Program instruktażu stanowiskowego sprzedawca

2/4.I.5. Szkolenie w dziedzinie BHP

Program instrukta¿u stanowiskowego

Stanowisko pracy:

sprzedawca w sklepie osiedlowym (do 300 m

)

Les³aw Zieliñski

Rozdzia³ 2/4.I.5.

2. Szkolenia

2/4.I.5. Instrukta¿ stanowiskowy – sprzedawca w sklepie osiedlowym

maj 2006

Spis treœci

1. Podstawy opracowania programu . . . . . . . . . . . . . .

2. Cel szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Uczestnicy szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Sposób organizacji szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Plan instrukta¿u stanowiskowego – sprzedawca . . .

6. Treœæ instrukta¿u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.1. Warunki œrodowiska pracy . . . . . . . . . . . . . . .

6.2. Zagro¿enia wystêpuj¹ce podczas wykonywania

prac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.3. Sposoby ochrony przed zagro¿eniami. . . . . . .

6.4. Pokaz przez instruktora sposobu wykonania

pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6.5. Próbne wykonania us³ugi przez pracownika

pod nadzorem instruktora. . . . . . . . . . . . . . . .

6.6. Samodzielne wykonanie us³ugi przez pracownika

pod nadzorem instruktora. . . . . . . . . . . . . . . .

6.7. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania

us³ugi przez pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzglêdniono ustawê z 24.8.1991 r. o ochro-
nie przeciwpo¿arowej (tj. Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, ze zm.) oraz nastêpuj¹ce
rozporz¹dzenia reguluj¹ce bezpieczeñstwo i higienê pracy:

Ministra Gospodarki i Pracy z 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie
bhp (tj. Dz.U. Nr 180. poz. 1860, ze zm.),

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bhp (tj. Dz.U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650),

Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji z 16.6.2003 r. w sprawie ochrony
przeciwpo¿arowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (tj.
Dz.U. Nr 121, poz. 1138),

Ministra Pracy i Polityki Spo³ecznej z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy rêcznych
pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),

Ministra Gospodarki z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagañ dla
œrodków ochrony indywidualnej (Dz.U. Nr 259, poz. 2173),

maj 2006

OPINIE

Rozdział 2/4.I.5.

Ministra Zdrowia z 26.4.2004 r. w sprawie wymagañ higieniczno-sanitarnych
w zak³adach produkuj¹cych lub wprowadzaj¹cych do obrotu œrodki spo¿yw-
cze (Dz.U. Nr 104, poz. 1096),

Rady Ministrów z 1.12.1990 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych m³odocia-
nym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. Nr 200,
poz. 2047, ze zm.),

Rady Ministrów z 10.9.1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uci¹¿liwych
lub szkodliwych dla zdrowia kobiet. (Dz.U. Nr 114, poz. 545, ze zm.),

Ministra Zdrowia z 19.12.2002 r. w sprawie wymagañ higieniczno-sanitarnych
zak³adów i wymagañ dotycz¹cych higieny w procesie produkcji i w obrocie ar-
tyku³ami oraz materia³ami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z tymi ar-
tyku³ami (Dz.U. Nr 234, poz. 1979),

Ministra Zdrowia z 18.12.2002 r. w sprawie warunków sanitarnych i higienicz-
nych w obrocie œrodkami spo¿ywczymi sprzedawanymi luzem, ³atwo psu-
j¹cymi siê dietetycznymi œrodkami spo¿ywczymi, sypkimi i nie opakowanymi
œrodkami spo¿ywczymi oraz materia³ami i wyrobami przeznaczonymi do kon-
taktu z tymi œrodkami spo¿ywczymi (Dz.U. Nr 234, poz. 1976).

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

informacji o czynnikach szkodliwych i niebezpiecznych œrodowiska pracy wy-
stêpuj¹cych w miejscu pracy sprzedawcy oraz o ryzyku zawodowym zwi¹za-
nym z wykonywan¹ prac¹,

wiedzy i umiejêtnoœci dotycz¹cych sposobów ochrony przed urazami i choro-
bami w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych,

wiedzy i praktycznych umiejêtnoœci z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

informacji o zasadach postêpowania w razie wypadku, po¿aru lub innej niety-
powej sytuacji (np. konfliktu z klientem).

