
J. Rokita, Zarządzanie strategiczne, PWE, Warszawa 2005.
11.
K. Krzysztofek, M.S. Szczepański, Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych
do informacyjnych, Wyd. UŚ, Katowice 2005.
12. M. Lisiecki, Zmiany jako czynnik rozwoju organizacji, Wyd. KUL, Lublin 2003.
13. N. Hill, J. Aleksander, Pomiar
satysfakcji i lojalności klientów, Oficyna Ekonomiczna,
Kraków 2003.
14.
P.F. Drucker, Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa
1992.
15.
P.F. Drucker, Praktyka zarządzania, Wyd. AE w Krakowie, Kraków 1998.
16.
R. Przybyszewski, Kapitał ludzki w procesie kształtowania gospodarki opartej na
wiedzy, Difin, Warszawa 2007.
17.
Z. Martyniak, Zarządzanie informacją i komunikacją, Wyd. AE w Krakowie, Kraków
2000.
18. M. Huczek, Zachowania ludzi w organizacji, Wyd. Innowacje, Bielsko-
Biała 2001.
19. P. Hartley, Komunikacja w grupie, Zysk – S-
ka, Poznań 2000.
20.
M. Kossowska, Ocena i rozwój umiejętności pracowniczych, AKADE, Kraków 2001.
21.
R. Krupski, Zarządzanie strategiczne, Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław 1999.
22.
A. Potocki, Współczesne tendencje w zarządzaniu. Teoria i praktyka, Antykwa,
Chrzanów 2000.
23.
M. Bednarczyk, Organizacje publiczne. Zarządzanie konkurencyjnością, PWN,
Warszawa-Kraków 2001.
24. J. Hausner, Administracja publiczna, PWN, Warszawa 2003.
Opracował: prof. zw. dr hab. Marian Huczek
EKONOMIA
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1. Ekonomia -
nauka o wykorzystaniu ograniczonych zasobów. Rzadkość zasobów
i koszt alternatywy. Substytucja i alokacja czynników produkcji. Mikro-
i makroekonomia. Paradoksy makroekonomiczne. Ekonomia pozytywna a ekonomia
normatywna.
2.
Geneza nowożytnej teorii gospodarowania. Główne kierunki rozwoju współczesnej
myśli ekonomicznej (neoklasycyzm, neoliberalizm, neokeynesizm) - przesłanki,
założenia i implikacje światopoglądowe. Rozwój poznawczych funkcji ekonomii na
60
tle współczesnych problemów gospodarczych. Istota i granice aplikacji wyników
badań ekonomicznych.
3.
Narzędzia analizy ekonomicznej. Wielkości nominalne i realne. Zmiany wartości
pieniądza w czasie. Modele ekonomiczne.
4.
Popyt, podaż i rynek. Ceny równowagi rynkowej. Kontrola cen. Cenowa i dochodowa
elastyczność popytu.
5.
Podstawy teorii funkcjonowania przedsiębiorstwa. Organizacja przedsiębiorstwa.
Teoria praw własności. Akcyjny system własności. Sprawozdania finansowe
przedsiębiorstwa. Narzędzia oceny działalności przedsiębiorstwa. Metody wyceny
wartości przedsiębiorstwa.
6.
Rozwinięta teoria podaży. Prawo malejących przychodów. Korzyści i niekorzyści
skali produkcji. Zasada warunków krańcowych. Warunki krańcowe a koszty
historyczne.
7. Struktury rynku. Skrajn
e przypadki struktury rynku. Przedsiębiorstwa użyteczności
publicznej. Konkurencja niedoskonała. Teoria gier a współzależne decyzje
przedsiębiorstw oligopolistycznych. Teoria i praktyka polityki antymonopolistycznej.
Teoria rynków spornych.
8. Rynki czynnikó
w produkcji. Popyt i podaż czynników produkcji. Kapitał ludzki,
dyskryminacja i związki zawodowe. Ograniczona elastyczność rynków pracy.
Funkcjonalny i podmiotowy podział dochodów we współczesnych gospodarkach
rynkowych.
9.
Ekonomiczna teoria niepewności: ryzyko, ubezpieczenia, spekulacje, rynki transakcji
terminowych. Współczesne rynki finansowe. "Kasyno" a teoria rynków efektywnych.
10.
Podstawy ekonomii dobrobytu. Równość a efektywność. Zawodność rynku. Rola
rządu w gospodarce. Podatki i wydatki publiczne. Elementy teorii wyboru
publicznego.
11. Podstawowe problemy makroekonomiczne: wzrost gospodarczy, inflacja, bezrobocie,
ubóstwo, polityka makroekonomiczna. Cele i narzędzia makroekonomii.
12.
System rachunkowości narodowej. Wartość dodana i produkcja finalna w gospodarce.
Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. Nominalny i realny produkt krajowy
brutto. PKB jako miernik poziomu rozwoju gospodarczego i tempa wzrostu
gospodarczego.
13.
Teoria wyznaczania produktu. Model mnożnikowy.
14.
Budżet państwa i polityka fiskalna w modelu mnożnikowym. Modele polityki
fiskalnej. Teoria i praktyka polityki fiskalnej. Dług publiczny.
15.
Pieniądz i współczesny system bankowy. Funkcje pieniądza. Wielokrotna ekspansja
wkładu bankowego. Baza monetarna i mnożnik kreacji pieniądza. Funkcje banku
centralnego. Modele polityki monetarnej. Monetaryzm i popyt na pieniądz.
16.
Globalna podaż i cykl koniunkturalny. Teorie cyklu koniunkturalnego. Polityczny cykl
koniunkturalny.
17.
Polityka fiskalna i monetarna a deficyt budżetu państwa. Strukturalny i koniunkturalny
deficyt budżetu państwa. Dług publiczny a efekt wypierania kapitału.
18. Bezrobocie: rodzaje i metody pomiaru. Naturalna stopa bezrobocia. Prywatny
i społeczny koszt bezrobocia. Metody ograniczenia bezrobocia w ujęciu ekonomii
podaży i neokeynesistów. Hipoteza histerezy bezrobocia.
19. Inflacja: typy i metody pomiaru. Koszt inflacji. Modele polityki antyinflacyjnej.
Hipoteza dynamicznej niespójności polityki antyinflacyjnej.
20. Wzrost gospodarczy. Czynniki wzrostu gospodarczego. Metody analizy wzrostu
gospodarczego. Granice i koszty wzrostu gospodarczego.
61
21.
Handel międzynarodowy i teoria korzyści komparatywnych. Teoria integracji
gospodarczej. Struktura bilansu płatniczego i systemy kształtowania kursu
walutowego.
Literatura podstawowa
1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Mikroekonomia, PWE, W-wa 2007.
2. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Makroekonomia, PWE, W-wa 2007.
3. P. Smith, D. Begg, Ekonomia, Zbiór zadań, PWE, W-wa 1994.
4. R. E. Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia. Teoria, funkcjonowanie, polityka. PWN, W-
wa 2007.
5. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 1, PWN, W-wa 2004.
6. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 2, PWN, W-wa 2004.
7. J. Sloman, Podstawy ekonomii, PWE, W-wa 2001.
8. M. Blaug, Teoria ekonomii
. Ujęcie retrospektywne, PWN, W-wa 2007.
9. B. Snowdon, H. Vane, P. Wynarczyk, Współczesne nurty teorii makroekonomii, PWN,
W-wa 1998.
Literatura uzupełniająca
1. J. K. Galbraith, Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna, PWE, W-wa 1991.
2. Szermierze wolności. Od Adama Smitha do Miltona Friedmana, Wydawnictwo Arkana,
Kraków 2003.
3. T. Gruszecki, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, W-wa, 2002.
4. G. S. Becker, Ekonomiczna teoria zach
owań ludzkich, PWN, W-wa 1990, r. II, III, IV,
V.
5. G. S. Becker, G. N. Becker, Ekonomia życia, Helion, Gliwice 2006,
6. M. Friedman, Rola polityki pieniężnej, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury.
Wybór tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 260-284.
7. A. Lerner, Finanse funkcjonalne, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury. Wybór
tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 176-200.
8. A Wojtyna, Nowoczesne państwo kapitalistyczne a gospodarka, PWN, W-wa 1990.
9. A Wojtyna, Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, [w:] Ekonomista
1/2001.
10.
A Wojtyna, Ewolucja keynesizmu a główny nurt ekonomii, PWN, W-wa 2000.
11. A. Matysiak, Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy, [w:] Ekonomista
4/2000.
12. M. A. Lutz, Economic for the Common Good. Two Centuries of Social Economic
Thought in the Humanistic Tradition, London and New York 1999.
13. S. Kuznets, Wzrost gospodarczy narodów, PWE, W-wa 1976.
14. F. A. von Hayek, Indywidualizm i porządek ekonomiczny, wyd. Znak, Kraków 1998.
15. F. A. von Hayek, Konstytucja wolności, PWN, W-wa, 2006
16. M. i R. Friedman, Wolny wybór, wyd. Panta, Sosnowiec 1994
17. O. E. Williamson, Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, PWN, W-wa, 1998
18. J. E. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, PWN, W-wa, 2004
Opracował: dr Tadeusz Ślęzak
62
FILOZOFIA
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1. Geneza filozofii. Filozofia jako „wszechnauka”.
2. Problemy filozoficzne –
ich aktualność:
a) Ontologia – monizm, dualizm, pluralizm, determinizm i indeterminizm. Spór
o uniwersalia.
b)
Filozofia a nauka. Problemy filozofia języka. Retoryka. Sens i znaczenie –
rozumowanie, argumentacja i perswazja.
c) Epistemologia –
źródła i granice poznania. Problem prawdy.
d) Aksjologia –
etyczne i estetyczne problemy współczesności.
e)
Historiozofia i filozofia społeczno-polityczna – pytania o sens dziejów. Utopie
i realizm polityczny. Ideologie a filozofia.
3.
Paradygmat filozofii europejskiej, zachodniej a myśl filozoficzno-etyczna, religijna
Dalekiego Wschodu.
4. Filozoficzne problemy globalizacji.
Literatura podstawowa
1.
K. Ajdukiewicz, Główne zagadnienia i kierunki filozofii.
2. W. Tyburski, A.
Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do
współczesności. Źródła i komentarze.
3. Z. Kuderowicz, Filozofia dziejów.
4.
J. Galarowicz, W. Jaworski, A, Małecka, Zagadnienia i kierunki filozofii.
Literatura uzupełniająca
1. W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, PWN.
2.
Z. Kuderowicz, Filozofia nowożytnej Europy, Warszawa 1989.
Opracował: dr hab. prof. AP Witold Jaworski
INFORMATYKA I TECHNIKI KOMPUTEROWE W ADMINISTRACJI
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1. Historia techniki obliczeniowej w zarysie.
2.
Budowa i działanie komputera: kodowanie binarne, reprezentacja stało-
i zmiennoprzecinkowa, procesor, pamięć operacyjna i jej adresowanie, pamięci
zewnętrzne, urządzenia wejścia i wyjścia ( klawiatura, monitory i karty graficzne,
druk
arki i ich typy, manipulatory), urządzenia graficzne (plotter, skaner, digitizer,
cyfrowy przetwornik obrazu), modemy, optyczne czytniki tekstów, urządzenia do
wprowadzania sygnałów dźwiękowych, zasilanie komputerów.
3. Systemy operacyjne (DOS, Windows, Unix).
63
4.
Oprogramowanie użytkowe (edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych).
5. Edytory graficzne – grafika rastrowa i wektorowa.
6.
Oprogramowanie narzędziowe (archiwizatory, programy antywirusowe, debugger).
7.
Sieci komputerowe lokalne i rozległe: budowa, usługi sieciowe (FTP, Telnet).
8.
Internet: adresy, serwery nazw, usługi, poczta elektroniczna, listy dyskusyjne, usenet
news, Word W
ide Web, popularne przeglądarki.
9.
Polskie i światowe serwisy wyszukiwawcze Alta Vista, Yahoo, Polska On Line,
Cyfronet).
10. Elementy
algorytmiki, w tym problemy poprawności, złożoności czasowej
i
pamięciowej algorytmów oraz problemy obliczalności i rozstrzygalności.
11. Teza Churcha-Turinga.
12. Multimedia i ich wykorzystanie.
13. Wykorzystanie technik multimedialnych (Internet, encyklopedie multimedialne)
w naukach społecznych.
