PRZETARGI
Zamówienia publiczne – to zamówienia robót budowlanych, usług i dostaw, które finansowane są ze środków publicznych. Środkami publicznymi są:
pieniądze pochodzące z budżetu państwa, przeznaczone na działalność bieżącą i inwestycyjną;
pieniądze pochodzące z budżetów jednostek samorządów terytorialnych;
kredyty, na które skarb państwa lub samorząd terytorialny udzieliły poręczenia;
zagraniczne środki przeznaczone na podstawie umów międzynarodowych tzw. pomocowe.
Centralnym organem administracji państwowej do spraw zamówień publicznych jest Prezes Urzędu. Do zakresu działań Prezesa Urzędu należy:
zatwierdzanie wyboru trybu udzielania zamówienia publicznego;
ustalanie i prowadzenie listy arbitrów rozpatrujących odwołania;
składanie Radzie Ministrów rocznego sprawozdania o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych;
opracowywanie projektów przepisów prawnych dotyczących zamówień;
opracowywanie programów szkoleń oraz inspirowanie szkoleń;
współpraca międzynarodowa w sprawach związanych z zamówieniami publicznymi;
wydawanie Biuletynu Zamówień Publicznych.
Organem doradczym i opiniodawczym Prezesa Urzędu jest Kolegium, członków Kolegium powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Prezesa Urzędu.
Zamówienie publiczne może być udzielone wyłącznie dostawcy lub wykonawcy. Zamówienia publicznego udziela się w trybie:
1). przetargu nieograniczonego;
2). przetargu ograniczonego;
3). przetargu dwustopniowego;
4). negocjacji z zachowaniem konkurencji;
5). zapytania o cenę;
6). zamówienia z wolnej ręki.
Podstawowym trybem udzielania zamówienia publicznego jest przetarg nieograniczony. Zamawiający może udzielić zamówienia publicznego w innym trybie niż przetarg nieograniczony wyłącznie w okolicznościach zawartych w umowie i przy zamówieniach publicznych, których wartość przekracza kwotę 200.000. EURO.
Ogłoszenia o zamówieniach publicznych przewidziane w ustawie ogłasza się w Biuletynie Zamówień Publicznych wydawanych przez Prezesa Urzędu. Publikacja ogłoszeń w Biuletynie Zamówień Publicznych jest bezpłatna.
Zamawiający obowiązany jest do traktowania na równych prawach wszystkie podmioty ubiegające się o zamówienie publiczne i doprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej konkurencji. Przedmiotu i warunku zamówienia nie wolno określać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Nie stanowi utrudnienia uczciwej konkurencji określenie przedmiotu zamówienia przez wskazanie znaków towarowych i patentów.
Zarówno dostawcy i wykonawcy krajowi i zagraniczni uczestniczą w postępowaniu o zamówienia publiczne na równych zasadach. Mogą być zastosowane w obu przypadkach preferencje krajowe, o których zamawiający informuje dostawców lub wykonawców rozpoczynając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego. Jednak oświadczenie w sprawie preferencji nie może zostać później zmienione.
O zamówienia publiczne nie mogą ubiegać się:
dostawcy lub wykonawcy, którzy w ciągu ostatnich trzech lat przed wszczęciem postępowania wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia lub wykonując je z nienależytą starannością;
dostawców i wykonawców, którzy zalegają z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne;
osoby fizyczne, które prawomocnie skazano na przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem albo inne przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych i osoby prawne, które też były skazane.
O udzielenie zamówienia publicznego nie mogą występować w imieniu zamawiających ani tez wykonywać czynności związanych z postępowaniem o zamówienie, a także być biegłymi osoby, które : pozostają w związku małżeńskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowadźtwa linii prostej, albo są związani z tytułu opieki lub kurateli z oferentem lub zastępcą prawnym;
przed upływem trzech lat od daty wszczęcia postępowania pozostały w stosunku pracy lub zlecenia z oferentem; pozostają z dostawcą lub wykonawcą w takim stosunku, który budzi wątpliwości co do ich bezstronności.
Wszelkie zamówienia i oświadczenia składane przez zamawiających i dostawców lub wykonawców wymagają formy pisemnej, nawet jeśli strony porozumieją się w formie innej niż pisemna treść informacji musi zostać niezwłocznie potwierdzona na piśmie.
Przystępując do udziału w postępowaniu o zamówienie publicznie, każdy dostawca lub wykonawca składa oświadczenie, że : jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym, posiada niezbędną wiedzę lub doświadczenie, a także pracowników zdolnych do wykonania zamówienia, znajduje się w sytuacji finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia publicznego. Dostawcy i wykonawcy są zobowiązani do dostarczenia oświadczenia w terminie określonym przez zamawiającego. Wymagania dotyczące oświadczeń i innych dokumentów muszą być jednakowe dla wszystkich dostawców i wykonawców.
