08 Finansowanie działalności przedsiębiorstwa

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI

Ewa Urbańska-Sobczak

Finansowanie działalności przedsiębiorstwa
412[01].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2005

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

prof. zw. dr hab. Maria Gmytrasiewicz
dr Roman Sobiecki

Opracowanie redakcyjne:
Katarzyna Maćkowska

Konsultacja: mgr inż. Maria Majewska

Korekta:
Joanna Iwanowska
Edyta Kozieł

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej „Finansowanie
działalności przedsiębiorstwa” 412[01].Z2.03 zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu Technik rachunkowości.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie........................................................................................................................ 3
2. Wymagania wstępne .............................................................................................................. 5
3. Cele kształcenia...................................................................................................................... 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć .............................................................................................. 7
5. Ćwiczenia ............................................................................................................................. 13

5.1.

Zasady gospodarki finansowej przedsiębiorstwa..................................................... 13

5.1.1. Ćwiczenia ................................................................................................................ 13
5.1.2. Sprawdzian postępów .............................................................................................. 14

5.2. Źródła finansowania....................................................................................................... 15

5.2.1. Ćwiczenia ................................................................................................................ 15
Ćwiczenie 1 ....................................................................................................................... 15
5.2.2. Sprawdzian postępów .............................................................................................. 17

5.3. Zarządzanie należnościami, gotówką, zapasami i zobowiązaniami ............................. 18

5.3.1. Ćwiczenia ................................................................................................................ 18
5.3.2. Sprawdzian postępów .............................................................................................. 20

5.4. Wartość pieniądza w czasie ........................................................................................... 21

5.4.1. Ćwiczenia ................................................................................................................ 21
5.4.2 Sprawdzian postępów ............................................................................................... 26

5.5. Lokaty finansowe........................................................................................................... 27

5.5.1 Ćwiczenia ................................................................................................................. 27
5.5.2 Sprawdzian postępów ............................................................................................... 32

5.6. Kredytowanie działalności przedsiębiorstw .................................................................. 33

5.6.1 Ćwiczenia ................................................................................................................. 33

5.6.2. Sprawdzian postępów ................................................................................................. 39
5.7. Preliminowanie inwestycji............................................................................................. 40

5.7.1 Ćwiczenia ................................................................................................................. 40
5.7.2 Sprawdzian postępów ............................................................................................... 42

5.8. Finansowanie obrotów z zagranicą................................................................................ 43

5.8.1 Ćwiczenia ................................................................................................................. 43
5.8.2. Sprawdzian postępów .............................................................................................. 45

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia.................................................................................................. 46
7. Literatura ........................................................................................................................... 56

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik rachunkowości.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne, w których wskazano umiejętności, jakie powinien posiadać uczeń

przed rozpoczęciem pracy z poradnikiem,

− cele kształcenia, które wskazują, jakie umiejętności uczeń powinien opanować w procesie

kształcenia danej jednostki modułowej,

− przykładowe scenariusze zajęć,

− ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania i wyposażenia stanowiska pracy,
− sprawdzian postępów - pozytywny wynik uzyskany przez ucznia umożliwia realizacje

następnego tematu, w przypadku trudności należy go powtórzyć i wyjaśnić wątpliwości,

− ewaluacja osiągnięć ucznia, przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego, które należy

przeprowadzić po zrealizowaniu wszystkich tematów jednostki modułowej, co pozwoli
ocenić poziom ukształtowanych umiejętności w całej jednostce modułowej,

− literaturę, która umożliwi uczniowi pogłębienie wiedzy z zakresu jednostki modułowej.

W materiale nauczania zostały omówione również treści dotyczące zastosowania

użytkowego programu komputerowego (arkusza kalkulacyjnego w programie Excel). Są to
głównie bardzo istotne wskazówki praktyczne, które umożliwią uczniowi wykorzystanie
komputera do złożonych obliczeń finansowych.

Ćwiczenia zamieszczone w rozdziałach: „Wartość pieniądza w czasie”, „Lokaty

finansowe”, „Kredytowanie działalności przedsiębiorstw” zostały tak opracowane by mógł je
uczeń wykonać na komputerze, wykorzystując umiejętności ukształtowane na zajęciach
z technologii informacyjnej i zdobywał nowe, tzn. by ciągle rozwijał się „informatycznie”.
Zawsze ma możliwość skontrolowania wyniku obliczeń wykorzystując kalkulator.
Sporządzone w programie arkusze uczeń może wykorzystywać wielokrotnie, testując różne
sytuacje praktyczne.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych, projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SCHEMAT UKŁADU JEDNOSTEK MODUŁOWYCH

412[01].Z2

Organizacja i finansowanie

działalności

przedsiębiorstwa

412[01].Z2.01

Prowadzenie polityki kadrowej

przedsiębiorstwa

412[01].Z2.02

Organizowanie procesu

gospodarczego

przedsiębiorstwa

412[01].Z2.03

Finansowanie działalności

przedsiębiorstwa

412[01].Z2.03

Wykorzystywanie informacji

ekonomicznej w procesie

decyzyjnym

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
− korzystać z różnych źródeł informacji,
− posługiwać się podstawowymi pojęciami ekonomicznymi,

− posługiwać się podstawową terminologią z zakresu rachunkowości,

− rozróżniać i klasyfikować majątek przedsiębiorstwa,
− rozróżniać typy operacji gospodarczych,

− rozróżniać źródła zobowiązań,

− określać skutki niewykonania zobowiązania,
− obliczać i analizować podstawowe wielkości ekonomiczne,

− obliczać i interpretować wskaźniki i miary statystyczne,

− poruszać się w oknach systemu Windows,
− wykonywać podstawowe operacje na plikach i folderach,

− sterować miejscem zapisu danych na dysku i dyskietkach,

− stosować podstawowe dane dotyczące arkuszy kalkulacyjnych,
− formatować i redagować komórki arkusza,

− stosować zasady adresowania względnego i bezwzględnego komórek,

− efektywnie wykorzystywać podstawowe działania na komórkach,
− sporządzać tabele i wykresy z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego,

− stosować zasady tworzenia wydruków w arkuszu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

Po zrealizowaniu tej jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
− określić podstawowe cele i instrumenty zarządzania finansami jednostki gospodarującej,
− scharakteryzować źródła finansowania aktywów,

− scharakteryzować strategie finansowania aktywów,

− dokonać wyboru sposobu finansowania działalności bieżącej,
− określić zasady zarządzania zasobami gotówkowymi, należnościami, zobowiązaniami

oraz zapasami,

− wyjaśnić istotę kredytu handlowego,

− wyjaśnić istotę kredytu obrotowego w rachunku bieżącym,
− scharakteryzować kredyty bankowe według różnych kryteriów,

− ocenić opłacalność korzystania z różnych źródeł finansowania działalności,

− wyjaśnić istotę zmienności pieniądza w czasie,
− odróżnić pojęcie procentu i stopy procentowej,

− posłużyć się rachunkiem procentowym, odsetkowym i dyskontowym,

− obliczyć aktualną wartość przyszłej płatności przy udzielaniu i korzystaniu z kredytu

handlowego,

− wypełnić druki wniosku kredytowego,

− przygotować dokumenty stanowiące załączniki wniosku kredytowego,

− skontrolować terminy spłaty zobowiązań oraz ściągania należności i roszczeń,
− określić finansowe i prawne skutki niedotrzymania terminów płatności,

− przeprowadzić negocjacje w sprawie przyśpieszenia wpływu należności i odroczenia

terminu spłaty zobowiązań,

− obliczyć odsetki od niezapłaconych zobowiązań,
− określić skutki prawne niewykonywania zobowiązań,

− wypełnić weksel własny i trasowany,

− obliczyć dyskonto i redyskonto weksla,
− wyjaśnić istotę preliminowania inwestycji,

− określić metody oceniające efektywność zamierzeń inwestycyjnych,

− ocenić opłacalność inwestycji,
− obliczyć przyszłą wartość lokat stosując rachunek odsetkowy i dyskontowy,

− skorzystać z informacji, prospektów, ulotek przy wyborze form lokowania środków

pieniężnych,

− skorzystać z ceduły giełdowej w zakresie funduszy inwestycyjnych i papierów

wartościowych,

− rozróżnić sposoby ograniczania ryzyka kursowego dla przedsiębiorstwa,

− scharakteryzować formy rozliczeń finansowych w obrotach z zagranicą,

− zastosować złożone formuły w arkuszu kalkulacyjnym Excel do obliczeń: wartości

obecnej i przyszłej lokaty i strumieni pieniądza, kwoty odsetek, realnej stopy procentowej,
stopy dyskontowej;

− zastosować funkcje finansowe w arkuszu kalkulacyjnym Excel do obliczeń: stałej raty

kredytu, wartości spłaty kapitału dla danej inwestycji przy założeniu okresowych i stałych
rat i stałego oprocentowania oraz wartości spłaconych odsetek w podanym okresie przy
założeniu okresowych , stałych płatności i stałej stopy procentowej,

− utworzyć zestawienia graficzne w arkuszu kalkulacyjnym Excel do sytuacji praktycznych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć nr 1
Temat: Źródła finansowania.

Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
− sklasyfikować rodzaje kapitałów z uwzględnieniem różnych kryteriów finansowania

działalności przedsiębiorstwa,

− wyjaśnić różnice między finansowaniem wewnętrznym a finansowaniem zewnętrznym

działalności przedsiębiorstwa,

− rozróżnić kapitały własne i obce,

− rozróżnić kapitały własne w przedsiębiorstwach o różnych formach organizacyjno-

prawnych,

− określić istotę leasingu,
− scharakteryzować faktoring,

− scharakteryzować franchising

− scharakteryzować venture capital,
− określić wady i zalety finansowania obcego,

− ocenić opłacalności korzystania z różnych źródeł finansowania działalności,

− dokonać wyboru sposobu finansowania działalności przedsiębiorstwa.

