Geodezja w pigułce

S t r o n a

| 1

GEODEZJA – opracowanie teoretyczne.

ISTOTA GEODEZJI:
Geodezja – jest to nauka o pomiarach Ziemi, dokonywanych bezpośrednio na jej
Powierzchni. Zajmuje się określaniem kształtu i wielkości globu ziemskiego oraz
wyznaczaniem położenia i wysokości punktów na powierzchni Ziemi.

PODZIAŁ GEODEZJI:
Podział zasadniczy:

 Geodezja wyższa – zajmuje się wykonywaniem pomiarów na wielkich

obszarach, z uwzględnieniem kształtu globu ziemskiego przy opracowywaniu
wyniku pomiarów.

 Geodezja niższa (stosowana, daw. miernictwo) – są to zagadnienia związane

z wykonaniem pomiarów i sporządzaniem odwzorowań stosunkowo
niewielkich obszarów powierzchni Ziemi jak również pomiary związane z
realizacją inwestycji gospodarczych.

Inne dziedziny geodezji:

 Kartografia – to prace związane z tworzeniem płaskich odwzorowań

powierzchni Ziemi wraz z techniką sporządzania i reprodukcją map w różnych
skalach i o różnej treści.

 Topografia – zajmuje się pomiarami sytuacyjno-wysokościowymi na dużych

obszarach, w związku z czym opiera się częściowo na założeniach geodezji
wyższej. Stosowana do sporządzania map szczegółowych, w skalach średnich,
dla wojska i administracji.

 Fotogrametria – zajmuje się wykonywaniem pomiarów i opracowywaniem

map na podstawie zdjęć fotograficznych, wykonywanych z Ziemi lub
samolotów.

 Geodezja gospodarcza
 Geodezja satelitarna
 Grawimetria
 Rachunek wyrównania
 Astronomia geodezyjna

Pomiary obejmujące niewielkie inwestycje gospodarcze:

 Pomiary poziome (sytuacyjne)
 Pomiary pionowe (wysokościowe)

RODZAJE MAP I SKALA:
Mapa – jest to rysunek przedstawiający, w rzucie poziomym i w pewnym
zmniejszeniu, przy wykorzystaniu znaków umownych i opisów informacyjnych,
wszystkie charakterystyczne elementy terenu. Mapy muszą być zorientowane tzn. że
szczegóły muszą być prawidłowo usytuowane względem stron świata.

Skalą mapy – nazywamy liczbę wyrażającą stosunek długości dowolnego odcinka d,
wziętego z mapy, do długości rzutu poziomego tego odcinka D w terenie. Skalę mapy
wyrażamy ułamkiem, którego licznik równa się 1, zaś mianownik określa ilokrotnie
zmniejszyliśmy odcinek na mapie w stosunku do odcinka w terenie.

S t r o n a

| 2

Podział map geograficznych:

 Ogólnogeograficzne:

Topograficzne:

 Wielkoskalowe – 1 5 000, 1 10 000
 Średnioskalowe – 1 25 000, 1 50 000, 1 100 000
 Drobnoskalowe – 1 200 000, 1 500 000

Przeglądowe – 1 1 000 000, 1 3 000 000

 Tematyczne:

Społeczno-gospodarcze:

 Gospodarcze:

 Mapa zasadnicza – Podstawowa mapa naszego kraju.

Sporządzana w skalach 1 500, 1 1 000 – na terenach miejskich
o dużej infrastrukturze i skalach 1 2 000, 1 5 000 – na terenach
rolniczych i leśnych. Jest wielkoskalowym opracowaniem
kartograficznym

zawierającym

aktualne

informacje

przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólno-geograficznych
oraz o elementach ewidencji gruntów i budynków, a także sieci
uzbrojenia terenu. Treścią mapy zasadniczej są punkty poziomej
i wysokościowej osnowy geodezyjnej, obiekty nadziemne,
naziemne i elementy uzbrojenia teren, granice własności i
granice użytków rolnych, rzeźba terenu hydrografia etc. Jest to
mapa

sytuacyjno-wysokościowa.