Nale¿y pamiêtaæ, ¿e instrukta¿ stanowiskowy powinien byæ przeprowadzony
po wprowadzeniu nowych urz¹dzeñ wyposa¿enia sklepu lub innej organizacji
prac, je¿eli powoduje to mo¿liwoœæ pojawienia siê nowych zagro¿eñ. Wystarczy
wówczas uzupe³niæ ten podstawowy instrukta¿ o elementy maj¹ce wp³yw na bez-
pieczeñstwo pracy.

3. Uczestnicy szkolenia

Szkolenie jest przeznaczone:

dla nowo zatrudnianych sprzedawców,

dla pracowników przenoszonych na stanowiska sprzedawcy,

przy zmianie organizacji stanowisk pracy,

przy rozszerzeniu asortymentu towarów maj¹cym wp³yw na bezpieczeñstwo
pracy.

PRZYKŁAD

Ponowny instrukta¿ nale¿y przeprowadziæ, jeœli przy kasie wprowadzono lady z podajnikiem towarów.

maj 2006

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/4.I.5.

PRZYKŁAD

Instrukta¿ bêdzie konieczny, w przypadku uruchomienia stoiska miêsno-wêdliniarskiego.

4. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie prowadzone jest w formie instrukta¿u – na stanowisku (stanowiskach),
na którym(ch) bêdzie zatrudniony instruowany sprzedawca (kasa, stanowiska
wydzielone, odbiór towarów od dostawców, itp.), na podstawie programu szcze-
gó³owego.
Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego czêœci nale¿y do-
stosowaæ do przygotowania zawodowego i dotychczasowego sta¿u pracy instru-
owanego sprzedawcy oraz zakresu prac i warunków panuj¹cych w sklepie.

5. Plan instrukta¿u stanowiskowego – sprzedawca

Lp.

Temat szkolenia

Liczba

godzin

Przygotowanie sprzedawcy do wykonywania okreœlonej pracy, w tym
w szczególnoœci:
a) omówienie warunków pracy z uwzglêdnieniem elementów:

•

miejsc, w których bêd¹ wykonywane prace, maj¹cych wp³yw na
warunki pracy sprzedawcy, w tym: stanowiska wydzielone, od-
biór towarów od dostawców, sk³adowanie w magazynku, prace
na wysokoœci do 1m, itp.,

•

stanowiska roboczego maj¹cych wp³yw na bhp, w tym: kasa, po-
zycja przy pracy, narzêdzia, podesty,

•

sposobu transportu towarów i ich uk³adania na pó³kach, ladach,
w szafach ch³odniczych i zamra¿arkach;

b) omówienie:

•

zagro¿eñ wystêpuj¹cych przy wykonywaniu prac i czynnoœciach
pomocniczych (np. czyszczenie zamra¿arki, rêczne prace trans-
portowe),

•

wyników oceny ryzyka zawodowego zwi¹zanego z wykonywan¹
prac¹;

c) omówienie:

•

sposobów ochrony przed zagro¿eniami i uci¹¿liwoœciami wystê-
puj¹cymi podczas pracy,

•

przebiegu czynnoœci przed, w trakcie i po zmianie roboczej, a tak¿e
po wykonaniu konkretnych czynnoœci (czystoœæ, higiena osobista),

•

stosowanych zabezpieczeñ przed urazami, chorobami, uci¹¿liwo-
œciami,

•

zasad postêpowania w razie wypadku, po¿aru lub awarii,

•

zasad kultury osobistej.

maj 2006

2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy – sprzedawca w sklepie osiedlowym

OPINIE

Rozdział 2/4.I.5.

Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku
pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp, z uwzglêdnieniem metod
bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynnoœci i ze szczegól-
nym zwróceniem uwagi na czynnoœci trudne oraz niebezpieczne.

0,5

Próbne wykonanie zadania przez sprzedawcê pod kontrol¹ instruktora.

0,5

Samodzielna praca sprzedawcy pod nadzorem instruktora.

Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika.

Razem:

1 godzina instrukta¿u = 45 min.

Program opracowa³:

Po konsultacji z pracownikami zatwierdzi³:

...........................................

..........................................................................

(imiê i nazwisko)

(data, imiê i nazwisko, funkcja, podpis)

6. Treœæ instrukta¿u

Instrukta¿ nale¿y prowadziæ w taki sposób, aby sprzedawca uzyska³ komplet wia-
domoœci i umiejêtnoœci istotnych dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy, nie tylko sobie, ale równie¿ wspó³pracownikom i klientom.

