ZAPRAWY
OZNACZ. WYDAJNOŚCI OBJĘTOŚCIOW. PRÓBNEGO ZAROBU. Wydajność obj. zaprawy określa
się na podstawie uzyskanej objet. zapr. z danej ilości składników. Objętościomierz(rys) ,odczyt z
dokładnością do 0,1 dm

3

. Próbka zaprawy powinna mieć min. 10dm

3

. Próbny zarub wykonuje się w

mieszarce. Składniki odmierzamy z dokł. do 10g. Do mieszarki wlać wodę, potem spoiwo, mieszać 1
min. dodać kruszywo, mieszać do jednolitej barwy (ok. 2min.). Dalej zostawić zap. w pojemniku na 27
min. Po 30min. od wsypania spoiwa zap. jeszcze raz wymieszać (1min.). Całą zap. przenieść do cylindra
pomiarowego. Dalej po wyrównaniu powierzchni przez lekkie wstrząśnięcie cylindrem opuszczamy
płaskownik ze skalą, tak aby krążek przylegał do powierz. zap. Odczytujemy objętość zap. z

dokładnością do 0,1dm

3

. Obl. masy składników na 1 m

3

zap.(M) w kg.:

V

m

M

1000

*

1

=

.

m

1

-masa danego składnika użytego do próbnego zarobu.

V-uzyskana objęt. zapr. dm

3

.

OZNACZENIE KONSYST. ZAPRAWY. Polega na określeniu głęb. zanurzenia stożka pom. w zap. w
cm. Masa stożka 300g. Skala na 15cm, co 1cm. Naczynie w kształcie odwróconego stożka, wewnątrz
nacięta linia E (pozioma 3cm od góry) okreslająca poziom zap
Próbny zarób wykonuje się w mieszarce. Składniki odmierzamy z dokł. do 10g. Do mieszarki wlać wodę,
potem spoiwo, mieszać 1 min. dodać kruszywo, mieszać do jednolitej barwy (ok. 2min.). Dalej zostawić
zap. w pojemniku na 27 min. Po 30min. od wsypania spoiwa zap. jeszcze raz wymieszać (1min.).
Oznaczenie: Naczynie napełnić 1 dm

3

zaprawy do linii E. Wstrząsnąć nacz. 5 razy aby wyrów.

powierzchnię. Wierzchołek do zetknięcia z zap. Skalę na zero. Zwolnić stożek na 10s aby się swobodnie
zanu. w zap. i zablokować. Odczytać wynik do 1 cm. Wynik oznacz.: Miarą konsyst. zap jest głębo.
zanurz. stożka w cm. Wynikiem jest średnia arytmetyczna 3 pomiarów i nie może przekraczać 1 cm.
OZNACZ. PLASTYCZNOŚCI ZAPRAWY.
Polega na określeniu średnicy rozpływu próbki na stoliku wstrząsowym. Płyta metalowa pokryta jest
płytą szklaną. Przez obracanie korbą płyta przesuwa się na wys ok. 10mm i opada swobodnie pod
własnym cieżarem. Na płycie stolika nalerzy ustawić formę w kształcie ściętego storzka, a na niej
nakładkę.
Wykonanie oznacz.: zwilżyć szklaną płytę. Na środku płyty ustawić formę wraz z nakładką , tak aby
krawędź formy pokrywała się z obwodem koła (śr. 10cm) wyrytego na płycie metalowej. Ubić zaprawę w
formie, ściąć nożem. Po 10s od ubijania, podnieść pionowo formę, a próbkę poddawać 15 wstrząsom
przez obrót korbą w ciągu 15s. Bezpośrednio po wstrząsach należy zmierzyć dwie prostopadłe do siebie
średnice rozlanego placka w cm, z dokład. do 0,2 cm. Pomiar wykonuje się dwa razy. Wynik: Miarą
plast. zap. jest średnica rozlanego placka zap w cm.
OZNACZ. CZASU ZACHOW. WŁAŚCIW. ROBOCZYCH ZAP. Oznaczenie polega na określeniu
czasu, po którym zap zgęstnieje na tyle, że jej konsyst zmniejszy się o 3 cm, a plast. określona na stoliku
wstrząs. zmniejszy się o 4 cm. Wyk. oznacz.: Z chwilą przystąpienia do bad. należy odnotować czas
zarobienia zap. Zap poddaje się okresowemu bad. konsyst. i plast. (np. co 20-30min). Pomiary konsyst.
należy wykonyw. do czasu, aż nastąpi zmniejszenie zagłębienia stożka o 3cm, a pom. plast. do czasu, aż
nastąpi zmniejszenie średnicy rozlanego placka o 4cm. Czas zachow. właściw. roboczych zap. obl. się w
godz. i min. od momentu zarobienia zap. do uzyskania wyżej podanych zmian konsy i plast.
Za wynik zachow. właściwości roboczych zap. uważa się czas liczony od momentu zarobienia zap. do
uzyskania zmian konsyst. i plast.