14. Wykorzystanie programu PowerPoint do tworzenia prezentacji.
Literatura podstawowa
1. A. Dyrek „OD PC DO
WORKSTATION czyli jak zostać użytkownikiem systemu
UNIX”, Kraków 1992.
2. B. Kura
ś, A. Mieszkowska, P. Moszner, J. Rafa, A. Szydełko, H. Władyka i M. Zając
„Elementy informatyki – wybrane zagadnienia dla studentów kierunków
humanistycznych” Kraków 1997.
3.
R. Tadeusiewicz „Wstęp do informatyki”, Kraków 1997.
Literatura uzupełniająca
1.
Dokumentacja techniczna używanego oprogramowania.
Opracował: prof. dr hab. Jacek Migdałek
WYCHOWANIE FIZYCZNE
Ramowy program studiów dla kierunku administracja
TEMATYKA
1. Cele wychowania fizycznego i metody nauczania ruchu –
praktyczne przykłady.
2.
Praktyczne zastosowanie różnorodnych form organizacyjnych w wychowaniu
fizycznym.
3.
Zasób ćwiczeń kształtujących i ćwiczeń do muzyki z zastosowaniem przyborów
(gumki, piłki, obręcze, ringo, woreczki itp.)
4.
Elementy gimnastyki podstawowej: metodyczne nauczanie ćwiczeń zwinnościowo-
akrobatycznych (przewro
tów z różnych pozycji wyjściowych, stania na rękach,
przerzutu bokiem), ćwiczeń w zwisach i podporach.
5.
Gry zespołowe, zasady ich organizacji i przepisy: a) piłka siatkowa – doskonalenie
sposobów poruszania się, podania górne i dolne, zagrywka, wystawianie piłki,
64
blokowanie, elementy taktyczne; b) piłka koszykowa – kozłowanie, podania, rzuty do
kosza z miejsca i w biegu.
6.
Elementy tańców narodowych, tańce i zabawy integracyjne w tym krótkie układy
choreograficzne.
7.
Zabawy i gry ruchowe ich funkcje i podziały.
8.
Udział studentów w przygotowaniu gier i zabaw ruchowych, gier drużynowych
i
zabaw zespołowych.
9. Podstawowe elementy z zakresu lekkiej atletyki – biegi, rzuty, skoki – realizowane
w postaci gier drużynowych i terenowych.
10.
Nauka pływania: ćwiczenia i zabawy oswajające z wodą, metodyczne nauczanie
pływania różnymi stylami. Doskonalenie umiejętności pływania.
Literatura
1. Bondarowicz M, Staniszewski T. (2003) „Wielka ksi
ęga zabaw i gier ruchowych”
część I i II. Wyd. B.K. Wrocław.
2.
Huciński T., Lekner I. (2001). Koszykówka – podręcznik dla trenerów, nauczycieli
i studentów. Wyd. BK, Wrocław.
3.
Dybińska E. 1992. Wójcicki A. Wskazówki metodyczne do nauczania pływania.
AWF, Kraków
4. Janikowska - Siatka M, Skr
ętowicz E, Szymańska E. (1999,2004) „Zabawy i gry
ruchowe na lekcjach wf i festynach sportowo-rekreacyjnych” WSiP Warszawa.
5.
Kuźmińska O., Popielawska M. 1995. Taniec-Rytm-Muzyka. Wyd. Skr. AWF,
Poznań.
6. Mazurek L. 1980. Gimnastyka podstawowa, wyd. III, sport i Turystyka, Warszawa.
7. Mielniczuk M. Staniszewski T. 1
999. Stare i nowe gry drużynowe. Wydawnictwo
Telbit, Warszawa.
8.
Stach U. Huciński T., Kelner I. 2001. Koszykówka - Podręcznik dla trenerów,
nauczycieli i studentów” Wydawnictwo BK,
Wrocław.
9. Trze
śniowski R. (1995) „Zabawy i gry ruchowe” WSiP Warszawa.
10. Uzarowicz J. (2003). Siatkówka, –
co jest grane? Wyd. BK, Wrocław.
Opracowała: mgr Krystyna Sterkowicz
JĘZYKI OBCE
Sylabusy poszczególnych kursów będą tworzone przez lektorów na postawie stopnia
zaawansowania językowego studentów.
65
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
66
Plan studiów
Kierunek:
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
Plan studiów
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA STACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
semestr: 1.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
10.0-____-180 Podstawy prawa
15 15
30
1
5
P
1
08.3-____-180
Historia stosunków
międzynarodowych
30
30
60
1
5
P
6
07.1-____-180 Geografia polityczna i ekonomiczna
30 15
45
-
3
P
7
14.3-____-180 Mikroekonomia
15 30
45
1
5
P
2
08.3-____-180 Historia Polski
30 30
60
1
5
K
8
11.2-____-180 Statystyka
15 15
30
-
4
P
4
16.1-____-099 WF-1
- 30
30
-
1
O
1
09.1-____-001 Język angielski B2-1
-
30
30
-
2
O
2
135 165 30
330
4
30
semestr: 2.
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
14.3-____-180 Makroekonomia
30 15
45
1
5
P
2
14.9-____-180 Demografia
15 15
30
-
3
P
3
14.1-____-180 Wstęp do nauki o polityce
15 15
30
1
5
K
5
14.1-____-180 Współczesne systemy polityczne
30 15
45
1
5
K
5
14.6-____-180 Organizacje międzynarodowe
30 15
45
1
3
K
6
10.7-____-180 Historia integracji europejskiej
15 15
30
1
4
K
7
10.7-____-180 Instytucje integracji europejskiej
15 15
30
-
2
K
7
16.1-____-099 WF-2
- 30
30
-
1
O
1
09.1-____-001 Język angielski B2-2
-
30
30
-
2
O
2
150 135 30
315
5
30
67
Kierunek:
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
Plan studiów
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NIESTACJONARNE (3-letnie nienauczycielskie)
rok: I
zajęcia dydaktyczne
kod kursu
nazwa kursu
godziny
E/- punkty
ECTS
kod
grupy
zajęć
W
zajęć w grupach
razem
A
K
L
S
P
10.0-____-180 Podstawy prawa
30
-
30
1
5
P
1
08.3-____-180 Historia stosunków
międzynarodowych
30
-
30
1
6
P
6
14.3-____-180 Mikroekonomia
20 10
30
1
5
P
2
14.3-____-180 Makroekonomia
20 10
30
1
5
P
2
08.3-____-180 Historia Polski
30
-
30
1
5
K
8
11.2-____-180 Statystyka
15 15
30
-
5
P
4
14.9-____-180 Demografia
15 15
30
-
3
P
3
14.1-____-180 Wstęp do nauki o polityce
15 15
30
1
5
K
5
14.1-____-180 Współczesne systemy polityczne
30
-
30
1
5
K
5
07.1-____-180 Geografia polityczna i ekonomiczna
30
-
30
-
4
P
7
14.6-____-180 Organizacje międzynarodowe
15 15
30
1
3
K
6
10.7-____-180 Historia integracji europejskiej
20
-
20
1
5
K
7
10.7-____-180 Instytucje integracji europejskiej
20
-
20
-
2
K
7
09.1-____-001 Język angielski B2-1n
-
40
40
-
2
O
2
290 80 40
410
9
60
Kod grupy zajęć – objaśnienie:
P (podstawowe): P
1
– P
8
Grupa treści podstawowych – kształcenie w zakresie:
P
1
– Prawa
P
2
– Ekonomii
P
3
– Demografii
P
4
– Statystyki
P
5
– Nauki o państwie
P
6
– Historii stosunków międzynarodowych
P
7
– Geografii politycznej i ekonomicznej
P
8
– Polityki gospodarczej
K (kierunkowe): K
1
– K
8
Grupa treści kierunkowych - kształcenie w zakresie:
K
1
– Międzynarodowych stosunków kulturalnych
K
2
– Międzynarodowych stosunków politycznych
K
3
– Międzynarodowych stosunków gospodarczych
K
4
– Prawa międzynarodowego publicznego
K
5
– Współczesnych systemów politycznych
K
6
– Organizacji międzynarodowych
K
7
– Integracji europejskiej
K
8
– Polityki zagranicznej Polski
O (ogólne): O
1
– O
12
Grupa treści ogólnych.
68
PODSTAWY PRAWA
Ramowy program studiów dla kier
unku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1.
Nauki o prawie z punktu widzenia metodologii nauk. Płaszczyzny badania prawa oraz
podział nauk o prawie. Państwo a prawo.
2.
Czynniki wpływające na treść prawa. Świadomość prawna. Znajomość prawa. Oceny
i postawy wobec prawa.
3.
Generalność i abstrakcyjność norm prawnych. Budowa normy prawnej. Rodzaje
sankcji. Sposoby wyrażania przepisów w tekście prawnym. Podział przepisów
prawnych.
4. Zagadnienia stosunku prawnego –
podmiot, przedmiot, uprawnienie, zobowiązanie.
Zagadnienie faktu prawnego.
5.
Źródła prawa. Formy powstawania prawa. System źródeł prawa w RP.
6.
Wykładnia prawa. Teorie wykładni prawa. Metody wykładni tekstu prawnego.
Sposoby likwidowania luk i sprzeczności w prawie.
7.
Podstawowe zagadnienia związane ze stosowaniem i obowiązywaniem prawa. Etapy
stosowania prawa. Kwestia ustalania stanu faktycznego. Zagadnienie subsumpcji.
Obowiązywanie prawa w przestrzeni i w czasie.
8. Charakterystyka polskiego systemu prawnego.
Literatura podstawowa
1. M. Borucka –
Arctowa, J. Woleński, Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 1997.
2. R. Sarkowicz, J. Stelmach, Teoria prawa, Kraków 1998.
3. T. Stawecki, P. Winczorek,
Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2003.
Literatura uzupełniająca
1. E. Kustra,
Wstęp do nauk o państwie i prawie, Toruń 2000.
2. W. Lang, J. Wróblewski, S. Zawadzki,
Teoria państwa i prawa, Warszawa 1979.
3. W. Lang,
Prawo i moralność, Warszawa 1989.
4. J. Nowacki, Z. Tobor,
Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 2002.
5.
K. Opałek, Problemy metodologiczne nauki prawa, Warszawa 1962.
6.
K. Opałek, Prawo podmiotowe, Warszawa 1957.
7.
K. Pałecki, Prawoznawstwo: zarys wykładu: prawo w porządku społecznym,
Warszawa 2003.
8. J. Stelmach,
Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1995.
9. H. Suchocka,
Tworzenia prawa w demokratycznym państwie prawnym, Warszawa
1992.
10. J. Wróblewski, Zasady tworzenia prawa, Warszawa 1989.
11.
Z. Ziembiński, Teoria prawa, Warszawa, Poznań 1978.
12. Z. Ziembinski, Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Opracowała: dr Inga Kawka
69
HISTORIA STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
Ramowy program studiów dla kieru
nku stosunki międzynarodowe
1. Geneza, uwarunkowania
i istota stosunków międzynarodowych.
2.
Sytuacja międzynarodowa po Kongresie Wiedeńskim 1815. Koncern mocarstw
a ruchy narodowo-
wyzwoleńcze.
3.
Ewolucja stosunków międzynarodowych od Kongresu Berlińskiego 1878 do I wojny
światowej. Narastanie konfliktów wśród mocarstw Świętego Przymierza. Ententa
i Trójprzymierze.
4. Rola Stanów Zjednoczonych w I wojni
e światowej. Wilsonizm i wizje "świata
bezpiecznego dla demokracji".
5. Stare demokracje wobec nara
stającego zagrożenia ze strony państw totalitarnych
w okresie międzywojennym. Od pacyfizmu do "appeasementu".
6.
Współpraca "Wielkiej Trojki" w walce z faszyzmem a koncepcje przyszłego ładu
międzynarodowego.
7.
Kryzys zaufania między zwycięskimi mocarstwami - początki zimnej wojny.
8.
Ukształtowanie się systemu dwubiegunowego w świecie i jego konsekwencje.
9.
Współpraca transatlantycka. Stany Zjednoczone wobec procesu politycznej, militarnej
i ekonomicznej integracji Europy zachodniej.
10.
Konflikty w Ameryce środkowej, Afryce i Azji i próby ich rozwiązania.
11.
Rola Unii Europejskiej w stosunkach międzynarodowych.
Literatura podstawowa
1.
Cziomer E., Zyblikiewicz L., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych,
PWN Warszawa 2006.
2.
W. Dobrzycki, Historia stosunków międzynarodowych w czasach nowożytnych,
Warszawa 1996.
3.
