WSTĘP
Celem działalności gospodarczej każdego człowieka jest maksymalizacja bogactwa, celem zaś działania każdego podmiotu gospodarczego jest maksymalizacja wartości podmiotu, dzięki której następuje maksymalizacja bogactwa właścicieli.
Fundusze i kapitały stanowiące wewnętrzne źródło finansowania przedsiębiorstwa mają ograniczone rozmiary i zazwyczaj nie wystarczają do sfinansowania wszystkich potrzeb związanych z działalnością gospodarczą danego przedsiębiorstwa. Niezbędne tym samym staje się poszukiwanie źródeł finansowania „na zewnątrz” przedsiębiorstwa.
ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA
Finansowanie zewnętrzne zazwyczaj sprowadza się do korzystania z możliwości odroczenia terminów różnorodnych płatności oraz do możliwości uczestnictwa w transakcjach rynku finansowego. Możliwość korzystania z odroczonego terminu płatności daje przedsiębiorstwu możliwość regulowania własnych zobowiązań z opóźnieniem w stosunku do otrzymanego świadczenia co jednocześnie stanowi atrakcyjną formę finansowania działalności (o ile płatności regulowane są terminowo zazwyczaj nie dochodzi do powstawania kosztów pozyskiwania kapitału). W rzeczywistości przedsiębiorstwa często starają się korzystać z zewnętrznych form finansowania działalności gdyż stwarzają one nowe perspektywy rozwoju, lub redukcji problemów zachwiania płynności przedsiębiorstw.
Prawidłowe zarządzanie wewnętrznymi i zewnętrznymi źródłami finansowania działalności przedsiębiorstwa przyczynia się do prawidłowego działania danego przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji, a jednocześnie stwarza możliwość rozwoju przedsiębiorstw.
Do źródeł finansowania zewnętrznego zaliczyć można: akcje, obligacje, różnego rodzaju kredyty i pożyczki, subwencje, kapitały przedsiębiorstw oraz tzw. nowoczesne źródła finansowania jak leasing, venture capital oraz factoring. W dzisiejszych czasach prawie niemożliwe staje się korzystanie tylko z określonych źródeł finansowania czy to zewnętrznych czy wewnętrznych, gdyż często kształtuje je kontakt przedsiębiorstwa z otoczeniem: umowy z dostawcami i odbiorcami, usługi świadczone przez banki i instytucje finansowe itp. Wybór źródeł finansowania powinien być dokładnie przemyślany. Przedsiębiorstwo powinno zapoznać się ze wszystkimi możliwościami, zbadać sygnały docierające z gospodarki i rozpatrzyć obecną sytuację firmy oraz jakie pojawiły się wymagania w stosunku do dalszej działalności przedsiębiorstwa.
Analizy przeprowadzane w przedsiębiorstwie dla potrzeb oceny przydatności konkretnych źródeł finansowania, powinny zawierać potencjalne korzyści, zagrożenia oraz środki ostrożności dla przedsiębiorstwa w formie zabezpieczeń. Zachowanie przedsiębiorstwa powinno stanowić świadomą politykę, a nie być wynikiem oczekiwania na los szczęścia.
Popyt na fundusze inwestycyjne w przedsiębiorstwach zwykle przekracza dostępne środki, z czego wynika konieczność pozyskania brakującego kapitału z zewnątrz. Mamy tu do wyboru m.in. l e a s i n g .
LEASING
Słowo „leasing” pochodzi z języka anglosaskiego i znaczy wynajmowanie, dzierżawienie. Leasing oznacza po prostu oddanie do użytkowania lub wydzierżawienie komuś jakiejś rzeczy za ustaloną w umowie opłatą. Można powiedzieć, że leasing z prawnego punktu widzenia jest specyficzną mieszaną formą najmu, dzierżawy, wypożyczania i sprzedaży ratalnej. Jest to również pewnego rodzaju kredyt rzeczowy. Umożliwia on leasingobiorcy (najemcy, dzierżawcy) korzystanie z określonego obiektu przez okres ustalony w umowie. Po wniesieniu wszystkich spłat leasingowych (niekiedy i dopłat) dzierżawca może stać się właścicielem użytkowanego obiektu czy urządzeń.
