D
z
i
e
c
k
o
w
Niniejszy podręcznik powstał w ramach kampanii społecznej Fundacji Dzieci Niczyje "Dziecko w
Sieci". Jest on przeznaczony dla wolontariuszy, którzy zdecydowali się na realizację zajęć
S
i
e
c
i
edukacyjnych dotyczących bezpieczeństwa dzieci w Internecie. Zawiera wprowadzenie w
problematykę zagrożeń związanych z użytkowaniem Internetu przez dzieci oraz scenariusze zajęć
edukacyjnych adresowanych do uczniów szkół podstawowych i gimnazjów.
Główny nurt działań edukacyjnych kampanii "Dziecko w Sieci" realizowany jest w ramach akcji
"Szkoła z klasą" i to wolontariusze "Szkoły z klasą" - uczniowie szkół średnich i studenci, są głównymi
odbiorcami niniejszego wydawnictwa. Może się ono jednak okazać przydatne i innym osobom
(nauczycielom, pedagogom, wolontariuszom), które we własnym zakresie pragną przeprowadzić
zajęcia edukacyjne dla dzieci.
Opracowanie: Katarzyna Fenik, Jakub Śpiewak, Konrad Wiśniewski, A
ukasz Wojtasik
O
p
r
a
c
o
w
a
n
i
e
:
SPIS TREŚCI
S
P
I
S
T
R
E
Ś
C
I
O KAMPANII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3
O PROBLEMIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
ZASADY BEZPIECZEC
STWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6
PROGRAM EDUKACYJNY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2
O Kampanii
Ogólnopolska kampania społeczna  Dziecko w Sieci to inicjatywa Fundacji Dzieci Niczyje, realizowana pod pa-
tronatem Ambasady Brytyjskiej i honorowym patronatem Polskiego Komitetu ds. UNESCO. Partnerem kam-
panii oraz współorganizatorem jej części edukacyjnej jest Centrum Edukacji Obywatelskiej. Główny nurt kam-
panii edukacyjnej realizowany jest w ramach akcji  Szkoła z klasą .
Cele kampanii to:
C
e
l
e
k
a
m
p
a
n
i
i
t
o
:
q uwrażliwienie opinii społecznej na problem pedofilii w Internecie,
q
q edukacja dzieci w zakresie zachowania bezpieczeństwa w Sieci,
q
q edukacja rodziców i profesjonalistów pracujących z dziećmi w zakresie zasad bezpieczeństwa dzieci w Internecie.
q
Medialna część kampanii  Dziecko w Sieci (luty-czerwiec 2004) realizowana jest we współpracy z agencją re-
M
e
d
i
a
l
n
a
c
z
ę
ś
ć
k
a
m
p
a
n
i
i
klamową VA Strategic Communications. Składają się na nią: reklama prasowa, spot radiowy, spot telewizyjny, pla-
katy, billboardy, bannery internetowe. Tak szeroka ekspozycja reklamy możliwa jest dzięki wsparciu ogólnokra-
jowych i lokalnych mediów.
W ramach kampanii edukacyjnej opracowane zostały ulotki, materiały edukacyjne, plakaty oraz broszury dla
W
r
a
m
a
c
h
k
a
m
p
a
n
i
i
e
d
u
k
a
c
y
j
n
e
j
dzieci i dorosłych.
Zajęcia edukacyjne prowadzone podczas kampanii mają zróżnicowaną formę. Adresowane są zarówno do ro-
dziców, nauczycieli, jak i bezpośrednio do dzieci.
Dla potrzeb kampanii opracowywana została także strona internetowa  www. dzieckowsieci. pl. Serwis zawie-
ra m. in. część edukacyjną, bieżące wiadomości dotyczące przebiegu kampanii, wybrane informacje nt. zjawiska
seksualnego wykorzystywania dzieci za pośrednictwem Internetu /artykuły, raporty z badań/.
Pierwszy etap kampanii edukacyjnej zaplanowany został na okres od kwietnia do czerwca 2004 roku i realizo-
wany jest głównie w ramach akcji Centrum Edukacji Obywatelskiej i  Gazety Wyborczej  Szkoła z klasą Dzia-
łania edukacyjne w ramach kampanii realizowane będą również w kolejnych latach.
3
O problemie
Internet jest nieocenionym narzędziem komunikacji, edukacji i rozrywki. Każdy znajdzie w nim coś dla siebie, jego zalety
można długo wymieniać. Niestety z korzystaniem z Internetu wiążą się także rozmaite zagrożenia (np. oszustwa, kradzie-
że, itp.). Szczególnie ważną kategorię stanowią zagrożenia dla najmłodszych użytkowników Sieci. Dzieci narażone są na
kontakt z niebezpiecznymi treściami, których w Internecie nie brakuje. Kontakt z pornografią, czy materiałami nasyconymi
przemocą może trwale odbić się na psychice dziecka. Równie niebezpieczny dla najmłodszych jest kontakt online z doro-
słymi, podającymi się za dzieci lub w inny sposób próbującymi zdobyć zaufanie dziecka. Kontakty takie mają często kon-
tekst seksualny. Przeważnie jest to wyłącznie rozmowa, co może mieć zły wpływ na dzieci. Często jednak taka nawiąza-
nie takiej relacji prowadzić ma do spotkania w rzeczywistym świecie. Spotkania, które może skończyć się tragicznie. Do
niedawna o tego rodzaju sytuacjach dowiadywaliśmy się głównie z przekazów zagranicznych. Wraz z rozwojem Interne-
tu sytuacje takie mają miejsce również w naszym kraju.
Słuszność obaw o bezpieczeństwo dzieci korzystających z Internetu w Polsce potwierdzają badania przeprowadzone
przez Fundację Dzieci Niczyje w 2003 roku. Wzięło w nich udział blisko 9000 dzieci korzystających z Internetu. Wyniki
badań wykazują bardzo dużą beztroskę dzieci i niski poziom świadomości zagrożeń.
Podstawową zasadą służącą zachowaniu bezpieczeństwa w Sieci jest nie podawanie rozmówcom żadnych prywatnych danych.
Tymczasem aż 42% dzieci korzystających z Internetu podaje obcym swój adres domowy, blisko 65%  numer telefonu.
Równie istotne jest zachowanie szczególnej ostrożności w przypadku spotkań  na żywo z internetowymi znajomymi. Po-
nad trzy czwarte respondentów badań Fundacji co najmniej raz otrzymało propozycję spotkania z osobą poznaną w Sie-
ci. Ponad 25% dzieci z niej skorzystało!!! Choć większość takich spotkań kończy się dobrze, ryzyko zawsze istnieje.
Zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa w Internecie możliwe jest przede wszystkim na drodze edukacji. Świadomość za-
Z
a
p
e
w
n
i
e
n
i
e
d
z
i
e
c
i
o
m
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
w
I
n
t
e
r
n
e
c
i
e
m
o
ż
l
i
w
e
j
e
s
t
p
r
z
e
d
e
w
s
z
y
s
t
k
i
m
n
a
d
r
o
d
z
e
e
d
u
k
a
c
j
i
.
Ś
w
i
a
d
o
m
o
ś
ć
z
a
-
grożeń i znajomość zasad bezpieczeństwa może uchronić najmłodszych użytkowników Sieci przed doznaniem krzywdy
g
r
o
ż
e
ń
i
z
n
a
j
o
m
o
ś
ć
z
a
s
a
d
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
m
o
ż
e
u
c
h
r
o
n
i
ć
n
a
j
m
ł
o
d
s
z
y
c
h
u
ż
y
t
k
o
w
n
i
k
ó
w
S
i
e
c
i
p
r
z
e
d
d
o
z
n
a
n
i
e
m
k
r
z
y
w
d
y
ze strony internetowego  przyjaciela .
z
e
s
t
r
o
n
y
i
n
t
e
r
n
e
t
o
w
e
g
o

p
r
z
y
j
a
c
i
e
l
a

.
Charakterystyka zagrożeń
C
h
a
r
a
k
t
e
r
y
s
t
y
k
a
z
a
g
r
o
ż
e
ń
q Internet jako z
ródło informacji dla przestępcy
q
I
n
t
e
r
n
e
t
j
a
k
o
z

r
ó
d
ł
o
i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
d
l
a
p
r
z
e
s
t
ę
p
c
y
Dzieci z natury są ufne. Chętnie opowiadają innym, nawet zupełnie obcym osobom, o sobie, swoim domu, rodzinie. Za
pośrednictwem Internetu przestępcy mogą więc uzyskać od dzieci cenne informacje, np. złodziej planując włamanie mo-
że dowiedzieć się o adres, cenne przedmioty, zwyczaje panujące w domu itp.
q Oszustwa i wyłudzenia
q
O
s
z
u
s
t
w
a
i
w
y
ł
u
d
z
e
n
i
a
Internet to również miejsce handlu. Dzieci lubią buszować po serwisach aukcyjnych (np. www. allegro. pl) i robić tam za-
kupy. Najczęstsze oszustwo polega na tym, że kupujemy okazyjnie np. telefon komórkowy za bardzo atrakcyjną cenę. Za-
mawiamy, otrzymujemy pocztą przesyłkę, płacimy przy odbiorze listonoszowi. Po jego wyjściu otwieramy pudełko,
a w środku zamiast telefonu znajdujemy cegłę. W serwisach aukcyjnych po cenach niższych niż oficjalne można kupić kar-
ty służące do doładowywania konta w telefonach komórkowych typu pre-paid. Na ogół numery te są fałszywe, ale ponie-
waż kwota oszustwa jest niska, to sprawca nie ponosi żadnej kary. Takich przykładów można wymienić wiele. Często
w Internecie można nieświadomie kupić przedmioty pochodzące z kradzieży. W ten sposób stajemy się paserami i mo-
żemy ponieść za to karę.
q Groz
by karalne, nękanie
q
G
r
o
z

