Przedsiębiorczość rodzinna

Przedsiębiorczość rodzinna

Teoria i praktyka

Teoria i praktyka

Przedmiot: Ekonomika przedsiębiorstwa

Przedmiot: Ekonomika przedsiębiorstwa

Mgr Maciej Żyliński

Mgr Maciej Żyliński
Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem
Zakład Zarządzania Strategicznego

Wydział Zarządzania
Uniwersytet Łódzki

Plan wykładu

Plan wykładu

Teoria

Teoria

1.

Definicja firmy rodzinnej

2.

Specyfika przedsiębiorstw rodzinnych

3.

Specyfika zarządzania oraz bariery funkcjonowania firm rodzinnych

4.

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych

a)

Sukcesja i jej planowanie

b)

Optymalizacja struktury źródeł finansowania

c)

Profesjonalizacja zarządzania

d)

Rozwiązywanie konfliktów rodzinnych

Praktyka

Praktyka

1.

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

2.

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce

3.

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w USA

1.

Dlaczego należy promować i badać firmy rodzinne?

2.

Literatura nt przedsiębiorczości rodzinnej – książki, czasopisma

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria i praktyka

Definicja firmy rodzinnej

Definicja firmy rodzinnej 1/2

Firma rodzinna

Firma rodzinna to przedsiębiorstwo o dowolnej formie prawnej, którego kapitał

w całości lub w decydującej części znajduje się w posiadaniu rodziny – jej
założycieli, przynajmniej jeden jej członek wywiera decydujący wpływ na
kierownictwo lub sam sprawuje funkcję kierowniczą, z zamiarem trwałego
utrzymania przedsięwzięcia w rękach rodziny.

Def. europejska ogólna – „Firma rodzinna to taka, w której przynajmniej dwóch

członków jednej rodziny dzieli pracę i własność.”

Def. amerykańska – „Jeśli osoby zarządzające firmą rodzinną uważają, że ich

firma ma charakter rodzinny, to tak jest.”

Pojęcie firmy rodzinnej nie jest regulowane prawnie. Firma taka może mieć

charakter spółki cywilnej lub spółki handlowej (osobowej, kapitałowej). Z
prawnego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy spółkę tworzą członkowie
rodziny, czy osoby nie spokrewnione.

Informacje dotyczące pokrewieństwa właścicieli oraz pracowników firmy w

zdecydowanej większości przypadków (poza sprawozdaniami finansowymi
niektórych typów spółek) nie są podawane na zewnątrz. Stąd trudności w
analizie ilościowej firm rodzinnych.

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Definicja firmy rodzinnej

Definicja firmy rodzinnej 2/2

Firma rodzinna to trzy nakładające się częściowo na siebie podsystemy –

rodziny,

rodziny,

firmy

firmy (biznesu)

oraz własności

oraz własności. Podsystem rodziny jest wewnętrznie

skupiony na członkach rodziny, podsystem biznesu nastawiony zewnętrznie na
otoczenie gospodarcze, podsystem własności obejmuje właścicieli.

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

R

Rodzina

F

Firma

W

Własność

RF

RF

RW

RW

FW

FW

RWF

RWF

Podsystemy te nakładają się na siebie.
RWF – założyciel firmy i jego spadkobiercy,

pracujący w firmie i mający prawa własności,
są we wszystkich trzech systemach

RW – członkowie rodziny, posiadający udziały

w przedsiębiorstwie, ale nie pracujący w nim

RF – członkowie rodziny, którzy pracują w firmie,

ale nie mają w nim prawa własności

FW – osoby nie będące członkami rodziny,

pracujący w firmie i posiadające w niej
udziały

Pomiędzy systemami tworzącymi firmę rodzinną występują interakcje tworzące

specyfikę tej formy biznesu.

