Limfadenopatie
Limfadenopatie
w chorobach
w chorobach
zaka
zaka
ź
ź
nych
nych
ze szczeg
ze szczeg
ó
ó
lnym uwzgl
lnym uwzgl
ę
ę
dnieniem
dnieniem
zaka
zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
HIV u dzieci
HIV u dzieci
Katedra i Klinika Pediatrii i Chor
Katedra i Klinika Pediatrii i Chor
ó
ó
b Infekcyjnych
b Infekcyjnych
Akademia Medyczna we Wroc
Akademia Medyczna we Wroc
ł
ł
awiu, 2006
awiu, 2006
N
N
arz
arz
ą
ą
d
d
y
y
limfatyczn
limfatyczn
e
e
Mechanizm powi
Mechanizm powi
ę
ę
kszenia
kszenia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w ch
w ch
ł
ł
onnych
onnych
Mno
Mno
ż
ż
enie si
enie si
ę
ę
kom
kom
ó
ó
rek w obr
rek w obr
ę
ę
bie w
bie w
ę
ę
z
z
ł
ł
a
a
(limfocyt
(limfocyt
ó
ó
w, plazmocyt
w, plazmocyt
ó
ó
w, monocyt
w, monocyt
ó
ó
w, lub
w, lub
histiocyt
histiocyt
ó
ó
w)
w)
Naciekanie kom
Naciekanie kom
ó
ó
rek spoza w
rek spoza w
ę
ę
z
z
ł
ł
a:
a:
nowotworowych albo granulocyt
nowotworowych albo granulocyt
ó
ó
w
w
Proces zapalny zlokalizowany w obr
Proces zapalny zlokalizowany w obr
ę
ę
bie w
bie w
ę
ę
z
z
ł
ł
a
a
W
W
ę
ę
z
z
ł
ł
y ch
y ch
ł
ł
onne dost
onne dost
ę
ę
pne w
pne w
badaniu przedmiotowym
badaniu przedmiotowym
potyliczne
potyliczne
karkowe
karkowe
szyjne tylne i przednie
szyjne tylne i przednie
pod
pod
ż
ż
uchwowe
uchwowe
nad
nad
-
-
i podobojczykowe
i podobojczykowe
pachowe
pachowe
ł
ł
okciowe
okciowe
pachwinowe
pachwinowe
podkolanowe
podkolanowe
Ocena w
Ocena w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w ch
w ch
ł
ł
onnych
onnych
lokalizacja i rozleg
lokalizacja i rozleg
ł
ł
o
o
ść
ść
powi
powi
ę
ę
kszenia
kszenia
spoisto
spoisto
ść
ść
, konsystencja w
, konsystencja w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w
w
tkliwo
tkliwo
ść
ść
, bolesno
, bolesno
ść
ść
ruchomo
ruchomo
ść
ść
sk
sk
ó
ó
ra nad w
ra nad w
ę
ę
z
z
ł
ł
em, ew. przetoki
em, ew. przetoki
miejscowe zmiany chorobowe w okolicy
miejscowe zmiany chorobowe w okolicy
drenowanej przez powi
drenowanej przez powi
ę
ę
kszone w
kszone w
ę
ę
z
z
ł
ł
y
y
obecno
obecno
ść
ść
objaw
objaw
ó
ó
w towarzysz
w towarzysz
ą
ą
cych
cych
Limfadenopatia
Limfadenopatia
uog
uog
ó
ó
lniona
lniona
powi
powi
ę
ę
kszenie w
kszenie w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w ch
w ch
ł
ł
onnych w wi
onnych w wi
ę
ę
cej ni
cej ni
ż
ż
2
2
nie s
nie s
ą
ą
siaduj
siaduj
ą
ą
cych regionach anatomicznych
cych regionach anatomicznych
przyczyny
przyczyny
:
:
infekcyjne
infekcyjne
nowotworowe
nowotworowe
ch
ch
. uk
. uk
ł
ł
adowe (autoimmunologiczne, alergiczne,
adowe (autoimmunologiczne, alergiczne,
spichrzeniowe
spichrzeniowe
, metaboliczne)
, metaboliczne)
jatrogenne
jatrogenne
inne (
inne (
sarkoidoza
sarkoidoza
,
,
ch
ch
.
.
Kawasaki
Kawasaki
)
)
Uog
Uog
ó
ó
lniona limfadenopatia
lniona limfadenopatia
w chorobach zaka
w chorobach zaka
ź
ź
nych
nych
wirusy
wirusy
(mononukleoza,
(mononukleoza,
cytomegalia
cytomegalia
, odra,
, odra,
r
r
ó
ó
ż
ż
yczka, rumie
yczka, rumie
ń
ń
nag
nag
ł
ł
y, adenowirusy, HSV,
y, adenowirusy, HSV,
HIV
HIV
)
)
bakterie
bakterie
(gronkowce, paciorkowce, ki
(gronkowce, paciorkowce, ki
ł
ł
a, gru
a, gru
ź
ź
lica,
lica,
salmonelloza;
salmonelloza;
sepsa
sepsa
)
)
pierwotniaki
pierwotniaki
(toksoplazmoza)
(toksoplazmoza)
grzyby
grzyby
(
(
kokcidioidomykoza
kokcidioidomykoza
, histoplazmoza)
, histoplazmoza)
Mononukleoza zaka
Mononukleoza zaka
ź
ź
na
na
obrzęk błon śluzowych, zlewne
naloty na migdałkach
Mononukleoza zaka
Mononukleoza zaka
ź
ź
na
na
I szczyt zachorowań – dziecko w wieku przedszkolnym
Mononukleoza zaka
Mononukleoza zaka
ź
ź
na
na
II szczyt zachorowań –
„kissing disease”
Mononukleoza zaka
Mononukleoza zaka
ź
ź
na
na
R
R
ó
ó
ż
ż
yczka
yczka
węzły karkowe, zauszne, szyjne;
tkliwe, mogą poprzedzać wysypkę
Choroba
Choroba
Kawasaki
Kawasaki
(zesp
(zesp
ó
ó
ł
ł
ś
ś
luz
luz
ó
ó
wkowo
wkowo
-
-
sk
sk
ó
ó
rno
rno
-
-
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
owy
owy
)
)
Kryteria diagnostyczne:
Kryteria diagnostyczne:
A
A
–
–
gor
gor
ą
ą
czka utrzymuj
czka utrzymuj
ą
ą
ca si
ca si
ę
ę
powy
powy
ż
ż
ej 5 dni
ej 5 dni
B
B
–
–
obecno
obecno
ść
ść
4 z 5 objaw
4 z 5 objaw
ó
ó
w:
w:
obustronne
obustronne
nieropne
nieropne
przekrwienie spoj
przekrwienie spoj
ó
ó
wek
wek
zmiany b
zmiany b
ł
ł
.
