BUDUJEMY DOM

1–2/2010

100

W artykule tym, rozpoczynaj

Ècym cykl

energooszcz

Údnych inspiracji, przybliĝymy

Pa

ñstwu tematykÚ energooszczÚdnego bu-

dowania. Podpowiemy, na co zwróci

Ê uwa-

g

Ú szukajÈc odpowiedniej dziaïki, jakimi ce-

chami powinien charakteryzowa

Ê siÚ projekt

energooszcz

Údnego domu, przy uĝyciu jakich

materia

ïów i w jaki sposób go zbudowaÊ, oraz

jak u

ĝytkowaÊ, by Ăwiadomie i w racjonalny

sposób oszcz

ÚdzaÊ energiÚ.

Zapotrzebowanie na ciep

ïo w domach

standardowych, spe

ïniajÈcych obowiÈzujÈ-

ce normy wyra

ĝane tzw. wspóïczynnikiem

sezonowego zapotrzebowania na ciep

ïo, wy-

nosi E

A

Ărednio 100–120 kWh/m

2

•

rok. Domy

energooszcz

Údne to takie, w których wspóï-

czynnik ten wynosi 15–45 kWh/m

2

•

rok. Jak

wi

Úc zbudowaÊ taki dom?

By budynek móg

ï nosiÊ miano budynku

o minimalnych kosztach eksploatacyjnych
poza odpowiednim projektem musi by

Ê wy-

konany z dba

ïoĂciÈ o jakoĂÊ materiaïów i pro-

cesów budowlanych. Nie nale

ĝy zatem kupo-

wa

Ê materiaïów niewiadomego pochodzenia,

bez atestów i zatrudnia

Ê przypadkowych wy-

konawców bez fachowego nadzoru.

Konieczne jest wi

Úc zatrudnienie doĂwiad-

czonego kierownika budowy lub inspektora
nadzoru. Szczególnie ryzykowne jest powie-
rzenie specjalistycznych robót ekipom bez
autoryzacji producenta montowanych urz

È-

dze

ñ.

Budowa domu energooszcz

Údnego to nie tylko moda.

Zainteresowanie budownictwem energooszcz

Údnym wzrasta z wielu

powodów: najwa

ĝniejszym sÈ finanse, bowiem dom energooszczÚdny

to taki, który zu

ĝywa 3–4-krotnie mniej energii do ogrzewania niĝ

budynek typowy, a mniejsze straty energii to du

ĝo niĝsze rachunki

za ciep

ïo.

Jak zbudowa

Ê dom energooszczÚdny?

Joanna D

Èbrowska

Jak zbudowa

Ê dom energooszczÚdny?

Od czego zacz

ÈÊ?

rys. Archipelag

ENERGOOSZCZ

}DNE INSPIRACJE

ENERGOOSZCZ

}DNE INSPIRACJE

BD1-2_dom_energo.indd 100

BD1-2_dom_energo.indd 100

2009-12-30 14:07:48

2009-12-30 14:07:48

Jak zbudowa

Ê dom energooszczÚdny?

Wybór dzia

ïki

Szukaj

Èc dziaïki warto zwróciÊ uwagÚ na

mo

ĝliwoĂÊ wykorzystania, na pierwszy rzut

oka nieatrakcyjnych, naturalnych warunków
terenowych: wszelkich zag

ïÚbieñ, skarp, na-

chylenia terenu, a nawet istniej

Ècych drzew.

Wszystkie te elementy mog

È i powinny byÊ

wykorzystane do oszcz

Údzania energii, po-

dobnie jak precyzyjne zorientowanie budyn-
ku wzgl

Údem stron Ăwiata. To dobra wiado-

mo

ĂÊ dla wïaĂcicieli nietypowych dziaïek.

Niestety wykorzystanie naturalnych warun-
ków terenu do budowy energooszcz

Údnego

domu mo

ĝliwe jest wïaĂciwie tylko w projek-

tach wykonywanych na indywidualne zamó-
wienie.

