background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

DRGANIA TŁUMIONE 

 

 

 
 
 
 

 

 
 

rysunki z ksi

ążki Halliday, 

Resnick, Walker, Podstawy fizyki, 
tom 2, PWN 2003 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

DRGANIA TŁUMIONE 

 

Równanie ruchu 

2

2

d x

dx

m

kx C

dt

dt

= − −

 

 

po uporz

ądkowaniu 

2

2

0

2

0

d x

dx

x

dt

dt

γ

ω

+

+

=

 

γ

 = C/m 

rozwi

ązanie w postaci     

 

t

x

A e

α

=

  

 

Sprawdzenie: 

2

2

0

0

x

x

x

α

αγ

ω

+

+

=

 

2

2

0

(

)

0

x

α

αγ ω

+

+

=

 

po podzieleniu przez  

x

  otrzymuje si

ę  

równanie kwadratowe na 

α

2

2

0

0

α αγ ω

+

+

=

 

którego rozwi

ązanie jest postaci:   

2

2

0

1

4

2

2

γ

α

γ

ω

= − ±

 

 

Mo

żliwe są dwa przypadki: 

2

2

0

1

4

ω

γ

>

       lub    

2

2

0

1

4

ω

γ

 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

1 DRGANIA GASNĄCE 

 

2

2

0

1

4

ω

γ

>

 

 

Rozwi

ązanie: 

 

1
2

0

0

cos(

)

t

x

A e

t

γ

γ

ω

ϕ

− ⋅

=

+

 

 

opisuje oscylacje o cz

ęstości  

 

1 / 2

2

2

0

1

4

γ

ω

ω

γ

=

 

 

i amplitudzie  

1
2

0

( )

t

A t

A e

γ

=

 

 

A

0

 

  i   

ϕ

0

 

    

wyznacza si

ę

  

z warunków pocz

ątkowych 

 

 

ω

ωω

ω

γ γ γ γ 

 

 

ω

ωω

ω

0

 

2

2

0

1

4

γ

ω

ω

γ

=

 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

2  RUCH APERIODYCZNY 

 

 

2

2

0

1

4

ω

γ

 

 

2

2

0

1

1

2

4

α

γ

γ

ω

= −

±

     jest liczb

ą rzeczywistą  

 

1

2

1

2

t

t

x

A e

A e

α

α

=

+

 

 

2

2

1

0

1

1

2

4

α

γ

γ

ω

= −

+

       

2

2

2

0

1

1

2

4

α

γ

γ

ω

= −

 

 

Rozwi

ązanie jest rzeczywiste i aperiodyczne.  

 

  

typ (a)   gdy    v

0

 s

0

  

oraz  

0

1

0

s

v

α

>

 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

DRGANIA WYMUSZONE 

 

 

 

 

w przypadku harmonicznej siły wymuszaj

ącej: 

 

0

( )

cos(

)

F t

F

t

ω

=

 

 

 

wychylenie z poło

żenia równowagi: 

 

)

cos(

)

(

0

θ

ω

+

=

t

x

t

x

 

 
 

b 

– 

współczynnik 
tłumienia 

ω

 

/

ω

0

 

rysunek z ksi

ążki Halliday, 

Resnick, Walker, Podstawy fizyki, 
tom 2, PWN 2003 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

DRGANIA WYMUSZONE 

 

Równanie ruchu układu drgaj

ącego z siłą wymuszającą 

F

(t) i sił

ą oporu  

F

 C v 

 

 

2

2

( )

d x

dx

m

kx

C

F t

dt

dt

= −

+

 

 

po uporz

ądkowaniu: 

 

 

2

2

0

2

( )

d x

dx

F t

x

dt

m

dt

γ ω

+

+

=

 

gdzie   

m

C

=

γ

 

Dla harmonicznej siły wymuszaj

ącej: 

 

)

cos(

)

(

0

t

F

t

F

ω

=

 

 

rozwi

ązaniem równania jest: 

 

)

cos(

)

(

0

θ

ω

+

=

t

x

t

x

 

 

(

)

[

]

2

1

2

2

2

2

2

0

0

0

/

ω

γ

ω

ω

+

=

m

F

x

 

 

2

2

0

tg

ω

ω

γω

θ

=

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

AMPLITUDA i FAZA

  

DRGAŃ WYMUSZONYCH 

 

(

)

0

0

2

2

2

2

2

0

F

x

m

ω ω

γ ω

=

+

      

2

2

0

tg

ω

ω

γω

θ

=

 

 
 

x

0

 

θ

 

 

ω

 

ω

 

0

F

k

 

γ

0

 

= 0 

 γ

<

  γ

<

  γ

3

 

 γ

>

 

γ

>

 

γ

1

>

 

γ

0

 

=

 

0

 

rysunki  z ksi

ążki: Jaworski Dietłaf, 

Fizyka poradnik

 

encyklopedyczny, 

PWN 2000 

 

background image

EWR 2010                                      drgania tłumione i wymuszone /  

ROZWIĄZANIE OGÓLNE   

i  ROZWIĄZANIE SZCZEGÓLNE 

 

Równanie niejednorodne:

 

 

2

2

0

2

/

d x

dx

x

F m

dt

dt

γ

ω

+

+

=

 

 

Rozwiązanie szczególne tego równania dla F=F

0

cos

ω

t

 

 

( )

0

( )

cos(

)

s

x

t

x

t

ω θ

=

+

  

 

Je

żeli do 

x

(s)

 dodamy funkcj

ę będącą rozwiązaniem 

równania jednorodnego: 

2

2

0

2

0

d x

dx

x

dt

dt

γ

ω

+

+

=

 

czyli: 

        

1
2

( )

0

0

( )

c o s(

)

t

o

x

t

A e

t

γ

γ

ω

ϕ

=

+

 

lub 

1

2

( )

1

2

( )

a t

a t

o

x

t

A e

A e

=

+

 

 

nazywan

ą rozwiązaniem ogólnym równania 

niejednorodnego, to suma tych rozwi

ązań też będzie 

rozwi

ązaniem równania niejednorodnego. 

 

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

t

x

t

x

t

x

s

o

+

=