Inne oznaczenia
N,N-Dimetyloaminobenzen, N,N-Dimetylobenzoloamina, N,N-Dimetylofenyloamina,
N-Fenylo-N,N-dimetyloamina.

Opis materia∏u
Bezbarwa, do lekko ˝ó∏tej, oleista ciecz o ostrym, aminopodobnym zapachu. Ciemnieje
pod wp∏ywem Êwiat∏a i powietrza w wyniku utleniania.

Zastosowanie
Do syntezy barwników i farmaceutyków, waniliny i benzotiazolu.

Dane chemiczne i fizyczne

Wzór chemiczny:

C

6

H

5

-N(CH

3

)

2

Ci´˝ar czàsteczkowy:

121,18 g/mol

Wzgl´dna g´stoÊç pary:
(powietrze = 1)

4,19

Temperatura topnienia:

2,45 °C

Wskaênik parowania:

Temperatura wrzenia:

(eter = 1)

przy 1013 mbar:

194,2 °C

wg innych êróde∏:

193,1 °C

Czynnik W*F:

4

przy 13 mbar:

73 °C

Temperatura samozap∏onu:

370 °C

G´stoÊç w 20 °C:

0,9563 g/ml

Temperatura zap∏onu:

63 °C

wg innych êróde∏:

0,9557 g/ml

wg innych êróde∏:

75 °C

wg metody otwartego tygla:

83 °C

Pr´˝noÊç pary:

Granice wybuchowoÊci:

w 20 °C:

0,67 mbar

dolna:

1,2 % obj.

wg innych êróde∏:

0,53 mbar

górna:

7,0 % obj.

w 30 °C:

1,3 mbar

w 50 °C:

5,5 mbar

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

w 20 °C:

1,2 g/l

St´˝enie nasycenia:

(pH = 7,4); rozpuszczalna w kwasach

w 20 °C:

3,3 g/m

3

z utworzeniem soli; lotna z parà wodnà

w 30 °C:

6,3 g/m

3

w 50 °C:

20 g/m

3

RozpuszczalnoÊç w rozp. organicznych:

mieszalna z wieloma rozpuszczalnikami

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

organicznymi

1 mg/m

3

= 0,199 ml/m

3

1 ml/m

3

= 5,04 mg/m

3

Próg zapachu:

0,066 mg/m

3

N,N-Dimetyloanilina

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 787 Strona 1

Czerwiec 1998

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

CAS-nr: 121-69-7

Index-nr: 612-016-00-0

EWG-nr: 204-493-5

UN-nr: 2253

787

N,N-Dimetyloanilina

Ogólne rady bezpieczeƒstwa

Instalacj´, apartur´ lub zbiorniki utrzymywaç ciàgle w stanie szczelnie zamkni´tym.
Odsysaç w miejscach wyp∏ywu lub powstawania. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia.
Nie zbli˝aç si´ ze êród∏ami ognia. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu substancji z oczami,
skórà lub odzie˝à. Nosiç szczelnà odzie˝ ochronnà. Przy ochronie dróg oddechowych:
filtr gazowy, filtr typu A.
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu

Zagro˝enia dla zdrowia na stanowisku pracy

St´˝enie dopuszczalne w powietrzu wg TRGS 900: 5 ml/m

3

(ppm)

25 ml/m

3

Rodzaj/pochodzenie:

MAK (DFG)

Resorpcja przez skór´:

H

Maksymalny poziom ekspozycji,

Uczulanie:

—

kategoria:

II, 1

WartoÊç BAT:

—

RakotwórczoÊç wg DFG

Parametr dodatkowy:

—

rozdzia∏ III:

B

Materia∏ do badaƒ:

—

RakotwórczoÊç wg UE

Czas poboru próbki:

—

kategoria:

AGS: 3

Badania kontrolne:

MutagennoÊç wg DFG

pierwsze badanie kontrolne: po 6-9 mies.

grupa:

—

dalsze badania kontrolne: po 6-12 mies.

MutagennoÊç wg UE

badania odleg∏ych nast´pstw: — mies.

kategoria:

—

SzkodliwoÊç dla p∏odu wg DFG

Podstawy bran˝owe:

G 33, 24

grupa:

por. rozdz. II c

SzkodliwoÊç dla rozrodczoÊci wg UE

Choroby zawodowe:

BK 1304, 5101

kategoria:

—

Reakcje z innymi materia∏ami

Wybucha w razie kontaktu z nadtlenkiem benzoilu i peroksydiw´glanem diizopropylo-
wym. Podczas rozpadu termicznego powstajà gazy nitrozowe. Reaguje z mocnymi kwa-
sami jak równie˝ z silnymi utleniaczami. Wra˝liwa na tarcie.