Odpowiedni projekt

Zanim wybierzemy konkretny projekt, war-
to wspólnie ze wszystkimi cz

ïonkami rodzi-

ny okre

ĂliÊ oczekiwania. PomyĂlmy, ile me-

trów kwadratowych ma mie

Ê dom, ile pokoi

i

ïazienek oraz czy garaĝ ma byÊ zintegro-

wany z domem czy wolno stoj

Ècy i ile samo-

chodów b

Údzie w nim parkowaÊ.

Wybieraj

Èc dom z katalogu naleĝy pa-

mi

ÚtaÊ, ĝe gotowe projekty domów energo-

oszcz

Údnych to w Polsce jeszcze rzadkoĂÊ.

W katalogach s

È prezentowane domy, któ-

re powinny by

Ê dostÚpne dla jak najwiÚkszej

liczby potencjalnych inwestorów. Dlatego
na ogó

ï unika siÚ rozwiÈzañ, które powodu-

j

È zwiÚkszenie kosztów budowy domu (bu-

chylenia tere

chylenia tere

Wszystkie te
wykorzystan
dobnie jak pr
ku wzgl

Údem

Parterowy czy pi

Útrowy?

Decyzj

Ú co do tego, czy dom ma byÊ piÚtrowy czy parterowy naleĝy wiÈzaÊ z walorami archi-

tektonicznymi dzia

ïki (orientacja, nasïonecznienie, widoki z okien) i preferencjami przyszïych

mieszka

ñców: jeĂli wolÈ mieÊ dom bez schodów, takĝe i taki mogÈ bez problemów uczyniÊ

energooszcz

Údnym. Wystarczy po prostu zastosowaÊ odpowiednio grubÈ warstwÚ izolacji

w dachu, by zapobiec nadmiernym stratom ciep

ïa przez tÚ przegrodÚ. Pogrubienie warstw

ocieplenia dachu nie nastr

Úcza ĝadnych dodatkowych trudnoĂci, jak to jest ze Ăcianami, do

których mo

ĝna stosunkowo ïatwo zamocowaÊ ocieplenie nie grubsze niĝ 20 cm.

Dom parterowy powinien mie

Ê jedynie lepiej ocieplony dach niĝ dom piÚtrowy czy z podda-

szem u

ĝytkowym, a bÚdzie równie energooszczÚdny. Oznacza to wprawdzie nieco wiÚksze kosz-

ty ocieplenia dachu, ale za to buduj

Ècy dom parterowy oszczÚdza na kosztach ocieplenia Ăcian

(ze wzgl

Údu na ich mniejszÈ powierzchniÚ) oraz kosztach wykonania stropu nad parterem.

Najwa

ĝniejszym kryterium decydujÈcym o energooszczÚdnoĂci jest stosunek powierz-

chni

A przegród zewnÚtrznych do kubatury V, czyli A/V. Im jest on mniejszy, tym lepiej.

Je

Ăli zmiany adaptacyjne, przystosowujÈce

projekt katalogowy do wymogów
energooszcz

ÚdnoĂci sÈ niewielkie, moĝe on byÊ

kilkakrotnie ta

ñszy do indywidualnego

REKLAMA

fot.

A

rc

h

ip

ela

g

BD1-2_dom_energo.indd 101

BD1-2_dom_energo.indd 101

2009-12-30 12:02:54

2009-12-30 12:02:54

BUDUJEMY DOM

1–2/2010

102

ENERGOOSZCZ

}DNE INSPIRACJE

dowa domu energooszcz

Údnego jest droĝsza

od domu budowanego wg obowi

ÈzujÈcych

przepisów o 10–20%). Z tego wzgl

Údu Ăcia-

ny, dach i pod

ïoga w typowych projektach

s

È ocieplone jedynie w minimalnym stop-

niu – tak, by zosta

ïy speïnione wymagania

prawne dotycz

Èce ochrony cieplnej budyn-

ków. Tak

ĝe projektowana stolarka okienna

to wyroby standardowe. Wentylacja domów
w projektach gotowych jest prawie zawsze
grawitacyjna. Dom wybudowany wed

ïug ta-

kiego projektu nie b

Údzie wiÚc speïniaï stan-

dardów domu energooszcz

Údnego. Moĝna

jednak taki projekt przystosowa

Ê do wymo-

gów energooszcz

ÚdnoĂci, ale za poprawki

b

Údziemy musieli zapïaciÊ architektowi do-

konuj

Ècemu adaptacji.