6.1. Warunki œrodowiska pracy

Na pocz¹tku szkolenia warto przejœæ siê z pracownikiem po terenie sklepu i za-
poznaæ go z typowymi miejscami wykonywania pracy, miejscami zwi¹zanymi
z zatrudnieniem oraz wyposa¿eniem technicznym. Nale¿y pokazaæ:

Miejsca pracy

pomieszczenie biurowe,

magazynek towarów,

pomieszczenia higieniczno-sanitarne (toalety, miejsce przechowywania odzie-
¿y w³asnej i roboczej, pomieszczenie do spo¿ywania posi³ków, itp.),

miejsca pobierania i przechowywania narzêdzi, œrodków czystoœci, itp.

Warunki pracy

Z kolei nale¿y omówiæ warunki pracy w sklepie – czêœæ samoobs³ugowa, stanowi-
ska wydzielone, magazyn. Uwzglêdniæ trzeba elementy stanowiska roboczego
maj¹ce wp³yw na bhp (pozycja cia³a przy pracy – szczególnie rêczne przenoszenie
towarów, oœwietlenie, narzêdzia). W tym miejscu omawiamy wp³yw organizacji
prac na zachowanie siê klientów i sposób postêpowania z klientami powo-
duj¹cymi zak³ócenie w normalnej pracy sklepu (np. klienci zdenerwowani, bê-
d¹cy pod wp³ywem alkoholu, ma³e dzieci, osoby pozostawiaj¹ce psy przy wejœciu
do sklepu).

maj 2006

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/4.I.5.

6.2. Zagro¿enia wystêpuj¹ce podczas wykonywania
prac

Podstaw¹ do omówienia tematu jest ocena ryzyka zawodowego dla czynnoœci
wykonywanych na stanowisku sprzedawcy. Istotnym jest pokazanie mo¿liwych
– maksymalnych skutków poszczególnych zagro¿eñ i ryzyka pocz¹tkowego wy-
stêpuj¹cego bez stosowania zabezpieczeñ.

Zagro¿enia i ich skutki

Zagrożenia
wypadkowe

Najczêstsze zagro¿enia wypadkowe to:

po¿ar spowodowany awari¹ urz¹dzeñ elektrycznych czy zaprószeniem ognia
(wp³yw stanu technicznego urz¹dzeñ i porz¹dku w sklepie na bezpieczeñstwo
ppo¿.), mog¹cy byæ przyczyn¹ ciê¿kiego poparzenia cia³a, zatrucia, uduszenia,
a nawet œmierci,

pora¿enie pr¹dem elektrycznym, nawet ze skutkiem œmiertelnym, w sytuacji
u¿ywania niesprawnych urz¹dzeñ, przed³u¿aczy z przewodami niezabezpie-
czonymi przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz nieprzestrzegania instruk-
cji obs³ugi urz¹dzeñ i zakazu wykonywania napraw przez osoby nieupowa¿-
nione,

przeci¹¿enie uk³adu ruchu podczas nieprawid³owego podnoszenia, przeno-
szenia, ustawiania towarów i nieprzestrzegania instrukcji rêcznych prac trans-
portowych – skutkiem s¹ naci¹gniêcia miêœni, zwichniêcia i z³amania,

poœlizgniêcie, upadek na tej samej p³aszczyŸnie, których przyczyn¹ mo¿e byæ
nierówne, œliskie pod³o¿e, porozrzucane towary i odpady opakowañ, a skut-
kiem z³amania, zwichniêcia koñczyn, st³uczenia cia³a,

upadek z niewielkiej wysokoœci podczas uk³adania lub siêgania po towary
z wy¿szych pó³ek, mog¹cy spowodowaæ z³amania, zwichniêcia koñczyn, st³u-
czenia cia³a (g³owy) – czasem nawet bardzo powa¿ne,

przygniecenie, uderzenie spadaj¹cym towarem, w sytuacji nieprawid³owego
przenoszenia towarów lub z³ego ich sk³adowania, szczególnie na wy¿szych
pó³kach rega³ów, mog¹ce powodowaæ urazy cia³a, szczególnie koñczyn,

uderzenie o nieruchome elementy, takie jak: rega³y, wejœcia, w sytuacji nieza-
chowania nale¿ytej ostro¿noœci i poœpiechu, mog¹ce powodowaæ urazy cia³a
(koñczyn, g³owy),