.
ś
ś
luzowych jamy nosowo
luzowych jamy nosowo
-
-
gard
gard
ł
ł
owej (zap. gard
owej (zap. gard
ł
ł
a, czerwieni
a, czerwieni
wargowej, malinowy j
wargowej, malinowy j
ę
ę
zyk)
zyk)
zmiany na sk
zmiany na sk
ó
ó
rze (rumie
rze (rumie
ń
ń
lub obrz
lub obrz
ę
ę
k, z
k, z
ł
ł
uszczanie nask
uszczanie nask
ó
ó
rka st
rka st
ó
ó
p,
p,
d
d
ł
ł
oni)
oni)
wysypka z pocz
wysypka z pocz
ą
ą
tkiem na tu
tkiem na tu
ł
ł
owiu, r
owiu, r
ó
ó
ż
ż
nokszta
nokszta
ł
ł
tna (nie p
tna (nie p
ę
ę
cherzykowa)
cherzykowa)
powi
powi
ę
ę
kszenie w
kszenie w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w ch
w ch
ł
ł
onnych szyi
onnych szyi
C
C
–
–
objawy nie mog
objawy nie mog
ą
ą
by
by
ć
ć
wyja
wyja
ś
ś
nione przez obecno
nione przez obecno
ść
ść
znanego czynnika
znanego czynnika
etiologicznego
etiologicznego
Choroba
Choroba
Kawasaki
Kawasaki
Miejscowa limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
najcz
najcz
ęś
ęś
ciej zwi
ciej zwi
ą
ą
zana z zaka
zana z zaka
ż
ż
eniem
eniem
obecno
obecno
ść
ść
czynnika chorobowego w obszarze
czynnika chorobowego w obszarze
drenowanym przez dan
drenowanym przez dan
ą
ą
grup
grup
ę
ę
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w
w
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y powi
y powi
ę
ę
kszone odczynowo lub zapalnie
kszone odczynowo lub zapalnie
nawracaj
nawracaj
ą
ą
ce zaka
ce zaka
ż
ż
enia
enia
→
→
przetrwa
przetrwa
ł
ł
a miejscowa
a miejscowa
limfadenopatia
limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y potyliczne:
y potyliczne:
r
r
ó
ó
ż
ż
yczka
yczka
lokalne zaka
lokalne zaka
ż
ż
enia
enia
w obr
w obr
ę
ę
bie sk
bie sk
ó
ó
ry g
ry g
ł
ł
owy (p
owy (p
ó
ó
ł
ł
pasiec,
pasiec,
ropie
ropie
ń
ń
, liszajec zaka
, liszajec zaka
ź
ź
ny,
ny,
ch
ch
. kociego pazura
. kociego pazura
,
,
ś
ś
wierzb,
wierzb,
wszawica, grzybica
wszawica, grzybica
)
)
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
oka i oczodo
oka i oczodo
ł
ł
u
u
Miejscowa limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y
y
przeduszne
przeduszne
fizjologicznie niewyczuwalne
fizjologicznie niewyczuwalne
zaka
zaka
ż
ż
enia przedniego odcinka oka (adenowirusy,
enia przedniego odcinka oka (adenowirusy,
Chlamydia
Chlamydia
)
)
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y zauszne
y zauszne
stany zapalne w obr
stany zapalne w obr
ę
ę
bie sk
bie sk
ó
ó
ry g
ry g
ł
ł
owy
owy
zapalenie ucha
zapalenie ucha
ś
ś
rodkowego i wyrostka
rodkowego i wyrostka
sutkowatego
sutkowatego
Miejscowa limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y pod
y pod
ż
ż
uchwowe
uchwowe
zaka
zaka
ż
ż
enia wirusowe i bakteryjne w obr
enia wirusowe i bakteryjne w obr
ę
ę
bie jamy
bie jamy
ustnej, z
ustnej, z
ę
ę
b
b
ó
ó
w, zatok przynosowych
w, zatok przynosowych
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y szyjne
y szyjne
zaka
zaka
ż
ż
enia gard
enia gard
ł
ł
a, krtani,
a, krtani,
ś
ś
linianek
linianek
mononukleoza, choroba kociego pazura, gru
mononukleoza, choroba kociego pazura, gru
ź
ź
lica,
lica,
toksoplazmoza
toksoplazmoza
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y podbr
y podbr
ó
ó
dkowe
dkowe
zaka
zaka
ż
ż
enia siekaczy, wargi dolnej, j
enia siekaczy, wargi dolnej, j
ę
ę
zyka
zyka
gingivostomatitis
gingivostomatitis
herpetica
herpetica
Miejscowa limfadenopatia
Miejscowa limfadenopatia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y nadobojczykowe
y nadobojczykowe
macalne
macalne
= powi
= powi
ę
ę
kszone!
kszone!
g
g
ł
ł
ó
ó
wnie choroby rozrostowe! (
wnie choroby rozrostowe! (
ch
ch
ł
ł
oniaki
oniaki
nieziarnicze
nieziarnicze
,
,
ziarnica z
ziarnica z
ł
ł
o
o
ś
ś
liwa
liwa
,
,
nowotwory przerzutowe
nowotwory przerzutowe
)
)
gru
gru
ź
ź
lica, toksoplazmoza, tularemia
lica, toksoplazmoza, tularemia
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y pachowe
y pachowe
,
,
ł
ł
okciowe
okciowe
, pachwinowe
, pachwinowe
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
w obr
w obr
ę
ę
bie ko
bie ko
ń
ń
czyn
czyn
(zanokcica,
(zanokcica,
ch
ch
. kociego
. kociego
pazura, borelioza)
pazura, borelioza)
odczyny poszczepienne
odczyny poszczepienne
(asymetria)
(asymetria)
pachwinowe:
pachwinowe:
zaka
zaka
ż
ż
enia okolicy narz
enia okolicy narz
ą
ą
d
d
ó
ó
w p
w p
ł
ł
ciowych
ciowych
(opryszczka)
(opryszczka)
Ch
Ch
. kociego pazura
. kociego pazura
zmiana pierwotna
limfadenopatia pachowa
Ch
Ch
. kociego pazura
. kociego pazura
ewolucja zmiany pierwotnej i w
ewolucja zmiany pierwotnej i w
ę
ę
z
z
ł
ł
owej
owej
Powi
Powi
ę
ę
kszenie
kszenie
ś
ś
linianek przyusznych
linianek przyusznych
przyczyny:
przyczyny:
nagminne zapalenie
nagminne zapalenie
–
–
ś
ś
winka
winka
ropne zapalenie
ropne zapalenie
kamica
kamica
ostra bia
ostra bia
ł
ł
aczka,
aczka,
ch
ch
. Hodgkina
. Hodgkina
w
w
ę
ę
z
z
ł
ł
y czy
y czy
ś
ś
linianka?