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Specyfika przedsiębiorstw rodzinnych

Specyfika przedsiębiorstw rodzinnych 1/1

Zalety

Zalety

-

Posiadają system wartości tworzony przez właścicieli i przekazywany
pokoleniom

-

Są bardziej skłonne do „reinwestowania w siebie”

-

Nie ulegają presji stawiania na cele krótkookresowe, finansowe

-

Stawiają na strategie długookresowe

-

Wykazują dużą odporność na załamania koniunkturalne

-

Wykazują większą niż w firmach „nierodzinnych” troskę o pracowników i ich
rodziny, mniejszą skłonność do redukcji zatrudnienia w okresach kryzysowych

-

Wykazują o wiele większą troskę o jakość i reputację

-

Przekazują środki na cele charytatywne, dofinansowują instytucje
użyteczności publicznej, imprezy lokalne

Wady

Wady

-

Wykazują zbyt dużą ostrożność w podejmowaniu ryzyka inwestycyjnego

-

Występują konflikty na styku podsystemów

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Specyfika zarządzania oraz bariery funkcjonowania firm rodzinnych

Specyfika zarządzania oraz bariery funkcjonowania firm rodzinnych 1/1

Specyfika zarządzania

Specyfika zarządzania

-

Spojrzenie na firmę poszczególnych uczestników zależy zajmowanego w
systemie miejsca

-

Stopień zaangażowania właścicieli w zarządzanie jest uzależnione od tego,
która generacja ją prowadzi

-

Wprowadzenie emocji i kryteria osobiste (m.in. nepotyzm)

-

Trudności w przepływie informacji i komunikacji

-

Luka między oceną rzeczywistości przez właścicieli a rzeczywistością
gospodarczą

Bariery funkcjonowania

Bariery funkcjonowania

-

Bariera niezależności

-

Bariera dziedziczenia i zmiany pokoleń

-

Bariera stosunków wewnątrz rodzinnych

-

Bariera kompetencji

-

Bariera sprzeczności interesów majątkowych

-

Bariera strukturalna

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych 1/4

Sukcesja i jej planowanie

Sukcesja i jej planowanie

Sukcesja

Sukcesja – złożony proces opracowywania i realizacji strategicznego planu

przekazywania władzy i własności przez obecnego właściciela
(właścicieli) firmy rodzinnej następcy (następcom), który będzie w stanie
zapewnić kontynuację i rozwój rodzinnego przedsiębiorstwa zgodnie
z przyjętą strategią.

Sukcesję dzielimy na dwie równolegle przebiegające:

-

Sukcesja władzy

-

Sukcesja (transfer) własności

Skuteczna sukcesja władzy składa się z czterech podstawowych etapów:

1)

Inicjacja

2)

Selekcja

3)

Edukacja

4)

Sukcesja właściwa

Sukcesja własności odbywać się może na kilka sposobów:

-

Darowizna

-

Dyspozycje spadkowe

-

Sprzedaż udziałów członkom rodziny

-

Wykup udziałów przez pracowników

-

Sprzedaż udziałów osobom trzecim

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych 2/4

Optymalizacja struktury źródeł finansowania

Optymalizacja struktury źródeł finansowania

Trwa ciągła walka pomiędzy udziałowcami (systemem rodziny) a prowadzonym

biznesem (systemem firmy) o kapitał i płynność finansową.

Przyczyny:

-

Znikoma dywersyfikacja struktury dochodów (struktury majątkowej)
rodziny

-

Poczucie obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa finansowego rodzinie

-

Chęć zachowania kontroli oraz własności przedsiębiorstwa w rękach
rodziny

-

Obawa przed utratą prywatności prowadzonego biznesu

Skutki:

-

Mała skłonność do podejmowania ryzyka finansowego

-

Niska akceptacja korzystania z mechanizmów dźwigni finansowej

-

Poleganie przede wszystkim z finansowania wewnętrznego ogranicza
możliwe do uzyskania wyniki finansowe oraz wzrost

Struktura finansowania biznesu rodziny jest funkcją następujących głównych

czynników:

-

Stopień koncentracji własności w ramach zarządu rodzinnego

-

Stopień profesjonalizacji zarządzania w przedsiębiorstwie

-

Cechy demograficzne i psychologiczne zarządu (wiek, wykształcenie,
doświadczenie, cechy charakteru)

-

Wymogi makro oraz mikroekonomiczne (sektora, branży)

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych 3/4

Profesjonalizacja zarządzania

Profesjonalizacja zarządzania

W firmach rodzinnych zauważalny jest opór właścicieli firmy przed

przekazaniem części władzy / kompetencji menedżerom z zewnątrz.
Spowodowane jest to przede wszystkim obawą przed utratą kontroli nad
przedsięwzięciem oraz przekonaniem o tym, iż najlepiej wie się jak
zarządzać własnym biznesem.

