Podczas II wojny światowej na 1000
Polaków zabito 220. Dla porównania – na
1000 Francuzów życie straciło 15
Włodek Kuliński - Wirtualna Polonia
Wszyscy wiedzą, że II wojna światowa zaczęła się od ataku III Rzeszy na Polskę. Nie wszyscy jednak zdają sobie
sprawę ze skali hekatomby jaką Niemcy do spółki z Rosjanami zgotowali wówczas Polakom. Zgodnie z oficjalnymi
statystykami podczas II wojny światowej na każdy 1 tysiąc mieszkańców Polski życie straciło 220. Dla porównania – na
skutek wywołanych przez Niemców działań wojennych na każdy 1 tysiąc mieszkańców życie straciło 22 Holendrów, 15
Francuzów, 8 Brytyjczyków i 7 Belgów.
Oficjalne statystyki zabitych podczas działań wojennych w latach
1939 – 1945 wskazują, że w naszym kraju śmierć w wyniku agresji
niemiecko-rosyjskiej śmierć poniosło ponad 6 milionów
mieszkańców. To ok. 22 proc. populacji wówczas zamieszkującej
tereny II RP. Inaczej rzecz ujmując – a skutek działań wojennych i
podczas okupacji spośród każdego tysiąca polskich obywateli
zginęło 220 osób.
Dla porównania skali tej hekatomby warto przytoczyć statystyki innych
państw, które zostały zaatakowane w trakcie II wojny światowej (nie były
agresorem): Węgry – 63 zabitych na każdy 1 tys. mieszkańców; Rumunia
– 40 zabitych na każdy 1 tys. mieszkańców; Finlandia – 26 zabitych na
każdy 1 tys. mieszkańców; Holandia – 22 zabitych na każdy 1 tys.
mieszkańców; Francja – 15 zabitych na każdy 1 tys. mieszkańców; Wlk.
Brytania – 8 zabitych na każdy 1 tys. mieszkańców; Belgia – 8 zabitych na
każdy 1 tys. mieszkańców; Norwegia – 3 zabitych na każdy 1 tys.
mieszkańców; Dania – 1 zabity na każdy 1 tys. mieszkańców. W tym
kontekście przypomnijmy raz jeszcze Polskę – 220 zabitych na każdy 1
tys. mieszkańców!
Ofiary II wojny światowej w Polsce
Zestawienie porównawcze strat w ludziach
w poszczególnych krajach bior¹cych udzia³ w wojnie.*)
Kraj -Straty w zabitych
i zamordowanych ogółem-- na 1.000 w tys. mieszk
Unia Płd. Afryki ……………………………………….. 6 - 0,6
U.S.A. ………………………………………………………..187 - 1,4
Indie …………………………………………………………..759 - 2
Australia …………………………………………………… 12 - 2
Norwegia ………………………………………………….. 8,6 - 3
Kanada ……………………………………………………… 41 - 3,4
Nowa Zelandia …………………………………………. 10 - 6
Belgia ………………………………………………………… 59 - 7
Anglia ……………………………………………………….. 368 - 8
Francja ………………………………………………………. 653 - 15
Czechos³owacja ………………………………………… 250 - 15
Luksemburg ……………………………………………… 5 - 17
Holandia …………………………………………………… 200 - 22
Albania ……………………………………………………… 28 - 24
Związek Radziecki ……………………………………. 7.000 - 40
Grecja ………………………………………………………… 558 - 70
Jugos³awia ………………………………………………… 1.706 - 108
Polska ……………………………………………………….. 6.028 - 220
*) Dane oparte na materiałach przedstawionych Konferencji Reparacyjnej
w Pary¿u. Dane dotyczące Związku Radzieckiego oparte na
sprawozdaniu zawartym w czasopiśmie Gospodarka Światowa
i polityka światowa. Nr 1011, październik-listopad 1946 r.
Warto dodać,że straty w Polsce dotyczą w 75% ludności miast oraz
trudnej do policzenia inteligencji polskiej. Ponadto, trzeba brać pod uwagę
zjawisko ogromnej ilości Polaków, którzy emigrowali lub pozostali poza
granicami.
Taka jest okrutna skala upustu polskiej krwi nad Wisłą, trudna do
odrobienia.
