1
PROBLEMOWE NAUCZANIE MATEMATYKI
Problemowe uczenie się matematyki dotyczy sytuacji, gdy pojawia się trudność, której nie
można rozwiązać na prostej drodze za pomocą znanych schematów, reguł, praw
i algorytmów.
Metoda problemowego nauczania jest podobna do metody czynnościowego nauczania, ale
zupełnie różna od metody mechanistycznej.
Uczenie się matematyki poprzez rozwiązywanie problemów dotyczy
• pojęcia problemu matematycznego, sytuacji problemowej, właściwego sformułowania
problemu, kryteriów trudności zadania,
• strategii i metod rozwiązywania problemów matematycznych oraz wprowadzania
uczniów w tworzenie własnych metod,
• problemowego nauczania matematyki z wykorzystaniem właściwych środków.
Zasada problemowego uczenia się matematyki
Pełną aktywność ucznia rozwija rozwiązywanie zadań możliwie różnorodnych. Ważne jest,
jakie zadania rozwiązuje uczeń, ponieważ przez pryzmat rozwiązywanych zadań uczeń
tworzy własną koncepcję matematyczną, buduje swój stosunek do matematyki i motywacje
do uczenia się matematyki.
Należy ucznia uczyć zarówno algorytmów, jak i algorytmizowania, opanowywania dowodów
i definicji oraz dowodzenia i definiowania, gotowych klasyfikacji, kodów i symboli oraz
klasyfikowania i kodowania, dawania sprawnych odpowiedzi oraz stawiania pytań
i dostrzegania problemów, ale z wyraźnym naciskiem na aktywność matematyczną ucznia, na
jego twórcze myślenie i działanie.
Tylko w toku rozwiązywania matematycznych problemów uczeń zdobywa kulturę myślenia,
którą może dać uczenie się matematyki. Zależy to jednak od tematyki zadań i poziomu ich
trudności, od sposobu organizowania pracy ucznia przy rozwiązywaniu problemu, od formy
przedstawienia problemu oraz od motywacji niezbędnej do jego rozwiązania.
Zadania – problemy wymagają stawiania wielu pytań, przemyśleń zanim uczeń rozpocznie
ich rozwiązywanie; do ich rozwiązania uczeń nie ma gotowego klucza, czy zestawu kluczy,
musi umieć przekładać swoje wiadomości i wykazać się postawą badawczą wzbogacając
posiadaną wiedzę. Problem matematyczny to zadanie matematyczne, gdzie odpowiedź nie
jest natychmiastowa, nie może być uzyskana przez bezpośrednie zastosowanie znanych
schematów. Zadania – problemy cechuje otwartość ze względu na dane, na kierunek dedukcji
i możliwe wnioski, na możliwość stosowania różnych metod badania.