b
y
k
a
r
a
l
n
e
,
n
ę
k
a
n
i
e
Wiele osób mylnie sądzi, że Internet zapewnia im pełną anonimowość i czując się bezkarnie, pozwalają sobie na zacho-
wania, na które nie odważyliby się w codziennym życiu. Stają się wulgarni, grożą innym, próbują nękać. Warto wiedzieć,
iż groz
by takie są karalne.
q Obrót danymi osobowymi
q
O
b
r
ó
t
d
a
n
y
m
i
o
s
o
b
o
w
y
m
i
Dzieci to bardzo atrakcyjna grupa klientów. Wydają dużo pieniędzy na zabawki, słodycze, itp., mają też ogromny wpływ
na wiele decyzji o zakupach, podejmowanych przez dorosłych. Często to właśnie dzieci doradzają rodzicom, jaki kupić
sprzęt grający, czy nawet samochód. Specjaliści od marketingu chętnie więc kierują reklamy do dzieci także w Internecie.
Ich dane osobowe są niezwykle atrakcyjne, więc nieuczciwi marketerzy wyłudzają je i handlują nimi, kusząc dzieci konkur-
sami, przyciągając upominkami, nagrodami, itd. Założenie darmowego konta pocztowego wymaga np. wypełnienia wcze-
śniej szczegółowej ankiety, zawierającej m. in. pytania o dochód w rodzinie, zainteresowania, a nawet rozmaite nawyki
konsumenckie.
4
q Dostęp do materiałów pornograficznych
q
D
o
s
t
ę
p
d
o
m
a
t
e
r
i
a
ł
ó
w
p
o
r
n
o
g
r
a
f
i
c
z
n
y
c
h
W Internecie dzieci mają praktycznie nieograniczony dostęp do najostrzejszych treści pornograficznych.
Znalezienie pornografii w sieci nie jest żadnym problemem, a przy tym często strony takie nie są w żaden sposób zabez-
pieczone przed dziećmi. Zdarza się, że autorzy opatrują je ostrzeżeniem, iż zawarte na stronie materiały przeznaczone są
tylko dla pełnoletniego odbiorcy. Problem w tym, że w żaden sposób nie weryfikują wieku osób odwiedzających, nie jest
to więc dla dziecka żadną przeszkodą, ani w żaden sposób nie chroni go przed dostępem do szkodliwych treści.
q Inne szkodliwe treści
q
I
n
n
e
s
z
k
o
d
l
i
w
e
t
r
e
ś
c
i
Poza pornografią dzieci mogą również trafić w Internecie na różne inne szkodliwe dla nich treści  na strony propagujące
przemoc, rasizm, promujące hazard, używki lub broń. Swego czasu niezwykłą popularnością wśród dzieci cieszyła się stro-
na ze zdjęciami ofiar morderstw i dokumentacją sekcji zwłok. Niedawno media informowały, iż w Polsce działa wiele stron
neofaszystowskich. Internet jest też chętnie wykorzystywany przez sekty, które w sieci propagują swoje idee i szukają no-
wych wyznawców.
q Pornografia dziecięca
q
P
o
r
n
o
g
r
a
f
i
a
d
z
i
e
c
i
ę
c
a
Zgodnie z polskim prawem karalne jest produkowanie, sprowadzanie i rozpowszechnianie pornografii dziecięcej. Jej po-
siadanie jest natomiast legalne.
Znalezienie w Internecie pornografii dziecięcej jest bardzo proste (polskie strony WWW z takimi materiałami należą do
rzadkości, są one jednak dostępne np. w sieciach P2P, w grupach dyskusyjnych, ludzie wymieniają się nimi poprzez pocz-
tę elektroniczną, udostępniają je też na zakonspirowanych serwerach FTP). Według szacunków organizacji zajmujących się
zwalczaniem internetowej pornografii dziecięcej, dochody z niej przewyższają światowe dochody płynące z handlu narko-
tykami. W Polsce, w odróżnieniu np. od USA, wokół pornografii dziecięcej w sieci nie rozwinął się jeszcze biznes prze-
stępczy na dużą skalę. Jest jeszcze czas, by temu zjawisku skutecznie przeciwdziałać.
q Pedofile
q
P
e
d
o
f
i
l
e
Pedofile bardzo chętnie korzystają z Internetu, gdyż czują się w nim anonimowi i bezkarni. Wygodne jest dla nich to, że
dziecko ich nie widzi, mogą zatem podawać się za kogoś innego, co ułatwia im manipulację. Zamiast chodzić pod szkoły
czy na place zabaw, pedofile mogą  zaczaić się na dziecko w Sieci.
Warto uświadomić sobie, że pedofilem może być każdy. Są wśród nich profesorowie, księża, policjanci, nauczyciele, ro-
botnicy, rolnicy, lekarze. Zarówno mężczyz
ni, jak i kobiety (choć mężczyz
ni znacznie częściej), mieszkańcy dużych miast
i małych wiosek.
Pedofile podają się za kogoś innego, wykorzystując naiwność i ufność dziecka. Często rozpoczynają kontakt podając się za
rówieśnika, potem stopniowo osaczają dziecko, manipulują nim i uzależniają od siebie. Chętnie odgrywają też role  do-
brych wujków czy  kumpli , na ofiary wyszukując dzieci, mające problemy w szkole, trudności w kontaktach z rówieśni-
kami, rodziną. Pedofil będzie wówczas przekonywał dziecko, że jest jedyną osobą, która je rozumie i akceptuje. Zdoby-
wa jego zaufanie, by na koniec doprowadzić do spotkania i wykorzystać seksualnie.
Pedofile chętnie korzystają z chat-roomów, komunikatorów i poczty elektronicznej. Do zebrania informacji o potencjalnej
ofierze wykorzystują też strony www prowadzone przez dzieci oraz ich wirtualne pamiętniki (tzw. blogi). Potrafią bardzo
długo  oswajać swoją ofiarę.
Każdy kontakt seksualny z dzieckiem poniżej 15 roku życia jest w Polsce przestępstwem, zagrożonym karą więzienia.
q Cyberseks
q
C
y
b
e
r
s
e
k
s
Nawet jeśli nie dochodzi do realnego spotkania i molestowania seksualnego, to bardzo często mamy do czynienia z tzw. cy-
berseksem, czyli rozmową na tematy seksualne, często polegającą na opowiadaniu fantazji erotycznych lub słownym przed-
stawianiu aktu seksualnego. Jeśli jedną ze stron takiego cyberseksu jest dziecko, może to z
le wpłynąć na jego psychikę.
q Uzależnienie
q
U
z
a
l
e
ż
n
i
e
n
i
e
Internet wciąga i uzależnia. Po wejściu na jakąś stronę znajdujemy na niej liczne  odsyłacze na inne wybrane strony. Wy-
bierając te najbardziej interesujące, kontynuujesz wirtualną podróż, surfując w nieskończoność po kolejnych stronach. Za-
czynasz przygodę z komunikatorem, IRC lub chat-roomem i odkrywasz, jak łatwo poznać nowych ludzi, nawiązywać kon-
takty, przyjaz
nie. Pochłania to coraz więcej czasu, aż wirtualna rzeczywistość zaczyna dominować w Twoim życiu. Na
świecie tworzą się już kluby Anonimowych Netoholików. Uzależnienie od Internetu leczy się tak samo, jak narkomanię
czy alkoholizm. Dzieci są zaś szczególnie podatne na nałogi.
5
q Problemy psychospołeczne
q
P
r
o
b
l
e
m
y
p
s
y
c
h
o
s
p
o
ł
e
c
z
n
e
Internetowe przyjaz
nie są na ogół złudne, nieprawdziwe. Zawieranie wirtualnych znajomości jest bardzo proste, jednak
większość internetowych kontaktów, rozmów, czy nawiązanych relacji jest bardzo płytka. Ludzie dzielą się otwarcie swo-
imi sekretami, zwierzają z najbardziej intymnych spraw jednocześnie nadal pozostają sobie obcy i anonimowi. Interneto-
we  wcielenia nie mają też często wiele wspólnego z rzeczywistością, a przeważająca większość internetowych rozmów
to rozmowy o niczym.
Trudności w chronieniu dzieci korzystających z Internetu
T
r
u
d
n
o
ś
c
i
w
c
h
r
o
n
i
e
n
i
u
d
z
i
e
c
i
k
o
r
z
y
s
t
a
j
ą
c
y
c
h
z
I
n
t
e
r
n
e
t
u
q Nieświadomość zagrożeń
q
N
i
e
ś
w
i
a
d
o
m
o
ś
ć
z
a
g
r
o
ż
e
ń
Największą przeszkodą jest brak wiedzy. Rodzice, opiekunowie i nauczyciele na ogół nie znają się na komputerach i Inter-
necie, często też lekceważą internetowe zagrożenia, myśląc, że  to tylko niewinne klikanie .
Często rodzice kupują dziecku komputer, np. z okazji I komunii, na imieniny, czy pod choinkę. Sami nie znają się na tym
i boją się tego  diabelskiego urządzenia , więc na wszelki wypadek omijają je w domu szerokim łukiem, a dziecko robi, co
chce. Rodzice nie rozmawiają zaś z dzieckiem o komputerze i Internecie, bojąc się, że ujawnią swoją niewiedzę i skom-
promitują się przed dzieckiem.
Zapominają, że nie jest wstydem czegoś nie umieć, a samo dziecko chętnie podzieli się z nimi swoją wiedzą i w niczym
nie umniejszy to ich rodzicielskiego autorytetu.
q Brak nadzoru
q
B
r
a
k
n
a
d
z
o
r
u
Brak wiedzy dorosłych, a również ich niefrasobliwość, wynikająca z nieświadomości zagrożeń, powodują, iż dzieci często
korzystają z Internetu bez żadnego nadzoru i robią, co chcą. Nawet jeśli dziecko nie ma w domu komputera lub kompu-
ter domowy nie jest podłączony do Internetu, nie oznacza to wcale, że nie ma ono dostępu do sieci. Prawie każda szko-
ła w Polsce ma już pracownię internetową. Dzieci wchodzą do Internetu również u kolegów albo w kafejkach interneto-
wych. A w kafejkach internetowych, to już  jak to się mówi   hulaj dusza, piekła nie ma .
q Niechęć do zgłaszania przestępstw
q
N
i
e
c
h
ę
ć
d
o
z
g
ł
a
s
z
a
n
i
a
p
r
z
e
s
t
ę
p
s
t
w
Na całym świecie internauci są nieufni wobec organów ścigania, obawiając się, iż chcą one cenzurować sieć, czy ograni-
czać panującą w nim swobodę wypowiedzi lub naruszać prywatność użytkowników. W Polsce dodatkowo nakłada się na
to ogólna niechęć do współpracy z policją i prokuraturą (wiele osób obawia się uciążliwości postępowania karnego), po-
nadto stale pokutuje przekonanie, że nie wypada  donosić . Stąd też zdecydowana większość internetowych przestępstw
nie jest w ogóle ujawniana, a ich sprawcy pozostają bezkarni.
Zapominamy, iż każdy, kto dysponuje informacjami o popełnionym przestępstwie, powinien zgłosić to policji lub proku-
Z
a
p
o
m
i
n
a
m
y
,
i
ż
k
a
ż
d
y
,
k
t
o
d
y
s
p
o
n
u
j
e
i
n
f
o
r
m
a
c
j
a
m
i
o
p
o
p
e
ł
n
i
o
n
y
m
p
r
z
e
s
t
ę
p
s
t
w
i
e
,
p
o
w
i
n
i
e
n
z
g
ł
o
s
i
ć
t
o
p
o
l
i
c
j
i
l
u
b
p
r
o
k
u
-
raturze. Nie zgłaszając przestępstwa, przyczyniamy się do tego, że jego sprawca pozostaje bezkarny i może nadal upra-
r
a
t
u
r
z
e
wiać swój proceder.
Zasady bezpieczeństwa
Z
a
s
a
d
y
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
W Internecie kryje się wiele zagrożeń. Wystarczy jednak aby dzieci znały podstawowe zasady postępowania i ich prze-
strzegały, a poziom ich bezpieczeństwa w Sieci znacznie wzrośnie.
INFORMACJE  nie udzielaj
NIEZNAJOMI  nie ufaj
TY  odpowiadaj za siebie
ETYKIETA  przestrzegaj
RODZICE  ufaj
NIEUCZCIWOŚĆ  wystrzegaj się
EDUKACJA  ucz się i ucz rodziców
TABELA  używaj
6
q Informacje  nie udzielaj
q
I
n
f
o
r
m
a
c
j
e