Haliżak E. Kuźniar R. Stosunki międzynarodowe, Warszawa 2005.
4.
J. Kociszewski, Zarys historii stosunków międzynarodowych.
5.
J. Kukułka, Historia współczesnych stosunków międzynarodowych 1945-2000,
Warszawa 2001.
Literatura uzupełniająca
1. Batowski H.,
Między dwiema wojnami. 1919-1939. Zarys historii dyplomatycznej,
Krakow 1988.
2.
Bartlett Ch, Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw
w latach 1880-
1990. Ossolienum Wrocław 1997.
3.
Bryła J., Strefy wpływów w stosunkach międzynarodowych. Aspekty teoretyczne
i praktyczne na przykładzie supermocarstw. UAM Poznań 2002.
4.
Brzeziński Z., Spadek po I wojnie, Warszawa 1993.
5.
Dobrzycki W. Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej. Historia
i współczesność, Warszawa 2000.
6. Krasuski J., Polityka czterech mocarstw wobec Niemiec 1945-
1949, Poznań 1972.
7.
Łaptos J, Solarz J. M., Zgórniak, Wielkie wojny XX w. (1914-1945), Wielka historia
świata t. 11, Fogra Kraków 2006.
8. Mania A., The National Security Council i amer
ykańska polityka wobec Europy
70
Wschodniej w latach 1945-1960, Kraków 1994.
9. Milczarek D. Pozycja i rola Unii Europejskiej
w stosunkach międzynarodowych.
Wybrane aspekty teoretyczne, Warszawa 2003.
10.
Od drugiej wojny światowej do XXI w. Wielka historia Świata, (red.) W. Rojek, t. 12
Fogra, Kraków 2006.
11.
Parzymies S., Stosunki międzynarodowe w Europie 1945-1999, Warszawa 1999.
12.
Wojna R., Leksykon XX wieku. Najważniejsze wydarzenia KIW Warszawa 2000.
Opracował: prof. zw. dr hab. Józef Łaptos
GEOGRAFIA POLITYCZNA I EKONOMICZNA
Ramowy program studiów
dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1.
Geneza i kierunki rozwoju geografii politycznej i ekonomicznej. Kształtowanie się
pojęć, założenia metodologiczne, treść, zakres i cele geografii politycznej
i e
konomicznej. Powiązania z innymi dziedzinami wiedzy. Wzajemne relacje między
środowiskiem geograficznym a zjawiskami politycznymi i ekonomicznymi.
2.
Pojęcie państwa. Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego. Formy państwa,
systemy polityczno-ustrojowe. K
lasyfikacja państw z punktu widzenia geografii
politycznej.
3.
Klasyczne i współczesne szkoły i teorie geopolityki. Geopolityka a geografia
polityczna. Determinizm i geopolityka. Geopolityka regionalna. Kształtowanie się
nowego ładu światowego w XX w.
4. Dynami
ka zmian na mapie politycznej świata. Kształtowanie się państw i imperiów w
starożytności. Podział świata po odkryciach geograficznych. Zmienność granic, ich
rodzaje i funkcje. Granice lądowe i morskie. Podział polityczny mórz i oceanów.
Granice w przestrz
eni powietrznej, kosmicznej i podział polityczny nieba.
5.
Globalizacja działalności gospodarczej. Przyczyny i zakres globalizacji rynków.
Globalizacja a ubóstwo. Liberalizacja handlu i rynku kapitałowego a problemy
zadłużenia. Rola Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego.
Państwo narodowe wobec globalizacji.
6.
Problemy globalne współczesnego świata – hierarchia, dynamika zmian. Rola
organizacji międzynarodowych w rozwiązywaniu problemów globalnych –
politycznych, ekonomicznych, wojskowych. Pro
tokół z Kioto. Ochrona środowiska
naturalnego.
7.
Państwa i terytoria. Terytoria kolonialne i powiernicze. Dekolonizacja i współczesna
mapa polityczna świata. Współzależności międzynarodowe. Zróżnicowanie państw ze
względu na wielkość obszaru, kształt terytorium, liczbę ludności, poziom
i dynamikę rozwoju gospodarczego.
8.
Eksplozja demograficzna. Problemy żywnościowe świata. Przyczyny i konsekwencje
migracji, zróżnicowanie rasowo-etniczne, języki, religie i wyznania, mniejszości
narodowe.
9. Klasyfikacja organizac
ji
międzynarodowych.
Uniwersalne
organizacje
międzynarodowe. Ponadregionalne i regionalne organizacje o charakterze ogólnym
71
oraz gospodarczym.
Procesy integracyjne we współczesnym świecie. Formy
ugrupowań integracyjnych. Geografia polityczna i ekonomiczna Unii Europejskiej.
10.
Geografia współczesnych konfliktów międzynarodowych. Terroryzm – kontrowersje
wokół definicji, rodzaje terroryzmu, organizacje i ich rozmieszczenie na świecie.
Literatura podstawowa
1. Wprowadzenie do geografii politycznej i gospodarczej. Red. S. Kornik. Wyd. AE
W
rocław, Wrocław 2006.
2. S. Otok. Geografia polityczna. PWN, W-wa 2006.
2. Podstawy geografii ekonomicznej. Red. J. Wrona, J. Rek. PWE, W-wa 2004.
3.
R. Domański. Geografia ekonomiczna. PWN, W-wa, 2006.
4. Z. Rykiel. Podstawy geografii politycznej. PWE, W-wa 2006.
5.
I. Fierla. Geografia gospodarcza świata. PWE, W-wa 2004.
6.
Przemiany we współczesnej gospodarce światowej. Red. E. Oziewicz. PWE, W-wa
2006.
Literatura uzupełniająca
1.
Atlas geograficzny. Wyd. Nowa Era, Wrocław 2005.
2. J. Tazbir. Atlas historyczny. Wyd. DEMART, W-wa 2006.
3.
J. Carlo. Geopolityka. Ossolineum, Wrocław 2003.
4. Z. Bauman. Globalizacja. PIW, W-wa 2000.
5. J. Stiglitz. Globalizacja. PWN, W-wa 2005.
6. P. Wielgosz. Opium globalizacji. Wyd. Dialog, W-wa 2004.
7. G. Stonehouse, J. Hamill i inni.
Globalizacja. Strategia i zarządzanie. Wyd. Felberg
SJA, W-wa 2001.
8.
Z. Długosz. Przemiany na mapie politycznej świata. Wyd. Gaudum, Zamość 2000.
9.
M. Sobczyński. Państwa i terytoria zależne. Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2006.
10.
Z. Długosz. Historia odkryć geograficznych i poznanie Ziemi. PWN, W-wa 2001.
11. J. Stiglitz. Wizja sprawiedliwej globalizacji. PWN, W-wa 2007
12.
E. Latoszek, M. Proczek. Organizacje międzynarodowe we współczesnym świecie.
Wyd. Elipsa, W-wa 2006.
13.
Społeczeństwo i polityka. Red. K. A. Wojtaszczyk. Wyd. ASPRA-JR, W-wa 2001.
14.
J. Sachs. Koniec z nędzą. PWN, W-wa 2006.
15. M. Baczwarow. Kompendium wiedzy o geografii politycznej i geopolityce. PWN, W-
wa 2002.
16.
A. Bińkowski. Almanach państw świata. Książka i Wiedza, W-wa 2004.
17.
L. Keith. Państwa świata. Wyd. Elipsa, W-wa 2003.
18.
L. Moczulski. Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni. Wyd. Bellona, W-wa 1999.
19. S. Huntington. Zderzenie cywilizacji. W-wa 2000.
20.
H. Arendt. Korzenie totalitaryzmu. Niezależna Oficyna Wydawnicza, W-wa 1993.
21.
R. Kapuściński. Podróże z Herodotem. Znak, Kraków 2004.
22.
G. Soros. Kryzys światowego kapitalizmu. Muza S.A., W-wa 1999.
Opracował: dr Edward Dura
72
MIKROEKONOMIA
Ramowy program studiów dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Ekonomia - nauka o wykorzystaniu ogranic
zonych zasobów. Rzadkość zasobów
i koszt alternatywy. Substytucja i alokacja czynników produkcji. Mikro-
i makroekonomia. Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna.
2.
Geneza nowożytnej teorii gospodarowania. Główne kierunki rozwoju współczesnej
myśli ekonomicznej (neoklasycyzm, neoliberalizm, neokeynesizm) - przesłanki,
założenia i implikacje światopoglądowe. Rozwój poznawczych funkcji ekonomii na
tle współczesnych problemów gospodarczych. Istota i granice aplikacji wyników
badań ekonomicznych.
3.
Narzędzia analizy ekonomicznej. Wielkości nominalne i realne. Zmiany wartości
pieniądza w czasie. Modele ekonomiczne.
4.
Popyt, podaż i rynek. Ceny równowagi rynkowej. Kontrola cen. Cenowa i dochodowa
elastyczność popytu.
5.
Podstawy teorii funkcjonowania przedsiębiorstwa. Organizacja przedsiębiorstwa.
Teoria praw własności. Akcyjny system własności. Sprawozdania finansowe
przedsiębiorstwa. Narzędzia oceny działalności przedsiębiorstwa. Metody wyceny
wartości przedsiębiorstwa.
6.
Rozwinięta teoria podaży. Prawo malejących przychodów. Korzyści i niekorzyści
skali produkcji. Zasada warunków krańcowych. Warunki krańcowe a koszty
historyczne.
7.
Struktury rynku. Skrajne przypadki struktury rynku. Przedsiębiorstwa użyteczności
publicznej. Konkurencja niedoskonała. Teoria gier a współzależne decyzje
przedsiębiorstw oligopolistycznych. Teoria i praktyka polityki antymonopolistycznej.
Teoria rynków spornych.
8.
Rynki czynników produkcji. Popyt i podaż czynników produkcji. Kapitał ludzki,
dyskryminacja i związki zawodowe. Ograniczona elastyczność rynków pracy.
Funkcjonalny i podmiotowy podział dochodów we współczesnych gospodarkach
rynkowych.
9.
Ekonomiczna teoria niepewności: ryzyko, ubezpieczenia, spekulacje, rynki transakcji
terminowych. Współczesne rynki finansowe. "Kasyno" a teoria rynków efektywnych.
10.
Podstawy ekonomii dobrobytu. Równość a efektywność. Zawodność rynku. Rola
rządu w gospodarce. Podatki i wydatki publiczne. Elementy teorii wyboru
publicznego.
Literatura podstawowa
1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, PWE, W-wa 2007.
2.
P. Smith, D. Begg, Ekonomia, Zbiór zadań, PWE, W-wa 1994.
3. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 1, PWN, W-wa 2004.
4. J. Sloman, Podstawy ekonomii, PWE, W-wa 2001.
5. M. Blaug, Teoria ekonomii
. Ujęcie retrospektywne, PWN, W-wa 2007.
73
Literatura uzupełniająca
J. K. Galbraith, Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna, PWE, W-wa
1991.
Szermierze wolności. Od Adama Smitha do Miltona Friedmana, Wydawnictwo
Arkana, Kraków 2003.
T. Gruszecki, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, W-wa, 2002.
G. S. Becker, Ekonomiczna teoria zach
owań ludzkich, PWN, W-wa 1990, r. II, III,
IV, V.
F. A. von Hayek, Indywidualizm i porządek ekonomiczny, wyd. Znak, Kraków
1998.
1. O. E. Williamson, Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, PWN, W-wa, 1998.
Opracował: dr Tadeusz Ślęzak
HISTORIA POLSKI
Ramowy program studiów dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Upadek I Rzeczypospolitej –
przyczyny polityczne, gospodarcze, społeczne
i kulturowe. Polityka Austrii, Rosji i Prus wobec zabranych ziem polskich 1795-1807.
Polskie dążenia niepodległościowe a rewolucyjna i napoleońska Francja. - Księstwo
Warszawskie. Sprawa polska na Kongresie Wiedeńskim.
2.
Podstawowe problemy społeczne na terenie ziem polskich w XIX w. - przebieg
kapitalistycznego prz
ekształcenia. Stopniowa likwidacja struktur stanowych –
malejąca rola szlachty. Proces likwidacji poddaństwa chłopów i uwłaszczenia –
reformy józefińskie w Galicji, formalne zniesienie poddaństwa w 1807 r. w Księstwie
Warszawskim, reformy pruskie, rabacja
i uwłaszczenie w zaborze austriackim,
uwłaszczenie w Królestwie Polskim. Likwidacja ograniczeń cechowych, rozwój
gospodarki kapitalistycznej, robotnicy.
