Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny Katastrof
Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny Katastrof
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
AS
Najczęstsze stany zagrożenia życia
Najczęstsze stany zagrożenia życia
1
1
zatrzymanie krążenia
zatrzymanie krążenia
2
2
zaburzenia rytmu serca
zaburzenia rytmu serca
3
3
ostry ból w klatce piersiowej
ostry ból w klatce piersiowej
4
4
ostra duszność
ostra duszność
5
5
pacjent nieprzytomny
pacjent nieprzytomny
6
6
przemijająca utrata przytomności
przemijająca utrata przytomności
7
7
ostry zespół splątaniowy
ostry zespół splątaniowy
8
8
bóle głowy
bóle głowy
9
9
zatrucie
zatrucie
AS
Zatrzymanie krążenia
Łańcuch przeżycia
„chain of survival”
Early access
Early CPR
Early defibryllation
Early advanced life support
AS
Pediatryczny łańcuch przeżycia
„pediatric chain of survival”
prevention
rescue breathing
phone fast
Early advanced life support
Prawidło
wa
opieka
intubacja
AS
> 30 rż najczęstszym
> 30 rż najczęstszym
zaburzeniem rytmu
zaburzeniem rytmu
będącym przyczyną
będącym przyczyną
zatrzymana krążenia
zatrzymana krążenia
jest migotanie komór
jest migotanie komór
lub częstoskurcz
lub częstoskurcz
komorowy bez tętna
komorowy bez tętna
Zaburzenia
Zaburzenia
oddychania
oddychania
(zadławienie)
(zadławienie)
asystolia lub
asystolia lub
rozkojarzenie
rozkojarzenie
elektromechaniczne
elektromechaniczne
Pacjent nieprzytomny
Pacjent nieprzytomny
- przyczyny
- przyczyny
AS
statystyka
> 85 % zatrzymania
krążenia u osób dorosłych
jest wynikiem
migotania komór
Advanced Cardiac Life Support 1994
< niż 15% przypadków
zatrzymanie krążenia w
mechaniźmie migotania
komór
BMJ 1998
AS
Algorytm zabiegów
Algorytm zabiegów
reanimacyjnych
reanimacyjnych
u
u
dorosłych
dorosłych
Zatrzymanie krążenia
ABC resuscytacji
Uderzenie o. przedsercową
defibrylator
Ocena rytmu
Nie VF/VT
VF/VT
defibrylacja
ABC przez 1 min.
ABC przez 3 min
Tlen
adrenalina
AS
Algorytm zabiegów
Algorytm zabiegów
reanimacyjnych u dzieci
reanimacyjnych u dzieci
ABC resuscytacji
Wentyluj dziecko +podaj tlen
defibrylator
Ocena rytmu
Nie VF/VT
VF/VT
Defibrylacja (2+2+4J/kg)
ABC przez 1 min.
ABC przez 3 min
Tlen
adrenalina
(10μg/kg)iv
100μg/kg do tchaw
.
AS
Zatrzymanie krążenia
Zatrzymanie krążenia
Rozpoznanie
Rozpoznanie
zawołaj o pomoc
zawołaj o pomoc
BLS
BLS
defibrylacja - ekg
defibrylacja - ekg
dostęp do żyły
dostęp do żyły
AS
Zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca
Wstępny podział zaburzeń rytmu
częstoskurcz komorowy( tachykardia)
czynność komór > 120/’
rzadkoskurcz (bradykardia)
czynność komór < 50/’
rytm niemiarowy
AS
Zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca
Natychmiastowego postępowania wymagają zaburzenia
rytmu z zaburzeniami hemodynamicznymi
ciśnienie skurczowe < 90mmHg z ochłodzeniem
kończyn
zaburzenia świadomości
obrzęk płuc
ból dusznicowy w spoczynku
AS
Hipotonia
Hipotonia
Leczymy gdy:
Leczymy gdy:
ciśnienie skurczowe< 75mmHg
ciśnienie skurczowe< 75mmHg
występują objawy małego rzutu serca
występują objawy małego rzutu serca
oliguria
oliguria
zamroczenie lub senność
zamroczenie lub senność
ochłodzenie skóry
ochłodzenie skóry
AS
Hipotonia
Hipotonia
Czynności podstawowe
Czynności podstawowe
ułożyć pacjenta płasko
ułożyć pacjenta płasko
unieść kończyny dolne do góry (przy podejrzeniu
unieść kończyny dolne do góry (przy podejrzeniu
hipowolemii lub rozszerzenia naczyń)
hipowolemii lub rozszerzenia naczyń)
podać tlen
podać tlen
ekg
ekg
droga dożylna
droga dożylna
AS
Hipotonia - przyczyny
Hipotonia - przyczyny
Kardiologiczne
Kardiologiczne
zaburzenia rytmu
zaburzenia rytmu
zawał serca
zawał serca
świeże uszkodzenie zastawek
świeże uszkodzenie zastawek
zator tętnicy płucnej
zator tętnicy płucnej
tamponada serca
tamponada serca
odma wentylowa
odma wentylowa
Hipowolemia
Hipowolemia
krwotok
krwotok
nadmierna diureza
nadmierna diureza
utrata płynów z p.pok.