n
i
e
u
d
z
i
e
l
a
j
W Internecie często wymagane jest podawanie danych osobowych w formularzach na stronach WWW, przy zakupach
przez Internet lub po prostu jako pytanie od internetowego znajomego np. o miejsce zamieszkania. Dzieciom trudno jest
często ocenić, czy w danej sytuacji muszą lub powinny podawać swoje dane i nie zdają sobie zwykle sprawy, że ich po-
danie może zostać wykorzystane w niewłaściwy sposób lub w złym celu. Dzieci powinny unikać podawania zwłaszcza tych
danych, które mogą pozwolić na odnalezienie ich w prawdziwym świecie takich, jak imię i nazwisko, adres, wiek, nazwa
i numeu szkoły, do której chodzą, czy też numer telefonu. Powinny wiedzieć, że przy podawaniu jakichkolwiek osobistych
informacji należy zachować wstrzemięz
liwość i czujność, a złamanie tej reguły lub zapomnienie o niej grozić może bardzo
przykrymi skutkami.
q Nieznajomi  nie ufaj
q
N
i
e
z
n
a
j
o
m
i

n
i
e
u
f
a
j
Internet to tworzony przez ludzi wirtualny świat, którego istotą jest przepływ informacji, oparty na kontaktach między użyt-
kownikami Sieci. Za pośrednictwem Internetu można zawrzeć nieograniczoną liczbę znajomości, bez kłopotu nawiązać zna-
jomość z rówieśnikami, bądz
też np. ludz
mi o podobnych zainteresowaniach, problemach, potrzebach. Ta specyfika jest
wielką zaletą Sieci  pozwala na wartościowy kontakt z wieloma osobami, których inaczej nigdy byśmy nie poznali.
Nie należy jednak zapominać o stosowaniu wobec każdej nowo poznanej osoby zasady ograniczonego zaufania  nie je-
steśmy bowiem w stanie ocenić szczerości naszych rozmówców z sieci. To, co chcą byśmy o nich myśleli, może być cał-
kowicie niezgodne z prawdą (i chociaż przyczyną takiego zachowania są niekoniecznie złe zamiary, czy intencje wirtualne-
go przyjaciela, dzięki zachowaniu ostrożności unikamy niepotrzebnego ryzyka). Nawet przy dłuższych znajomościach war-
to zachowywać czujność.
Uświadomienie tego dzieciom jest szczególnie ważne. Brak doświadczenia życiowego w połączeniu z dużą ufnością i na-
iwnością, sprawiają, że dzieci chętnie zawierają znajomości w Internecie. Częstokroć dochodzi póz
niej do prawdziwego
spotkania. Aby było ono bezpieczne, dzieci powinny przestrzegać kilku prostych, jasnych zasad. Najważniejsze jest, by
dziecko informowało opiekunów o planowanym spotkaniu. Wiedza o poczynaniach dziecka to warunek jego skutecznej
ochrony.
Ponadto dziecko powinno:
- na spotkanie wybrać miejsce publiczne, tak, aby w razie potrzeby mogło ewentualnie poprosić kogoś o pomoc,
- koniecznie wybrać się na spotkanie w towarzystwie, najlepiej zaufanej osoby dorosłej, zwłaszcza jeśli jest to pierwsze
spotkanie z internetowym znajomym. Taka reakcja jest dowodem rozsądku, dojrzałości i odpowiedzialności (warto
przekonać o tym dziecko  chodzi przecież o zapewnienie mu bezpieczeństwa).
- jeśli rodzice nie biorą udziału w spotkaniu (a dziecku towarzyszy np. starsze rodzeństwo), powinni przynajmniej: po-
znać jego dokładną godzinę i miejsce, dowiedzieć się od dziecka możliwie dużo o osobie, z którą się spotyka, a także
ustalić z dzieckiem porę powrotu do domu.
q TY  odpowiadaj za siebie
q
T
Y

o
d
p
o
w
i
a
d
a
j
z
a
s
i
e
b
i
e
Nie powinno się zapominać, że anonimowość w Internecie jest pozorna  dzieci nie zdają sobie z tego zwykle sprawy,
w związku z czym zachowują się często niezgodnie z przyjętymi normami. Dopóki nie robią niczego złego ani czegoś, co
mogłoby przeszkadzać innym, nikomu nie będzie zależało na dowiedzeniu się, kim naprawdę są. Jednak w razie potrze-
by można z łatwością ustalić, kto dopuścił się danego przewinienia w Sieci. Zanim więc zdecydują się zrobić coś złego, po-
winny przemyśleć to i zastanowić się, czy warto narażać się na nieprzyjemności.
Dzieci nie powinny też zapominać o tym, że Internet ma pewną przewagę nad światem rzeczywistym  w każdej chwili
można się z niego wylogować. Młodzi ludzie powinni korzystać z tej możliwości zwłaszcza wtedy, kiedy przydarzy się im
coś, co ich zdenerwuje lub sprawi, że poczują się zakłopotani, albo kiedy po prostu nie będą mieli ochoty na dalszą roz-
mowę.
q Etykieta  przestrzegaj
q
E
t
y
k
i
e
t
a

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a
j
Etykieta to zbiór zasad, które obowiązują w danym miejscu lub środowisku. Również w Internecie ustalono, co można ro-
bić, a czego należy unikać, jakie zachowania są w porządku, a jakie uznaje się za nietaktowne, złe czy niewłaściwe. Jest to
tak zwana netykieta, czyli zasady wypracowane przez użytkowników Internetu, których powinni przestrzegać wszyscy in-
ternauci, żeby korzystanie z sieci było przyjemne dla każdego. Zasady netykiety znajdują się w wielu miejscach w Sieci, aby
się z nimi zapoznać wystarczy wpisać to hasło w dowolną wyszukiwarkę. Z podstawowymi zasadami można się zapoznać
w dziale  Netykieta na stronie www.dzieckowsieci.pl.
Oprócz tych ogólnych zasad w poszczególnych miejscach w Sieci  na przykład na forum, w grupie dyskusyjnej albo na
konkretnym czacie  obowiązują szczegółowe wskazówki dotyczące tego, jak należy się zachowywać. Zwykle łatwo je
znalez
ć i warto się z nimi jak najszybciej zapoznać.
7
q Rodzice  ufaj
q
R
o
d
z
i
c
e

u
f
a
j
Rodzice lub opiekunowie to osoby, którym dziecko może zawsze zaufać. Dziecko powinno czuć, że, w razie potrzeby 
gdy coś je przestraszy, urazi, zawstydzi lub zaszokuje, zawsze może zwrócić się do rodziców o pomoc czy poradę.
Dobrze, gdy dzieci relacjonują rodzicom swoje wrażenia, opisują poznanych znajomych. Taka wiedza umożliwia skutecz-
niejsze zadbanie o ich bezpieczeństwo.
q Nieuczciwość  wystrzegaj się
q
N
i
e
u
c
z
c
i
w
o
ś
ć