oparzenia gor¹cymi p³ynami (kaw¹, herbat¹), w sytuacji zaparzania jej w miej-
scach przypadkowych – skutkiem s¹ oparzenia (g³ównie d³oni),

urazy d³oni przy kontakcie z ostrymi krawêdziami towaru – taœma opakowañ,
w sytuacji niezachowania nale¿ytej ostro¿noœci oraz nieu¿ywania rêkawic –
skaleczenia,

ciê¿kie urazy d³oni (krajalnica mechaniczna) – przy niezachowaniu wymogów
instrukcji obs³ugi urz¹dzenia – skaleczenia, a nawet obciêcie czêœci palców,

skaleczenia, zak³ucia, st³uczenia spowodowane prac¹ z u¿yciem narzêdzi
(no¿e, tasaki), w sytuacji niedostosowania narzêdzia do czynnoœci lub nieza-
chowania nale¿ytej ostro¿noœci, a tak¿e u¿ywania narzêdzi z uszkodzonymi
trzonkami czy têpych – urazy d³oni,

odmro¿enia w sytuacji nieu¿ywania rêkawic i niezachowania nale¿ytej ostro¿-
noœci przy czyszczeniu zamra¿arki – skutek to uszkodzenia skóry, a nawet
g³êbiej po³o¿onych tkanek.

maj 2006

2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy – sprzedawca w sklepie osiedlowym

OPINIE

Rozdział 2/4.I.5.

Zagrożenia
chorobowe

Choroby, które nale¿y omówiæ:

choroby uk³adu szkieletowo-miêœniowego spowodowane dŸwiganiem mate-
ria³ów przy niezachowaniu obowi¹zuj¹cych norm i ergonomicznych technik
dŸwigania oraz nieprawid³owej pozycji cia³a,

choroby uk³adu szkieletowo-miêœniowego spowodowane prac¹ w wymuszo-
nej pozycji cia³a (obci¹¿enie statyczne) szczególnie na stanowisku kasowym,
w przypadku niestosowania zasady przemiennoœci prac,

choroby uk³adu oddechowego spowodowane przeci¹gami przy niezabezpie-
czeniu wejœcia do sklepu oraz nieu¿ywania odzie¿y zimowej w okresie jesien-
no-zimowym,

choroby przenoszone przez klientów oraz przez kontakt z banknotami przy
niezachowaniu nale¿ytej ostro¿noœci i higieny osobistej,

alergie skórne przy stosowaniu silnych œrodków czyszcz¹cych i dezynfeku-
j¹cych – przy niezachowaniu nale¿ytych œrodków ostro¿noœci, w tym niestoso-
waniu rêkawic ochronnych.

Zagro¿enia dla osób trzecich – wspó³pracowników, klientów

Zagrożenia
dla klientów

Typowe zagro¿enia dla osób trzecich to:

uderzenie towarem spadaj¹cym z rega³u,

potkniêcie, upadek na p³aszczyŸnie,

uderzenie o elementy wyposa¿enia sklepu.

6.3. Sposoby ochrony przed zagro¿eniami

W tym punkcie nale¿y omówiæ:

obowi¹zuj¹cy w zak³adzie sposób zapewnienia pracownikowi odzie¿y robo-
czej – jaka odzie¿ mu siê nale¿y, kto i gdzie bêdzie mu j¹ wydawa³, jaki jest czas
jej u¿ytkowania, w jaki sposób jest zapewnione pranie odzie¿y roboczej,

stosowane ochrony indywidualne (odzie¿ zimowa, rêkawice robocze i hi-
gieniczne) – w jakich sytuacjach u¿ywaæ, przed czym chroni¹, sk¹d pobieraæ
i gdzie sk³adowaæ zu¿yte,

obowi¹zuj¹ce instrukcje bhp dla sprzedawcy,

bezpieczne i ergonomiczne sposoby wykonywania poszczególnych czyn-
noœci,

organizacjê pracy w sklepie – zmiany miejsc i czynnoœci, grafiki tygodniowe
zmian,

podrêczny sprzêt ppo¿. – kiedy, jak wykorzystaæ.

Trzeba przedstawiæ pracownikowi wa¿ne telefony (w zale¿noœci od warunków
miejscowych), w tym:

alarmowe (stra¿ po¿arna, pogotowie ratunkowe, policja, s³u¿ba ochrony),

do kierownika, lub w³aœciciela sklepu

i miejsce, gdzie wykaz telefonów jest dostêpny.

