1

Ćwiczenie 3. Praca z tabelą cd.

Skopiuj do swojego katalogu na dysku D katalog Dane z I:\TechnInfZSZsem2\Cwiczenie3\.

Otwórz nowy projekt i zapisz go w swoim katalogu na dysku H:\ImieNazwisko\Cwiczenie3 z nazwą

nazwisko_imie_raport3.mxd.

Utwórz nowy plik tekstowy

nazwisko_imie_raport3.doc.

Dodaj do projektu trzy następujące warstwy:

rzeki.shp, wioski.shp, wody_gruntowe.shp

używając

katalogu danych. Zmień nazwę warstwy (Layer Name) wioski na „miejscowości”, wody_gruntowe na „I

horyzont wód gruntowych”.

W tej części ćwiczenia korzystać będziemy z narzędzi

Field calculator, Calculate Geometry i Summarize.

Narzędzi tych możemy używać w trybie edycji lub bez konieczności rozpoczynania edycji zbioru (tabeli). W

drugim przypadku nie będzie jednak możliwa opcja

Cofnij edycję

. Uruchamiamy je po zaznaczeniu jednej

kolumny jako aktywnej klikając na jej nagłówek prawym klawiszem myszy a następnie wybieramy z menu
(

Calculate Values i Summarize

).

 Calculate Geometry. Narzędzie to znajduje zastosowanie m.in. w uzyskiwaniu informacji o cechach

obiektów graficznych takich jak: długość obiektu (dla obiektów liniowych lub obwód dla poligonowych),

pole powierzchni (obiekty typu poligon) poszczególnych elementów w ramach jednego.

 Field Calculator. Korzystając z kalkulatora można wykonywać proste operacje na całych kolumnach lub

na wybranych rekordach (jeśli zaznaczymy jakieś rekordy obliczenia wykonywane są tylko dla tych

rekordów) a wyniki pojawiają się w wyznaczonej kolumnie.

Field calculator

umożliwia również obliczenia

arytmetyczne na istniejących kolumnach czy też stosowanie innych funkcji matematycznych i

statystycznych.

 Summarize. Umożliwia określenie statystyk, ale nie w całej kolumnie, a według podanych w innej

kolumnie powtarzających się atrybutów. Narzędzie to pozwala na obliczenie sumy, średniej, odchylenia

standardowego i wariancji, oraz wybranie wartości maksymalnej i minimalnej. Statystyki generowane są w
tabeli wynikowej zawierającej informacje z kolumny, wg atrybutów której grupujemy dane oraz wybrane

przez nas statystyki dotyczące jednej lub kilku kolumn tabeli wyjściowej.

Zadanie 1.

Określenie sumarycznej długości rzek w zlewni górnej Biebrzy.

1. Dodaj nową kolumnę dla tematu „Rzeki”, w której umieścimy informacje o długości rzek (

Option/Add

Field

). W pojawiającym się menu wpisz następujące parametry dla tworzonej kolumny:

 Nazwa kolumny (

Name

): Dlugosc;

 Typ danych (

Type

):

Long Integer

,

 Liczba znaków (

Precision

): 20;

2. Uruchom narzędzie

Calculate geometry

(po uprzednim

zaznaczeniu nowo stworzonej kolumny i kliknięciu prawym

klawiszem wybierz z rozwijalnego Menu) i następnie wybierz

opcję

Length

- pozwalającą uzyskać informację o długości.

3. Na podstawie danych z kolumny Dlugosc stosując funkcję:

Summarize

(Rys.1)

policz

całkowitą

długość

rzek

występujących w tabeli pod różnymi nazwami (Biebrza, Sidra,

Kamienna, itp.). Wyniki zapisz w postaci tabeli o nazwie

dlugosc_rzek.dbf

. Obejrzyj ją po dokonaniu obliczeń. Wklej

okno tej tabeli do raportu.

Rys 1: Formuła Sumarize.

2

Zadanie 2.

Określenie średniej ważonej głębokości do zwierciadła wód gruntowych.

Analizować będziemy zbiór

„I horyzont wód gruntowych”

. Najpierw zajmiemy się uzyskiwaniem informacji

o powierzchni poligonów. Temat ten zawiera mapę głębokości zalegania zwierciadła wód gruntowych w zlewni
górnej Biebrzy.

1. Otwórz tabelę dla tematu

„I horyzont wód gruntowych”

a następnie dodaj do niej kolumnę, w której

umieścimy informacje o powierzchni obszarów cechujących się takimi samymi poziomami zalegania

pierwszego poziomu wodonośnego (

Option/Add Field

.). Wpisz następujące parametry dla tworzonej

kolumny:

 Nazwa kolumny (

Name

): Pow;

 Typ danych (

Type

):

Short Integer

,

 Liczba znaków (

Precision

): 20;

2. Uruchom narzędzie

Calculate geometry

(po uprzednim zaznaczeniu nowo stworzonej kolumny i

kliknięciu prawym klawiszem wybierz z rozwijalnego Menu) i następnie wybierz opcję

Area

- pozwalającą

uzyskać informację o powierzchni poligonów.

3. Następnie dodaj nową kolumnę, w której zostaną umieszczone opisy dla klas o różnych poziomach

zalegania wód gruntowych.