w
y
s
t
r
z
e
g
a
j
s
i
ę
Internet to bogate z
ródło wiedzy na każdy temat, największy zbiór wszelakiej maści materiałów: programów, filmów,
utworów muzycznych, elektronicznych wersji książek, itp. Przechowywanie na komputerowym dysku niektórych z nich
jest zabronione przepisami prawnymi jest traktowane jak kradzież, za którą grożą surowe kary. Większość rzeczy, za któ-
re trzeba zapłacić (np. oprogramowanie), ma zresztą swoje darmowe odpowiedniki.
Trzeba także pamiętać o przestrzeganiu praw autorskich. Wszystkie dostępne w Sieci teksty mają swojego autora, a ten
prawo, nie pozwalające na dowolne wykorzystywanie jego prac. Tylko on może zdecydować o wyborze i formie takich
zapożyczeń i należy bezwzględnie stosować się do jego zaleceń. (Najlepiej ustalić adres e-mail autora i w ten sposób skon-
taktować się z nim, by uzyskać zgodę na wykorzystanie i  obróbkę interesującego nas materiału. Jeśli niemożliwe jest usta-
lenie namiarów autora, można poprosić o pośrednictwo administratora danej strony).
q Edukacja  ucz się i ucz rodziców
q
E
d
u
k
a
c
j
a

u
c
z
s
i
ę
i
u
c
z
r
o
d
z
i
c
ó
w
Światowa Sieć to niewyczerpane z
ródło wszelkiego rodzaju wiedzy. Dzieci i młodzież korzystający z Internetu świetnie
o tym wiedzą. Ale czy zdają sobie sprawę ze wszystkich jego możliwości? Powinny szukać w Sieci treści zgodnych z swo-
imi zainteresowaniami, na pewno odkryją coś ciekawego.
A czy ich rodzice potrafią korzystać z Sieci? Dzieci mogą im w tym pomóc, zaczynając od najprostszych spraw  założe-
nia im skrzynki e-mail i nauczenia ich jak się nią posługiwać. Przecież już niedługo ta umiejętność będzie po prostu nie-
zbędna. Pokazując im, co robią w Internecie i jakie możliwości się w nim kryją  dzieci na pewno ułatwią im życie.
q Tabela  używaj
q
T
a
b
e
l
a

u
ż
y
w
a
j
Uzależnienie od Internetu to zjawisko, którego skala rośnie proporcjonalnie wraz z rozwojem Sieci. Co można zrobić, że-
by zapobiec  wpadnięciu w nałóg ? Jak kontrolować i zracjonalizować użytkowanie tego nadzwyczaj wygodnego narzę-
dzia? Warto zastanowić się do jakich celów używamy Internetu, zrobić listę tych czynności i po ich wykonaniu starać się
nie spędzać czasu w Sieci. Internet wciąga, łatwo zapomnieć o upływającym czasie. To jeden z symptomów uzależnienia.
Jeśli stracimy kontrolę nad Internetem, on przejmie kontrolę nad nami.
Wspólnie z rodzicami dzieci powinny opracować Umowę dotyczącą korzystania z Internetu. Doświadczenie życiowe ro-
dziców połączone ze znajomością Internetu dzieci, pozwoli ustalić najlepsze zasady korzystania z Sieci, a dzięki ich prze-
strzeganiu dzieci i ich najbliżsi unikną rozmaitych zagrożeń związanych z surfowaniem po Internecie.
Więcej informacji o Internecie, zagrożeniach dla
najmłodszych i zasadach bezpieczeństwa znajdziecie
pod adresem: www. dzieckowsieci. pl
8
Program edukacyjny
Założenia ogólne, cele do realizacji.
Z
a
ł
o
ż
e
n
i
a
o
g
ó
l
n
e
,
c
e
l
e
d
o
r
e
a
l
i
z
a
c
j
i
.
Założeniem kampanii  Dziecko w Sieci jest profilaktyka, czyli działania, które mają zapobiec sytuacji, gdy dzieci używając
Internetu stają się ofiarami przestępstw. Zajęcia nie mają dotyczyć jednak wyłącznie zagrożeń związanych z Internetem.
I
n
t
e
r
n
e
t
m
o
ż
e
b
y
ć
b
e
z
p
i
e
c
z
n
y
m
m
i
e
j
s
-
Naszym celem jest również pokazanie dobrych stron Sieci. Chcemy pokazać, że Internet może być bezpiecznym miejs-
cem pracy, edukacji i rozrywki a jest to możliwe tylko dzięki znajomości zagrożeń i stosowaniu zasad bezpieczeństwa.
c
e
m
p
r
a
c
y
,
e
d
u
k
a
c
j
i
i
r
o
z
r
y
w
k
i
a
j
e
s
t
t
o
m
o
ż
l
i
w
e
t
y
l
k
o
d
z
i
ę
k
i
z
n
a
j
o
m
o
ś
c
i
z
a
g
r
o
ż
e
ń
i
s
t
o
s
o
w
a
n
i
u
z
a
s
a
d
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
.
Zapraszamy Cię do poprowadzenia zajęć z dziećmi w szkole. Będą to zajęcia trwające dwie kolejne godziny lekcyjne. Spo-
tkanie poprowadzą dwie osoby. Dla Twego i dzieci bezpieczeństwa zadbaj by na zajeciach obecny był pedagog szkolny
lub nauczyciel (dyskretna obecność, może siedzieć z boku, z tyłu)
Dlaczego właśnie Ty?
D
l
a
c
z
e
g
o
w
ł
a
ś
n
i
e
T
y
?
Bo chciałeś zrobić cos dobrego dla kogoś, zmierzyć się z nowym doświadczeniem. Młodzi ludzie potrzebują wzorów osób
niewiele starszych od nich. Życzylibyśmy sobie, aby były to dobre wzory, stąd też nasze zaproszenie skierowaliśmy wła-
śnie do Ciebie.
Wiek dzieci.
W
i
e
k
d
z
i
e
c
i
.
Uczestnicy naszych zajęć to dzieci od IV klasy szkoły podstawowej do III klasy gimnazjum. Warto wiedzieć, jakie są cha-
rakterystyczne zachowania dzieci, abyś mógł wiedzieć, jak sobie poradzić na zajęciach.
IV- VI klasa szkoły podstawowej.
I
V
-
V
I
k
l
a
s
a
s
z
k
o
ł
y
p
o
d
s
t
a
w
o
w
e
j
.
IV- VI klasa to czas, gdy rodzice przestają być najważniejsi dla dzieci, a wzorem stają się osoby w tym samym wieku albo
kilka lat starsze. Dzieci zwracają wtedy uwagę na kontakty społeczne  relacje z innymi. Ważna jest dla nich tez ich pozy-
cja w grupie. IV, V klasa to początek różnych  dziwnych zachowań:)
Czwartoklasiści mogą ciągle jeszcze mieć problem z koncentracja uwagi, mały impuls- szybko ta uwaga umyka, dlatego też
nie zrażaj się, gdy na zajęciach uczestnicy nie będą siedzieli grzecznie, wpatrzeni w ciebie i wsłuchani. Najwazniejsze, abys
przekazał im podstawowe wiadomości.
Przebywając z młodszymi będziesz miał możliwość zauważyć, że taki wiek dzieci to czas, gdy chłopcy zakładają kluby prze-
ciw dziewczynkom  czyli łączą się w grupy tej samej płci. Tak naprawdę jesteś świadkiem tego, gdy rozwój młodego czło-
wieka kształtuje się rozpoczynając ustalanie tożsamości płciowej. Młodzi ludzie są wtedy bardzo wrażliwi na punkcie wy-
glądu, pragną za wszelką cenę nie być postrzeganym jak osoba przeciwnej płci. Czasem chłopcy zrobią wszystko, aby tyl-
ko nie usiąść w ławce z dziewczynką, nie mieć ubrań choć trochę  dziewczyńskich . Dziewczynki stroją się. Wtedy tez łą-
czą się w pary  papużki nierozłączki . Kształtuje się wtedy ich tożsamość i ważne dla nich jest to, jak wypadają na tle gru-
py. Ciężko przeżywają negatywne oceny ze strony grupy klasowej, ale bardzo ważne stają się nagrody w postaci akcep-
tacji ich zachowań, uznanie grupy jest bardzo ważne. Mogą zachowywać sie w taki sposób, aby zwrócić uwagę na siebie
 czyli odwrócić uwagę od tego, o czym mówisz. Twoje polecenia, prośby o wykonanie jakiegoś ćwiczenia muszą zatem
być bardzo proste, jasne. Ważne przy prowadzeniu zajęć jest, aby dzieci mogły pracować w małych grupach, z dobranym
i akceptowanym przez siebie składem grup. Ważne jest także, aby mogły prezentować na tle klasy to, co ustaliły w gru-
pach. Jeśli każdy z nich uznaje siebie za najważniejszego, bo potrzebuje zauważenia, może mieć trudność z wysłuchiwa-
niem innych. Dlatego tez ich wypowiedzi muszą być krótkie. Wybieranie najlepszych pomysłów może być dla trudne dla
tych, których pomysły nie zostaną docenione. Bądz
na to wrażliwy. Często odnoś się do opinii grupy, chwal i zauważaj to,
co dobre, pokazując, że opinie mogą być różne.
VI klasa szkoły podstawowej.
V
I
k
l
a
s
a
s
z
k
o
ł
y
p
o
d
s
t
a
w
o
w
e
j
.
Tu pamiętaj, że im starsza klasa tym większa ich wiedza na temat Internetu, są wtedy bogatsi w kontakty nawiązywane
przez Internet. Daj im odczuć, że korzystasz z ich wiedzy, pozwól im mówić. Twoim zadaniem jest układanie ich wiedzy,
wartościowanie ich doświadczeń.
Istotne stają się dla nich przyjaz
nie. Pamiętaj także, że dzieci w tym wieku uczą się psychospołecznie, czyli wtedy, gdy ma-
ją możliwość uczestniczenia w relacjach społecznych. Ważne dla nich są relacje nawiązywane z rówieśnikami- nawet pod-
czas lekcji:) Jesli ktoś ci szczególnie przeszkadza rozmawiając, poproś, aby ci w czyms pomógł, daj mu jakies zadanie do
zrobienia, zapytaj go o zdanie.
Wiek dojrzewania jest czasem wiekiem wstydu, trudno jest występować pojedynczo, dużo bezpieczniejsze może wydać
się  ja tylko z Anią albo  my we dwóch .
Można tu wykorzystać wartość relacji przyjacielskich do ustalenia zasad bezpieczeństwa poruszania się w Internecie  np.
co ci doradzi twój przyjaciel?
9
Gimnazjum
G
i
m
n
a
z
j
u
m
Wiek dojrzewania to czas dyskutowania, negowania wartości powszechnie uznawanych za ważne, indywidualizowania
opinii na jakiś temat, przedstawiania różnicy zdania. A
atwiej uczniom pracuje się w grupach mieszanych (dziewczynki,
chłopcy). Młodzież czuje siłę w grupie, łatwiej sprzymierza się i staje przeciw dorosłym.
Charakterystyczne w tym wieku jest identyfikowanie się ze swoim wiekiem (osobami w ich wieku), ważne są zachowania
grupowe, najbardziej moda na coś. Gimnazjaliści mają tez większe możliwości intelektualne i wiedzę o Internecie, dosta-
ją kieszonkowe mają zatem większą swobodę w kupowaniu usług w kawiarenkach.
Twoja rola
T
w
o
j
a
r
o
l
a
Jesteś dla nich bardzo ważny. Dajesz im przykład  zatem nie krytykuj, nie wyśmiewaj, a szanuj ich zdanie, nawet, gdy jest
inne niż Twoje. Zadbaj o to, abyś prowadząc zajęcia pokazał dzieciom pozytywne strony Internetu. Musisz mówić rów-
nież o niebezpieczeństwach, ale  alternatywnie , tzn. nie strasz, tylko ucz, jak rozpoznawać niebezpieczeństwa, jak reago-
wać w bezpieczny sposób.
Młodsze dzieci nauczysz, jak mają reagować odruchowo, bo mają małą wiedzę na temat zagrożenia, a jeszcze mniej do-
świadczeń. Starszym pokaż, że szanujesz ich pomysły, ale pokaż rozwiązania, które są alternatywne, a zarazem mniej ry-
zykowne. Dobrze byłoby, gdyby po spotkaniu z Tobą dzieci miały wrażenie że w dużej mierze same doszły do tego cze-
go nauczyły się na zajęciach.
Niedobrze byłoby, gdybyś z siebie zrobił gwiazdę tego spotkania. Pamiętaj, że to jego uczestnicy mają być najważniejsi,
tego potrzebują, aby przyswoić wiedzę.
O
C
Z
Y
M
Możesz czasem czuć, że cię nie słuchają, szczególnie uczniowie młodszych klas, dla nas istotne jest, aby słuchali O CZYM
MÓWISZ, rozmawiali z toba na temat zajęć.
M
Ó
W
I
S
Z
Pamiętaj!
P
a
m
i
ę
t
a
j
!
q Nie oceniaj
q
q Zmieniaj ton, dostosowuj go do tego, o czym mówisz
q
q Mów wyraz
nie
q
q Nie stój w miejscu, zmień pozycje ciała intonacje zdania, gdy chcesz coś podkreślić
q
q Albo... stój w miejscu  nie podchodz
do każdego przeszkadzającego, zwróć mu uwagę ze swojego miejsca
q
q Dziękuj
q
q Zapamiętuj imiona- rozdaj karteczki, poproś o napisanie swego imienia i przyklejenie ich do ubrania (mogą wymyślać
q
sobie inne imiona, uśmiechnij się wtedy)
q Zwracaj się do uczniów po imieniu  ważne jest zapamiętywanie imion
q
q Doceniaj wypowiedzi
q
q Nie wyśmiewaj wypowiedzi
q
q Nie krzycz
q
q Nie strasz i nie groz