Sposoby na przezwyciężenie oporu przed profesjonalizacją zarządzania:

-

Powołanie rady konsultacyjnej z udziałem specjalistów z zewnątrz

-

Zarządzanie własnością

-

Doskonalenie procesu zarządzania operacyjnego

-

Walka z nepotyzmem

-

Zarządzanie strategiczne w firmie rodzinnej (wypracowanie wspólnej
wizji, misji i strategii rodziny oraz firmy)

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych

Główne obszary analizy przedsiębiorstw rodzinnych 4/4

Rozwiązywanie konfliktów rodzinnych

Rozwiązywanie konfliktów rodzinnych

Konflikty

Konflikty w rodzinie są nieuniknione. Wpływają one na funkcjonowanie

biznesu. Są wynikiem emocjonalnych zachowań członków rodziny oraz
braku skutecznej komunikacji.

Podłożem konfliktów są najczęściej:

-

Sprzeczności wynikające z pełnienia jednocześnie różnych ról przez
poszczególnych członków rodziny, w każdym z trzech systemów

-

Nieporozumienia na tle sukcesji władzy i własności w firmie rodzinnej

-

Kwestie pokoleniowe, sprzeczności interesów członków rodziny
zatrudnionych w firmie rodzinnej, wynikające z ich różnej skłonności
do podejmowania ryzyka i śmiałych decyzji, która jest funkcją wieku i
wykształcenia

-

Brak strategii wycofywania się starszego pokolenia z aktywnego
zarządzania firmą

-

Rywalizacja w ramach danego pokolenia

Proponowane rozwiązania skupiają się na:

-

Istnieniu regularnego forum rodzinnego

-

Stworzeniu „konstytucji rodzinnej”

-

Obecności zewnętrznych mediatorów wynajętych w obliczu konfliktu

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Teoria

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce 1/5

Znaczenie ekonomiczne firm rodzinnych

Znaczenie ekonomiczne firm rodzinnych

USA

USA

Ponad 90% populacji wszystkich przedsiębiorstw
Wytwarzają około 40% PKB
Zatrudniają około 50% zatrudnionych

Kraje „starej” Unii Europejskiej

Kraje „starej” Unii Europejskiej

Między 65% a 90% populacji przedsiębiorstw danego kraju
Wytwarzają między 45% a 65% PKB danego kraju
Zatrudniają około 50% zatrudnionych w UE

Polska

Polska

Brak danych!
Szacuje się, iż około 65% - 70% przedsiębiorstw ma charakter rodzinny

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce 2/5

Firmy rodzinne w różnych krajach – odsetek menedżerów uważających swoją

firmę za rodzinną

Japonia

Japonia

99%

99%

Wielka Brytania

Wielka Brytania

71%

71%

Finlandia

Finlandia

93%

93%

Szwecja

Szwecja

69%

69%

USA

USA

90%

90%

Holandia

Holandia

66%

66%

Niemcy

Niemcy

80%

80%

Kanada

Kanada

66%

66%

Grecja

Grecja

80%

80%

Dania

Dania

58%

58%

Belgia

Belgia

76%

76%

Irlandia

Irlandia

55%

55%

Hiszpania

Hiszpania

76%

76%

Włochy

Włochy

50%

50%

Szwajcaria

Szwajcaria

71%

71%

Polska

Polska

41%

41%

Wyniki za: Międzynarodowy Raport Prac Badawczych Prima firmy doradczej Grand

Thornton, 2000

Wniosek: Brak świadomości dotyczącej przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce 3/5

Odsetek firm o charakterze rodzinnym w różnych krajach Unii Europejskiej

(wedle rankingu 1000 największych firm rodzinnych w Europie) z
rankingu największych firm rodzinnych w Europie.

Francja

Francja

25,0%

25,0%

Szwecja

Szwecja

5,9%

5,9%

Niemcy

Niemcy

23,5%

23,5%

Holandia

Holandia

4,4%

4,4%

Włochy

Włochy

16,2%

16,2%

Wielka Brytania

Wielka Brytania

4,4%

4,4%

Hiszpania

Hiszpania

11,8%

11,8%

Luxemburg

Luxemburg

1,5%

1,5%

Belgia

Belgia

5,9%

5,9%

Portugalia

Portugalia

1,5%

1,5%

Opracowanie własne.

