Rola USA w zmotywowaniu Europy do integracji. Wielkim wsparciem dla tych planów był amerykański plan pomocowy dla Europy, zwany Planem Marshalla. Stany Zjednoczone Ameryki poparły, jak już podkreślono, plan zaprowadzenia w powojennej Europie nowego ładu, który zapewniłby bezpieczeństwo oraz zapobiegł na przyszłość wybuchowi nowego konfliktu zbrojnego. Amerykańskie stanowisko podyktowane było nie tylko doświadczeniami związanymi z niedawno zakończonym konfliktem zbrojnym, ale przede wszystkim obawami związanymi z ekspansjonistyczną polityką Związku Radzieckiego i rozprzestrzenianiem przez to państwo ideologii komunistycznej. Wymień 6 wartości europejskich i opisz 2 z nich. rodzina praca polityka społeczeństwo religia samopoczucie RODZINA- Na rozdział o rodzinie złożyły się odpowiedzi na pytania o małżeństwie, dzieciach, bezwarunkowej miłości, matce pracującej poza domem i wartościach przekazywanych dzieciom. Do najważniejszych wartości przekazywanych przez rodziców dzieciom należą: odpowiedzialność, dobre maniery, tolerancja i respekt do innych oraz dążenie do pożądanego celu dzięki ciężkiej pracy. Wielu rodziców próbuje też nauczyć swoje dzieci gospodarności poprzez oszczędzanie pieniędzy i rzeczy, niezależności, stanowczości i wytrwałości w działaniu, posłuszeństwa wobec starszych i przełożonych. Zdecydowanie mniej uczy dzieci religijności (23%), myślenia o innych nie tylko o sobie oraz wyobraźni. Dla wszystkich mieszkańców Europy rodzina jest podstawową komórką społeczeństwa. . Mniej więcej 70% europejskich rodziców spodziewa się bezwarunkowej lojalności od swoich dzieci i taki sam procent sądzi, że rodzice powinni jak najwięcej robić dla swoich dzieci, nawet jeżeli będzie to kosztem ich własnego powodzenia i pomyślności. RELIGIA- w Europie - Stopień sekularyzacji został określony na podstawie szeregu pytań, między innymi o wiarę w jednego, osobowego Boga, ważność Boga w codziennym życiu, codzienne modlitwy, częstość chodzenia do kościoła, uczestnictwo we mszy i obcowanie w wolnym czasie z innymi członkami parafii kościelnej. Według tych pytań największa sekularyzacja, a więc wyłączanie Kościoła z życia świeckiego i państwa, jest w Czechach a najmniejsza na Malcie. W Rosji i Szwecji mniej niż 10% uczęszcza comiesięczne do kościoła na msze .Różnorodność Europy wyraźnie jawi się w zestawieniach o różnicach w religijności i stopniu indywidualności. Jest bardzo duża różnica między Polską, Portugalią i Maltą, gdzie tradycyjny Kościół i chodzenie do kościoła odgrywają bardzo dużą rolę, a krajami Północnej Europy takimi jak Holandia i kraje skandynawskie, gdzie kościół ma zazwyczaj rolę marginesową, chrześcijaństwo w większości wycofało się z życia publicznego, a za to pojawiły się niezliczone inne religijne kierunki myślenia. Można do tego zaliczyć filozofię New Age, przekonania o telepatii i reinkarnacji. Religijność nowego stylu pasuje do indywidualnego wzorca wartości dominującego w zachodniej Europie, natomiast południe i wschód Europy zdominowane jest masowym, zorganizowanym chrześcijaństwem.