Zamawiający może przed ogłoszeniem przetargu lub zaproszenia do udziału w postępowaniu o zamówienie publiczne przeprowadzić wstępną kwalifikację dostawców lub wykonawców. Zamawiający kwalifikuje do dalszego udziału w postępowaniu dostawców lub wykonawców wyłącznie na podstawie warunków określonych w formularzu o wstępnej kwalifikacji. Lista dostawców lub wykonawców dopuszczonych do dalszego postępowania jest jawna.
Zamawiający podczas prowadzenia postępowania o zamówienie publiczne sporządza protokół, który zawiera:
opis przedmiotu zamówienia;
nazwisko lub firmę oraz adresy dostawców i wykonawców;
cenę;
porównanie złożonych ofert;
powody przeprowadzenia wstępnej kwalifikacji;
uzasadnienie stosowania preferencji krajowych itp.
W postępowaniu o zamówienie publiczne zamawiający musi prowadzić dokumentację czynności postępowania oraz jest zobowiązany przez okres trzech lat od zakończenia postępowania przechowywać oferty w sposób gwarantujący im nienaruszalność. Nie może również ujawnić informacji, których ujawnienie narusza interes państwa i przebieg badania złożonych ofert. Ponadto zamawiający może odrzucić ofertę jeśli :
jest sprzeczna z ustawą lub specyfikacją;
oferent nie złożył wymaganych oświadczeń;
jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji;
jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów.
O unieważnieniu postępowania zamawiający informuje dostawców i wykonawców biorących udział w postępowaniu. Informacje powinny zawierać uzasadnienia faktyczne i prawne.
Innym trybem udzielania zamówienia publicznego są negocjacje z zachowaniem konkurencji, w których zamawiający negocjuje odpowiednie warunki umowy.
Wszelkie wymagania, wyjaśnienia i informacje, a także dokumenty związane z negocjacjami dostarczane są na równych zasadach. Ponadto negocjacje mają charakter poufny, żadna ze stron nie może bez zgody drugiej strony ujawnić informacji technicznych i handlowych. Po przeprowadzeniu negocjacji dostawcy i wykonawcy składają oferty ostateczne zawierające cenę i wybór oferty najkorzystniejszej.
Możliwe jest też zastosowanie zapytania o cenę (która stanowi tryb udzielania zamówienia publicznego), w którym zamawiający kieruje zapytanie o cenę dostaw, rzeczy lub usług do takiej liczby dostawców lub wykonawców (nie mniej niż czterech), która zapewnia wybór najkorzystniejszej oferty. Zapytanie to może być zastosowane, gdy przedmiotem zamówienia są dostawy, rzeczy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych. Nie prowadzi się tu żadnych negocjacji w sprawie ceny, a zamawiający udziela zamówienia tym dostawcom lub wykonawcom, którzy zaoferowali najniższą cenę.
Kolejnym trybem udzielania zamówienia publicznego jest zamówienie z wolnej ręki, w którym zamawiający udziela zamówienia po rokowaniach tylko z jednym dostawcą lub wykonawcą. Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki tylko wtedy gdy zachodzi jedna z następujących czynności:
dokonuje zamówień dodatkowych;
zawiera umowę o przeprowadzenie badań;
wartość zamówienia nie przekracza 3.000 Euro
Umowy w sprawach zamówień.
Do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy Kodeksu Cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego. Umowy w sprawach zamówień publicznych nie mogą być zawierane na czas nieoznaczony. Zamawiający może żądać od dostawcy lub wykonawcy zabezpieczenia należytego wykonania umowy, które może być wniesione w pieniądzu (zamawiający zwraca je wraz z odsetkami), poręczeniach oraz gwarancjach bankowych i ubezpieczeniowych. Wszelkie zmiany powodują nieważność zawartej umowy.
Protesty i odwołania.
Dostawcom lub wykonawcom których interes prawny doznał uszczerbku przysługują środki odwoławcze i protesty.
Protest można wnieść w ciągu 7 dni od stwierdzenia wad. Od rozstrzygnięcia lub odrzucenia protestu oraz w przypadku braku rozpatrzenia w terminie dostawcy lub wykonawcy przysługuje odwołanie. Odwołanie wnosi się
do Prezesa Urzędu lub polskiego urzędu pocztowego. O odwołanie pobiera się wpis który nie przekracza kosztów postępowania. Odwołanie rozpatruje trzech arbitrów wybranych z listy Prezesa Urzędu, przy czym jednego wyznacza dostawca lub wykonawca. Zespół arbitrów rozpatruje odwołanie w terminie 14 dni od jego doręczenia.