Metody nauczania – uczenia się:

− miniwykład,

− pogadanka heurystyczna,

− metoda plakatowa,
− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− praca indywidualna,

− praca zespołowa.

Środki dydaktyczne:

− wykaz literatury jak punkcie 7 poradnika,

− foliogramy,

− instrukcje dla ucznia,
− arkusze papieru format A1 do prezentacji plakatowej, flamastry, luźne kartki,

− rzutnik.
Czas trwania: 90 minut

Przebieg zajęć:
I.

Sprawy organizacyjne.

II.

Podanie tematu zajęć i zapoznanie z celami kształcenia.

III.

Realizacja zadań dydaktycznych

1. Nauczyciel prezentuje na foliogramie „Kryteria finansowania działalności

przedsiębiorstwa” i krótko je wyjaśnia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Uczniowie pracują w zespołach roboczych i na podstawie literatury zawartej w punkcie

7 poradnika charakteryzują kapitały ze względu na trzy kryteria: pierwszy zespół - ze
względu na dostęp do kapitału, drugi zespół - ze względu na czas wykorzystania i trzeci
zespół - ze względu na źródło pochodzenia kapitału. Wyniki pracy zespołowej prezentuje
lider grupy.

3. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie dotyczące zaklasyfikowania podanych

przykładów kapitałów, występujących w przedsiębiorstwie „B”, do kapitałów własnych
lub obcych. Efekty pracy indywidualnej porównują w zespole.

Przykłady kapitałów w przedsiębiorstwie „B”

Kapitał

własny

Kapitał obcy

Zobowiązania wobec urzędu skarbowego

Z wygospodarowanego zysku zakupiono nową maszynę

Przedsiębiorstwo zakupiło materiały do produkcji na kredyt

Przedsiębiorstwo sprzedało firmie faktoringowej
wierzytelność

Pozyskano nowy samochód w drodze leasingu

Odbiorca dokonał przedpłaty na zakup 100 garniturów

Odbiorca nabył garnitury i wystawił weksel płatny po 40
dniach

4. Na podstawie literatury zawartej w punkcie 7 poradnika uczniowie rozpoznają kapitały

własne w różnych formach organizacyjno-prawnych przedsiębiorstwa.

5. Nauczyciel nawiązuje do form finansowania obcego i na foliogramie prezentuje jego

formy, do których należą: kredyty bankowe, kredyty pozabankowe, obligacje, leasing,
factoring, forfaiting, franchising i venture capital.

6. Uczniowie pracując w grupach charakteryzują jedną z form finansowania zwracając

uwagę na wady i zalety, a efekty pracy przedstawiają w formie plakatowej. Pierwsza
grupa - leasing, druga grupa - factoring, trzecia grupa - franchising, czwarta grupa -
venture capital. Nauczyciel informuje, że kredyty bankowe i obligacje będą dokładnie
charakteryzowane przy realizacji innych tematów w tej jednostce modułowej.

7. Uczniowie oceniają, która (które) z zaprezentowanych form finansowania obcego jest (są)

najbardziej opłacalna (e) przy finansowaniu działalności bieżącej przedsiębiorstwa.

8. Podsumowanie
− uczniowie uzasadniają potrzebę korzystania z kapitałów obcych przez przedsiębiorstwa,
− uczniowie wskazują korzyści i wady finansowania obcego,

− ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć nr 2

Temat: „Weryfikacja usług finansowych banków komercyjnych

z wykorzystaniem komputera.”

Czas: 180 minut

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykorzystania komputera do weryfikacji usług

finansowych banków komercyjnych.

Cele szczegółowe:
Podstawowe
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
-

zaprezentować informacje o bankach i oferowanych przez nie usługach,

rozróżniać podstawowe rodzaje usług finansowych,

wyjaśnić pojęcia: kredyt bankowy, lokata bankowa, kredytodawca, kredytobiorca, rata

kredytu, odsetki, kapitalizacja odsetek, stopa procentowa realna, stopa procentowa
nominalna, kapitał, prowizja bankowa, zabezpieczenie kredytu, poręczyciel,

skorzystać z systemu operacyjnego Windows oraz z sieci komputerowej.

Rozszerzające
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
-

sklasyfikować warunki kredytowe, lokacyjne,

zidentyfikować elementy stanowiące koszt kredytu,

zastosować formuły finansowe: odsetkowa, wartość przyszła, wartość obecna,

zastosować podstawowe funkcje finansowe w arkuszu Excel:

- obliczyć wysokość rat za pomocą funkcji PMT,
- obliczyć odsetki za pomocą funkcji PPMT,
- obliczyć spłatę kredytu za pomocą funkcji IPMT,

przedstawić za pomocą wykresów spłatę kredytu oraz kształtowanie się podziału rat

w spłatach i odsetkach,

wnioskować nt. struktury rat spłacanego kredytu na podstawie wykresów.

Dopełniające
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

sformułować wnioski dotyczące ofert finansowych banków,

zanalizować, jakie czynniki i dlaczego mają wpływ na atrakcyjność oferty kredytowej

i lokacyjnej,

porównać warunki lokacyjne banków (wysokość odsetek od lokat: jedno-, trzy-,

sześciomiesięcznych i rocznych):

- zastosować formułę odsetkową dla okresów kapitalizacji krótszych niż 1 rok,
- zastosować właściwe formaty komórek,

zaprezentować (z wykorzystaniem komputera) usługi świadczone przez banki,

utworzyć podsumowania graficzne (wykresy, w tym niestandardowe).

Metody kształcenia: pogadanka heurystyczna, ćwiczenia (w tym komputerowe), objaśnienie

– instruktaż, metoda plakatowa.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Formy organizacyjne pracy ucznia: praca zespołowa jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne:

1. materiały przygotowane metodą projektów (prezentacje multimedialne, opracowania

w teczkach),

2. arkusze kalkulacyjne w programie Excel (przygotowane przez nauczyciela),
3. rzutnik pisma, tablica magnetyczna,
4. 10 stanowisk komputerowych
5. drukarka,
6. luźne kartki, flamastry, arkusze papieru (format A0),
7. arkusze folii do drukowania,
8. arkusze obserwacji,
9. foliogramy ukazujące przebieg lekcji,
10. instrukcje dla ucznia.

Przebieg zajęć

1. Sprawy organizacyjne
2. Wprowadzenie

Podanie tematu i sposobu jego realizacji.

Utworzenie zespołów roboczych.

Rozdanie zespołom „Arkuszy obserwacji pracy zespołu” (załącznik nr 1) i instrukcji
dla ucznia.

3. Realizacja zadań dydaktycznych
-

Przedstawienie sytuacji i omówienie zadań do wykonania.

Prezentacje poszczególnych banków (krótkie uzasadnienie wyboru) przez poszczególne
zespoły w postaci prezentacji multimedialnej w programie PowerPoint

i z wykorzystaniem zebranych metodą projektów materiałów.

Klasyfikowanie ofert bankowych w zespołach na podstawie formularza (Instrukcja dla
ucznia – załącznik nr 2) i analizy oferty wybranych banków (na podstawie tabel
roboczych przygotowanych przez poszczególne zespoły metodą projektów).

Tworzenie zbiorczej listy ofert finansowych banków komercyjnych metodą plakatową.

Definiowanie nowych pojęć ekonomicznych: stopa procentowa, kredyt, lokata, rata
kredytu, odsetki, prowizje bankowe, opłata manipulacyjna itp.

Symulacje usług finansowych na komputerze:

dla lokat terminowych

Obliczanie odsetek od lokaty przy wykorzystaniu „kalkulatora oszczędnościowego” ze

strony internetowej

http://biznes

.onet.pl/banki/kalkulatory/oszczednosciowy.asp

Wprowadzanie danych i wykonywanie w arkuszu kalkulacyjnym obliczeń: odsetek,

wartości przyszłej, wartości obecnej, stopy procentowej.

Porównanie warunków lokat terminowych ze wzglądu na czas kapitalizacji odsetek.

Interpretowanie wyników w postaci graficznej. Wydruk wyników na folii.

dla kredytów bankowych

Obliczanie odsetek od kredytu przy wykorzystaniu „kalkulatora kredytowego” ze strony

internetowej

http://biznes

.onet.pl/banki/kalkulatory/kredytowy.asp .

Wprowadzanie danych i wykonywanie w arkuszu kalkulacyjnym obliczeń: wysokości

raty kredytu, spłaty kredytu, spłaty odsetek kredytu.

Interpretowanie wyników w postaci graficznej (wykres kredytu i wykres struktury rat).

Wydruk wyników na folii.

Prezentacje przez wybrany zespół wyników symulacji.

Porównanie kredytów oferowanych przez różne banki.

Prezentacja wyników.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Analiza sformułowanych wniosków – elementy stanowiące koszt kredytu.

4. Podsumowanie

Ocena wiedzy i umiejętności nabytych podczas zajęć.

Praca domowa.

ZAŁĄCZNIK NR 1

ARKUSZ OBSERWACJI PRACY ZESPOŁU NR .......

