Chemia Analityczna
0,$5(&=.2:$1,(675&(1,2:(:3à<:
.203/(.62:$1,$1$52=386=&=$/12û26$'Ï:
1.
.U]\ZDPLDUHF]NRZDQLDVWUFHQLRZHJRQDSU]\NáDG]LHPLDUHF]NRZDQLDMRQyZ;
−
za
SRPRF$J12
3
.
2.
Do rozt
ZRUX ]DZLHUDMFHJR MRQ\ 7O
+
, Pb
2+
i Ag
+
VW *HQLH ND*GHJR ] MRQyZ
mol/dm
3
) dodawano jony chlorkowe.
a)
:MDNLHMNROHMQRFL]DF]QVL ZWUFDüMRQ\"
b)
-DNL SURFHQW SRV]F]HJyOQ\FK MRQyZ ]RVWDQLH Z\WUFRQ\ GR FKZLOL NLHG\ ]DF]QLH
VL Z\G]LHODü]UR]WZRUXQDVW SQ\MRQ"
pIr
TlCl
= 3,46 pIr
PbCl2
= 4,80 pIr
AgCl
= 9,74
(a) AgCl, TlCl, PbCl
2
, b) Ag
+
- praktycznie 100%, Tl
+
-12,5%)
3.
-DNLHSRZLQQRE\üVW *HQLH)H
3+
ZSXQNFLHUyZQRZD*QLNRZ\PDE\SRGF]DVR]QDF]DQLD
FKORUNyZ PHWRG 9ROKDUGD EáG PLDUHF]NRZDQLD E\á UyZQ\ ]HUR MH*HOL PLDUHF]NRZDQLH
SURZDG]LVL GRPRPHQWXZNWyU\PVW *HQLHMRQyZ)H6&1
2+
RVLJQLHZDUWRüÂ
-6
mol/dm
3
?
pIr
AgCl
= 9,744 pIr
AgSCN
= 12,000
K=[Fe(SCN)
2+
]/[Fe
3+
] [SCN
-
]=138
([Fe
3+
] = 0,79 mol/dm
3
)
4. 50,00 cm
3
0,1000 M roztworu KI miareczkowano roztworem AgNO
3
RVW *HQLX
mol/dm
3
Z REHFQRFL 0 UR]WZRUX 1D
2
; MDNR ZVND(QLND : MDNLFK JUDQLFDFK
SRZLQQD ]DZLHUDü VL ZDUWRü LORF]\QX UR]SXV]F]DOQRFL $J
2
X, aby osad ten stosowany
MDNRZVND(QLNXWZRU]\áVL
±0,20%RGSXQNWXUyZQRZD*QLNRZHJR"
pIr
AgI
= 16,07 (7,2· 10
-27
<Ir
Ag2X
<1,0· 10
-10
)
5.