Służy

celów

administracyjnych, prawnych, ewidencyjnych, projektowych i
SIT (System Informacji o Terenie). Na określonym terenie
prowadzona jest tylko jedna mapa zasadnicza w odpowiednio
dobranej skali. Są aktualizowane co jakiś czas.

 projektowych.
 Podstawowego zagospodarowania terenu
 Uzbrojenia terenu
 Komunikacji
 Gospodarki mieszkaniowej
 Przemysłu
 Rolnictwa
 Usług
 Swobody dyspozycyjnej terenu

 Społeczne:

 Demograficzne
 Wybranych elementów socjalno-bytowych
 Patologii społecznych

Przyrodnicze:

 Fizjologiczne:

 Geologiczne
 Rzeźby terenu
 Hydrograficzne
 Klimatu
 Glebowe
 Szaty roślinnej
 Świata zwierzęcego

S t r o n a

| 3

 Sozologiczne:

 Zagrożenie środowiska
 Ochrony środowiska

4. Metody obliczania powierzchni:

 Metoda analityczna – wzory Gaussa (najdokładniejsza)

Jest to oddanie powierzchni wieloboku na podstawie współrzędnych
charakterystycznych punktów tej powierzchni z wykorzystaniem wzorów
Gaussa.

 Metoda graficzna – za pomocą podziałki transwersalnej (drobne błędy)

Polega na obliczeniu rzeczywistej powierzchni terenu na podstawie elementów
pomierzonych na mapie lub rysunku za pomocą podziałki transwersalnej.

 Metoda mechaniczna – planimetrowanie

Planimetr – jest to urządzenie analogowe, które oblicza powierzchnię danej
figury wykonując całkowanie po obwodzie tej figury.

Są dwa sposoby planimetrowania:

Biegun planimetru znajduje się poza planimetrowanym obiektem.

P = C • (n

– n

)

C – stała mnożeniowa (zależy od długości ramienia wodzącego i
od skali mapy)
n

– odczyt końcowy

– odczyt początkowy

II.

Biegun planimetru znajduje się wewnątrz figury planimetrowanej.

P = C • (n

– n

) + C

C – stała sumowa

Warunki planimetrowania:

 rysunek powinien być płaszczyzną poziomą
 powierzchnia planimetrowania powinna być jednorodna
 położenie bieguna należy dobrać tak, aby kąt między ramieniem

bieguna a ramieniem wodzącym mieścił się między 30*-150*

 wodzik powinien być prowadzony ruchem jednostajnym i płynnym
 unikamy planimetrowania z biegunem wewnątrz figury
 dobrze wykonywać w dwóch położeniach planimetru
 pracujemy zgodnie z ruchem wskazówek zegara
 obliczamy stałą C (dla każdej nowej długości ramienia)

Przeliczniki jednostek powierzchniowych:

1 m

1 ar = 100 m

1 ha = 100 arów = 10 000 m

1 km

= 100 ha = 10 000 arów = 1 000 000 m

S t r o n a

| 4

5. Obliczanie objętości mas ziemnych na podstawie map 1 500, 1 1

000,

1 5 000 :

1) Metoda trójkątów:

2) Metoda kwadratów:

3) Metoda przekrojów poprzecznych (skala skażona):

S t r o n a

| 5

Uśredniona powierzchnia przekroju:

Przekroje poprzeczne:

4) Metoda warstwic (sumowanie objętości, zast. planimetr):

Orientacja osi w geodezyjnym układzie współrzędnych charakteryzuje się
tym, że dodatnia oś x jest równoległa do południka i skierowana jest na północ,
dodatnia oś y skierowana jest na wschód.

Układy poziome powinny ulegać orientacji. Określenie położenia szczegółów
względem stron świata.

Azymut - pozwala nam określić orientacje pomiaru. Jest to kąt

zawarty

między południkiem przechodzącym przez punkt A, a dowolnym kierunkiem
AB liczonym na wschód zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

S t r o n a

| 6

6. Pomiary sytuacyjne.

Celem pomiarów sytuacyjnych jest uzyskanie danych o położeniu punktów
wyznaczających szczegóły topograficzne.
Pomiar składa się z dwóch etapów:



pomiar ogólny (zakładanie i pomiar poziomej osnowy geodezyjnej)



pomiar szczegółów

KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ:

 projekt osnowy geodezyjnej poziomej dobierany w zależności od terenu
 stabilizacja (utrwalenie) punktów osnowy
 wykonanie opisów topograficznych punktów osnowy
 pomiar osnowy, pomiar boków i kątów
 Pomiar szczegółów