UMIEJĘTNOŚCI PUNKTY
Podstawowe – P

stosowanie podstawowych pojęć ekonomicznych (zaliczony test na

poziomie podstawowym)

(3 – 5)

klasyfikowanie podstawowych rodzajów usług finansowych (na podstawie

tabeli „Oferty bankowe”)

(3 – 6)

wyszukiwanie potrzebnych informacji z tabeli „Oferty bankowe” (0 – 2)

zastosowanie formuł w komórkach (suma, iloczyn, różnica)

(0 – 2)

drukowanie dokumentów w sieci zestawień, wykresów

(0 – 2)

stosowanie adresowania bezwzględnego w prostych formułach

(0 – 2)

wyszukanie strony internetowej na podstawie adresu WWW i dokonywanie

obliczeń z wykorzystaniem kalkulatora internetowego

(0 – 2)

Rozszerzające – R

zastosowanie w arkuszu formuły odsetkowej i wartości przyszłej (0 – 2)

obliczenie wysokości rat za pomocą funkcji PMT

(0 – 2)

obliczenie spłat kredytu i odsetek za pomocą funkcji PPMT i IPMT(0 – 2)

przedstawienie na wykresie struktury rat

(0 – 2)

Dopełniające – D

sformułowanie wniosków dotyczących ofert finansowych banków,

(0 – 2)

zestawienie i porównanie warunków kredytowych w różnych bankach

(0 – 2)

obliczenie i porównanie wysokości odsetek od lokat 1-, 3-, 6-miesięcznych

i rocznych

(0 – 2)

tworzenie niestandardowych podsumowań graficznych

(0 – 2)

Źródło: opracowanie własne

Wyniki:

ilość poprawnych odpowiedzi – P .............................................

ilość poprawnych odpowiedzi – R+D.........................................

Ocena ...............................................

Normy wymagań na stopnie szkolne:

ocena normy

wymagań

ocena dopuszczająca

co najmniej 15 pkt. za zadania z poziomu podstawowego

ocena dostateczna

co najmniej 17 pkt. za zadania z poziomu podstawowego

ocena dobra

co najmniej 17 pkt. za zadania z poziomu podstawowego i co
najmniej 12 pkt. za zadania z poziomu ponad podstawowego

ocena bardzo dobra

co najmniej 17 pkt. za zadania z poziomu podstawowego i co
najmniej 14 pkt. za zadania z poziomu ponadpodstawowego

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZAŁĄCZNIK NR 2

„Oferty bankowe”

Rodzaj ofert bankowych

Przykłady

Oferty depozytowe

´ .....................................................................................
´ .....................................................................................
´ .....................................................................................
´ .....................................................................................
´ .....................................................................................

Oferty kredytowe

Inne oferty

Źródło: opracowanie własne

PUNKTACJA

Za 5 prawidłowych odpowiedzi w każdej z kategorii

2 pkt.

Za 4 prawidłowe odpowiedzi w każdej z kategorii

1 pkt.

Uwaga!
Pomoce dydaktyczne:

• teczka tematyczna

• zasoby Internetu (http://biznes.onet.pl/banki).

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady

gospodarki finansowej przedsiębiorstwa

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj strategię umiarkowaną i dynamiczną finansowania działalności

przedsiębiorstwa. Która strategia jest korzystniejsza dla przedsiębiorstwa?

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zgromadzić literaturę do wykonania ćwiczenia,
3) ustalić charakterystyczne cechy strategii umiarkowanej i dynamicznej,
4) porównać cechy strategii umiarkowanej z dynamiczną,
5) zapisać w tabeli różnice i podobieństwa strategii wynikające z porównania cech – „arkusz

ćwiczeniowy” nr 1,

6) porównać uzyskane wyniki w grupie,
7) odpowiedzieć na pytanie, która strategia jest korzystniejsza dla przedsiębiorstwa?

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

− literatura z rozdziału 7,
− arkusz ćwiczeniowy nr 1.
Arkusz ćwiczeniowy nr 1

Strategia umiarkowana

Strategia dynamiczna

Różnice

−

Podobieństwa

−

Źródło: opracowanie własne

Ćwiczenie 2

Posługiwanie się pojęciami dotyczącymi zasad gospodarki finansowej przedsiębiorstwa.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zgromadzić literaturę do wykonania ćwiczenia,
3) uzupełnić „arkusz ćwiczeniowy” nr 2 – załączony tekst,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne

Środki dydaktyczne:

− literatura z rozdziału 7,

− arkusz ćwiczeniowy nr 2.

Arkusz ćwiczeniowy nr 2
Działalność przedsiębiorstwa oparta jest na ciągłym przepływie pieniądza. Finanse
przedsiębiorstwa związane są z ………………… i ………………. środków pieniężnych.
Realizacja określonych celów przedsiębiorstwa w głównej mierze zależy od zarządzania
finansami przedsiębiorstwa. Polegają one na ………………………. oraz lokowaniu ich
w składnikach majątkowych. Głównym celem zarządzania finansami jest dążenie do

……………………., który może być osiągnięty poprzez ……………….

i ……………………. Z procesem zarządzania finansami związane jest ryzyko finansowe,
które jest tym większe im ……………… Aby przedsiębiorstwo nie zbankrutowało ryzyko
finansowe powinno osiągnąć poziom tzw. ………………….. Narzędziami zarządzania
finansami są …………………. i ………….… Osobą odpowiedzialną za właściwie podjęte
decyzje finansowe w dużym przedsiębiorstwie jest ………………. Strategia finansowa to
zespół określonych zasad, którymi kieruje się przedsiębiorstwo przy określaniu
………………. oraz …………….. w celu maksymalizacji zysku.

5.1.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

1) zdefiniować pojęcia:

− finansów?

− zarządzania finansami?

− strategii finansowania działalności przedsiębiorstwa?

2) określić podstawowe cele zarządzania finansami?

3) określić instrumenty zarządzania finansami?

4) scharakteryzować strategie finansowania działalności

przedsiębiorstwa?

5) porównać strategie finansowania działalności przedsiębiorstwa?

6) wymienić zasady uwzględniane przy kształtowaniu struktury

kapitału?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Źródła finansowania

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaklasyfikuj

kapitały występujące w przedsiębiorstwie „B” do kapitałów własnych lub

obcych.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z przykładami kapitałów w przedsiębiorstwie „B”,
2) zaklasyfikować podane przykłady kapitałów do kapitałów własnych lub obcych stawiając

znak X w odpowiedniej kolumnie – „arkusz ćwiczeniowy” nr 3,

3) sprawdzić poprawność rozwiązania w grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne i grupowe.

Środki dydaktyczne:

− literatura z rozdziału 7,

− arkusz ćwiczeniowy nr 3.

Arkusz ćwiczeniowy nr 3

Przykłady kapitałów

w przedsiębiorstwie „B”

Kapitał

własny

Kapitał obcy

Zobowiązania wobec urzędu skarbowego

Z wygospodarowanego zysku zakupiono nową maszynę

Przedsiębiorstwo zakupiło materiały do produkcji na kredyt

Przedsiębiorstwo sprzedało firmie faktoringowej
wierzytelność

Pozyskano nowy samochód w drodze leasingu

Odbiorca dokonał przedpłaty na zakup 100 garniturów

Odbiorca nabył garnitury i wystawił weksel płatny po 40
dniach

Źródło: opracowanie własne

Ćwiczenie 2

Oceń, która forma finansowania zakupu maszyny do produkcji będzie bardziej opłacalna

dla przedsiębiorstwa: czy kredyt inwestycyjny czy leasing?

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o kredycie inwestycyjnym i leasingu,
2) porównać wady i zalety obu form finansowania zakupu maszyny do produkcji,
3) przedstawić ocenę opłacalności kredytu inwestycyjnego i leasingu, wykorzystując

przykładowy wykaz rat kredytowych i leasingowych,

4) dokonać wyboru korzystniejszego sposobu finansowania zakupu maszyny do produkcji,
5) zweryfikować ocenę opłacalności w grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,

− pokaz z objaśnieniem,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7

−

przykładowy wykaz rat kredytowych od kredytu inwestycyjnego i rat leasingowych,

−

kalkulator.

Ćwiczenie 3

Oblicz, ile zarobi firma faktoringowa na transakcji i jaką kwotę otrzyma przedsiębiorstwo

„E”? Przedsiębiorstwo „E” zawarło umowę z firmą faktoringową o sprzedaż wierzytelności
na kwotę 30 000 zł. Na podstawie umowy opłaty wynoszą:
odsetki od kwoty wierzytelności – 12%,
prowizja za obsługę wierzytelności – 5% od kwoty wierzytelności.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres oraz
sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) obliczyć odsetki od kwoty wierzytelności,
3) obliczyć wysokość prowizji za obsługę wierzytelności,
4) odliczyć ile zarobi na tej transakcji firma faktoringowa?,
5) obliczyć kwotę, którą otrzyma przedsiębiorstwo „E”.
6) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

1) scharakteryzować rodzaje kapitałów z uwzględnieniem różnych

kryteriów finansowania majątku przedsiębiorstwa,

2) wyjaśnić różnice między finansowaniem wewnętrznym

a finansowaniem zewnętrznym działalności przedsiębiorstwa,

3) rozróżnić kapitały własne od obcych,

4) rozróżnić kapitały własne w przedsiębiorstwach o rożnych

formach organizacyjno-prawnych,

5) wymienić źródła finansowania obcego,

6) określić istotę leasingu,

7) scharakteryzować factoring,

8) scharakteryzować franchising,

9) scharakteryzować forfaiting,

10) ocenić opłacalność korzystania z różnych źródeł finansowania

działalności,

11) dokonać wyboru sposobu finansowania działalności

przedsiębiorstwa.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zarządzanie należnościami, gotówką, zapasami

i zobowiązaniami

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz oszczędności wynikające ze skrócenia cyklu rotacji zapasami w przedsiębiorstwie

produkcyjnym „Z” i ustal ich wpływ na bieżącą płynność finansową przedsiębiorstwa na
podstawie danych: przeciętny stan zapasów wynosi 9 000 zł, wartość sprzedaży 90 000 zł,
ilość dni w okresie badanym 30, w następnym miesiącu skrócono cykl rotacji o 1 dzień.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,
2) zapisać wzór, według którego obliczy szybkość krążenia zapasów w przedsiębiorstwie,
3) obliczyć ile dni potrzebuje przedsiębiorstwo na jeden cykl obrotu zapasami,
4) zapisać wzór, według którego obliczy przeciętny stan zapasów po skróceniu cyklu rotacji,
5) obliczyć przeciętny stan zapasów po skróceniu cyklu rotacji,
6) zapisać wzór, według którego obliczy oszczędności wynikające ze skrócenia cyklu rotacji,
7) obliczyć oszczędności wynikające ze skrócenia cyklu rotacji zapasami,
8) odpowiedzieć na pytanie, dotyczące wpływu skrócenia cyklu obrotu zapasami na bieżącą

płynność w przedsiębiorstwie „Z”,

9) porównać wyniki obliczeń w grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne i grupowe,
− pokaz z objaśnieniem,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

