Podział anatomiczny układu nerwowego

Układ nerwowy o

ś

rodkowy:

Mózgowie (encephalon):

Mózgowie (encephalon):

• kresomózgowie (telencephalon)

• mi

ę

dzymózgowie (diencephalon)

•

ś

ródmózgowie (mesencephalon)

• most (pons)

• rdze

ń

przedłu

ż

ony (medulla oblongata) inaczej opuszka (bulbus)

• mó

ż

d

ż

ek (cerebellum)

Most, rdze

ń

przedłu

ż

ony i mó

ż

d

ż

ek nazywany jest ł

ą

cznie tyłomózgowiem

(rhombencephalon). Przodomózgowie to kresomózgowie i
mi

ę

dzymózgowie. Pie

ń

mózgowia (mózgu) (truncus encephali lub cerebri)

obejmuje

ś

ródmózgowie, most i rdze

ń

przedłu

ż

ony.

Rdze

ń

kr

ę

gowy (medulla spinalis)

Rdze

ń

kr

ę

gowy (medulla spinalis)

Układ nerwowy obwodowy:

Układ

Układ

somatyczny

somatyczny

• nerwy czaszkowe (nervi craniales)
• nerwy rdzeniowe (nervi spinales)
• zwoje (ganglia) - skupiska tkanki nerwowej
Czynno

ś

ciowo wyró

ż

niamy w nim cz

ęść

czuciow

ą

i ruchow

ą

(aferentn

ą

i

eferentn

ą

)

Układ

Układ

autonomiczny

autonomiczny

współczulny i przywspółczulny (sympatyczny i

parasympatyczny)

• nerwy autonomiczne
• zwoje autonomiczne
W skład układu autonomicznego oprócz wymienionych cz

ęś

ci obwodowych

wchodz

ą

równie

ż

zespoły o

ś

rodków, poło

ż

one w obr

ę

bie mózgowia i rdzenia

kr

ę

gowego

Funkcje rdzenia kr

ę

gowego:

•

•

przewodzeniowa

przewodzeniowa

– w istocie białej rdzenia znajduj

ą

si

ę

drogi wst

ę

puj

ą

ce i zst

ę

puj

ą

ce (aferentne i

eferentne)

•

•

odruchowa

odruchowa

(o

ś

rodkowa) - w istocie szarej rdzenia

znajduj

ą

si

ę

o

ś

rodki odruchów:

układu somatycznego - w rogach przednich rdzenia

kr

ę

gowego (ciała motoneuronów)

układu autonomicznego - zlokalizowane w rogach

bocznych rdzenia kr

ę

gowego (tworz

ą

pasmo

po

ś

rednio-boczne); dziel

ą

si

ę

na sympatyczne (C1-

L5) i parasympatyczne (S1-S5)

ODRUCH ZGI

Ę

CIA - odruch eksteroreceptywny,

odruch obronny

Bod

ź

cem adekwatnym do wywołania reakcji jest

bodziec

nocyceptywny

–

uszkadzaj

ą

cy.

W

o

druchu zgi

ę

cia ma miejsce

hamowanie

antagonistyczne

- pobudzenie zginaczy przy

jednoczesnym hamowaniu prostowników po tej
samej stronie (ipsilateralnej)

SKRZY

ś

OWANY ODRUCH

SKRZY

ś

OWANY ODRUCH

WYPROSTNY

WYPROSTNY

-

-

skoordynowany ruch dwóch ko

ń

czyn

Pobudzenie zginaczy powoduje
hamowanie prostowników po stronie
ipsilateralnej oraz pobudzenie prostowników
i hamowanie zginaczy po stronie przeciwnej
(kontralateralnej)

FIGURA

FIGURA

DIAGONALNA

DIAGONALNA

-

-

skoordynowany ruch czterech ko

ń

czyn

PODSTAWOWE REAKCJE ODRUCHOWE INTEGROWANE NA POZIOMIE RDZENIA KR

Ę

PODSTAWOWE REAKCJE ODRUCHOWE INTEGROWANE NA POZIOMIE RDZENIA KR

Ę

GOWEGO:

GOWEGO:

ODRUCH PROPRIORECEPTYWNY
(odruch na rozci

ą

ganie, odruch mi

ęś

nia

własny, odruch miotatyczny)

odruch monosynaptyczny !!!

odruch monosynaptyczny !!!

odruchy polisynaptyczne !!!

odruchy polisynaptyczne !!!

Odruch proprioreceptywny

(miotatyczny, na rozci

ą

ganie, odruch

napi

ę

cia mi

ęś

niowego, odruch mi

ęś

nia własny, odruch

monosynaptyczny)

wyst

ę

puje w 2 formach:

• odruch na rozci

ą

ganie - sił

ą

rozci

ą

gaj

ą

c

ą

mi

ę

sie

ń

jest

np. uderzenie młotka neurologicznego w

ś

ci

ę

gno

• odruch napi

ę

cia mi

ęś

niowego (skurcz niewidoczny,

izometryczny) – sił

ą

rozci

ą

gaj

ą

c

ą

jest siła grawitacji

Jaka jest przyczyna ró

ż

nego obrazu odruchu?

Jaka jest przyczyna ró

ż

nego obrazu odruchu?

Wyró

ż

niamy 2 typy wrzecion

intrafuzalnych:

1. z workiem j

ą

drowym

(dynamiczne)

2. 2. z j

ą

drami rozproszonymi w

cytoplazmie (statyczne)

Do o

ś

rodków sympatycznych (zlokalizowanych w cz

ęś

ci piersiowo-

l

ę

d

ź

wiowej) rdzenia kr

ę

gowego zaliczamy:

•

•

II rz

ę

dowe

II rz

ę

dowe

o

o

ś

ś

rodki

rodki

(C8-L2,3):

- naczynioruchowe

- w

ł

osoruchowe

- potowydzielnicze

•

•

II rz

II rz

ę

ę

dowy o

dowy o

ś

ś

rodek sercowy

rodek sercowy

(C8-Th2) i

o

o

ś

ś

rodek oskrzelowo

rodek oskrzelowo

-

-

p

p

ł

ł

ucny

ucny

(Th3-Th5)

•

•

rdzeniowy o

rdzeniowy o

ś

ś

rodek rz

rodek rz

ę

ę

skowy

skowy

(C8-Th2)

Do o

ś

rodków parasympatycznych rdzenia kr

ę

gowego zaliczamy

j

ą

dro krzy

ż

owo-przywspó

ł

czulne (S1-S3). Znajduj

ą

si

ę

tu o

ś

rodki:

•

mikcji

•

defekacji

•

erekcji

•

ejakulacji

O

ś

rodki układu autonomicznego w rdzeniu kr

ę

gowym