7. Rodzaje osnów geodezyjnych:

 Linia pomiarowa:

 Zbiór linii pomiarowych tworzących proste figury geometryczne:

 Poligonizacja techniczna – zakładanie ciągów poligonowych:

 Ciąg zamknięty:

S t r o n a

| 7

 Ciąg otwarty:

Poligonizacja – (gr. poligon = wielokąt). Punkty poligonowe określa się za
pośrednictwem pomierzonych w terenie długości boków i kątów pomiędzy
nimi oraz wyznaczenia azymutów. Punkty poligonowe powinny znajdować się
w miejscach stałych („niezniszczalnych”), w odległości 50m – 200m. Najlepiej
gdy boki są zbliżonej długości (1/3÷1).

Przetyczenie – konieczność wprowadzenia tyczek pośrednich na długich
odcinkach gdy odległość jest zbyt długa. Tyczki stawiamy od najdalszej do
najbliższej. NIE DOKONUJEMY POMIARU POMIĘDZY TYCZKAMI
POŚREDNIMI!!!

(ilość przyłożeń długość taśmy) + reszta

Pomiary sytuacyjne.

Celem pomiarów sytuacyjnych jest uzyskanie danych o położeniu punktów
wyznaczających szczegóły topograficzne i inne elementy terenu na
płaszczyźnie odniesienia, w przyjętym układzie współrzędnych.

POMIAR OGÓŁÓW:

 Projekt osnowy geodezyjnej poziomej (w zależności od terenu)
 Utrwalenie (stabilizacja) punktów
 Wykonanie najpierw topograficznych punktów osnowy
 Pomiar osnowy:

 Długości boków
 Pomiar kątów

POMIAR SZCZEGÓŁÓW

9. Metody pomiaru szczegółów

 Metoda rzędnych i odciętych (domiarów prostokątnych lub ortogonalna) –

Polega ona na zrzutowaniu, przy pomocy węgielnicy, punktów wyznaczających
szczegóły sytuacyjne na linię osnowy pomiarowej, a następnie zmierzeniu
odległości od wyznaczonego punktu do wybranych szczegółów.

 Metoda biegunowa – Polega ona na wyznaczeniu współrzędnych

biegunowych punktów, tzn. długości celowej od znanego punktu osnowy do
punktu zdejmowanego (długość promienia wodzącego) oraz kąta pomiędzy
bokiem osnowy a celową. Kąty mierzymy teodolitem, a długości celowych
można zmierzyć taśmą stalową lub dalmierzem.

 Metoda przedłużeń – Polega ona na przedłużeniu odcinka zdejmowanego do

przecięcia z linią osnowy pomiarowej.

S t r o n a

| 8

10. Szkic polowy.

Przedstawiamy w nim wyniki pomiarów sytuacyjnych w terenie. Rysuje się mierzoną
sytuację, osnowę, konstrukcje pomiaru poszczególnych punktów i wpisuje się dane
liczbowe z pomiarów. Wykonujemy go w skali przybliżonej tak dużej, aby wszystkie
zdejmowane szczegóły oraz potrzebne wymiary były wyraźne i czytelne.

11. Przyrządy i sygnały:

Węgielnica – przyrząd używany w geodezji. Składa się z dwóch pryzmatów
pięciokątnych o jednej wspólnej ściance oraz okienka pomiędzy nimi. Prymaty
umożliwiają patrzenie na prawo i lewo. U dołu węgielnicy podwieszany jest pion
sznurkowy ułatwiający poprawne ustawienie urządzenia. Węgielnica pryzmatyczna
służy do szybkiego wytyczania kątów prostych.

Tyczka – najprostszy sygnał geodezyjny. Zwykle dwukolorowa z podziałem na równe
jednostki, jeden z końców zakończony ostrzem.

Niwelator – instrument geodezyjny, mocowany na trójnożnym statywie,
umożliwiający przeprowadzanie pomiarów różnicy wysokości (niwelacji) pomiędzy
punktami terenowymi.

