Domeny Internetowe

Sieci komputerowe

Marek Pudełko

2

Spis treści

• Definicja domeny internetowej
• Struktura domeny
• Przestrzeń nazw domen
• Domeny funkcjonalne
• Domeny krajowe
• ICANN

3

Domena internetowa

• Domena internetowa to element

adresu DNS do nazywania
komputerów w Internecie.

4

Struktura domeny

• Poszczególne nazwy domeny są oddzielane kropkami.

– Pozwalają wyróżnić składowe części adresu - nazwę strony, jej typ

oraz kraj pochodzenia.

• Domeny tworzą hierarchię, która pozwala katalogować

komputery w sieci według pewnych kategorii.

– Adresy internetowe stają się uporządkowane, co ułatwia

poruszanie się w nich.

• Każda z nazw domenowych może zawierać litery z alfabetu

łacińskiego, cyfry lub znak '-', a wielkie i małe litery nie są

odróżniane.

• Przykładowy adres domenowy

www . komputerexpo . com . pl

• www – identyfikuje typ usługi – World Wide Web.

• komputerexpo- nazwa zarezerwowana przez spółkę

organizującą targi komputerowe.

• com – strona komercyjna

• pl – storna istnieje w Polsce

5

Przestrzeń Nazw Domen

root

com

org

Domeny

najwyższe

go

poziomu

pl

ru

Domeny

drugiego

poziomu

com.pl

edu.pl

org.pl

agh.edu.pl

student.agh.edu.pl

Domeny

niższego

poziomu

(subdomeny)

6

Przestrzeń nazw domen

• Domenie root nie odpowiada żadna występująca

w nazwach stacji etykieta. Do jej określenia
stosuje się czasem znak kropki „.”.

• Poniżej domeny root znajdują się domeny

pierwszego poziomu. Są one dwojakiego
rodzaju:

– typy działalności korzystających z nich organizacji,
– dwuliterowe oznaczenia krajów, w których się znajdują.

• Kolejny poziom hierarchii zawiera konkretne

stacje i dalsze poddomeny, tworzące domeny
drugiego poziomu.

• Poziomów może być więcej, co umożliwia

zawarcie dalszych informacje.

7

Przykłady nazw domen

• www.microsoft.com
• www.microsoft.com.pl
• www.nato.uk.net
• www.agh.edu.pl
• www.krakow.com.pl
• www.przepisy.warszawa.edu.pl
• www.thelongestdomainnameintheworl

dandthensomeandthensomemoreandm
ore.com

8

Domeny funkcjonalne

• Domeny funkcjonalne (generic top-level domain

- gTLD) to domeny określające do jakiej klasy

organizacji należy dana strona.

• Składa się z 3 lub więcej liter, które określają jej

typ.

– .com oznacza organizacje komercyjne.

• Domeny funkcjonalne są domenami pierwszego

lub drugiego poziomu.

– Zwykle dla Stanów Zjednoczonych są to domeny

najwyższego rzędu. -

www.disney.com

– Dla innych krajów to domeny drugiego poziomu

(domeny funkcjonalne narodowe) -

www.disney.com.pl

• Istnieją też domeny infrastrukturalne

(infrastructure top-level domains - iTLD) do

zarządzania infrastrukturą Internetu -.arpa

.root.

9

Historia domen

funkcjonalnych

• Gdy w 1985 roku opracowywano system domen,

przewidziano tylko 6 typów funkcjonalnych.

– .com

.edu

.gov

.mil

.net

.org

• Ponieważ gwałtowny rozwój Internetu sprawił

powstanie wielu stron, zaszła tez konieczność

rozszerzenia zakresu nazw domen funkcjonalnych.

Pierwszego dużego dokonano w 2000 roku. Dodano

wtedy:

– .aero

.biz

.coop .info

.museum .name

.pro

• Kolejne w 2005 dołączyło:

– .cat

.jobs

.mobi .post .tel

.travel

• W dalszym ciągu trwają starania o dodanie nowych

typów.