CEMENT
OZNACZ. WYTRZ. NA ŚCISKANIE.
Próbka 4x4x16cm. Powierzchnie wew. formy przetrzeć olejem. Zaprawę do beleczek : 450g cementu,
1350g piasku, 225cm

3

wody. Do miski mieszarki wlać wodę, następnie wsypać cem. a po wymiesz.

stopniowo wsypywać piasek. Formę przymocować do wstrząsarki. Następnie porcjami układać zap. i
wstrząsać. Nadmiar zap. ściąć metalową płytką i powierz. wygładzić. Taką próbkę wkładamy do wanny z
rusztem i wodą do poziomu pod formę, aby była jak największa wilgotność powietrza. Beleczki
przechowywać w ok.20ºC. Beleczki przeznaczone do bad. po 12 i 24 h należy rozformować ok. 30min.
przed badaniem. Beleczki do bad. w innym terminie rozformować po 24 h od ułożenia zap. i umieścić w
kąpieli wodnej (20 C), czyli zanurzyć.
Beleczkę układamy w prasie (wierzchnia płaszczyzna ma być pionowo) i ściskamy. Po zniszczeniu
beleczki odczytujemy nacisk siły w MN, która zniszczyła beleczkę.
Wynik: Z 6 otrzymanych wyników pomiarów obliczamy średnią arytmet. z dokładnością do 0,1 Mpa.
OZNACZ. WYTRZ. NA ZGINANIE.
[przepisać to co jest na zielono na początku tej ściągi]. Przyrząd Michaelisa-polega na obciążaniu
beleczki śrutem zsypywanym z zawieszonego naczynia z szybkością ok. 100g/s Beleczkę układamy na
dwóch wałkach oddalonych od siebie o ok. 10cm. Przy wykonywaniu pomiaru siły zginającej za pomocą
przyrządu Michaelisa, po ułożeniu beleczki między wałkami, należy ustawić dźwignię przyrządu na
oznaczony pkt (kreska), zawiesić naczynie i otworzyć wysyp śrutu. Gdy beleczka ulegnie złamaniu,
naczynie wraz ze śrutem należy zważyć z dokładnością do 10g. (puste naczynie waży 800-900g).
Obl. wyników.: Wytrz. na zginanie (X

1

) oznaczoną przyrządem M. należy obl. w Mpa :

X

1

=a*1,17; gdzie: a-masa nacz. ze śrutem(kg); 1,17-współczynnik przeliczeniowy;

Wynik: Z trzech pomiarów należy obl. śr. arytmetyczną z dokład. do 0,1 Mpa. Gdy wynik różni się od
średniej o więcej niż 10%, należy go odrzucić.
OZNACZ. NORMAL. KONSYST. I CZASU WIĄZANIA. Przyrząd Vicata. Masa ruchomej części ok.
300g. Badanie: Na podstawie przyrz. umieścić szklaną płytkę, opuścić bolec na płytkę i wyzerować skalę.
Pierścień ebonitowy (stożkowy) i płytkę przetrzeć olejem.
Przygotowanie zaczynu: do mieszarki wlać 125 cm