q
q Bądz
otwarty na pytania dotyczące tematu
q
q Zaproponuj czas po zajęciach dla tych, którzy chcą z Tobą porozmawiać
q
q Nie przesadzaj ze swobodą
q
q Nie mów slangiem, staraj się być naturalny
q
q Nie groz
 np.  bo cię wyrzucę z sali
q
q Proś o ciszę
q
q Czekaj na ciszę, nawet długo
q
q Gdy ktoś mówi za długo  pytaj innych, co oni na ten temat sądzą
q
q Gdy dostajesz krótkie odpowiedzi poproś o ich rozwinięcie   czemu tak myślisz?,  to ciekawe, opowiedz o tym więcej.
q
q Pytaj używając otwartych pytań
q
q  Rozśmieszacz  gdy ktoś z uczniów rozśmiesza innych zwróć na niego krótko uwagę, może chce ci powiedzieć coś
q

ważnego.
q Gdy ktoś przeszkadza  powiedz, że ci to przeszkadza, spytaj, o czym chciałby powiedzieć  pamiętaj, że ważne w gru-
q
pie są  wyraz
ne osoby, nawiąż z nimi kontakt; nie pytaj czemu przeszkadza!
q Zakończ- podziękuj, podsumuj
q
10
Metody, jakimi będziesz się posługiwał:
M
e
t
o
d
y
,
j
a
k
i
m
i
b
ę
d
z
i
e
s
z
s
i
ę
p
o
s
ł
u
g
i
w
a
ł
:
BURZA MÓZGÓW  ta metoda to podanie wielu propozycji w krótkim czasie, bez sztywnego myślenia, zapewnia udział
B
U
R
Z
A
M
Ó
Z
G
Ó
W
wszystkim; zapisuj, a nie oceniaj żadnego z pomysłów, zachęcaj do wymyślania nawet najdziwniejszych pomysłów; jak naj-
więcej pomysłów
PRZECZYTANIE OPOWIADANIA  gdy w scenariuszu znajdziesz krótką historię do przeczytania przeczytaj ją wyraz
nie,
P
R
Z
E
C
Z
Y
T
A
N
I
E
O
P
O
W
I
A
D
A
N
I
A
zmieniaj ton, utrzymuj kontakt wzrokowy ze słuchaczami w przerwach czytania. Lepiej żebyś to Ty czytał, uczniowie mo-
gą się wygłupiać przy czytaniu. Czytają cicho.
DYSKUSJA  pozwól na dyskusje, oni wtedy są bohaterami spotkania, nie oceniaj, ale zadbaj o kulturę dyskusji
D
Y
S
K
U
S
J
A

PRACA W MALYCH GRUPACH  grupa pracuje w swoim tempie, dobrze, żeby grupy nie były zbyt liczne, bo wtedy
P
R
A
C
A
W
M
A
L
Y
C
H
G
R
U
P
A
C
H

znajda się osoby, które nie będą pracowały.
KRZESLA W KOLE  ustawiając w ten sposób grupę nie masz ostatniej ani pierwszej ławki, wszyscy są do Ciebie zwróceni
K
R
Z
E
S
L
A
W
K
O
L
E