Umowa leasingu na szczególny charakter prawno – ekonomiczny, łączy bowiem wszystkie rodzaje wymienionych umów.
ADRESACI OFERTY LEASINGOWEJ
Trendy rozwoju polskiej gospodarki powodują, że grupa przedsiębiorców dla których leasing stanowi często jedyną możliwość pozyskania środków niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej wciąż wzrasta. Przedsiębiorca korzystający z leasingu jest w stanie szybciej się rozwijać, modernizować park maszynowy i na bieżąco wykorzystywać nowe technologie, co pozwala na skuteczne konkurowanie z innymi firmami. Można się zastanawiać po co brać maszyny w leasing, czy nie lepiej kupić je bezpośrednio u producenta. Odpowiedź jest jednak prosta – zakup maszyn, samochodów itd. wiąże się z koniecznością wydania znacznej ilości gotówki. Wypożyczenie urządzeń w firmie leasingowej pozwoli leasingobiorcy zaangażować pieniądze gdzie indziej, głównie w inwestycje, które nie mogą być w żaden sposób kredytowane, bądź pozwoli nie angażować ich wcale. Dzięki temu firma może rozwijać się szybciej i z o wiele mniejszym ryzykiem inwestycyjnym.
Oferta leasingowa jest skierowana do szerokiego kręgu podmiotów gospodarczych, bez względu na formę prawną, a więc mogą z niego skorzystać:
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do ewidencji, jak również jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej: spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo - akcyjne;
podmioty posiadające osobowość prawną tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, stowarzyszenia i inne jednostki organizacyjne prowadzące działalność gospodarczą;
niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, lekarze rodzinni, lekarze prowadzący praktyki prywatne.
Leasing, ze względu na obowiązujące w Polsce przepisy podatkowe, nie ma sensu dla:
podmiotów nie płacących podatku VAT,
podmiotów korzystających ze zryczałtowanych form opodatkowania, czyli rozliczających się w formie ryczałtu ewidencjonowanego i karty podatkowej.
TYPY LEASINGU
W
warunkach polskich najczęściej zawierane są dwa rodzaje umów
leasingu tj. operacyjny i finansowy (zwany też finansowanym lub
kapitałowym).
Ze
względu na odmienne sposoby rozliczania leasingu operacyjnego i
finansowego podział ten jest podstawowym i najważniejszym podziałem
dla przedsiębiorstwa szukającego sposobu na finansowanie
inwestycji. W praktyce obrotu gospodarczego przyjmuje się na ogół,
iż leasing operacyjny to taki, przy którym wszystkie płatności
mogą być wpisane w koszty prowadzonej działalności gospodarczej,
zaś leasing finansowy to ten, przy którym kosztami są jedynie
koszty finansowania kredytu. Zaliczenie przedmiotu do składników
majątku leasingobiorcy klasyfikuje umowę jako leasing finansowy
natomiast gdy przedmiot leasingu zaliczony jest do majątku
leasingodawcy wtedy jest to leasing operacyjny.
Klasyczna umowa leasingu operacyjnego polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego, przy czym czas ten jest krótszy niż okres gospodarczej używalności rzeczy leasingowanej.
Czas trwania leasingu operacyjnego jest krótszy od okresu amortyzacji przedmiotu leasingu, a zatem w czasie trwania okresu leasingu nie następuje pełna spłata ceny nabycia, czy wyprodukowania rzeczy.
W związku z tym, przedmiotem leasingu operacyjnego są zazwyczaj dobra, które mogą być używane przez wielu kolejnych użytkowników i których wartość początkowa jest wysoka. Umowy tego typu są więc zawierana z reguły na okres od 3 do 6 lat, z ewentualną możliwością wcześniejszego rozwiązania. Ponadto po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu zwracany jest właścicielowi czyli leasingodawcy. Nie może być zapisu w umowie o wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu.