50,00 cm
3
0,1000 M roztworu jonów Cl
-
miareczkowano 0,1000 M roztworem AgNO
3
w
REHFQRFL MRQyZ &U2
4
2-
MDNR ZVND(QLND 3U]\MPXMF *H VW *HQLH NRFRZH MRQyZ &U2
4
2-
wynosi 0,0020 mol/dm
3
]D RVDG $J
2
CrO
4
VWDMH VL ZLGRF]Q\ SXQNW NRFRZ\
PLDUHF]NRZDQLD JG\ OLF]QRü VWDáHJR $J
2
CrO
4
w 1,00 dm
3
roztworu wynosi 1,0· 10
-5
PRODREOLF]\üSURFHQWRZ\EáGPLDUHF]NRZDQLD
pIr
AgCl
= 9,744 pIr
Ag2CrO4
= 11,721 (∆ = +0,09%)
6. 50,00 cm
3
UR]WZRUX ]DZLHUDMFHJR PPRO MRQyZ FKORUNRZ\FK PLDUHF]NRZDQR
0,2500 M roztworem AgNO
3
ZREHFQRFLMRQyZFKURPLDQRZ\FKMDNRZVND(QLNDPHWRGD
0RKUD -DNLH SRZLQQR E\ü SRF]WNRZH VW
*HQLH MRQyZ FKURPLDQRZ\FK Z UR]WZRU]H
miareczkowanym, aby przy ozna
F]DQLX MRQyZ FKORUNRZ\FK W PHWRG Z SXQNFLH
UyZQRZD*QLNRZ\PRERNRVDGX$J&OZ\WUFLáVL
RVDGFKURPLDQXVUHEUD"
pIr
AgCl
= 9,745 pIr
Ag2CrO4
= 11,721 (c
K2CrO4
= 0,0190 mol/dm
3
)
7. 25,00 cm
3
UR]WZRUX 1D&O R VW *HQLX PROGP
3
miareczkowano 0,1000 M
roztworem AgNO
3
Z REHFQRFL 1D
3
; MDNR ZVND(QLND RVDG $J
3
; PD EDUZ Uy*Q RG
$J&O -DNLH SRZLQQR E\ü VW *HQLH MRQyZ ;
3-
w roztworze miareczkowanym
Z\MFLRZ\P DE\ RVDG $J
3
; ]DF]á VL Z\WUFDü GRNáDGQLH Z SXQNFLH
UyZQRZD*QLNRZ\P"
pIr
AgCl
= 9,745 pIr
Ag3X
= 17,745 (c
0
Na3X
= 1,87×10
-3
mol/dm
3
)
8. 50,00 cm
3
0,1000 M roztworu NaCl miareczkowano 0,1000 M roztworem AgNO
3
.
2EOLF]\ü EáG Z]JO GQ\ PLDUHF]NRZDQLD MHOL ]DVWRVRZDQ\ ZVND(QLN V\JQDOL]XMH SXQNW
NRFRZ\PLDUHF]NRZDQLDSU]\S&O
pIr
AgCl
= 9,745 (∆ = - 0,12%)
9. 50,00 cm
3
0,1000 M roztworu KCl miareczkowano 0,1000 M roztworem azotanu srebra.
2EOLF] REM WRü GRGDQHJR UR]WZRUX $J12
3
MH*HOL ]DVWRVRZDQ\ ZVND(QLN V\JQDOL]RZDá
SXQNWNRFRZ\PLDUHF]NRZDQLDSU]\S&O 2EOLF]EáGZ]JO
GQ\PLDUHF]NRZDQLD
pIr
AgCl
= 9,74 (V = 50,20 cm
3
, ∆ = + 0,40%)
10. 25,00 cm
3
EURPNX SRWDVX R VW *HQLX PROGP
3
miareczkowano roztworem
AgNO
3
R VW *HQLX PROGP
3
Z REHFQRFL FKURPLDQX9, SRWDVX MDNR ZVND(QLND
(metoda Mohra). Obliczy
ü Z]JO GQ\ EáG PLDUHF]NRZDQLD MH*HOL VW *HQLH MRQyZ
FKURPLDQRZ\FK9,ZSXQNFLHNRFRZ\PZ\QRVLáRÂ
-3
mol/dm
3
.