 Nazwa kolumny (

Name

): Opis;

 Typ danych (

Type

): Text,

 Liczba znaków (

Length

): 40;

W tej kolumnie należy umieścić opisy zgodnie z podaną niżej tabelką:

TO MAMY

Głębokość zalegania poziomu wodonośnego

(kolumna o nazwie: Depth_gw_l)

TO DOŁANCZAMY

Opis

0 – 2

Wody bardzo płytkie

2 – 5

Wody płytkie

2 – 10

Wody płytkie i średnio głębokie

5 – 10

Wody średnio głębokie

5 – 20

Wody o zmiennym poziomie

10 – 20

Wody głębokie

Więcej niż 20

Wody bardzo głębokie

Można wykonać to w sposób prostszy niż

wpisywanie w każde pole w tabeli opisu

pojedynczo. Pomocą jest narzędzie

Field

Calculator

pozwalające wypełniać wszystkie

zaznaczone rekordy jednocześnie tym
samym opisem.

Najpierw należy zaznaczyć wszystkie rekordy o

takim samym poziomie zalegania wód używając

narzędzia Select by Attributes następnie

używając narzędzia

Field calculator

(po

uprzednim

zaznaczeniu

kolumny

do

wypełnienia) podajemy tekst, który ma być

umieszczony w polu opis (Rys 2).

UWAGA: W przeciwieństwie do liczb, należy

pamiętać o ujmowaniu tekstu w cudzysłów!

Rys.2. Wprowadzanie danych do tabeli przy użyciu
narzędzia Field calculator.

3

4. Na podstawie mapy „I horyzontu wód gruntowych” a właściwie jej tabelarycznej części określimy średnią

głębokość do zwierciadła wód podziemnych w całej zlewni.

Głębokość do zwierciadła wód podziemnych

Ma

w danej zlewni będzie określona w obrębie całej zlewni

jako średnia ważona głębokość do pierwszego zwierciadła wód podziemnych (Ma) wyrażającego się wzorem:

]

[ m

Az

Ma

A

Ma

i

i

i







gdzie:

Ma

i

– średnia głębokość występowania zwierciadła wód podziemnych w

i

-tym obszarze

głębokościowym o powierzchni (A

i

), [m]

A

i

– powierzchnia obszarów głębokościowych zwierciadła wód podziemnych, [km

2

]

A

Z

= powierzchnia całej zlewni, [km

2

]

Aby wykonać to zadanie powinieneś:

1. Stworzyć nową kolumnę o nazwie Srednia_glebokosc. Typ danych: Double, Liczba znaków

(

Precision

): 5; Miejsca po przecinku (Scale): 1

2. Wypełnić kolumnę informacjami o średnim położeniu zwierciadła wody w danym obszarze, w sposób

opisany w tabeli poniżej:

TO MAMY

Głębokość zalegania poziomu wodonośnego

(kolumna o nazwie: Depth_gw_l)

TO DOŁANCZAMY

Srednia_glebokosc

0 – 2

1

2 – 5

3.5

2 – 10

6

5 - 10

7.5

5 - 20

12.5

10 - 20

15

Więcej niż 20

20

Wstaw do raportu Print Screen tabeli z wybranymi rekordami o głębokości zalegania 5-20.

3. Stworzyć nowe pole o nazwie Pojemnosc typu Double, Precision 0 (0- przyjmie maksymalna

dopuszcalna czyli 36 znaki)

4. Pomnóż dwie kolumny przez siebie: Srednia_glebokosc*Powierzchnia; Wynik wstaw do nowo

stworzonej kolumny. Użyj w tym celu

Field calculator.

Uzyskałeś w ten sposób

i

i

Ma

A



ze wzoru

podanego wcześniej.

5. Przy użyciu

Statistic

określ sumaryczną wartość

i

i

Ma

A



oraz całkowitą powierzchnię zlewni i podziel

je przez siebie (

Sum:Ai *Mai

/

Sum:

Powierzchnia). To końcowe obliczenie robimy już poza

programem ArcMap.

6. Uzyskaną wartość wpisz do raportu!!!

Zadanie 3.

Dopracuj Layout i przedstaw w nim w czytelny sposób wszystkie warstwy.

Zastosuj następujące typy legend:

I horyzont wód gruntowych – typ legendy:

Unique value

, Values field:

Opis

; (pamiętaj o dodaniu “Add all

value”)

Rzeki na terenie BPN – typ legendy:

Graduated Symbol

, Classification field:

Dlugosc

, Metoda klasyfikacji

(Type):

Natural Breaks

, Liczba klas:

4

;

Miejscowości – typ legendy:

Single symbol

, kształt i kolor wg własnego uznania.

Długosc_rzek.dbf – dodaj do Layout tabelę statystyk określonych dla rzek w postaci wykresu słupkowego, w

którym każdy słupek jest podpisany wartością sumarycznej długości a w legendzie wykresu kolory opisano

nazwą rzeki.

4

Stworzoną

Kompozycję

zapisz w formacie graficznym

nazwisko_imię_cwiczenie4.png

200dpi

a

następnie wstaw do swojego pliku raportowego.

Zadanie 4.

Nauka obsługi ArcCatalogu.

Nauka obsługi ArcCatalogu

, który służy do tworzenia nowych warstw, zmiany nazw, usuwania i

porządkowania katalogów roboczych a przede wszystkim do obsługi geobaz. Wykonaj konwersję wykonanych

map do formatu Personal Geodatabase. W tym celu wykonaj następujące czynności:

- uruchom ArcCatalog

- przejdź do katalogu roboczego przy użyciu ArcCatalogu.

- PKM na białym tle katalogu

New/File Geodatabase

i nadaj jej nazwę cw03.gdb

- następnie przejdź do wnętrza pliku cw30.gdb i PKM zaimportuj do niego warstwy ćwiczeniowe (rzeki.shp

itp….) wybierając opcję Import/Feature Class (Multiple)

- skorzystaj z zakładki

Preview

, żeby obejrzeć zaimportowane warstwy i ich tabele (zrób Print Screen dla rzek)