3. Ruchy narodowo-
wyzwoleńcze po 1815 r. Romantyczna wizja walki o niepodległość i
własną państwowość. Konspiracja w Królestwie Polskim. Powstanie Listopadowe,
jego przyczyny i skutki. Wielka Emigracja. Liberum conspiro. Próba
ogó
lnonarodowego powstania i rabacja chłopska. Wiosna Ludów na ziemiach
polskich. Aleksander II i margrabia Wielopolski. Powstanie Styczniowe.
4.
Liczba ludności i gęstość zaludnienia w końcu XIX w. Procesy urbanizacyjne.
Rolnictwo.
Struktura własności. Kryzys rolnictwa w latach 80 – tych XIX w. Przemysł
i handel. Procesy koncentracji i monopolizacji produkcji –
Górny Śląsk, Królestwo
Kongre
sowe. Przemysł na terenie W. Księstwa Poznańskiego i Pomorza. Protekcyjna
polityka władz rosyjskich a rozwój przemysłu w Królestwie Kongresowym. Główne
ośrodki przemysłowe i ich charakter. Niedorozwój gospodarczy Galicji. Zagłębie
Krakowskie, przemysł naftowy, przemysł spożywczy. Przyczyny niedorozwoju.
Procesy narodotwórcze na terenie etnicznych i historycznych ziem polskich,
kształtowanie się nowoczesnych narodów litewskiego, białoruskiego i ukraińskiego.
O
drodzenie narodowe polskie na terenie Górnego Śląska oraz Warmii, Powiśla
74
i Mazur. Polityka państw zaborczych wobec Polaków. Powstanie nowoczesnych
masowych ruchów politycznych – nacjonalizmu, ruchu ludowego, socjalizmu.
Rewolucja 1905 -
1907 w Królestwie Polskim i ukształtowanie się ideologii
niepodle
głościowej Józefa Piłsudskiego.
5.
Polskie partie i ruchy polityczne wobec utworzenia się dwóch bloków militarnych.
Państwa zaborcze i ich sojusznicy wobec Polaków w pierwszym okresie wojny.
Aktywiści i pasywiści. Powstanie Legionów, ich kadra, organizacja i szlak bojowy.
Akt 5 listopada 1916 r. -
umiędzynarodowienie sprawy polskiej. Kryzys przysięgowy i
dalsze losy Legionów. Zabiegi Romana Dmowskiego wobec Ententy –
działalność
Komitetu Narodowego Polskiego. Sprawa polska a rewolucja rosyjska. Upadek
państw centralnych – jego skutki na terenie ziem polskich.. Działania Rady
Regencyjnej w Warszawie –
uwolnienie i przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy.
Utworzenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego. Reformy społeczne rządu
Moraczewskiego. Kompromis z endecją. Utworzenie rządu Ignacego Paderewskiego.
Wybory do Sejmu w styczniu 1919 i ich wynik.
6. Walka o granice Rzeczypospolitej. „Prometejska” koncepcja Polski Józefa
Piłsudskiego a program narodowodemokratyczny w sprawie granicy wschodniej
i zachodniej. Galicja wschodnia – walki o Lwów i ich kontynuacja. Walka
z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński. Powstanie wielkopolskie – rozejm w Trewirze.
Kampania wiosenna 1919 r. na w
schodzie. Początek starć z Rosją radziecką – polityka
Piłsudskiego w drugiej połowie 1919 r. w tej sprawie. Przymierze z Petlurą i marsz na
Kijów. Losy wojny polsko-
bolszewickiej. Stosunek Niemiec i państw Ententy do
wojny. Bitwa warszawska i ofensywa polska. Konflikt Polski i Litwy o Wilno. Pokój
ryski. Sprawy polskiej granicy zachodniej podczas konferencji w Wersalu
i rozstrzygnięcia graniczne. Plebiscyt na Warmii, Powiślu i Mazurach. Propagandowa
i zbrojna walka o Górn
y Śląsk- powstania i plebiscyt.
7.
Układ sceny politycznej w latach 1919-1926. Odejście Józefa Piłsudskiego z czynnego
życia politycznego. Pierwsi prezydenci. Rząd Chjeno-Piasta Wincentego Witosa.
Problemy gospodarcze -
inflacja, wzrost niezadowolenia społecznego. Kryzysowa
jesień 1923 roku. Rządy Władysława Grabskiego i Aleksandra Skrzyńskiego.
S
ejmowładztwo, krytyka ze strony Piłsudskiego. Upadek autorytetu Sejmu i systemu
parlamentarnego. Obawy przed prawicowym zamachem stanu. Zagadnienie
nierównomierności rozwoju i proces integracji ekonomicznej państwa. Losy reformy
rolnej. Inflacja –
jej skutki gospodarcze i społeczne. Reforma walutowa Grabskiego.
Wojna celna z Niemcami –
jej skutki. Mniejszości narodowe w Polsce
międzywojennej.
8.
Polityczne okoliczności i przebieg zamachu stanu w maju 1926 roku. Sanacja –
charakterystyka ideowa i organizacyjna. BBWR; wybory 1928 roku. Prosperita
ekonomicz
na po 1926 r. Walka Józefa Piłsudskiego z opozycją parlamentarną –
znaczenie wydarzeń 1930 r. Polska krajem autorytarnym? Wielki kryzys – polityka
gospodarcza rządu. Etatyzm i ingerencja państwa w gospodarkę. Walka polityczna
wewnątrz obozu sanacyjnego po śmierci Józefa Piłsudskiego – ustalenie się grupy
przywódczej. Próba zbliżenia się do skrajnych ugrupowań obozu narodowego. Polska
polityka zagraniczna – stosunki z Niemcami i z ZSRR. Polska wobec kryzysu
monachijskiego 1938 r. –
zajęcie Zaolzia. Przemiany obozu narodowego, jego
odejście od parlamentaryzmu. Zjednoczenie ruchu ludowego. Front Morges.
Ugrupowania i partie polityczne wobec zagrożenia niepodległości w 1939 roku.
9.
Kampania wrześniowa 1939 r. Początki konspiracji na terenie okupowanym przez III
Rz
eszę i ZSRR. Konspiracyjne życie polityczne na terenie okupacji niemieckiej –
Polityczny Komitet Porozumiewawczy. Delegatura Rządu na Kraj i jej aparat.
75
Masowy ruch oporu –
tajne szkolnictwo, prasa podziemna, sabotaż gospodarczy.
Działalność zbrojna ZWZ-AK. Powstanie PPR i jej rola polityczna. Polityka
okupantów wobec
podbitych terenów i ich ludności. Hitlerowski i stalinowski aparat
terroru. Zagłada Żydów.
10.
Powstanie emigracyjnego rządu we Francji, jego skład i działalność polityczna
i wojskowa.
Układ Sikorski-Majski i jego następstwa w życiu politycznym na
emigracji. Sprawa granicy ryskiej. Sojusznicy zachodni wobec problemu granic
Polski. Armia polska w ZSRR i jej wycofanie. Sprawa katyńska i zerwanie przez
Stalina stosunków dyplomatycznych z rządem polskim. Utworzenie polskiego ośrodka
politycznego i wojskowego, zależnego od ZSRR. Zmiany polityczne w rządzie
emigracyjnym po śmierci Sikorskiego. Armia Czerwona na terenie Rzeczypospolitej –
powstanie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego i jego działalność. Plan
„Burza” i powstanie warszawskie, jego polityczne konsekwencje. Koncepcje
Stanisława Mikołajczyka. Jałta i jej polityczne konsekwencje. Regularne oddziały
polskie na front
ach II wojny światowej.
11. Manifest PKWN i reforma rolna
. Upaństwowienie przemysłu. Poczdam i nowy kształt
terytorialny państwa polskiego. Przesiedlenia i wysiedlenia. Społeczne
i psychologiczne skutki wojny i przemian własnościowych. Tymczasowy Rząd
Jedności Narodu – powstanie i rozwój Polskiego Stronnictwa Ludowego. Aparat
bezpiecz
eństwa. Zbrojne podziemie. Referendum. Walka obozu „demokratycznego”
z PSL. Wybory sejmowe 1947 r. L
ikwidacja legalnej opozycji. Władysław Gomułka
jako przywódca PPR. Jego upadek i rola Bolesława Bieruta. Proces likwidacji
„jednolitofrontowej” PPS i powstanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Polityczne znaczenie realizacji planów gospodarczych 3-letniego i 6-letniego.
Rozbudowa aparatu bezpieczeństwa i jego miejsce w życiu politycznym. Represje
wobec różnych grup i warstw społecznych. Próba kolektywizacji rolnictwa. Walka
z Kościołem Katolickim – rola porozumienia z 1950 r. Dekrety antykościelne i „non
possumus” prymasa Wyszyńskiego. Klęska planu 6-letniego. II Zjazd PZPR w 1954
roku. Sprawa „Światły”. Załamanie ideowe i gospodarcze systemu stalinowskiego.
„Odwilż” 1955 roku. XX Zjazd KPZR i jego reperkusje w Polsce = śmierć Bieruta.
Układ sił w KC PZPR. „Puławianie” i „Natolińczycy”. Strajk poznański. Powrót
Władysława Gomułki – VII Plenum KC PZPR. ZSRR wobec wydarzeń w Polsce.
Znac
zenie przełomu październikowego.
12. Miejsce Polski w „obozie socjalistycznym” i jej polityka zagraniczna. Stopniowe
odchodzenie od zdobyczy 1956 roku –
bunt elit. Środowisko liberalne w PZPR.
Kształtowanie się opozycji intelektualistów. Rola ośrodków emigracyjnych. Wielka
n
owenna kardynała Wyszyńskiego. Rywalizacja z Kościołem o rząd dusz – obchody
tysiąclecia Polski. Stopniowe pogarszanie się sytuacji gospodarczej. Mieczysław
Moczar i „partyzanci”. Wojna na Bliskim Wschodzie i problem „syjonizmu”.
Wydarzenia marcowe 1968 r. i ich konsekwencje polityczne. Polska wobec kryzysu
czechosłowackiego. Wydarzenia na Wybrzeżu i upadek Gomułki. Ekipa Gierka, jej
hasła polityczno-gospodarcze. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie –
jej skutki. Propaganda sukcesu – „budowa dr
ugiej Polski”. Formowanie się opozycji
politycznej. Kryzys polityczny i gospodarczy 1976 r. KOR i inne ugrupowania jako
opozycja działająca jawnie. Nieudana próba manewru gospodarczego i politycznego.
Wzrastająca rola ideowa i polityczna Kościoła. Papież Polak i jego przyjazd w 1979 r.
Powrót dawnych w
artości – kryzys ideowy systemu.
13. Lato 1980 r.-
strajki ekonomiczne przeradzające się w polityczne. Rola Stoczni
gdańskiej i szczecińskiej. Strajk górników. Walka w KC PZPR, odsunięcie Gierka.
Ekipa Kani. Zmien
ny układ sił w KC PZPR między „betonem” a „liberałami”.
76
Porozumienia gdańskie i szczecińskie = rozpad CRZZ i powstanie „Solidarności”. Jej
formy organizacyjne. Walka o rejestrację związku i psucie gospodarki. Osłabienie
państwowego monopolu informacyjnego i rola elity intelektualnej. ”Nobel” dla
Miłosza. „Wejdą – nie wejdą”; niebezpieczeństwo wojskowej interwencji radzieckiej.
Wojciech Jaruzelski jako premier. Prowokacja bydgoska. Sprawa rejestracji NSZZ
Rolników Indywidualnych i organizacji studenckiej. Za
mach na papieża i śmierć
kardynała Wyszyńskiego. Groźby radzieckie wobec Polski. Gorące lato 1981r. I Zjazd
„Solidarności” różnice polityczne wewnątrz związku. Komisarze wojskowi w
zakładach pracy. Słabnąca fala strajków jesieni 1981 r. i radykalizacja działaczy.
Walka o mury. Wprowadzenie stanu wojennego.
14.
Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Internowania i pacyfikacje. Zmiany układu sił
w elicie władzy. Powołanie Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego – linia
porozumienia i walki. Odrodzenie działalności podziemnej – nielegalna prasa i inne
publikacje. Tymczasowa Komisja Krajowa „Solidarności” – rola polityczna Lecha
Wałęsy po uwolnieniu z internowania. Półlegalne i nielegalne struktury
„Solidarności”. Mediacyjna rola Kościoła – II pielgrzymka papieża. Działania
konserwy partyjnej i służb bezpieczeństwa – morderstwo ks. Popiełuszki. Proces
politycznego różnicowania się opozycji.
