1

Mateusz Popiel

Indie

Japonia

USA

Wlk. Bryt

Niemcy

Francja

System

Parlamentarny

Parlamentarno-gabinetowy

Prezydencki

Monarchia-
parlamentarna

Kanclerski

Semi-prezydencki

Konstytucja

1949

1946

17.09.1787

8.05.1949

04.10.1958

Zmiana konstytucji

2/3 w obu izbach,
tylko poprawki

a) 2/3 w obu izbach + ¾
Legislatur Stanowych
b) Konwencja
Konstytucyjna (2/3 L.S.) +
¾ L.S.

2/3 w obu izbach
Inicjatywa: Br, rząd, frakcja 5%
deputowanych

Prezydent na wn. Rządu,
deputowani
Referendum lub ZN i S
3/5 kongresu

Prezydent/ głowa
państw/ wybory

Pratibha Patil
C30lat B35 lat
/5lat
Kol. Elektorów
(deputowani do DPR i
DPD oraz delegaci)

Cesarz Akihito

Barrack Obama
B35, urodzenie USA, 14
domicyl
/4 lata max 2 kadencje
a) 538 elektorów
(większość bezwzględna
270)
b) IR – 1 stan – 1 głos, za
26

Elżbieta II

Christian Wulff
B40
/5 lat max 2 kadencje
Zgromadzenie Federalne (1244 – BS +
delegaci Landtagów)

Nicolas Sarkozy
B23, 500 000 poparcia
/5 lat
Powszechne,
bezpośrednie

Impeachement/
odpowiedzialność
prezydenta

Za przekroczenie
konstytucji, za złamanie
prawa; do senatu (2/3)

Delikt konstytucyjny, ¾ Bt lub ¼ Br –
wniosek jednej z izb, decyduje druga 2/3;
orzeka ZTK (16), 23 aby opuścić urząd

-

Weto

Decyzja >10 dni
Obalenie 2/3 obu izb

15 dni

Władza
ustawodawcza

Izba Ludu
/5 lat C18 B


Rada Stanów
/6lat-co 2 1/3 składu;
pośrednie (wybierają
parlamenty stanowe)
B30

Izba Reprezentantów
480 /4lata C20 B25
300 jednomandatowe 180
większościowe – 2 głosy
Izba Radców 242 /6 lat co 3
zmiana ½ składu B30; 96 okręgi
jednomandatowe; 136
proporcjonalne - d’Hondta
>Kokai

Izba Reprezentantów
435 /2 lata, C18 B25
Obywatelstwo 7 lat,
domicyl 7
Senat 100(2 ze stanu)
/6 lat – co 2 zmiana 1/3
składu B30, obywatelstwo
9 lat, domicyl 14,
Razem: Kongres

Izba Gmin (659)
jednomandatowe
/Max 5 lat
C18, B21, nie może
służba cywilna
Izba Lordów

Bundestag (Bt) 598 (622-nadwyżkowe)
/4 lata, 2 głosy - na osobę i na listę; C18;
ważność stwierdza Bt
Bundesrat
69 Lantagi 3-6 delegatów, niekadencyjne

Zgromadzenie
Narodowe 577/ 5 lat
jednomandatowe 12,5 %
C18 B23
Senat 343/ 6lat - co 3
zmiana 1/3 C18 B
Wybiera kolegium
wyborcze, przedst. sam.
Terytorialnego

Premier

Manmohan Singh

Naoto Kan

David Cameron

Kanclerz Angela Merkel

Francois Fillon

TK

Sąd Najwyższy – 15
(przewodniczący -cesarz na
wniosek Premiera; resztę premier)
/10 lat, kasatoryjny (brak TK i
RPO)

Sąd Najwyższy – 9
Prezydent za zgodą senatu
Kadencja nieograniczona

Związkowy Trybunał Konstytucyjny –
16 (8+8) - I senat skarga konstytucyjna;
II senat konstytucyjność ustaw,
odpowiedzialność prezydencka /12 lat
wybór Bt

Rada Konstytucyjna – 9
(3Prez. 3ZN, 3S) /9 lat,
co 3 odnawianie składu

2

Mateusz Popiel

Rosja

Ukraina

Litwa

Czechy

Słowacja

System rządów

Semi-prezydencki

Parlamentarny

Parlamentarno-gabinetowy

Parlamentarno-gabinetowy

Konstytucja

12.12.1993

28.06.1996

13.10.1992/ 25.10.1992

16.11.1992

01.09 1992

Zmiana konstytucji

Ustawy konstytucyjne –
zgromadzenie narodowe (kworum
połowy liczby członków w RF i
DP. Wymaga ¾ w RF i 2/3 w DP