W konsekwencji, przedmiot leasingu operacyjnego zaliczany jest do majątku leasingodawcy, który ma prawo do odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania rzeczy oraz do zwrotu podatku VAT, którym obłożona była cena zakupu środka trwałego.
Raty leasingowe, łącznie z
wpłatą początkową w całości stanowi dla leasingodawcy przychód
a podatek VAT doliczany do nich (22%) jest w całości podatkiem
należnym. Płatności zatem z tytułu rat leasingowych są w 100 %
zaliczane do przychodów leasindodawcy, zaś dla leasingobiorcy
stanowią w 100 % koszty uzyskania przychodu.
Leasing
operacyjny będzie korzystny w sytuacji, gdy leasingobiorcy zależy
na jak najmniejszym zaangażowaniu posiadanych wolnych środków
finansowych oraz na uniknięciu czasochłonnej i skomplikowanej
procedury, z jaką z reguły ma do czynienia w przypadku starań o
kredyt bankowy. Zaletą tego typu leasingu jest również i to, że
przedsiębiorca może korzystać z określonego dobra przez czas dla
niego najdogodniejszy, nie potrzebuje natomiast dokonywać zakupu
tego dobra, aby "mieć" go na stałe.
W umowie leasingu finansowego mamy do czynienia z odwrotną sytuacją. Przedmiot leasingu zaliczany jest do składników majątku leasingobiorcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza jedynie część "odsetkową" czynszów leasingowych, a dla leasingodawcy tylko ta część czynszu stanowi przychód. Rata leasingowa jest podzielona na część kapitałową i odsetkową.
Część kapitałowa raty, czyli
kwota odpowiadająca spłacie wartości przedmiotu leasingu nie jest
kosztem dla leasingobiorcy ani przychodem dla leasingodawcy,
natomiast część odsetkowa stanowi koszt uzyskania przychodu dla
leasingobiorcy. Mówiąc prościej, przedmiot leasingu finansowego w
bilansie leasingobiorcy występuje po stronie aktywów, zaś
zobowiązania z tytułu umowy leasingu - po stronie pasywów.
Czas
trwania leasingu finansowego jest z reguły zbliżony do normalnego
okresu zużycia przedmiotu leasingu, co oznacza, że w okresie
trwania leasingu przedmiot ten ulega całkowitej amortyzacji i
następuje całkowita spłata jego wartości początkowej. Umowy
leasingu finansowego są w związku z tym zawierane zawsze na czas
oznaczony, zbliżony do czasu gospodarczej używalności przedmiotu
leasingu.
W
odróżnieniu od leasingu operacyjnego, leasing finansowy zawiera
klauzulę o wykupie przedmiotu przez leasingobiorcę na zakończenie
umowy. Po spłacie zatem ostatniej raty, dochodzi do przeniesienia
własności przedmiotu leasingu na leasingobiorcę. Umowa leasingu
finansowego jest więc bardzo podobna do umowy kredytowej jednak
zasadnicza różnica tkwi w przedmiocie umowy.
Leasing
finansowy będzie korzystny dla przedsiębiorców, którzy ze względu
na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej mogą dokonywać
wysokich odpisów amortyzacyjnych i zakładają długi okres trwania
leasingu.
W
obrocie gospodarczym niejednokrotnie umowa leasingu, którą
proponuje się klientom, zawiera w sobie cechy zarówno leasingu
operacyjnego, jak i finansowego.
Z
leasingu operacyjnego wprowadza się do umowy wszelkie konsekwencje
fiskalne oraz ewentualnie krótszy czas spłaty rat (zwykle dwa -
trzy lata). Jednakże rzecz oddana w leasing z założenia nie jest
przekazywana do czasowego używania, lecz od razu, w pierwszej
umowie, przewidziana jest opcja wykupu, co stanowi cechę leasingu
finansowego.
