POMOC PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA Z OPERONEM
Vademecum doradztwa edukacyjno-zawodowego
MOJE PREDYSPOZYCJE ZAWODOWE  SCENARIUSZ ZAJęć
I Moduł: Podejmowanie decyzji  poszukiwanie opcji?
Cele:
" Zwrócenie uwagi na ważność decyzji edukacyjno-zawodowych.
" Zachęcenie do poszukiwania różnych opcji wyboru.
" Wstęp do części dotyczących warunków poszukiwania opcji edukacyjno-zawodowych  predyspo-
zycji i zainteresowań zawodowych.
Czas: 5 10 minut
Materiały:
" 4 zdjęcia modeli różnych samochodów  dość duże (aby były widoczne w całej klasie  chyba że
będą wyświetlane na projektorze)
" kilka zdjęć innych pojazdów
" ewentualnie slajdy z tymi pojazdami do wyświetlenia
Przebieg:
Przygotuj 4 zdjęcia różnych marek samochodów. Zachęć do krótkiego ich scharakteryzowania, aby
każdy z uczniów mógł wybrać to, co w każdym z modeli mu się podoba.
Przedstaw po kolei poszczególne modele. Przy każdym z nich zadaj pytanie:  Kto chciałby mieć taki
samochód? . Daj zdjęcie auta pierwszej osobie, która się zgłosiła.
Kiedy już rozdasz wszystkie modele, zapytaj:  Czy jesteście zadowoleni z modelu, który wybraliście?
Może jest ktoś, kto chciałby się zamienić na inny model? .
Zaprezentuj obrazy innych pojazdów (samochody sportowe, motory i inne). Daj posiadaczom pierw-
szych modeli możliwość wymiany na któryś z nowszych. Zapytaj, dlaczego uczniowie chcieli się wy-
mienić. Zaakcentuj odpowiedzi wyjaśniające:
" dlaczego nowszy model spodobał się bardziej,
" dlaczego możliwość posiadania większego wyboru sprawia, że decyzja jest lepsza,
" w jaki sposób nowy wybór bardziej wpasował się w preferencje danej osoby.
Zapytaj, kto udając się do salonu motoryzacyjnego, by zakupić samochód, chciałby mieć możliwość
wyboru tylko spośród 4 modeli. Dlaczego nie?
Jest to punkt wyjścia do rozmowy o kwestii podejmowania decyzji. Każdy z nas chce podejmować
jak najlepsze decyzje, takie, które nas uszczęśliwiają. Zazwyczaj jednak potrzebujemy kilku opcji
Akademia
Vademecum doradztwa edukacyjno-zawodowego
do wyboru i dobrego ich rozpoznania, rozważenia wszystkich za i przeciw (np. każdy chciałby mieć
świetny samochód, ale cena najlepszych marek nie dla wszystkich jest osiągalna, wtedy trzeba do-
konać najbardziej optymalnego wyboru i zaplanować możliwy czas i niezbędne środki do zakupu
tego bardziej wymarzonego). Jeśli mamy niewiele opcji wyboru, możemy pominąć tę, która jest dla
nas najlepsza.
Zachęć do przeniesienia uwagi na obszar decyzji edukacyjno-zawodowych. Są to jedne z ważniej-
szych decyzji w życiu. Osoby, które wykonują pracę zgodnie ze swoimi umiejętnościami i zaintere-
sowaniami, mają z niej większą satysfakcję. Wyjaśnij, że rozpoznanie swoich zainteresowań, umie-
jętności i wartości ma pomóc w odkryciu dostępnych dla siebie opcji zawodowych.
II Moduł: Umiejętności
1. Podział na zespoły  parowanie
Uczniów można podzielić na zespoły przy wykorzystaniu ćwiczenia parowanie. W tym celu należy
przygotować karteczki z podzielonymi na pół wyrazami (w przypadku zespołów czteroosobowych
jeden wyraz powinien pojawić się dwa razy). Karteczki rozdaje się uczniom, którzy muszą zna-
lez
ć brakującą część ich wyrazu. Osoba z drugą częścią poszukiwanego wyrazu staje się dla dane-
go ucznia parą do pracy. Jeśli ten sam wyraz pojawia się dwa razy, mamy dwie pary, które pracują
w jednym zespole. Kiedy wszyscy uczniowie połączą się w pary, można zacząć pracę w zespołach.
OA
Ó WEK
DA
UGO PIS
TY DZIEC

PRA LKA
GAZ ETA
2. Mapa umiejętności
Cele:
" Zachęcenie do myślenia o różnych umiejętnościach.
" Zwrócenie uwagi na ważność umiejętności w realizacji różnych zadań zawodowych.
Materiały:
" karteczki samoprzylepne
" arkusz Analiza umiejętności (w załączniku)
" Mapa umiejętności  kartka od flipcharta podzielona na obszary: językowe, społeczne, matematycz-
ne, muzyczne, plastyczne, sportowe (można dostosowywać w zależności od charakterystyki grupy)
Czas: około 20 minut
Przebieg:
Podziel uczniów na zespoły czteroosobowe. Rozdaj zespołom karteczki, na których mają napisać
w ciągu 3 minut jak najwięcej umiejętności (po jednej umiejętności na karteczce). Karteczki ucznio-
wie przyklejają do tablicy.
Akademia
Vademecum doradztwa edukacyjno-zawodowego
Korzystając z mapy umiejętności, pogrupuj przy wsparciu uczniów karteczki, przyklejając je na od-
powiednim polu.