− kalkulator,
− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oblicz optimum dostawy, gdy przedsiębiorstwo sprzedaje rocznie 2 000 sztuk produktów,

koszt jednego zamówienia wynosi 900 zł, cena zakupu produktu 70 zł, a roczny koszt
utrzymania zapasu wynosi 10% ceny zakupu.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapisać wzór, według którego obliczy optimum dostawy,
3) obliczyć optimum dostawy,
4) odpowiedzieć na pytanie, ile razy w ciągu roku przedsiębiorstwo złoży zamówienia?,
5) zaprezentować efekty swojej pracy

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

− kalkulator,
− literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Oblicz, jakie korzyści osiągnie przedsiębiorstwo „W” z tytułu skonta, udzielonego przez

dostawcę „A” wiedząc, że przedsiębiorstwo „A” udzieliło swojemu odbiorcy „W” kredytu
kupieckiego na 40 dni. Jeżeli zapłata nastąpi przed upływem 10 dni to przedsiębiorstwo „A”
zaproponowało odbiorcy skonto w wysokości 3%. Roczna stopa oprocentowania depozytu
bankowego wynosi 11%.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapisać wzór, według którego obliczy roczną stopę oprocentowania kredytu kupieckiego

przy zastosowaniu skonta,

2) obliczyć roczną stopę oprocentowania kredytu kupieckiego przy zastosowaniu skonta,
3) porównać roczną stopę oprocentowania kredytu kupieckiego przy zastosowaniu skonta

z roczną stopą oprocentowania depozytu bankowego,

4) ocenić opłacalność oferty przedstawionej przedsiębiorstwu „W”,
5) ocenić korzyści przedsiębiorstwa „A” z tytułu zastosowania skonta,
6) zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− ćwiczenia indywidualne,
− pokaz z objaśnieniem,

− dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

− kalkulator,
− literatura z rozdziału 7.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

zdefiniować pojęcia:

− należności,

− zapasów,

2) określić podstawowe zasady zarządzania należnościami,

3) określić zasady zarządzania zapasami,

4) określić zasady zarządzania gotówką w przedsiębiorstwie,

5) obliczyć optimum dostawy,

6) określić istotę zarządzania zobowiązaniami w przedsiębiorstwie,

7) określić skutki prawne niewykonania zobowiązań,

obliczyć wskaźniki rotacji zapasów i określić ich wpływ na bieżącą
płynność finansową przedsiębiorstwa,

scharakteryzować wskaźniki służące do oceny stanu należności
w przedsiębiorstwie,

10) obliczyć korzyści z tytułu skonta.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Wartość pieniądza w czasie

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <pieniądz_1> w skoroszycie <bank> wartość przyszłą

dla kwoty = 300,00 zł, stopa procentowa = 12% w skali roku, czas trwania lokaty = 8
miesięcy.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obliczyć za pomocą formuły = 12%/12 oprocentowanie w skali miesiąca,
2) obliczyć za pomocą formuły = B3*(1+B5)^B7 wartość przyszłą w arkuszu, korzystając ze

wzoru:

Wartość przyszła = wartość obecna*(1 + stopa procentowa)

liczba okresów

3) uzupełnić arkusz wg wzoru (rys.5.4.1.1).

Rys. 5.4.1.1. Wartość przyszła do ćwiczenia 1.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 2

Oblicz przyszłą wartość kwoty 10 000,00 zł za 2 lata, jeżeli stopa procentowa w skali

roku wynosi 14%.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać obliczeń wykorzystując kalkulator na podstawie wzoru na wartość przeszłą (patrz

ćwiczenie 1),

2) skontrolować obliczenia w arkuszu <pieniądz_1> w skoroszycie <bank>.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 3

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <pieniądz_2> w skoroszycie <bank> wartość strumieni

pieniądza na koniec trzeciego roku, które wpłyną do przedsiębiorstwa za jeden rok, za dwa
lata i za trzy lata odpowiednio w wysokościach 2 000,00 zł, 2 300,00 zł i 2 600,00 zł przy
oprocentowaniu rocznym 10%.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zastosować do obliczeń wzór na wartość przyszłą strumieni pieniężnych postaci:

)

(

∑

−

gdzie:
FV – wartość przyszła strumieni pieniężnych,
SV

– wartość poszczególnych kwot w momencie ich otrzymania (strumień),

r – stopa procentowa (stopa kapitalizacji),
n- liczba okresów (kapitalizacji),
i – zmienna sterującą.
2) uzupełnić arkusz w następujący sposób:
-

w komórkach: B2, B3, B4 – wstawić wartości strumieni w kolejnych latach,

w komórce B3 – wstawić wartość kapitału początkowego lokaty,

w komórce B6 – wstawić stopę procentową,

w komórce B8 – wstawić liczbę okresów,

w komórce B10 – wstawić formułę =B2*(1+B6)^2 +B3*(1+B6)^1+B4*(1+B6)^0,
wynikającą ze wzoru na wartość przyszłą strumieni pieniężnych.

Uzupełniony arkusz przedstawia rys.5.4.1.2.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.5.4.1.2. Strumienie pieniężne do ćwiczenia 3.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 4
Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <PV_1> w skoroszycie <bank> obecną wartość kwoty
2 000,00 zł, którą otrzymamy za trzy lata; oprocentowanie roczne wynosi 15%; skontroluj
wynik, dokonując obliczeń na podstawie wzoru na wartość obecną środków pieniężnych
(Poradnik dla ucznia punkt 4.4.1.).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

uzupełnić arkusz (rys. 5.4.1.3):
1) w komórce B3 – wstawić stopę procentową,
2) w komórce B5 – wstawić czas trwania lokaty,
3) w komórce B7 – wstawić wartość przyszłą lokaty,
4) w komórce B9 – wstawić formułę na wartość obecną =B7/(1+B3)^B5.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.5.4.1.3. Wartość obecna do ćwiczenia 4.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 5

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <PV_2> w skoroszycie <bank> wartość obecną

strumieni pieniężnych: 100,00 zł, 120,00 zł, 150,00 zł, otrzymanych odpowiednio za rok, za
dwa lata , za trzy lata od chwili obecnej, przy oprocentowani rocznym 10%.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zastosować do obliczeń wzór:

)

(

∑

gdzie:
PV – wartość obecna kwot otrzymanych w przyszłości,
SFi – wartość kwot otrzymanych w momencie ich otrzymania (w poszczególnych okresach),
n – liczba okresów,
r – stopa dyskontowa,
i – zmienna sterująca.
2)

uzupełnić arkusz (rys.5.4.1.4):

w komórce B2 – wstawić stopę procentową,

w komórce B4, B5, B6 – wstawić kwoty otrzymane za rok, 2 i 3 lata,

w komórce B8 – wstawić formułę =B4/(1+B2)^1+B5/(1+B2)^2+B6/(1+B2)^3,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.5.4.1.4. Strumienie pieniężne do ćwiczenia 5.
Źródło: opracowanie własne

skontrolować otrzymany wynik.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 6

Przedsiębiorstwo ATLAS nie zapłaciło w terminie faktury na kwotę 2 500,00 zł. Termin
opóźnienia wynosi 10 dni, roczna stopa procentowa dla zaległości wynosi 13,5%.
1.

Oblicz odsetki od zobowiązań przeterminowanych,.

Przeprowadź negocjacje w sprawie przyspieszenia wpływu należności od
przedsiębiorstwa.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zastosować do obliczeń wzór na wysokość odsetek za dni (punkt 4.4.1 poradnik uczeń),

uzupełnić arkusz (rys.5.4.1.5.):

Rys. 5.4.1.5. Odsetki ustawowe
Źródło: opracowanie własne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

w komórce B9 wstawić formułę =(B2*B4*B6)/365.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

komputer z programem Excel.