Decyzj

Ú dotyczÈcÈ wyboru projektu trze-

ba wi

Úc dobrze przemyĂleÊ, bo cena tanie-

go projektu gotowego i koszty zmian mog

È

w sumie wynie

ĂÊ tyle, co wykonanie pro-

jektu indywidualnego, zaprojektowanego na
miar

Ú naszych potrzeb (5–20 tys. zï – w za-

le

ĝnoĂci od wielkoĂci domu, stopnia skom-

plikowania jego bry

ïy, technologii budowa-

nia i zastosowanych rozwi

Èzañ).

Decyduj

Èc siÚ na budowÚ domu energo-

oszcz

Údnego naleĝy uwaĝnie przeanalizo-

wa

Ê jego ksztaït oraz wielkoĂÊ. Budynki

energooszcz

Údne powinny charakteryzowaÊ

si

Ú zwartÈ bryïÈ o niewielkiej powierzchni

przegród zewn

Útrznych. DziÚki temu straty

ciep

ïa bÚdÈ mniejsze.

Architektura
Im wi

Úkszy dom, tym wiÚkszÈ ma po-

wierzchni

Ú przegród zewnÚtrznych i tym

wi

Úksze bÚdÈ w nim straty energii, a wiÚc

dro

ĝsze jego ogrzewanie. ¿eby te wydatki

nie by

ïy nadmierne, przede wszystkim nie

warto budowa

Ê zbyt duĝego domu.

Powierzchnia przegród zale

ĝy jednak nie

tylko od wielko

Ăci domu, ale takĝe od jego

kszta

ïtu: im jest on bardziej zwarty, tym le-

piej. Domy o wymy

Ălnych ksztaïtach, z licz-

nymi przybudówkami, wykuszami i za-
ïamaniami Ăcian oraz skomplikowanymi,
ïamanymi dachami majÈ powierzchniÚ
przegród wi

ÚkszÈ niĝ domy tej samej wiel-

ko

Ăci zaprojektowane na rzucie prostokÈta.

Najbardziej ekonomiczny b

Údzie wiÚc

dom wybudowany na planie prostok

Èta,

z prostym, dwuspadowym lub najlepiej jed-
nospadowym dachem, bez wykuszy, lu-
karn i balkonów. Taki dom b

Údzie teĝ tañszy

w budowie, a wykonawcy b

ÚdÈ mieli mniej

okazji, by pope

ïniÊ bïÚdy.

Zanim zdecydujemy si

Ú na konkretny pro-

jekt domu, warto sprawdzi

Ê, jaki jest w nim

stosunek powierzchni A przegród zewn

Útrz-

nych do kubatury V, czyli A/V. Im jest
mniejszy, tym lepiej.

Rozmieszczenie pomieszczeñ
Zapotrzebowanie domu na energi

Ú do

ogrzewania mo

ĝna zmniejszyÊ przez takie

usytuowanie pomieszcze

ñ, by od póïno-

cy znalaz

ïy siÚ jedynie te o funkcji pomoc-

niczej – na przyk

ïad schowki, gardero-

ba, pomieszczenie techniczne czy gara

ĝ.

Odpowiednio wyregulowana instalacja
grzewcza mo

ĝe utrzymywaÊ w nich tem-

peratur

Ú niĝszÈ niĝ w pomieszczeniach,

w których stale przebywaj

È mieszkañcy,

bez szkody dla ich komfortu. W pomiesz-
czeniach tych

ïatwiej teĝ zredukowaÊ licz-

b

Ú okien albo w ogóle z nich zrezygnowaÊ.