Inicjatywa: ¼ ogólnej liczby posłów i
300000 wyborców. Podwójne
uchwalenie przez Sejm w odstępie 3
mies. Większością 2/3 ogólnej liczby
posłów (art.1, rozdz. I – referendum ¾
obywateli)

Ustawa konstytucyjna – 3/5
wszystkich posłów i senatorów

Do uchwalenia konstytucji, jej
zmiany – 3/5 wszystkich posłów
(90 głosów)

Prezydent/głowa
państwa/ wybory

Dimitrij Miedwiediew
Obywatel rosyjski, 35 lat, 10
domicyl
/6 lat (2 kadencje z rzędu)
Powszechne, bezpośrednie

Wiktor Janukowicz
B35, 10 domicyl, 1 mln poparcia

Dalia Grybauskaite
B40 domicyl 3 lata, 20 tys. podpisów
Powszechne, bezpośrednie równe–
bezwzględna większością głosów (50%
frekwencja 50%> - zwykła w.)

Vaclav Klaus
B40 /5 lat
Większością bezwzględna
ogólnej liczby obu izb

Ivan Gasparovic
B40
Powszechne (od 1999)
Kand.: 15 posłów / 15 tys.
obywateli

Odpowiedzialność
prezydenta

Oskarżony za złamanie konstytucji
DP wniosek 1/3 i większością 2/3
występuje do DSK, RF
większością 2/3 uznaje, że składa
urząd, ma na to 3 miesiące

Inicjatywa większości w RN >
komisja śledcza > RN większością
2/3 podejmuje decyzję o
zaskarżeniu. Decyzję o złożeniu
urzędu ¾ i orzeczeniu SN. 90 dni na
wybór nowego

Poważne naruszenie konstytucji,
złamanie przysięgi, popełnienie
przestępstwa – pozbawienie urzędu
przez Sejm większością 3/5 ogólnej
liczby posłów

Odp. Konstytucyjna za zdradę
stanu: stawia senat na wniosek
1/3 senatorów przed Sąd
Konstytucyjny (bezwzględna
większość gł. 1/3 członków)

Za zawinione naruszenie
konstytucji i zdradę stanu:
parlament oskarża przed Sądem
Konstytucyjnym

Weto

15 dni <milcząca zgoda – obalane
2/3 głosów RN

10 dni > obalane więcej niż ½ ogólnej
liczby członków Sejmu (ustawy
konstytucyjne 3/5)

15 dni > obalane bezwzględna
większość ogólnej liczby IP

Bezwzględna większość głosów
wszystkich członków
parlamentu (76)

Władza
ustawodawcza

Duma Państwowa
450/ 4 lata
System mieszany (225
jednomandatowe; 225
proporcjonalne) – 2 głosy C18,
B21
Rada Federacji
178 (po 2 na każdy podmiot
Federacji)
 Zgromadzenie Federalne

Rada Najwyższa
450/ 5lat
System mieszany (225
proporcjonalny (4%) + 225
większościowy) C18 B21; duże
wymogi, większość z 24 obwodów

Sejm
141 /4 lata C18 B25 - s. mieszany (71
okręgi jednomandatowe – system
większościowy; 70–1 okręg
wielomandatowy – system
proporcjonalny) - dwa głosy

Izba Poselska
200 /4lata proporcjonalny C18
B21
Senat
81 /6 lat – co 2 1/3 system
większościowy B40

Rada Narodowa
150 /4 lata C18 B21

Premier

Władimir Putin

Mykoła Azarow

Andrius Kubilius

Petr Necas

Iveta Redicova

Sądownictwo

Sąd Konstytucyjny – 19 (zgłasza
prezydent, powołuje/ mianuje RF
/12 lat

Sąd Konstytucyjny – 9
/9 lat mianuje Sejm po 3 (kandydaci:
Prez., Przew. Sejmu i Przewodniczący
SN) co 3 lata odnawiana 1/3 składu.
Przewodniczący SK – Sejm na wniosek
Prezydenta

Sąd Konstytucyjny – 15 /10lat
Mianuje prezydent za zgodą
Senatu kontrola następcza

Sąd Konstytucyjny - 13/12 lat
Mianuje Przewodniczący RN;
kandydatury: posłowie, rząd,
przewodniczący Sądu;
Prok.Gen., organizacje
zrzeszające sędziów, inst.
naukowe