5.4.2 Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

zdefiniować pojęcia:

−

pieniądz,

−

procent,

−

stopa procentowa,

−

dyskonto,

−

kapitalizacja,

wyjaśnić istotę zmienności pieniądza w czasie,

wymienić zjawiska wpływające na poziom stopy procentowej,

sklasyfikować rodzaje stóp procentowych,

scharakteryzować rodzaje stóp procentowych,

określić istotę rachunku odsetkowego,

określić istotę rachunku dyskontowego,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel: wartość obecną i przyszłą
dla określonej kwoty pieniędzy,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel: wartość obecną i przyszłą
strumieni pieniądza,

10)

obliczyć odsetki od niezapłaconych zobowiązań,

11)

przeprowadzić negocjacje w sprawie przyspieszenia wpływu
należności.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Lokaty finansowe

5.5.1 Ćwiczenia

Ćwiczenia 1

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <lokata_1> w skoroszycie <bank> kapitał końcowy dla

danych: kapitał początkowy = 2000 zł, stopa procentowa = 15% w skali roku, czas trwania
lokaty = 1 rok.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

uzupełnić arkusz (rys. 5.5.1.1.):
1)

w komórce B3 – wstawić wartość kapitału początkowego lokaty,

w komórce B5 – wstawić stopę procentową lokaty,

w komórce B7 – wstawić czas trwania lokaty,

w komórce B9 – wstawić formułę =B3*(1+B5)^B7, wynikającą ze wzoru na wartość
przyszłą w postaci:

Wartość przyszła = wartość obecna*(1 + stopa procentowa)

liczba okresów

Rys. 5.5.1.1. Obliczanie wartości przyszłej do ćwiczenia 1.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 2

W arkuszu <depozyt_1> w skoroszycie <bank> dla depozytu, złożonego w banku na trzy

lata w wysokości 500,00 zł, przy stałej stopie procentowej r=10% (patrz ćwiczenie
poprzednie):
1.

oblicz wartość końcową depozytu po upływie roku przy kapitalizacji półrocznej,

oblicz wartość końcową depozytu po upływie drugiego roku przy kapitalizacji półrocznej,

oblicz wartość końcową depozytu po upływie trzeciego roku przy kapitalizacji półrocznej,

skontroluj obliczenia wykorzystując kalkulator.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zastosować do obliczeń wzór na wartość przyszłą środków pieniężnych przy zastosowaniu
teorii procentu składanego śródrocznie (Poradnik dla ucznia punkt 4.4.1.),

uzupełnić arkusz (rys.5.5.1.2),

w komórce B13 wstawić formułę =B5*(1+B7/B11)^(B11*B9) na wartość końcową
depozytu.

zweryfikować wyniki.

Rys. 5.5.1.2. Obliczanie wartości depozytu w trzech przypadkach do ćwiczenia 2.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 3

Oblicz w arkuszu <odsetki> w skoroszycie <bank> kwotę odsetek i wartość końcową lokaty,
jaką otrzyma deponent, który złożył w banku lokatę w wysokości 2 550,00 zł na 30 dni; stopa
procentowa w skali roku wynosiła 8,5%.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zastosować do obliczeń wzór na wysokość odsetek za dni (Poradnik dla ucznia punkt
4.4.1),

uzupełnić arkusz (rys.5.5.1.3.):

w komórce B9 wstawić formułę =(B3*B5*B7)/365,

w komórce B11 wstawić formułę =B3+B9,

skontrolować wynik wykorzystując kalkulator.

Rys. 5.5.1.3. Obliczanie sumy odsetek do ćwiczenia 3.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 4

Oblicz w arkuszu <stopa> w skoroszycie <bank> realną stopę procentową wzrostu

wydatków w sytuacji, gdy wzrost wydatków w danym przedsiębiorstwie wyniesie 18% przy
równoczesnej stopie inflacji 15%.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zastosować do obliczeń wzór na roczną realną stopę procentową, stosowany przy
wysokim poziomie inflacji,

uzupełnić arkusz (rys.5.5.1.4):

w komórce B6 wstawić formułę =1-(1+B2)/(1+B4),

wybrać dla formatu komórki B6 kategorię – procentowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 5.5.1.4. Roczna realna stopa inflacji do ćwiczenia 4.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 5

W arkuszu < obligacje> w skoroszycie <bank> oblicz stopę dyskontową obligacji, jeżeli

wartość nominalna obligacji rocznej wynosi 5 000,00 zł, a obligacja sprzedawana jest z
dyskontem, gdzie w momencie emisji obligatariusz płaci za nią 4 500,00 zł; skontroluj wynik
z obliczeniem na kartce.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zastosować do obliczeń wzór na stopę dyskontową uwzględniający wartość uzyskaną po
czasie inwestycji i wartość płaconą przy zakupie obligacji (Poradnik dla ucznia punkt
4.5.1.),

uzupełnić arkusz (rys.5.5.1.5.):

w komórce B6 wstawić formułę =(B2-B4)/B2,

zweryfikować wynik z obliczeniem na kalkulatorze.

Rys.5.5.1.5. Stopa dyskontowa do ćwiczenia 5.
Źródło: opracowanie własne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 6

Oblicz w arkuszu <banki> w skoroszycie <bank> odsetki za okres jednego roku dla
kapitału początkowego = 1000 zł dla czterech banków;

okres kapitalizacji odsetek w każdym banku jest inny i krótszy bądź równy jeden rok, a
podana stopa procentowa odnosi się do jednego roku (rys.5.5.1.6).
2.

Przedstaw na wykresie kolumnowym odsetki w bankach (rys. 5.5.1.7).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1)

zastosować wzór:
wartość przyszła = wartość obecna x (1+ stopa procentowa/ liczba okresów)

liczba okresów

uzupełnić arkusz jak na rys.5.5.1.6,

w komórce C15 arkusza <banki> wstawić formułę na wartość przyszłą postaci:
C9*(1+C11/C13)^C13; formułę tę skopiować do komórek D15:F15,

Rys. 5.5.1.6. Cztery banki do ćwiczenia 6.
Źródło: opracowanie własne

do wykresu zaznaczyć obszar C7:F7 i obszar C17:F17.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.5.5.1.7. Wykres odsetek w czterech bankach do ćwiczenia 6.
Źródło: opracowanie własne

5.5.2 Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

określić istotę bankowej lokaty terminowej,

scharakteryzować krótkoterminowe lokacyjne papiery wartościowe,

scharakteryzować długoterminowe lokacyjne papiery wartościowe,

skorzystać z informacji, ulotek, prospektów przy wyborze form
lokowania środków pieniężnych,

obliczyć stopę dywidendy z tytułu posiadania akcji,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel: wartość obecną i przyszłą
lokaty,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel wartość kwoty odsetek,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel wartość realnej stopy
procentowej,

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym Excel wartość stopy dyskontowej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Kredytowanie działalności przedsiębiorstw

5.6.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz stopę oprocentowania kredytu handlowego i oceń, która oferta jest korzystniejsza

dla przedsiębiorstwa, czy krótkoterminowy kredyt bankowy czy kredyt handlowy?
Przedsiębiorca ma dwie możliwości: pierwsza to uzyskanie krótkoterminowego kredytu
bankowego, płacąc odsetki w wysokości 20% rocznie, druga to skorzystanie z kredytu

handlowego. Dostawca nadesłał fakturę z prośbą o uregulowanie należności w ciągu 35 dni,
oferując 2,5% skonta, jeżeli zostanie ona zapłacona w ciągu 7 dni.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapisać wzór, według którego obliczy oprocentowanie kredytu handlowego,

obliczyć oprocentowanie kredytu handlowego zgodnie z zapisanym wzorem,

porównać oprocentowanie krótkoterminowego kredytu bankowego z oprocentowaniem
kredytu handlowego,

odpowiedzieć na wcześniej zadane pytanie dotyczące wyboru korzystniejszej oferty, czy
skorzystać z kredytu handlowego czy krótkoterminowego kredytu bankowego?

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7,

−

kalkulator.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź negocjacje dotyczące warunków przyznania kredytu bankowego.

Przedsiębiorstwo „Y” posiada przejściowe trudności finansowe związanie z regulowaniem
zobowiązań krótkoterminowych i dlatego zamierza skorzystać z oferty kredytu. Z jakiego
rodzaju kredytu powinno skorzystać przedsiębiorstwo? Sporządź wniosek o udzielenie
kredytu bankowego.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

dokonać wyboru źródła finansowania działalności bieżącej, w związku z kłopotami
w terminowym regulowaniu zobowiązań krótkoterminowych,

ustalić listę pytań, która ułatwi skuteczne przeprowadzenie negocjacji z bankiem
dotyczących warunków przyznania kredytu,

w 2-osobowym zespole przeprowadzić symulacje negocjacji w sprawie warunków
przyznania kredytu,

wypełnić druki wniosku kredytowego,

przygotować dokumenty stanowiące załączniki wniosku kredytowego.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne i grupowe,

−

wykład informacyjny,

−

inscenizacja,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

druki wniosków kredytowych (z banków znajdujących się w Twojej miejscowości),

−

komplet dokumentów stanowiących załączniki wniosku kredytowego,

−

stolik,

−

2 krzesła,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wypełnij weksel własny i trasowany w oparciu o dane: weksel wystawiono 2. września

br., na okres 3 miesięcy, na kwotę 10 000,00 zł w związku z zakupem kasy fiskalnej.
Pozostałe dane, niezbędne do sporządzenia weksla wpisz dowolne.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

ustalić brakujące dane do sporządzenia weksla własnego,

ustalić brakujące dane do sporządzenia weksla trasowanego,

sporządzić weksel własny,

sporządzić weksel trasowany,

sprawdzić poprawność wypełnienia weksli.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

ćwiczenia indywidualne,

−

pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

−

blankiet weksla własnego i trasowanego,

−

literatura zamieszczona w punkcie 7 poradnika.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Dane do ćwiczenia: bank komercyjny przyjął od klienta do dyskonta weksel na sumę 4 000,00
zł przy stopie dyskontowej 20%; termin płatności weksla jest za 25 dni; na 10 dni przed jego
wykupem bank oddał weksel do redyskonta przy stopie redyskontowej 15%.
1.

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <weksel> w skoroszycie <bank> odsetki z tytułu
dyskonta weksla.

Oblicz w arkuszu kalkulacyjnym <weksel> w skoroszycie <bank> odsetki z tytułu
redyskonta weksla.

Oblicz korzyść dla banku z operacji dyskonta i redyskonta weksla.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1)

skorzystać ze wzoru na odsetki z tytułu dyskonta (Poradnik dla ucznia punkt 4.6.1.),

skorzystać ze wzoru na odsetki z tytułu redyskonta (Poradnik dla ucznia punkt 4.6.1.),

uzupełnić arkusz jak na rys. 5.6.1.1.:

w komórce B8 wstawić formułę =B2*B4*B6/365,

w komórce B10 wstawić formułę =B3*B5*B6/365,

w komórce B12 wstawić formułę =B8-B10.

