Negatywne zjawiska w
środowisku pracy
Mobbing, stres, wypalenie
zawodowe
1. Mobbing – ang. Mob – dręczyć,
napastować, atakować.
Mobbing – to sytuacja, w której ktoś w miejscu pracy jest przez
dłuższy czas i często szykanowany, dręczony lub traktowany
gorzej niż pozostali pracownicy oraz czuje się izolowany.
2. Typowe praktyki (działania) mobbingowe
- rozsiewanie plotek, nieprawdziwych informacji
- błędna ocena efektywności pracy
- docinki, drwiny
- zatajanie ważnych informacji
- ostre i niesprawiedliwe krytykowanie wykonywanej pracy
- wykluczenie lub izolacja
- przedstawianie kogoś jako osoby nieudolnej
- obrażanie
- przeszkadzanie w wykonywaniu pracy
- odbieranie pracy
3. Przebieg mobbingu (model 5 faz)
- Konflikty, pojedyncze zajścia
- Rosnący przymus samoobrony u ofiary
- Eskalacja konfliktu (nikt nie chce współpracować z
ofiarą, traci ona
powszechną akceptację i szacunek.
Niepewność powoduje błędy a organizacja
postrzega ją jako ciężar
- Błędne diagnozy lekarskie i psychologiczne (
- Faza końcowa (ofiara jest odstawiana na boczny tor,
otrzymuje mało ważne lub bezsensowne zadania, długie
zwolnienia lekarskie, wcześniejsza emerytura. Ofiary w
sytuacjach skrajnych uciekają się do przemocy lub
popełniają samobójswto
4. Bliższy opis mobbingu: przeciętny czas około 12
miesięcy.
Ilość osób atakujących (mobberów): 3-5.
Skala zjawiska w Niemczech (2000-2001). Ankiety
4400 osób, 1300 poddano dalszym badaniom.
Wyniki: 2,7% poddawane m. w czasie badania,
11,3 było kiedyś podane m. Daje przy 38 mln.
Zatrudnionych: 1mln mobbingowanych aktualnie,
4 mln kiedyś m.
5. Kluczowe dla zjawiska jest to, że pomysł
mobbingu wychodzi początkowo od jednej osoby,
a później dołączają się inni. W 38% przypadków,
atak rozpoczyna przełożony, a potem dołączają
się inni pracownicy, koledzy ofiary.
6. Przyczyny mobbingu ze strony szefa:
- lęk szefa (utrata autorytetu i władzy),
leniuchowanie pracowników, obawa przed
intrygami pracowników, przed wygryzieniem,
przed utratą reputacji u przełożonych)
- dyscyplinowanie pracowników
- antypatie
- skłonności sadystyczne ( radość ze
zdenerwowania i gniewu innych)
- rewanż lub zemsta za problemy i
zdenerwowanie
7. Przyczyny mobbbingu ze strony kolegów z pracy:
- zatajanie ważnych informacji, by dzięki zdobytej
przewadze zabezpieczyć swoje miejsce w pracy
- reakcje wobec „bumelantów” za których trzeba
pracować
- wymuszanie przez grupę dostosowania się jednostki
do wymagań większości
- osobista wrogość (czasem powiązana z
niezadowoleniem z własnej sytuacji zawodowej
- wyładowanie skłonności do szyderstw na osobie
słabszej
- odmienność jakiejś osoby powoduje że jest
atakowana