Leasing bezpośredni
Leasingodawcą jest, bez żadnych pośredników (firm leasingowych), producent lub dostawca sprzętu.
Leasing pośredni
Cechą charakterystyczną jest, to, że pomiędzy dostawcą a podmiotem gospodarczym (leasingobiorcą) występuje wyspecjalizowana firma leasingowa, która zajmuje się finansowaniem całości inwestycji, ponosząc jednocześnie znaczną część związanego z nią ryzyka.
Leasing zwrotny
Posiadacz określonego sprzętu sprzedaje go firmie leasingowej, a następnie ten sam sprzęt trafia do niego z powrotem na podstawie umowy leasingowej.
Leasing norweski
Bardzo wysoka wpłata wstępna, jednorazowo zaliczana w koszty uzyskania przychodów, np. na poziomie 95% wartości środka trwałego. Raty leasingowe o bardzo małej wartości. Łączony z konstrukcją leasingu zwrotnego.
Leasing lombardowy
Korzystny dla firm rozpoczynających działalność gospodarcza. Wysoka wpłata wstępna do 50% wartości środka trwałego stanowiąca zabezpieczenie dla leasingodawcy, ryzyka związanego z finansowaniem transakcji leasingowej. Minimum formalności związanych z koniecznością przedstawienia firmie leasingowej dokumentów dotyczących przedsiębiorstwa.
Leasing tendencyjny
Zastosowanie np. przy leasingu nieruchomości. Zbliżony w swej formule do leasingu zwrotnego, ale nie przewiduje sprzedaży przedmiotu leasingu. Firma leasingowa odkupuje od przyszłego leasingobiorcy prawo do użytkowania przedmiotu leasingu i pobierania z tego tytułu korzyści.
Leasing dewizowy
Zasadą jest, że opłaty leasingowe przy różnych rodzajach leasingu są wnoszone w złotówkach. W leasingu dewizowym dzieje się podobnie, z tym że ich wysokość zależy od kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP. Podobnie jak przy kredycie nominowanym w dewizach, decyzja o sfinansowaniu danej inwestycji przy wykorzystaniu leasingu dewizowego powinna być poprzedzona analizą rynku walutowego w dłuższej perspektywie.
Wymagane dokumenty finansowe.
W zależności od rodzaju leasingu, firmy leasingowe wprowadzają własne wymagania co do dokumentów koniecznych dla zawarcia umowy leasingowej.
Leasingobiorca z reguły musi przedłożyć:
udokumentowane obroty za rok ubiegły i bieżący (PIT lub CIT);
przy dużej wartości przedmiotu leasingu - aktualny bilans finansowy firmy, rachunek wyników za poprzedni rok;
sprawozdanie finansowe - za ostatni okres rozliczeniowy (3-miesiące) - PIT, bądź za cały ostatni rok rozliczeniowy, często wraz z deklaracją podatku dochodowego; konieczne bywa także ich potwierdzenie przez Urząd Skarbowy;
Niezbędne zaświadczenia.
W zależności od rodzaju leasingu oraz formy prawnej leasingobiorcy, musi on przedłożyć:
A) jeśli jest osobą fizyczną:
-
zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej;
-
ewentualnie - decyzję o nadaniu statusu zakładu pracy chronionej;
-
zaświadczenie o numerze statystycznym REGON;
-
zaświadczenie o numerze identyfikacji podatkowej NIP.
B) jeśli jest spółką prawa handlowego (tj. spółką jawną, partnerską, komandytową, komandytowo - akcyjną, akcyjną lub z ograniczoną odpowiedzialnością): - aktualny wypis z rejestru handlowego, tzn. wydany nie później niż trzy miesiące od składania wniosku o leasing; dla spółek powstałych po dniu 1.01.2001 r. będzie to wypis z Krajowego Rejestru Sądowego; - akt notarialny umowy spółki; - zaświadczenie o numerze statystycznym REGON; - zaświadczenie o numerze identyfikacji podatkowej NIP.