pIr
AgBr
=12,276 pIr
Ag2CrO4
=11,959 (0,033%)
11. Roztwór NaCl (50,00 cm
3
, c
NaCl
= 0,05000 mol/dm
3
PLDUHF]NRZDQR ]D SRPRF
0,07750 M AgNO
3
VWRVXMF UR]WZyU FKURPLDQX9, MDNR ZVND(QLN 2EOLF]\ü VW *HQLH
MRQyZ FKURPLDQRZ\FK9, Z SXQNFLH NRFRZ\P MHOL EáG Z]JO GQ\ PLDUHF]NRZDQLD
Z\QRVLá
pIr
Ag2CrO4
=11,911 pIr
AgCl
=9,744 (3,71×10
-5
mol/dm
3
)
12. Podczas argentometrycznego ozna
F]DQLD ]DZDUWRFL 32
4
3-
w próbce roztworu o
REM WRFL FP
3
]X*\WR FP
3
0,0247 M roztworu AgNO
3
2EOLF] EáG Z]JO GQ\
PLDUHF]NRZDQLDRUD]VW *HQLDMRQyZ$J
+
i PO
4
3-
ZSXQNFLHNRFRZ\PPLDUHF]NRZDQLD
MH*HOLU]HF]\ZLVWD]DZDUWRü32
4
3-
w analizowanym roztworze wynosi 4,800×10
-3
mol/dm
3
.
pI
r
=19,89 (∆=0,52%, [Ag
+
]=4,7
· 10
-5
mol/dm
3
, [PO
4
3-
]=1,3
· 10
-7
mol/dm
3
)
13.
2]QDF]DQR DUJHQWRPHWU\F]QLH ]DZDUWRü MRQyZ 32
4
3-
w 50,00 cm
3
roztworu
SRZVWDáHJRSU]H]UR]WZRU]HQLHJSUyENLDSDW\WX:WUDNFLHPLDUHF]NRZDQLD]X*\WR
21,65 cm
3
0,1008 M roztworu AgNO
3
2EOLF] Z]JO GQ\ EáG PLDUHF]NRZDQLD MH*HOL
U]HF]\ZLVWD]DZDUWRüIRVIRUXZDSDW\FLHZ\QRVLáD-DNLHE\áRVW
*HQLHMRQyZ$J
i PO
4
3-
ZSXQNFLHNRFRZ\PPLDUHF]NRZDQLD"
pIr
Ag3PO4
= 19,89 A
P
= 30,97
(∆=4,09%, [Ag
+
]=1,2
· 10
-3
mol/dm
3
, [PO
4
3-
]=7,5
· 10
-12
mol/dm
3
)
14.
=DZDUWRü IRVIRUDQyZ Z SUyEFH VWDáHM R]QDF]DQR DUJHQWRPHWU\F]QLH L ZDJRZR 'R
R]QDF]HQLDDUJHQWRPHWU\F]QHJRRGZD*RQR JSUyENLIRVIRUDQ\SU]HSURZDG]RQRGR
roztworu i dodano 50,00 cm
3
0,1055 M AgNO
3
. Nadmiar jonów srebra odmiareczkowano
]X*\ZDMF FP
3
0,1021 M KSCN (metoda Volharda). Do oznaczenia wagowego
SREUDQRGUXJSUyEN RLQQHMPDVLHIRVIRUDQ\SU]HSURZDG]RQRGRUR]WZRUXZ\WUFRQR
RVDG IRVIRUDQX9 PDJQH]X RGVF]RQR L Z\SUD*RQR GR 0J
2
P
2
O
7
-DNDE\áDPDVDSUyENL
X*\WHMZGUXJLPR]QDF]HQLXMH*HOLRWU]\PDQRJ0J
2
P
2
O
7
?
A
P
=30,97 A
O
= 16,00 M(Mg
2
P
2
O
7
) = 222,57 (m = 1,500 g)
15.
3UyEN RPDVLHJ]DZLHUDMFPLQFKORUHNSRWDVXUR]SXV]F]RQRZZRG]ie. Do
otrzymanego roztworu dodano 50,00 cm
3
0,1020 M roztworu AgNO
3
. Nadmiar jonów Ag
+
RGPLDUHF]NRZDQR0UR]WZRUHP.6&1ZREHFQRFLMRQyZ)H
3+
MDNRZVND(QLND
=X*\WRFP
3
WHJRUR]WZRUX2EOLF]\üSURFHQWRZ]DZDUWRüFKORUXZSUyEFH
A
Cl
= 35,453 (20,57%)
16.
