GIS. Ćwiczenie 4

Digitalizacja

Uruchom program ArcMap (Wybierz New Maps/My Templates/Blank Map i OK). Po otwarciu projektu
zapisz go (File/Save as) w swoim katalogu (

możesz go utworzyć

)

na dysku H:\Cwiczenie4\NazwiskoImie (lub

dla Windows7 d:\users\ImieNazwisko) pod nazwą nazwisko_imie_raport4.mxd.

DODANIE PODKŁADU RASTROWEGO

1. Dodaj

do

projektu

następujące

plik:

226_33_lc.png

z

katalogu

I:\TechnInfZSZsem2\Cwiczenie4\dane.

Jest to obraz zeskanowanej mapy topograficznej zapisany w formacie png nieskompresowany kolory
indeksowane. Ponadto ma utworzoną piramidę, która pozwoli go szybciej oglądać w różnych powiększeniach.

2. Po otwarciu obejrzyj mapę na ekranie używając którejkolwiek z opcji Zoom lub klawiszy skrótów

PrawyAlt+C, Alt+X, Alt+Z i LKM.

3. Wejdź do właściwości (properties) zbioru warstw (Layers) i

sprawdź w zakładce Coordinate system czy jednostki mapy są

w

metrach i w jakim układzie geograficznym ona jest
zarejestrowana.

Czynność ta jest bardzo ważna bo każda mapa po zeskanowaniu
wymaga rejestracji, którą należy wykonać używając narzędzia
Georeferencing

TWORZENIE WARST (Klasy obiektów)

A. Tworzenie zbioru punktowego (wioski)

Wykonaj mapę wiosek. Ma to być mapa punktowa. Nową warstwę można utworzyć w narzędziu ArcCatalog

.

4. Uruchom narzędzie ArcCatalog

(powinno się

pojawić po prawej stronie). Przejdź w nim do swojego katalogu roboczego na
dysku H. Przemieść kursor na tło tego katalogu i kliknij PKM.

Wybierz opcję New/Shapefile (patrz rysunek). Nadaj mu nazwę (Name)
wioski, a typ (Feature Type) point. Kliknij przycisk Edit/Import i zaimportuj
z pliku 226_33_lc.png układ współrzędnych. Zaakceptuj wszystkie okna.

5. Przejdź do widoku ArcMapa i dodaj

lub przeciągnij z ArcCatalogu wastwę

Wioski.shp. Uwaga musi ona być umiejscowiona nad warstwą 226_33_lc.png.

6. W tabeli zbioru wioski.shp dodaj dwa pola. Otwórz tabele warstwy wioski i w Options/Add Filds dodaj

dwa nowe pola o parametrach podanych w poniższej tabeli.

A. Tworzenie zbioru liniowego (drogi)

7.

Utwórz nową warstwę o nazwie drogi.shp. Ponieważ drogi zwykle przedstawia się
w GIS jako obiekty liniowe (Polyline), to taki typ należy wybrać dla tworzonego zbioru. Czynności
wykonaj w programie ArcCatalog wg. instrukcji podanej w punkcie nr 4

8.

W tabeli utwórz nową kolumnę o następujących parametrach:

 Nazwa kolumny (Name): Rodz_drogi;
 Typ danych (Type): Text;
 Liczba znaków (Length): 20;

B. Tworzenie zbioru poligonowego (lasy)

9.

Utwórz nową warstwę o nazwie lasy.shp typu Polygon w programie ArcCatalog wg. instrukcji podanej
w punkcie nr 4

10. W tabeli załóż 2 kolumny i wypełnij je danymi wg poniższej instrukcji:

Pierwsza kolumna

Druga kolumna

Nazwa kolumny (Name):

Rodz_lasu

Wiek

Typ danych (Type):

Text

Text

Liczba znaków (Length):

20

20

Sugestia do wprowadzania danych

liściasty, iglasty, mieszany

zagajnik, wysokopienny

DIGITALIZACJA

A. Edycja zbioru punktów (

wioski

)

11. Wyciągnij pasek edycji ikoną

lub z menu Castomize/Toolbars. Następnie w

pasku Editor uruchom edycję Star Editing.

12. Ustaw automatyczne pojawianie się okna atrybutów

w celu dodania opisu do nowo dodanego punktu.

