ZAGROŻENIA ZDROWIA
W GABINETACH KOSMETYCZNYCH

Gabinet kosmetyczny jest miejscem, w którym, podczas wykonywanych czynności zarówno klient jak i kosmetyczka narażeni są na zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi, które mają zwiększoną możliwość przeniesienie się, podczas przerwania ciągłości skóry, z klientki na kosmetyczkę, ze źle wysterylizowanego sprzętu na zranioną skórę. Zagrożeniem mogą być również preparaty stosowane w gabinecie, które mogą wywołać alergię, uczulenie, czy nawet poparzenie skóry. Najważniejszymi zagrożeniami biologicznymi są zakażenia związane z chorobami skóry i jej przydatków.

Zagrożenie stwarza kontakt kosmetyczki ze skórą klienta w momencie przerwania ciągłości tkanek, ale także stan środowiska, w jakim usługa jest wykonywana, a więc: narzędzia, sprzęt, materiały oraz otoczenie. Potencjalnym zagrożeniem są również preparaty stosowane w gabinetach kosmetycznych (uczulenia, alergie), a także inne czynniki np. promieniowanie UV. Do najważniejszych zagrożeń biologicznych, na jakie narażony jest personel gabinetów kosmetycznych, możemy zaliczyć zagrożenia pochodzące od klientów oraz z materiałów i urządzeń znajdujących się w gabinecie. Do tych pierwszych, w zależności od pochodzenia, zaliczamy: Zakażenia biologiczne, związane są głównie z chorobami skóry, paznokci i włosów, a także chorobami przenoszonymi drogą kropelkową.

Drogi zakażenia podczas świadczenia usług:

- droga bezpośrednia

- droga pośrednia (przez dłonie kosmetyczki)

- droga inhalacyjna (powietrzna)

Przyczyny zakażeń:

- nieracjonalne korzystanie z ochron osobistych

- nieprawidłowo przygotowany sprzęt

Sposoby zapobiegania zakażeniom:

- aseptyka

- dezynfekcja

- sterylizacja

Narzędzia mające kontakt z:

- uszkodzoną tkanką lub naruszają ciągłość skóry powinny być sterylne

- nieuszkodzoną błoną śluzową powinny być sterylne

- nieuszkodzoną powierzchnią skóry powinny być wolne od form wegetatywnych drobnoustrojów (dezynfekcja)

Skutecznym sposobem zmniejszenia częstości zakażeń podczas przeprowadzania zabiegów jest właściwa higiena rąk, w tym:

- dbałość o dłonie, a zwłaszcza paznokcie pracowników świadczących usługi tak, aby nie stanowiły zagrożenia dla klienta,

- zabezpieczenie w okolicach skaleczeń, zadrapań, pęknięć skóry plastrem opatrunkowym przed przystąpieniem do pracy

- unikanie kontaktu z klientami w przypadku sączących się i trudno gojących się ran, gdy ich odpowiednie zabezpieczenie jest niemożliwe,

- w przypadku zranienia w czasie pracy przerwanie usługi, umycie i zdezynfekowanie rany i odpowiednie jej zabezpieczenie

- zakładanie rękawic ochronnych przy zwiększonym ryzyku zakażenia,

- unikanie noszenia biżuterii w pracy.

Choroby skóry i jej przydatków, którymi możemy zarazić zarówno siebie, jak i klientów:

- są to przede wszystkim zakażenia grzybicami, czy drożdżakami wywołanymi przez drożdżaki Candida (głównie gatunek C. albicans), ale i inne grzyby (grzybice skóry gładkiej i owłosionej głowy.

- grzyby Pityrosporum (łupież)

- bakterie ropotwórcze np. gronkowiec złocisty, (inne gatunki -βgronkowców), paciorkowce ropotwórcze ( inne paciorkowce hemolizujące),

- wirusy papilloma (HPV - human papilloma virus) odpowiedzialne są za zakażenia typu brodawek, brodawczaków, ale również nowotwory skóry i błon śluzowych

- opryszczka pospolita (herpes simplex virus)

- wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B)

- wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C)

- wirus HIV odpowiedzialny za powstanie pełnoobjawowego AIDS

We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach, jeśli istnieje możliwość celowego lub przypadkowego uszkodzenia tkanek podczas zabiegu, kontaktu z krwią lub wydzieliną surowiczą konieczne jest stosowanie rękawiczek jednorazowych ochronnych, sterylnego sprzętu lub, o ile to możliwe, sprzętu jednorazowego. Przedmioty, które z różnych przyczyn (np.: materiał z którego zostały wykonane) nie mogą zostać poddane sterylizacji dopuszcza się (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dn 17.02.2004r. - art. 11.3) stosowanie dezynfekcji wysokiego poziomu (o działaniu wirusobójczym, grzybobójczym, bakteriobójczym, prątkobójczym i sporobójczym). Wszelkie odpady, które miały styczność z krwią lub surowicą powinny być wyrzucone do specjalnego pojemnika przeznaczonego na odpady medyczne. Pilniki używane do wykonywania manicure\pedicure czy tipsów powinny być jednorazowe bądź każdorazowo dezynfekowane (najlepiej przez zanurzenie)

Zakażenia przenoszone drogą powietrzną, kropelkową:

- wirusy grypy i inne wirusy oddechowe,

- Haemophilus influenzae, paciorkowce (z jamy ustnej), gronkowce złociste,

- gruźlica i inne Mycobactina

W przypadku zakażeń przenoszonych drogą powietrzną - profilaktyka powinna obejmować np. maski ochronne na twarz, ale również okulary stanowiące ochronę dla śluzówki oka.