Okna
Najwi

Úksza powierzchnia okien powinna

by

Ê ulokowana na elewacji poïudniowej,

gdy

ĝ po tej stronie najwiÚksze bÚdÈ zyski

energetyczne wynikaj

Èce z nasïonecznie-

nia. Najmniej okien powinno si

Ú projekto-

wa

Ê w Ăcianie póïnocnej, gdyĝ te okna bÚdÈ

powodowa

Ê najwiÚksze straty. Straty ener-

gii wynika

Ê jednak mogÈ takĝe z nadmia-

ru nas

ïonecznienia i spowodowanej nimi

potrzeby u

ĝywania klimatyzacji. Aby zyski

energetyczne by

ïy jak najwiÚksze, a straty

zredukowane do minimum, elewacj

Ú poïu-

dniow

È naleĝy zaprojektowaÊ tak, by zimÈ,

gdy s

ïoñce jest nisko nad horyzontem, byïa

w pe

ïnym sïoñcu, ale latem byïa osïoniÚta

(na przyk

ïad przez drzewa liĂciaste, rolety,

markizy lub dach nad tarasem).

Dla zminimalizowania strat przez

ĂcianÚ

zorientowan

È na póïnoc moĝna teĝ w ogóle

zrezygnowa

Ê z okien w tej Ăcianie i osïoniÊ

od tej strony budynek gara

ĝem czy nawet,

je

Ăli sprzyja temu uksztaïtowanie terenu,

cz

ÚĂciowo zagïÚbiÊ go w gruncie.
By ograniczy

Ê do minimum stary ciepïa

przenikaj

Ècego przez okna warto zamontowaÊ

na nich rolety zewn

Útrzne. Zamykane na noc

mog

È zmniejszyÊ straty ciepïa nawet o 40%,

pod warunkiem,

ĝe bÚdÈ rzeczywiĂcie co

wieczór zamykane. Aby to usprawni

Ê, warto

wyposa

ĝyÊ je w sterowanie elektroniczne.

Technologia budowania

Poniewa

ĝ najwiÚcej ciepïa ucieka przez Ăcia-

ny i dach domu, przegrody te trzeba zbudo-
wa

Ê z materiaïów wysokiej jakoĂci i starannie

je ociepli

Ê. Niewaĝne czy zdecydujemy siÚ na

ry

s.

Arc

h

ip

e

la

g

(

p

ro

je

k

t L

u

m

in

a

)

Rozmieszczenie pomieszcze

ñ ma znaczÈcy

wp

ïyw na zapotrzebowanie budynku na energiÚ.

Pomieszczenia gospodarcze, wymagaj

Èce niĝszej

temperatury ogrzewania nale

ĝy zaplanowaÊ

w pó

ïnocnej czÚĂci budynku

Wspó

ïczynnik

U caïego okna w domu

energooszcz

Údnym powinien wynosiÊ poniĝej

1,1 W/(m

2

•

K)

fot.

A

lu

p

las

t

Dom energooszcz

Údny powinien charakteryzowaÊ siÚ zwartÈ, prostÈ bryïÈ o niewielkiej powierzchni

przegród zewn

Útrznych. Im ma prostszÈ architekturÚ, tym mniejsze straty ciepïa

fot.

Br

as

s

BD1-2_dom_energo.indd 102

BD1-2_dom_energo.indd 102

2009-12-30 12:05:57

2009-12-30 12:05:57

Jak zbudowa

Ê dom energooszczÚdny?

beton komórkowy, ceramik

Ú, keramzytobeton

czy silikaty. Wa

ĝne jest natomiast to, aby

Ăciany miaïy odpowiednie parametry ciepl-
ne (

U Ăcian domu energooszczÚdnego powin-

no by

Ê zdecydowanie mniejsze niĝ normowe

0,3 W/(m

2

•

K).

Domy energooszcz

Údne najczÚĂciej budu-

je si

Ú jako:

dwu- lub trójwarstwowe lub
szkieletowe, których konstrukcja u

ïatwia

zastosowanie bardzo grubej izolacji ter-
micznej.

¥ciany jednowarstwowe w domu energo-

oszcz

Údnym sprawdzÈ siÚ, jeĂli bÚdÈ wyko-

nane z bloczków z wk

ïadkÈ styropianowÈ.

Wed

ïug obowiÈzujÈcych norm wystar-

czy warstwa ocieplenia

Ăcian zewnÚtrz-

nych (styropianem lub we

ïnÈ mineralnÈ)

grubo

Ăci 12 cm. Aby dom speïniaï wymo-

gi energooszcz

ÚdnoĂci, warstwa izolacji ter-

micznej

Ăcian zewnÚtrznych powinna mieÊ

grubo

ĂÊ 20 cm (nie naleĝy jednak przesa-

dza

Ê z gruboĂciÈ ocieplenia, bo powyĝej

20 cm mog

È pojawiÊ siÚ problemy ze stabil-

no

ĂciÈ izolacji i z czasem mogÈ wystÈpiÊ

p

ÚkniÚcia i odspojenia ocieplenia).

