PRZEDSIĘBIORSTW0 RODZINNE

(2) Specyfika przedsiębiorstwa rodzinnego

Dr inż. Maria Adamska

Wydział zamiejscowy w Świdnicy

Społecznej Akademii Nauk w Łodzi

Plan wykładu

1.

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

2.

Konsekwencje rodzinności

3.

Typy przedsiębiorstw rodzinnych

4.

Kultura organizacyjna przedsiębiorstw
rodzinnych

5.

Zachowania strategiczne przedsiębiorstw
rodzinnych

2

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

•

Innowacyjność

(Ford, Michelin, Bosch, von

Siemens, Comarch, Adidias, Ferrari, BMW, Porsche)

•

Mobilizacja kapitałów

(zasoby właściciela,

rodziny, pożyczki od przyjaciół)

•

Sposób zarządzania

(konieczność pogodzenia

sfery prywatnej i biznesowej, znalezienie skutecznych
metod zintegrowania pracowników, zapewnienie
ciągłości władzy, uealastycznienie struktur
zarządzania, relacje z klientem)

3

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

•

Społeczna odpowiedzialność

•

Ciągłość kulturowa i cywilizacyjna

(ciągłość działania, odrodzenie zawodów, sposobów
działania, stare receptury, narzędzia)

•

Stabilność i regionalna
decentralizacja

(zdolności adaptacyjne,

wykorzystanie własnych zasobów, rezerw pieniężnych,
szybkie angażowanie się w nowe obszary, zamknięcie
firmy jest ostatecznością)

4

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

Społeczna odpowiedzialność PR

•

większa troska o byt pracowników najemnych i
ich rodzin

•

mniejsza skłonność do redukcji zatrudnienia w
okresach kryzysowych

•

intensywna działalność charytatywna

•

zabieganie o jakość produktów

•

działanie na rzecz społeczności lokalnych

5

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

Silne strony – przewagi konkurencyjne

•

nastawienie na długotrwałą działalność

•

przedkładania korzyści długookresowych
nad krótkookresowe

•

mobilizacja kapitałów, bezpieczna
polityka finansowa

•

odporność na załamania koniunktury
(zdolność rodziny do poświęceń)

6

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

•

system wartości wynikający z tradycji
rodzinnych

•

zdolność do szybkiego podejmowanie
decyzji

•

szybka i treściwa komunikacja (stałe i
bliskie relacje)

•

silna motywacja, lojalność i praca ponad
normę

7

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

Słabości – negatywne strony PR

•

konflikty wewnętrzne, waśnie, negatywne
emocje

•

zachowawcze postawy starzejących się
właścicieli

•

brak planu sukcesji

•

zbyt późna sukcesja

8

Specyficzne problemy

sukcesja, konflikty i trudności na tle sukcesji
relacje firma – rodzina, przenikanie spraw

rodzinnych do przedsiębiorstwa i odwrotnie,

problemy wzrostu, etapów rozwoju i

profesjonalizacji zarządzania

problemy psychologiczne i społeczne

związane z osobą założyciela, udziałowcami
i pracownikami przedsiębiorstw rodzinnych

9

Cechy przedsiębiorstw rodzinnych

Pozytywne (PARP)

większe zaufanie do pracowników z rodziny
większe zaangażowanie pracowników z

rodziny w pracę na rzecz przedsiębiorstwa,

niski stopień formalizacji (sprawna

komunikacja, personalizacja więzi)

długi horyzont działania,
lepsze przystosowanie do zmian

10

Konsekwencje rodzinności

Negatywne (PARP)

zbyt ścisłe zintegrowanie życia rodziny z

życiem firmy, przenoszenie konfliktów

problemy z łączeniem ról zawodowych i

rodzinnych,

opór przed dopuszczeniem fachowców z

zewnątrz

negatywne skutki zbyt niskiej formalizacji

11

Konsekwencje rodzinności

12

Typy przedsiębiorstw rodzinnych

Kryterium

Firma
właścicielska

Firma partnerska Konsorcjum

rodzinne

Zaangażowani
członkowie
rodziny

Właściciel i
jednocześnie
założyciel

Rodzeństwo lub
inna wąska grupa
z bliskiej rodziny

Większa grupa
rodzinna o
różnym stopniu
pokrewieństwa

Pokolenie
właścicielskie

Zwykle pierwsze

Zazwyczaj
drugie, trzecie

Przeważnie
powyżej drugiego

Rodzaj sukcesji

Przekazywanie
własności jednej
osobie

Przekazywanie
wyłącznie
dzieciom

Przekazywanie
wielu członkom
rodziny

13

Typy przedsiębiorstw rodzinnych

Kryterium

Firma
właścicielska

Firma partnerska Konsorcjum

rodzinne

Przedsiębiorczość Wysoka

Różna

Różna

Relacje między
pracownikami

Niesformali-
zowane

Wzrastająca
formalizacja

Sformalizowane

Dominujący styl
kierowania

Patriarchalny

Partycypacyjny

Profesjonalny