Teodolit - instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych oraz
kątów pionowych. Wyróżnia się teodolity optyczne oraz elektroniczne. W teodolitach
optycznych zastosowane jest szklane koło poziome (limbus) i koło pionowe z
naniesionym podziałem kątowym (w Polsce praktykowany jest dziesiętny podział
gradowy, w którym kąt prosty równa się 100 gradom), z którego obserwator wykonuje
odczyt kierunku. W teodolitach elektronicznych odczyt kierunku jest wykonywany
automatycznie. Teodolit wyposażony jest w lunetę, która wraz z korpusem
instrumentu może obracać się wokół pionowej osi instrumentu. Umożliwia to
swobodne i dokładne wykonanie odczytu kierunków poziomych oraz pionowych.

Łata niwelacyjna (geodezyjna) - przyrząd geodezyjny stosowany w niwelacji. Na
przedniej stronie łaty jest wykonany, kontrastowych kolorach (białe tło i czerwone /
czarne kolejne metry) opis - grafika ułatwiający wykonanie odczytu - pomiaru
odległości od stopy łaty do osi celowej niwelatora (kreski poziomej krzyża nitek).
Odczyty z łat ustawionych na kolejnych punktach umożliwiają obliczenie różnicy
wysokości pomiędzy tymi punktami.

12. Pomiary wysokościowe, niwelacje

Niwelacja, niwelacje, pomiary wysokościowe - geodezyjne wyznaczanie różnicy
wysokości pomiędzy punktami terenowymi. Wyróżnia się następujące rodzaje
niwelacji:

 niwelacja hydrostatyczna - najdokładniejsza - korzystająca z zasady naczyń

połączonych

 niwelację geometryczną - wykonywaną przy użyciu niwelatorów, polegającą

na pomiarze długości odcinków pionowo ustawionych łat geodezyjnych

 niwelację trygonometryczną - wykonywaną przy użyciu tachimetrów,

polegającą na pomiarze odległości poziomej oraz kąta pionowego co

S t r o n a

| 9

umożliwia obliczenie nieznanej wartości różnicy wysokości korzystając z
własności geometrycznych trójkąta prostokątnego

 niwelację barometryczną - najmniej dokładną, wykorzystującą regułę zmiany

wartości ciśnienia atmosferycznego w zależności od wysokości nad poziomem
morza.

Do wykonania pomiarów wysokościowych niezbędne są niwelator lub teodolit oraz
łata niwelacyjna. Niwelacje wykonują dwie osoby z których jedna odczytuje wyniki z
urządzenia a druga ustawia łatę w wybranych miejscach. Wyniki pomiarów podawane
są w odniesieniu do repera wysokościowego. Z jednego ustawienia niwelatora można
wykonać wiele pomiarów. Każde przestawienie urządzenia powoduje konieczność
powtórzenia odczytu z repera. W czasie dokonywania odczytu należy zachować
ostrożność aby nie poruszyć niwelatora.

Niwelacja geometryczna - jeden z rodzajów niwelacji, polegający na wyznaczeniu
różnicy wysokości między dwoma punktami terenowymi poprzez pomiar pionowych
odcinków zawartych między poziomą linią celowania a punktami terenowymi. Aby
wyznaczyć wspomniane odcinki pionowe należy w punktach terenowych ustawić
odpowiednie przymiary w postaci łaty niwelacyjnej. Pozioma linia celowania
realizowana jest z użyciem specjalnych instrumentów geodezyjnych, zwanych
niwelatorami.

13. Niwelator:

Warunki konstrukcyjne:

 Oś libelli niwelacyjnej powinna być PROSTOPADŁA do osi obrotu

instrumentu (dotyczy libellowego)

 kreska pozioma krzyża nitek powinna być PROSTOPADŁA do osi obrotu

instrumentu

 Oś celowa powinna być RÓWNOLEGŁA do osi libelli niwelacyjnej (dotyczy

libellowego)

KOMPENSATOR – musi zapewnić poziome ustawienie osi celowej –
instrument samopoziomujący)

S t r o n a

| 10

14. CIĄGI NIWELACYJNE:

 Ciąg niwelacyjny zamknięty, Suma różnic wysokości = 0 (warunek)

 ciąg niwelacyjny otwarty. Suma różnic wysokości = H

Rkoń

- H

Rpocz

15. Techniki niwelowania:

 niwelacja ze środka – odległość niwelatora od łat jest podobna (niekoniecznie w

linii prostej). Pomiar różnicy wysokości z niwelatorem ustawionym w dowolnym
punkcie symetralnej odcinka łączącego dwie łaty niwelacyjne. W tej metodzie nie
ma znaczenia wysokość, na której ustawiony jest niwelator.

 niwelacja w przód – pomiar różnicy wysokości z niwelatorem ustawionym nad

punktem o znanej wysokości.

