Podstawy urologii

Podstawy urologii

dziecięcej

dziecięcej

Iwona Leciejewska

Iwona Leciejewska

Prenatalna diagnostyka wad

Prenatalna diagnostyka wad

układu moczowego

układu moczowego

-Większość wad wrodzonych układu moczowego

-Większość wad wrodzonych układu moczowego

może być rozpoznana prenatalnie

może być rozpoznana prenatalnie

-Wady układu moczowego w pierwszym okresie

-Wady układu moczowego w pierwszym okresie

życia często przebiegają bezobjawowo

życia często przebiegają bezobjawowo

-4/5 noworodków z prenatalnym rozpoznaniem

-4/5 noworodków z prenatalnym rozpoznaniem

przeszkodowej wady układu moczowego nie

przeszkodowej wady układu moczowego nie

demonstruje objawów chorobowych w

demonstruje objawów chorobowych w

momencie urodzin

momencie urodzin

-Przebieg ciąży nie jest jednoznacznym

-Przebieg ciąży nie jest jednoznacznym

wskaźnikiem dobrej funkcji nerek, ponieważ

wskaźnikiem dobrej funkcji nerek, ponieważ

ich funkcje filtracyjne przejmuje łożysko stąd

ich funkcje filtracyjne przejmuje łożysko stąd

brak objawów przeszkodowych u płodu.

brak objawów przeszkodowych u płodu.

Prenatalne objawy pośrednie

Prenatalne objawy pośrednie

wad układu moczowego

wad układu moczowego



- Wywiad- istnienie wad wrodzonych we

- Wywiad- istnienie wad wrodzonych we

wcześniejszych ciążach jest wskazaniem do

wcześniejszych ciążach jest wskazaniem do

prenatalnej diagnostyki USG.

prenatalnej diagnostyki USG.



Nieprawidłowa wysokość dna macicy jej poziom

Nieprawidłowa wysokość dna macicy jej poziom

odpowiada mniej więcej wiekowi ciąży. Obniżenie

odpowiada mniej więcej wiekowi ciąży. Obniżenie

poniżej normy spowodowane może być zmniejszeniem

poniżej normy spowodowane może być zmniejszeniem

ilości wód płodowych z powodu agenezji, dysgenezji

ilości wód płodowych z powodu agenezji, dysgenezji

nerek lub znacznej przeszkodzie w odpływie moczu

nerek lub znacznej przeszkodzie w odpływie moczu



Stężenie matczynej alha-feto-proteiny – nieprawidłowo

Stężenie matczynej alha-feto-proteiny – nieprawidłowo

wysoki poziom występuje w wadach CUN, defektach

wysoki poziom występuje w wadach CUN, defektach

przedniej ściany jamy brzusznej i w małowodziu.

przedniej ściany jamy brzusznej i w małowodziu.

Prenatalne rozpoznanie na

Prenatalne rozpoznanie na

podstawie USG

podstawie USG



Najczęstszą wadą układu moczowego rozpoznawaną

Najczęstszą wadą układu moczowego rozpoznawaną

prenatalnie jest

prenatalnie jest

jednostronne wodonercze

jednostronne wodonercze



Następnie:

Następnie:

-nerka wielotorbielowata

-nerka wielotorbielowata

- wsteczne odpływy pęcherzowo-moczowodowe

- wsteczne odpływy pęcherzowo-moczowodowe

- zastawki cewki tylnej

- zastawki cewki tylnej

-zwężenia moczowodowo-pęcherzowe

-zwężenia moczowodowo-pęcherzowe

-zdwojenie górnych dróg moczowych

-zdwojenie górnych dróg moczowych

-agenezja nerek

-agenezja nerek

-wynicowanie pęcherza moczowego

-wynicowanie pęcherza moczowego

- nieprawiddłowości zewnętrznych narządów

- nieprawiddłowości zewnętrznych narządów

płciowych.

płciowych.

Wady rozwojowe nerek

Wady rozwojowe nerek

A. Zaburzenia liczby nerek:

A. Zaburzenia liczby nerek:

- obustronny brak nerek

- obustronny brak nerek

- jednostronny brak nerki

- jednostronny brak nerki

- nerka nadliczbowa.

- nerka nadliczbowa.

B. Zaburzenia wielkości i kształtu

B. Zaburzenia wielkości i kształtu

- niedorozwój nerek

- niedorozwój nerek

- zwyrodnienie wielotorbielowate nerek

- zwyrodnienie wielotorbielowate nerek

- wielotorbielowatość nerek.

- wielotorbielowatość nerek.

-nerka gąbczasta

-nerka gąbczasta

- torbielppojedyńcza nerki

- torbielppojedyńcza nerki

C. Zaburzenia położenia nerki

C. Zaburzenia położenia nerki

- nerka ektopowa

- nerka ektopowa

D. zaburzenia kszałtu i położenia nerek

D. zaburzenia kszałtu i położenia nerek

- skrzyżowana ektopia z połączeniem lub bez połączenia nerek

- skrzyżowana ektopia z połączeniem lub bez połączenia nerek

- nerka podkowiasta

- nerka podkowiasta

E. Zaburzona rotacja nerki

E. Zaburzona rotacja nerki

Wady układu moczowego cd.

Wady układu moczowego cd.