15. Przemiany w ZSRR a sprawy polskie. Liberalizacja systemu – walka w PZPR
o możliwość kompromisu z opozycją. Rola Kościoła Katolickiego. Strajki 1988 roku.
Rozmowy Kiszczak-
Wałęsa. Dyskusja Wałęsy z Alfredem Miodowiczem.
Porozumienia w Magdalence i wyniki rozmów „okrągłego stołu”. Zmiany
w konstytucji. Rezygnacja z doktryny komunistycznej w gospodarce. Agitacja
przedwyborcza. Wyniki I tury wyborów
. Polityczna klęska obozu rządzącego – wokół
II tury wyborów. „Wasz prezydent i nasz premier” –
powstanie koalicyjnego rządu
Tadeusza Mazowieckiego. Bilans okresu Polski Ludowej.
Literatura podstawowa
1. S. Kieniewicz, Historia Polski 1795-1918, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa
1996, wyd. 8 popr.
2.
J. Topolski, Polska XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.
3. Cz. Brzoza, Polska w cz
asach niepodległości i II wojny światowej(1918-1945), t. 9
Wielka Historia Polski, FOGRA Oficyna Wydawnicza, Kraków 2001.
4. W. Roszkowski, Historia Polski 1914-2001, Wydanie 9 rozszerzone, PWN Warszawa
2002.
5. J. Skodarski, Zarys historii gospodarczej Polski do 1939 r., PWN Warszawa-
Łódź
1995.
6.
J. Kaliński, Gospodarka Polski w latach 1944-1989. Przemiany strukturalne.
P
aństwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1995.
7.
Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVII – XX w.),
red. A. Pilch, PWN, Warszawa 1984.
8.
M. Śliwa, Polska myśl polityczna w I połowie XX wieku, Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, Wrocław 1993.
9.
Wł. Mędrzecki, S. Rudnicki, J. Żarnowski, Społeczeństwo polskie w XX wieku,
Instytut Historii PAN, Warszawa 2004.
10.
J. Garliński, Polska w okresie II wojny światowej, „Bellona”, Warszawa 1994.
11.
Paczkowski, Pół wieku dziejów Polski. Wyd. V rozszerzone, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2005.
77
12.
H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. Łepkowski, T. Nałęcz, Losy państwa i narodu, „Iskry”
Warszawa 1992.
Literatura uzupełniająca
1. S.
Kieniewicz, A. Zahorski, Wł. Zajewski, Trzy powstania narodowe:
kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk,
wyd. 2 popr.
, Książka i Wiedza, Warszawa 1994.
2. A.
Zamorski, Spór o Stanisława Augusta, Państwowy Instytut Wydawniczy,
Warszawa 1988.
3.
A.F. Grabski, Troski i nadzieje. Z dziejów polskiej myśli społecznej i politycznej XIX
wieku, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1981.
4.
T. Łubieński, Bić się czy nie bić? O polskich powstaniach. Wyd., 3, Wydawnictwo
Literackie, Kraków 1989.
5.
J. Chlebowczyk, O prawie do bytu małych i młodych narodów. Kwestia narodowa
i proces
y narodotwórcze we wschodniej Europie Środkowej w dobie kapitalizmu,
Śląski Instytut Naukowy Katowice, PWN Warszawa – Kraków 1983.
6.
T. Nałęcz, Sprawa polska w I wojnie światowej (w:) Z dziejów Drugiej
Rzeczypospolitej. Praca zbiorowa pod red. A. Garlickiego, Wydawnictwo Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 1986.
7. J.M. Majchrowski,
Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału. Fundacja Centrum
Dokumentacji Czynu N
iepodległościowego, Kraków 2004.
8.
J. Pajewski, Odbudowa państwa polskiego 1914-1918, PWN Warszawa 1985.
9.
M.K. Kamiński, Konflikt Polski z Czechosłowacją (1918-1921) (w:) Odrodzona
Polska wśród sąsiadów 1918- 1921. Redakcja naukowa A. Koryn, Instytut Historii
PAN, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczna w Łowiczu, Warszawa 1995.
10.
G. Łukomski, Walka Rzeczypospolitej o kresy północno-wschodnie 1918-1920.
Polityka i działania militarne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994.
11.
M. Jabłonowski, Z dziejów gospodarczych Polski lat 1918–1939, Wydawnictwo
Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992.
12.
A.Essen, Polska a mała Ententa 1920-1934, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa-Kraków 1992.
13. M. Zgórniak, Europa w przededniu wojny. Sytuacja militarna w latach 1938-1939,
Księgarnia Akademicka, Kraków 1993,
14. B. A. Starkow, Sojusz czy konfrontacja. Kwestia polska w historii stosunków
niemiecko-radzieckich w latach 1933-1937 (w:) Problem granic i obszaru
odrodzonego państwa polskiego 1918-1990, pod redakcją naukową A. Czubińskiego,
Wydawnictwo Naukowe UAM 1992.
15. K. Grünberg, J. Serczyk, Czwarty rozbiór Polski. Z dziejów stosunków radziecko-
ni
emieckich w okresie międzywojennym. Instytut Wydawniczy Zw. Zaw. Warszawa
1990.
16.
J. Tomaszewski, Mniejszości narodowe w Polsce w XX wieku, Warszawa 1991.
17. Najnowsze dz
ieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1950 roku), pod red. J.
Tomaszewskiego, Cz. 1 i 2, Wydawnictwo PWN Warszawa 1993.
18.
M. Pestkowska, Za kulisami rządu polskiego na emigracji, Oficyna Wydawnicza
„Rytm”, Warszawa 2000.
19.
Wł. T. Kulesza, Koncepcje ideowo-polityczne obozu rządzącego w Polsce w latach
1926-
1935, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź, Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, Wydawnictwo 1985.
78
20.
R. Modras, Kościół Katolicki i antysemityzm w Polsce w latach 1933-1939, Kraków
2004.
21. Stefan Rowecki. Wspomnienia i notatki autobiograficzne (1906-1939). Wybór
tekstów Andrzej K. Kunert, Józef Szyrmer, Czytelnik Warszawa 1988.
22. Z
J. Hirsz, Państwo polskie po układzie Ribbentrop-Mołotow, Dom Wydawniczy
„Totus”, Białystok 1991.
23.
G. Górski, Polskie państwo podziemne 1939-1945, Fundacja Archiwum Pomorskie
Armii Krajowej, Toruń 1998.
24. Polska lewica w XX wieku. Historia – ludzie –
idee. Pod red. T. Ślęzaka i M. Śliwy,
Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Kraków 2004.
25. E. Ma
kowski, Poznański Czerwiec 1956. Pierwszy bunt społeczeństwa w PRL,
Wydawnictwo Pozn
ańskie, Poznań 2006.
26. Stan wojenny w Polsce 1981-1983, Pod red. A. Dudka, IPN Warszawa 2003.
27. A.
Skrzypek, Mechanizmy uzależnienia. Stosunki polsko-radzieckie 1944-1952,
Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Al. Gieysztora, Pułtusk 2002.
28.
K. Trembicka, Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym,
Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-
Skłodowckiej, Lublin 2003.
29. A.
Małkiewicz, Wybory czerwcowe 1989, ISP PAN, Warszawa 1994.
30.
J. Żaryn, Dzieje Kościoła Katolickiego w Polsce (1944-1989), „Nenton” Instytut
Historii PAN, Warszawa 2003.
Opracował: prof. dr hab. Tomasz Falęcki
STATYSTYKA
Ramowy program studiów dla kierunku
stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Miejsce i zadania statystyki w procesie badawczym. Statystyka opisowa i statystyka
indukcyjna. Możliwości wykorzystania statystyki i poziom pomiaru. Rodzaje
zmiennych. Podst
awowe symbole w statystyce. Związki przyczynowe. Analiza
tabelaryczna.
2. Statystyka o
pisowa. Wstępna analiza danych. Skala nominalna: odsetki proporcje
i stosunki. Skala porządkowa, wykorzystanie mediany. Porównywanie zbiorowości.
3.
Skala interwałowa: grupowanie danych, liczebności skumulowane. Graficzna
prezentacja danych. Miary tendencji centralnej (średnia, mediana, modalna).
Właściwości średniej i mediany. Średnia harmoniczna i średnia geometryczna.
Rozkład normalny. Skośność rozkładu. Kwartyle, decyle i percentyle. Grupowanie
danych. Obliczanie średniej i mediany dla danych pogrupowanych.
4.
Miary dyspersji: ocena jednorodności zbiorowości. Rozstęp, odchylenie ćwiartkowe,
odchylenie średnie, odchylenie standardowe. Teoretyczna interpretacja odchylenia
stand
ardowego. Inne mierniki: współczynnik zmienności i skośność.
5.
Statystyka indukcyjna. Stwierdzanie zależności między zmiennymi. Etapy testowania
hipotez, postać hipotezy zerowej. Błąd I i II rodzaju. Test dla średnich i proporcji
z jednej próby. Test t Studenta. Centralne twierdzenie graniczne i prawo wielkich
liczb. Testy dla dwóch prób. Test Chi-kwadrat dla tabel 2x2 i tabel wielodzielnych.
Interpretacja wyników. Statystyka w zadaniach.
79
6.
Pomiar siły związku między zmiennymi. Miary oparte na Chi-kwadrat. Analiza
wariancji. Korelacja i regresja. Społeczeństwo polskie w świetle danych
statystycznych. Rozwiązywanie zadań.
Literatura podstawowa
1. H.M. Blalock, Statystyka dla socjologów, PWN, Warszawa 1975.
2. G.A. Ferguson, Y. Takane, Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, PWN,
Warszawa 1999.
3.
J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych, PWN, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca
1. R. Mayntz, K. Holm, P. Hubner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej,
PWN, Warszawa 1985.
2. W. Philips Shively,
Sztuka prowadzenia badań politycznych, Zysk i S-ka
Wydawnictwo, Poznań 2001.
3.
D. Nachmias, Ch. Frankfort Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych,
PWN, Warszawa 2003.
4. J. Górniak, J. Wachnicki, Pierwsze kroki w analizie danych: SPSS for Windows,
SPSS Polska, Kraków 2004.
5. M. Nawojczyk, Przewodnik po statystyce dla socjologów, SPSS Polska, Kraków,
2002.
6.
J. Wywiał, Przykłady wnioskowania statystycznego za pomocą komputerowego
pakietu SPSS, Wydawnictwo PLJ, Warszawa 1994.
7. T. Walczak, Zasady projektowania i
realizacji badań statystycznych, GUS, Warszawa
1999.
8. A. Malarska, Statystyka w zadaniach nie tylko dla psychologów i pedagogów, Wyd.
UŁ, Łódź 1999.
Opracował: dr Grzegorz Foryś
MAKROEKONOMIA
Ramowy program studiów dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Podstawowe problemy makroekonomiczne: wzrost gospodarczy, inflacja, bezrobocie,
ubóstwo, polityka makroekonomiczna. Cele i narzędzia makroekonomii.
2.
System rachunkowości narodowej. Wartość dodana i produkcja finalna w gospodarce.
Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. Nominalny i realny produkt krajowy
brutto. PKB jako miernik poziomu rozwoju gospodarczego i tempa wzrostu
gospodarczego.
3.
Teoria wyznaczania produktu. Model mnożnikowy.
4.
Budżet państwa i polityka fiskalna w modelu mnożnikowym. Modele polityki
fiskalnej. Teoria i praktyka polityki fiskalnej. Dług publiczny.
80
5.
Pieniądz i współczesny system bankowy. Funkcje pieniądza. Wielokrotna ekspansja
wkładu bankowego. Baza monetarna i mnożnik kreacji pieniądza. Funkcje banku
centralnego. Mode
le polityki monetarnej. Monetaryzm i popyt na pieniądz.
6.
Globalna podaż i cykl koniunkturalny. Teorie cyklu koniunkturalnego. Polityczny cykl
koniunkturalny.
7.
Polityka fiskalna i monetarna a deficyt budżetu państwa. Strukturalny i koniunkturalny
deficyt bu
dżetu państwa. Dług publiczny a efekt wypierania kapitału.
8. Bezrobocie: rodzaje i metody pomiaru. Naturalna stopa bezrobocia. Prywatny
i społeczny koszt bezrobocia. Metody ograniczenia bezrobocia w ujęciu ekonomii
podaży i neokeynesistów. Hipoteza histerezy bezrobocia.