Poniewa

ĝ ogrzane powietrze we wnÚtrzu

unosi si

Ú, wiÚc jeszcze wiÚksze znaczenie

¥ciana dwuwarstwowa

Dom ocieplony ciemnoszarymi p

ïytami

styropianowymi z dodatkiem grafitu. Dzi

Úki

niskiemu wspó

ïczynnikowi przewodzenia ciepïa

p

ïyty te stosuje siÚ do ocieplania Ăcian metodÈ

lekk

È mokrÈ oraz w miejscach, gdzie wymagana

jest redukcja grubo

Ăci termoizolacji, np. przy

o

Ăcieĝach i nadproĝach okiennych

fot.

T

e

rm

o

Or

gan

ik

a

REKLAMA

pustaki z ceramiki,
betonu komórkowego,
keramzytobetonu lub
silikatów

ocieplenie
ze styropianu
lub we

ïny

mineralnej

tynk

BD1-2_dom_energo.indd 103

BD1-2_dom_energo.indd 103

2009-12-30 12:07:06

2009-12-30 12:07:06

BUDUJEMY DOM

1–2/2010

104

ENERGOOSZCZ

}DNE INSPIRACJE

ma izolacja dachu – warstwa we

ïny mineral-

nej grubo

Ăci 30 cm to minimum.

Instalacje

Grzewcza
Ogrzewanie budynku poch

ïania najwiÚk-

sz

È czÚĂÊ (okoïo 60%) energii zuĝywanej

podczas eksploatacji domu. Nic zatem
dziwnego,

ĝe ekonomiczny system grzew-

czy przyniesie najwi

Úksze korzyĂci w do-

mowym bud

ĝecie.

Wybór rodzaju ogrzewania domu zale

ĝy

od wielu lokalnych czynników i nale

ĝy tego

wyboru dokonywa

Ê indywidualnie dla kon-

kretnego budynku. Generalnie mo

ĝna po-

wiedzie

Ê, ĝe sposób ogrzewania domu zaleĝy

od jego klasy energetycznej. Czym bardziej
energooszcz

Údne rozwiÈzania konstrukcji

budynku, tym bardziej op

ïaca siÚ stosowanie

rozwi

Èzañ o niskich kosztach inwestycyj-

nych np. urz

Èdzeñ elektrycznych.

Stosuj

Èc sumaryczne kryterium: kosz-

ty wykonania systemu grzewczego i kosz-
ty eksploatacyjne w okresie u

ĝytkowania

urz

Èdzeñ grzewczych najlepszym sposo-

bem wytwarzania ciep

ïa w warunkach

polskich jest zastosowanie kondensacyj-
nego kot

ïa gazowego. Pod warunkiem, ĝe

do dzia

ïki doprowadzona jest sieÊ gazowa.

Przyczyny strat

ciep

ïa w budynku

Straty ciep

ïa spowodowane sÈ gïów-

nie jego przenikaniem przez przegrody

zewn

Útrzne (Ăciany, okna, dach i podïogi

na gruncie), a w budynkach z wentylacj

È

grawitacyjn

È – w znacznej mierze tym, ĝe

wyci

Èga ona z wnÚtrz zanieczyszczone po-

wietrze wraz z ciep

ïem, a na jego miejsce

– przez ró

ĝne nieszczelnoĂci domu – wpro-

wadza zimne powietrze zewn

Útrzne. Pewne

ilo

Ăci ciepïa uciekajÈ z pomieszczeñ przez

niepo

ĝÈdane nieszczelnoĂci, a takĝe wsku-

tek otwierania drzwi wej

Ăciowych i okien.

Zmniejszenie strat ciep

ïa w budynku po-

woduje zredukowanie jego zapotrzebowa-

nia na ciep

ïo, dziÚki czemu zmniejszajÈ siÚ

koszty jego eksploatacji.