=DQLHF]\V]F]RQ SUyEN $V
2
O
3
o masie 0,3000 g roztworzono a arsen utleniono do
AsO
4
3-
. Do otrzymanego roztworu dodano 50,00 cm
3
roztworu AgNO
3
RVW *HQLX
0 1DGPLDU MRQyZ VUHEUD RGPLDUHF]NRZDQR Z REHFQRFL MRQyZ )H
3+
) 0,0825 M
UR]WZRUHP .6&1 ]X*\ZDMF FP
3
WHJR UR]WZRUX 2EOLF]\ü ]DZDUWRü SURFHQWRZ
tlenku arsenu(III) w próbce.
M
As2O3
= 197,84 (98,35%)
17.
3UyEN DSDW\WX R PDVLH J UR]WZRU]RQR D UR]WZyU SU]HQLHVLRQR GR NROE\ R
SRMHPQRFL FP
3
L X]XSHáQLRQR GR NUHVNL = NROE\ SREUDQR FP
3
otrzymanego
UR]WZRUX]DZLHUDMFHJRMRQ\32
4
3-
) i dodano nadmiar AgNO
3
:\WUFRQ\RVDG$J
3
PO
4
RGVF]RQRSU]HP\WRLUR]WZRU]RQRZNZDVLHDXZROQLRQHMRQ\$J
+
zmiareczkowano (w
REHFQRFL MRQyZ )H
3+
]X*\ZDMF FP
3
UR]WZRUX .6&1 R VW *HQLX 0 -DND
E\áD]DZDUWRüSURFHQWRZD3
2
O
5
w badanej próbce?
M
P2O5
= 141,95 (20,18%)
18.
3UyEN R PDVLH J ]DZLHUDMF FKORUHNJDOX,,,UR]SXV]F]RQRZZRG]LH'R
roztworu dodano 50,00 cm
3
0,1007 M AgNO
3
. Nadmiar jonów Ag
+
zmiareczkowano
wobec jonów Fe
3+
MDNRZVND(QLND]X*\ZDMFFP
3
0,0996 M roztworu KSCN. Oblicz
]DZDUWRüSURFHQWRZ*D&O
3
w próbce.
M
GaCl3
= 176,08 (33,55%)
19.
= UR]WZRUX ]DZLHUDMFHJR MRQ\ FKORUNRZH SREUDQR GZLH SUybki o takiej samej
REM WRFL2]QDF]DMFMRQ\&O
-
PHWRG0RKUDZSLHUZV]HM]QLFK]X*\WRFP
3
0,09665
M AgNO
3
L SRSHáQLRQR EáG Z]JO GQ\ –1,45%. W drugiej próbce przeprowadzono
oznaczenie jonów Cl
-
PHWRG9ROKDUGDGRGDMFFP
3
0,09665 M AgNO
3
, a
QDVW SQLH
RGPLDUHF]NRZXMFQDGPLDUMRQyZ$J
+
]DSRPRF01+
4
1&62EOLF]\üREM WRü
dodanego roztworu NH
4
1&6MH*HOLR]QDF]HQLHWRZ\NRQDQREH]Eá GQLH
(V = 18,52 cm
3
)
20.