PRZETARGI
Przetarg – sposób wyboru dostawy , towarów czy wykonawcy robót. Wcześniej są ogłaszane warunki mającego odbyć się przetargu. Osoby chcące wziąć udział
W przetargu nadsyłają swoje oferty w zamkniętych kopertach, które są otwierane określonego dnia. Kontrakt jest zawierany z tym oferentem, który zaoferował najniższą cenę i inne najkorzystniejsze dla organizatorów przetargu warunki. Udział w przetargu może być związany z koniecznością wpłacenia kaucji. Przetargiem nazywana jest publiczna sprzedaż ruchomości i nieruchomości osobie oferującej najwyższą cenę.
Ogłoszenie o przetargu powinno zawierać :
nazwę i adres zamawiającego;
ilość i rodzaj dostaw;
oświadczenie o stosowaniu preferencji krajowych;
miejsce i termin składania ofert i miejsce ich otwarcia.
Wyznaczony przez zamawiającego termin do zgłaszania zainteresowania udziałem w przetargu nie może być krótszy niż 3 tygodnie od daty wysłania zaproszenia.
Firma organizująca przetarg, występująca jako kupujący, ustal i ogłasza warunki przetargu. Warunki przetargu zawierają zwykle opis obiektu przetargowego, handlowe i techniczne warunki dostawy, termin dostawy lub wykonania oraz warunki w jakich można przystąpić do przetargu i termin oraz miejsce złożenia ofert. W zależności od ogłoszenia warunków przetargu można mówić o przetargu otwartym lub przetargu zamkniętym.
Przetarg otwarty zwany nieograniczonym lub publicznym ogłaszany jest przez kupującego w powszechnych źródłach informacji np: gazetach, czasopismach i dziennikach urzędowych danej jednostki administracyjnej. Oferty jako odpowiedzi na publiczny przetarg, może składać każda osoba fizyczna i prawna, która spełnia warunki przetargu.
Przetarg zamknięty nie jest podawany do publicznej wiadomości lecz firma wpisująca taki przetarg zwraca się do wybranych firm potencjalnych dostawców lub wykonawców z zaproszeniem do wzięcia udziału w przetargu. Bez względu na formę przetargu firma organizująca zastrzega sobie zazwyczaj prawo swobodnego wyboru oferty lub unieważnienia albo ponownego ogłoszenia przetargu w całości lub w części.
Każdy oferent może złożyć jedną ofertę, którą należy sporządzić w języku polskim z zachowaniem formy pisemnej. Wyznaczone przez zamawiającego termin składania ofert nie może być krótszy niż :
6 tygodni od dnia ogłoszenia przetargu nieograniczonego;
4 tygodnie od daty wysłania zaproszeń w przetargu ograniczonym;
Dostawca lub wykonawca przystępujący do przetargu jest obowiązany wnieść wadium – przedpłata w wartości 1 – 5 % wartości przedmiotu zamówienia. Wadium może być wniesione w pieniądzu, poręczeniach i gwarancjach bankowych.
Oferty otwiera się w miejscu i terminie określonym w ogłoszeniu o przetargu a oferenci mogą być obecni przy otwieraniu ofert jednak nie dopuszcza się prowadzenia między nimi negocjacji złożonej oferty oraz dokonywania zmiany w treści a zwłaszcza zmiany ceny. Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę i zawiadamia o wyborze pozostałych oferentów podając firmę, siedzibę i cenę wybranej oferty.
Przetarg dwustopniowy składa się z dwóch etapów:
1). dostawcy i wykonawcy składają oferty bez podawania ceny;
2). przetarg z zasięgiem ograniczonym do wybranych oferentów może być przeprowadzony negocjacjami;
Przetarg ten stosuje się gdy zachodzi jedna z czynności:
nie można określić z góry cen technicznych zamawianych dostaw, usług i robót budowlanych;
przedmiotem zamówienia jest przeprowadzenie badań i zaprojektowanie robót;
z powodu specjalistycznego charakteru dostaw;
Sam przetarg może być dokonywany tzw. metodą holenderską – zamówienia są realizowane po cenach złożonych ofert. Od 1991 roku są także praktykowane przetargi odwrotne ich celem jest „wygładzanie” terminarza spłat.
Literatura:
„Finanse publiczne” – Paul Gaudemet
Joel Molinier
„Słownik ekonomiczny”
„Leksykon ekonomiczny” Tadeusz Orłowski
Ustawa o zamówieniach publicznych