3

wody, wsypać 500g cementu i wymieszać wolno i

szybko, po 1 min. Następnie napełniamy pierścień zaczynem, potrząsamy go 5-6 razy o stół, a nadmiar
ścinamy nożem. Koniec bolca ustawiamy tak aby dotykał powierzch. zaczynu. Po 4 min do dodania cem.
odkręcamy śrubę, aby bolec swobodnie pogrążył się w zaczynie. Zaczyn ma norm. konsyst. gdy po 30s
odległość między czołową powierzchnią bolca, a płytką będzie wynosiła 5-7 mm. Gdy inaczej to
próbujemy jeszcze raz z inną ilością wody.
WYKON. OZNACZ. CZASU WIĄZANIA.- należy przeprowadzić na zaczynie o norm. konsyst.
Pierścień z zaczynem należy ustawić na podstawie przyrządu Vicata wyposażonego w igłę. Stykamy igłę
z powierzchnią zaczynu, a następnie swobodnie zanurzamy w różnych miejscach po każdych 10 min.
(czyścimy igłę).
Początek wiązania, gdy igła zatrzyma się 2-4 mm od płytki. Koniec gdy zanurzy się nie głębiej niż 1 mm.
Czas w godz. i min. należy liczyć od momentu rozpoczęcia mieszania zaczynu.
OZNACZENIE SKURCZU. Przyrząd Graf-Kaufmanna wraz ze wzorcem beleczki.
Próbka 4x4x16cm. Powierzchnie wew. formy przetrzeć olejem. Zaprawę do beleczek : 450g cementu,
1350g piasku, 225cm

3

wody. Do miski mieszarki wlać wodę, następnie wsypać cem. a po wymiesz.

stopniowo wsypywać piasek. Formę przymocować do wstrząsarki. Następnie porcjami układać zap. i
wstrząsać. Nadmiar zap. ściąć metalową płytką i powierz. wygładzić. Taką próbkę wkładamy do wanny z
rusztem i wodą do poziomu pod formę, aby była jak największa wilgotność powietrza. Beleczki
przechowywać w ok.20ºC. Beleczki należy rozformować po 48 h od ułożenia zap. i umieścić w kąpieli
wodnej (20 C), czyli zanurzyć, i przechowywać przez 5 dni.
Wykonanie pomiaru długości beleczek. Beleczki wyjąć z wody, osuszyć i po 2 min. od wyjęcia z wody
przyrządem Graf-Kaufmana zmierzyć ich dług. z dokład. do 0,01mm. Zmierzone beleczki umieścić w
pojemniku (szczelnie zamykanym) z nasyconym roztworem węglanu potasowego na ruszcie. Przed i po
każdym pomiarze należy sprawdzić aparat za pomocą wzorca (różnica dług. nie powinna być większa od
0,01 mm.

Obliczenie wyników: Skurcz(X

2

) obl. w mm/m X

2

=

1000

*

160

l

1

n)

(

−

l

; l

1

-różnica dług. beleczki w stosunku

do wzorca, mierz. po kąpieli (mm) l

n

-różnica dług. beleczki, przechowywanej w pojemniku, mirz. w

stosunku do wzorca, po upływie czasu przewidzianego normą przedmiotową (mm).

Wynik: Z 3 pomiarów obl. śr. arytmetyczną z dokładnością do 0,01mm/m. Jeżeli wynik różny od śr.
arytm. to go odrzucamy.
OZNACZ. ZMIANY OBJĘTOŚCI MET. LE CHATELIERA. Nacięty pierścień z dwoma igłami
pomiarowymi z twardego drutu.
Przygotowanie zaczynu: do mieszarki wlać 125 cm

3

wody, wsypać 500g cementu i wymieszać wolno i

szybko, po 1 min. Pierścień położyć na jednej płytce napełnić zaczynem nadmiar ściąć i przykryć szklaną
płytką; Spiąć to razem klamrami. Pierścień umieszczamy w specjalnym pojemniku nad wodą. Po 24 h
pierścień wyjmujemy z wody, zdejmujemy płytki i mierzymy odległość igieł do 1mm. Następnie
pierścień zanurzamy w wodzie (na ruszcie), którą doprowadzamy do wrzenia i utrzymujemy taką temp.
przez 3 h. Potem pierścień wyjmujemy i chłodzimy do temp. otoczenia, a potem mierzymy z dokł. do
1mm odleg. między igłami pomiarowymi.
Wynik: Za wynik zmiany objętości przyjmujemy różnicę odległości pomiędzy końcami igieł
pomiarowych przed i po gotowaniu wyrażoną w mm.
OZNACZ. ZMIANY OBJĘTOŚCI M. PLACKÓW. Przygotowanie zaczynu: do mieszarki wlać 125 cm