Pierwsze próby oszacowania strat wojennych podjął już w 1939 rząd II RP. Po wojnie w styczniu 1947
w „Sprawozdaniu w
przedmiocie strat i szkód wojennych Polski w latach 1939-1945” oszacowało ogółem straty osobowe na
6,028 mln osób, w tym 3,2 mln Żydów (ubytek urodzeń obliczono na 1,215 mln), co wzbudziło zastrzeżenia
międzynarodowych ekspertów. Szacunkowe straty ludności Polski w wyniku działań III Rzeszy na terenach
okupowanych zostały sklasyfikowane na poszczególne grupy:
Przyczyna śmierci
Liczba
ofiar w
tysiącach
Procent
ogółu
ludności
działania wojenne
644
2,4
śmierć w obozach zniszczeń, w rezultacie pacyfikacji, egzekucji i likwidacji gett
3577
13,3
śmierć w więzieniach, obozach, wskutek epidemii, wycieńczenia, złego
obchodzenia się itd.
1286
4,7
śmierć poza obozami z wycieńczenia, na skutek doznanych ran, okaleczeń,
nadmiernej pracy itd
521
1,8
22,2
Wśród całkowitej liczby ofiar ok. 2 700 000
i obozach pracy, 200 000 Żydów polskich
spośród ogólnej liczby pomordowanych
. Wojnę przetrwało ok. 500 000, w tym jedynie 100 000 Żydów
Z tych oficjalnych szacunków wynika również, że w latach 1939-1945, na skutek działań wojennych i
podczas okupacji spośród każdego tysiąca obywateli zginęło 220 osób (dla porównania:
–
– 116). Spośród warstw
wykształconych społeczeństwa i
, w wyniku celowych akcji eksterminacyjnych
w Polsce zginęło:
szkół niższych szczebli
i wykładowców wyższych uczelni (700
Kontrowersje
Przed wojną Polskę zamieszkiwało 35 mln obywateli (z czego 13 mln na
ziemiach anektowanych przez Związek Radziecki, 22 mln na zachód od Bugu),
po wojnie spis powszechny wykazał 24 mln, przy czym spis ten objął swoim
zasięgiem 2 mln Niemców oraz ok. 1-1,5 mln Polaków zamieszkujących Ziemie
Zachodnie przed II Wojną Światową.(24 -(2+1,5)=20,5. 35mln - 20,5 mln=14,5
mln, obywateli polskich ubyło w wyniku IIw.Sw. -straconych, zamordowanych,
wywiezionych na Sybir, wygnanych
Z porównania demograficznego wynika
więc ubytek ok. 3-3,5 mln obywateli, nie licząc mieszkańców Kresów (co
najmniej 1,5 mln ofiar nazistów i represji stalinowskich). Liczba 6 mln ofiar,
jaka szacunkowo zost
ała po wojnie podana przez władze komunistyczne
nie była później szczegółowo weryfikowana. Podawana liczba stała się wkrótce po wojnie przedmiotem
polemiki i obecnie przez część historyków jest przyjmowana za prawdziwą, a przez drugą część
kwestionowana. Krytycy oficjalnych szacunków z kolei dzielą się na grupę pomniejszającą liczbę ofiar oraz
tych, którzy twierdzą, że było ich znacznie więcej.
, na procesie
, polski
H. Kopeć podał liczbę 5,8 mln
. W
demograf, A. Maryański, oszacował polskie straty ludnościowe na 4-4,5 mln ofiar
. Precyzyjne określenie
liczby ofiar jest problematyczne, z uwagi
m.in. na konieczność uwzględnienia zmniejszenia
na skutek okupacji niemieckiej w Polsce w latach 1939-1945 i inne istotne czynniki.
Oficjalne sta
tystyki polskich ofiar II wojny światowej nie uwzględniają szczegółowych strat mniejszości
polskiej zamieszkałej w granicach III Rzeszy, np. członków różnych polonijnych organizacji jak
W obawie przed reakcją ZSRR w szacunkach tych pominięto także straty ludnościowe powstałe w wyniku
działalności Rosji sowieckiej. W szacunkach nie uwzględniono lub uwzględniono tylko częściowo,
przypisując je Niemcom, ofiar kampanii wrześniowej w walkach z ZSRR, ofiar wysiedleń i stalinowskich
czystek etnicznych dokonanych w okresie II wojny światowej. Od stycznia 1988 r. Ośrodek KARTA
rozpoczął projekt badawczy dokumentujący także losy obywateli polskich represjonowanych przez Związek
Radziecki w latach 1939-
56. Informacje zawarte w bazie danych „Indeksu” zawierają dziś około 946
i pozwoliły na zweryfikowane ponad 262 tys. osób w Internetowym Centrum „Indeksu
Represjonowanych”.