Zasady bezpiecznego stosowania preparatów dezynfekcyjnych:

- Aby dezynfekcja była skuteczna, musi być wykonana z zachowaniem zalecanych parametrów. Nieprawidłowe postępowanie ze środkami dezynfekcyjnymi może
stanowić zagrożenie dla zdrowia pracowników i klientów. Z tego względu należy
przestrzegać, zawartych w etykiecie/ulotce informacyjnej, zaleceń dotyczących parametrów
dezynfekcji oraz środków ostrożności chroniących użytkowników od ujemnych skutków
stosowania preparatów dezynfekcyjnych. Użytkownicy preparatów dezynfekcyjnych mają
obowiązek zapoznać się z kartą charakterystyki preparatu.

Dezynfekcja powierzchni wyposażenia aparatury (rękojeść pistoletu do przekłuwania uszu, widełki do osadzania kolczyka, urządzenia do tatuażu, brodziki do pedicure, miseczki do manicure, pasy do masażu) mogą być zanieczyszczone pewną liczbą drobnoustrojów chorobotwórczych i w związku z tym powinny być dezynfekowane i myte po każdym kliencie.

Przy pracy z roztworami użytkowymi preparatów dezynfekcyjnych należy:

- stosować rękawice ochronne

- chronić drogi oddechowe w przypadku preparatów zawierających aldehydy; substancje utleniające lub inne substancje drażniące drogi oddechowe oraz w przypadku preparatów stosowanych przy użyciu urządzeń spryskujących - chronić oczy

Preparaty przeznaczone do dezynfekcji narzędzi, powinny wykazywać działanie bakteriobójcze, prątkobójcze, grzybobójcze, wirusobójcze oraz sporobójcze. Należy pamiętać, że narzędzia przerywające ciągłość tkanek muszą być sterylne, a więc wolne od form wegetatywnych i spor bakterii oraz wirusów. W przypadku narzędzi, które nie mogą być poddane procesowi sterylizacji, dopuszcza się wysoki poziom dezynfekcji, w którym zostaną zabite wszystkie drobnoustroje (bakterie wegetatywne, prątki gruźlicy, grzyby, wirusy, spory), np. Aldesan E, Sekucid, Sekusept Forte, Chiroisan, Sekusept Activ, Paramem.

Zaleca się :

- dezynfekcję przeprowadzać w pojemnikach pod przykryciem,

- po dezynfekcji narzędzia/sprzęt dokładnie wypłukać

- dezynfekcję przeprowadzać w pomieszczeniach ze sprawną wentylacją .

Aby sterylizacja narzędzi była wykonana prawidłowo, muszą być zachowane wszystkie ogniwa prawidłowej sterylizacji:

- dezynfekcja po użyciu

- dokładne umycie, wysuszenie i przegląd

- odpowiednie pakowanie

- właściwe ułożenie w komorze sterylizatora

- kontrola procesów sterylizacyjnych

- wyładunek

- właściwe przechowywanie

(- dystrybucja i transport)

- aseptyczne odpakowanie i użycie.

Ważne:

- Odzież, ręczniki, szlafroki: Odzież jednorazowa: opaski, czepki, bielizna, klapki itp. Pozostałe przekazywane do pralni chemicznej (pranie wysokiego ryzyka - odzież medyczna)

- Narzędzia: Jednorazowe pilniki, patyczki drewniane. Pozostałe tj. cążki, pęsety, sondy, omega sterylizowane w autoklawie lub poddawane dezynfekcji w płynie w zależności od materiału z jakiego są wykonane. Narzędzia ostre poddane sterylizacji znajdują się w opakowaniach plastikowych z datą poddanie sterylizacji oraz dane osoby, która tą sterylizację wykonywała.

- Powierzchnia: płyny do dezynfekcji powierzchni oraz chusteczki do dezynfekcji powierzchni. Dezynfekowanie elementów plastikowych urządzeń, których nie możemy rozłożyć na części pierwsze tak, aby zmieściły się np. do wanienki z płynem dezynfekującym.

- Pracownicy: częste dezynfekowanie i mycie dłoni, praca w rękawiczkach jednorazowych przy zabiegach wysokiego ryzyka, dezynfekowanie skóry klienta na której będziemy pracować tj. stopy, dłonie.

- Odpady kosmetyczne: segregowanie i postępowanie z odpadami tak, aby nie stanowiły zagrożenia dla pracowników i klientek tj. w każdym pomieszczeniu gdzie pracujemy np. z żyletką (pedicure) powinny znajdować się pojemniki na zużyty materiał.

Iwona Jezierska

1

---