3

wody, wsypać 500g cementu i wymieszać wolno i szybko, po 1 min. Odważyć z niego ok.75g zaczynu,
uformować kulkę i położyć na płytce szklanej przetartej olejem. Płytkę uderzamy o stolik, aż utworzy się
placek o śr. 7-8cm, i grub 10mm. Taki placek umieszczamy w wannie nad wodą na 24h. Następnie
umieszczamy placek w naczyniu zanurzony w wodzie, w ciągu 30-45 min. doprowadzamy do wrzenia i
utrzymujemy taką temp. przez 3h. Potem placek chłodzimy i poddajemy oględzinom.
Wynik: Zmianę objęt. cem. należy uznać za normalną, jeśli na powierzchni czołowej placka nie wystąpią
promieniowe dochodzące do krawędzi pęknięcia lub siatka rys, a także jeśli skrzywienie dolnej płaskiej
powierzchni nie jest wklęsłe lub wypukłe o więcej niż 2mm mierzone linijką.
OZNACZ. ZMIANY OBJĘTOŚCI W AUTOKLAWIE. Należy odważyć 1500g cementu i przygotować
zaczyn o normalnej konsyst. Zaczyn należy ułożyć w formie (trzy beleczki 4x4x16cm) zagęszczając
zaczyn palcami, ściąć powierzchnię i umieścić w wannie nad wodą na 24h. Mierzenie dług. beleczek
należy wykonać przyrządem Graf-Kaufmana. Następnie beleczki układamy w autoklawie, wlewamy
wodę destylowaną (10%) Zamykamy autoklaw, ale zawór upustowy zostawiamy otwarty, aż do chwili
gdy zacznie lecieć para. Po uzyskaniu ciśnienia 2,1MPa, utrzymujemy je przez 3h, następnie wyłączamy
ogrzewanie aby spadło ciśnienie do 0,3MPa, resztę wypuszczamy przez zawór. Po zakończeniu
naparzania otwieramy autoklaw i beleczki umieszczamy w wodzie o temp. powyżej 90ºC; wodę
chłodzimy w ciągu 15min dolewając zimnej. I ponownie mierzymy długość. Zmianę objętości cem. w
autoklawie (X

3

) obliczamy w mm/m:

X

3

=

1000

*

160

)

(

2

3

l

l

−

; l

2

-różnica dług. beleczki w stosunku do wzorca, mierzona przed autoklawizacją,

mm; l

3

-różn. dług. beleczki w stosunku do wzorca mierz. po autoklawi., mm;

Wynik: Z 3 pomiarów obl. śr. arytm. z dokładnością do 0,01mm/m. Jeżeli wynik różny o 10% to do dupy
i go wyrzucamy.

SPOIWA GIPSOWE
OZNACZ. NORM. KONSYSTENCJI.
Miska o pojemności około 1000cm

3

. Należy odważyć 300-350g spoiwa gipsowego. Cylinder i płytkę

przetrzeć ścierą. Do miski wlać wodę następnie wsypać w ciągu 2-5s odważone spoiwo. Całość mieszać
przez 30s. Zaczyn wlać do cylindra , ściąć nadmiar nożem i po 45s od dodania spoiwa podnieść szybko
cylinder do góry i zmierzyć rozpływ zaczynu (2 pomiary prostopadle z dokł do 5mm).
Za wynik oznaczenia normalnej konsyst. należy przyjąć śr. arytm. dwóch pomiarów średnicy placka.
Jeżeli rozpływ zaczynu jest większy lub mniejszy niż 180+-5mm, oznaczenie należy powtórzyć ze
zmienioną ilością wody.

http://notatek.pl/budownictwo-zadania?notatka