utrata płynów z p.pok.
utrata płynów przez skórę
utrata płynów przez skórę
(oparzenie)
(oparzenie)
ucieczka do trzeciej przestrzeni
ucieczka do trzeciej przestrzeni
(zap. trzustki)
(zap. trzustki)
Poszerzenie łożyska naczyniowego
Poszerzenie łożyska naczyniowego
posocznica, leki i zatrucia, anafilaksja,
posocznica, leki i zatrucia, anafilaksja,
ostra niewydolność nadnerczy
ostra niewydolność nadnerczy
AS
Ostry ból w klatce piersiowej- przyczyny
Ostry ból w klatce piersiowej- przyczyny
Zawał mięśnia sercowego
Zawał mięśnia sercowego
lub niestabilna dusznica bolesna
lub niestabilna dusznica bolesna
bóle kostno-mięśniowe
bóle kostno-mięśniowe
zator tętnicy płucnej
zator tętnicy płucnej
rozwarstwienie aorty
rozwarstwienie aorty
pęknięcie przełyku
pęknięcie przełyku
AS
Ostry ból w klatce piersiowej- postępowanie
Ostry ból w klatce piersiowej- postępowanie
Zbadaj:
Zbadaj:
tętno
tętno
RR
RR
osłuchaj klatkę piersiową
osłuchaj klatkę piersiową
podaj tlen przez maskę
podaj tlen przez maskę
ekg
ekg
droga dożylna
droga dożylna
zwalcz ból ( morfina, lek przeciw-wymiotny)
zwalcz ból ( morfina, lek przeciw-wymiotny)
AS
Ostra duszność - przyczyny
Ostra duszność - przyczyny
AS
Astma lub POCHP (COPD)
Astma lub POCHP (COPD)
obrzęk płuc
obrzęk płuc
zapalenie płuc
zapalenie płuc
zator tętnicy płucnej
zator tętnicy płucnej
Ostra duszność - postępowanie
Ostra duszność - postępowanie
Podaj tlen
Podaj tlen
FiO
FiO
2
2
35-50%
35-50%
pozycja siedząca
pozycja siedząca
nebulizacja z salbutamolu (świszczący oddech)
nebulizacja z salbutamolu (świszczący oddech)
droga dożylna
droga dożylna
obrzęk płuc - Furosemid
obrzęk płuc - Furosemid
odma - nakłucie opłucnej
odma - nakłucie opłucnej
(2 mż w lini środkowo-obojczykowej)
(2 mż w lini środkowo-obojczykowej)
AS
Wskazania do intubacji
Wskazania do intubacji
pacjenta
pacjenta
nieprzytomnego
nieprzytomnego
Zatrzymanie krążenia i oddechu
Zatrzymanie krążenia i oddechu
częstość oddechów poniżej 8 na
częstość oddechów poniżej 8 na
min.
min.
brak odruchu wymiotnego
brak odruchu wymiotnego
płukanie żołądka u nieprzytomnego
płukanie żołądka u nieprzytomnego
gazometria:
gazometria:
PaO2<60mmHg
PaO2<60mmHg
pomimo podawania tlenu 60%
pomimo podawania tlenu 60%
PaCO2>55mmHg
PaCO2>55mmHg
AS
Pacjent nieprzytomny
Pacjent nieprzytomny
ocena stanu ogólnego - czy
ocena stanu ogólnego - czy
jest
jest
przytomny?
przytomny?
