STANY NAGŁEGO ZAGROŻENIA
ZDROWIA W POSZCZEGÓLNYCH
JEDNOSTKACH CHOROBOWYCH

MGR AGNNIESZKA NOWAKOWSKA

CHOROBY UKŁADU NERWOWEGO



1 Udar mózgu



- udar mózgu niedokrwienny – nagłe
przerwanie dopływu krwi i ostre
niedokrwienie zaopatrywanej części mózgu



Objawy:



- niedowłady



- zaburzenia widzenia



- zaburzenia mowy: dysfazja, afazja



- dezorientacja, utrata świadomości

UDAR MÓZGU NIEDOKRWIENNY



Diagnostyka: pełna diagnostyka
laboratoryjna, TK bez kontrastu, MRI, testy
kardiologiczne, USG tętnic szyjnych, EEG



Leczenie:



- zapewnienie drożności oddechowych



- wentylacja płuc



- wspomaganie krążenia

UDAR MÓZGU KRWOTOCZNY



Jest to wynaczynienie krwi do przestrzeni
podpajęczynówkowej lub śródmiąższowej
mózgu.



Krwawienie podpajęczynówkowe –
objawia się nagłym bólem głowy
promieniującym do szyi i potylicy. Objawy:
sztywność karku, objawy oponowe;
zasłabnięcie; omdlenie, drgawki; senność;
ogniskowe objawy uszkodzenia mózgu, utrata
świadomości.



Nasilenie objawów – od łagodnych do śmierci
mózgowej.

UDAR MÓZGU KRWOTOCZNY



Krwotok śródmiąższowy – objawy zależą od
rozległości i lokalizacji wynaczynienia krwi:



- ból głowy; niedowłady; śpiączka



Objawy towarzyszące: afazja, wymioty,
bradykardia



Badanie: TK bez kontrastu

LECZENIE UDARU KWOTOCZNEGO



- zapewnienie drożności dróg oddechowych i
prawidłowa wentylacja



- ułożyć chorego z ułożeniem tułowia do
30stopni



- chłodzenie głowy



- podawać leki moczopędne i
hiperosmotyczne



- drenaż płynu mózgowo – rdzeniowego



- objawowo: leki przeciwdrgawkowe



Dynamiczna kontrola RR

STANY PADACZKOWE



Padaczka – nagłe napadowe zaburzenie
czynności OUN wywołane wzmożoną
aktywnością neuronalną o charakterze
przejściowym. Objawy:



- napad uogólniony: nagła utrata
świadomości poprzedzona sztywnością
całego ciała, sinicą, bezdechem; drgawki
kloniczne, przygryzienie języka; zwrot gałek
ocznych w jedną stronę; mimowolne oddanie
moczu. Wiotkość, senność i splątanie po
napadzie



- napad częściowy – drgawki ogniskowe;
zaburzenia czuciowe; zaburzenia psychiczne;
zaburzenia świadomości towarzyszą w
zmiennym stopniu



Jeżeli napad nie ustępuje po 30min lub
powtarza się bez odzyskania przytomności
między atakami mówimy o stanie
padaczkowym wymagającym hospitalizacji.

POSTĘPOWANIE W STANIE
PADACZKOWYM



- ochrona przed obrażeniami



- zapewnienie drożności dróg oddechowych:
rurka Guedela, intubacja dotchawicza



- założenie dojścia do naczyń obwodowych



- pomiar stężenia glukozy



- tlenoterapia



- terapia przeciwdrgawkowa ( diazepan,
klonazepan, relanium,dormikum, luminal)

STANY UPOŚLEDZENIA ŚWIADOMOŚCI



Zaburzenia świadomości o różnym
patomechanizmie i charakterystyce,
doprowadzające do całkowitej lub częściowej
utraty kontaktu z otoczeniem i
rzeczywistością:



- delirium



- otępienie



- śpiączka

STANY UPOŚLEDZENIA ŚWIADOMOŚCI



Objawy:



- delirium – ostry początek i gwałtowne
zaburzenie percepcji, orientacji, pamięci oraz
zmian psychomotorycznych



- otępienie - występuje stopniowo,
zaburzenia pamięci bieżących zdarzeń,
zmiana osobowości, zachowań, ograniczenie
uwagi, wypowiedzi



- śpiączka – upośledzenie czynności
ruchowych, bezruch, gwałtowny lub
stopniowy zanik odruchów obronnych i fizjol,
niedowład.