Uwaga: Ranking ten jest obciążony, gdyż ilość największych firm rodzinnych na

tle największych firm rodzinnych w krajach UE pokazuje przede
wszystkim siłę danych gospodarek. Porównując jednak gospodarki o
podobnej sile, można wyciągnąć wnioski na temat przedsiębiorczości
rodzinnej w tych krajach.

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce 4/5

Branże (sektory) w których działa najwięcej przedsiębiorstw rodzinnych

Branże (sektory) w których działa najwięcej przedsiębiorstw rodzinnych

USA

USA

Unia Europejska

Unia Europejska

Polska

Polska

Wydawnictwa, drukarnie Handel det./specjal.

Handel det./specjal.

Handel det./specjal.

Motoryzacja

Produkcja żywności

Rozrywka

Produkcja żywności

Produkcja odzieży

Produkcja żywności

Handel żywnością

Handel farmaceutykami

Nieruchomości

Budownictwo

Rolnictwo

Transport

Media Budownictwo

Informatyka

Bankowość

Informatyka

Produkcja dóbr dom./osob.Browarnictwo

Metalurgia

Budownictwo

Energetyka

Motoryzacja

Medycyna

Produkcja dóbr luksusowych

Produkcja mebli

Motoryzacja

Produkcja odzieży

Przetwórstwo surowców

Elektronika

Ubezpieczenia

Transport

Rozrywka

Wydawnictwa

Przemysł drzewny

Dlaczego firmy rodzinne wybierają właśnie te sektory?

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Rankingi Family Business Magazine (USA, UE),

Ranking BusinessWeek Polska (PL). Za względów formalnych ranking oparty jest na

największych firmach rodzinnych w tych gospodarkach. Sektory posegregowane wg

procentowej ilości firm rodzinnych.

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce

Przedsiębiorczość rodzinna na świecie i w Polsce 5/5

Polska

Polska

USA

USA

Handel

Handel

ok. 40% firm

ok. 20% firm

Usługi

Usługi

ok. 20% firm

ok. 40% firm

Przemysł

Przemysł

ok. 40% firm

ok. 40% firm

Wśród największych polskich przedsiębiorstw 4,6% z nich ma. W USA

współczynnik ten wynosi 5,3%.

W Polsce ok. 12% firm spośród największych firm rodzinnych ma w swojej

nazwie nazwisko rodziny prowadzącej biznes. W USA ten współczynnik
jest zdecydowanie wyższy, i wynosi ok. 50%, w skali świata jest to ok.
40%. Dlaczego w Polsce ten współczynnik jest taki niski?

(Obliczenia własne na podstawie: 2005 rok, PL – Ranking 2000 największych polskich firm

Rzeczpospolitej oraz ranking największych firm rodzinnych BusinessWeek Polska.
USA – Ranking 1000 największych firm prywatnych publicznych – w tym rodzinnych
– Magazynu Fortune)

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce 1/3

Co dziesiąta firma o krajowym kapitale na Liście 2000 największych firm to

przedsiębiorstwo rodzinne.

Firmy te zanotowały w 2005 roku średnio ponad 20%owy wzrost przychodów ze

sprzedaży i prawie 15%owy przyrost zysku netto (wg Rzeczpospolita)

Indeks firm rodzinnych notowanych na GPW w Warszawie w okresie wrzesień

2004 – wrzesień 2005 zmniejszył się o 7% (9% wg innej metody
obliczeniowej). W okresie tym WIG wzrósł o 33% a MIDWIG o 8%.
Dlaczego? Hossa tych miesięcy dotyczyła przede wszystkim branży
surowcowej, petrochemicznej oraz banków (w branżach tych prawie nie
ma firm rodzinnych). Po drugie, płynność papierów spółek rodzinnych jest
umiarkowana, gdyż zasady korporacyjne w tych firmach preferują kapitał
członków rodziny, a inwestorzy instytucjonalni raczej unikają tego typu
inwestycji.

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce 2/3

Ranking tygodnika BusinessWeek Polska 2004

Ranking tygodnika BusinessWeek Polska 2004 - cz. 1/2

Nazwa Branża

Rodzina

Przychody Zysk netto

mln zł. mln. zł.

1.

Farmacol

Farmacol

Dystrybucja farmaceutyków

Olszewski 2717,7

41,6

2.

Kulczyk Holding

Kulczyk Holding

Handel

Kulczyk

2469,6

230,1

3.