czy oddycha
czy oddycha
czy ma tętno
czy ma tętno
czy nie ma obrażeń ciała
czy nie ma obrażeń ciała
AS
Skala Glasgow
Skala Glasgow
Reakcja otwierania oczu
Reakcja otwierania oczu
1. Brak reakcji
1. Brak reakcji
2. Na bodziec bólowy
2. Na bodziec bólowy
3. Na bodziec słowny
3. Na bodziec słowny
4. Spontaniczna
4. Spontaniczna
reakcja werbalna
reakcja werbalna
1. brak reakcji
1. brak reakcji
2. Niezrozumiała (mruki, jęki)
2. Niezrozumiała (mruki, jęki)
3. Nieadekwatna (poj. Słowa)
3. Nieadekwatna (poj. Słowa)
4. Splątana
4. Splątana
5. logiczna
5. logiczna
reakcja ruchowa
1. Brak reakcji
2. Reakcja wyprostna
3. Reakcja zgięciowa
4. Reakcja ucieczki
5. Reakcja ukierunkowana
6. Reakcja dowolna
AS
Pediatryczna skala ciężkości obrażeń (PSCO)
Pediatric trauma score (PTS)
Waga
drożność (gdo)
RR skur.
CNS
otwarta rana
złamanie kości
>20 kg
normalna
>90mmHg
przytomny
(-)
(-)
10-20kg
zachowana
50-90mmHg
śpiączka
mała
zamknięte/pojedyńcze
<10 kg
brak
<50mmHg
głęboko nieprzytomny
duża
złożone/mnogie
punktacja
+2
+1
-1
Dziecko z PSCO<8 pkt powinno być przekazane do
pediatrycznego centrum obrażeniowego
AS
Uraz wielonarządowy
Uraz wielonarządowy
Przewiezienie poszkodowanego do ośrodka
Przewiezienie poszkodowanego do ośrodka
zajmującego się leczeniem skutków urazu
zajmującego się leczeniem skutków urazu
unieruchomienie kołnierzem szyjnym
unieruchomienie kołnierzem szyjnym
umieszczenie na twardym podłożu i podanie
umieszczenie na twardym podłożu i podanie
tlenu na maskę
tlenu na maskę
zabezpieczenie dostępu do żyły
zabezpieczenie dostępu do żyły
u chorych niestabilnych hemodynamicznie
u chorych niestabilnych hemodynamicznie
szybki wlew krystalojdów
szybki wlew krystalojdów
AS
Ból brzucha
Ból brzucha
Wątroba,
Wątroba,
pęcherzyk żół.,
pęcherzyk żół.,
dolny pr. płat płuca
dolny pr. płat płuca
zawał serca
zawał serca
Wyrostek, skręt
Wyrostek, skręt
kątnicy,
kątnicy,
skręt jądra,
skręt jądra,
przymacicze
przymacicze
Ch. wrzodowa,
Ch. wrzodowa,
zap. trzustki
zap. trzustki
zespół dyspeptyczny,
zespół dyspeptyczny,
zawał serca
zawał serca
Ch. wrzodowa,
Ch. wrzodowa,
zap. trzustki, zoładka
zap. trzustki, zoładka
zap. lewego dol. Płata
zap. lewego dol. Płata
płuca, zawał serca
płuca, zawał serca
Zapal uchyłków
Zapal uchyłków
zap. okrężnicy,
zap. okrężnicy,
skręt jądra
skręt jądra
przydatki
przydatki
Cały brzuch - niedokrwienie jelit,
Cały brzuch - niedokrwienie jelit,
zap. jelit,śpiączka cukrzycowa,
zap. jelit,śpiączka cukrzycowa,
AS
Ból brzucha
Ból brzucha
Wywiad
Wywiad
badanie
badanie
stan ogólny
stan ogólny
objawy „ostrego brzucha”
objawy „ostrego brzucha”
ułożenie chorego
ułożenie chorego
wykluczenie ciąży
wykluczenie ciąży
AS
Ostre zaburzenia
Ostre zaburzenia
okulistyczne
okulistyczne
W przypadku urazu penetrującego do gałki ocznej
W przypadku urazu penetrującego do gałki ocznej
należy ją szczelnie osłonić
należy ją szczelnie osłonić
obfite płukanie oka
obfite płukanie oka
po kontakcie z substancjami chemicznymi
po kontakcie z substancjami chemicznymi
jaskra z wąskim kątem przesączania
jaskra z wąskim kątem przesączania
pilokarpina , beta-bloker w kroplach
pilokarpina , beta-bloker w kroplach
acetozolamid, mannitol iv
acetozolamid, mannitol iv
AS
Ostre zaburzenia
Ostre zaburzenia
laryngologiczne
laryngologiczne
Ciało obce w drogach oddechowych
Ciało obce w drogach oddechowych
zapalenie nagłośni - rozważ intubację
