KOSZTY

KOSZTY

Koszt jest to ilość

środków finansowych

użyta do

zakupu niezbędnych czynników produkcji.
Rozliczanie kosztów służyć ma właściwej ocenie
rentowności przedsięwzięć, staranna ocena kosztów
pomaga w podjęciu decyzji które mają prowadzić do
uzyskania korzystnego wyniku finansowego.
Niewłaściwa ocena kosztów prowadzi do błędnych
decyzji finansowych i jednocześnie naraża nasze
przedsięwzięcie na straty finansowe.

Koszt jest pieniężnym wyrażeniem poniesionych

nakładów.

W ekonomii wyróżnia się dwie podstawowe formy

W ekonomii wyróżnia się dwie podstawowe formy

W ekonomii wyróżnia się dwie podstawowe formy

W ekonomii wyróżnia się dwie podstawowe formy
kosztów:

kosztów:

kosztów:

kosztów:

koszty księgowe

koszty księgowe

koszty księgowe

koszty księgowe

(ang.

accounting costs

lub

explicit

costs

albo

historical costs

)

mające postać zawężoną do

wydatków udokumentowanych fakturami i innymi dokumentami,

koszty ekonomiczne

koszty ekonomiczne

koszty ekonomiczne

koszty ekonomiczne

(

ang.

economic costs

lub

total

costs

albo

full costs

) składające się z kosztów jawnych

(księgowych -

explicit

), amortyzacji i kosztów

ukrytych (

implicit costs

) obejmujących koszty

alternatywne lub koszty utraconych możliwości
(

opportunity costs

lub

alternative costs

) oraz nakłady

pracy własnej wytwórcy.

To wartość wszystkich zasobów (czynników)
użytych do produkcji.

Wartość tę wyznacza koszt najlepszego,
alternatywnego zastosowania zasobów.
Koszty ekonomiczne to wszystkie koszty

Koszty ekonomiczne to wszystkie koszty

Koszty ekonomiczne to wszystkie koszty

Koszty ekonomiczne to wszystkie koszty
explicite i implicite, łącznie z zyskiem

explicite i implicite, łącznie z zyskiem

explicite i implicite, łącznie z zyskiem

explicite i implicite, łącznie z zyskiem
niezbędnym do

niezbędnym do

niezbędnym do

niezbędnym do

zatrzymania zasobów

zatrzymania zasobów

zatrzymania zasobów

zatrzymania zasobów

w

w

w

w

danej działalności gospodarczej

danej działalności gospodarczej

danej działalności gospodarczej

danej działalności gospodarczej.

TFC

Q

Koszty stałe obejmują te
wszystkie wydatki, które
związane są z funkcjonowaniem
przedsiębiorstwa i nie zależą od
wielkości wytwarzanej produkcji.
Są to głównie koszty zużycia
kapitału trwałego (amortyzacja),
opłaty dzierżawę terenu, koszty
funkcjonowania administracji,
koszty ogrzewania, oświetlenia,
odsetki od kredytów itp. Nawet
gdy przedsiębiorstwo nie
produkuje, np. z powodu strajku
pracowników, musi ponosić
wymienione koszty.

Q1

Q2

Q3

0

TFC

AFC

Q1

Q2

Q3

A

B

C

6

3

A

B

C

Zależność między (TFC) KSC i KZP (TVC)

Koszt stały przeciętny (AFC) =

KSP

Q

Q

TFC

Rośnie w miarę zwiększania produkcji. Początkowo koszt ten

rośnie wolniej ,następnie, zaś po przekroczeniu pewnego

poziomu produkcji wzrasta szybciej

TVC

Q

Koszt zmienny całkowity (TVC)

AVC

Q

Koszt zmienny przeciętny

TVC

A

B

C

B

A

C

AVC

Q1

Q2 Q3

4,9

5,3

Zależność między KZC (TVC)
i KZP (AVC)

TC

Q

Koszt całkowity TC

KOSZTY

Q

TVC

TC

ATC

AVC

Q1 Q2

AC

6

Zależności między KC,KZC i KCP, KZP

(TC, TVC, ATC, AVC)

ATC

Q

Koszt całkowity przeciętny (ATC)

Koszt marginalny (MC) MC=

Q

TVC

Q

TC

∆

∆

=

∆

∆

Najważniejsze relacje między kosztami

:

-KM(MC) zrównuje się z KZP (AVC) i KCP (ATS)
(wówczas, kiedy te ostatnie osiągają punkt minimum
-jeżeli KM (MC) jest mniejszy od KZP (AVC) i KCP (ATC)
wtedy te ostatnie zmniejszają się.
-jeżeli KM (MC) jest większy od KZP (AVC) i KCP (ATC)

wtedy te ostatnie rosną

-KM (MC) i KSP (AFC) nie są powiązane

ATC=AFC+AVC
AFC zmniejsza się wraz ze wzrostem produkcji,

AVC początkowo zmniejsza się a później rośnie.