linianka?
:
:
obrz
obrz
ę
ę
k nieostro odgraniczony, rozlany,
k nieostro odgraniczony, rozlany,
zacieraj
zacieraj
ą
ą
cy k
cy k
ą
ą
t
t
ż
ż
uchwy,
uchwy,
obejmuj
obejmuj
ą
ą
cy ma
cy ma
łż
łż
owin
owin
ę
ę
uj
uj
ś
ś
cie przewodu wyprowadzaj
cie przewodu wyprowadzaj
ą
ą
cego: zaczerwienie,
cego: zaczerwienie,
mo
mo
ż
ż
liwy
liwy
wyciek ropny
wyciek ropny
bolesno
bolesno
ść
ść
przy wydzielaniu
przy wydzielaniu
ś
ś
liny
liny
podwy
podwy
ż
ż
szenie akt
szenie akt
ywno
ywno
ś
ś
ci
ci
amylazy
amylazy
w surowicy i moczu
w surowicy i moczu
B
B
adania dodatkowe
adania dodatkowe
morfologia krwi obwodowej
morfologia krwi obwodowej
granulocytoza
granulocytoza
wieloj
wieloj
ą
ą
drzasta
drzasta
: zaka
: zaka
ż
ż
enia bakteryjne,
enia bakteryjne,
wczesny okres zaka
wczesny okres zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
wirusowych (
wirusowych (
enterowirusy
enterowirusy
,
,
EBV),
EBV),
ch
ch
. Hodgkina (1/4 przypadk
. Hodgkina (1/4 przypadk
ó
ó
w)
w)
limfocytoza: zaka
limfocytoza: zaka
ż
ż
enia wirusowe (EBV, tak
enia wirusowe (EBV, tak
ż
ż
e CMV,
e CMV,
r
r
ó
ó
ż
ż
yczka, adenowirusy, HSV), bia
yczka, adenowirusy, HSV), bia
ł
ł
aczki
aczki
granulocytopenia
granulocytopenia
, trombocytopenia : zaka
, trombocytopenia : zaka
ż
ż
enia
enia
wirusowe,
wirusowe,
tocze
tocze
ń
ń
, bia
, bia
ł
ł
aczki
aczki
niedokrwisto
niedokrwisto
ść
ść
:
:
ch
ch
. rozrostowe i autoimmunologiczne
. rozrostowe i autoimmunologiczne
eozynofilia:
eozynofilia:
ch
ch
. paso
. paso
ż
ż
ytnicze, alergiczne
ytnicze, alergiczne
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe
badanie szpiku
badanie szpiku
–
–
przy niejasnym obrazie krwi obwodowej
przy niejasnym obrazie krwi obwodowej
odczyn tuberkulinowy!
odczyn tuberkulinowy!
wyk
wyk
ł
ł
adniki stanu zapalnego (OB., CRP)
adniki stanu zapalnego (OB., CRP)
proteinogram
proteinogram
aktywno
aktywno
ść
ść
aminotransferaz
aminotransferaz
badania serologiczne
badania serologiczne
i molekularne
i molekularne
(EBV, CMV, HIV, HSV,
(EBV, CMV, HIV, HSV,
toksoplazmoza i inne; choroby autoimmunologiczne)
toksoplazmoza i inne; choroby autoimmunologiczne)
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe
diagnostyka obrazowa (RTG, TK, USG): nowotwory,
diagnostyka obrazowa (RTG, TK, USG): nowotwory,
gru
gru
ź
ź
lica,
lica,
sarkoidoza
sarkoidoza
, zaka
, zaka
ż
ż
enia w obr
enia w obr
ę
ę
bie jamy brzusznej
bie jamy brzusznej
badanie histopatologiczne (biopsja otwarta)
badanie histopatologiczne (biopsja otwarta)
je
je
ż
ż
eli objawy i badania dodatkowe nie wskazuj
eli objawy i badania dodatkowe nie wskazuj
ą
ą
na proces
na proces
nowotworowy, decyzja mo
nowotworowy, decyzja mo
ż
ż
e by
e by
ć
ć
odroczona przez okres 2
odroczona przez okres 2
-
-
3
3
tygodni
tygodni
-
-
obserwacja
obserwacja
Leczenie:
Leczenie:
przy potwierdzonej przyczynie
przy potwierdzonej przyczynie
limfadenopatii
limfadenopatii
!
!
stosowanie antybiotyk
stosowanie antybiotyk
ó
ó
w
w
–
–
nie ma uzasadnienia je
nie ma uzasadnienia je
ś
ś
li brak cech
li brak cech
infekcji bakteryjnej
infekcji bakteryjnej
stosowanie steryd
stosowanie steryd
ó
ó
w
w
–
–
nawet kilka dawek mo
nawet kilka dawek mo
ż
ż
e uniemo
e uniemo
ż
ż
liwi
liwi
ć
ć
diagnostyk
diagnostyk
ę
ę
lub spowodowa
lub spowodowa
ć
ć
zaostrzenie infekcji
zaostrzenie infekcji
Zaka
Zaka
ż
ż
enie HIV i
enie HIV i
zesp
zesp
ó
ó
ł
ł
nabytego niedoboru
nabytego niedoboru
odporno
odporno
ś
ś
ci (
ci (
AIDS
AIDS
)
)
u dzieci
u dzieci
HIV/AIDS na
HIV/AIDS na
ś
ś
wiecie
wiecie
-
-
2005
2005
Ż
Ż
yj
yj
ą
ą
cy z HIV na
cy z HIV na
ś
ś
wiecie
wiecie
łą
łą
cznie: 40,3
cznie: 40,3
mln
mln
dzieci: < 15
dzieci: < 15
r
r
ż
ż
.: 2,3
.: 2,3
mln
mln
Nowo wykryte zaka
Nowo wykryte zaka
ż
ż
enia
enia
łą
łą
cznie: 4,9
cznie: 4,9
mln
mln
dzieci: < 15
dzieci: < 15
r
r
ż
ż
.: 700 tys.
