Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
(262207)
Specjali
ś
ci
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
(262207)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-080-1 (80)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ...
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
2. Opis zawodu ..........................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
powania
zawodu ....................................................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia pracy,
zagro
ż
enia, organizacja pracy) ................................................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia pracy
w zawodzie ...............................................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji ...............................................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK .............................................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Pozyskiwanie, weryfikowanie i przechowywanie informacji
Kz1 ........................................................................................... 10
3.2. Przetwarzanie i dystrybucja informacji Kz2 .............................. 11
3.3. Przewidywanie, identyfikacja i zaspakajanie potrzeb informa-
cyjnych odbiorców informacji Kz3 ............................................ 12
3.4. Planowanie, wdra
ż
anie i doskonalenie technologii informacyj-
no-komunikacyjnych Kz4 .......................................................... 13
3.5. Kompetencje społeczne KzS ...................................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ............................................................ 14
5. Słownik .................................................................................................. 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):
262207 Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
Grupa wielka 2 – Specjali
ś
ci (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edu-
kacyjnych ISCED 2011 – poziom 7).
Grupa elementarna 2622 – Bibliotekoznawcy i specjali
ś
ci zarz
ą
dzania in-
formacj
ą
(w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08
odpowiada grupie 2622 Librarians and related information Professional).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja J. Informacja i komunikacja, Dział 63. Działalno
ść
usługowa
w zakresie informacji, Grupa 63.9. Pozostała działalno
ść
usługowa w za-
kresie informacji.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
ź
ródeł
(akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz głównie wyników
bada
ń
analitycznych, na 17 stanowiskach pracy w 11 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e –
7,
ś
rednie – 2, małe – 2, w tym: handlowe − 1, usługowe − 5, inne – 2, admini-
stracyjne – 3) przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Marzena Marcinek – Politechnika Krakowska w Krakowie,
•
Patrycja Hrabiec-Hojda – Agencja Infobrokerska w Krakowie,
•
Michał Szombara – B2X Care Solutions GmbH w Monachium, Niemcy,
•
Joanna Tomczy
ń
ska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.
Ewaluatorzy:
•
Artur Machlarz – Infopoint.pl we Wrocławiu; Uniwersytet Opolski w Opolu,
•
Anna Wisła-
Ś
wider – Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.
Recenzenci:
•
Sabina Cisek – Uniwersytet Jagiello
ń
ski w Krakowie,
•
Anna Skubisz-Szymanowska – Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu.
5
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Izabela Kije
ń
ska-D
ą
browska (przewodnicz
ą
ca) – O
ś
rodek Przetwarza-
nia Informacji w Warszawie, International Society for Knowledge Orga-
nization oddział Polska w Krakowie,
•
Jolanta St
ę
pniak – Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w Warszawie,
•
Bohdan Pawłowicz – IAA International Advertising Association Polska
w Warszawie,
•
Monika Curyło – Zwi
ą
zek Zawodowy Bibliotekarzy i Pracowników Biblio-
tek w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
zajmuje si
ę
gromadzeniem, przetwarza-
niem i dystrybucj
ą
informacji w
ś
rodowisku pracy.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
to zawód o charakterze usługowym. Ce-
lem pracy specjalisty jest organizacja i zapewnienie sprawnego systemu prze-
pływu informacji, potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizacji. Ce-
lem pracy jest tak
ż
e wyszukiwanie i dostarczanie informacji wspieraj
ą
cych proce-
sy decyzyjne, co wymaga analizy danych, ich przetwarzania, prezentacji i two-
rzenia zasobów wiedzy. W zakresie obowi
ą
zków mo
ż
e pojawi
ć
si
ę
projektowanie
specjalistycznych baz i hurtowni danych. Specjalista dobiera i stosuje metody
i technologie, umo
ż
liwiaj
ą
ce wyszukiwanie, gromadzenie, przechowywanie, prze-
twarzanie i dystrybucj
ę
informacji, zgodnie z przyj
ę
tymi standardami. Osoba na
tym stanowisku mo
ż
e pracowa
ć
w instytucjach działaj
ą
cych w ró
ż
nych obszarach
(nauce, gospodarce, przemy
ś
le, instytucjach rz
ą
dowych i pozarz
ą
dowych). Ty-
powe miejsca pracy to przedsi
ę
biorstwa i instytucje, w których s
ą
działy zwi
ą
zane
z zarz
ą
dzaniem i wspomaganiem procesów decyzyjnych, działy marketingu
i public relations, centra informacji, biblioteki, wydawnictwa.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
s
ą
pomieszczenia biurowe
wyposa
ż
one w sprz
ę
t komputerowy. Podstawowym narz
ę
dziem pracy jest kom-
puter z oprogramowaniem biurowym i specjalistycznym podł
ą
czonym do sieci
Internet, urz
ą
dzenia peryferyjne oraz telefon. Programy specjalistyczne wykorzy-
stywane s
ą
do projektowania i obsługi baz i hurtowni danych, przeszukiwania
i analizy baz danych, administrowania zasobami danych. Cz
ę
sto konieczne jest
tak
ż
e korzystanie z programów do edycji tekstu i obróbki graficznej, zarz
ą
dzania
tre
ś
ciami serwisów internetowych, zarz
ą
dzania kontaktami z klientami, projektami
i wspierania procesów decyzyjnych. Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
mo
ż
e
pracowa
ć
indywidualnie lub w zespole, mo
ż
e tak
ż
e koordynowa
ć
prac
ę
zespołu.
