background image

 

 

Podstawy urologii 

Podstawy urologii 

dziecięcej

dziecięcej

 

 

Iwona Leciejewska

Iwona Leciejewska

background image

 

 

Prenatalna diagnostyka wad 

Prenatalna diagnostyka wad 

układu moczowego

układu moczowego

-Większość wad wrodzonych układu moczowego 

-Większość wad wrodzonych układu moczowego 

może być rozpoznana prenatalnie

może być rozpoznana prenatalnie

-Wady układu moczowego w pierwszym okresie 

-Wady układu moczowego w pierwszym okresie 

życia często przebiegają bezobjawowo

życia często przebiegają bezobjawowo

-4/5 noworodków z prenatalnym rozpoznaniem 

-4/5 noworodków z prenatalnym rozpoznaniem 

przeszkodowej wady układu moczowego nie 

przeszkodowej wady układu moczowego nie 

demonstruje objawów chorobowych w 

demonstruje objawów chorobowych w 

momencie urodzin

momencie urodzin

-Przebieg ciąży nie jest jednoznacznym 

-Przebieg ciąży nie jest jednoznacznym 

wskaźnikiem dobrej funkcji nerek, ponieważ

wskaźnikiem dobrej funkcji nerek, ponieważ

 

 

ich funkcje filtracyjne przejmuje łożysko stąd 

ich funkcje filtracyjne przejmuje łożysko stąd 

brak objawów przeszkodowych u płodu.

brak objawów przeszkodowych u płodu.

background image

 

 

Prenatalne objawy pośrednie 

Prenatalne objawy pośrednie 

wad układu moczowego

wad układu moczowego

- Wywiad- istnienie wad wrodzonych we 

- Wywiad- istnienie wad wrodzonych we 

wcześniejszych ciążach jest wskazaniem do 

wcześniejszych ciążach jest wskazaniem do 

prenatalnej diagnostyki USG.

prenatalnej diagnostyki USG.

Nieprawidłowa wysokość dna macicy jej poziom 

Nieprawidłowa wysokość dna macicy jej poziom 

odpowiada mniej więcej wiekowi ciąży. Obniżenie 

odpowiada mniej więcej wiekowi ciąży. Obniżenie 

poniżej normy spowodowane może być zmniejszeniem 

poniżej normy spowodowane może być zmniejszeniem 

ilości wód płodowych z powodu agenezji, dysgenezji 

ilości wód płodowych z powodu agenezji, dysgenezji 

nerek lub znacznej przeszkodzie w odpływie moczu

nerek lub znacznej przeszkodzie w odpływie moczu

Stężenie matczynej alha-feto-proteiny – nieprawidłowo 

Stężenie matczynej alha-feto-proteiny – nieprawidłowo 

wysoki poziom występuje w wadach CUN, defektach 

wysoki poziom występuje w wadach CUN, defektach 

przedniej ściany jamy brzusznej i w małowodziu.

przedniej ściany jamy brzusznej i w małowodziu.

background image

 

 

Prenatalne rozpoznanie na 

Prenatalne rozpoznanie na 

podstawie USG

podstawie USG

Najczęstszą wadą układu moczowego rozpoznawaną 

Najczęstszą wadą układu moczowego rozpoznawaną 

prenatalnie jest 

prenatalnie jest 

jednostronne wodonercze

jednostronne wodonercze

Następnie:

Następnie:

 

 

-nerka wielotorbielowata

-nerka wielotorbielowata

 

 

- wsteczne odpływy pęcherzowo-moczowodowe 

- wsteczne odpływy pęcherzowo-moczowodowe 

 

 

- zastawki cewki tylnej

- zastawki cewki tylnej

 

 

-zwężenia moczowodowo-pęcherzowe  

-zwężenia moczowodowo-pęcherzowe  

 

 

-zdwojenie górnych dróg moczowych    

-zdwojenie górnych dróg moczowych    

 

 