=DZDUWRü MRQyZ MRGNRZ\FK Z UR]WZRU]H R]QDF]DQR GZRPD PHWRGDPL –
argentometrycznie i redoksymetrycznie. W tym celu pobrano dwie próbki po 25,00 cm
3
EDGDQHJR UR]WZRUX 3LHUZV] ]PLDUHF]NRZDQR ]X*\ZDMF FP
3
roztworu AgNO
3
o
VW *HQLXPROGP
3
(metoda Mohra). W trakcie oznaczenia redoksymetrycznego do
drugiej próbki dodano dwuchromianu potasu, zakwaszono, a wydzielony jod
]PLDUHF]NRZDQR ]X*\ZDMF FP
3
0,09843 M Na
2
S
2
O
3
-DNL E\á Z]JO GQ\ EáG
R]QDF]HQLD DUJHQWRPHWU\F]QHJR MH*HOL SU]\MPLHP\ *H R]QDF]HQLH UHGRNV\PHWU\F]QH QLH
E\áRREDUF]RQHEá GHP" (+1,4%)
21. 25,00 cm
3
UR]WZRUX0Z]JO GHPMRQyZ&O
-
]DZLHUDMFHJRGRPLHV]N MRQyZ
Br
-
PLDUHF]NRZDQR]DSRPRF0$J12
3
-DNREM WRü0$J12
3
PR*QD
GRGDüGRPLDUHF]NRZDQHJRUR]WZRUXQLHSRZRGXMFZ\WUFHQLDRVDGXEURPNXVUHEUDMHOL
VW *HQLH jonów Br
-
ZSXQNFLHNRFRZ\PPLDUHF]NRZDQLDZ\QRVLÂ
-6
mol/dm
3
?
pIr
AgCl
= 9,745 pIr
AgBr
= 12,276 (25,85 cm
3
)
22
5R]WZyUMHVW0]HZ]JO GXQDMRQ\&G
2+
L0]HZ]JO GXQDMRQ\6U
2+
.
:\ND]Dü F]\ Z ZDUXQNDFK S+ UR]WZRUX UyZQH L FDáNRZLWH VW
*HQLH DQDOLW\F]QH
EDTA równe 0,0500 mol/dm
3
PR*OLZH E G]LH UR]G]LHOHQLH REX NDWLRQyZ SRSU]H]
Z\WUFHQLH6U&2
3
.
plr
CdCO3
= 11,28 pIr
SrCO3
= 9,20 logK
CdY
= 16,46 logK
SrY
= 8,63 α
4
= 4,81· l0
-4
(Tak)
23. W roztworze o pH = 3,0
]DZLHUDMF\P MRQ\ 3E
2+
R QLH]QDQ\P VW *HQLX FDáNRZLWH
DQDOLW\F]QH VW *HQLH GRGDQHJR Z QDGPLDU]H ('7$ Z\QRVL PROGP
3
. Oblicz
DQDOLW\F]QHVW *HQLHMRQyZRáRZLXF
Pb2+
MHOLZLDGRPR*HRVDG3E,
2
]DF]QLHVL Z\WUFDü
] UR]WZRUX JG\ VW *HQLH GRdawanych jonów I
-
RVLJQLH ZDUWRü PROGP
3
]PLDQ
REM
WRFLUR]WZRUXSRPLMDP\
pIr
PbI2
= 8,15 logK
PbY
= 18,04 α
4
= 2,51· 10
-11
(c
Pb2+
= 0,025 mol/dm
3
)
24. Do 250,0 cm
3
0,100 M roztworu BaCl
2
dodano 100,0 cm
3
0,150 M Na
2
SO
4
. pH
UR]WZRUX MHVW XWU]\P\ZDQH QD VWDá\P SR]LRPLH -DN PLQLPDOQ OLF]QRü VWDáHJR
ZHUVHQLDQXVRGXWU]HEDGRGDüGRWDNRWU]\PDQHJRUR]WZRUXDE\FDáNRZLFLHUR]SXFLüRVDG
BaSO
4
? Wskazówka:
2EOLF] VW *HQLH MRQyZ VLDUF]DQRZ\FK SR UR]SXV]F]HQLX RVDGX D
n
DVW SQLH ] LORF]\QX UR]SXV]F]DOQRFL VW *HQLH ZROQ\FK QLHVNRPSOHNVRZDQ\FK MRQyZ
Ba
2+
.
pIr
BaSO4
= 9,77 logK
BaY
= 7,76 log α
4
= -0,070 (0,15 mola)
25.