.: 700 tys.
Zgony z powodu AIDS
Zgony z powodu AIDS
łą
łą
cznie: 3,1
cznie: 3,1
mln
mln
dzieci: < 15
dzieci: < 15
r
r
ż
ż
.: 570 tys.
.: 570 tys.
UNAIDS/WHO, 12.2005
HIV/AIDS w Polsce
HIV/AIDS w Polsce
–
–
do 07.2006
do 07.2006
10.243
10.243
zaka
zaka
ż
ż
onych og
onych og
ó
ó
ł
ł
em
em
1.796
1.796
zachorowa
zachorowa
ń
ń
na AIDS
na AIDS
825
825
chorych zmar
chorych zmar
ł
ł
o
o
www.pzh.gov.pl
Zaka
Zaka
ż
ż
enia HIV u dzieci w Polsce
enia HIV u dzieci w Polsce
O
O
d
d
pocz
pocz
ą
ą
tku epidemii:
tku epidemii:
rozpoznano
rozpoznano
HIV
HIV
/AIDS u
/AIDS u
oko
oko
ł
ł
o
o
120
120
dzieci
dzieci
zmar
zmar
ł
ł
o
o
12
12
dzieci
dzieci
Patogeneza zaka
Patogeneza zaka
ż
ż
enia HIV
enia HIV
Odr
Odr
ę
ę
bno
bno
ś
ś
ci
ci
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
HIV u
HIV u
dzieci
dzieci
Inne
Inne
drogi
drogi
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
Wi
Wi
ę
ę
ksze
ksze
trudno
trudno
ś
ś
ci
ci
diagnostyczne
diagnostyczne
Odmienny
Odmienny
przebieg
przebieg
kliniczny
kliniczny
Inny
Inny
schemat
schemat
post
post
ę
ę
powania
powania
terapeutycznego
terapeutycznego
i
i
profilaktyki
profilaktyki
Drogi
Drogi
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
HIV u
HIV u
dzieci
dzieci
1.
1.
Zaka
Zaka
ż
ż
enie matczyno
enie matczyno
-
-
p
p
ł
ł
odowe
odowe
90%
90%
2.
2.
Przetoczenia
Przetoczenia
krwi
krwi
i
i
preparat
preparat
ó
ó
w
w
krwiopochodnych
krwiopochodnych
4%
4%
3.
3.
Zaka
Zaka
ż
ż
enia
enia
szpitalne
szpitalne
4%
4%
4. Inna
4. Inna
droga
droga
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
2%
2%
(
(
narkotyki
narkotyki
do
do
ż
ż
ylne
ylne
)
)
Diagnostyka zaka
Diagnostyka zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
HIV > 18
HIV > 18
m
m
ż
ż
•
Badania przesiewowe: EIA/ELISA
–
III generacji (anty HIV 1,2,0 IgG + IgM)
–
IV generacji (anty-HIV 1,2,0 IgG + IgM / HIV Ag)
•
Badania potwierdzaj
ą
ce zaka
ż
enie:
–
Western blot, immunoblot
–
(antygen p24 )
–
(HIV RNA RT PCR, HIV DNA – PCR)
•
Monitorowanie przebiegu zaka
ż
enia i leczenia:
–
HIV RNA ilo
ś
ciowo – RT PCR
–
Limfocyty CD4+ ilo
ś
ciowo
–
Wra
ż
liwo
ść
na leki przeciwwirusowe –
genotypowanie, fenotypowanie
D
D
iagnosty
iagnosty
ka
ka
HIV u dzieci < 18
HIV u dzieci < 18
m
m
ż
ż
krew
krew
ż
ż
ylna obwodowa
ylna obwodowa
hodowla kom
hodowla kom
ó
ó
rkowa na kom
rkowa na kom
ó
ó
rkach jednoj
rkach jednoj
ą
ą
drzastych
drzastych
krwi obwodowej
krwi obwodowej
hodowla 14
hodowla 14
–
–
28 dni
28 dni
oznaczenie w
oznaczenie w
nads
nads
ą
ą
czu
czu
hodowli: antygenu p24,
hodowli: antygenu p24,
prowirusowego
prowirusowego
HIV
HIV
-
-
DNA
DNA
w razie potwierdzenia zaka
w razie potwierdzenia zaka
ż
ż
enia: HIV
enia: HIV
-
-
RNA metod
RNA metod
ą
ą
PCR (oznaczenie ilo
PCR (oznaczenie ilo
ś
ś
ciowe),
ciowe),
genotypowanie
genotypowanie
Drogi zaka
Drogi zaka
ż
ż
enia
enia
odmatczynego
odmatczynego
:
:
1.
1.
przez
przez
ł
ł
o
o
ż
ż
yskowa
yskowa
2.