S t r o n a

| 11

16. Czynności na stanowisku niwelacyjnym:

 ustawiamy niwelator na statywie przykręcając go śrubą sercową.
 poziomujemy libellę pudełkową śrubami ustawczymi a tym samym poziomujemy

płaszczyznę alidady.

 ustawiamy ostrość krzyża nitek dla oka obserwatora.
 celujemy na łatę i ustawiamy ostrość obrazu.
 dla instrumentu samopoziomującego. Dokonujemy odczytu, a dla libellowego

poziomujemy libelle niwelacyjna śrubą elewacyjną i dokonujemy odczytu.

17. Fotogrametria:

Dziedzina nauki i techniki zajmująca się odtwarzaniem kształtów, rozmiarów i
wzajemnego położenia obiektów w terenie na podstawie zdjęć fotogrametrycznych
(fotogramów).
Podział:

 Naziemna:

 Jednoobrazowa

–

polega

wykorzystywaniu

zdjęć

fotogrametrycznych z jednego stanowiska za pomocą fototeodolitu (na
wspólnej osi kamerę i teodolit)

 dwuobrazowa – opera się na zasadach wykonania dwóch zdjęć danego

obiektu z dwóch różnych stanowisk. Te zdjęcia to stereogramy i
obserwuje się je przez stereoskop (okulary na stojaku). Jedno zdjęcie na
jedno oko - widać obraz przestrzenny.

 lotnicza – dwuobrazowa (przestrzenna, stereofotogrametria) – zdjęcia

wykonywane są z samolotu na specjalnej taśmie. Służy do tworzenia map.

S t r o n a

| 12

18. Teodolit.

Warunki konstrukcyjne:

 Oś libelli alidady PROSTOPADŁA do osi obrotu instrumentu
 Oś celowa PROSTOPADŁA do osi obrotu lunety, gdy NIE – błąd kolimacji
 Oś obrotu instrumentu PROSTOPADŁA do osi obrotu lunety, gdy NIE – błąd

inklinacji

 alidada powinna być osadzona centrycznie względem nimbusa.
 Przy pionowej osi instrumentu i poziomej osi celowej odczyty na kole

pionowym powinny być liczbą całkowitą i wynosić w położeniu I – 100

i II –

300

przy poziomowanej osi kolimacyjnej. Niespełniony ten warunek – błąd

indeksu lub błąd miejsca zera.

19. Kąty poziome i pionowe:

 kąty poziome przyjmują tylko wartości dodatnie,
 kąty pionowe przyjmują wartości dodatnie i ujemne.

TEODOLIT PRACUJE W 2 WARUNKACH USTAWCZYCH:

 Teodolit musi być scentrowany nad punktem (służą do tego: pion sznurkowy,

pion optyczny - mała lunetka)

 powinien być wypoziomowany (libella rurkowa (alidada) i pudełkowa)

INSTRUMENT PRACUJE W 2 POŁOŻENIACH LUNETY:

I – koło lewe KL – pierwsze położenie
II – koło prawe KP – drugie

Kolejność czynności przy pomiarze kąta poziomego:

 ustawiamy teodolit na statywie centrycznie nad punktem.
 poziomujemy libellę pudełkową, libellę alidady.
 instrument ustawiamy w położenie koło lewe KL.
 kierujemy krzyż nitek na punkt A (kierunek lewy i dokonujemy odczytu na

kole poziomym).

 patrząc w lunetę zjeżdżamy leniwką ruchu poziomego i wracamy na punkt oraz

dokonujemy pionowego odczytu – ta operacja, to odczyt w dwóch
naprowadzeniach lunety.