Przed zdecydowaniem się na leasing przedsiębiorca powinien przed podpisaniem umowy leasingowej przeanalizować jeszcze raz takie elementy tej transakcji jak:
kwota wszystkich rat leasingowych i opłat związanych z leasingiem
możliwość wyboru warianów spłat oraz możliwość zawieszenia rat leasingowych w przypadku prowadzenia działalności o charakterze sezonowym
sposoby zabezpieczania transakcji leasingowej
czas oczekiwania na podpisanie umowy leasingu
możliwość obniżenia wysokości płaconych rat leasingowych w przypadku spadku oprocentowania kredytów bankowych.
CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA X-TRANS SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ W KAMIEŃCU ZĄBK.
Spółka X- Trans jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zawiązana Aktem Notarialnym sporządzonym 1 lipca 1990 roku. Działalność swą rozpoczęła 1 sierpnia 1990 roku.
Spółka została wpisana do Rejestru Handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu VI Wydział Gospodarczy-Rejestrowy pod numerem RHB 13296 VI w dniu 15 lipca 1990 roku.
Spółka działa na podstawie przepisów kodeksu handlowego i umowy zawartej Aktem Notarialnym.
Jest dwuosobową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Kapitał zakładowy firmy w momencie rozpoczęcia działalności wynosił 50 000 złotych. W trakcie działalności i dalszego rozwoju był on podnoszony do wielkości pozwalającej zapewnienie warunków pozwalających na bieżącą działalność firmy.
Siedziba spółki mieści się przy ul. Ząbkowickiej 145 w Kamieńcu Ząbkowickim.
Przedmiotem działalności X-Trans sp. Z o.o. wg treści umowy spółki jest:
międzynarodowy transport drogowy
spedycja międzynarodowa
prowadzenie Agencji Celnej w Kamieńcu Ząbkowickim
doradztwo w zakresie organizowania i wykonywania przewozu.
Spólka zatrudnia 30 osób.
Spółka X-Trans dysponuje nowoczesnym taborem, tj:
ciągniki siodłowe marki DAF, MAN
naczepy płaskie z możliwością załadunku do 34 europalet, wysokość załadunku do 2,8 m
chłodnie do 33 europalet, temperatura przewozu do 18 C
naczepy typu jumbo do przewozu ładunków przestrzennych
naczepy 12.6 – 13.6 m 24T
Główne kierunki transportu obejmuję takie kraje jak:
Francja
Niemcy
Holandia
Belgia
Spółka posiada wszystkie niezbędne i wymagane koncesje, zezwolenia oraz ubezpieczenie OCP. Na życzenie klienta wnioskuje o dodatkowe ubezpieczenie Cargo. Transporty wykonuje pod osłoną Carretów TIR oraz w procedurze WPT (przekazy T1/T2).
Samochody wyposażone są w aparaty telefoniczne systemu GSM, co umożliwia stałą kontrolę nad przewożonym towarem i kontakt z kierowcami.
Sprawozdanie finansowe X-Trans sp. Z o.o. na dzień 31grudnia 2000 roku po stronie aktywów i pasywów wykazuje sumy obrotowe w kwocie 8.629.000,00 zł. i zamyka się zyskiem netto w kwocie 100.484,00 zł.
Natomiast rachunek zysków i strat za 2000 rok wykazuje:
Przychody ze sprzedaży - 933.060,00 zł
Koszty sprzedanych usług (koszt usług + koszty zarządu) – 799.500,00 zł
Zysk ze sprzedaży będący zyskiem brutto – 139.560,00 zł
Podatek dochodowy od osób prawnych 18% zysku brutto – 39.076,00 zł
Zysk netto (finansowy) – 100.484,00 zł.