9. Inflacja: typy i metody pomiaru. Koszt inflacji. Modele polityki antyinflacyjnej.
Hipoteza dynamicznej niespójności polityki antyinflacyjnej.
10. Wzrost gospodarczy. Czynniki wzrostu gospodarczego. Metody analizy wzrostu
gospodarczego. Granice i koszty wzrostu gospodarczego.
11.
Handel międzynarodowy i teoria korzyści komparatywnych. Teoria integracji
gospodarczej. Struktura bilansu płatniczego i systemy kształtowania kursu
walutowego.
Literatura podstawowa
1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Makroekonomia, PWE, W-wa 2007.
2. P. Smith, D. Begg, Ekonomia, Zbiór zadań, PWE, W-wa 1994.
3. R. E. Hall, J. B. Taylor, Makroekonomia. Teoria, funkcjonowanie, polityka. PWN,
W-wa 2007.
4. P.A. Samuelson, W. D. Nordhaus, Ekonomia 2, PWN, W-wa 2004.
5. J. Sloman, Podstawy ekonomii, PWE, W-wa 2001.
6. M. Blaug, Teoria ekonomii
. Ujęcie retrospektywne, PWN, W-wa 2007.
7. B. Snowdon, H. Vane, P. Wynarczyk, Współczesne nurty teorii makroekonomii, PWN,
W-wa 1998.
Literatura uzupełniająca
1. G. S. Becker, G. N.
Becker, Ekonomia życia, Helion, Gliwice 2006,
2. M. Friedman, Rola polityki pieniężnej, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury.
Wybór tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 260-284.
3. A. Lerner, Finanse funkcjonalne, [w:] Teoria i polityka stabilizacji koniunktury. Wybór
tekstów, PWE, W-wa 1975, s. 176-200.
4. A Wojtyna, Nowoczesne państwo kapitalistyczne a gospodarka, PWN, W-wa 1990.
5. A Wojtyna, Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, [w:] Ekonomista
1/2001.
6. A Wojtyna, Ewolucja keynesizmu a
główny nurt ekonomii, PWN, W-wa 2000.
7. A. Matysiak, Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy, [w:] Ekonomista
4/2000.
8. M. A. Lutz, Economic for the Common Good. Two Centuries of Social Economic
Thought in the Humanistic Tradition, London and New York 1999.
9. S. Kuznets, Wzrost gospodarczy narodów, PWE, W-wa 1976.
10. F. A. von Hayek, Konstytucja wolności, PWN, W-wa, 2006.
11. M. i R. Friedman, Wolny wybór, wyd. Panta, Sosnowiec 1994.
12. J. E. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, PWN, W-wa, 2004.
81
Opracował: dr Tadeusz Ślęzak
DEMOGRAFIA
Ramowy program studiów dla kierunku
stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1.
Demografia, podstawowe pojęcia, koncepcje i metodologia badań. Główne podejścia
teoretyczne w demografii. Działy demografii. Podstawowe kategorie demografii:
cechy populacji, zjawiska ludnościowe, procesy demograficzne. Współczesne
koncepcje procesów demograficznych.
2.
Wybrane zjawiska ludnościowe: reprodukcja ludności, ruch ludności, stan cywilny,
małżeńskość, zachowania i postawy prokreacyjne, umieralność, zachorowalność
i śmiertelność, mobilność przestrzenna, polityka ludnościowa.
3.
Ludność na świecie, w Europie i w Polsce. Przejście demograficzne i przejście
mobilności przestrzennej. Migracje i emigracje w perspektywie globalizacji.
4. Urbanizacja i industrializacja. Struktura demograficzna Polski w okresie realnego
socjalizmu.
5. Procesy migracyjne. Socjo-
psychologiczne teorie migracji. Społeczno-polityczne
uwarunkowania migracji w Polsce. Fale migracji w Polsce.
6. Narodowy Spis Powszechny Ludno
ści i Mieszkań 2002 i Spis Rolny w Polsce,
podstawowe wnioski. Struktura ludności Polski i Świata w perspektywie wybranych
cech (płeć, wiek, wykształcenia, zawód).
7. Miasto –
wieś, struktura demograficzna i procesy zmian. Czynniki wpływające na
zmiany demograficzne Polski. Skutki transformacji systemowej dla podstawowych
danych demograficznych. Dochody gospodarstw domowych, bezrobocie, bieda
i ubóstwo.
8. Rodzina w Polsce -
zmiany i zagrożenia. Rodzina w świetle danych liczbowych.
Zmiana modelu i funkcji rodziny w Polsce.
9. Cudzoziemcy i azylanci w krajach Unii Europejskiej. Perspektywy rozwoju struktury
demograficznej Polski i Europy w ciągu najbliższych dziesięcioleci.
Literatura podstawowa
1. Z. Holzer, Demografia, PWE, Warszawa 2003.
2. M. Okólski, Demografia zm
iany społecznej, Scholar, Warszawa 2004.
3.
M. Okólski, Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym
zarysie, Scholar, Warszawa 2005.
4. J. Kurkiewicz, Podstawowe metody analizy demograficznej, PWN, Warszawa 1992.
Literatura uzupełniająca
1.
Raporty z wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002,
GUS, Warszawa.
2. "Rocznik Demograficzny", GUS, Warszawa –
różne lata.
82
3.
B. Skrętowicz, Oblicze demograficzne Polski 2002. w: Młodzież w kontekście
formowania się współczesnych społeczeństw, TN KUL, Lublin 2004.
4. M. Sobczyk M, Elementy statystyki i demografii, PWE, Warszawa 1992.
5.
M. Cieślak (red.), Demografia. Metody analizy i prognozowania, PWN, Warszawa
1992.
6. R. Mydel, Demograficzne problemy Unii Europejskiej 2000 – 2050, Fogra, Kraków
2004.
7.
J.M. Fiszer, Unia Europejska, Unia Europejska a Polska. Dziś i jutro, Wyd. Adam
Marszałek, Warszawa 2003.
8.
Raport o rozwoju społecznym. Polska 2000. Rozwój obszarów wiejskich, (pod
redakcj
ą Krzysztofa Gorlacha), UNDP, Warszawa 2000.
9.
K. Slany, Między przymusem a wyborem, Wyd. UJ, Kraków 1995.
10.
M. Okólski, Teoria przejścia demograficznego, PWE, Warszawa 1990.
11.
R. Lohrmann, Ogólnoświatowe ruchy migracyjne w latach dziewięćdziesiątych.
Analiza współczesnych i przyszłych trendów, [w:] Problemy migracji w Polsce na tle
integracji europejskiej, IPiSS, Warszawa 1994.
12.
W. Anioł, Migracje a bezpieczeństwo europejskie, ISP PAN, Warszawa 1992.
Opracował: dr Grzegorz Foryś
WSTĘP DO NAUKI O POLITYCE
Ramowy program studiów dla kierunku
stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Politologia jako wiedza naukowa i dyscyplina naukowa; politologia a inne nauki
społeczne - ich wzajemne związki na płaszczyznach teoretycznej i metodologicznej;
"czworokąt politologiczny": nauka o polityce a prawo konstytucyjne i filozofia
polityczna.
2. D
ziały nauki o polityce (poddyscypliny) i ich przedmiot.
3.
Podstawowe pojęcia politologii: polityka – wieloznaczności nazwy a przedmiot
politologii.
4.
Podstawowe pojęcia politologii: władza, władza polityczna, władza państwowa;
władza w wymiarze empirycznym - metody poszukiwania posiadających władzę,
nadużywanie władzy.
5. Inne kategorie nauki o polityce.
6.
Główne wątki myśli politologicznej od starożytności do czasów współczesnych - od
uniwersalizmu poprzez legalizm i realizm po behawioralizm; postbehawioralna nauka
o polityce.
7.
Metody politologii współczesnej - pluralizm czy monizm metodologiczny; metody:
systemowa, behawioralna, porównawcza, instytucjonalno-prawna, statystyczna
(ilościowa), symulacyjna.
8.
Refleksje końcowe - nauka o polityce w ostatnim półwieczu.
Literatura podstawowa
1.
Antoszewski, R. Herbut (red.), Leksykon politologii, Wrocław: Atla 2, 2002.
83
2.
T. Ball, 1998. „Władza” w: R. Goodin, Ph. Pettit (red.), Przewodnik po współczesnej
filozofii politycznej, Warszawa: KiW, 699-710.
3. A.
Chodubski, Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk: Wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, 1995.
4. A.
Czajowski, „Władza. Analiza pojęcia” w: Studia z teorii polityki, t.1 Wrocław
1999, 31-52.
5. R. E. Goodin, “Nauka o polityce” w: R. Goodin, Ph. Pettit (red.), Przewodnik po
współczesnej filozofii politycznej, 1998, 211-243.
6.
F. Ryszka, Nauka o polityce. Rozważania metodologiczne, Warszawa: PWN, 1984.
7. M. Simlat, „O identyfikacji i demarkacji nauki o polityce uwag kilka” w: Annales
Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica I, Kraków: Wyd.
Naukowe AP, 3-18.
8. P. Sztompka, "Analiza systemowa w naukach politycznych (Próba rekonstrukcji)" w:
K. Opałek (red.). Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych,
Warszawa: PWN, 77-108.
Literatura uzupełniająca
1. J. Baszkiewi
cz, Władza, Wrocław: Ossolineum, 1999.
2.
Z. Bauman. 1964. Wizje ludzkiego świata, Warszawa: PWN.
3.
H. Becker, H. E. Barnes, Rozwój myśli społecznej od wiedzy ludowej do socjologii, t.
1,2, Warszawa: PWN, 1964- 1965.
4. A.
Bodnar (red.), Nauka o polityce. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN, 1974.
5.
M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin: Wydawnictwo
UMCS, 1996.
6. R.A. Dahl. 2000. O demokracji, Kraków-
Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy
Znak - Funkdacja im. S. Batorego.
7. B.
Durzyńska. 1997. Elementy teorii polityki, Gdańsk: Wydawnictwo UG.
8.
V. van Dyke, Wprowadzenie do polityki, Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2000.
9.
T. Klementewicz, Wielkie tematy myśli politycznej i politologicznej, Warszawa:
COM SNP,1989.
10. J. Kowalski, W. Lamentowicz, P. W
inczorek, Teoria państwa i prawa, Warszawa:
PWN, 1981.
11.
S. Lipset, Homo politicus. Społeczne podstawy polityki, Warszawa: Wyd. Naukowe
PWN, 1995.
12.
T. Łoś-Nowak, Politologia w Polsce¸ Toruń: Wydawnictwo A. Marszałek, 1999.
13.
J. Mazur, Politologia chrześcijańska, Częstochowa: „Niedziela”, 2001.
14.
K. Opałek (red), Teoretyczne i metodologiczne problemy nauk politycznych,
Warszawa: PWN, 1975.
15.
S. Ossowski, O strukturze społecznej, Warszawa: PWN, 1982.
16. Nauki polityczne jako dyscyplina akademicka w Polsce (1902-1982), Warszawa:
COM SNP, 1982.
17.
K. Pałecki, Prawo. Polityka. Władza. Warszawa: COM SNP, 1988.
18.
L. Porębski, Behavioralny model władzy, Universitas, Kraków 1996.
19.
H. Przybylski. 1996. Politologia, Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
20. B. Russell. 1997. „Filozofia i polityka” w: Szkice niepopularne, Warszawa: KiW, 19-
39.
21.
F. Ryszka, "Algebra. O władzy, polityce i moralności” ( rozmowa z prof. F. Ryszką)
w: Z. Rykowski, W. Władyka, Sposób myślenia, Warszawa: MAW, 1985, 7-22.
84
22.
M. Simlat, „Podkultura żołnierska. Uwagi o nadużywaniu władzy” w: Tyczyńskie
Zeszyty Naukowe, 2002, nr 2-4, 151-162.
23. L. Strauss, Sokratejskie pytania, Warszawa: Fundacja Aletheia, 1998.
24.
J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2002.
25. P. Sztompka, Socjologia, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002.
26. S.D. Tansey, Nauki polityczne, Zysk i S-ka Wydawnictwo, 1997.
27.
M. Weber, Polityka jako zawód i powołanie, Warszawa: Niezależna Oficyna
Wydawnicza, 1989.
28.
W. Wesołowski. 1995. "Rozumienie polityki wśród polityków" w: W. Wesołowski, I.
Pańków (red.), Świat elity politycznej, Warszawa: Wyd. IFiS PAN, 111-167.
29.