W zespołach uczniowie uzupełniają arkusz Analiza umiejętności, wybierając jeden obszar umiejęt-
ności (na przykład pierwszy zespół opisuje umiejętności matematyczne, a drugi zespół  językowe).
Po uzupełnieniu przedstawiciel każdego zespołu przedstawia opis na forum.
Podsumowując, nauczyciel zwraca uwagę, że każda osoba jest inna i posiada różne umiejętności.
Umiejętności mogą dotyczyć różnych obszarów i można je pogłębiać. Nie zawsze mamy też świa-
domość ich posiadania, dlatego warto przyglądać się sobie, by poznać swoje mocne strony. Umie-
jętności są bardzo ważne w wyborze pracy, bowiem różne zawody wymagają innych umiejętności.
3. Moje umiejętności
Cel: zachęcenie do odkrywania własnych umiejętności
Czas: 5 minut
Materiały:
" arkusze z herbami  dla każdego uczestnika po jednym arkuszu (w załączniku)
Przebieg:
Nauczyciel rozdaje uczniom arkusze z herbami.
Uczestnicy, korzystając z listy wcześniej przygotowanych umiejętności, wpisują do herbu swoje umie-
jętności. Warto zachęcić do wpisywania także tych, które nie zostały uwzględnione na liście.
III Moduł: Zainteresowania
1. Różne zainteresowania
Cel: zachęcenie do rozpoznawania różnych zainteresowań i ich wpływu na wybory edukacyjno-za-
wodowe
Materiały:
" kartki do flipcharta
" różne gazety
" nożyczki, kleje, mazaki
Czas: około 20 minut
Przebieg:
Wspólnie z uczniami tworzymy listę zainteresowań  uczniowie podają różne zainteresowania (swo-
je lub innych znanych im osób), nauczyciel zapisuje je na tablicy. Po stworzeniu listy nauczyciel pyta
o kolejne wymienione zainteresowania   Kto interesuje się& ? ,  A kto interesuje się&  . Nauczycie-
lowi daje to orientację, które zainteresowania dotyczą największej liczby osób. Następnie dzieli gru-
pę na kilkuosobowe zespoły i przypisuje im 1-2 zainteresowania.
Collage  uczniowie w zespołach robią plakaty zainteresowań na kartkach do flipcharta, z wykorzy-
staniem gazet i mazaków (mogą według własnego pomysłu rysować, wyklejać itd.). Na tych plaka-
tach powinni przedstawić następujące zagadnienia:
" Charakterystyka zainteresowania
" Jakie cechy i umiejętności można rozwijać, realizując te zainteresowania?
Akademia
Vademecum doradztwa edukacyjno-zawodowego
" Jaką wiedzę się zdobywa, realizując te zainteresowania?
" W jakich zawodach można to wykorzystywać?
Na zakończenie przedstawiciel każdego zespołu omawia plakat.
2. Moje zainteresowania
Czas: około 30 minut
W tej części można rozdać jeden z dostępnych kwestionariuszy zainteresowań (np. mozaika zain-
teresowań zawodowych lub kwestionariusz zainteresowań zawodowych). Uczniowie indywidual-
nie go uzupełniają i przeliczają. Następnie otrzymują od nauczyciela arkusze omawiające wyniki.
Podsumowując zajęcia, należy podkreślić, że osoby reprezentujące różne zainteresowania będą szu-
kały dla siebie innych opcji edukacyjno-zawodowych. Mają one jednak duże znaczenie zarówno
dla satysfakcji z wykonywanej pracy (co jeśli przez wiele lat trzeba wykonywać pracę, której się nie
lubi?), jak i stopnia, w jakim przyswaja się nowe umiejętności (tak jak w szkole, gdy trzeba się uczyć
przedmiotów, których się nie lubi). Zainteresowania mogą się też zmieniać.
IV Moduł: Wartości
Cele:
" Uświadomienie wagi indywidualnych wartości w procesie podejmowania decyzji zawodowych.
" Zwiększenie świadomości na temat cenionych wartości.
Czas: około 15 minut
Materiały:
" arkusz Wartości w pracy (w załączniku; z
ródło: Metodologia tworzenia Indywidualnych Planów
Działania, Warszawa 2003)
Przebieg:
Miniwykład  omówienie, czym są wartości. Zwrócenie uwagi, że to, co jest dla nas ważne, jest czę-
sto siłą napędową dla naszego działania. Jeśli w wykonywanej pracy brakuje nam tego, co dla nas
istotne (na przykład praca z ludz
mi, możliwość niesienia pomocy), to w takiej pracy może nam bra-
kować motywacji. To tak, jakbyśmy mieli dobry samochód bez paliwa  trudno jest go uruchomić.
Praca indywidualna  Rozdaj uczestnikom formularze Wartości w pracy. Wyjaśnij, jak je uzupełnić.
Na zakończenie uczestnicy uzupełniają swoje herby w pozostałych punktach.
V Moduł: Podsumowanie
Materiały:
" kolorowe kartki A4 pocięte na paski o szerokości około 7 cm
" taśma klejąca lub plastelina do przyczepiania kartek do tablicy
Przebieg:
Uczestnicy otrzymują 1 2 kartki, na których piszą, czego się dziś dowiedzieli, nauczyli, co szczególnie
chcą zapamiętać z zajęć. Przyklejają kartki do tablicy. Nauczyciel czyta komentarze uczniów.
Podziękowanie i zamknięcie zajęć.
Akademia
Vademecum doradztwa edukacyjno-zawodowego