Rys. 5.6.1.1. Weksel do ćwiczenia 4.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

Ćwiczenie 5

Oceń opłacalność korzystania z kredytów obrotowych w bankach znajdujących się

w Twojej miejscowości.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania, wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji oraz ustalić termin
oddania projektu i jego prezentacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zebrać informacje w różnych bankach na temat kredytów obrotowych,

obliczyć koszt kredytu obrotowego w różnych bankach,

wybrać bank, w którym oferta kredytowa jest najbardziej opłacalna,

zaprezentować efekty pracy zespołu.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda projektów

Środki dydaktyczne:

−

informacje uzyskane w różnych bankach o warunkach pobrania kredytu,

−

kalkulator.

Ćwiczenia 6

Oblicz w arkuszu <kredyt> w skoroszycie <bank> wysokość stałej raty, w tym spłaty

kredytu i odsetek w poszczególnych okresach spłaty, dla następujących warunków
kredytowania: kwota kredytu = 1000 zł, czas spłaty = 10 lat, stopa procentowa = 10% (stała
przez czas spłaty kredytu).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

wykonać arkusz jak na rys.5.6.1.2,
1)

w komórce B9 wstawić funkcję finansową PMT i określić dla niej argumenty: stopę
procentową – B7, liczbę rat – B5, kwotę kredytu – B3,

w komórce B13 wstawić funkcję finansową IPMT i określić dla niej argumenty: stopę
procentową – B7, okres dla którego mają być naliczone odsetki – B11, liczbę rat – B5,
kwotę kredytu – B3,

w komórce B15 wstawić funkcję finansową PPMT i określić dla niej argumenty: stopę
procentową – B7, okres dla którego mają być naliczone odsetki – B11, liczbę rat – B5,
kwotę kredytu – B3.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.5.6.1.2. Kredyt raty do ćwiczenia 6.
Źródło: opracowanie własne

Ćwiczenie 7

Przedstaw na wykresie:

strukturę rat w poszczególnych okresach spłaty (rys. 5.6.1.3.),

kwotę kredytu pozostałą do spłacenia w poszczególnych okresach spłaty (rys. 5.6.1.4.).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

zaprezentować sposób wykonania w programie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

skorzystać do wykonania wykresu struktury rat z danych o spłacie kredytu i odsetkach
przedstawionych na rys. 5.6.1.2,

zaznaczyć myszką obszar G3:H12,

wybrać <Kreator wykresów> <Typ wykresu – słupkowy> <wskaż wykres> <Dalej>
<Serie> <ustawić kursor w polu – Etykiety kategorii X> <zaznaczyć myszką obszar
E3:E13> <dalej pracować na wszystkich zakładkach> <Zakończ>,

tworzyć wykres przedstawiający kwotę kredytu pozostałą do spłacenia w poszczególnych
okresach spłaty jak wyżej (zaznacz obszar G3:G12).

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

-180 zł

-160 zł

-140 zł

-120 zł

-100 zł

-80 zł

-60 zł

-40 zł

-20 zł

0 zł

-0

-1

STRUKTURA RAT

spłata odsetek
spłata kredytu

Rys. 5.6.1.3. Struktura rat do ćwiczenia 7.
Źródło: opracowanie własne

0 zł

100 zł

200 zł

300 zł

400 zł

500 zł

600 zł

700 zł

800 zł

900 zł

1 000 zł

zł

-0

-1

Okres

Kwota kredytu do spłacenia

w poszczególnych okresach spłaty

Wartość początkowa

Rys. 5.6.1.4. Kwoty kredytu do spłacenia do ćwiczenia 7.
Źródło: opracowanie własne

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

komputer z programem Excel.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

zdefiniować pojęcia: pożyczka, kredyt, zdolność kredytowa,
dyskonto weksla, redyskonto weksla,

scharakteryzować kredyty bankowe według znanych Ci
kryteriów,

skontrolować terminy spłaty zobowiązań,

wyjaśnić istotę kredytu kupieckiego,

wyjaśnić istotę weksla,

wypełnić weksel własny i trasowany,

przeprowadzić negocjacje dotyczące warunków kredytowania,

wypełnić druki wniosku kredytowego,

przygotować dokumenty stanowiące załączniki do wniosku
kredytowego,

10)

ocenić opłacalność korzystania z różnych rodzajów kredytów?

11)

scharakteryzować zabezpieczenia kredytów,

12)

obliczyć aktualną wartość przyszłej płatność przy udzielaniu
i korzystaniu z kredytu kupieckiego,

13)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym wartość raty przy spłacaniu
pożyczki przy założeniu stałych rat i stałego oprocentowania,

14)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym wartość spłaty kapitału dla
danej inwestycji, przy założeniu okresowych i stałych rat
i stałego oprocentowania,

15)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym?

16)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym odsetki z tytułu dyskonta
weksla,

17)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym odsetki z tytułu redyskonta
weksla,

18)

obliczyć w arkuszu kalkulacyjnym wartość raty przy spłacaniu
pożyczki przy założeniu stałych rat i stałego oprocentowania.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Preliminowanie inwestycji

5.7.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz okres zwrotu nakładów i stopę zysku z inwestycji, gdy nakłady inwestycyjne na

zakup samochodu dostawczego w przedsiębiorstwie Y wynoszą 24 000 zł, roczna nadwyżka
finansowa z tytułu świadczonych usług przewozowych wyniesie 3 200 zł, w tym amortyzacja
wynosi 1 800 zł.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapisać wzór, według którego obliczy okres zwrotu nakładów z inwestycji,

obliczyć okres zwrotu nakładów,

zapisać wzór ,według którego obliczy stopę zwrotu z inwestycji,

obliczyć stopę zwrotu z inwestycji,

zinterpretować otrzymane wyniki i ocenić opłacalność wariantu inwestycyjnego,

zweryfikować wyniki w grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oceń opłacalność inwestycji i dokonaj wyboru wariantu, który uważasz za korzystniejszy.

Wariant I zakłada:

wysokość poniesionych nakładów inwestycyjnych -12 000 zł,

kwota rocznej nadwyżki finansowej - 3 000 zł,

w tym amortyzacja - 1 000 zł.

Wariant II zakłada:

wysokość poniesionych nakładów inwestycyjnych -13 000 zł,

kwota rocznej nadwyżki finansowej - 4 000 zł,

w tym amortyzacja – 1 600 zł.

W obu wariantach planowany okres eksploatacji maszyny wynosi 5 lat.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapisać wzór, według którego obliczy okres zwrotu nakładów z inwestycji,

obliczyć okres zwrotu nakładów z inwestycji dla wariantu I i II,

zapisać wzór, według którego obliczy stopę zwrotu z inwestycji,

obliczyć stopę zwrotu z inwestycji dla wariantu I i II,

zinterpretować otrzymane wyniki dla wariantu I i II,

sprawdzić poprawność obliczeń i interpretacji wyników w grupie,

ocenić efektywność inwestycji i dokonać wyboru wariantu, który uważa za
korzystniejszy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne i grupowe,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Zbadaj

opłacalność inwestycji metodą wewnętrznej stopy zwrotu, jeżeli do oceny projektu

będzie właściwa stopa dyskontowa: dla wariantu a - 10%, dla wariantu b - 15%. Inwestor
planuje zakup maszyny za 1 850 zł, będzie ona eksploatowana przez rok, dając na koniec roku
nadwyżkę finansowa netto 2000 zł.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapisać wzór, według którego obliczy wewnętrzną stopę zwrotu,

obliczyć wewnętrzną stopę zwrotu z inwestycji dla wariantu I,

obliczyć wewnętrzną stopę zwrotu z inwestycji dla wariantu II,

ocenić opłacalność inwestycji dla wariantu I i II,

dokonać wyboru projektu inwestycyjnego, który uważa za korzystniejszy oraz uzasadnić
wybór.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne,

−

pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7.2 Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

zdefiniować pojęcia:

−

inwestycje rzeczowe,

określić podstawowe zasady preliminowania inwestycji,

sklasyfikować inwestycje rzeczowe ze względu na cele,

scharakteryzować źródła finansowania inwestycji,

scharakteryzować metody kalkulacji opłacalności inwestycji,

obliczyć okres zwrotu nakładów z inwestycji,

obliczyć stopę zwrotu z inwestycji,

obliczyć wewnętrzną stopę inwestycji,

ocenić opłacalność inwestycji i wybrać najkorzystniejszy
wariant inwestycyjny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Finansowanie obrotów z zagranicą

5.8.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ustal różnicę kursową wynikającą z odroczonego terminu zapłaty faktury i jak wpłynie

ona na sytuację finansowa przedsiębiorstwa? Przedsiębiorstwo „C” importuje towary ze
Szwajcarii i otrzymało fakturę na kwotę 10 000 franków szwajcarskich wraz z dostawą
towarów i z terminem zapłaty w ciągu 60 dni. Kurs kupna 1 CHF w momencie otrzymania
faktury wyniósł 2,6721 zł, w dniu jej płatności wg obowiązującego kursu (sprawdź aktualny
kurs CHF w Internecie).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapisać wzór, według którego obliczy, ile przedsiębiorstwo zapłaciłoby za fakturę, gdyby
nie korzystało z odroczonego terminu zapłaty,

obliczyć, ile wyniosłaby kwota potrzebna do uregulowania faktury w dniu otrzymania
faktury,

sprawdzić aktualny kurs kupna franka szwajcarskiego w internecie,

obliczyć kwotę potrzebną do uregulowania faktury w dniu płatności faktury (za 60 dni),

obliczyć różnicę kursową,

odpowiedzieć na wcześniej zadane pytanie - Jak różnica kursowa wpłynie na sytuację
finansową przedsiębiorstwa?