Dlatego zawsze, kiedy spadek AFC jest większy od wzrostu AVC,
ATC będzie malał.
-z powyższych relacji wynika, że AVC osiąga minimum szybciej
aniżeli ATC.

MC

ATC

AVC

AFC

KOSZTY

Q

Jest różnicą między całkowitymi
przychodami ze sprzedaży produktów lub
usług i kosztami explicite (rachunkowymi).

Zysk rachunkowy=

Przychody całkowite-koszty explicite

Zysk rachunkowy

Jest różnicą między całkowitymi
przychodami a wszystkimi kosztami
(explicite i implicite) lub różnicą między
przychodami i kosztami alternatywnymi
wszystkich nakładów.

Zysk ekonomiczny = przychody całkowite-

(koszty explicite + koszty implicite)

Jeżeli zastosowanie nowej technologii pozwala osiągnąć większą niż
poprzednio produkcję z danej wielkości nakładu zasobów, wówczas
funkcja produkcji przesuwa się w górę.

Produkcja
całkowita

Nakład czynnika

PC1

PC2

Funkcja
produkcji
przesuwa
się w górę

Oznacza to, że koszty wytworzenia jednostki produktu także
zmiana kosztów z racji wzrostu (spadku) produkcji o daną
jednostkę są mniejsze dla każdej wielkości nakładu czynnika.

Produkcja

Koszty

MC1

ATC1

ATCP2

MC2

Krzywe kosztów przesuwają się w dół

Każda z krzywych kosztu przeciętnego w krótkim okresie czasu
(ATC1, ATC2... ATCn) odpowiadające teoretycznie nieskończonej
ilości przedsiębiorstw jest styczna do krzywej kosztu przeciętnego w
długim okresie czasu

Zwiększanie produkcji na drodze powiększania rozmiarów
przedsiębiorstwa posiada sens ekonomiczny tylko do momentu
zrównania się minimum kosztu długookresowego.Dalsze
powiększanie wielkości przedsiębiorstwa jest nieekonomiczne.

Traktując koszt stały w długim okresie czasu jako zmienną ciągłą

otrzymujemy nieskończenie wiele możliwych

wielkości zakładów

.

W rezultacie każda krótkookresowa krzywa kosztów staje się
punktem na krzywej kosztów całkowitych w długim okresie czasu,
która także przybiera charakter linii ciągłej

Każda z krzywych kosztu przeciętnego w krótkim okresie czasu
(KCP1,KCP2...KCPn) odpowiadające teoretycznie nieskończonej
ilości przedsiębiorstw jest styczna do krzywej kosztu przeciętnego w
długim okresie czasu

Zwiększanie produkcji na drodze powiększania rozmiarów
przedsiębiorstwa posiada sens ekonomiczny tylko do momentu
zrównania się minimum kosztu długookresowego.Dalsze
powiększanie wielkości przedsiębiorstwa jest nieekonomiczne.

Jeśli w nierówna się minimum KCP wówczas koszty całkowite
przeciętne rosną.

Rosnące

efekty skal

Malejące
efekty skali

LATC

Krótkookresowe krzywe KM (MC) przecinają zawsze krzywą
długookresową KM (LMC) przy takich

rozmiarach produkcji, dla

których
krótkookresowe krzywe KCP (ATC) są styczne z długookresową
krzywą KCP (LATC).

Na lewo od punktu minimum jakakolwiek krótkookresowa krzywa KM,
znajduje się poniżej długookresowej krzywej KM,na prawo od tego punktu
krótkookresowa KM znajduje się powyżej krzywej KM w długim okresie
czasu .

ATC1

LMC

ATC3

MC

ATC2

Q1

Q2

Q3

LATC

W punkcie minimum LATC następuje zrównanie się wszystkich
krótko i długookresowych kosztów przeciętnych i marginalnych.

Ponadto, zależności między kosztem przeciętnym i marginalnym

odnoszące się do krótkiego okresu czasu są także charakterystyczne
dla kosztów w długim okresie czasu:

-Jeżeli KCP (ATC) spada, wówczas KM(MC) < KCP(ATC)
-KM (MC) = KCP (ATC) wówczas, gdy KCP (ATC) osiąga minimum
-jeżeli KCP (ATC) rośnie, wtedy KM (MC) > KCP (ATC)