Alkoholizm
jedna z najczęstszych chorób dotykających
polskie społeczeństwo
jest chorobą, która polega na
niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych
i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.
Istotą jest psychiczne (potrzeba picia dla
lepszego samopoczucia) i fizyczne uzależnienie
od alkoholu ( wzrost tolerancji na alkohol,
utrata kontroli nad wypijanym alkoholem,
zespół abstynencyjny po odstawieniu alkoholu)
Alkoholizm
Czynniki ryzyka:
regularne spożywanie alkoholu
historia rodziny
wiek
zaburzenia psychiczne
czynniki społeczne i kulturowe
płeć
Przebieg choroby
alkoholowej (wdg Jellinka)
stadium objawowe- zaczyna się od picia towarzyskiego, potem
picie alkoholu w sytuacjach stresowych, frustrujących,
narastająca tolerancja na działanie alkoholu, z czasem picie
alkoholu staje się jedyną ucieczką przed problemami
Stadium zwiastunów- pojawiają się palimpsesty(zaniki pamięci
na drugi dzień od wypicia alkoholu), z czasem picie w
samotności, pojawia się poczucie winy
Stadium ostre lub krytyczne- obecność głodu alkoholowego,
niektórzy potrafią zachować długie okresy abstynencji, ale jak
pija to do stanu upojenia, pojawiają się problemy natury
społecznej: utrata pracy, rodziny, nie wywiązywanie się z
obowiązków, alienacja, agresja wobec innych
Stadium przewlekłe- ciągi picia, wzrasta zapotrzebowanie
fizyczne na alkohol, pojawiają się lęki, niepokoje, psychozy
alkoholowe, spadek sprawności fizycznej i umysłowej, sięganie
po alkohole niespożywcze, życie na marginesie, słabnie
system zaprzeczeń
Powikłania choroby
alkoholowej
Alkoholowy zespół abstynencyjny (zazwyczaj ujawnia się w 12-24 h po
odstawieniu picia, objawy: drżenie rąk, wzmożona potliwość, nudności,
biegunka, wymioty, bezsenność, niepokój, objawy trwają do 7 dni)
Drgawki alkoholowe („padaczka alkoholowa”)- najczęściej w 2-3 dobie po
odstawieniu picia, charakterystyczne napady typy grand mal- tzn. dużego
ataku padaczkowego, są poważnym zagrożeniem życia
Majaczenie alkoholowe (majaczenie drżenne, delirium tremens)- ostra
psychoza, bardzo nasilone objawy AZA+ zaburzenia świadomości)
Halucynoza alkoholowa- często ma charakter przewlekły, występują
halucynacje głównie słuchowe, komentujące
Zespoły urojeniowe- charakterystyczne są urojenia zdrady tzw. Zespół
Otella, także prześladowcze, paranoidalne
Zespół amnestyczny- globalne zaniki pamięci głównie świeżej, konfabulacje
(wspomnienia rzekome)
Depresja
Charakteropatia alkoholowa- często trwałe zmiany osobowości,
egocentryzm, prymitywizm, agresywność
samobójstwo
Powikłania somatyczne
uszkodzenie układu nerwowego
marskość wątroby
uszkodzenie układu sercowo- naczyniowego
spadek libido, impotencja
wyniszczenie
ostre zapalenie trzustki
cukrzyca
uszkodzenie płodu
Leczenie alkoholizmu:
Rodzaj stosowanej terapii powinien być dobierany indywidualnie i w
zależności od fazy choroby.
Leczenie ostrego zatrucia alkoholem- detoksykacja, polega w szczególności
na uzupełnieniu elektrolitów, podawaniu witamin (przede wszystkim z grupy
B), a także leczeniu takich objawów jak lęk, drżenie, zaburzenia świadomości.
Leczenie przewlekłego zatrucia- usuwanie alkoholu z organizmu osoby
uzależnionej.