STANY UPOŚLEDZENIA ŚWIADOMOŚCI



Rozpoznanie – diagnostyka laboratoryjna, TK,
MRI, skala Glasgow



Leczenie:



Jest skierowane na chorobę podstawową
odpowiedzialną za wystąpienie zaburzeń ze
strony OUN; postępowanie zapewniające
podstawowe czynności życiowe. Chorzy w
śpiące przebywają na oddziałach intensywnej
terapii

BÓLE GŁOWY



Nasilone doznania bólowe wywodzące się ze
struktur czaski, opon mózgowych, naczyń i
pni naczyniowych, zwojów nerwów
czaszkowych i tkanek miękkich, a także gałek
ocznych, ucha środkowego, zatok
przynosowych i zębów. Przyczyny:



- naczyniowa



- napięciowa



- mięśniowa



- zapalna

MIGRENOWE BÓLE GŁOWY



Samodzielna jednostka chorobowa mająca
odmienną patogenezę i patomechanizm oraz
charakterystyczny objaw kliniczny w postaci
pierwotnych bólów głowy. Czynnikiem
sprzyjającym są stres, zmęczenie,
menstruacja, niektóre leki. Objaw kliniczny:



- ból głowy jednostronny, intensywny, stały,
głęboki lub pulsujący



Leczenie: duże pojedyncze dawki leków
( analgetyki, tryptany,przeciwwymiotne)

CHOROBY ENDOKRYNOLOGICZNE



HIPOGLIKEMIA - obniżenie stężenia glukozy
poniżej 2,2mmol/l(40mg/dl) z
towarzyszącymi objawami:



- tachykardia, wzrost RR, zlewne poty,
szerokie źrenice, drżenia, drgawki,
zaburzenia mowy, orientacji, osłupienie,
śpiączka



Przyczyny:



- przedawkowanie insuliny, niedostateczna
podaż glukozy, nadmierne zużycie glukozy

LECZENIE HIPOGLIKEMII



- oznaczyć glikemię i podać dożylnie



- podać glukagon – zwiększa uwalnianie
glukozy z wątroby



- hydrokortyzon – przeciwdziała
niewydolności nadnerczy, stosowany w
stanach przedłużającej się hipoglikemii



Zapewnienie bezpieczeństwa i czynności
życiowych pacjenta

KWASICA CUKRZYCOWA KETONOWA



Jest to ostre zaburzenie metaboliczne, które
cechuje: hiperglikemia, kwasica
metaboliczna, nadmierne wytwarzanie
związków ketonowych, niedobór insuliny u
pacjentów z cukrzycą typu 1, odwodnienie,
wstrząs hipowolemiczny



Przyczyna: niedobór insuliny doprowadzający
do pogłębiającej się hiperglikemii albo wzrost
stężenia hormonów o działaniu przeciwnym
do insuliny( glukagon, aminy katecholowe,
kortyzol, hormony tarczycy

KWASICA CUKRZYCOWA KETONOWA



Objawy: poliuria, nadmierne pragnienie, brak
łaknienia, wymioty, bóle brzucha,
postępujące osłabienie, senność,
odwodnienie, śpiączka



Leczenie:



- wyrównanie niedoboru płynów i
elektrolitów



- podać insulinę krystaliczną



- wyrównać niedobór potasu, fosforu



- leczenie choroby przyczynowej (infekcja,
uraz, ogniska zapalne itd.)