2.
w
w
czasie
czasie
porodu
porodu
kontakt z krwi
kontakt z krwi
ą
ą
matki
matki
po
po
ł
ł
ykanie
ykanie
/
/
aspiracja
aspiracja
zaka
zaka
ż
ż
onych
onych
w
w
ó
ó
d
d
p
p
ł
ł
odowych
odowych
3. karmienie piersi
3. karmienie piersi
ą
ą
karmienie do 6 miesi
karmienie do 6 miesi
ą
ą
ca: ryzyko zaka
ca: ryzyko zaka
ż
ż
enia 33%
enia 33%
karmienie > 6
karmienie > 6
m
m
ż
ż
.: ryzyko powy
.: ryzyko powy
ż
ż
ej 50%
ej 50%
Przebieg
Przebieg
zaka
zaka
ż
ż
enia
enia
HIV u
HIV u
dzieci
dzieci
kr
kr
ó
ó
tszy ni
tszy ni
ż
ż
u doros
u doros
ł
ł
ych okres od zaka
ych okres od zaka
ż
ż
enia do
enia do
wyst
wyst
ą
ą
pienia objaw
pienia objaw
ó
ó
w klinicznych
w klinicznych
-
-
od kilku miesi
od kilku miesi
ę
ę
cy do
cy do
kilku lat
kilku lat
(u zaka
(u zaka
ż
ż
onych oko
onych oko
ł
ł
oporodowo
oporodowo
ś
ś
rednio
rednio
ok. 12 mies.)
ok. 12 mies.)
objawy AIDS:
objawy AIDS:
u 23% ju
u 23% ju
ż
ż
w pierwszym roku
w pierwszym roku
ż
ż
ycia
ycia
(
(
ś
ś
miertelno
miertelno
ść
ść
10%)
10%)
u 40% ju
u 40% ju
ż
ż
do 4 lat
do 4 lat
ż
ż
ycia (
ycia (
ś
ś
miertelno
miertelno
ść
ść
20%).
20%).
Klasyfikacja kliniczna zaawansowania
Klasyfikacja kliniczna zaawansowania
zaka
zaka
ż
ż
enia HIV u dzieci
enia HIV u dzieci
-
-
WHO
WHO
1
1
stopie
stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
•
•
Bez objaw
Bez objaw
ó
ó
w
w
•
•
Powi
Powi
ę
ę
kszenie w
kszenie w
ę
ę
z
z
ł
ł
ó
ó
w ch
w ch
ł
ł
onnych
onnych
Department of Pediatrics, Faculty of Medicine, Chiang Mai University
2 stopie
2 stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
powi
powi
ę
ę
kszenie w
kszenie w
ą
ą
troby i
troby i
ś
ś
ledziony
ledziony
nawracaj
nawracaj
ą
ą
ce owrzodzenia jamy ustnej
ce owrzodzenia jamy ustnej
powi
powi
ę
ę
kszenie
kszenie
ś
ś
linianek
linianek
grzybica paznokci
grzybica paznokci
lineal gingival erythema (LGE)
lineal gingival erythema (LGE)
papular
papular
pruritic eruptions
pruritic eruptions
p
p
ó
ó
ł
ł
pasiec
pasiec
nawracaj
nawracaj
ą
ą
ce/przewlek
ce/przewlek
ł
ł
e infekcje g.d.o.
e infekcje g.d.o.
LIP
LIP
(
(
lymphocytic
lymphocytic
interstitial
interstitial
pneumonia
pneumonia
)
)
bez hipoksji
bez hipoksji
ma
ma
ł
ł
op
op
ł
ł
ytkowo
ytkowo
ść
ść
(<50 tys./mm
(<50 tys./mm
3
3
)
)
trwaj
trwaj
ą
ą
ca > miesi
ca > miesi
ą
ą
c
c
pow śl przyusznych
LGE
LIP
Copyright © 2000 BIPAI
grzybica paznokci
Copyright © 2000 BIPAI
P
P
ó
ó
ł
ł
pasiec
pasiec
Kat. i Kl. Ped. i Ch. Inf. AM we Wrocławiu
3 stopie
3 stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
ś
ś
redniego stopnia niedo
redniego stopnia niedo
ż
ż
ywienie nie odpowiadaj
ywienie nie odpowiadaj
ą
ą
ce na
ce na
standardow
standardow
ą
ą
terapi
terapi
ę
ę
przewlek
przewlek
ł
ł
a biegunka (
a biegunka (
≥
≥
14 dni)
14 dni)
przewlek
przewlek
ł
ł
a gor
a gor
ą
ą
czka (przerywana lub sta
czka (przerywana lub sta
ł
ł
a, przez
a, przez
≥
≥
1
1
miesi
miesi
ą
ą
c
c
)
)
gru
gru
ź
ź
lica p
lica p
ł
ł
uc
uc
kandydoza jamy ustnej (w wieku > 30 dni)
kandydoza jamy ustnej (w wieku > 30 dni)
leukoplakia w
leukoplakia w
ł
ł
ochata j.ustnej
ochata j.ustnej
ostre martwicze, wrzodziej
ostre martwicze, wrzodziej
ą
ą
ce zapalenie j.ustnej
ce zapalenie j.ustnej
/periodontitis
/periodontitis
3 stopie
3 stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
–
–
cd
cd
.
.
≥
≥
2 w ci
2 w ci
ą
ą
gu 2 lat ci
gu 2 lat ci
ęż
ęż
kie bakteryjne zap.p
kie bakteryjne zap.p
ł
ł
uc (> 6 m.
uc (> 6 m.
ż
ż
.)
.)
rozsiany mi
rozsiany mi
ę
ę
czak zaka
czak zaka
ź
ź
ny
ny
rozsiane zaka
rozsiane zaka
ż
ż
enie HPV
enie HPV
LIP + hipoksja
LIP + hipoksja
przewlek
przewlek
ł
ł
e zmiany w p
e zmiany w p
ł
ł
ucach zw. z HIV(+ rozstrzenie
ucach zw. z HIV(+ rozstrzenie
oskrzeli)
oskrzeli)
niedokrwisto
niedokrwisto
ść
ść
(
(
Hb
Hb
<8g/
<8g/
dL
dL
). i/albo
). i/albo
neutropenia
neutropenia
(<1000/mm
(<1000/mm
3
3
)
)
Copyright © 2000 BIPAI
Kandydoza
Kandydoza
jamy ustnej
jamy ustnej
Leeds Dental Institute
Copyright © 2000 BIPAI
Leukoplakia w
Leukoplakia w
ł
ł
ochata
ochata
Stanford University
Copyright © 2000 BIPAI
Mi
Mi
ę
ę
czak zaka
czak zaka
ź
ź
ny
ny
4
4
stopie
stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
(rozpoznania na podst. obj. klinicznych lub prostych bada
(rozpoznania na podst. obj. klinicznych lub prostych bada
ń
ń
)
)
Zesp
Zesp
ó
ó
ł
ł
wyniszczenia
wyniszczenia
Pneumocystozowe
Pneumocystozowe
zapalenie p
zapalenie p
ł
ł
uc
uc
Nawracaj
Nawracaj
ą
ą
ce ci
ce ci
ęż
ęż
kie zaka
kie zaka
ż
ż
enia bakteryjne
enia bakteryjne
(z wyj
(z wyj
ą
ą
tkiem zapalenia p
tkiem zapalenia p
ł
ł
uc)
uc)
Przewlek
Przewlek
ł
ł
a opryszczka (trwaj
a opryszczka (trwaj
ą
ą
ca>1 mies.)
ca>1 mies.)