Kondensacyjny kocio

ï gazowy choÊ moĝe byÊ urzÈdzeniem

niewielkim, jest efektywnym

ěródïem ciepïa

fot.

B

o

s

c

h

fo

t.

V

a

ill

a

n

t

Energooszcz

Údna

zasada 20+20+30

Je

Ăli dom ma byÊ energooszczÚdny, powi-

nien by

Ê przede wszystkim dobrze ocieplo-

ny, to znaczy mie

Ê co najmniej nastÚpujÈ-

c

È izolacjÚ termicznÈ:

pod

ïogi na gruncie – 20 cm styropia-

nu,

Ăciany zewnÚtrzne – 20 cm weïny mine-
ralnej lub styropianu,

dach – 30 cm we

ïny mineralnej.

fot.

R

o

c

k

wo

ol

System ocieplania

Ăcian metodÈ lekkÈ mokrÈ.

Wybór technologii wznoszenia

Ăcian nie decyduje

o izolacyjno

Ăci wzniesionych Ăcian. Waĝniejsza

jest grubo

ĂÊ warstwy izolacji cieplnej

Oszcz

Údzaniu energii sprzyja zaawan-

sowana automatyka steruj

Èca pracÈ kotïa

10 zasad energooszcz

Údnego budynku

1. zwarta bry

ïa – dom budowany na rzucie prostokÈta; stosunek przegród zewnÚtrznych

do kubatury domu (A/V) powinien by

Ê jak najmniejszy;

2. nieskomplikowany dach – dwuspadowy, a najlepiej jednospadowy (pulpitowy), bez lukarn;

3. najwi

Úksza powierzchnia elewacji od poïudnia – pozwoli na maksymalne wykorzysta-

nie energii s

ïonecznej do ogrzewania i oĂwietlenia domu;

4. najmniejsza powierzchnia elewacji od pó

ïnocy, z ograniczonÈ liczbÈ okien – wybudo-

wanie jednospadowego dachu (ze spadkiem w kierunku pó

ïnocnym) lub czÚĂciowe zagïÚbie-

nie w gruncie

Ăciany póïnocnej (jeĂli budynek usytuowany jest na stoku wzgórza);

5. szczelny budynek – szczelne przegrody oraz okna i drzwi o ponadprzeci

Útnych wïaĂciwo-

Ăciach termoizolacyjnych, rolety zewnÚtrzne;
6. izolacja termiczna

Ăcian, podïóg i dachu grubsza niĝ standardowo – powszechnie sto-

sowana izolacja grubo

Ăci 10–12 cm w domu energooszczÚdnym nie jest wystarczajÈca (patrz

ramka obok)

7. rezygnacja z balkonów – mostki cieplne powstaj

Èce na poïÈczeniu pïyty balkonu ze stro-

pem powoduj

È duĝe straty ciepïa, podobnie jak w innych miejscach gorzej zaizolowanych:

w wie

ñcach i nadproĝach, w oĂcieĝach otworów okiennych i drzwiowych

8. odzysk ciep

ïa z wywiewanego powietrza – wyposaĝenie domu w wentylacjÚ mecha-

niczn

È z rekuperatorem

9.

ěródïo ciepïa o jak najwyĝszej sprawnoĂci z zaawansowanÈ automatykÈ sterujÈcÈ

– gazowy kocio

ï kondensacyjny, nowoczesny kociï z podajnikiem na ekologiczne paliwa sta-

ïe, kociï elektryczny lub pompa ciepïa;
10. kompleksowe podej

Ăcie do oszczÚdzania energii – wyposaĝenie domu w sprzÚty po-

bieraj

Èce jak najmniej energii: pralkÚ, lodówkÚ, zmywarkÚ w najwyĝszej klasie A++; zmywa-

nie w zmywarce nie pod kranem, wy

ïÈczanie ogrzewania na noc i czas wyjazdów, zrezygno-

wanie z codziennych k

Èpieli na rzecz natrysku etc.

BD1-2_dom_energo.indd 104

BD1-2_dom_energo.indd 104

2009-12-30 13:38:36

2009-12-30 13:38:36

Jak zbudowa

Ê dom energooszczÚdny?