W czym się przejawiała rywalizacja między blokiem zachodnim a blokiem sowieckim po 1945 r. i jakie były jej rezultaty? Rywalizacja przejawiała się: -strefami wpływów (ZSRR i Chiny w Azji, Afryce i Ameryce (Środkowej i Południowej) Stany Zjednoczone głównie w Europie Zachodniej, ale również w Azji, Ameryce Południowej i Środkowej) -strefy wpływów przejawiały się angażowaniem mocarstw w wojny krajów takich jak Korea Północna z Południową (po stronie Korei Północnej stały Chiny i ZSRR, za Koreą Płd. USA i częściowo ONZ) czy w Wojnę Wietnamską (jedna strona konfliktu wspierana przez ZSRR i Chiny, druga przez USA) -konkurencją militarną (wyścigi zbrojeń), a co za tym idzie dużą produkcją broni i pojazdów militarnych -założenie przez państwa Europy Środkowej i Wschodniej oraz ZSRR Układ Warszawskiego, który był poważną konkurencją NATO. -rywalizacja o podbój kosmosu Rezultaty: -podział na terenie Europy – murem berlińskim – odgrodzeniem się od rywala - kryzys kubański – odkrycie przez Amerykanów -na komunistycznej wyspie Kubie- bomb atomowych. Spowodowało to poważne zagrożenie III wojną światową (dogadanie się polityków zapobiegło jej) -ingerowanie mocarstw w sprawy wewnętrzne różnych państw często nasilało konflikty zamiast je zmniejszać (skutki tych konfliktów widoczne są do dziś) -olbrzymie szkody w Wietnamie spowodowane wojną (straty w ludziach, szkody materialne) -rozprzestrzenienie się komunizmu poprzez „wchłonięcie” przez ZSRR innych krajów: Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Polski, Czechosłowacji, Węgier, Rumunii i Bułgarii). A także przeniesienie się tej ideologii na inne kontynenty -problemy gospodarcze (m.in. na Kubie) -osłabienie militarne i gospodarcze ZSRR -strefa wpływów USA w Europie pomogła w odbudowywaniu gospodarek krajów Zachodnich uszkodzonych podczas II wojny światowej -rozłam systemów ekonomicznych, gospodarczych, politycznych, kulturowych, ideologicznych zwiększenie różnicy w rozwoju krajów bloku wschodniego od zachodniego Co to jest terroryzm i jakie są jego cechy charakterystyczne? Terroryzm – pojęcie najczęściej definiowane jako użycie siły lub przemocy przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i wymuszenie na danej grupie ludności lub państwie ustępstw w drodze do realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część, aby pozostałych obywateli zmusić do odpowiednich zachowań. Cechy: -ujmowanie przez terrorystów stosowania siły jako wyłącznej metody czy techniki działania; - uznawanie, że celem bezpośrednim akcji jest przede wszystkim wytworzenie poczucia zagrożenia w społeczeństwie; -spektakularny, pozbawiony skrupułów sposób działania, co ma wywołać efekt psychologiczny; -brak kary za popełniony czyn podrywa autorytet władzy i obniża jej bezradność;

Opisz konsekwencje upowszechnienia środków antykoncepcyjnych. - coraz szersza akceptacja aborcji jako ostatecznego środka tzw. kontroli urodzeń -upowszechnienie nowych trendów w życiu ludzi -wyeliminowanie hańby pozamałżeńskiego seksu czy nieślubnego dziecka -liberalizacja przepisów o pornografii i obrazie moralności -wyzwolenie się kobiety od mężczyzny -uniezależnienie kobiet -unicestwienie europejskich obyczajów Wymień najpopularniejsze subkultury i opisz jedną z nich. Subkultury: hipisów, punków, metalowców, hip-hopowców, szalikowców Chyba najbardziej znaną i popularną subkulturą byli hipisi. Zaistnieli oni w połowie lat sześćdziesiątych w USA. Była to młodzież zbuntowana przeciw polityce państwa, przeciw panującemu systemowi społecznemu. Odrzucali wartości kultury konsumpcyjnej, normy społeczne oparte na rywalizacji, tradycji Kościoła itp.. Naczelną wartością była dla nich wolność i skrajny pacyfizm (stąd protesty przeciwko, prowadzonej wówczas przez Stany Zjednoczone, wojnie w Wietnamie). Głosili swobodę obyczajową i seksualną. Bardzo charakterystyczny, inspirujący i wieloznaczny był strój hipisów. Nosili długie włosy, brody, jaskrawo-kolorowe, zwiewne ubrania, sznury koralików i kwiaty we włosach. Ruch hipisowski dotarł do Europy i Australii i bardzo szybko zdobył popularność wśród młodzieży. Pod koniec lat sześćdziesiątych trafił do Polski, gdzie nie był mile widziany przez władze komunistyczne. Co Europie zachodniej dała integracja państw zachodnich? (pozytywne konsekwencje integracji) -pozwoliła rozwinąć się gospodarczo -militarne poczucie bezpieczeństwa -wzrosło zaufanie między państwami -polepszenie sytuacji gospodarczej; - zwiększenie poziomu życia ludności; - przeciwstawienie się ekspansji ZSRR; - możliwość włączenia Niemiec do współpracy europejskiej; - zmniejszenie dystansu dzielącego Europę a USA Jakie czynniki legły u podstaw podjęcia decyzji o rozpoczęciu działań na rzecz integracji europy? -zgaszenie ewentualnych nowych ambicji Niemiec - Dążenie do ukształtowania nowej europejskiej tożsamości; po błędach nacjonalizmów Europa wymagała zbudowania wspólnoty nowego rodzaju. Zjednoczona, demokratyczna Europa jako alternatywa podzielonego nacjonalizmami kontynentu. - Pragnienie bezpieczeństwa i pokoju; podzielona Europa nie była w stanie zapobiec dwóm wojnom światowym, miano nadzieję, że integracja doprowadzi do ukształtowania kontynentu jako wspólnoty pokojowej. - Pragnienie wolności i swobody poruszania; po latach wojny, okupacji i ludobójstwa oczekiwano swobodnego przepływu ludzi, idei, informacji, towarów i usług. - Nadzieja na odzyskanie poprzez integrację znaczącej pozycji politycznej, militarnej i ekonomicznej; dotychczasowe mocarstwa europejskie (Francja, Wielka Brytania, Niemcy) utraciły w wyniku wojny swoja pozycję na rzecz USA i ZSRS. Politycy europejscy oczekiwali, iż w wyniku zjednoczenia politycznego wspólna Europa odzyska choć trochę utraconych pozycji. Dlaczego podejmując działania zmierzające do integracji Europy skupiono się tylko na Europie zachodniej? ZSRR odcinało się od Europy zachodniej, bano się ponownego ataku ze strony Niemiec, nie chciano aby komunizm zalał Europę, powstał on głównie z myślą o obronie przed Niemcami, jednak szybko się okazało, że zagrożenie jest związane z ekspansją komunizmu. Czym charakteryzuje się państwo dobrobytu? Państwo opiekuńcze (czyli państwo dobrobytu- z ang. „welfare state”) ma służyć przede wszystkim zabezpieczeniu przeciwko podstawowym ryzykom życiowym, takimi jak: starość, choroba, niepełnosprawność czy bezrobocie. Stąd powszechny dostęp do państwowego szkolnictwa i służby zdrowia, osłony socjalne w postaci ulg różnego rodzaju, zasiłki dla bezrobotnych, budownictwo komunalne, likwidacja form dyskryminacji ( kobiet, mniejszości seksualnych, mniejszości etnicznych),równe prawa w dostępie do usług społecznych, prowadzenie polityki pełnego zatrudnienia, wyższe emerytury i renty, dotacje do eksportu itp. Wydatki socjalne finansowane są wysokimi podatkami. Państwo opiekuńcze ma charakter kapitalistyczny, jest silnie zintegrowane z gospodarką.

Przedstaw konsekwencje ataku na WTC dla świata. -Nasilenie się strachu ludzi. Zwiększa się liczba depresji, pogorszenie nastrojów, pogłębia się obawa przed np. lataniem samolotami i swoim bezpieczeństwem -Bezpośrednim efektem zamachu terrorystycznego był spadek tempa wzrostu gospodarczego w Stanach Zjednoczonych. Zamach spowodował bowiem gigantyczne straty finansowe. Około 13 mld dolarów to straty materialne, około 35 – 50 mld dolarów to straty firm ubezpieczeniowych. Straty spowodowane spadkiem cen akcji w pierwszym tygodniu po ataku wyniosły około 1,2 biliona dolarów. -Po wydarzeniach z 11 września doszło do radykalnego spadku zaufania konsumentów. Zaczęto obawiać się następnych zamachów. Spadła liczba podróżnych (w szczególności w liniach lotniczych), a ludzie rzadziej zaczęli dokonywać zakupów oraz odwiedzać miejsca rozrywki (kluby, puby, restauracje). - spadły obroty licznych przedsiębiorstw. -Najbardziej ucierpiały akcje linii lotniczych i towarzystw ubezpieczeniowych. -Na wartości zyskały akcje firm zajmujących się bezpieczeństwem (np. agencje ochroniarskie, firmy produkujące systemy zabezpieczeń) oraz firmy z sektora zbrojeniowego. -Natychmiastowym skutkiem ataku na WTC było „wypowiedzenie wojny terroryzmowi”. Stała się ona nadrzędnym celem działań amerykańskiego rządu. -Znaczącym skutkiem wydarzeń z 11 września jest wzrost kosztów ubezpieczenia, a w szczególności ubezpieczenia samolotów, statków i budynków. Wszystko to doprowadziło do wzrostu kosztów działania przedsiębiorstw oraz wzmożonych kontroli granicznych, zarówno towarowych, jak i pasażerskich. -spadek wymiany handlowej -Wprowadzenie ograniczeń (ze względów bezpieczeństwa) w kontaktach z innymi krajami Przyczyny rozwinięcia się terroryzmu w Irlandii dyskryminacja ludności katolickiej w dziedzinie oświaty, w rozdzielaniu mieszkań komunalnych i w dziedzinie zatrudnienia