Wzrost konkurencji na rynkach, coraz bardziej złożone i drogie rozwiązania technologiczne, wysoki i zmieniający się poziom inflacji, zmieniające się przepisy podatkowe i inne regulacje prawne powodują wzrost znaczenia ciągłej analizy źródeł finansowania oraz efektywnego zarządzania finansowego w ramach planowania i prognozowania, koordynowania i kontrolowania, zarządzania płynnością finansową, działaniem na rynkach kapitałowych.
WYKORZYSTANIE LEASINGU JAKO ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI W FIRMIE X-TRANS W KAMIEŃCU ZĄBK.
Firma X - Trans obsługuje
przewozy towarowe na trasach międzynarodowych. Ponieważ
współpracujący z firmą X - Trans spedytor dostarcza coraz więcej
zleceń, powstała potrzeba posiadania kolejnego ciągnika
siodłowego.
Firma X
- Trans udała się zatem do sprzedawców ciągników siodłowych,
aby uzyskać oferty cenowe i warunki dostawy. Po wyborze modelu
pojazdu, X- Trans skierował się do CLiF, gdzie otrzymał ofertę
leasingu.
CLiF
zaproponował ofertę leasingu operacyjnego przedstawiając kilka
wariantów płatności opłat leasingowych. X- Trans miał zatem do
wyboru zaangażowanie wstępne od 5% do 50% wartości netto (bez
podatku VAT) ciągnika siodłowego oraz czas trwania umowy leasingu
od 12 do 60 miesięcy.
CLiF
zaproponował również możliwość naliczenia opłat leasingowych w
złotych polskich lub markach niemieckich.
X
- Trans wybrał korzystny dla siebie wariant umowy leasingu. Aby
zapewnić termin dostawy X - Trans wpłacił sprzedawcy zaliczkę w
wysokości zaangażowania wstępnego do umowy
leasingowej.
Jednocześnie
zawarta została umowa leasingowa. Ponieważ X- Trans wybrał
zaangażowania wstępne na poziomie 15%, umowa leasingowa zawierała
następujące zapisy:
Wartość netto przedmiotu leasingu - 200 000 złotych,
Wstępna opłata leasingowa 10% wartości netto - 20 000 złotych,
Podatek VAT - 4 400 złotych,
Razem - 24 400 złotych,
Kaucja 5% wartości netto przedmiotu leasingu - 10 000 zł (za wartość kaucji CLiF proponuje zakup przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingowej - bezgotówkowo),
Ponadto przy odbiorze przedmiotu leasingu X - Trans zapłacił ubezpieczenie 2,5% wartości netto - 5 000 złotych,
W czasie trwania umowy leasingowej X - Trans płacił miesięczne opłaty leasingowe o równowartości 2,05% wartości netto, tj. 2135 marek niemieckich,
Po 60 miesiącach X- Trans kupił od CLiF ciągnik siodłowy za 5% wartości netto, tj. 10000 złotych; rozliczając przy tym wpłaconą wcześniej kaucję.
Na wszystkie płatności opłat leasingowych oraz ubezpieczenia CLiF wystawił faktury, na podstawie których X - Trans zaliczył sobie opłaty leasingowe w koszty uzyskania przychodu.
Zabezpieczeniem roszczeń leasingodawcy jest weksel in blanco wraz z podpisaną deklaracją wekslową.