twarzami, trudniej stworzyć wtedy grupkę i rozmawiać na inny temat
Scenariusze zajęć
Dla klas szkoły podstawowej:
D
l
a
k
l
a
s
s
z
k
o
ł
y
p
o
d
s
t
a
w
o
w
e
j
:
zajęcia trwają 2x45 minut
Prowadzący wchodzą do klasy kilka minut przed dzwonkiem odsuwają ławki i ustawiają krzesła w kształcie koła, tak, aby
każdy uczeń miał dla siebie jedno krzesło.
1. Po dzwonku
1
.
P
o
d
z
w
o
n
k
u
Prowadzący zapraszają nauczyciela lub pedagoga do wybrania sobie miejsca w kręgu, sami także wybierają sobie miejsce.
Prowadzący przedstawiają się i witają się z nauczycielem/pedagogiem i uczestnikami zajęć.
2. Prowadzący przedstawia cel spotkania.
2
.
P
r
o
w
a
d
z
ą
c
y
p
r
z
e
d
s
t
a
w
i
a
c
e
l
s
p
o
t
k
a
n
i
a
.
Najpierw pyta:  Ludzie potrzebują tego do pracy, dzieci, młodzież do nauki  jak myślicie co to może być? Wysłuchuje
kilku propozycji. Jeśli uczestnicy nie zgadną podpowiada, że chodzi o komputer.
 Do czego może służyć komputer?  burza mózgów. Ważne tutaj, żeby dzieci powiedziały o Internecie, jeśli nie padnie
taki pomysł, trzeba je na ten pomysł naprowadzić, ostatecznie im o tym powiedzieć i dopisać do listy. Następnie informu-
jemy dzieci że zajęcia dotyczą Internetu.
3. Co to jest Internet?
3
.
C
o
t
o
j
e
s
t
I
n
t
e
r
n
e
t
?
Prowadzący pyta dzieci:
 Internet  kto wie, co to jest niech podniesie rękę? - prowadzący liczą glosy i zapisują na tablicy.
 Kto z was korzystał z Internetu niech podniesie rękę  prowadzący liczą glosy i zapisują na tablicy.
 Więc co to jest Internet?  uczestnicy próbują zdefiniować Internet. Prowadzący zwracają uwagę na poprawne
sformułowania dotyczące Internetu. Jeżeli trzeba sami mówią, czym jest Internet.
4. Co można robić za pomocą Internetu?
4
.
C
o
m
o
ż
n
a
r
o
b
i
ć
z
a
p
o
m
o
c
ą
I
n
t
e
r
n
e
t
u
?
Burza mózgów. Ważne, aby padły pomysły: szukać informacji, ściągać cos, robić zakupy, grać w gry, pisać e-maile, używać
chat-u, komunikatorów, poznawać nowych znajomych, umawiać się na spotkania.
Prowadzący spisują wszystkie propozycje, ewentualnie naprowadzają dzieci na nie wymienione zastosowania Sieci.
5. Rozmowa przez Internet.
5
.
R
o
z
m
o
w
a
p
r
z
e
z
I
n
t
e
r
n
e
t
.
Prowadzący zajęcia zwracają uwagę, że na liście z zastosowaniami Internetu znalazła się rozmowa, poznawanie znajomych
i proponują dzieciom zabawę w "Rozmowę w Internecie". Dzielą uczestników na dwie grupy (rozdzielają koło na dwa
półkola), proszą by uczestnicy odwrócili się plecami do wnętrza koła, tak, aby każdy z nich patrzył na zewnątrz koła.
11
Prowadzący rozdają każdemu po małej kartce, a następnie podają instrukcje:
 Wymyśl sobie pseudonim, tzw. nick (czyt.: nik) dzięki któremu nikt cię nie rozpozna i zapisz go w lewym górnym rogu kartki...
Przy tej okazji prowadzący zwracają dzieciom uwagę, że korzystając z Internetu (szczególnie z serwisów komunikacyjnych)
ważne jest by nie posługiwać się imieniem i nazwiskiem, tylko bezpiecznym pseudonimem (nickiem) nie zawierającym
prawdziwego imienia nazwiska itp.
Prowadzący pyta czy wszysycy już napisali- wtedy podaje nastepną instrukcję:
 Teraz niech każdy napisze obok swojego pseudonimu (nicka) jedno zdanie, w którym o coś zapyta swego przyszłego
rozmówcę np.  RUMCAJS: cześć, co robisz, jak wyglądasz?
Prowadzący zbierają kartki, rozdają je przypadkowo osobie z przeciwnej grupy (z drugiego półkola), tak, aby każdy dostał
jakąś kartkę.
Podaje kolejną instrukcję:  Teraz pod spodem dodajcie swój pseudonim (nick), który sobie wybraliście i odpowiedzcie na
pytanie.
Po zebraniu wszystkich kartek prowadzący wyjaśnia, że tak wygląda rozmowa w Internecie za pomocą komunikatora lub
czatu. Odczytuje kilka z nich.
Jeśli pojawią się wulgaryzmy- nie czytaj ich, możesz powiedzieć o tym, że nie chcesz ich czytać i zwrócić uwage na to, że w
Internecie również nie powinno się używać "brzydkich" słów. Jeśli nie każdy z uczniów napisze nick i pytanie- nie przejmuj się
tym- twoim zadaniem jest, abyś przeczytał chociaż kilka kartek.
Prowadzący pyta po przeczytaniu każdej kartki:  Jak myślicie, kim jest jeden z rozmówców np. RUMCAJS ;  klasa zgaduje.
Jeśli klasa nie zgadła, prosi, aby pokazała się osoba posługująca się odczytanym nickiem.
Komentarz o bezpieczeństwie i anonimowości w sieci. Prowadzący podkreśla, że w zasadzie nigdy nie możemy być pewni
z kim rozmawiamy w Internecie i że w związku z tym:
q zawsze trzeba zadbać, aby rozmawiając z kimś nie podawać żadnych danych o sobie: nr telefonu, adresu zamieszkania,
q
nazwy szkoły itp
q trzeba wybierać taki nick, który zapewnia anonimowość
q
6. "Człowiek z Sieci"
6
.
"
C
z
ł
o
w
i
e
k
z
S
i
e
c
i
"
Zaproponuj, aby dzieci swoim długopisem lub ołówkiem narysowały portret "Człowieka z Sieci". Wybierz jeden lub
kolejno kilka charakterystycznych rysunków. Omówcie, jaki jest ten narysowany człowiek- niech uczestnicy podają ci
przymiotniki z nim się kojarzące, możesz wypisać je na tablicy. Zwróć uwagę na pozytywne i negatywne cechy, określenia.
Zatrzymuj sie na dłużej przy cechach niebezpiecznych /oszustwo, złe zamiary/. W podsumowaniu zaznacz, że w
Internecie faktycznie spotkać możemy różne osoby - i dobre i z
łe - natomiast ważne jest żeby mieć tego świadomość i
stosować zasadę ograniczonego zaufania.
7. Historyjka
7
.
H
i
s
t
o
r
y
j
k
a
Klasa dzieli się na 5-osobowe grupy.
Prowadzący odczytuje krótką historię o Pawle:
"Paweł bardzo chciał mieć wreszcie w domu komputer z Internetem. Dosyć często tata sprawdzał mu w pracy jakieś
trudne słowa w Internecie albo Paweł chodził do kolegi z domu obok, aby wydrukować cos, o czym pani mówiła na lekcji
geografii. Bardzo podobało mu się korzystanie z Internetu, odkąd kilka osób z jego klasy pisało do siebie rozmawiając w
ten sposób w tajemnicy przed innymi o różnych rzeczach. Wreszcie mógł dołączyć do tej grupy! Już od miesiąca "serfował"
po sieci, pisał do kolegów. Wczoraj za pomocą komunikatora (można podać przykład komuniaktora, np. Gadu-Gadu,
Tlen) napisał do niego ktoś, kogo on nie znal. Przeczytał treść: Cześć, mam na imię Adam, mam 12 lat, interesuje się
komputerem, chętnie bym się z Tobą zobaczył?"
W grupach dzieci wymyślają krótko, co powinien zrobić Paweł. Co powinien odpisać i co dalej? Czy powinien się spotkać
z Adamem? itp
Kolejno grupy przedstawiają wyniki pomysłów, prowadzący zapisują je na tablicy. Prowadzący komentują zaproponowane
rozwiązania. Pozytywnie odnoszą się do bezpiecznych propozycji dotyczących reakcji Pawła, w których dzieci proponują
np. żeby Paweł odmówił spotkania, poradził się rodziców. Prowadzący krytycznie odnoszą się do propozycji
niebezpiecznych, np. przyjęcia propozycji spotkania.
W podsumowaniu prowadzący informują dzieci, że spotkania z obcymi "poznanymi" w Sieci są niebezpieczne i że jeżeli
do takiego spotkania miałoby kiedyś dojść to tylko za zgodą i w obecności rodziców.
12
8. Plan bezpieczeństwa
8
.
P
l
a
n
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
W tych samych grupach układają plan bezpieczeństwa w Internecie. Prosimy je, żeby ustaliły i zanotowały w punktach jak
należy się zachowywać, żeby być bezpiecznym w intenecie.
Następnie prowadzący prosi wybrane grupy o podanie wymyślonych zasad bezpieczeństwa, drugi z prowadzących
zapisuje dobre pomysły na tablicy. Inne grupy pyta czy mają coś do dodania. Prowadzący powinien uzupełnić listę o
brakujące zasady. Ważne, żeby na tablicy pojawiły się takie zasady jak:
q posługuj się nickiem, który nie zawiera informacji o tobie
q
q nie podawaj swego nazwiska, adresu, nr telefonu
q
q nie spotykaj się z obcymi
q
q nie przesyłaj obcym swojego zdjęcia
q
q jak coś cię niepokoi powiadom o tym rodziców
q
q jeśli idziesz na spotkanie zawsze idz
w towarzystwie rodziców.
q
9. Konkurs na plakat o tematyce bezpieczeństwa w Internecie.
9
.
K
o
n
k
u
r
s
n
a
p
l
a
k
a
t
o
t
e
m
a
t
y
c
e
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
w
I
n
t
e
r
n
e
c
i
e
.
Zaproponuj wychwawcy/pedagogowi przeprowadzenie konkursu na plakat o tematyce "Bezpieczeństwo dzieci i
Internecie". Plakaty mogą odnosić się do najważniejszych zasad bezpieczeństwa. Dzieci mogą je przygotować w domu lub
szkole.
Poproś wychowowcę/pedagoga o przesłanie podpisanych prac /nr szkoły, klasa, imię nazwisko, wiek/ do Fundacji Dzieci
Niczyje w jednej kopercie z dopiskiem "Dziecko w Sieci - konkurs" pod adres:
Fundacja Dzieci Niczyje, 03-926 Warszawa, ul. Walecznych 59
F
u
n
d
a
c
j
a
D
z
i
e
c
i
N
i
c
z
y
j
e
,
0
3
-
9
2
6
W
a
r
s
z
a
w
a
,
u
l
.
W
a
l
e
c
z
n
y
c
h
5
9
Prace wezmą udział w konkursie. Co najmniej jedna z nadesłanych prac zostanie opublikowana na stronie
www.dzieckowsieci.pl. Ze wszystkich prac nadesłanych na konkurs zostanie wybranych 12. Będą one wydane w postaci
materiałów edukacyjnych /plakaty, kalendarze/ a ich autorzy otrzymają nagrody. /więcej informacji o konkursie na stronie
www.dzieckowsieci.pl/
10. Ankiety
1
0
.
A
n
k
i
e
t
y
Rozdaj ankiety ewaluacyjne. Poinformuj dzieci, że ankieta jest anonimowa i poproś by wypełniały ją indywidualnie. Po kilku
minutach zbierz wypełnione ankiety
Dla klas gimnazjalnych:
D
l
a
k
l
a
s
g
i
m
n
a
z
j
a
l
n
y
c
h
:
zajęcia trwają 2x45 minut
Prowadzący wchodzą do klasy kilka minut przed dzwonkiem odsuwają ławki i ustawiają krzesła w kształcie koła, tak, aby
każdy uczeń miał dla siebie jedno krzesło.
1. Po dzwonku
1
.
P
o
d
z
w
o
n
k
u
Prowadzący zapraszają nauczyciela lub pedagoga do wybrania sobie miejsca w kręgu, sami także wybierają sobie miejsce.
Prowadzący przedstawiają się i witają się z nauczycielem/pedagogiem i uczestnikami zajęć.
2. Prowadzący przedstawia cel spotkania.
2
.
P
r
o
w
a
d
z
ą
c
y
p
r
z
e
d
s
t
a
w
i
a
c
e
l
s
p
o
t
k
a
n
i
a
.
Najpierw pyta:  Ludzie potrzebują tego do pracy, dzieci, młodzież do nauki  jak myślicie co to może być? Wysłuchuje
k
o
m
p
u
t
e
r
kilku propozycji. Jeśli uczestnicy nie zgadną podpowiada, że chodzi o komputer.
"Do czego może służyć komputer?" - burza mózgów. Ważne tutaj, żeby dzieci powiedziały o Internecie, jeśli nie padnie
taki pomysł, trzeba je na ten pomysł naprowadzić, ostatecznie im o tym powiedzieć i dopisać do listy. Następnie
I
n
t
e
r
n
e
t
u
informujemy dzieci że zajęcia dotyczą Internetu.
3. Co to jest Internet?
3
.
C
o
t
o
j
e
s
t
I
n
t
e
r
n
e
t
?
Prowadzący pyta dzieci:
"Internet - kto wie, co to jest niech podniesie rękę?"- prowadzący liczą glosy i zapisują na tablicy.
"Kto z was korzystał z Internetu niech podniesie rękę" - prowadzący liczą glosy i zapisują na tablicy.
"Więc co to jest Internet?" - uczestnicy próbują zdefiniować Internet. Prowadzący zwracają uwagę na poprawne
sformułowania dotyczące Internetu. Jeżeli trzeba sami mówią czym jest Internet.
13
4. Co można robić za pomocą Internetu?
4
.
C
o
m
o
ż
n
a
r
o
b
i
ć
z
a
p
o
m
o
c
ą
I
n
t
e
r
n
e
t
u
?
Burza mózgów. Ważne, aby padły pomysły: szukać informacji, ściągać cos, robić zakupy, grać w gry, pisać e-maile, używać
chat-u, komunikatorów, poznawać nowych znajomych, umawiać się na spotkania.
Prowadzący spisują wszystkie propozycje, ewentualnie naprowadzają dzieci na nie wymienione zastosowania Sieci. Przy
okazji pytają się o doświadczenia dzieci w korzystaniu z sieci. Pytają np. jakie strony dzieci odwiedzają, na jakich serwisach
graja w gry on line, z jakich komunikatorów i czatów korzystają, czy prowadzą pamiętniki internetowe /tzw. Blogi/ itp
5. List.
5
.
L
i
s
t
.
Prowadzący prosi klasę o podzielenie się na 4 grupy. Prowadzący rozdaje w kopertach każdej grupie daje wcześniej
przygotowane karteczki z fragmentami tekstu. Zadaniem grup jest ułożenie i zapisanie w formie listu, historii danego
bohatera z wykorzystaniem tekstów z koperty.
KOPERTA I z napisem "Ewa - 13 lat", zawiera fragmenty:
K
O
P
E
R
T
A
I
" ...poznałam go na czacie..."
"...na początku był bardzo miły, miał takie same zainteresowania jak ja, rozumiał mnie jak nikt inny..."
"...gdy zaczął mi grozić wierzyłam ze tak się stanie..."
"...wstydziłem się o tym powiedzieć, obiecałem, ze nigdy nie zawiodę jego zaufania..."
"...to się jakoś samo stało..."
"...bałam się bo wiedziałam ze to ja zgodziłam się z nim spotkać- rodzice byliby wściekli gdyby znali prawdę..."
KOPERTA II - Wojtek ma 15 lat.
K
O
P
E
R
T
A
I
I
"...poznaliśmy się w Internecie ..."
"...prosił żebym mu opowiedział o sobie..."
"...pytał czy mieszkam z mamą i z tatą..."
"...opowiadał mi, ze przyjaz
ni się z wieloma osobami w moim wieku..."
"...poprosił mnie o przesłanie zdjęcia ..."
"...zaproponował spotkanie ..."
Wszystkie lub wybrane grupy przedstawiają historie ułożone w formie listu. Prowadzący po przytoczeniu każdej historii
zwracają uwagę na niebezpieczne zachowania jej bohatera, jak:
q umawianie się z nieznajomymi
q
q podawanie prywatnych danych /adres, numer telefonu/
q
q przesyłanie zdjęć obcym
q
6. Plan bezpieczeństwa
6
.
P
l
a
n
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
W tych samych grupach układają plan bezpieczeństwa w Internecie. Prowadzący zajęcia proszą je, żeby na podstawie
przytoczonych historyjek i własnych doświadczeń i pomysłów ustaliły i zanotowały w punktach jak należy się zachowywać,
żeby być bezpiecznym w Intenecie.
Następnie prowadzący prosi wybrane grupy o podanie zanotowanych zasad bezpieczeństwa, drugi z prowadzących
zapisuje dobre pomysły na tablicy. Inne grupy pyta czy mają coś do dodania. Prowadzący powinien uzupełnić listę o
brakujące zasady. Ważne, żeby na tablicy pojawiły się takie zasady jak:
q posługuj się nickiem, który nie zawiera informacji o tobie
q
q nie podawaj swego nazwiska, adresu, nr telefonu
q
q nie spotykaj się z obcymi
q
q nie przesyłaj obcym swojego zdjęcia
q
q jak coś cię niepokoi, powiadom o tym rodziców
q
q na pierwsze spotkanie zawsze idz
w towarzystwie rodziców lub innej zaufanej osoby
q
7. Konkurs na plakat o tematyce bezpieczeństwa w Internecie.
7
.
K
o
n
k
u
r
s
n
a
p
l
a
k
a
t
o
t
e
m
a
t
y
c
e
b
e
z
p
i
e
c
z
e
ń
s
t
w
a
w
I
n
t
e
r
n
e
c
i
e
.
Zaproponuj wychwawcy/pedagogowi przeprowadzenie konkursu na komiks o tematyce "Bezpieczeństwo dzieci i Internecie".
Plakaty mogą odnosić się do najważniejszych zasad bezpieczeństwa. Dzieci mogą je przygotować w domu lub szkole.
Poproś wychowowcę/pedagoga o przesłanie podpisanych prac /nr szkoły, klasa, imię nazwisko, wiek/ do Fundacji Dzieci
Niczyje w jednej kopercie z dopiskiem "Dziecko w Sieci - konkurs" pod adres:
Fundacja Dzieci Niczyje, 03-926 Warszawa, ul. Walecznych 59
F
u
n
d
a
c
j
a
D
z
i
e
c
i
N
i
c
z
y
j
e
,
0
3
-
9
2
6
W
a
r
s
z
a
w
a
,
u
l
.
W
a
l
e
c
z
n
y
c
h
5
9
Prace wezmą udział w konkursie. Co najmniej jedna z nadesłanych prac zostanie opublikowana na stronie
www.dzieckowsieci.pl. Ze wszystkich prac nadesłanych na konkurs zostanie wybranych 10. Ich autorzy otrzymają
nagrody. Część z prac zostanie wydana w postaci materiałów edukacyjnych. /więcej informacji o konkursie na stronie
www.dzieckowsieci.pl/
14
8. Ankiety
8
.
A
n
k
i
e
t
y
Rozdaj ankiety ewaluacyjne. Poinformuj dzieci, że ankieta jest anonimowa i poproś by wypełniały ją indywidualnie. Po kilku
minutach zbierz wypełnione ankiety
Materiały do realizacji zajęć dla gimnazjów:
M
a
t
e
r
i
a
ł
y
d
o
r
e
a
l
i
z
a
c
j
i
z
a
j
ę
ć
d
l
a
g
i
m
n
a
z
j
ó
w
:
Poniżej przygotowaliśmy dla Was materiały do realizacji zajęć dla gimnazjalistów. Zróbcie kserokopie tej strony, wytnijcie
zamieszczone na niej teksty i włóżcie do kopert z naklejoną informacją  Ewa  13 lat lub  Wojtek  15 lat (zgodnie ze
scenariuszem zajęć dla gimnazjalistów, punkt 5  list )
KOPERTA I
K
O
P
E
R
T
A
I
Ewa  13 lat
 ...poznałam go na czacie...