Kulczyk Tradex

Kulczyk Tradex

Handel

Kulczyk

1603,9

6,6

4.

Gant S.A.

Gant S.A.

Holding wielobranżowy Antkowiak 1465,8

0,4

5.

Torfarm

Torfarm

Dystrybucja farmaceutyków

Herba

1099,4

7,4

6.

Farmutil H.S. Holding

Farmutil H.S. Holding

Przetwórstwo i handel mięsem

Stokłosa

785,0

22,2

7.

AB S.A.

AB S.A. Dystrybucja sprzętu komputerowego

Przybyło

658,0

b.d.

8.

Grupa Wistil

Grupa Wistil

Dziewiarstwo

Kwiecień

593,0

32,9

9.

KEM

KEM

Handel stalą

Krawczyk

544,0

25,0*

10.

Bać-Pol

Bać-Pol

Handel

Bać

494,5

0,6

11.

ZM Duda GK

ZM Duda GK

Przetwórstwo mięsa

Duda

461,0

32,2

12.

Inter Cars

Inter Cars

Handel częściami samochodowymi Oleksowicz

446,5

10,0

13.

Nowy Styl

Nowy Styl

Produkcja mebli

Krzanowski

372,0

23,4

14.

PHU Mars

PHU Mars

Handel elektroniką

Kałamaga

350,4

0,9

15.

Arko

Arko

Dystrybucja

Kotlarski

343,4

0,6

16.

Andrzej Szeszycki

Andrzej Szeszycki

Handel

Szeszycki

342,0

3,9

17.

Al-Pras

Al-Pras

Holding wielobranżowy Mzyk

328,4

2,1

18.

Elmar

Elmar Transport

Glita

289,9

1,5

19.

Fakro

Fakro Produkcja okien

Florek

275,2

12,7

20.

M and M

M and M

Handel

Mędelewski 260,8

2,9

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce 3/3

Ranking tygodnika BusinessWeek Polska 2004

Ranking tygodnika BusinessWeek Polska 2004 - cz. 2/2

21.

ComArch

ComArch

Przemysł technologiczny

Filipiak

256,6

9,3

22.

Haft

Haft

Dziewiarstwo

Kwiecień

253,8

10,3

23.

Eko-Świat

Eko-Świat

Produkcja aluminium

Śliwakowski

243,6

9,9

24.

EuroFarm

EuroFarm

Rolnictwo Duchniewicz

232,3

8,7

25.

Fota S.A.

Fota S.A.

Handel częściami samochodowymi Fota

224,7

2,5

26.

PZR

PZR

Rolnictwo Osadkowski 222,9

3,9

27.

Solidex

Solidex

Informatyka

Skotnicz

193,3

1,1

28.

PBG S.A.

PBG S.A.

Budownictwo

Wiśniewski 180,6

11,3

29.

Fermy Woźniak

Fermy Woźniak

Produkcja jaj

Woźniak

178,7

0,5

30.

Janus

Janus Dystrybucja

Kulawik

178,5

0,7

31.

Grudnik

Grudnik

Instalacje sanitarne

Grudnik

172,1

1,3

32.

Kaczmarek 2

Kaczmarek 2

Przetwórstwo tworzyw Kaczmarek 163,0

14,5

33.

Adamed

Adamed

Produkcja farmaceutyków

Adamkiewicz

156,6

9,9

34.

Mokate

Mokate

Produkcja żywności

Mokrysz

152,2

23,4

35.

Piotr i Paweł

Piotr i Paweł

Handel

Woś

139,7

2,3

36.

Redan

Redan Dziewiarstwo

Wiśniewski 136,7

13,4

37.

Handlopex

Handlopex

Handel oponami

Ptaszek

131,5

3,3

38.

Iglotex

Iglotex Produkcja żywności

Włodarczyk 130,0

2,2

39.

Dawtona

Dawtona

Produkcja żywności

Wielgomas 130,0

b.d.

40.

Werner Kenkel

Werner Kenkel

Produkcja opakowań

Kenkel

129,9

5,0

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w USA

Największe przedsiębiorstwa rodzinne w USA 1/1

Ranking Family Business Magazine 2005

Ranking Family Business Magazine 2005

Nazwa Branża

Rodzina

Zatr. tyś. Przychód Data zał.

mln USD

1.