BUDUJEMY DOM

1–2/2010

105

Je

Ăli nie ma takiej moĝliwoĂci, zalecanÈ al-

ternatyw

È jest pompa ciepïa wspóïpracujÈ-

ca z niskotemperaturowym ogrzewaniem
pod

ïogowym, pobierajÈca ciepïo z gruntu

lub powietrza. Zakup i monta

ĝ pompy po-

wietrznej to wydatek min. 20 tys., gruntowej
– 40 tys. Koszty inwestycyjne s

È wiÚc doĂÊ

wysokie, ale rekompensuj

È je oszczÚdnoĂci

wynikaj

Èce z minimalnego zuĝycia energii.

Szacuje si

Ú bowiem, ĝe pompa ciepïa zasilo-

na 1 kWh energii elektrycznej mo

ĝe nam od-

da

Ê do 4 kWh energii cieplnej.

Niek

ïopotliwym ěródïem ciepïa do

ogrzewania domu mog

È byÊ kolektory sïo-

neczne wspó

ïpracujÈce np. z kominkiem

z p

ïaszczem wodnym. Ale kolektory sïo-

neczne jako niezale

ĝne ěródïo ciepïa w na-

szym klimacie zapewniaj

È ciepïÈ wodÚ je-

dynie mi

Údzy kwietniem a wrzeĂniem, nie

zawsze wi

Úc sÈ opïacalnÈ inwestycjÈ.

Do ogrzewania domu jednorodzinne-

go mo

ĝna uĝywaÊ teĝ paliw odnawialnych

i tym wyposa

ĝyÊ dom na przykïad w ko-

cio

ï na pelety. Nowoczesne urzÈdzenia

mog

È pracowaÊ bezobsïugowo nawet przez

7 dni. Podczas spalania peletów powsta-
je minimalna ilo

ĂÊ popioïu, który jest war-

to

Ăciowym nawozem nadajÈcym siÚ do wy-

korzystania w ogrodzie.

Wentylacyjna
W domu energooszcz

Údnym sprawdza siÚ

tylko wentylacja z rekuperatorem.

Powszechnie stosowana w Polsce wenty-

lacja grawitacyjna nie jest ani skuteczna ani
energooszcz

Údna. WynikajÈce z jej dziaïania

straty ciep

ïa mogÈ wynosiÊ nawet 50% ogóïu

strat w ocieplonym domu. Warto zatem za-
inwestowa

Ê w urzÈdzenie do odzyskiwania

ciep

ïa z wywiewanego powietrza. Sposobem

na to jest zastosowanie wentylacji mecha-
nicznej nawiewno-wywiewnej z rekuperato-
rem. Urz

Èdzenie to podgrzewa napïywajÈce

powietrze ciep

ïem odzyskiwanym z po-

wietrza zu

ĝytego i zapewnia co 2–3 godzi-

ny pe

ïnÈ wymianÚ powietrza przy minimal-

nych stratach energii. Zastosowanie w domu
wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzy-
skiem ciep

ïa zwraca siÚ juĝ po kilku latach

dzi

Úki zredukowanym kosztom ogrzewania.

Eksploatacja
Po wa

ĝnych decyzjach dotyczÈcych wy-

boru dzia

ïki, projektu, systemu grzew-

czego warto zastanowi

Ê siÚ nad wyposa-

ĝeniem domu w sprzÚty pobierajÈce jak
najmniej energii: podgrzewacze do wody,
pralk

Ú, lodówkÚ i zmywarkÚ w najwyĝszej

klasie A++. Warto te

ĝ pamiÚtaÊ o codzien-

nych czynno

Ăciach sprzyjajÈcych energo-

oszcz

ÚdnoĂci: zmywaniu w zmywarce nie

pod kranem, ograniczeniu ogrzewania na
noc i czas wyjazdów, zrezygnowaniu z co-
dziennych k

Èpieli na rzecz natrysku, pïu-

kaniu z

Úbów wodÈ ze szklanki zamiast

z odkr

Úconego kranu, gaszeniu niepotrzeb-

nych

Ăwiateï.

