Ocena projektów inwestycyjnych

• Termin klasyfikacji inwestycji

INWESTYCJE - wydatkowanie środków pieniężnych w nadziei uzyskania z tego tytułu korzyści w przyszłości. Decyzje podejmowane w ramach inwestycji dotyczą aktywów bilansu.

KLASYFIKACJA INWESTYCJI:

1. Ze względu na przedmiot inwestycje można podzielić na:

1. INWESTYCJE MATERIALNE - to inwestycje w rzeczowy majątek trwały (np. zakup nowej maszyny, zakup środków transportu, budowa obiektów, zakup linii technologicznej);

2. INWESTYCJE KAPITAŁOWE - to inwestycje w papiery wartościowe bądź lokowanie na rachunkach bankowych (np. zakup obligacji, zakup akcji, zakup bonów skarbowych, lokata pieniędzy w funduszach inwestycyjnych, wpłata pieniędzy na lokatę bankową);

2. Ze względu inwestycje dzieli się na:

1. INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE - to inwestycje, w których okres ich realizacji i przewidywanego uzyskania z nich korzyści przekracza 1 rok (np. zakup maszyn, budowa obiektów);

2. INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE - to inwestycje, w których okres ich realizacji i przewidywanego uzyskania z nich korzyści nie przekracza 1 roku (np. zakup bonów skarbowych).

Przedmiotem wykładów poświęconych ocenie projektów inwestycyjnych są długoterminowe inwestycje materialne.

• Znaczenie inwestycji dla przedsiębiorstwa

Od inwestycji zależy trwanie i rozwój przedsiębiorstwa. Zakres inwestycji wyznacza tempo rozwoju przedsiębiorstwa.

Czynniki powodujące konieczność podejmowania inwestycji w przedsiębiorstwie:

1. fizyczne zużywanie się majątku,

2. postęp technologiczny.

• Etapy procesu podejmowania decyzji o realizacji inwestycji

W procesie podejmowania decyzji o realizacji inwestycji:

1. Identyfikacja wydatków (nakładów inwestycyjnych) związanych z inwestycją,

2. Wstępna ocena możliwości i kosztu sfinansowania nakładów inwestycyjnych,

3. Ocena szans i zagrożeń wynikających z otoczenia związanych z realizowaną inwestycją,

4. Ocena wewnętrznego potencjału przedsiębiorstwa (silnych i słabych stron) związanych z realizowaną inwestycją,

5. Ocena przewidywanej wypłacalności i płynności przedsiębiorstwa podczas realizowania inwestycji,

6. Identyfikacja spodziewanych wpływów i wydatków związanych z realizowaną inwestycją dla potrzeb efektywności inwestycji,

7. Ocena wskaźnikowa inwestycji oraz ryzyka związanego z inwestycja.

• Prognoza rachunku przepływów pieniężnych dla potrzeb oceny wypłacalności i płynności

W prognozie przepływów pieniężnych uwzględnia się wszystkie przewidywane wpływy i wydatki całego przedsiębiorstwa w tym przede wszystkim:

1. Wpływy ze sprzedaży produktów i towarów (utożsamiane z przychodami ze sprzedaży),

2. Wpływy na poczet kapitału własnego,

3. Wpływy związane z przewidywanym zaciąganiem/uruchamianiem kredytu,

4. Wpływy związane z prowadzeniem bieżącej działalności tj. produkcją i/lub sprzedażą (utożsamiane z kosztami działalności operacyjnej z wyłączeniem amortyzacji),

5. Nakłady inwestycyjne,

6. Wpływy/wydatki związane ze zmiana stanu zapasów, należności, środków pieniężnych i zobowiązań krótkoterminowych,

7. Odsetki,

8. Spłaty rat kapitałowych kredytu,

9. Podatek dochodowy,

10. Wypłaty dywidend.

• Rachunek przepływów pieniężnych dla potrzeb oceny efektywności projektów inwestycyjnych

Rachunek przepływów pieniężnych sporządzany dla potrzeb oceny efektywności projektów inwestycyjnych charakteryzuje uwzględnianie - obok wydatków związanych z nakładami na realizowana inwestycję - jedynie prognozowanych operacyjnych przepływów pieniężnych ściśle związanych z realizowaną inwestycją. W rachunku takim pomija się zatem przepływy finansowe (wpływy na poczet kapitału własnego, wpływy związane z przewidywanym zaciąganiem/uruchamianiem kredytu, odsetki, spłaty rat kapitałowych kredytu, wypłaty dywidend).

Zatem rachunek taki obejmuje następujące pozycje:

1. Wpływy ze sprzedaży produktów i towarów (utożsamiane z przychodami ze sprzedaży),

2. Wydatki związane z prowadzeniem bieżącej działalności tj. produkcja i/lub sprzedaż;

3. Nakłady inwestycyjne,

4. Wpływy/wydatki związane ze zmianą stanu zapasów, należności, środków pieniężnych i zobowiązań krótkoterminowych,

5. Podatek dochodowy.

• Proste mierniki oceny projektów inwestycji

• PROSTA STOPA ZWROTU - jest to iloraz wpływów i wydatków gotówkowych związanych z przeprowadzona inwestycją

R_CF =

gdzie:

R_CF - prosta stopa zwrotu oparta na cash flow

CF + t - pieniężne wpływy gotówkowe związane z analizowaną inwestycją w roku t

CF - t - pieniężne wydatki gotówkowe związane z analizowaną inwestycja w roku t

n - „ilość” lat realizacji inwestycji

Kryterium oceny: czym wyższa stopa zwrotu tym wg tego miernika projekt efektywniejszy; minimalna stopa zwrotu, przy której projekt może zostać zaakceptowany wynosi 1.

T CF

0 -10000

1 2000

2 2500

3 3000

4 3500

5 4000

R_CF = 15 000/10000 = 1,5

• PROSTY OKRES ZWROTU (PP_p Payback Period) - określa ile czasu potrzeba, aby suma wpływów pieniężnych z inwestycji zrównała się z wydatkami inwestycyjnymi. Aby obliczyć prosty okres zwrotu korzysta się z następującej formuły:

PP_p = takie n gdzie CF_t 0

gdzie:

CF_t - przepływ pieniężny związany z analizowaną inwestycją w roku t

Kryterium oceny: czym krótszy okres zwrotu tym wg tegoż miernika projekt jest korzystniejszy.

T CF śr. CF

0 -10000

1 2000 -8000

2 2500 -5500

3 3000 -2500

4 3500 1000

5 4000

• Zalety i wady prostych mierników oceny projektów inwestycyjnych

Podstawową zaletą prostych mierników oceny projektów inwestycyjnych jest ich prostota. Do podstawowych natomiast ich wad zaliczyć należy:

1. Pomijanie zmian wartości pieniądza w czasie,

2. Pomijanie ryzyka,

3. Pomijanie kosztu kapitału.

KONKLUZJA

Proste mierniki oceny projektów inwestycyjnych mogą zatem być stosowane jedynie do wstępnej oceny projektu inwestycyjnego.

Relatywnie niewielki „błąd” przy zastosowaniu powyższych mierników wystąpi w przypadku niskiego spadku wartości pieniądza (niskiej inflacji) oraz krótkim okresie realizacji inwestycji.

ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTW 26 lutego 2010

---