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne,

−

pokaz z objasnieniem,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oblicz

wysokość różnicy kursowej przy spłacie kredytu w ciągu 2 lat. Przedsiębiorstwo

zakupiło na kredyt nową maszynę za 30 000 marek niemieckich. Kredyt ma być spłacony
w dwóch rocznych ratach wraz z odsetkami, każda rata po 1 500 marek. W dniu uruchomienia
kredytu kurs marki wyniósł 1 DEM = 2,1348 zł. Pierwszą ratę kredytu przedsiębiorstwo
spłaciło, gdy kurs 1 DEM wyniósł 2,1362 zł a drugą ratę, gdy 1 DEM = 2,1396 zł.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

obliczyć, ile wyniosłaby równowartość pierwszej i drugiej raty według kursu w dniu
uruchomienia kredytu,

obliczyć, ile wyniesie równowartość w złotych pierwszej raty według aktualnego kursu
w dniu spłaty,

obliczyć, ile wyniesie równowartość w złotych drugiej raty według aktualnego kursu
w dniu spłaty,

obliczyć wysokość obu rat w złotych ,

obliczyć różnicę kursową,

uzgodnić wyniki w grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne i grupowe,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Oblicz

jak

zmieniły się wpływy przedsiębiorstwa „M” dzięki operacji terminowej?

Przedsiębiorstwo „M” sprzedało zagranicznemu kontrahentowi towary za 10 000 euro,
udzielając kredytu kupieckiego na okres 60 dni. Aktualny kurs kupna 1 euro = 4.0182 zł, ale
istnieje ryzyko osłabienia tego kursu w przyszłości. Przedsiębiorstwo chcąc się uchronić
przed spadkiem kursu sprzedaje już teraz przyszłe wpływy, godząc się na kurs terminowy
oferowany przez bank 1 euro = 4,0912 zł. Po upływie 60 dni kurs kupna wyniósł 3,9464 zł.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,
sposób wykonania oraz wskazać dostępne dla uczniów źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien

obliczyć, ile wyniosły wpływy przedsiębiorstwa w złotych dzięki zastosowaniu transakcji
terminowej,

obliczyć, ile wyniosłyby wpływy przedsiębiorstwa w złotych według kursu za 60 dni,

obliczyć, jak zmieniły się wpływy przedsiębiorstwa dzięki operacji terminowej,

zweryfikować wyniki w grupie i zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne i grupowe,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8.2. Sprawdzian postępów

Uczeń potrafi:

Tak Nie

zdefiniować pojęcia:

−

waluta,

−

kurs kupna,

−

kurs sprzedaży,

−

ryzyko kursowe,

−

dewizy,

rozróżnić rodzaje kursów ogłaszanych przez bank w tabeli kursów,

obliczyć dodatnie i ujemne różnice kursowe,

wymienić sposoby ograniczania ryzyka kursowego przez
przedsiębiorstwa,

wymienić formy rozliczeń finansowych w obrotach zagranicznych,

scharakteryzować rodzaje rozliczeń dewizowych,

wyjaśnić istotę clearingu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Finansowanie działalności

przedsiębiorstwa”

Test składa się z 10 zadań jednokrotnego wyboru, z których:
−

zadania 1, 3, 4, 6, 9, 10 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 5, 7, 8 są z poziomu ponadpodstawowego.

−

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 5 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 8 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 9 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. c, 4.a, 5.a, 6.d, 7.a, 8.a, 9.b, 10.a.
Plan testu

zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia

ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Rozpoznać formy finansowania obcego.

2. Scharakteryzować istotę dyskonta weksla.

Wskazać kapitały własne w spółce
akcyjnej.

A P c

Rozpoznać zobowiązania
długoterminowe.

B P a

Scharakteryzować akredytywę
dokumentową w rozliczeniach
zagranicznych.

B PP a

Określić sposób obliczania wskaźnika
okresu zwrotu nakładów inwestycyjnych.

A P d

7. Wskazać cechy leasingu operacyjnego.

Scharakteryzować istotę racjonalnego
kształtowania wielkości i struktury
zapasów.

C PP a

Wskazać zasoby pieniężne, które
charakteryzują się największą płynnością.

A P b

10. Rozpoznać dodatni charakter stopy realnej

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj ustalonego czasu na test.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uważnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 10 pytań. Do każdego pytania dołączone są cztery warianty odpowiedzi,
tylko jedna jest prawidłowa.

Za prawidłową odpowiedź otrzymasz 1 punkt.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając znak x

w odpowiedniej rubryce. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź zaznacz kółkiem
a następnie zakreśl prawidłową odpowiedź.

Pracuj samodzielnie.

Jeżeli będziesz miał problem z odpowiedzią na któreś pytanie, to odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego jeszcze raz.

Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

10.

Jeśli czas ci pozwoli, przed oddaniem swojej pracy sprawdź odpowiedzi jeszcze raz.

Powodzenia !

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Finansowanie działalności przedsiębiorstwa

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

a b c d

Punkty

a b c d

Razem:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

estaw zadań testowych

1. Do form finansowania obcego zaliczmy między innymi:

kredyty bankowe, leasing, factoring, obligacje,

kredyty bankowe, leasing, zysk przedsiębiorstwa, pozabankowe kredyty,

venture capital, factoring, kredyty bankowe, nadwyżkę finansową netto,

obligacje, frachnchising, kredyty bankowe, amortyzację.

2. Dyskonto weksla to:

stopa zmniejszenia wartości rynkowej przedsiębiorstwa nie notowanego na rynku
publicznym,

nabycie weksla przez bank przed terminem jego płatności za kwotę określoną na
wekslu, pomniejszoną o dyskonto,

określenie wartości przyszłej na podstawie wartości bieżącej,

nabycie weksla przez wierzyciela po terminie jego płatności za kwotę określoną na
wekslu.

3. Kapitały własne w spółce akcyjnej obejmują:

fundusz udziałowy, fundusz założycielski,

fundusz przedsiębiorstwa i kapitał zakładowy,

kapitał zakładowy i kapitał zapasowy,

fundusz udziałowy i kapitał wspólników.

4. W skład zobowiązań długoterminowych wchodzą:

kredyty bankowe spłacane w okresie dłuższym niż 1 rok,

zobowiązania wekslowe,

zobowiązania factoringowe,

zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

5. Istotą akredytywy dokumentowej w rozliczeniach zagranicznych jest:

bank eksportera zapewnia mu należność po złożeniu dokumentów stwierdzających
wysłanie towarów,

jest rozliczeniem bezdewizowym z tytułu transakcji handlowych między dwoma
państwami,

występuje w rozliczeniach dewizowych i polega na pobraniu należności eksportera
przez bank od importera w zamian za wydanie dokumentów towarowych,

jest rozliczeniem dewizowym w formie płatności w rachunku otwartym, czyli zapłaty
poleceniem przelewu lub poleceniem pocztowym po otrzymaniu towaru.

6. Wskaźnik okresu zwrotu nakładów inwestycyjnych oznacza:

czas, w którym uzyskana nadwyżka finansowa jest mniejsza od pierwotnego nakładu
inwestycyjnego,

stosunek zysku netto z inwestycji do poniesionych nakładów inwestycyjnych,

stosunek poniesionych nakładów inwestycyjnych do zysku netto,

czas, w którym uzyskana nadwyżka finansowa z inwestycji zrównoważy się
z pierwotnym nakładem inwestycyjnym.

7. Charakterystycznymi cechami leasingu operacyjnego są:

jest umową krótkoterminową, koszty utrzymania ponosi finansujący, możliwe jest
odstąpienie od warunków umowy, opłaty leasingowe pokrywają cenę obiektu,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

jest umową długoterminową, koszty utrzymania ponosi finansujący, możliwe jest
odstąpienie od warunków umowy, opłaty leasingowe pokrywają cenę obiektu,

jest umową długoterminową, opłaty leasingowe pokrywają pełną amortyzację obiektu,
koszty utrzymania ponosi finansujący, możliwe odstąpienie od warunków umowy,

jest umową krótkoterminową, koszty utrzymania ponosi finansujący, w przypadku
odstąpienia od umowy należy zapłacić odszkodowanie.

8. Racjonalne kształtowanie wielkości i struktury zapasów wymaga:

sprawnego systemu normowania, który zapewnia ciągłość produkcji i sprzedaży,
zapobiega powstawaniu zapasów nadmiernych lub zbędnych,

dążenia do minimalizacji kosztów i strat związanych z utrzymaniem zapasów
z możliwością częściowego przerwania ciągłości poziomu produkcji,

sprawnego systemu normowania, który zapewnia ciągłość produkcji i sprzedaży i nie
zapobiega powstawaniu zapasów nadmiernych lub zbędnych,

dążenia do minimalizacji kosztów i strat związanych z utrzymaniem zapasów
z zachowaniem ciągłości produkcji i sprzedaży oraz częściowej utraty zdolności
płatniczej firmy.

9. Z pośród zasobów pieniężnych największą płynnością charakteryzują się:

zasoby gotówkowe w kasach i lokaty w krótkoterminowe papiery dłużne,

zasoby gotówkowe w kasach i lokaty na rachunkach bieżących w bankach,

bankowe lokaty terminowe i lokaty na rachunku bieżącym,

długoterminowe papiery wartościowe i lokaty na rachunku bieżącym.