Pasek Editor/Options/Attributes/Display the attributes dialog/For All layers -> zaznacz

13. Uaktywnij warstwę wioski w oknie Create Features i używając narzędzia

lub

wprowadź

punkty dla 5 wiosek, dla których pod nazwą znajduje się informacja o ludności (np. Ponarlica 0.14 –
oznacza, że w tej wsi mieszka 140 osób). Dla każdego z punktów wypełnij pole Wies i Miszkancy wg
informacji z mapy. Liczby na mapie podano w tysiącach osób. Aby wprowadzić do tabeli właściwą
liczbę, należy podane na mapie wartości pomnożyć przez tysiąc (np. 0.14 = 140).

14. Zakończ edycję i zapisz zmiany w zbiorze wioski (pasek Editor/Stop Editing). Zapisz również projekt

na wszelki wypadek.

B. Edycja zbioru linowego (

drogi

)

15. Uruchom edycję warstwy drogi pasek Editor/Start Editing. W celu wybrania właściwej warstwy do

edycji w oknie Create Features zaznacz drogi (w przypadku problemów usuń chwilowo warstwę wioski
z projektu i zakończ i uruchom edycję).

16. Dla

tej

warstwy

ustaw

właściwości

edycji

w

postaci

opcji

dociągania:

30 metrów (w pasku narzędzi Editor/Snapping/Snapping Toolbar zaznacz (wciśnij na pasku)

Pierwsza kolumna

Druga kolumna

Nazwa kolumny (Name):

Wies

Mieszkancy

Typ danych (Type):

Text

Long Integer

Liczba znaków ( Length/Precision ):

25

4

Edge i End. Co oznacza że ma przyciągać do brzegu linii i jej końca. Następnie

w tym pasu ustawić Snaping/Options/ Torerance na 30 pixels. Spowoduje to, że rysowana linia będzie
dociągnięta do drugiej istniejącej już linii w tym samym temacie i połączona z nią, jeśli zakończymy
rysowanie w odległości nie większej niż 30 metrów od tej drugiej linii.

17. Wykonaj mapę dróg obrysowując ich przebieg z mapy topograficznej, prowadząc linię środkiem

znaku kartograficznego na mapie. Wprowadzaj

tylko 5 wybranych dróg różnych typów. Do

przesuwania zakresu widoku podczas rysowania linii używaj opcji Pan korzystając ze skrótów klawiszy
PrawyAlt+C. Wprowadź dane do kolumny Rodz_drogi określając typ wg mapy legenda w pliku
I:/TechnInfZSZsem2\Cwiczenie4\Dane\Obiasnienia

znakow.png

(otworzyć

w

Mój

komputer).Zakończ i zapisz zmiany Editor/Stop Editing.

C. Edycja zbioru poligonowego (

lasy

)

18. Wykonaj mapę trzech kompleksów leśnych obrysowując ich zasięg. Wybierz sąsiadujące ze sobą,

zwarte obszary leśne, dla których wiadomo, jakiego są typu (na obszarze lasu zwykle narysowany jest
symbol lasu – liściastego lub iglastego w postaci drzewka odpowiedniego kształtu, ewentualnie gatunek
drzewa). Zakończ edycję i zapisz zmiany.

W celu dodania (w sposób przyległy) jednego poligonu do drugiego należy wykonać kolejno czynności
przestawione na poniższym rysunku – przy piątym ruchu kliknąć dwukrotnie.

W celu poprawienia kształtu istniejącego poligonu należy postępować kolejności przestawionej na poniższym
rysunku wskazując

zaznaczyć poligon, który chcemy poprawić i przesunąć zielony punkt załamania

krawędzi obiektu do poprawnej pozycji.

C. Podsumowanie

19. Wykonaj mapy tematyczne dla trzech wprowadzonych typów danych, wykorzystując opcje dostępne

we właściwościach warstwy Properties/ Symbology :

Mapa ludności

Mapa typów dróg

Mapa typów lasu

Typ legendy:

Graduated Symbol

Unique Value

Unique Value

Pole:

Mieszkańcy

Rodzaj_drogi

Wiek lasu

20. Dodaj Labels do poszczególnych map tematycznych:

Mapa ludności

Mapa typów lasu

Dane do

wyświetlenia

Nazwa miejscowości,

Liczba mieszkańców

(w

[Wies]&Chr(13)& [Mieszkancy]

Rodzaj lasu

←skopiuj to

21. Stwórz layout (View/Layout View) i przedstaw w nim w czytelny sposób wszystkie warstwy (z

legendą Inster/Legend).

22. Wyeksportuj Layout do pliku graficznego pod nazwą: nazwisko_imie_cwiczenie4.png