Wypadki
i awarie

W kolejnoœci nale¿y omówiæ postêpowanie w razie:

wypadku przy pracy (a tak¿e nag³ej niedyspozycji zdrowotnej klienta) – ko-
lejnoœæ czynnoœci: udzielenie pierwszej pomocy (ewentualne wezwanie pogo-
towia), zabezpieczenie miejsca wypadku, powiadamianie prze³o¿onego,

maj 2006

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/4.I.5.

po¿aru (kolejnoœæ czynnoœci – poinformowanie wspó³pracowników i ewaku-
acja ludzi, wy³¹czenie zasilania w energiê elektryczn¹, u¿ycie podrêcznego
sprzêtu ppo¿., ewentualne powiadamianie Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej).

Wa¿nym elementem szkolenia jest pokazanie sposobów postêpowania z klientami
zdenerwowanymi, pod wp³ywem alkoholu, a tak¿e wprowadzaj¹cymi psy do skle-
pu, czy pozostawiaj¹cymi je przy wejœciu (uprzejmoœæ, opanowanie i stanowczoœæ).

Korzystaj¹c z karty oceny ryzyka zawodowego nale¿y wykazaæ jak zmniejsza siê
ryzyko zawodowe przy stosowaniu dostêpnych œrodków profilaktycznych.

Warto przypomnieæ rolê badañ lekarskich, a tak¿e nielekcewa¿enia ¿adnego nawet
najdrobniejszego urazu.

Szczegó³y dotycz¹ce ochrony przed zagro¿eniami

Podstaw¹ omówienia tematu s¹:

karta oceny ryzyka zawodowego,

instrukcje: rêcznych prac transportowych i sk³adowania – magazynowania to-
warów,

instrukcje obs³ugi: lad i szaf ch³odniczych, zamra¿arek i krajalnicy mechanicz-
nej oraz innych wykorzystywanych sprzêtów.

Obowiązki
pracownika

Zwróciæ uwagê na obowi¹zek:

dbania o ³ad i porz¹dek w miejscu pracy,

codziennej kontroli stanu technicznego urz¹dzeñ i narzêdzi,

przestrzegania instrukcji ppo¿.,

u¿ywania sprzêtu pomocniczego,

u¿ywania jedynie narzêdzi sprawnych technicznie i dostosowanych do kon-
kretnych czynnoœci,

u¿ywania przydzielonych ochron osobistych i odzie¿y roboczej, obuwia i rê-
kawic,

zachowywania prawid³owej pozycji cia³a przy wykonywaniu pracy (prace
transportowe, obs³uga kasy),

skupienia siê na wykonywanych czynnoœciach (kasa),

zabezpieczenia przed spadniêciem materia³ów i narzêdzi (uk³adane towary,
no¿e, tasaki).

Zakazy

Du¿y nacisk w szkoleniu nale¿y po³o¿yæ na obowi¹zuj¹ce zakazy:

przechowywania na stanowisku pracy nadmiernych iloœci odpadów,

przeci¹¿ania pó³ek rega³ów,

ustawiania towarów na pó³kach rega³ów w stosy (szczególnie w opakowaniach
szklanych i metalowych),

wspinania siê po rega³ach, u¿ywania niestabilnych przedmiotów jako pode-
stów, podnoszenia jednego pracownika przez drugiego w celu np. siêgniêcia po
towar z wy¿szej pó³ki rega³u,

wykonywania czynnoœci jeden nad drugim, np. podczas ustawiania towarów
w tym samym czasie na najwy¿szych i najni¿szych pó³kach rega³ów,

wykonywania napraw urz¹dzeñ elektrycznych,

palenia papierosów w sklepie,

uk³adania (pozostawiania) przewodów elektrycznych w przejœciach,

u¿ywania niesprawnych (np. bez os³on, uszkodzonych) urz¹dzeñ i narzêdzi.

maj 2006

2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy – sprzedawca w sklepie osiedlowym

OPINIE

Rozdział 2/4.I.5.

Wpływ na
bezpieczeństwo
pracy

W tym punkcie instrukta¿u nale¿y omówiæ równie¿:

wp³yw nieuzasadnionego poœpiechu i niezachowania nale¿ytej ostro¿noœci na
prawdopodobieñstwo pope³nienia b³êdów mog¹cych byæ przyczyn¹ wypadków
(uderzenie przenoszonym, ustawianym towarem, upadek na tym samym pozio-
mie, skaleczenia no¿em, tasakiem, uderzenia o elementy wyposa¿enia, itp.),

wp³yw u¿ytkowania niesprawnych narzêdzi na bezpieczeñstwo pracy (no¿e,
krajalnica, tasak).