Spółka X-Trans zobowiązana została wg umowy do korzystania przedmiotu leasingu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Omawiając korzyści leasingu należy przede wszystkim wskazać na jego zalety w dziedzinie finansów przedsiębiorcy. Zalety leasingu w tej kwestii to głównie możliwość funkcjonowania na rynku mimo braku pieniędzy w kasie czy na rachunku bankowym, czyli innymi słowy, możliwość finansowania własnych inwestycji z obcych środków trwałych tj. środków należących do leasingodawcy. W szczególności można tu wymienić:
możliwość dysponowania przez przedsiębiorcę posiadanymi środkami pieniężnymi na inne cele niż modernizacja czy wymiana koniecznego dla jego działalności sprzętu, maszyn czy urządzeń technicznych; oznacza to, że przedsiębiorca może zaangażować posiadany kapitał w inną, bardziej istotną sferę działalności;
możliwość spłaty rat leasingowych ze środków uzyskanych z eksploatacji przedmiotu leasingu, czyli ze środków bieżących;
możliwość dostosowania opłat leasingowych i czasu trwania umowy do możliwości przedsiębiorstwa;
możliwość niewielkiego zaangażowania kapitału własnego (niska opłata na początku umowy);
jeśli leasing jest kilkuletni, to umożliwia tym samym długoterminowe planowanie finansowe przedsiębiorstw;
leasing jest także korzystny, jeżeli chodzi o bilans finansowy, bowiem wolne środki trwałe przedsiębiorcy nie są ewidencjonowane w pozycji środki trwałe (aktywa), zaś korzyści z ich użytkowania zwiększają wynik finansowy;
przedsiębiorca może także
odnieść określone korzyści podatkowe; zgodnie z obowiązującymi
w Polsce przepisami podatkowymi kosztami uzyskania przychodów są
wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z
wyjątkiem wydatków, których ustawy nie uznają za koszty. Wśród
takich wydatków znajdują się m.in. wydatki ponoszone przez
leasingobiorcę, stanowiące spłatę określonej w umowie wartości
przedmiotu leasingu, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z
odrębnymi przepisami zalicza się do składników majątku
leasingobiorcy.
Sytuacja,
w której przedmiot leasingu zalicza się do składników majątku
leasingobiorcy, zachodzi w przypadku leasingu finansowego. Kosztem
uzyskania przychodu jest dla leasingobiorcy część odsetkowa
(finansowana) rat leasingowych (analogicznie jak w przypadku
kredytu) oraz amortyzacja. W leasingu operacyjnym, gdzie przedmiot
leasingu zalicza się do składników majątku leasingodawcy kosztem
uzyskania przychodu u leasingobiorcy jest pełna kwota rat.
Zmniejsza ona w poszczególnych okresach płatności podstawę do
opodatkowania podatkiem dochodowym. Zaliczenie bowiem do kosztów
uzyskania przychodów w całości opłat leasingowych, zmniejsza de
facto podstawę opodatkowania, a więc i wydatki leasingobiorcy.
Także ważne jest tu, iż rozkłada się na "raty"
płatność VAT w miejsce jednorazowej płatności, co ma miejsce
przy inwestycji finansowanej ze środków własnych. Podatek VAT od
opłat leasingowych traktowany jest jako podatek naliczony i w
całości pomniejsza podatek należny płacony przez leasingobiorcę;
umowa leasingu, nie podlega opłacie skarbowej tak, jak to ma miejsce w przypadku np. umowy sprzedaży. Jeśli zatem zamiast leasingu określonego dobra przedsiębiorca wybrałby jego zakup, musiałby ponieść koszty opłaty skarbowej, nierzadko bardzo wysokie;
leasing umożliwia także dostęp do nowych technologii, bez konieczności ponoszenia kosztów jego zakupu i ewentualnej wymiany, gdy za jakiś czas stanie się on nieprzydatny. Inwestowanie w formie leasingu zapewnia zatem stały dostęp do najnowocześniejszych maszyn i urządzeń, co jest szczególnie istotne dla firm małych i średnich dysponujących stosunkowo niewielkim kapitałem. Istnieją firmy leasingowe, które oferują tzw. odnawialny leasing (full leasing) np. komputerów, zobowiązując się do wymiany sprzętu na nowy, po pewnym czasie kiedy nastąpi technologiczne zestarzenie się sprzętu.