Zwykle odpowiada za szkolenie u
ż
ytkowników informacji w zakresie korzystania
z zasobów informacji i wiedzy. Podległo
ść
słu
ż
bowa, stopie
ń
autonomii i czas
pracy specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
zale
żą
od umowy i formy zatrudnienia.
Praca mo
ż
e by
ć
wykonywana cz
ęś
ciowo w trybie zdalnym. Typowe zagro
ż
enia
wyst
ę
puj
ą
ce w pracy specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
to obci
ąż
enie narz
ą
du
wzroku, obci
ąż
enia układu kostno-szkieletowego (praca w pozycji siedz
ą
cej).
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
wymaga analitycz-
nego my
ś
lenia, precyzyjnego formułowania wniosków. Specjalista zarz
ą
dzania
informacj
ą
powinien by
ć
osob
ą
komunikatywn
ą
i zdoln
ą
do szybkiego podejmo-
wania trafnych decyzji. Od osoby zatrudnionej na tym stanowisku wymaga si
ę
samodzielno
ś
ci, dokładno
ś
ci, sumienno
ś
ci, umiej
ę
tno
ś
ci ustalania priorytetów,
odporno
ś
ci na stres, a tak
ż
e umiej
ę
tno
ś
ci współdziałania, pracy w zespole i bar-
dzo dobrej organizacji pracy. Zawód mo
ż
e by
ć
wykonywany przez osoby z nie-
pełnosprawno
ś
ci
ą
ruchow
ą
, o ile pozwalaj
ą
na to warunki lokalowe. Niepełno-
sprawno
ść
nie mo
ż
e utrudnia
ć
kontaktu z u
ż
ytkownikami informacji. Przeciw-
wskazaniem do wykonywania zawodu powinno by
ć
upo
ś
ledzone intelektualnie.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
mo
ż
e wykonywa
ć
osoba, która po-
siada wykształcenie wy
ż
sze drugiego stopnia odpowiadaj
ą
ce wykonywanej spe-
cjalno
ś
ci, np. z zakresu zarz
ą
dzania informacj
ą
, informacji naukowej i biblioteko-
znawstwa, infobrokeringu, elektronicznego przetwarzania informacji lub pokrew-
ne. Zawód mo
ż
e wykonywa
ć
tak
ż
e osoba, która uko
ń
czyła dowolne studia magi-
sterskie, uzupełnione o studia podyplomowe w zakresie zarz
ą
dzania informacj
ą
,
informacji naukowej i bibliotekoznawstwa, infobrokeringu, elektronicznego prze-
twarzania informacji lub pokrewne. W zawodzie specjalisty zarz
ą
dzania informa-
cj
ą
wymagane s
ą
: bardzo dobra znajomo
ść
narz
ę
dzi i technologii wyszukiwania
informacji oraz systemów zarz
ą
dzania informacj
ą
i standardów opracowania
informacji. Specyfika zawodu wymaga wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci z zakresu technolo-
gii informacyjnych, architektury informacji i systemów informacji oraz wymagana
jest znajomo
ś
ci przynajmniej jednego j
ę
zyka obcego w stopniu dobrym, najlepiej,
gdy jest to j
ę
zyk angielski (B2).