Odpowiedzialnoœæ za osoby postronne

Zagrożenia dla
klientów

Omawiaj¹c te zagadnienia nale¿y zwróciæ uwagê na zagro¿enia mog¹ce dotyczyæ
wszystkich osób przebywaj¹cych w sklepie – klientów, dostawców towarów oraz
na sposoby organizacji pracy gwarantuj¹ce ich bezpieczeñstwo.

6.4. Pokaz przez instruktora sposobu wykonania pracy

Na tym etapie instrukta¿u stanowiskowego istotny jest dobór miejsca (kilku miejsc)
wykonywania prac obejmuj¹cego mo¿liwie szeroki zakres czynnoœci oraz poka-
zanie sposobu bezpiecznego ich wykonywania w ró¿nych warunkach.

Pokaz rozpoczêty od czynnoœci zwi¹zanych z przygotowaniem miejsca pracy (roz-
stawienia towarów, narzêdzi, opakowañ) powinien obejmowaæ tak¿e:

sposób odbioru towarów z samochodu,

Zakres pokazu

czynnoœci transportowe (w³aœciwa pozycja przy pracach rêcznych),

przygotowywanie towarów do sprzeda¿y (rozpakowywanie, krojenie, pako-
wanie),

ewentualnie praca w kasie.

Ostatnim elementem pokazu powinny byæ czynnoœci po zakoñczeniu pracy – po-
rz¹dkowanie stanowiska pracy, zdawanie narzêdzi itp.

Instruktor powinien zwróciæ uwagê pracownika na czynnoœci najwa¿niejsze,
z punktu widzenia bezpieczeñstwa pracy i bezpieczeñstwa osób postronnych
oraz zapewniæ dogodne warunki do obserwowania pokazu. Poszczególne, objête
pokazem czynnoœci powinny byæ wykonane w odpowiednio zwolnionym tem-
pie, a zw³aszcza te, które mog¹ stwarzaæ problemy (szczególnie maj¹ce zwi¹zek
z bezpieczeñstwem).

6.5. Próbne wykonania us³ugi przez pracownika pod
nadzorem instruktora

Wstêpna próba samodzielnego wykonania czynnoœci przez instruowanego pra-
cownika, w zwolnionym tempie pracy, sk³ada siê z etapów:

pracownik objaœnia poszczególne czynnoœci i je wykonuje po akceptacji in-
struktora,

instruktor zwraca uwagê w ka¿dym momencie mog¹cym spowodowaæ b³¹d
przez instruowanego i podpowiada lub nawet sam wykonuje czynnoœæ, której
instruowany móg³by nie potrafiæ wykonaæ w sposób bezpieczny.

maj 2006

OPINIE

2. Szkolenia

Rozdział 2/4.I.5.

Je¿eli instruowany pracownik pope³nia b³êdy istotne dla bezpieczeñstwa swojego
czy osób trzecich, próbne wykonanie prac nale¿y powtórzyæ od pocz¹tku.

6.6. Samodzielne wykonanie us³ugi przez pracownika
pod nadzorem instruktora

Instruktor wybiera miejsce wykonywania prac umo¿liwiaj¹ce szeroki zakres czyn-
noœci dla sprawdzenia umiejêtnoœci i sposobu bezpiecznego wykonywania pracy.
Pracownik wykonuje samodzielnie pracê – od czynnoœci przygotowawczych do za-
koñczeniowych – w normalnym tempie pracy, a instruktor ingeruje wy³¹cznie wte-
dy, gdy zachodzi potrzeba korygowania b³êdów i objaœniania w¹tpliwoœci, jakie ma
instruowany pracownik.

6.7. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania us³ugi
przez pracownika

Na koniec instruktor omawia i ocenia prawid³owoœæ wykonywania poszczegól-
nych czynnoœci przez instruowanego pracownika, zwracaj¹c uwagê na sytuacje,
które ewentualnie wymagaj¹ wiêkszej uwagi, precyzji lub dopracowania przez
sprzedawcê.

Wy³¹cznie ocena pozytywna stanowi podstawê do dopuszczenia sprzedawcy do
samodzielnego wykonywania pracy.

maj 2006

2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy – sprzedawca w sklepie osiedlowym

OPINIE

Rozdział 2/4.I.5.