WalMart Stores

WalMart Stores Handel detaliczny

Walton

1400,0

244,5

1962

2.

Ford Motor Co.

Ford Motor Co.

Produkcja samochodów Ford

350,3

163,4

1903

3.

Cargill Inc.

Cargill Inc.

Handel specjalistyczny Cargill i MacMillan

97,0

50,8

1865

4.

Koch Industries

Koch Industries

Olej, gaz, rolnictwo

Koch

11,5

40,0 1918

5.

Motorola

Motorola

Telekomunikacja

Galvin

97,0

26,7 1928

6.

Viacom

Viacom

Media i rozrywka

Redstone

120,6

24,6 1954

7.

Tyson Foods

Tyson Foods

Produkcja żywności

Tyson

120,0

23,4 1935

8.

Weyerhaeuser Co.

Weyerhaeuser Co.

Przemysł drzewny

Weyerhaeuser

57,0

18,5

1900

9.

Loew’s

Loew’s Hotelarstwo

Tisch

25,8

17,5 1919

10.

Mars

Mars

Produkcja żywności

Mars

30,0

17,0 1923

11.

News Corp.

News Corp.

Media

Murdoch

33,8

16,3 1923

12.

Publix Super Markets

Publix Super Markets

Supermarkety

Jenkins

123,0

16,0 1930

13.

Gap

Gap

Produkcja odzieży

Fisher

169,0

14,5 1969

14.

General Dynamics

General Dynamics

Przestrzeń i obrona

Crown

54,0

13,8 1962

15.

Anheuser-Busch Cos

Anheuser-Busch Cos

Browarnictwo

Busch

23,2

13,6 1860

16.

Comcast

Comcast

Media

Roberts

82,0

12,5 1963

17.

Winn-Dixie Stores

Winn-Dixie Stores

Supermarkety

Davis

112,5

12,3 1925

18.

Bechtel Group

Bechtel Group

Budownictwo

inż.

Bechtel

47,0

11,6 1898

19.

Meijer

Meijer Handel detaliczny

Meijer

83,4

10,9 1934

20.

H.E. Butt Grocery

H.E. Butt Grocery Produkcja żywności

Butt

60,0

9,9 1905

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Praktyka

Dlaczego należy promować i badać firmy rodzinne?

Dlaczego należy promować i badać firmy rodzinne? 1/1

-

Duży i wciąż rosnący udział przedsiębiorstw rodzinnych w ogóle
przedsiębiorstw w gospodarce Polski

-

Konieczność wspierania przedsiębiorstw rodzinnych jako tych o najbardziej
naturalnym rodowodzie oraz dużym znaczeniu społecznym i ekonomicznym

-

Rosnące zainteresowanie problematyką przedsiębiorczości rodzinnej,
zarówno na gruncie teorii, jak i w praktyce biznesu

-

Konieczność przemyślanego i zintensyfikowanego transferu oraz
odpowiedniej aplikacji wiedzy i umiejętności dotyczących
przedsiębiorczości rodzinnej z USA oraz krajów Europy Zachodniej na polski
grunt gospodarczy

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Dlaczego?

Literatura nt przedsiębiorczości rodzinnej – książki, czasopisma

Literatura nt przedsiębiorczości rodzinnej – książki, czasopisma

Dla bliżej zainteresowanych tematyką przedsiębiorczości rodzinnej

Zagraniczne pozycje książkowe

Zagraniczne pozycje książkowe

Kenyon-Rouvinez, D.; Ward, J. L.; Family Business Key Issues, Palgrave
2004
Raport firmy doradczej Grand Thornton Biznes rodzinny, Onepress 2004

Zagraniczne czasopisma

Zagraniczne czasopisma

Family Business Review (dla teoretyków zarządzania biznesem rodzinnym)
Family Business Magazine (dla biznesów rodzinnych)

Polskie pozycje książkowe

Polskie pozycje książkowe

Jeżak, J.; Popczyk, W.; Winnicka-Popczyk, A.; Przedsiębiorstwo rodzinne.
Funkcjonowanie i rozwój, Difin 2004
Sułkowski, Ł.; Organizacja a rodzina. Więzi rodzinne w życiu gospodarczym,
Wyd. TNOiK 2004

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Zakład Zarządzania Strategicznego

Mgr Maciej Żyliński 2006

Przedsiębiorczość rodzinna. Literatura