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Specjalista zarz
ą
dzania informacj
ą
musi stale rozwija
ć
swoj
ą
wiedz
ę
i umie-
j
ę
tno
ś
ci zawodowe, co wi
ąż
e si
ę
z uzupełnieniem wiedzy uczestnictwem w ró
ż
-
nych formach kształcenia, potwierdzanych certyfikatami kursach, szkoleniach
i konferencjach z zakresu informacji naukowej, technologii informacyjnych i ko-
munikacyjnych oraz zarz
ą
dzania informacj
ą
. Po dodatkowym uzupełnieniu wie-
dzy i umiej
ę
tno
ś
ci w zakresie kompetencji informatycznych specjalista zarz
ą
dza-
nia informacj
ą
mo
ż
e pracowa
ć
na stanowiskach specjalisty IT. Osoby o kompe-
tencjach specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
mog
ą
pracowa
ć
na stanowiskach
inaczej nazwanych przez pracodawców, na przykład w: wydawnictwach, działach
informatycznych, działach zarz
ą
dzania zasobami ludzkimi lub public relations.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Wyszukiwanie, gromadzenie, rejestrowanie, weryfikowanie i selekcjo-
nowanie informacji (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2.
Klasyfikowanie, indeksowanie, aktualizowanie i unifikowanie informacji
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z3.
Przechowywanie i nadzorowanie zbiorów informacji (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz1, KzS).
Z4.
Analizowanie, opracowywanie i udost
ę
pnianie informacji (niezb
ę
dne
kompetencje:Kz2, Kz3, KzS).
Z5.
Badanie i analizowanie zapotrzebowania na informacj
ę
w
ś
ród ró
ż
nych
grup odbiorców (niezb
ę
dne kompetencje: Kz3, KzS).
Z6.
Rekomendowanie zmian w procedurach i/lub w technologii wspieraj
ą
-
cych zarz
ą
dzanie informacj
ą
(niezb
ę
dne kompetencje: (Kz3, Kz4, KzS).
Z7.
Przestrzeganie obowi
ą
zuj
ą
cych procedur, przepisów, norm oraz zasad
poufno
ś
ci informacji w celu wła
ś
ciwej dystrybucji informacji (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz3, Kz4, KzS).
Z8.
Szkolenie podległych pracowników i u
ż
ytkowników informacji w korzy-
staniu z nowoczesnych technik i narz
ę
dzi komunikacji (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz3. KzS).
Z9.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP,
ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kompetencje: (Kz1, Kz2,
Kz3, Kz4, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Pozyskiwanie, weryfikowanie i przechowywanie informacji (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z1, Z3, Z9).
Kz2 – Przetwarzanie i dystrybucja informacji (potrzebne do wykonywania za-
da
ń
: Z2, Z4, Z9).
Kz3 – Przewidywanie, identyfikacja i zaspokajanie potrzeb informacyjnych
odbiorców informacji (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z4, Z5, Z6, Z7,
Z8, Z9).
Kz4 – Planowanie, wdra
ż
anie i doskonalenie technologii informacyjno-komuni-
kacyjnych (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z6, Z7, Z9).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
Z1÷Z9).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie suge-
ruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu
kwalifikacji na poziomie 7 wła
ś
ciwym dla wykształ-
cenia wy
ż
szego drugiego stopnia w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Po-
ziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów
i specjalno
ś
ci (grupa wielka 2 – specjali
ś
ci i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód specjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
:
1) w zakresie wiedzy: zna w pogł
ę
bionym stopniu fakty, teorie, metody, prze-
pisy zwi
ą
zane z wyszukiwaniem, weryfikacj
ą
, opracowaniem, przechowy-
waniem i dystrybucj
ą
informacji oraz zło
ż
one zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi, tak
ż
e
w powi
ą
zaniu z innymi dziedzinami. Rozró
ż
nia zło
ż
one uwarunkowania
prowadzonej działalno
ś
ci. Zna technologie informacyjne stosowane w za-
rz
ą
dzaniu informacj
ą
oraz zasady współpracy z u
ż
ytkownikami informacji
w miejscu pracy;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: wykonuje zło
ż
one zadania, zgodnie z samodziel-
nie opracowanymi lub przyj
ę
tymi procedurami, w cz
ęś
ciowo zmiennych wa-
runkach. Potrafi: stosowa
ć
metody, formy i
ś
rodki działalno
ś
ci informacyjnej,
adekwatne do tematyki, bran
ż
y i miejsca zatrudnienia oraz potrzeb ró
ż
nych
grup odbiorców informacji. Potrafi wykonywa
ć
zadania oraz formułowa
ć
i rozwi
ą
zywa
ć
problemy z wykorzystaniem nowej wiedzy, tak
ż
e z innych
dziedzin. Stosuje wła
ś
ciwe rozwi
ą
zania w sytuacjach nietypowych. Analizu-
je, dostosowuje do potrzeb i wdra
ż
a nowoczesne technologie informacyjne.