ŚPIACZKA HIPEROSMOLARNA



Wynika z objawów hiperglikemii, zwykle
powyżej 350mmol/l przy niewielkim nasileniu
kwasicy metabolicznej i ketonowej. Objawy:



- silnie pragnienie, brak łaknienia,
wielomocz, odwodnienie, zaburzenia
neurologiczne, tachykardia, hipotensja,
gorączka



Leczenie:



- wyrównanie niedoboru płynów, kontrola
stężenia potasu, dożylne podawanie insuliny,
intensywne leczenie i monitorowanie
wielukierunkowe

PRZEŁOM TYREOTOKSYCZNY



W następstwie niekontrolowanej
nadczynności tarczycy, gwałtownie
występujący hipermetabolizm z
charakterystycznym zespołem objawów
klinicznych, które ze względu na nasilenie i
stan zagrożenia życia są nazwane
przełomem. Objawy:



- zlewne poty, hipertermia, odwodnienie,
tachykardia, splątanie, zaburzenia orientacji,
biegunka, zaburzenia oddechowe,
gwałtownie narastające osłabienie, delirium,
drgawki,ś piączka

PRZEŁOM TYREOTOKSYCZNY



Przyczyny: infekcja, posocznica, operacja
tarczycy, hipoglikemia, odstawienie leków
tyreotoksycznych, przedawkowanie
hormonów tarczycy, zastosowanie
preparatów zawierających jod, zator tętnicy
płucnej, ciąża, stres



Badania lab: wzrost T4 i T3, niskie stężenie
TSH, obniżone stężenie cholesterolu,
umiarkowana hiperglikemia

LECZENIE PRZEŁOMU
TYREOTOKSYCZNEGO



- agresywne nawadnianie chorego



- fizyczne i farmakologiczne oziębienie



- podawanie steroidów( deksametazon,
hydrokortyzon)



- podawanie leków przeciwarytmicznych



- płyn Lugola



- stosować plazmaferezę, dializę



Nieleczony przełom tyreotoksyczny prowadzi
do zejścia śmiertelnego

ŚPIĄCZKA HIPOTYREOTYCZNA



Jest to niewystarczające wytwarzanie
hormonów tarczycy prowadzący do spadku
nasilenia przemiany metabolicznej



Przyczyny:



- stosowanie jodu radioaktywnego, leczenie
litem, amniodaron, resekcja gruczołu,
niedoczynność przysadki, rak tarczycy,
infekcja wirusowa, choroba Hashimoto

ŚPIĄCZKA HIPOTYREOTYCZNA



Objawy:



- spowolnienie, senność, hipotensja,
bradykardia, hipotermia, zwolnienie i
spłycenie oddechów, porażenie perystaltyki
jelit, obrzęk śluzowaty, śpiączka



Leczenie:



- prowadzenie leczenia hormonalnego



- leczenie zaburzeń pierwotnych

PRZEŁOM NADNERCZOWY



Ostry niedobór gliko- i mineralokortykoidów
oraz androgenów pochodzenia pierwotnego
lub wtórnego prowadzące do niewydolności
wydzielniczej nadnerczy. Wyróżnia się



I stopień – niedobór kortyzolu i aldosteronu
oraz wzrost aktywności ACTH(acetylocholina)



II stopień – niedobór tylko kortyzolu

PRZEŁOM NADNERCZOWY



Objawy:



- utrata masy ciała, narastające osłabienie,
powierzchowny kontakt z otoczeniem,
zaburzenia koordynacji psych i ruchowej,
bóle brzucha, odwodnienie, zaburzenia
elektrolitowe



Leczenie:



- podać hydrokortyzon, aminy katechowole;
wyrównać zaburzenia elektrolitowe, leczyć
wstrząs i prowadzić leczenie objawowe

OSTRE STANY W PSYCHIATRII

- próba samobójcza
- pobudzenie ruchowe i stany agresji
- stany majaczeniowe
- ostra śmiertelna katatonia