Wodonercze – polega na utrudnieniu drenażu moczu z

Wodonercze – polega na utrudnieniu drenażu moczu z

medniczki do moczowodu, prowadzące do poszerzenia

medniczki do moczowodu, prowadzące do poszerzenia

układu kielichowo-miedniczkowego nerki.

układu kielichowo-miedniczkowego nerki.



Olbrzymi moczowód-jest to każde poszerzenie niezależnie

Olbrzymi moczowód-jest to każde poszerzenie niezależnie

od przyczyny powstania:

od przyczyny powstania:

-przeszkodowy moczowód olbrzymi

-przeszkodowy moczowód olbrzymi

- odpływowy moczowód olbrzymi

- odpływowy moczowód olbrzymi

- nieprzeszkodowy i nieodpływowy moczowód olbrzymi

- nieprzeszkodowy i nieodpływowy moczowód olbrzymi

( w przebiegu ciężkiego zakażenia układu moczowego

( w przebiegu ciężkiego zakażenia układu moczowego



Odpływ pęcherzowo-moczowodowy

Odpływ pęcherzowo-moczowodowy



Spodziectwo

Spodziectwo



Wnętrostwo

Wnętrostwo



Obojnactwo

Obojnactwo



Zespól wynicowania i wierzchniactwa

Zespól wynicowania i wierzchniactwa



Pęcherz neurogenny

Pęcherz neurogenny

Postępowanie prenatalne

Postępowanie prenatalne



Przezskórne nakłucie pęcherza moczowego celem

Przezskórne nakłucie pęcherza moczowego celem

analizy moczu, oraz odbarczenia w przypadku

analizy moczu, oraz odbarczenia w przypadku

zastawek cewki tylnej- zakłada się przeciek

zastawek cewki tylnej- zakłada się przeciek

pęcherzowo- owodniowy po stwierdzeniu w USG u

pęcherzowo- owodniowy po stwierdzeniu w USG u

płodu płci męskiejobustronnego wodonercza z

płodu płci męskiejobustronnego wodonercza z

szerokimi moczowodami, dużym grubościennym

szerokimi moczowodami, dużym grubościennym

pecherzem moczowym z ewentulalnym

pecherzem moczowym z ewentulalnym

małowodziem

małowodziem



Jednym z ważnych zabiegów stosowanych

Jednym z ważnych zabiegów stosowanych

prenatalnie jest uzupełnianie ilości wód

prenatalnie jest uzupełnianie ilości wód

płodowych, co umożliwia rozwój tkanki płucnej i

płodowych, co umożliwia rozwój tkanki płucnej i

lepsze obrazowanie płodu w USG.

lepsze obrazowanie płodu w USG.

Złe rokowniczo wyniki analizy

Złe rokowniczo wyniki analizy

moczu płodu

moczu płodu



Sód >100 mg/dl

Sód >100 mg/dl



Chlor > 90 mg/dl

Chlor > 90 mg/dl



Wapń > 8 mg/dl

Wapń > 8 mg/dl



Osmolalność > 200 mOsm/l

Osmolalność > 200 mOsm/l



Beta 2 mikroglobulina > 6 mg-dl

Beta 2 mikroglobulina > 6 mg-dl



Biako całkowite >40 mg-dl

Biako całkowite >40 mg-dl

Postępowanie poporodowe

Postępowanie poporodowe



Umieszczenie matki i rozwiązanie ciąży w

Umieszczenie matki i rozwiązanie ciąży w

ośrodku, gdzie noworodek może otrzymać

ośrodku, gdzie noworodek może otrzymać

pomoc bez konieczności dalekiego transportu.

pomoc bez konieczności dalekiego transportu.



Profilaktyczna antybiotykoterapia po porodzie

Profilaktyczna antybiotykoterapia po porodzie



Wstępna ocena noworodka z prenatalnym

Wstępna ocena noworodka z prenatalnym

podejrzeniem wady po porodzie

podejrzeniem wady po porodzie



Weryfikacja badania USG po paru godzinach/-

Weryfikacja badania USG po paru godzinach/-

fiizjologiczna noworodkowa oliguria/z

fiizjologiczna noworodkowa oliguria/z

wyjątkiem podejrzenia zastawek cewki tylnej

wyjątkiem podejrzenia zastawek cewki tylnej



Ewentualna przetoka pęcherzowo-skórna

Ewentualna przetoka pęcherzowo-skórna



Dalsza diagnostyka funkcji nerek .

Dalsza diagnostyka funkcji nerek .

Rozwój badań prenatalnych to

Rozwój badań prenatalnych to

niewątpliwy postęp w urologii dziecięcej.

niewątpliwy postęp w urologii dziecięcej.

Pozwalają one na szeroką skalę

Pozwalają one na szeroką skalę

rozpoznawać wady wrodzone układu

rozpoznawać wady wrodzone układu

moczowego przed wystąpieniem

moczowego przed wystąpieniem

objawów chorobowych. Zmniejsza się

objawów chorobowych. Zmniejsza się

ilość dzieci zgłaszających się w ciężkim

ilość dzieci zgłaszających się w ciężkim

stanie z objawami ciężkiej urosepsy.

stanie z objawami ciężkiej urosepsy.

Rozpoznanie przed porodowe pozwala

Rozpoznanie przed porodowe pozwala

rozpocząć wczesną diagnostykę i

rozpocząć wczesną diagnostykę i

leczenie. Otwarta pozostaje kwestia

leczenie. Otwarta pozostaje kwestia

etyczno-moralna interwencji

etyczno-moralna interwencji

prenatalnych.

prenatalnych.