Samodzielnie planuje proces samokształcenia tak, aby motywowa
ć
innych
do podejmowania nowych wyzwa
ń
. Komunikuje si
ę
z ró
ż
nymi odbiorcami
informacji i merytorycznie uzasadnia swoje stanowisko. Tworzy i rozwija
wzorce wła
ś
ciwego post
ę
powania w
ś
rodowisku pracy. W razie potrzeby
kieruje zespołem i odpowiada za jego funkcjonowanie.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z9 wymaga posiadania kompeten-
cji zawodowej Kz1.
3.1. Pozyskiwanie, weryfikowanie i przechowywanie
informacji Kz1
Wiedza – zna w pogł
ę
bionym stopniu,
teorie, metody, przepisy zwi
ą
zane
z wyszukiwaniem, weryfikacj
ą
, prze-
chowywaniem informacji oraz zło
ż
one
zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi, tak
ż
e w po-
wi
ą
zaniu
z
innymi
dziedzinami,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodo-
wiska w zakresie pozyskiwania,
weryfikacji i przechowywania in-
formacji;
−
typologie
ź
ródeł informacji;
−
metody oceny jako
ś
ci
ź
ródeł in-
formacji;
−
j
ę
zyki informacyjno-wyszukiwaw-
cze;
−
technologie informacyjne w zakre-
sie pozyskiwania weryfikacji i prze-
chowywania informacji.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zło
ż
one
zadania zgodnie z samodzielnie opra-
cowanymi lub przyj
ę
tymi procedurami,
w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach.
Stosuje metody, formy i
ś
rodki działal-
no
ś
ci informacyjnej, adekwatne do
tematyki, bran
ż
y i miejsca zatrudnienia
oraz potrzeb ró
ż
nych grup odbiorców
informacji, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
pozyskiwania, weryfikacji i prze-
chowywania informacji;
−
wyszukiwa
ć
informacje w doku-
mentach drukowanych, bazach
danych i w
ś
rodowisku sieciowym;
−
stosowa
ć
zaawansowane techniki
wyszukiwania;
−
ocenia
ć
jako
ść
i przydatno
ść
ź
ródeł
informacji;
−
dobiera
ć
metody
gromadzenia
informacji w zale
ż
no
ś
ci od no
ś
ni-
ków informacji.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z2, Z4, Z9 wymaga posiadania kompeten-
cji zawodowej Kz2.
3.2. Przetwarzanie i dystrybucja informacji Kz2
Wiedza – zna w pogł
ę
bionym stopniu
fakty, teorie, metody, przepisy zwi
ą
-
zane z opracowaniem i dystrybucj
ą
informacji oraz zło
ż
one zale
ż
no
ś
ci
mi
ę
dzy nimi, tak
ż
e w powi
ą
zaniu
z innymi dziedzinami, a w szczegól-
no
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowi-
ska w zakresie przetwarzania
i dystrybucji informacji;
−
zasady formalnego i rzeczowego
opracowywania dokumentów;
−
normy, standardy, formaty rejestra-
cji dokumentów;
−
standardy metadanych;
−
technologie informacyjne stosowa-
ne w przetwarzaniu i dystrybucji
dokumentów;
−
zasady funkcjonowania baz danych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – stosuje metody, formy
i
ś
rodki w zakresie przetwarzania i dy-
strybucji informacji, adekwatne do
tematyki, bran
ż
y i miejsca zatrudnienia
oraz potrzeb ró
ż
nych grup odbiorców
informacji, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
przetwarzania i dystrybucji infor-
macji;
−
tworzy
ć
opisy bibliograficzne do-
kumentów;
−
stosowa
ć
poprawn
ą
terminologi
ę
zwi
ą
zan
ą
z opracowaniem formal-
nym i rzeczowym
ź
ródeł informacji;
−
klasyfikowa
ć
dokumenty i
ź
ródła
informacji;
−
tworzy
ć
metadane;
−
stosowa
ć
ró
ż
ne j
ę
zyki informacyjne;
−
stosowa
ć
technologie potrzebne do
przetwarzania i dystrybucji doku-
mentów;
−
projektowa
ć
bazy danych.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z4, Z5, Z7, Z8, Z9 wymaga posiadania kompe-
tencji zawodowej Kz3.