S t r o n a

| 13

 zwalniamy wszystkie zaciski i celujemy w punkt B (kierunek prawy) i

dokonujemy odczytu w dwóch naprowadzeniach lunety.

 zwalniamy wszystkie zaciski i lunetę ustawiamy w drugim położenia – koło

prawe KP.

 celujemy na punkt B i dokonujemy odczytu na kole poziomym w dwóch

naprowadzeniach lunety.

 zwalniamy zaciski i celujemy na punkt A i dokonujemy odczytu w dwóch

naprowadzeniach lunety.

Pomiar wykonujemy w prawo, ponieważ koło poziome wyskalowane jest w
prawą stronę.

Obliczanie kąta:
ALFA= B-A
A – odczyt w kierunku A, B- odczyt w kierunku B

Kolejność czynności przy pomiarze kąta pionowego:

 ustawiamy teodolit na statywie, centrujemy nad punktem, poziomujemy

libelle.

 ustawiamy lunetę w pierwsze położenie KL
 kierujemy oś celową na punkt celu
 poziomujemy libelle kolimacyjną śrubą kolimacyjną
 dokonujemy odczytu na kole pionowych w tzw. dwóch naprowadzeniach

lunety leniwą ruchu pionowego

 przerzucamy lunetę przez zenit, ustawiamy w drugie położenie KP, kierujemy

krzyż nitek na nasz cel

 poziomujemy libellę kolimacyjną
 dokonujemy odczytu na kole pionowym w dwóch naprowadzeniach lunety.

OBLICZANIE KĄTA:
I KL 100

-O

= GAMMA

II KP O

-300

= GAMMA

20. Łuki:

 Łuk kołowy – jest wpisany między dwa przecinające się kierunki trasy.
 Łuk koszowy – nazywamy zespół dwóch lub więcej łuków kołowych o

różnych promieniach zakrzywionych w tym samym kierunku. Muszą być dane
promienie, kąt wierzchołkowy lub kąt zwrotu. Łuk koszowy ma różnej
długości styczne.

21. POJĘCIA:

Reper - stabilizowany punkt wysokościowej osnowy geodezyjnej, dla którego
wyznaczono wysokość w przyjętym układzie odniesienia. Repery ścienne są
montowane na ścianach budynków, w odległości kilkudziesięciu centymetrów od
podłoża (kotwione w murze). Mogą mieć postać metalowych bolców z wyrytym
numerem, lecz stosuje się także śruby kolejowe jako zamiennik. Można spotkać
również repery gruntowe, lub skalne, które są stabilizowane odpowiednio w gruncie,
lub w skale. Kształt reperów umożliwia ustawienie na nich łaty niwelacyjnej.

Libelle – urządzenia do wyznaczania prostych i płaszczyzn w poziomie.

S t r o n a

| 14

 pudełkowa – służy do poziomowania płaszczyzn. Jest to szklany walec

zamknięty z góry czaszą kulistą. Środek tej czaszy kulistej jest punktem
głównym libelli pudełkowej)

 rurkowa – służy do poziomowania linii. Jest to rurka szklana o wyszlifowanej

wewnątrz powierzchni na kształt powierzchni obrotowej. Środek tej
powierzchni obrotowej jest punktem głównym libelli, a linia styczna do punktu
to oś libelli rurkowej.

GPS – globalny system pozycyjny – technologia pozwalająca określić współrzędne
punktów w dowolnym miejscu na Ziemi za pomocą technik satelitarnych.
Podstawowe segmenty:

 kosmiczno-satelitarny (24 satelity)
 naziemnych stacji kontrolnych (5 stacji)
 odbiorników (użytkownicy)

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
4 6 Organizacja geodezji w Polsce ppt
2 1 Podstawowe czynności pomiarowe w geodezji
geodezja satelitarna skrypt 2 ppt
PP wykład w pigułce
Kupisiewicz w pigułce (opracowanie)
ETP wyklad 5 optyka w instrumentach geodezyjnych
ZGŁOSZENIE PRACY GEODEZYJNEJ
geodezja czesc 40003
dane w pigulce 2 cpp
inzynieryjna, Geodezja, Geodezja Inżynieryjna, materialy
Wyznaczenie długości pionowego odcinka niedostępnego - obliczenia, Studia, AGH, Rok II, geodezja II,
Dziennik ćwiczeń z geodezji, geodezja, dzienniki
ustny cz2, GEODEZJA, !!!Do uprawnien
Niwelatory precyzyjne, Geodezja2

więcej podobnych podstron