-agenezja nerek    

-agenezja nerek    

 

 

-wynicowanie pęcherza moczowego

-wynicowanie pęcherza moczowego

 

 

- nieprawiddłowości zewnętrznych narządów 

- nieprawiddłowości zewnętrznych narządów 

płciowych.      

płciowych.      

background image

 

 

Wady rozwojowe nerek

Wady rozwojowe nerek

 

 

A. Zaburzenia liczby nerek:

A. Zaburzenia liczby nerek:

        

        

- obustronny brak nerek

- obustronny brak nerek

        

        

- jednostronny brak nerki

- jednostronny brak nerki

        

        

- nerka nadliczbowa.

- nerka nadliczbowa.

 

 

B. Zaburzenia wielkości i kształtu

B. Zaburzenia wielkości i kształtu

     

     

- niedorozwój nerek

- niedorozwój nerek

     

     

- zwyrodnienie wielotorbielowate nerek

- zwyrodnienie wielotorbielowate nerek

    

    

- wielotorbielowatość  nerek.

- wielotorbielowatość  nerek.

          

          

-nerka gąbczasta  

-nerka gąbczasta  

         

         

- torbielppojedyńcza nerki 

- torbielppojedyńcza nerki 

 

 

C. Zaburzenia położenia nerki  

C. Zaburzenia położenia nerki  

      

      

- nerka ektopowa

- nerka ektopowa

 

 

D. zaburzenia kszałtu i położenia nerek

D. zaburzenia kszałtu i położenia nerek

      

      

- skrzyżowana ektopia  z połączeniem lub bez połączenia nerek

- skrzyżowana ektopia  z połączeniem lub bez połączenia nerek

      

      

- nerka podkowiasta

- nerka podkowiasta

 

 

E. Zaburzona rotacja nerki

E. Zaburzona rotacja nerki

   

   

background image

 

 

Wady układu moczowego cd.

Wady układu moczowego cd.

Wodonercze – polega na utrudnieniu drenażu moczu z 

Wodonercze – polega na utrudnieniu drenażu moczu z 

medniczki do moczowodu, prowadzące do poszerzenia 

medniczki do moczowodu, prowadzące do poszerzenia 

układu kielichowo-miedniczkowego nerki.

układu kielichowo-miedniczkowego nerki.

Olbrzymi moczowód-jest to każde poszerzenie niezależnie 

Olbrzymi moczowód-jest to każde poszerzenie niezależnie 

od przyczyny powstania: 

od przyczyny powstania: 

      

      

-przeszkodowy moczowód olbrzymi 

-przeszkodowy moczowód olbrzymi 

      

      

- odpływowy moczowód olbrzymi

- odpływowy moczowód olbrzymi

      

      

- nieprzeszkodowy i nieodpływowy moczowód   olbrzymi 

- nieprzeszkodowy i nieodpływowy moczowód   olbrzymi 

( w przebiegu ciężkiego zakażenia układu moczowego

( w przebiegu ciężkiego zakażenia układu moczowego

Odpływ  pęcherzowo-moczowodowy

Odpływ  pęcherzowo-moczowodowy

Spodziectwo

Spodziectwo

Wnętrostwo

Wnętrostwo

Obojnactwo

Obojnactwo

Zespól wynicowania i wierzchniactwa

Zespól wynicowania i wierzchniactwa

Pęcherz neurogenny

Pęcherz neurogenny

background image

 

 