10. Realna stopa procentowa ma dodatni charakter, gdy:

nominalna stopa procentowa przewyższa poziom inflacji,

nominalna stopa procentowa jest niższa niż poziom inflacji,

efektywna stopa jest niższa od poziomu inflacji,

nominalna stopa procentowa jest równa stopie efektywnej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test nr 2 z umiejętności obliczania wartości pieniądza w czasie
z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego Excel

Test składa się z 10 zadań, z których:
−

zadania 1, 2, 3, 6, 8 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4,5,7, 9,10 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 2 punkt

Za każde prawidłowo wykonane zadanie na komputerze uczeń otrzymuje 2 punkt. Za
prawidłowo rozwiązane zadanie ręcznie 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń
otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

ocena normy

wymagań

ocena dopuszczająca

co najmniej 7 pkt. za zadania z poziomu podstawowego

ocena dostateczna

co najmniej 8 pkt. za zadania z poziomu podstawowego

ocena dobra

co najmniej 8 pkt. za zadania z poziomu podstawowego i co
najmniej 7 pkt. za zadania z poziomu ponad podstawowego

ocena bardzo dobra

co najmniej 8 pkt. za zadania z poziomu podstawowego i co
najmniej 8 pkt. za zadania z poziomu ponadpodstawowego

Plan testu

Numer

zadania
w teście

Cel operacyjny

mierzone osiągnięcia ucznia

Uczeń potrafi:

Punkty za

zadanie

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

obliczyć wartość przyszłą środków
pieniężnych po roku trwania lokaty

0-2 C P

obliczyć wartość przyszłą środków
pieniężnych po roku trwania lokaty

0-2 C P

obliczyć wartość środków pieniężnych po
określonym czasie trwania (miesiące)
lokaty

0-2 C P

obliczyć wartość środków pieniężnych po
określonym czasie trwania (dni) lokaty

0-2 C PP

obliczyć wartość przyszłą lokaty po
upływie określonego czasu i przy
określonej kapitalizacji odsetek

0-2 C PP

obliczyć roczną realną stopę procentową,

0-2

obliczyć wartość dyskonta (wartość
obecną) dla przyszłej lokaty rocznej (przy
uwzględnieniu rocznej realnej stopy
procentowej)

0-2 C PP

obliczyć wysokość stałej raty kredytu

0-2

C/D

obliczyć łączną kwotę odsetek od rat
kredytu

0-2 C PP

10.

obliczyć wartość obecną przyszłej wartości

0-2

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

Test z umiejętności obliczania wartości pieniądza w czasie

z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego Excel

Czas trwania testu 45 min.
Celem niniejszego testu jest:
1.

Określenie poziomu umiejętności uczniów z zakresu wykorzystania arkusza
kalkulacyjnego do obliczania finansów przedsiębiorstwa.

Przeprowadzenie analizy jakościowej przeprowadzonego pomiaru.

Ustalenie listy zagadnień sprawiających uczniom najwięcej trudności.

Wprowadzenie zmian w organizacji procesu kształcenia (oczywiście, jeżeli okaże się to
potrzebne).

Czynności organizacyjne testu prowadzone przez nauczyciela:
1.

przygotowanie odpowiedniej liczby stanowisk komputerowych z zainstalowanym
programem Excel,

przygotowanie odpowiedniej liczby zestawów testowych i instrukcji dla ucznia,

zapewnienie samodzielności przy rozwiązywaniu zadań,

sprawdzenie zadań na stanowisku ucznia i dokonanie ich oceny.

Zwracam uwagę państwa na:

rozwiązanie zadania będzie uznawane za prawidłowe, jeśli uczeń zastosuje poprawnie
formułę wyliczającą pozycję w komórce oraz określi poprawnie format komórki (dwie
pozycje dziesiętne z separatorem dziesiętnym dla komórek zawierających kwoty). Otrzyma
wówczas 2 pkt. Jeśli nie zastosuje formuły wyliczającej, a dokona wyliczeń ręcznie i
wprowadzi właściwą liczbę do arkusza, otrzyma 1 pkt. Za odpowiedź błędną lub jej brak
nie otrzymuje punktów,

pracę uczeń kończy zapisem skoroszytu w miejscu na dysku wskazanym przez
nauczyciela.

przyznanie uczniowi identyfikatora, który będzie stosował w nazwie skoroszytu.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

stanowisko komputerowe.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Czas trwania testu 45 minut

Otrzymałeś test składający się z 10 zadań w postaci arkusza kalkulacyjnego. Będziesz
wprowadzał wartości i formuły do komórek oznaczonych kolorem białym.

Jesteś w stanie rozwiązać wszystkie zadania!

Rozwiązanie zadania będzie uznawane za prawidłowe, jeśli zastosujesz poprawnie formułę
wyliczającą pozycję w komórce oraz określisz poprawnie format komórki. Otrzymasz
wówczas 2 pkt. Jeśli nie zastosujesz formuły wyliczającej, a dokonasz wyliczeń ręcznie i
wprowadzisz właściwą liczbę do arkusza, otrzymasz 1 pkt. Za odpowiedź błędną lub jej brak
nie otrzymasz punktów.
Realizuj dokładnie polecenia w zadaniach. Pracę kończysz zapisem skoroszytu w miejscu na
dysku wskazanym przez nauczyciela.
Pamiętaj o:
1.

wprowadzeniu Twojego identyfikatora w nazwie skoroszytu,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

możliwości korzystania z funkcji finansowych programu Excel,

ustawieniu formatu komórek (dwie pozycje dziesiętne z separatorem dziesiętnym dla
komórek zawierających kwoty).

Pracuj spokojnie!
Jeśli czas Ci pozwoli, przed oddaniem swojej pracy, sprawdź poprawność wykonanych zadań.

Życzę powodzenia!!!

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

estaw zadań testowych

Arkusz testowy przedstawia rys. 6.1.

Rys. 6.1. Arkusz testowy
Źródło: opracowanie własne

W arkuszu kalkulacyjnym <test> wykonaj następujące zadania:

Zadanie 1

Oblicz wartość przyszłą środków pieniężnych po roku trwania lokaty.

Zadanie 2

Oblicz oprocentowanie w skali miesiąca na podstawie oprocentowania rocznego.

Zadanie 3

Oblicz wartość środków pieniężnych po czasie 8 miesięcy trwania lokaty.

Zadanie 4

Oblicz wartość środków pieniężnych po 30 dniach trwania lokaty.

Zadanie 5

Oblicz wartość przyszłą lokaty po upływie 1 roku przy kapitalizacji półrocznej odsetek.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie 6

Oblicz roczną realną stopę procentową, jeśli roczna stopa inflacji wynosi 5%, a roczna stopa
nominalna 20%.

Zadanie 7

Oblicz wartość dyskonta (wartość obecną) dla przyszłej lokaty rocznej w wysokości
10 000,00 zł.

Zadanie 8

Oblicz wysokość stałej raty kredytu – kredyt w wysokości 10 000,00 na okres 1 roku, przy
rocznej stopie procentowej 13% i miesięcznej spłacie rat.

Zadanie 9

Oblicz łączną kwotę odsetek od rat kredytu po upływie roku.

Zadanie 10

Oblicz wartość obecną przyszłej wartości 10 000,00 zł, zainwestowanej w przedsiębiorstwo z
ryzykiem 5% (przy stopie procentowej lokaty rocznej 13%).

Rozwiązanie testu zawiera arkusz (rys. 6.2.)

Rys. 6.2. Arkusz z rozwiązaniem testu.
Źródło: opracowanie własne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

Balcerowicz E.: Mikroprzedsiębiorstwa sytuacja ekonomiczna, finansowanie, właściciele.
CASE, Warszawa 2002.

Bień A., Bień W.: Kalkulacja ceny pieniądza w lokatach, pożyczkach i kredytach, Difin,
Warszawa 1999.

Bień W.: Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2000.

Bień W.: Rynek papierów wartościowych, Difin, Warszawa 1999.

Brugham E. F., Gapenski L. C.: Zarządzanie finansami, PWE, Warszawa 2000.

Chudy S., Kabat F., Pietraszewski M.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw.Cz. 2,
Wydawnictwo eMPi

, Poznań 2003.

Ćwiąkała A., Małys A., Nowak W.: Analiza sytuacji finansowej przedsiębiorstw
w gospodarce rynkowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.

Dobosiewicz Z.: Wprowadzenie do finansów i bankowości, PWN, Warszawa 2000.

Domaszkiewicz J.: Finanse w gospodarce rynkowej. Warszawa 1999.

10.Jarocka E.: Finanse przedsiębiorstw, systemu bankowego, budżetowego, ubezpieczeń,

Difin, Warszawa 2004.

11.Mielczarczyk Z.: Finanse, WSiP, Warszawa 2001.
12.Ostaszewski J., Cicirko T.: Finanse spółki akcyjnej, Difin, Warszawa 2005.
13.Pietraszewski M.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. cz.3, Wydawnictwo eMPi

Poznań 2003.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
zewnetrzne zrodla finansowania dzialalnosci przedsiebiorstw
04 Zrodla finansowania dzialalnosci przedsiebiorstw zadania
leasing jako jedna z form finansowania działalności przedsię(1), III rozdział
Sposoby finansowania działalności przedsiębiorstw (23 strony)
04 Zrodla finansowania dzialalnosci przedsiebiorstw
Przedsiębiorstwo, Zewnętrzne źródła finansowania działalności przedsiębiorstw
zewnętrzne źródła finansowania działalności przedsiębiorstw, Ekonomia, ekonomia
Analiza finansowa działalności przedsiębiorstwa, III FiR UMK, analiza finansowa Zimnicki
Finansowanie działalności przedsiębiorstwa
wewnętrzne źródła finansowania działalności przedsiębiorstw(1), Bankowość i Finanse

więcej podobnych podstron