Inteligencja. Osobowość twórcy.

Stern .
Jeżeli wiek umysłowy podzielimy przez wiek życia i pomnożymy przez 100 to będziemy
mieli wskaźnik który pozwoli nam porównać ze względu na poziomy wiek.
II – iloraz inteligencji :
Wiek umysłowy / wiek życia x 100 = II
Wechsler znormalizował wynik II ponieważ okazało się że w populacji amerykańskiej średni
II = 100. Wechsler przyjął pewne odchylenie standardowe jako wskaźnik zmienności
wyników i w ten sposób uzyskał pewien rozkład mówiący jaki procent ludzi w populacji
uzyskuje dany wynik.
Podstawy inteligencji.
W czasach gdy Binet zapoczątkował badania nad inteligencją, Spaerman samą naturę
inteligencji. Zauważył on że jeśli badamy pewną populację różnymi testami badającymi
funkcję intelektualną wyniki tych testów korelują między sobą. Te zmienne psychologiczne
korelują ze sobą czyli mają wspólną wariancję (jest to miara rozpiętości wyników,
powierzchniowa ). Spaerman wprowadził metodę analizy czynnikowej która próbuje
zredukować liczbę zmiennych do tych bardziej podstawowych. Stwierdził że wyniki
uzyskiwane w testach intelektualnych zależą od pewnego wspólnego czynnika, czynnika G.
Wyniki zależą też od S- wariancji specyficznej która nie zależy od wspólnej G. Na czynnik G
wpływają dwie funkcje które Spaerman nazwał :
-wywodzenie związków
-wywodzenie korelotów
Zostało opracowane wiele testów na inteligencję. Jeden z testów – test Rivena który
opracował wiele zadań odpowiadających różnym poziomom inteligencji. Okazało się że ten
czynnik G najlepiej jest mierzony przez pewne aspekty rozumowania formalnego.
Myślenie rozbieżne ze zbioru info generujemy wiele równań dobrych rozwiązań. Guilford
uwzględnił to myślenie i wyizolował wiele czynników badających to myślenie. Późniejsze
badania ukazały że czynnik G da się pominąć. Guilford wykazał że czynnik G był uzyskiwany
sztucznie. Poznanie psychologiczne jest poznaniem teoretycznym ale dzięki takiemu pojęciu
jak inteligencja można wiele powiedzieć o człowieku. Myślenie twórcze związane jest z
myśleniem rozbieżnym.
Nurt badań nad twórczością wiążący się z osobowością pochodzi od FREUDA.
Id – źródło energii, pierwotnych procesów, zbiór pewnych mechanizmów, rezerwuar
biologicznych popędów. Działa w myśl pierwotnych procesów.
Ego - to świadoma część która rozwija się aby człowiek mógł działać w świecie
zewnętrznym, zaspokajać popędy na podstawie rzeczywistych obiektów.
Superego – system nakazów , zakazów.
Neurotyk - dominowany procesami lękowymi które pojawiają się gdy EGO nie może
rozwiązać problemów. Niemożność rozwiązania problemów powoduje uruchomienie
obronnych mechanizmów EGO które wypierają te treści z pola świadomości. Te mechanizmy
to np.
-sublimacja (wykorzystywanie popędów do wzniosłych celów)
-racjonalizacja
-regresja
Takie mechanizmy są nieracjonalne i nieświadome.
Według Freuda cala energia jest w Id. Neurotyk blokując impulsy treści niosące energię
pozbawia się możliwości wykorzystania tej energii. Jakie to EGO musi być aby mogło
wykorzystać energię z Id? To EGO musi być elastyczne a człowiek musi mieć zdolność
ś

wiadomej regresji. Twórca musi umieć zmienić poziomy funkcjonowania z racjonalnego na

ten pierwotny związany z Id. Rozwój intelektualny człowieka to wynik nadwyżek jakie EGO
uzyskuje z Id. Praca twórcza jest lękotwórcza i obciążająca. Twórca musi się nauczyć żyć w
stanie chaosu. Zapewnia mu to zdolność tolerowania lęku.
Co może zapewnić poczucie tożsamości?
-samoakceptacja- bardzo wysoka samoocena która jest różnicą odległości między ja realnym i
ja idealnym.
Potocznie o ludziach twórczych mówi się że są niekonwencjonalni. Osoba o wysokiej
samoocenie nie boi się ryzykować kontrowersyjnych społecznie rozwiązań. Mechanizmy
obronne które przeszkadzają w psychoterapii są interesującymi procesami przykładami
funkcjonowania, które można opisać też u ludzi twórczych.
BARON proponował skalę :
I kryterium jest dobre samopoczucie zdrowotne
II kryterium : zdolność swobodnego kształtowania otoczenia
III kryterium : zdolność do korygowania własnego postępowania
IV kryterium : zdolność do tolerowania pewnych odstępstw od przyjętych norm
V kryterium : poczucie realizmu
VI kryterium : zdolność utrzymania kierunku działania
VII kryterium : zdolność do tolerowania pewnych luk informacyjnych , pewnych odstępstw