J. Woleński. 1975. “Spór o status metodologiczny nauki o polityce“ w: K. Opałek
(red.), Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, Warszawa: PWN,
32-57.
Opracował: dr Marek Simlat
WSPÓŁCZESNE SYSTEMY POLITYCZNE
Ramowy program studiów dla kierunku
stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1.
Pojęcia: system polityczny, ustrój polityczny, organizacja polityczna społeczeństwa,
przestrzeń społeczna i areny. System polityczny w ujęciu instytucjonalnym,
relacjonalnym i funkcjonalnym.
2.
Historia ustrojów państwowych, geneza wybranych instytucji politycznych.
Współczesne źródła prawa konstytucyjnego.
3.
Cechy współczesnych systemów politycznych. Forma państwa a system polityczny.
Zasady demokracji. Pod
ział systemów ze względu na zasadę koncentracji lub podziału
władzy. Konflikty i podziały socjopolityczne. System partyjny a system polityczny.
4.
Charakterystyka reżimu (systemu) parlamentowo-gabinetowego (Wielka Brytania,
Włochy).
5.
Charakterystyka reżimu (systemu) prezydenckiego (USA).
6. Systemy mieszane –
reżim semiprezydencki (Francja V Republiki), model kanclerski
(Niemcy).
7. Typy demokracji –
pluralizm rozwiązań. Demokracja westminsterska a konsensualna.
Konsensualizm a praktyka polityczna – system komitetowy (Szwajcaria).
8. Charakterystyka procedur demokratycznych. Zasady porównywania demokratycznych
systemów politycznych. Główne zagadnienia teorii i tradycje badawcze.
9.
Prawo wyborcze i warunki realizacji formuły wolnych wyborów. Funkcje wyborów.
Ogólna charakterystyka elementów systemu wyborczego.
10. Organizacja kampanii wyborczych. Wyborcze strategie partii politycznych.
Zachowania wyborcze –
typologia i społeczne uwarunkowania ewolucji struktury oraz
postaw elektoratu.
11. Zagadnienia partycypacji politycznej. Aktywn
ość wyborcza. Referendum. Inicjatywa
i weto ludowe. Prawybory.
85
12.
Arena parlamentarna. Bikameralizm i unikameralizm, struktury wewnętrzne
parlamentów, funkcje parlamentu. Współczesne uwarunkowania składu parlamentu,
status deputowanego.
13.
Instytucja głowy państwa. Współczesne monarchie –wybrane przykłady, tradycyjne
i funkcjonalne
uzasadnienie monarchii. Pozycja ustrojowa prezydenta w różnych
systemach politycznych, a mechanizmy odpowiedzialności konstytucyjnej.
14.
Arena rządowa. Rząd w systemie parlamentarno-gabinetowym, prezydenckim
i semiprezydenckim –
tworzenie i utrzymanie koalicji gabinetowych, współczesne
koalicje gabinetowe w państwach Europy Zachodniej. Struktury rządów i funkcje.
15. Arena administracyjna. Modele administracji publicznej. Rola administracji
w systemie politycznym. Zagadnienie neutralności politycznej urzędników.
16.
Arena korporacyjna. Państwo a grupy interesów. Polityka przetargów industrialnych
/paradygmat korporacyjna a pluralistyczny/.
17. Mechanizmy decyzyjne w demokratycznych systemach politycznych. Przebieg
procesów legislacyjnych. Lobbing we współczesnych parlamentach.
18. Rola i znaczenie opozycji politycznej w demokratycznych systemach politycznych.
Konstytucyjne warunki działania opozycji. Rywalizacja międzypartyjna
w parlamencie i poza parlamentem. Problemy kohabitacji.
19.
Sądownictwo konstytucyjne – model europejski i model amerykański. Organizacja
sądownictwa konstytucyjnego. Formy kontroli. Polityka orzecznictwa sądów
konstytucyjnych.
20. Obywatelska kontrola procesu politycznego. Instytucja ombudsmana w wybranych
państwach europejskich (model skandynawski a inne rozwiązania). Inne formy
obywatelskiej aktywności lub obywatelskiego nieposłuszeństwa.
21.
Specyfika procesów demokratyzacji państw Europy Środkowej i Wschodniej
w perspektywie historyczno-
porównawczej (Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia
i Bułgaria, republiki nadbałtyckie). Rola kultury politycznej w procesach
kształtowania systemu politycznego.
22.
Procesy demokratyzacji i rozwiązania ustrojowe państw nieuropejskich (np. Indie,
Japonia, Meksyk).
23.
Współczesne modele państw autorytarnych. Ideologiczne i polityczne przesłanki
autorytaryzmu. Reżimy wojskowe.
24.
Systemy teokratyczne. Zasady ustrojowe państw kultur islamu.
25.
Problemy modernizacji ekonomicznej a politycznej na przykładzie systemu
politycznego Chin.
26.
Ostatnie przyczółki totalitaryzmu – model ustrojowy i praktyka polityczna w Korei
Północnej lub na Kubie. Uwarunkowania zmiany systemowej.
Literatura podstawowa
1.
Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.
2. Ant
oszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa
2006.
3.
Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współcz4esnych państw
demokratycznych, Zakamycze 2004.
4. Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych,
Warszawa 2004.
5.
Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Zakamycze 2005.
6.
System polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, P. red. M. Sokoła i M.
Żmigrodzkiego, Lublin 2005.
86
Literatura uzupełniająca
1.
Azja Wschodnia na przełomie XX i XXI wieku. Przemiany polityczne i społeczne, p.
red. K. Gawlikowskiego, Warszawa 2004.
2. Budge I., Newton.K, i in., Polityka nowej Europy. Od Atlantyku do Uralu, Warszawa
1999.
3.
Główne kultury prawne współczesnego świata, [poszczeg. rozdz. oprac. B. Banaszak
et al.]. Warszawa 1995.
4. Guy Peters B., Administracja publiczna w systemie politycznym, Warszawa 1999.
5. Haman J., Demokracja, decyzje, wybory, Warszawa 2003.
6. Kitab S., Wybrane zagadnienia klasycznego ustroju politycznego w islamie,
Bydgoszcz 2004.
7. Ludwikowska A
.M., Sądownictwo konstytucyjne w Europie Środkowo-Wschodniej,
Toruń 2002.
8. Marczewska-
Rytko B., Demokracja bezpośrednia, Lublin 2001.
9.
Negocjacje: droga do paktu społecznego. Doświadczenia, treść, partnerzy, formy,
Warszawa 1995.
10. Olson D.M., Demokratyczne instytucje legislacyjne, Warszawa 1998.
11. Opozycja parlamentarna, p. red. E. Zwierzchowskiego, Warszawa 2000.
12.
Powell B.G., Wybory jako narzędzie demokracji. Koncepcje większościowe
i proporcjonalne, Warszawa 2006.
13.
Prezydent w państwach współczesnych, pod red. J. Osińskiego, Warszawa 2000.
14.
Rousseau D., Sądownictwo konstytucyjne w Europie, , Warszawa 1999.
15.
Rządy w państwach Europy, p. red. E. Zielińskiego i I Bokszczanin, Warszawa 2003
i in.
16.
Sroka J., Europejskie stosunki przemysłowe w perspektywie porównawczej, Wrocław
2000.
17.
Systemy polityczne wybranych państw, pod red. K. A. Wojtaszczyka, Warszawa
2004.
18.
Wiatr J.J., Europa pokomunistyczna. Przemiany państw i społeczeństw po 1989 roku,
Warszawa 2006.
19. Wolff-
Powęska A., Oswojona rewolucja. Europa Środkowo-Wschodnia w procesie
demokratyzacji, Poznań 1998.
20.
Zieliński, E., Bokszczanin, I., Zieliński, J., Referendum w państwach Europy,
Warszawa 2003.
Serie:
Konstytucje państw współczesnych, Wydawnictwo Sejmowe.
Systemy konstytucyjne państw współczesnych, Wydawnictwo Sejmowe.
Historie państw XX wieku, Wydawnictwo Trio.
Opracowała: dr Magdalena Mikołajczyk
ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE
Ramowy program studiów dla kierunku
stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
87
1.
Pojęcie organizacji międzynarodowej. Terminologia organizacji międzynarodowych.
Międzynarodowe organizacje międzypaństwowe. Międzynarodowe organizacje
pozarządowe. Organizacje międzynarodowe od średniowiecza do XX wieku
(do 1945 r.).
2.
Podmiotowość prawna organizacji międzynarodowej. Podmiotowość traktatowa.
Kompeten
cje organizacji międzynarodowej. Przedstawicielstwo. Siedziba Organizacji.
Finansowanie organizacji międzynarodowych. Statut organizacji międzynarodowych.
Sposoby podejmowania decyzji. Członkostwo w organizacjach międzynarodowych.
Klasyfikacja organizacji
międzynarodowych. System instytucjonalny organizacji
międzynarodowej.
3.
Geneza, historia, struktura i założenia ideowe Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Międzynarodowy Trybunał Karny. Budżet ONZ. Misje pokojowe. Nowe cele
i kierunki działania. Rada Bezpieczeństwa ONZ. Rola Polski w ONZ.
4.
Geneza, historia, struktura i założenia ideowe Unii Europejskiej. Trzy filary UE.
Prawo pierwotne a prawo wtórne UE w aspekcie nadrzędności prawa wspólnotowego
nad prawem krajowym.
5.
Regionalne europejskie organizacje międzypaństwowe na przykładzie Rady Europy,
Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
6. Geneza,
cele i struktura międzynarodowych organizacji finansowych,
Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy.
7. NATO - geneza polityczna organizacji. Traktat Waszyngt
oński. Ideowe podstawy
sojuszu. Podstawowe zasady działania NATO. Droga Polski do NATO. Struktury
polityczne NATO - reprezentacje narodowe, komitety, centralne instytucje
wykonawcze-
sekretarz generalny, Rada Północnoatlantycka. Struktury wojskowe.
Instytucje afiliowane.
8.
Międzynarodowe organizacje pozarządowe, zajmujące się obroną praw człowieka -
Amnesty International. Międzynarodowe organizacje pozarządowe, zajmujące się
pomocą humanitarną, zdrowotną, opieką nad uchodźcami – Czerwony Krzyż.
Międzynarodowe organizacje pozarządowe, zajmujące się ochroną środowiska
naturalnego – Greenpeace.
9.
Międzynarodowe organizacje pozarządowe intelektualistów i artystyczne.
Literatura podstawowa
1.
A. J. Madera, Organizacje międzynarodowe - wybrane zagadnienia, Kraków-Rzeszów
2006.
2. W. Morawiecki,
Funkcje organizacji międzynarodowej, Warszawa 1971.
3.
E. Chrabonszczewska, Międzynarodowe organizacje finansowe, Warszawa 1993.
4.
Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota, mechanizmy działania, zasięg,
pod red. T. Łosia-Nowaka, Wrocław 1997.
5.
Polska w organizacjach międzynarodowych, pod red. St. Przymierza i I. Popiuk-
Rysinskiej, Warszawa 2002.
6. Prawo Europejskie dla politologów, pod red. T.
Ślęzaka i A. Madery, Kraków 2005.
Literatura uzupełniająca
1. J. Barcz, Organizacja ponadna
rodowa „Sprawy Międzynarodowe” 1991, nr 7-8.
2.
G. Grabowska, Funkcjonariusze międzynarodowi, Katowice 1998.
88
3. A.
Madera, Polska w aspekcie integralności z Unią Europejką, ”Rocznik Wschodni”
Rzeszów-Kraków, 2005, nr 9-10.
4. A.
Marszałek, Suwerenność a integracja europejska w perspektywie historii. Spór o
ist
otę suwerenności i integracji, Łódz 2000.
5.
Wkład ONZ w rozwój życia narodów, pod red. J. Kukułki, I. Popiuk-Rysińskiej,
Warszawa 1997.
6.
J. Ciechański, Znaczenie ONZ dla utrzymania pokoju i bezpieczeństwa
międzynarodowego w świetle Układu z Dayton (w:) Bezpieczeństwo narodowe
i międzynarodowe u schyłku XX wieku, pod red. D.B. Bobrow, E. Haliżaka, R. Zięby,
Warszawa 1997.
7. J. Woroniecki, Reforma ONZ: szanse, kierunki, perspektywy, „Sprawy
międzynarodowe”, 1995,z.1.
8.
H. Okularczyk, Członkostwo organizacji wyspecjalizowanej ONZ, Warszawa 1990.
9.