Tylko takie kompleksowe podej

Ăcie do

oszcz

Údzania energii da oczekiwane efekty

w postaci znacznie ni

ĝszych rachunków za

eksploatacj

Ú domu (zuĝycie prÈdu i koszty

ogrzania domu).

Czy inwestowanie w energooszcz

ÚdnoĂÊ

si

Ú opïaca?

O tym,

ĝe inwestowanie w energooszczÚdnoĂÊ jest opïacalne, ĂwiadczÈ standardy budow-

nictwa w krajach o podobnym klimacie, w których oszcz

Údzanie energii jest znacznie bardziej

zaawansowane ni

ĝ w Polsce. ObowiÈzujÈ tam znacznie ostrzejsze wymagania co do ochro-

ny cieplnej budynków, tymczasem w Polsce obowi

ÈzujÈce prawo nie nadÈĝa za postÚpem

w dziedzinie budownictwa i jest nieadekwatne do niestabilnych i raczej rosn

Ècych cen ener-

gii, dlatego inwestorzy powinni budowa

Ê domy znacznie bardziej energooszczÚdne niĝ tego

wymagaj

È przepisy krajowe.

Szacuje si

Ú, ĝe zbudowanie domu energooszczÚdnego jest droĝsze od standardowego

o 10–20%. Zwi

Úkszone koszty inwestycyjne doĂÊ szybko zrekompensowane sÈ zmniejszo-

nymi wydatkami na ogrzewanie.

Przyk

ïad:

Przyjmijmy do rozwa

ĝañ wspóïczesny dom jednorodzinny o powierzchni 150 m

2

, ogrzewa-

ny gazowym kot

ïem kondensacyjnym o sprawnoĂci 108% i taki sam dom energooszczÚdny.

Zak

ïadamy, ĝe zapotrzebowanie na ciepïo w standardowym domu wynosi 120 [kWh/m

2

•

rok],

w energooszcz

Údnym natomiast 40 [kWh/m

2

•

rok]. Zu

ĝycia energii na ogrzewanie w obu do-

mach b

Údzie wiÚc nastÚpujÈce:

Dla uproszczenia przyj

ÚliĂmy takie samo w obu przypadkach zuĝycie energii na przygo-

towanie ciep

ïej wody, gotowanie oraz zasilanie urzÈdzeñ elektrycznych – nie ma wiÚc wpïy-

wu na wyliczenia.

Jak wida

Ê z wyliczeñ roczne zuĝycie energii na ogrzewanie w domu energooszczÚdnym

wyniesie 6000 kWh i b

Údzie kosztowaïo o 3120 zï mniej (czyli ponad 60%) niĝ energia zuĝy-

wana w budynku standardowym. Tyle te

ĝ zaoszczÚdzimy wiÚc na rachunkach za energiÚ zu-

ĝywanÈ do ogrzewania domu energooszczÚdnego.

Centrala wentylacyjna z rekuperatorem

jest niezb

Údnym urzÈdzeniem w domu

energooszcz

Údnym

fo

t.

www

.r

e

k

u

p

e

ra

to

ry

.p

l

Typ budynku/

zapotrzebowanie na

ciep

ïo

½ródïo energii

wykorzystywane

do ogrzewania

Zu

ĝycie

Koszt 1 kWh

energii

Koszt

zu

ĝycia

w ci

Ègu roku

dom standardowy,
budowany wg
obowi

ÈzujÈcych

przepisów,
o zapotrzebowaniu na
ciep

ïo 120 [kWh/m

2

•

rok]

gaz ziemny

120 [kWh/m

2

•

rok],

czyli 18 000 [kWh/rok]

0,26 [z

ï/kWh]

(2,42

z

ï/m

3

gazu)

18 000

´ 0,26

= 4680 z

ï/rok

dom energooszcz

Údny,

o zapotrzebowaniu na
ciep

ïo 40 [kWh/m

2

•

rok]

40 [kWh/m

2

•

rok],

czyli 6000 [kWh/rok]

6000

´ 0,26

= 1560 z

ï/rok

ró

ĝnica w kosztach

ogrzewania

–

3120 z

ï/rok

BD1-2_dom_energo.indd 105

BD1-2_dom_energo.indd 105

2009-12-30 12:40:21

2009-12-30 12:40:21