3.3. Przewidywanie, identyfikacja i zaspakajanie potrzeb
informacyjnych odbiorców informacji Kz3
Wiedza – rozró
ż
nia zło
ż
one uwarun-
kowania i kontekst prowadzonej dzia-
łalno
ś
ci. Zna technologie informacyjne
stosowane w zarz
ą
dzaniu informacj
ą
oraz zasady współpracy z u
ż
ytkowni-
kami informacji w miejscu pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowi-
ska w zakresie przewidywania,
identyfikacji i zaspokajania potrzeb
informacyjnych odbiorców;
−
podstawowe polskie i mi
ę
dzynaro-
dowe przepisy prawa własno
ś
ci in-
telektualnej oraz innych dziedzin
prawa zwi
ą
zanych z rozpowszech-
nianiem informacji;
−
systemy informacji publicznej;
−
metody bada
ń
u
ż
ytkowników in-
formacji;
−
podstawy komunikacji społecznej;
−
metody
zarz
ą
dzania
zasobami
informacji.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi analizowa
ć
,
dostosowywa
ć
do potrzeb i wdra
ż
a
ć
nowoczesne technologie informacyjne,
komunikowa
ć
si
ę
z ró
ż
nymi odbiorcami
informacji i uzasadnia
ć
swoje stanowi-
sko, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
przewidywania, identyfikacji i za-
spokajania potrzeb informacyjnych
odbiorców;
−
bada
ć
potrzeby informacyjne u
ż
yt-
kowników informacji;
−
analizowa
ć
informacje, formułowa
ć
poprawne wnioski;
−
prezentowa
ć
wyniki bada
ń
;
−
stosowa
ć
przepisy prawa dot. wła-
sno
ś
ci intelektualnej oraz rozpo-
wszechniania informacji;
−
szkoli
ć
u
ż
ytkowników informacji
w korzystaniu z technologii komu-
nikacyjno-informacyjnych;
−
dobiera
ć
i stosowa
ć
systemy za-
rz
ą
dzania informacj
ą
;
−
stosowa
ć
odpowiednie kanały ko-
munikacji w zale
ż
no
ś
ci od grupy do-
celowej;
−
wyszukiwa
ć
informacje w systemie
informacji publicznej;
−
stosowa
ć
podstawowe
metody
statystyczne.
13
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z6, Z7, Z9 wymaga posiadania kompeten-
cji zawodowej Kz4.
3.4. Planowanie, wdra
ż
anie i doskonalenie technologii
informacyjno-komunikacyjnych Kz4
Wiedza – zna technologie informacyjne
stosowane w zarz
ą
dzaniu informacj
ą
oraz zasady współpracy i komunikacji
z u
ż
ytkownikami informacji w miejscu
pracy. Rozró
ż
nia zło
ż
one uwarunkowa-
nia i kontekst prowadzonej działalno
ś
ci,
a szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowi-
ska w zakresie planowania, wdra-
ż
ania i doskonalenia technologii in-
formacyjno-komunikacyjnych;
−
podstawy prowadzenia analiz;
−
ź
ródła informacji na temat technolo-
gii informacyjno-komunikacyjnych;
−
podstawy technologii IT;
−
przepisy prawne reguluj
ą
ce stoso-
wanie technologii informacyjno-
-komunikacyjnych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi analizowa
ć
,
dostosowywa
ć
do potrzeb i wdra
ż
a
ć
nowoczesne technologie informacyj-
ne, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie pla-
nowania, wdra
ż
ania i doskonalenia
technologii informacyjno-komunika-
cyjnych;
−
analizowa
ć
rynek technologii infor-
macyjno- komunikacyjnych pod k
ą
-
tem mo
ż
liwo
ś
ci usprawnienia obie-
gu informacji w obsługiwanej insty-
tucji;
−
opiniowa
ć
innowacyjne rozwi
ą
zania;
−
wdra
ż
a
ć
nowe technologie infor-
macyjne we współpracy z informa-
tykiem/zespołem;
−
zapoznawa
ć
z wdro
ż
onymi techno-
logiami informacyjno-komunikacyj-
nymi podwładnych i u
ż
ytkowników.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.5. Kompetencje społeczne KzS:
−
tworzy i rozwija wzory post
ę
powania w zakresie obsługi u
ż
ytkowników in-
formacji,
−
podejmuje inicjatywy zmierzaj
ą
ce do poprawy organizacji i jako
ś
ci pracy spe-
cjalisty zarz
ą
dzania informacj
ą
,
−
potrafi współdziała
ć
w ramach zespołu, przestrzega zasad etyki zawodowej,
ponosi odpowiedzialno
ść
za udział w podejmowaniu decyzji zawodowych,
−
jest przygotowany do zarz
ą
dzania informacj
ą
w sferze publicznej na wszyst-
kich poziomach organizacyjnych.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu specjalisty zarz
ą
dza-
nia informacj
ą
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 262207 Specjalista zarz
ą
dzania
informacj
ą
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.