J. Rydzykowski, Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych, Warszawa 2000.
10. R. Kupiecki, NATO u progu XXI wieku, Warszawa 2000.
11. A. Topik, Polska w NATO – rok pierwszy „Rocznik polskiej polityki zagranicznej”
2000.
12.
R. Zięba, Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego: koncepcje; struktury;
funkcjonowanie, wyd.3, Warszawa, 2001.
13. H. Izdeb
ski, Rada Europy. Organizacja demokratycznych państw Europy i jej
znaczenie dla Polski, Warszawa 1996.
14. A. Popiuk-
Rysińska, Unia Europejska, Warszawa 1998.
15.
M. Chorośnicki, E. Cziomer, Unia Europejska. Integracja i transformacja w Europie,
Kraków 1999.
16.
Geneza i specyfika OECD jako elitarnej organizacji państw zachodu pod red. S.
Michałowskiego, Warszawa 1995.
Opracował: dr Andrzej Madera
HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Ramowy program studiów dla k
ierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Prekursorzy i wizjonerzy integracji europejskiej - Jerzy z Podjebradów, Erazm
z Rotterdamu, Maximilien de Sully, J. Bentham, I. Kant, R. Coudenhove Kalergi,
Aristide Briand.
2.
Wizje zjednoczonej Europy w środowiskach emigracji europejskiej i ruchu oporu
w czasie II wojny światowej: Plan Sikorskiego, projekty konfederacji polsko-
czechosłowackiej i grecko -jugosłowiańskiej.
3.
Społeczne ruchy na rzecz integracji po II wojnie światowej: Ruch na Rzecz
Zjednoczonej Europy, Nowe Ekipy Międzynarodowe Europejska Unia Parlamentarna,
Europejska Unia federalistów.
4. Kongres w Hadze (1948; Kongres Europejski) i utworzenie Rady Europy (1949)
i debaty nad jej rolą w procesie jednoczenia Europy.
5. Plan Schumana
i jego realizacja w postaci Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.
6.
Koncepcje i propozycje emigracji środkowo-europejskiej - Kluby federalistów Europy
89
środkowowschodniej, Intermarium, projekty federacji naddunajskiej. Rola polskiego
“ojca Europy” J. H. Retingera.
7. Fiasko projektów Europejskiej Wspólnoty Obronnej i Europejskiej Wspólnoty
Politycznej (1952-1954)
8. W poszukiwaniu sposobów przyspieszenia integracji europejskiej - debaty
i negocjacje w sprawie Traktatów Rzymskich - ustalenia konferencji w Messynie
(EWG i Euratom).
9.
Wspólnoty europejskie wobec wysuniętej przez Wielką Brytanię alternatywy
w postaci strefy wolnego handlu -
początki EFTA (1960).
10. Koncepcje “Europy Nar
odów” generała de Gaulle’a i wpływ jego polityki na kształt
EWG.
11. Wi
zje współpracy Wschód-Zachód w świetle postanowień Konferencji
Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE).
12. Kierunki reform instytucji europejskic
h w latach siedemdziesiątych
i osiemdzi
esiątych.- Projekt Spinelliego. Wypracowanie Jednolitego Aktu
Europejskiego (1985).
13. Reakcje Wspólnot Europejskich na upadek systemu komunistycznego: dylemat
pogłębienia i rozszerzenia. Geneza Traktatu o Unii Europejskiej (Traktat
z Maastricht – 1992).
14. In
icjatywy i propozycje państw postkomunistycznych w okresie starań o akcesję do
Unii Europejskiej. Geneza CEFTA i Grupy Wyszehradzkiej.
15. Innowacje traktatów amsterdamskiego i nicejskiego.
16.
Piąte rozszerzenie
17.
Założenia konstytucji europejskiej i oczekiwania z nią związane.
Literatura podstawowa
1.
Bokajło W., Federalizm. Teorie i koncepcje, Wyd. Uniw. Wrocławskiego Wrocław
1998
2.
Łaptos J., Prażuch W., Pytlarz A., Historia Unii Europejskiej, Albatros Kraków 2003.
3.
Łastawski K. Historia integracji europejskiej, Warszawa 2006.
4.
Marszałek Antoni (red.), Integracja Europejska, Wydawnictwo Uniw. Łódzkiego,
Łódź 2006.
Literatura uzupełniająca
1. Ciamaga L. i in., Unia Europejska, PWN Warszawa 1997.
2. Czajkowski M., Cziomer E., Stanowisko Unii Europejskiej wobec Polski i jej
sąsiadów w przededniu rozszerzenia, Wyd. Dante Kraków 2003
3.
Kłoczowski J., Łukasiewicz S.(red.), O nowy kształt Europy, Instytut Europy
środkowo-wschodniej Lublin 2003.
4.
Łaptos J., Europa jedna czy dwie? Projekty i koncepcje integracji europejskiej
w latach 1944-1950, Abrys Kraków 1994.
5. Mielczarek D, Pozycja i rola Unii Europejskiej w stosunk
ach międzynarodowych,
Warszawa 2003.
6. Miklaszewski S., Unia Europejska a interesy ekonomiczne krajów Grupy
Wyszehradzkiej, PAN Kraków 1997.
7. Popowicz K. Podstawy instytucjonalno-prawne Unii Europejskiej Warszawa 1998.
8.
Sweemey J., Van Gerwen J., Chrześcijaństwo a integracja europejska, WAN Kraków
1997.
90
9. Urwin D., The Community of Europe. History of European Integration since 1945,
Longman, London-New York 1995.
10.
Zięba R., Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych, Scholar,
Warszawa 2003.
Opracował: prof. zw. dr hab. Józef Łaptos
INSTYTUCJE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
Ramowy program studiów dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Integracja w Europie - integracja w ramach wspólnot gospodarczych i innych
organizacji; czynniki i motywy integracji gospodarczej - europejska kultura polityczna
i Europa po II wojnie światowej; symbolika Unii Europejskiej.
2.
Integracja a suwerenność państw narodowych - teorie integracji: federalizm,
konfederalizm, funkcjonalizm, neofunkcjonalizm, transakcjonizm; „Ojcowie Europy”;
etapy i dynamika integracji -
od EWWiS do Unii Europejskiej 25 państw; koncepcje
dotyczące przyszłości Unii Europejskiej i jej instytucji.
3. Instytucje integracji europejskiej -
podział; Rada Europejska i prezydencja w UE.
4.
Główne organy wspólnotowe - Parlament Europejski: historia, eurowybory
w poszczególnych państwach członkowskich i w Polsce, trojaka struktura Parlamentu
i jego podstawowe funkcje; Rzecznik Praw Obywatelskich Unii Europejskiej.
5.
Główne organy wspólnotowe: Rada Unii Europejskiej - struktura, zadania, sposoby
podejmowania decyzji, Komisja Europejska -
powoływanie, budowa i zadania,
Trybunał Rewidentów Księgowych.
6. Organy pomocnicze Wspólnoty - Komitet Gospodarczo-
Społeczny i Komitet
Regionów jako instytucje przedstawicielskie społeczeństw państw Unii; regiony
i euroregiony.
7. Inne instytucje wspólnotowe - agencje Unii Europejskiej i agencje Wspólnoty;
instytucje Unii Gospodarczej i Walutowej - Europejski Instytut Walutowy, Europejski
Bank Centralny; wspólna waluta; pozostałe instytucje.
Literatura podstawowa
1. J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskie. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2003.
2.
J. Ruszkowski, E. Górnicz, M. Żurek, Leksykon integracji europejskiej, Warszawa
2004.
3.
M. Simlat, „System instytucjonalny Unii Europejskiej” w: T Ślęzak, A, Madera (red.),
Prawo europejskie dla politologów. Zagadnienia systemowe, Rzeszów-Kraków 2005.
4. W. Weidenfeld, W. Wessels, Europa od A do Z, Gliwice 2002.
Literatura
uzupełniająca
1.
S. Bielański, T. Biernat (red.), Wokół problematyki integracji europejskiej, Toruń
1999.
2. Z.M. Doliwa-
Klepacki, Integracja europejska, Białystok 2000.
3. Drogi do Unii Europejskiej, Warszawa 2000.
4.
P. Gulczyński, B. Loba (red.), Tożsamość Polaków w przyszłej Europie, Warszawa
2002.
91
5.
J. Habermas, Obywatelstwo a tożsamość narodowa. Rozważania nad przyszłością
Europy, Warszawa 1993.
6. K. Kowalski, Europa: mity, modele, symbole, Kraków 2002.
7.
J. Marszałek-Kawa, Struktura i funkcjonowanie Parlamentu Europejskiego, Toruń
2002.
8. D, Milczarek, A. Nowak (red.). Integracja europejska. Wybrane problemy, Warszawa:
2003.
9.
J.D. Mouton, Ch. Soulard, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Lublin
2000.
10.
J. Łaptos, W. Prażuch, A. Pytlarz, Historia Unii Europejskiej, Kraków 2003.
11. Strony internetowe (np.: www.cie.gov.pl; www.msz.gov.pl; http://europa.eu.int)
12. Traktaty europejskie, Bydgoszcz-Warszawa 2003.
Opracował: dr Marek Simlat
WYCHOWANIE FIZYCZNE
Ramowy program studiów dla kierunku stosunki międzynarodowe
TEMATYKA
1. Cele wychowania fizycznego i metody nauczania ruchu –
praktyczne przykłady.
2.
Praktyczne zastosowanie różnorodnych form organizacyjnych w wychowaniu
fizycznym.
3.
Zasób ćwiczeń kształtujących i ćwiczeń do muzyki z zastosowaniem przyborów
(gumki,
piłki, obręcze, ringo, woreczki itp.)
4.
Elementy gimnastyki podstawowej: metodyczne nauczanie ćwiczeń zwinnościowo-
akrobatycznych (przewrotów z różnych pozycji wyjściowych, stania na rękach,
przerzutu bokiem), ćwiczeń w zwisach i podporach.
5.
Gry zespołowe, zasady ich organizacji i przepisy: a) piłka siatkowa – doskonalenie
sposobów poruszania się, podania górne i dolne, zagrywka, wystawianie piłki,
blokowanie, elementy taktyczne; b) piłka koszykowa – kozłowanie, podania, rzuty do
kosza z miejsca i w biegu.
6.
Elementy tańców narodowych, tańce i zabawy integracyjne w tym krótkie układy
choreograficzne.
7.
Zabawy i gry ruchowe ich funkcje i podziały.
8.
Udział studentów w przygotowaniu gier i zabaw ruchowych, gier drużynowych
i
zabaw zespołowych.
9. Podstawowe elementy z zakresu lekkiej atletyki – biegi, rzuty, skoki – realizowane w
postaci gier drużynowych i terenowych.
10.
Nauka pływania: ćwiczenia i zabawy oswajające z wodą, metodyczne nauczanie
pływania różnymi stylami. Doskonalenie umiejętności pływania.
Literatura
1. Bondarowicz M, Staniszewski T. (2003) „Wielka ksi
ęga zabaw i gier ruchowych”
część I i II. Wyd. B.K. Wrocław.
2.
Huciński T., Lekner I. (2001). Koszykówka – podręcznik dla trenerów, nauczycieli
i studentów. Wyd. BK, Wrocław.
92
3.
Dybińska E. 1992. Wójcicki A. Wskazówki metodyczne do nauczania pływania.
AWF, Kraków
4. Janikowska - Siatka M, Skr
ętowicz E, Szymańska E. (1999,2004) „Zabawy i gry
ruchowe na lekcjach wf i festynach sportowo-rekreacyjnych” WSiP Warszawa.
5.
Kuźmińska O., Popielawska M. 1995. Taniec-Rytm-Muzyka. Wyd. Skr. AWF,
Poznań.
6. Mazurek L. 1980. Gimnastyka podstawowa, wyd. III, sport i Turystyka, Warszawa.
7.
Mielniczuk M. Staniszewski T. 1999. Stare i nowe gry drużynowe. Wydawnictwo
Telbit, Warszawa.
8.
Stach U. Huciński T., Kelner I. 2001. Koszykówka - Podręcznik dla trenerów,
nauczycieli i studentów” Wydawnictwo BK,
Wrocław.
9. Trze
śniowski R. (1995) „Zabawy i gry ruchowe” WSiP Warszawa.
10. Uzarowicz J. (2003). Siatkówka, –
co jest grane? Wyd. BK, Wrocław.
Opracowała: mgr Krystyna Sterkowicz
JĘZYKI OBCE
S
ylabusy poszczególnych kursów będą tworzone przez lektorów na postawie stopnia
zaawansowania językowego studentów.