Postępowanie prenatalne

Postępowanie prenatalne

Przezskórne nakłucie pęcherza moczowego celem 

Przezskórne nakłucie pęcherza moczowego celem 

analizy moczu, oraz odbarczenia  w przypadku 

analizy moczu, oraz odbarczenia  w przypadku 

zastawek cewki  tylnej- zakłada się przeciek 

zastawek cewki  tylnej- zakłada się przeciek 

pęcherzowo- owodniowy po stwierdzeniu w USG u 

pęcherzowo- owodniowy po stwierdzeniu w USG u 

płodu płci męskiejobustronnego wodonercza z 

płodu płci męskiejobustronnego wodonercza z 

szerokimi moczowodami, dużym grubościennym 

szerokimi moczowodami, dużym grubościennym 

pecherzem moczowym z ewentulalnym 

pecherzem moczowym z ewentulalnym 

małowodziem

małowodziem

Jednym  z ważnych zabiegów stosowanych 

Jednym  z ważnych zabiegów stosowanych 

prenatalnie jest uzupełnianie ilości wód 

prenatalnie jest uzupełnianie ilości wód 

płodowych, co umożliwia rozwój tkanki płucnej i 

płodowych, co umożliwia rozwój tkanki płucnej i 

lepsze obrazowanie płodu w USG.

lepsze obrazowanie płodu w USG.

background image

 

 

Złe rokowniczo wyniki analizy  

Złe rokowniczo wyniki analizy  

moczu płodu

moczu płodu

Sód >100 mg/dl

Sód >100 mg/dl

Chlor > 90 mg/dl

Chlor > 90 mg/dl

Wapń > 8 mg/dl

Wapń > 8 mg/dl

Osmolalność > 200 mOsm/l

Osmolalność > 200 mOsm/l

Beta  2 mikroglobulina > 6 mg-dl

Beta  2 mikroglobulina > 6 mg-dl

Biako całkowite  >40 mg-dl

Biako całkowite  >40 mg-dl

background image

 

 

Postępowanie poporodowe

Postępowanie poporodowe

Umieszczenie matki i rozwiązanie ciąży w 

Umieszczenie matki i rozwiązanie ciąży w 

ośrodku, gdzie noworodek może otrzymać 

ośrodku, gdzie noworodek może otrzymać 

pomoc bez konieczności dalekiego transportu.

pomoc bez konieczności dalekiego transportu.

Profilaktyczna antybiotykoterapia po porodzie

Profilaktyczna antybiotykoterapia po porodzie

Wstępna ocena noworodka  z prenatalnym 

Wstępna ocena noworodka  z prenatalnym 

podejrzeniem wady po porodzie

podejrzeniem wady po porodzie

Weryfikacja  badania USG po paru godzinach/-

Weryfikacja  badania USG po paru godzinach/-

fiizjologiczna noworodkowa oliguria/z 

fiizjologiczna noworodkowa oliguria/z 

wyjątkiem  podejrzenia zastawek cewki tylnej 

wyjątkiem  podejrzenia zastawek cewki tylnej 

Ewentualna przetoka pęcherzowo-skórna

Ewentualna przetoka pęcherzowo-skórna

Dalsza diagnostyka funkcji  nerek .

Dalsza diagnostyka funkcji  nerek .

background image

 

 

Rozwój badań prenatalnych to 

Rozwój badań prenatalnych to 

niewątpliwy postęp w urologii dziecięcej. 

niewątpliwy postęp w urologii dziecięcej. 

Pozwalają one na szeroką skalę 

Pozwalają one na szeroką skalę 

rozpoznawać wady wrodzone układu 

rozpoznawać wady wrodzone układu 

moczowego  przed wystąpieniem 

moczowego  przed wystąpieniem 

objawów chorobowych. Zmniejsza się 

objawów chorobowych. Zmniejsza się 

ilość dzieci zgłaszających się w ciężkim 

ilość dzieci zgłaszających się w ciężkim 

stanie z objawami ciężkiej urosepsy. 

stanie z objawami ciężkiej urosepsy. 

Rozpoznanie przed porodowe pozwala 

Rozpoznanie przed porodowe pozwala 

rozpocząć wczesną diagnostykę i 

rozpocząć wczesną diagnostykę i 

leczenie. Otwarta pozostaje kwestia 

leczenie. Otwarta pozostaje kwestia 

etyczno-moralna interwencji 

etyczno-moralna interwencji 

prenatalnych.

prenatalnych.


Document Outline