leasing z punktu widzenia działalności gospodarczej może być narzędziem maksymalnie efektywnej gospodarki środkami trwałymi. Inwestor ponosząc określony koszt leasingu powinien najbardziej intensywnie wykorzystywać uzyskane w ten sposób środki trwałe. Wiąże się to z większym wykorzystaniem zdolności produkcyjnej, technicznym uzbrojeniem pracy i produktywnością firmy;
kontakty leasingodawcy z dostawcą przedmiotu leasingu, czy z jego ubezpieczycielem stwarzają możliwość większego oddziaływania na nich wraz z leasingobiorcą w przypadku spraw spornych, a przede wszystkim zawieranie bardzo korzystnych finansowo ubezpieczeń przedmiotu leasingu;
leasing nie wymaga spełnienia tak rygorystycznych wymagań jak np. kredyt bankowy; z reguły wystarczającą podstawą zawarcia umowy leasingu są podstawowe dokumenty ewidencyjne i finansowe firmy oraz karta wzoru podpisów
należy tu zwrócić uwagę na wciąż jeszcze obecną w Polsce stosunkowo dużą niejednolitość w traktowaniu przez urzędy skarbowe umów leasingowych, z czym wiąże się w sposób oczywisty niepewność leasingoniorcy, co do skutków podatkowych takich umów;
suma opłat ponoszonych w ramach leasingu przez leasingobiorcę przewyższa często wartość początkową dobra inwestycyjnego, wyrażoną w cenie jego zakupu przez leasingodawcę (sięga ona nawet 150% tej ceny). Na wysoką cenę korzystania z przedmiotu leasingu w Polsce wpływają: długi czas trwania leasingu nieraz zbliżony do czasu ekonomicznego zużycia przedmiotu; niska zdolność kredytowa leasingobiorcy oraz wahania kursów walut (przy leasingu dewizowym);
w przypadku zwłoki w wykonaniu zobowiązań zakres uprawnień przysługujących leasingobiorcy jest z reguły dosyć wąski. Natomiast zakres uprawnień leasingodawcy jest stosunkowo szeroki, włącznie z prawem wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym;
z reguły leasingodawca ma obowiązek uiszczania opłat nawet wówczas, gdy nie jest możliwe korzystanie z dobra inwestycyjnego z powodu jego przypadkowego uszkodzenia lub utraty, uzależnione jest to od treści samej umowy leasingu oraz umowy ubezpieczenia przedmiotu transakcji.
istotną wadą jest ryzyko leasingobiorcy z powodu ewentualnego zadłużenia, niespłaconych zobowiązań wobec budżetu bądź bankructwa firmy leasingowej. W takiej sytuacji przedmiot leasingu może zostać odebrany przez komornika w celu zaspokojenia wierzycieli firmy leasingowej, gdyż przedmiot leasingu przez cały czas trwania umowy pozostaje własnością leasingodawcy. Ryzyko to można jednak zminimalizować poprzez dokładną ocenę wiarygodności firmy leasingowej, a więc np. przez ustalenie jak długo działa ona na rynku usług leasingowych, jakich ma klientów itp.
Akty prawne regulujące problematykę leasingu.
Obecnie w Polsce nie ma aktu prawnego regulującego w sposób całościowy problematykę leasingu; natomiast podstawowe znaczenie dla tej kategorii umów mają wymienione niżej przepisy:
Ustawa z dnia 23.04.1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.)
Ustawa z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz.. U. z 1993r., Nr 90, poz. 416 ze zm.)
Ustawa z dnia 15.02.1992r.o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993r., Nr 106, poz. 482 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 6.04.1993r. w sprawie zaliczania przedmiotów umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych do składników majątku stron tych umów (Dz. U. Nr 28, poz. 129)
Ustawa o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993r., Nr 11, poz. 50 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1997r., Nr 156, poz. 1024)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17.01.1997r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. z 1997r., Nr 6, poz. 35 ze zm.)
Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997r., Nr 98, poz. 602 ze zm.)
Ustawa z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, ze zm.)
Ustawa z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, ze. zm.)
Literatura:
D.Załubka/M.Żyniewicz „Leasing ABC oraz D”
J.Ickiewicz „Strategia finansowa przedsiębiorstwa”
J.Kufel/W.Siuda „Prawo gospodarcze dla ekonomistów”