zapalenie nagłośni - rozważ intubację
AS
Postępowanie w
Postępowanie w
zadławieniu
zadławieniu
Sprawdź, czy chory oddycha
Sprawdź, czy chory oddycha
(przytomnego zachęć do kaszlu)
(przytomnego zachęć do kaszlu)
uderz 5 x w plecy
uderz 5 x w plecy
uciśnij 5 x nadbrzusze
uciśnij 5 x nadbrzusze
( u niemowlęcia nie uciskaj nadbrzusza)
( u niemowlęcia nie uciskaj nadbrzusza)
utrata przytomności-ABC resuscytacji
utrata przytomności-ABC resuscytacji
AS
utonięci
utonięci
e
e
Nie ma klinicznego znaczenia
Nie ma klinicznego znaczenia
w jakiej wodzie topi się ofiara
w jakiej wodzie topi się ofiara
Znaczenie kliniczne ma
Znaczenie kliniczne ma
czas przebywania pod wodą
czas przebywania pod wodą
czas i nasilenie hipoksji
czas i nasilenie hipoksji
AS
kaszel
kaszel
Osłuchiwanie płuc
szmer pęcherzykowy
Osłuchiwanie płuc
szmer pęcherzykowy
Osłuchiwanie płuc
szmer pęcherzykowy
Osłuchiwanie płuc
szmer pęcherzykowy
prawidłowy
prawidłowy
rzężenia
rzężenia
brak
jednostronne
dwustronne
Obrzęk płuc
Zatrzyman
ie
oddechu
Sprawdź tętno
Sprawdź tętno
tak
nie
nie
Utonięcie - postępowanie
Utonięcie - postępowanie
AS
Utonięcie - postępowanie
Utonięcie - postępowanie
Wyciągnąć ofiarę z wody
zabezpieczyć kręgosłup szyjny i piersiowy
Resuscytacja
nie ma potrzeby oczyszczania
dróg oddechowych z nadmiaru wody
- skurcz krtani
- szybka absorbcja wody do ukł. krążenia
podanie tlenu
wczesna intubacja
leczenie hipotermii
Wyciągnąć ofiarę z wody
zabezpieczyć kręgosłup szyjny i piersiowy
Resuscytacja
nie ma potrzeby oczyszczania
dróg oddechowych z nadmiaru wody
- skurcz krtani
- szybka absorbcja wody do ukł. krążenia
podanie tlenu
wczesna intubacja
leczenie hipotermii
AS
Wstrząs
Wstrząs
Stan niewydolności krążenia, w którym
Stan niewydolności krążenia, w którym
perfuzja jest nieadekwatna do
perfuzja jest nieadekwatna do
metabolicznych potrzeb komórek
metabolicznych potrzeb komórek
Hipowolemiczny
Hipowolemiczny
kardiogenny
kardiogenny
neurogenny
neurogenny
anafilaktyczny
anafilaktyczny
septyczny
septyczny
AS
Wstrząs - etapy rozwoju
Wstrząs - etapy rozwoju
Bladość powłok, zimna, często wilgotna skóra
Bladość powłok, zimna, często wilgotna skóra
uczucie zimna i pragnienia, objawy niepokoju,
uczucie zimna i pragnienia, objawy niepokoju,
czasami przyspieszone tętno i zmniejszenie
czasami przyspieszone tętno i zmniejszenie
wydalanego moczu
wydalanego moczu
Zaburzenia orientacji co do miejsca i czasu, mowa wolna,
Zaburzenia orientacji co do miejsca i czasu, mowa wolna,
bełkotliwa,
bełkotliwa,
wzrost tętna o zmniejszonej amplitudzie, obniżenie RR
wzrost tętna o zmniejszonej amplitudzie, obniżenie RR
Brak orientacji co do miejsca i czasu, utrata przytomności,
Brak orientacji co do miejsca i czasu, utrata przytomności,
mowa niezrozumiała, żrenice rozszerzone,
mowa niezrozumiała, żrenice rozszerzone,
tętno nitkowate, obniżenie RR(RRr często nieoznaczalne)
tętno nitkowate, obniżenie RR(RRr często nieoznaczalne)
AS
Wstrząs
Wstrząs
rozpoznanie przyczyny wstrząsu
rozpoznanie przyczyny wstrząsu
zabezpieczenie dostępu żylnego
zabezpieczenie dostępu żylnego
leczenie przyczynowe
leczenie przyczynowe
AS
Wstrząs
Wstrząs
Każdemu podać tlen
Każdemu podać tlen
dostęp do żyły
dostęp do żyły
podanie płynu ( 0,9% NaCl, płyn Ringera)
podanie płynu ( 0,9% NaCl, płyn Ringera)
pozycja leżąca
pozycja leżąca
leki wazopresyjne
leki wazopresyjne
AS