.
.
.
p
o
z
n
a
ł
a
m
g
o
n
a
c
z
a
c
i
e
.
.
.

 ...na początku był bardzo miły,

.
.
.
n
a
p
o
c
z
ą
t
k
u
b
y
ł
b
a
r
d
z
o
m
i
ł
y
,
miał takie same zainteresowania jak ja, rozumiał mnie jak nikt inny...
m
i
a
ł
t
a
k
i
e
s
a
m
e
z
a
i
n
t
e
r
e
s
o
w
a
n
i
a
j
a
k
j
a
,
r
o
z
u
m
i
a
ł
m
n
i
e
j
a
k
n
i
k
t
i
n
n
y
.
.
.

 ...gdy zaczął mi grozić wierzyłam ze tak się stanie...

.
.
.
g
d
y
z
a
c
z
ą
ł
m
i
g
r
o
z
i
ć
w
i
e
r
z
y
ł
a
m
z
e
t
a
k
s
i
ę
s
t
a
n
i
e
.
.
.

 ...wstydziłam się o tym powiedzieć, obiecałam, ze nigdy nie zawiodę jego zaufania...

.
.
.
w
s
t
y
d
z
i
ł
a
m
s
i
ę
o
t
y
m
p
o
w
i
e
d
z
i
e
ć
,
o
b
i
e
c
a
ł
a
m
,
z
e
n
i
g
d
y
n
i
e
z
a
w
i
o
d
ę
j
e
g
o
z
a
u
f
a
n
i
a
.
.
.

 ...to się jakoś samo stało...

.
.
.
t
o
s
i
ę
j
a
k
o
ś
s
a
m
o
s
t
a
ł
o
.
.
.

 ...bałam się bo wiedziałam ze to ja zgodziłam się z nim spotkać

.
.
.
b
a
ł
a
m
s
i
ę
b
o
w
i
e
d
z
i
a
ł
a
m
z
e
t
o
j
a
z
g
o
d
z
i
ł
a
m
s
i
ę
z
n
i
m
s
p
o
t
k
a
ć
- rodzice byliby wściekli gdyby znali prawdę...
-
r
o
d
z
i
c
e
b
y
l
i
b
y
w
ś
c
i
e
k
l
i
g
d
y
b
y
z
n
a
l
i
p
r
a
w
d
ę
.
.
.