Gru
Gru
ź
ź
lica
lica
pozap
pozap
ł
ł
ucna
ucna
Mi
Mi
ę
ę
sak
sak
Kaposiego
Kaposiego
Kandydoza
Kandydoza
prze
prze
ł
ł
yku
yku
Toksoplazmoza OUN
Toksoplazmoza OUN
HIV
HIV
encephalopatia
encephalopatia
wyniszczenie
PCP
Herpes simplex
mięsak Kaposiego
Copyright © 2000 BIPAI
Toksoplazmoza OUN
Toksoplazmoza OUN
Kat. i Kl. Ped. i Ch. Inf. AM we Wrocławiu
4
4
stopie
stopie
ń
ń
zaawansowania klinicznego
zaawansowania klinicznego
(rozpoznania wymagaj
(rozpoznania wymagaj
ą
ą
ce test
ce test
ó
ó
w potwierdzenia)
w potwierdzenia)
CMV
CMV
retinitis
retinitis
lub narz
lub narz
ą
ą
d
d
ó
ó
w
w
wewn
wewn
. poza : w
. poza : w
ą
ą
trob
trob
ą
ą
,
,
ś
ś
ledzion
ledzion
ą
ą
, w
, w
ę
ę
z
z
ł
ł
ami
ami
ch
ch
ł
ł
. (>1 m.
. (>1 m.
ż
ż
)
)
Kryptokokoza
Kryptokokoza
pozap
pozap
ł
ł
ucna
ucna
Kandydoza
Kandydoza
tchawicy, oskrzeli lub p
tchawicy, oskrzeli lub p
ł
ł
uc
uc
Uog
Uog
ó
ó
lniona grzybica
lniona grzybica
Kryptosporidioza
Kryptosporidioza
Uog
Uog
ó
ó
lnione
lnione
niegru
niegru
ź
ź
licze
licze
mykobakteriozy
mykobakteriozy
HSV zmiany narz
HSV zmiany narz
ą
ą
dowe
dowe
Ch
Ch
ł
ł
oniak
oniak
pierwotny OUN lub B
pierwotny OUN lub B
-
-
kom
kom
ó
ó
rkowy NHL
rkowy NHL
Post
Post
ę
ę
puj
puj
ą
ą
ca wieloogniskowa
ca wieloogniskowa
leukoencephalopatia
leukoencephalopatia
(PML)
(PML)
HIV
HIV
kardiomiopatia
kardiomiopatia
HIV nefropatia
HIV nefropatia
CMV retinitis
kardiomiopatia rozstrzeniowa
kandydoza skórna
chłoniak B-komórkowy
Copyright © 2000 BIPAI
Klasyfikacja immunologiczna
Klasyfikacja immunologiczna
dzieci < 15 lat
dzieci < 15 lat
(WHO)
(WHO)
/mm
/mm
3
3
%
%
%
%
%
%
≥≥≥≥
≥≥≥≥
5 lat
5 lat
36
36
-
-
59
59
mies.
mies.
12
12
-
-
35
35
mies.
mies.
<11
<11
mies.
mies.
< 200 lub <15%
< 200 lub <15%
<15
<15
<20
<20
<25
<25
4. G
4. G
łę
łę
boka
boka
immunosupresja
immunosupresja
200
200
–
–
349
349
15
15
–
–
20
20
20
20
-
-
25
25
25
25
-
-
30
30
3. Zaawansowany
3. Zaawansowany
niedob
niedob
ó
ó
r
r
350
350
-
-
499
499
20
20
–
–
25
25
25
25
-
-
30
30
30
30
-
-
35
35
2. Umiarkowany
2. Umiarkowany
niedob
niedob
ó
ó
r
r
> 500
> 500
>25
>25
>30
>30
>35
>35
1. Bez niedoboru
1. Bez niedoboru
Liczba kom
Liczba kom
ó
ó
rek
rek
CD4
CD4
a
a
wiek
wiek
dziecka
dziecka
Stan
Stan
immunologiczny
immunologiczny
Opieka zdrowotna nad dzieckiem
Opieka zdrowotna nad dzieckiem
zaka
zaka
ż
ż
onym HIV
onym HIV
:
:
1.
1.
Leczenie
Leczenie
anty
anty
retrowirusowe
retrowirusowe
.
.
2.
2.
L
L
eczenie
eczenie
zaka
zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
towarzysz
towarzysz
ą
ą
cych.
cych.
3.
3.
Leczenie
Leczenie
immunokorekcyjne
immunokorekcyjne
.
.
4.
4.
Zapobieganie
Zapobieganie
zaka
zaka
ż
ż
eniom (profilaktyka
eniom (profilaktyka
lekowa, rozszerzony kalendarz szczepie
lekowa, rozszerzony kalendarz szczepie
ń
ń
).
).
5.
5.
Zapobieganie
Zapobieganie
i
i
leczenie
leczenie
niedokr
niedokr
w
w
isto
isto
ś
ś
ci
ci
.
.
6.
6.
Zapobieganie
Zapobieganie
procesowi
procesowi
wyniszczenia
wyniszczenia
.
.
Leki
Leki
antyretrowirusowe
antyretrowirusowe
-
-
terapia
terapia
HAART
HAART
1.
1.
Nukleozydowe
Nukleozydowe
inhibitory
inhibitory
transkryptazy
transkryptazy
(NRTI).
(NRTI).
zydowudyna
zydowudyna
(
(
ZDV
ZDV
),
),
lamiwudyna
lamiwudyna
(3TC),
(3TC),
didanozyna
didanozyna
(
(
DDI
DDI
),
),
stawudyna
stawudyna
(
(
D4T
D4T
),
),
abakawir
abakawir
(
(
ABC
ABC
),
),
emtricitabina
emtricitabina
(
(
FTC
FTC
),
),
tenofowir
tenofowir
(
(
TDF
TDF
)
)
2.
2.
Nienukleozydowe
Nienukleozydowe
inhibitory
inhibitory
transkryptazy
transkryptazy
(NNRTI).