-DNPLQLPDOQOLF]QRüVWDáHJRZHUVHQLDQXVRGXQDOH*\GRGDüGRFP
3
roztworu o
pH=7,0
]DZLHUDMFHJR PROD 6U&O
2
, aby po dodaniu do tego roztworu 3,2220 g
Na
2
SO
4
· 10H
2
2QLHZ\WUFLáVL RVDG6U62
4
?
logK
SrY
= 8,63 log α
4
= -3,32 pIr
SrSO4
= 6,49 M
Na2SO4· 10H2O
= 322,20
(0,064 mola)
26. 50,00 cm
3
01D&OPLDUHF]NRZDQR]DSRPRF,1104 M AgNO
3
ZREHFQRFL
K
2
CrO
4
MDNR ZVND(QLND PHWRGD 0RKUD : SXQNFLH NRFRZ\P PLDUHF]NRZDQLD
S&O 2EOLF]\ü REM WRü UR]WZRUX $J12
3
GRGDQ GR SXQNWX NRFRZHJR RUD] EáG
Z]JO
GQ\PLDUHF]NRZDQLD
pIr(AgCl)=9,745 (43,90 cm
3
, +0,49%)
27. .
3UyEN RPDVLHJ]DZLHUDMF.Br i 35,55% KBrO
3
rozpuszczono w
ZRG]LHX]\VNXMFUR]WZyURREM WRFLFP
3
2EOLF]\üLOHQDOH*\]X*\üPLDQRZDQHJR
roztworu AgNO
3
RVW *HQLXPROGP
3
na zmiareczkowanie 10,0 cm
3
analizowanego
roztworu, oraz
UR]WZRUXRWHMVDPHMREM WRFLGRNWyUHJRSU]HGPLDUHF]NRZDQLHPGRGDQR
V
2
(SO
4
)
3
w celu zredukowania jonów BrO
3
-
do jonów Br
-
.
(4,33 cm
3
, 14,7 cm
3
)
28.
3UyEN RPDVLHJ]DZLHUDMFMRQ\&O
-
i ClO
4
-
, rozpuszczono w wodzie
X]\VNXMFUR]WZyURREM WRFLFP
3
. Na zmiareczkowanie 50,00 cm
3
tego roztworu
]X*\WRFP
3
0,08551 mol/dm
3
roztworu AgNO
3
. Do drugiej próbki tego roztworu o tej
VDPHMREM WRFLGRGDQRVROLZDQDGX,,,ZFHOX]UHGXNRZDQLDMRQyZ&O2
4
-
do jonów Cl
-
,
DQDVW SQLH]PLDUeczkowano mianowanym roztworem AgNO
3
]X*\ZDMFFP
3
.
2EOLF]\ü]DZDUWRüSURFHQWRZ&O
-
i ClO
4
-
w próbce.
(10,60% i 55,65%)
29. 50,00 cm
3
0,1227 M roztworu NaBr miareczkowano 0,2045 M roztworem azotanu
VUHEUD%áGZ]JO
GQ\R]QDF]HQLDZ\QRVLá –2EOLF]S%UZSXQNFLHNRFRZ\P
miareczkowania. pIr
AgBr
= 12,28
(pBr=3,03)
30. Do 20,00 cm
3
UR]WZRUX]DZLHUDMFHJRPPROMRQyZ=Q
2+
dodano 50,00 cm
3
0UR]WZRUXZHUVHQLDQXVRGX-DNPDV
V]F]DZLDQXDPRQXPR*QDGRGDüGR
otrzyma
QHJRUR]WZRUXQLHSRZRGXMFZ\WUFHQLDV]F]DZLDQXF\QNX,,MH*HOLS+UR]WZRUX
wynosi 4,00?
log K(ZnY
2-
) = 16,50 log α
4
= – 8,44 (NH
4
)
2
C
2
O
4
– 124,1
pI
r
(ZnC
2
O
4
) = 8,90
(0,84 g)