KOPERTA II
K
O
P
E
R
T
A
I
I
Wojtek - 15 lat.
 ...poznaliśmy się w Internecie...

.
.
.
p
o
z
n
a
l
i
ś
m
y
s
i
ę
w
I
n
t
e
r
n
e
c
i
e
.
.
.

 ...prosił żebym mu opowiedział o sobie...

.
.
.
p
r
o
s
i
ł
ż
e
b
y
m
m
u
o
p
o
w
i
e
d
z
i
a
ł
o
s
o
b
i
e
.
.
.

 ...pytał czy mieszkam z mamą i z tatą...

.
.
.
p
y
t
a
ł
c
z
y
m
i
e
s
z
k
a
m
z
m
a
m
ą
i
z
t
a
t
ą
.
.
.

 ...opowiadał mi, ze przyjaz
ni się z wieloma osobami w moim wieku

.
.
.
o
p
o
w
i
a
d
a
ł
m
i
,
z
e
p
r
z
y
j
a
z

n
i
s
i
ę
z
w
i
e
l
o
m
a
o
s
o
b
a
m
i
w
m
o
i
m
w
i
e
k
u

 ...poprosił mnie o przesłanie zdjęcia...

.
.
.
p
o
p
r
o
s
i
ł
m
n
i
e
o
p
r
z
e
s
ł
a
n
i
e
z
d
j
ę
c
i
a
.
.
.

 ...zaproponował spotkanie...

.
.
.
z
a
p
r
o
p
o
n
o
w
a
ł
s
p
o
t
k
a
n
i
e
.
.
.

15
Realizacja zajęć /dla wolontariuszy Szkoła z klasą/
R
e
a
l
i
z
a
c
j
a
z
a
j
ę
ć
Jeśli otrzymałeś niniejsze materiały to zapewne, razem z opiekunem, wychowawcą z Twojej szkoły znalazłeś już szkołę,
w której chcesz realizować program. Jeżeli jesteś studentem prawdopodobnie sam znalazłeś szkołę lub szkoła znalazła
Ciebie. Możesz realizować zajęcia w jednej lub kilku klasach. Im więcej tym lepiej!!!
Dyrektor szkoły, w której mają być przeprowadzone zajęcia zapewne wyraził już na to zgodę.
Pamiętaj, że zajęcia z uczniami realizują zawsze dwie osoby, w klasie jest także nauczyciel lub pedagog szkolny (dyskretna
obecność, może siedzieć z boku, z tyłu)
Co powinieneś zrobić?
C
o
p
o
w
i
n
i
e
n
e
ś
z
r
o
b
i
ć
?
1. umów się na dokładny termin realizacji zajęć w szkole, zapisz nazwiska osób z którymi rozmawiałeś, nr telefonu
2. potwierdz
termin  zadzwoń kilka dni przed, spytaj czy nic się nie zmieniło
Radzimy Wam przećwiczenie zajęć wśród kolegów, w swojej lub innej klasie, na uczelni... Wbrew pozorom program może
również Waszym rówieśnikom uzmysłowić zagrożenia związane z siecią a Wam pomoże to w lepszym poprowadzeniu zajęć dla
grupy docelowej.
Realizacja:
R
e
a
l
i
z
a
c
j
a
:
3. przyjdz
kilka minut wcześniej

o
p
i
n
i
a
o
d
4. na początku spotkania przekaz pedagogowi, nauczycielowi, który będzie w klasie kopertę z napisem  opinia od
pedagoga  opinia, o którą prosimy jest nam potrzebna do stałego ulepszania jakości takich zajęć (nauczyciel, pedagog
p
e
d
a
g
o
g
a

wysyła ją do organizatorów)
5. przeprowadz
zajęcia zgodnie ze scenariuszem

a
n
k
i
e
t
e
w
a
l
u
a
c
y
j
n
y
c
h

6. przed końcem zajęć poproś dzieci o wypełnienie  ankiet ewaluacyjnych
7. na koniec rozdaj dzieciom materiały edukacyjne /linijki/zakładki, naklejki które otrzymałeś w przesyłce od organizatorów
8. po zakończeniu zajęć - wypełnij sprawozdanie
s
p
r
a
w
o
z
d
a
n
i
e
9. wszystkie ankiety oraz sprawozdanie włóż do koperty, którą ci załączyliśmy i wyślij do nas; koniecznie napisz na
kopercie nazwę i nr szkoły oraz klasę, np. SP NR 224 Olsztyn, klasa V.
Kontakt i informacje
K
o
n
t
a
k
t
i
i
n
f
o
r
m
a
c
j
e
Informacje dotyczące kampanii edukacyjnej "Dziecko w Sieci" realizowanej w ramach akcji "Szkoła z klasą" publikowane są:
- na stronach internetowych: www.gazeta.pl/klasa, www.gazeta.pl/studencizklaza, www.dzieckowsieci.pl oraz w "Gazecie
Wyborczej"
Kontakt:
K
o
n
t
a
k
t
:
Sekretariat programu Studenci z klasą
S
e
k
r
e
t
a
r
i
a
t
p
r
o
g
r
a
m
u
S
t
u
d
e
n
c
i
z
k
l
a
s
ą
bezpłatna infolinia 0-800-444-131
e-mail: studencizklasa@agora. pl
lub
Fundacja Dzieci Niczyje /Anna Ossowska/
F
u
n
d
a
c
j
a
D
z
i
e
c
i
N
i
c
z
y
j
e
ul Walecznych 59, 03-926 Warszawa
tel. [phone]
edukacja@dzieckowsieci. pl
www. dzieckowsieci. pl
16
Organizatorzy kampanii edukacyjnej  Dziecko w Sieci
Fundacja Dzieci Niczyje
F
u
n
d
a
c
j
a
D
z
i
e
c
i
N
i
c
z
y
j
e
Fundacja Dzieci Niczyje założona została w 1991. Jest organizacją pozarządową o charakterze non-profit zajmującą się
szeroko rozumianą pomocą dzieciom krzywdzonym, ich rodzinom i opiekunom.
Działalność Fundacji Dzieci Niczyje adresowana jest do dzieci krzywdzonych fizycznie, psychicznie, wykorzystywanych
seksualnie oraz zaniedbywanych, do ich rodziców i opiekunów, jak również do osób stykających się w pracy zawodowej
z przypadkami krzywdzenia dzieci.
Swoją działalność Fundacja prowadzi poprzez udzielanie doraz
nej i długofalowej pomocy ofiarom krzywdzenia oraz ich
opiekunom. Fundacja Dzieci Niczyje prowadzi również doradztwo psychologiczne, pedagogiczne i prawne dla osób
pracujących z dziećmi krzywdzonymi, organizuje specjalistyczne szkolenia z zakresu problematyki dziecka krzywdzonego
dla różnych grup profesjonalnych, jak również organizuje kampanie społeczne dotyczące różnych aspektów krzywdzenia
dzieci. Od kilku lat Fundacja zajmuje się również problematyką pedofilii i pornografii dziecięcej w Internecie.
Więcej informacji o Fundacji Dzieci Niczyje: www.fdn.pl
Centrum Edukacji Obywatelskiej ( Szkoła z klasą )
C
e
n
t
r
u
m
E
d
u
k
a
c
j
i
O
b
y
w
a
t
e
l
s
k
i
e
j
(

S
z
k
o
ł
a
z
k
l
a
s
ą

)
Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej (CEO) jest pozarządową instytucją oświatową, działającą od 1994 r.
Upowszechnia wiedzę, umiejętności i postawy obywatelskie. Promuje zasady dobrej szkoły. Opracowuje nowatorskie
programy edukacji obywatelskiej, prawnej, historycznej i ekonomicznej; szkoli nauczycieli i samorządy terytorialne; zachęca
młodych ludzi do obywatelskiego działania.
Od maja 2002 roku razem z Gazetą Wyborczą prowadzi akcję edukacyjną  Szkoła z klasą . W pierwszym roku akcji
(2002/2003) około 4500 szkół podstawowych i gimnazjów uczestniczyło w programie, w drugiej edycji (2003/2004)
włączyły się także szkoły ponadgimnazjalne  około 1500. Honorowy patronat nad akcją objął prezydent RP Aleksander
Kwaśniewski. Najważniejsze założenia programu to sześć głównych zasad dobrej, mądrej, przyjaznej uczniom,
nauczycielom i rodzicom szkoły:
1. Szkoła dobrze uczy każdego,
2. Szkoła ocenia sprawiedliwie,
3. Szkoła uczy myśleć i rozumieć świat,
4. Szkoła rozwija społecznie, uczy wrażliwości,
5. Szkoła pomaga uwierzyć w siebie, tworzy dobry klimat,
6. Szkoła przygotowuje do przyszłości.
 Szkoła z klasą jest prawdopodobnie pierwszą na świecie tak masową akcją, która przebiega z wykorzystaniem internetu.
Oprócz  Szkoły z klasą CEO prowadzi inne działania edukacyjne. Do najważniejszych należą: * KOSS  wiedza
o społeczeństwie dla gimnazjum, wyróżniony przez Ministra Edukacji Narodowej; * Edukacja prawna i obywatelska
w szkołach średnich  programy i podręczniki; * Szkoła ucząca się  wspiera szkoły, które chcą podnieść jakość swojej pracy;
* Z ekonomią na ty  przedsiębiorczość w szkołach ponadgimnazjalnych;
* Młodzi przeciw korupcji  przygotowuje nauczycieli do prowadzenia zajęć na temat korupcji i zagrożeń, jakie ona niesie;
* Młodzi obywatele działają  uczy młodych ludzi, jak skutecznie działać; * Ślady przeszłości  uczniowie poszukują
zaniedbanych śladów przeszłości i otaczają opieką.
Więcej o Centrum Edukacji Obywatelskiej: www.ceo.org.pl, www.gazeta.pl/klasa.
17