(NNRTI).
newirapina
newirapina
(
(
NVP
NVP
),
),
efawirenz
efawirenz
(
(
EFV
EFV
3.
3.
Inhibitory
Inhibitory
proteazy
proteazy
(PI).
(PI).
nelfinawir
nelfinawir
(
(
NFV
NFV
)
)
,
,
lopinawir
lopinawir
/
/
ritonawir
ritonawir
(
(
Kaletra
Kaletra
)
)
(
(
LPV/r
LPV/r
)
)
,
,
indinawir
indinawir
(
(
IDV
IDV
)
)
,
,
tipranawir
tipranawir
(
(
TPV
TPV
)
)
,
,
amprenavir
amprenavir
(
(
APV
APV
)
)
,
,
fosamprenawir
fosamprenawir
(
(
f
f
-
-
APV
APV
)
)
,
,
atazanawir
atazanawir
(
(
ATV
ATV
)
)
,
,
sakwinawir
sakwinawir
(
(
SQV
SQV
)
)
4.
4.
Inhibitory Fuzji
Inhibitory Fuzji
:
:
enfuwirtyd
enfuwirtyd
Cele leczenia
Cele leczenia
antyretrowirusowego
antyretrowirusowego
utrzymanie os
utrzymanie os
ó
ó
b zaka
b zaka
ż
ż
onych w dobrym stanie
onych w dobrym stanie
zdrowia i bez objaw
zdrowia i bez objaw
ó
ó
w choroby
w choroby
, minimalizuj
, minimalizuj
ą
ą
c
c
dzia
dzia
ł
ł
ania niepo
ania niepo
żą
żą
dane lek
dane lek
ó
ó
w ARV
w ARV
brak cech immunosupresji
brak cech immunosupresji
-
-
prawid
prawid
ł
ł
owa liczba
owa liczba
limfocyt
limfocyt
ó
ó
w CD4.
w CD4.
trwa
trwa
ł
ł
a
a
supresja
supresja
replikacji
replikacji
-
-
HIV
HIV
-
-
RNA
RNA
poni
poni
ż
ż
ej
ej
poziomu wykrywalno
poziomu wykrywalno
ś
ś
ci
ci
(poni
(poni
ż
ż
ej 50 kopii/ml)
ej 50 kopii/ml)
Kryteria rozpoczynania leczenia
Kryteria rozpoczynania leczenia
antytretrowirusowego
antytretrowirusowego
u dzieci
u dzieci
w okresie niemowl
w okresie niemowl
ę
ę
cym
cym
Zaawansowanie kliniczne: 2, 3, 4 (WHO)
Zaawansowanie kliniczne: 2, 3, 4 (WHO)
lub odsetek CD4 < 30%
lub odsetek CD4 < 30%
> 12
> 12
≤≤≤≤
≤≤≤≤
24 mies
24 mies
.
.
Zaawansowanie kliniczne:
Zaawansowanie kliniczne:
3
3
,
,
4
4
(
(
WHO)
WHO)
lub
lub
odsetek limfocyt
odsetek limfocyt
ó
ó
w CD4 <25%
w CD4 <25%
> 2 lat
> 2 lat
Z
Z
aawansowani
aawansowani
e
e
kliniczne
kliniczne
:
:
3
3
,
,
4 (WHO)
4 (WHO)
lub warto
lub warto
ść
ść
limfocyt
limfocyt
ó
ó
w CD4 <20%
w CD4 <20%
l
l
ub VL
ub VL
HIV
HIV
>100 000 c/
>100 000 c/
m
m
L
L
Wskazania do zmiany terapii
Wskazania do zmiany terapii
:
:
nietolerancja
nietolerancja
dzia
dzia
ł
ł
ania uboczne lek
ania uboczne lek
ó
ó
w
w
nieskuteczno
nieskuteczno
ść
ść
konieczno
konieczno
ść
ść
uproszczenia schematu w celu
uproszczenia schematu w celu
poprawy realizacji zalece
poprawy realizacji zalece
ń
ń
Profilaktyka zaka
Profilaktyka zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
odmatczynych
odmatczynych
HIV
HIV
–
–
istotny problem
istotny problem
Dane szacunkowe:
Dane szacunkowe:
w Europie Zachodniej i Centralnej zaka
w Europie Zachodniej i Centralnej zaka
ż
ż
onych 190000 kobiet w wieku
onych 190000 kobiet w wieku
prokreacyjnym
prokreacyjnym
w Europie rodzi si
w Europie rodzi si
ę
ę
100
100
-
-
200 dzieci z matek zaka
200 dzieci z matek zaka
ż
ż
onych HIV rocznie
onych HIV rocznie
Zaka
Zaka
ż
ż
enia HIV u dzieci: w ponad 90% zaka
enia HIV u dzieci: w ponad 90% zaka
ż
ż
enia
enia
odmatczyne
odmatczyne
(w
(w
trakcie porodu, podczas
trakcie porodu, podczas
karmienia piersi
karmienia piersi
ą
ą
, rzadziej
, rzadziej
przez
przez
ł
ł
o
o
ż
ż
yskowe
yskowe
)
)
Ryzyko przeniesienia zaka
Ryzyko przeniesienia zaka
ż
ż
enia na p
enia na p
ł
ł
ó
ó
d bez profilaktyki (Europa)
d bez profilaktyki (Europa)
15
15
-
-
20%
20%
W
W
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwa pe
ciwa pe
ł
ł
na profilaktyka ci
na profilaktyka ci
ęż
ęż
arnej i dziecka (PACTG): ryzyko
arnej i dziecka (PACTG): ryzyko
przeniesienia zaka
przeniesienia zaka
ż
ż
enia < 2%
enia < 2%
Profilaktyka zaka
Profilaktyka zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
odmatczynych
odmatczynych
HIV
HIV
wsp
wsp
ó
ó
ł
ł
praca:
praca:
lekarz chor
lekarz chor
ó
ó
b zaka
b zaka
ź
ź
nych
nych
–
–
terapia ARV w trakcie ci
terapia ARV w trakcie ci
ąż
ąż
y,
y,
edukacja
edukacja
ginekolog
ginekolog
-
-
po
po
ł
ł
o
o
ż
ż
nik
nik
–
–
identyfikacja zaka
identyfikacja zaka
ż
ż
enia ci
enia ci
ęż
ęż
arnej,
arnej,
w
w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwe prowadzenie porodu
ciwe prowadzenie porodu
neonatolog
neonatolog
–
–
wczesna identyfikacja zaka
wczesna identyfikacja zaka
ż
ż
enia, wdro
enia, wdro
ż
ż
enie
enie
profilaktyki ARV, sztucznego karmienia
profilaktyki ARV, sztucznego karmienia
pediatra
pediatra
–
–
dalsza diagnostyka, profilaktyka ARV i zaka
dalsza diagnostyka, profilaktyka ARV i zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
oportunistycznych, systematyczna ocena stanu zdrowia,
oportunistycznych, systematyczna ocena stanu zdrowia,
poradnictwo, program szczepie
poradnictwo, program szczepie
ń
ń
„
„
Lekarz sprawuj
Lekarz sprawuj
ą
ą
cy opiek
cy opiek
ę
ę
nad kobiet
nad kobiet
ą
ą
w ci
w ci
ąż
ąż
y jest
y jest
obowi
obowi
ą
ą
zany poinformowa
zany poinformowa
ć
ć
j
j
ą
ą
o dost
o dost
ę
ę
pno
pno
ś
ś
ci badania
ci badania
w kierunku zaka
w kierunku zaka
ż
ż
enia HIV, roli tego badania w
enia HIV, roli tego badania w
profilaktyce zaka
profilaktyce zaka
ż
ż
enia u noworodka oraz
enia u noworodka oraz
przeprowadzi
przeprowadzi
ć
ć
przed wykonaniem badania (
przed wykonaniem badania (
…
…
)
)
odpowiednie poradnictwo.