Opisz przyczyny i skutki wydarzeń roku 1968. Przyczyny: -od zakończenia II Wojny Światowej cieszyły się dobrobytem: konserwatywne pokolenie dorosłych - weteranów wojennych tworzyło nowe, konsumpcyjne społeczeństwo, pragnąc zapewnić pokój i dostatek swym dorastającym dzieciom. -rozwarstwienie społeczne i postępujące zubożenie części społeczeństwa. - na przedmieściach europejskich i amerykańskich wielkich miast rozrastały się slumsy i dzielnice biedy. -do skanalizowania ruchu protestów studenckich przyczyniła się trudna sytuacja lokalowa i socjalna na uczelniach - od czasów II Wojny Światowej wielokrotnie zwiększyła się liczba studentów, przy czym nie wzrosły nakłady na naukę. Ciasnota na salach wykładowych często była pierwszym powodem do strajków -czarnoskórzy studenci walczyli o prawa obywatelskie, a w tym samym czasie biali studenci domagali się zaprzestania prób jądrowych, wolności słowa na uniwersytetach, szacunku dla wolności obywatelskich i neutralności wobec reżimu Fidela Castro -Od lat pięćdziesiątych XX wieku trwały uznawane za niesprawiedliwe wojny w Wietnamie. Francja prowadziła brutalną, kolonialną wojnę w Algierii. -Szczególnie krytykowany był, w tym przez samych Amerykanów, "amerykański styl życia" i "amerykański imperializm". -W całej Europie lata 60. były też okresem burzliwego rozwoju nowych prądów w kulturze młodzieżowej, w szczególności ruchu hippisowskiego, którego ideologia, mająca swoje korzenie w USA, szybko została przejęta przez młodzież europejską. Najbardziej widoczne były jego zewnętrzne przejawy, wyrażające się np. w modzie i muzyce, istotne znaczenie miała też jednak jego ideologia – odrzucanie autorytarnego państwa, propagowanie wolnej miłości i życie w anarchistycznych komunach - Żądano poprawy warunków nauczania i demokratyzacji wyższych uczelni, ale też głębokich zmian w skali całego kraju na rzecz społeczeństwa obywatelskiego. -W Niemczech, wydarzania roku 1968 związane były z koniecznością stawienia czoła historii i wzięcia odpowiedzialności za nazistowską przeszłość. -Zmieniała się obyczajowość - dostępne stały się środki antykoncepcyjne. -Do głosu stopniowo dochodziły grupy społeczne dotychczas marginalizowane i dyskryminowane - coraz silniejszy staje się ruch praw obywatelskich osób czarnoskórych, ruch kobiecy -U podłoża protestów i strajków leżały też jednak przyczyny ekonomiczne. Po raz pierwszy od końca II wojny światowej sytuacja gospodarcza zaczęła się pogarszać, rosło bezrobocie. - Państwa wschodnie: postulaty ruchu studenckiego i elit intelektualnych dotyczyły głównie wolności słowa, swobody wymiany myśli i reform gospodarczych

Skutki: Wydarzenia roku 1968 miały znaczenie pokoleniowe i wyznaczyły etos dla powstających ruchów społecznych i kolejnego pokolenia polityków. -głębokie reformy i zmiany w życiu kulturalnym, społecznym i politycznym. -Wielu uczestników wydarzeń 1968 roku później piastowało wysokie stanowiska państwowe (Daniel Cohn-Bendit, Joshka Fisher), inni stali się wykładowcami na wyższych uczelniach, dalej propagując idee, którym hołdowali w młodości -We Francji prezydent generał Charles de Gaulle ustąpił ze stanowiska na skutek przegranego referendum, władza w latach siedemdziesiątych przeszła w ręce liberałów, a następnie socjalistów. -W Stanach Zjednoczonych utrwaliły się nowe emancypacyjne ruchy społeczne i zapewniono równouprawnienie bez względu na rasę. -W państwach komunistycznych liderzy protestów z 1968 roku stali się później ważnymi członkami opozycji demokratycznej. -Jednak część radykalnych ruchów z 1968 roku przeobraziło się w organizacje terrorystyczne, jak Frakcja Czerwonej Armii (RAF) w Republice Federalnej Niemiec, Czerwone Brygady we Włoszech i Action Directe we Francji. Wymień 3 organizacje działające w zakresie ekologii. Bardziej znane społeczne grupy ekologiczne, jak Greenpeace, Przyjaciele Ziemi, czy Sierra Club. Opisz jeden z nurtów w sztuce lat 80. i 90. LATA 80. Sztuka kinetyczna – kierunek w sztuce współczesnej koncentrujący się na zagadnieniu ruchu (rzeczywistym lub pozornym), obejmująca wiele nakładających się technik i stylów. Jednym z prekursorów był Alexander Calder, który tworzył "mobile" – rzeźby z metalu poruszające się pod wpływem ruchu powietrza lub zmiany temperatury.