Dane toksykologiczne

LC

LO

(p.o., cz∏owiek)

50 mg/kg

LD

50

(p.c., królik)

1770 mg/kg

LD

50

(p.o., szczur)

1120 -1410 mg/kg

LD

niezn.

(p.o., Êwinka morska) 2000 mg/kg

LD

LO

(s.c., szczur)

100 mg/kg

LC

LO

(inhal., Êwinka morska) 480 mg/m

3

LC

LO

(inhal., szczur) 250 - 500 mg/m

3

/4 h

LD

LO

(p.o., pies)

500 mg/kg

LD

50

(p.o., mysz)

1440 mg/kg

LD

LO

(p.o., kot)

50 mg/kg

LD

50

(i.p., mysz)

960 mg/kg

(methemoglobina > 77 %)

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci

wobec ssaków: —
wobec ryb: —
wobec bakterii: —

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Rozlane ma∏e iloÊci zebraç za pomoca uniwersalnej substancji ch∏onnej (spieniona
mika, krzemionka) i podobnie jak resztki unieszkodliwiç/usunàç jako odpad specjalny.

N,N-Dimetyloanilina

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 787 Strona 2

ALFA - WEKA Sp. z o.o.

Ostrze˝enie przed

niebezpieczeƒstwem

zatrucia substancjami

toksycznymi

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Zakaz u˝ywania

otwartego ognia

i zakaz palenia

Nieupowa˝nionym

wst´p wzbroniony

Oznaczenie do wprowadzania do obrotu i manipulacji

T

substancja

toksyczna

Zestawy R
R 33

Niebezpieczeƒstwo kumulacji w ustroju

R 40

Ryzyko nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia

R 51/53

Toksyczna dla organizmów wodnych, w wodach powierzchniowych mo˝e
mieç d∏ugotrwa∏e, szkodliwe dzia∏anie

Zestawy S
(S 1/2

Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)

S 28

Po kontakcie ze skórà natychmiast zmyç du˝à iloÊcià wody

S 37

Nosiç odpowiednie r´kawice ochronne

S 45

W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)

S 61

Unikaç uwalniania do Êrodowiska naturalnego. Uwzgl´dniç specjalne
wskazówki/zasi´gnàç informacji w tej sprawie w arkuszu bezpieczeƒstwa

Specjalne oznaczenie wg Za∏àcznika III do GefStoffV

Klasyfikacja preparatów

Zakresy st´˝eƒ:

Cecha zagro˝enia:

Zestawy R:

c

≥

25 %

T, N

R 23/2425-40-51/53

5 %

≤

c < 25 %

T

R 23/24/25-40-52/53

2,5%

≤

c < 5 %

Xn

R 20/21/22-40-52/53

1 %

≤

c < 2,5 %

Xn

R 20/21/22-40

%

≤

c < %

Zakazy i ograniczenia

Wprowadzenie do obrotu:

CVV, za∏àcznik do § 1 nr

5

zakaz samoobs∏ugi wg § 4 CVV:

tak

Wytwarzanie i stosowanie:

Rozporzàdzenie w sprawie substancji
niebezpiecznych, Suplement IV nr

10

Przechowywanie wg § 24 Rozporzàdzenia w sprawie substancji niebezpiecznych: tak

Klasyfikacja wed∏ug innych przepisów

Klasa zagro˝enia wód:

2

Rozporzàdzenie w sprawie awarii

z 1991 r.: za∏àcznik II, nr 4c

Klasa niebezpieczeƒstwa wg VbF: A III

za∏àcznik III, cz´Êç 2 nr 2
za∏àcznik IV, nr 2

TRGS/TRgA:

150, 514, 900, 905

(substancje trujàce)

Klasyfikacja wg:

Norma TA: Powietrze:

GGVS klasa 6.1 szyfr 12b

substancje organiczne, klasa I:

GGVS klasa — szyfr —

max. dopuszczalna emisja:

20 mg/m

3

(strumieƒ masy

≥

0,1 kg/h)

Szyfr niebezpieczeƒstwa:

60

Przepisy Stowarzyszeƒ Zawodowych:
VBG 100
ZH 1/229, 600.33, ZH 1/10 (EX-RL)

N,N-Dimetyloanilina

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 787 Strona 3

Czerwiec 1998

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Ârodki techniczne

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

Podczas po˝aru wiekszych iloÊci uniemo˝liwiç osobom postronnym dost´p do zagro˝o-
nego obszaru od strony podwietrznej. Ostrzec pobliskich mieszkaƒców. Mo˝liwe po-
wstawanie gazów nitrozowych i innych trujàcych produktów rozk∏adu. Aby zapobiec
niebezpieczeƒstu rozerwania zbiorniki obj´te po˝arem ch∏odziç przez zraszanie wodà.
Nie obj´te po˝arem wycieki substancji pokryç pianà odporna na dzia∏anie alkoholu.
Ograniczyç przenikanie produktu do kanalizacji. Nie obj´tà po˝arem substancj´ ch∏o-
dziç za pomocà wody rozpylonej lub pokryç pianà. JeÊli to mo˝liwe opró˝niç zbiorniki
substancji.

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà

Powietrze:

Produkty rozpadu wytràciç i/lub wymusiç ich ruch wirowy za pomocà wody
zraszajàcej.

Woda:

Ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odniczej i u˝ytkowej. Gromadziç zanie-
czyszczonà, u˝ytà do gaszenia wod´.

Gleba:

Ma∏e iloÊci substancji zwiàzaç za pomocà substancji ch∏onnej i umieÊciç
w zamkni´tych pojemnikach. W przypadku wycieku wi´kszych iloÊci zdjàç
ziemi´ i dostarczyç ja do odpowiedniej utylilizacji.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ary du˝ych iloÊci zwalczaç za pomocà piany odpornej na dzia∏anie alkoholu, du˝ych
iloÊci wody zraszajàcej. Ma∏e po˝ary gasiç za pomocà proszków, piany, wody lub CO

2

.

Personel bioràcy udzia∏ w akcji wyposa˝yç w niezale˝ne od powietrza otoczenia
ochrony dróg oddechowych i ci´˝kie ubrania chemoodporne. CzynnoÊci usuwania
prowadziç stosujàc niezale˝nà od powietrza otoczenia aparatur´ ochronnà dróg odde-
chowych oraz ci´˝kie ubrania chemoodporne.

Ârodki medyczne

Pierwsza pomoc

Natychmiast usunàç zanieczyszczonà odzie˝. Ska˝one substancjà partie cia∏a do-
k∏adnie zmyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em, wezwaç pomoc lekarskà. W przypadku kon-
taktu substancji z oczami natychmiast, przy otwartej powiece obficie i dok∏adnie
wyp∏ukaç je bie˝àcà wodà w ciàgu 15 minut (chroniç oko nieposzkodowane, usunàç
ewentualne soczewki kontaktowe). W przypadku po∏kni´cia natychmiast przemyç usta
i piç du˝à iloÊç wody, spowodowaç wymioty; wezwaç pomoc lekarskà. W razie niebez-
pieczeƒstwa omdlenia przechowywaç i transportowaç w stabilnej pozycji bocznej,
ewentualnie zastosowaç sztuczne oddychanie. Udzielajàcy pomocy musi uwa˝aç na
w∏asne zabezpieczenie.

Wskazówki dla lekarza

N,N-Dimetyloanilina uczestniczy w tworzeniu methemoglobiny, a mo˝e dostaç si´ do
organizmu poprzez drogi oddechowe, po∏kni´cie lub poprzez skór´. Objawy zatrucia
mogà zmieniaç si´ zale˝nie od rodzaju i czasy dzia∏ania substancji, a tak˝e wystàpiç
z opóênieniem: bóle g∏owy, md∏oÊci, wymioty, dolegliwoÊci ˝o∏àdkowe, zawroty g∏owy,
poczucie s∏aboÊci, sinica, dusznoÊci, konwulsje i hemoliza. W przypadku po∏kni´cia
spowodowaç wymioty lub przeprowadziç p∏ukanie ˝o∏àdka, podajàc na koniec w´giel
aktywny i siarczan sodu. Dekontaminacja i leczenie objawów. Oznaczenie zawartoÊci
methemoglobiny i kontrola obrazu krwi.

N,N-Dimetyloanilina

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 787 Strona 4

ALFA - WEKA Sp. z o.o.