odpowiednie poradnictwo.
”
”
ROZPORZ
ROZPORZ
Ą
Ą
DZENIE MINISTRA ZDROWIA
DZENIE MINISTRA ZDROWIA
z dnia 6 marca 2003 r. (
z dnia 6 marca 2003 r. (
DZ.U.Nr
DZ.U.Nr
61, poz. 550)
61, poz. 550)
w sprawie rodzaj
w sprawie rodzaj
ó
ó
w bada
w bada
ń
ń
lekarskich i laboratoryjnych,
lekarskich i laboratoryjnych,
kt
kt
ó
ó
rym podlegaj
rym podlegaj
ą
ą
kobiety w ci
kobiety w ci
ąż
ąż
y i noworodki
y i noworodki
Diagnostyka i profilaktyka zaka
Diagnostyka i profilaktyka zaka
ż
ż
e
e
ń
ń
odmatczynych
odmatczynych
profilaktyka PCP do czasu
profilaktyka PCP do czasu
wykluczenia zaka
wykluczenia zaka
ż
ż
enia
enia
ZDV (
ZDV (
Retrovir
Retrovir
)
)
Profilaktyka
Profilaktyka
lekowa
lekowa
+
+
+
+
+
+
ocena
ocena
odporno
odporno
ś
ś
ci
ci
kom
kom
ó
ó
rkowej
rkowej
(limfocyty CD4,
(limfocyty CD4,
CD8)
CD8)
+
+
+
+
+
+
diagnostyka HIV
diagnostyka HIV
(HIV
(HIV
-
-
DNA, p24)
DNA, p24)
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
podstawowe
podstawowe
bad
bad
.
.
lab.
lab.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
badanie lekarskie
badanie lekarskie
6
6
m
m
-
-
cy
cy
3
3
m
m
-
-
ce
ce
30
30
-
-
42
42
dni
dni
14 dni
14 dni
Do 48
Do 48
godzin
godzin
Profilaktyka ARV noworodka
Profilaktyka ARV noworodka
od 6
od 6
-
-
12 godziny
12 godziny
ż
ż
ycia przez 4
ycia przez 4
-
-
6 tygodni
6 tygodni
z zastosowaniem 1, 2 lub 3 lek
z zastosowaniem 1, 2 lub 3 lek
ó
ó
w
w
antyretrowirusowych
antyretrowirusowych
leki stosowane w profilaktyce: ZDV, 3TC, NVP, LPV/r
leki stosowane w profilaktyce: ZDV, 3TC, NVP, LPV/r
wskazania do rozszerzonej profilaktyki noworodka:
wskazania do rozszerzonej profilaktyki noworodka:
matka nie stosowa
matka nie stosowa
ł
ł
a lek
a lek
ó
ó
w ARV w trakcie ci
w ARV w trakcie ci
ąż
ąż
y
y
VL (
VL (
viral
viral
load
load
) u matki w 36
) u matki w 36
Hbd
Hbd
> 1000 lub nie badana
> 1000 lub nie badana
por
por
ó
ó
d > 4 h, dodatkowe obci
d > 4 h, dodatkowe obci
ąż
ąż
enia (krwawienie,
enia (krwawienie,
amniotomia
amniotomia
,
,
kleszcze,
kleszcze,
pr
pr
ó
ó
ż
ż
noci
noci
ą
ą
g
g
Strategia szczepie
Strategia szczepie
ń
ń
ochronnych
ochronnych
Noworodki matek zaka
Noworodki matek zaka
ż
ż
onych HIV
onych HIV
szczepienie p/WZW B w 1 dobie
szczepienie p/WZW B w 1 dobie
ż
ż
ycia
ycia
odroczenie szczepienia p/gru
odroczenie szczepienia p/gru
ź
ź
licy (BCG) do czasu wykluczenia
licy (BCG) do czasu wykluczenia
zaka
zaka
ż
ż
enia HIV!
enia HIV!
Dzieci urodzone z matek zaka
Dzieci urodzone z matek zaka
ż
ż
onych HIV i dzieci zaka
onych HIV i dzieci zaka
ż
ż
one HIV:
one HIV:
rozszerzony kalendarz szczepie
rozszerzony kalendarz szczepie
ń
ń
szczepienia skojarzone (
szczepienia skojarzone (
DTaP+IPV
DTaP+IPV
)
)
szczepienia przeciwko:
szczepienia przeciwko:
H.
H.
influenzae
influenzae
t. B (
t. B (
HiB
HiB
)
)
S.
S.
pneumoniae
pneumoniae
grypa
grypa
WZW A
WZW A
Dzi
Dzi
ę
ę
kuj
kuj
ę
ę
za uwag
za uwag
ę
ę
.
.