Leczenie związane z psychopatologiami- prowadzone w placówce medycznej,
gdzie alkoholikowi udzieli się pomocy w przypadku wystąpienia padaczki,
omamów
Psychologiczne sposoby leczenia alkoholizmu:
-terapie grupowe (trening umiejętności społecznych, treningi relaksacyjne)
- psychoterapia podtrzymująca (praca nad emocjami, wspieranie adaptacji)
- dynamiczna psychoterapia grupowa (wyrażanie i rozwiązywanie konfliktów w
sposób podobny do grupowej terapii behawioralno-poznawczej)
- terapia rodzinna (rodzina jako system, analizowanie dysfunkcyjności rodziny)
- grupy wsparcia i samopomocy (Stowarzyszenie Anonimowych Alkoholików)
Z choroby alkoholowej nie można się
wyleczyć, możliwe jednak jest zatrzymanie
choroby- warunek: całkowita abstynencja
połączona z różnego rodzaju terapiami
uzależnień
NERWICE
Nerwicami (lub: neurozami) „określa się
zespół zaburzeń psychicznych o rozmaitej
symptomatyce. Zaburzenia nerwicowe
stanowią zespoły dysfunkcji narządów,
psychogennych zaburzeń emocjonalnych,
nieprawidłowości procesów psychicznych oraz
patologicznych zachowań, które pojawiają się
w tym samym czasie i są ze sobą powiązane”
Czynniki nerwicogenne
Bezpośrednio związane z rozwojem cywilizacji
-nieustanny pośpiech
-rosnąca rywalizacja
-kryzys więzi międzyludzkich
-hałas, działanie czynników chemicznych i
fizycznych
- urbanizacja
Objawy nerwicy
bóle głowy
bóle serca
ból żołądka
ból kręgosłupa
zaburzenia wzroku
brak czucia pewnych obszarów ciała
zaburzenia na tle seksualnym
wrażliwość na bodźce
zawroty głowy
zaburzenia na tle psychicznym
trudności w koncentracji
apatia
lęki
zaburzenia emocjonalne
zaburzenia snu
Różne postacie nerwic
nerwica lękowa
nerwica neurasteniczna
nerwica depresyjna
nerwica natręctw
nerwica histeryczna
jadłowstręt psychiczny
Leczenie nerwic
Znaczna część objawów nie wymaga leczenia-
wystarczy zmiana środowiska, odpoczynek.
Skierowanie do psychiatry- gdy objawy
utrzymują się długo lub gdy występują objawy
depresji.
Leczenie objawowe (farmakologiczne- środki
uspokajające, zmniejszające napięcie,
antydepresyjne)
Leczenie przyczynowe- psychoterapia
(indywidualna, grupowa, rodzinna, kompleksowa)
Nikotynizm-czynniki
ryzyka
rodzice palacze
znajomi, którzy palą
spożywanie alkoholu
choroba psychiczna
dziedziczenie
Rozpoznanie uzależnienia
Pytania zawarte w Teście Tolerancji Fagerstroma:
1. Jak szybko po przebudzeniu zapala Pan/Pani swego
pierwszego papierosa?
2. Czy sprawia Panu/Pani trudność powstrzymanie się od
palenia tytoniu w miejscach publicznych, w których
obowiązuje zakaz palenia (np. kościół, biblioteka, kino)?
3. Z którego papierosa byłoby Pani/Panu najtrudniej
zrezygnować?
4. Ile papierosów wypala Pan/Pani dziennie?
5. Czy częściej pali Pan/Pani papierosy w ciągu pierwszych
godzin po przebudzeniu, czy w pozostałej części dnia?
6. Czy pali Pan/Pani podczas choroby, która zmusza
Pana/Panią do pozostawania w łóżku przez większą część
dnia?
7. Jaka jest zawartość nikotyny w papierosach, które
Pan/Pani zwykle pali?
8. Czy zaciąga się Pan/Pani dymem tytoniowym?
Powikłania
choroby płuc
astma
problemy sercowo-naczyniowe (większe ryzyko
zawałów, chorób naczyń obwodowych, udaru mózgu)
nowotwory (pęcherza moczowego, szyjki macicy,
żołądka)
szybszy proces starzenia
niepłodność
impotencja
zakażenia (grypa, zapalenie płuc)
Ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Leczenie
Nikotynowa terapia zastępcza – uwalnia do
krwioobiegu nikotynę w niższych dawkach niż
w papierosach(plastry nikotynowe, gumy
nikotynowe, tabletki nikotynowe, inhalator
nikotynowy, nikotynowy spray do nosa)
Inne leki pomocne w rzucaniu palenia ( np.
klonidyna, leki przeciwdepresyjne)
metoda „małych kroczków”
poradnictwo behawioralne, grupy wsparcia
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!