• Do tej pory skasowano tylko jeden typ - .nato (w

1996). Udaremniono też utworzenie domeny .xxx

(2006)

10

AERO

transport lotniczy

INT

organizacje

międzynarodowe

ARPA

specjalna domena
związana z reverse

DNS

JOBS

Poszukiwanie
pracy

ASIA

Firmy i organizacje z
rejonu Azji i Pacyfiku

MIL

militarne

BIZ

biznes

MOBI

telefony
komórkowe

CAT

Firmy i organizacje z

Katalonii

MUSEUM

muzeum

COM

komercyjne

NAME

nazwy

indywidualne

COOP

współpraca,
kooperacja

NET

sieciowe

EDU

edukacja, szkolnictwo

ORG

organizacje

GOV

rządowe, polityczne

PRO

zawody

INFO

informacje

TEL

Usługi
telekomunikacyj

ne

TRAVEL

Podróże

11

Domeny krajowe

• Domeny krajowe

(ang. ccTLD - country code

top-level domain)

są zawsze dwuliterowe.

• Większość z ich nazw odpowiada kodom krajów

ze standardu ISO 3166-1.

• Oprócz państw przyporządkowuje je się

odrębnym lub autonomicznym obszarom

geograficznym,

– Własną domenę posiada Brazylia - .BR
– Oddzielną domenę posiada Hongkong (.HK) należący

do ChRL, Antyle Holenderskie (.AN) należące do

Holandii.

• W wypadku Stanów Zjednoczonych nie

wymagane jest podanie oznaczenia kraju.

Domyślnie jest dodawane .US.

12

AC

Wyspa Wniebowstąpienia

AD

Andora

AE

Zjednoczone Emiraty Arabskie

AF

Afganistan

AG

Antigua i Barbuda

AI

Anguilla

AL

Albania

AM

Armenia

AN

Antyle Holenderskie

AO

Angola

AQ

Antarktyda oraz inne obszary na południe od

równoleżnika 60°S

AR

Argentyna

AS

Samoa Amerykańskie

AT

Austria

AU

Australia oraz Wyspy Ashmore i Cartiera i Wyspy Morza
Koralowego

13

AW

Aruba

AX

Wyspy Alandzkie (projektowana, obecnie w użyciu fińska
domena .FI)

AZ

Azerbejdżan

BA

Bośnia i Hercegowina

BB

Barbados

BD

Bangladesz

BE

Belgia

BF

Burkina Faso

BG

Bułgaria

BH

Bahrajn

BI

Burundi

BL

Saint-Barthélemy. Obecnie nie jest jeszcze w użyciu.

BJ

Benin

BM

Bermudy

BN

Brunei

BO

Boliwia

14

BR

Brazylia

BS

Bahamy

BT

Bhutan

BU

Birma (z powodu zmiany nazwy państwa na Myanmar,
zastąpiona przez .MM)

BV

Wyspa Bouveta (niestosowana)

BW

Botswana

BY

Białoruś

BZ

Belize

CA

Kanada

CC

Wyspy Kokosowe (Wyspy Keelinga)

CD

Demokratyczna Republika Konga

CF

Republika Środkowoafrykańska

CG

Kongo

CH

Szwajcaria

CI

Wybrzeże Kości Słoniowej

15

CK

Wyspy Cooka

CL

Chile

CM

Kamerun

CN

Chińska Republika Ludowa

CO

Kolumbia

CR

Kostaryka

CS

Pierwotnie Czechosłowacja. Po podziale kraju
przydzielono im CZ (Czechy) i SK (Słowacja).
Serbia i Czarnogóra (do niedawna jako projektowana
domena, po podziale państwa wprowadzono odpowiednio
domeny .ME dla Czarnogóry i .RS dla Serbii)

CU

Kuba

CV

Republika Zielonego Przylądka

CX

Wyspa Bożego Narodzenia

CY

Cypr

CZ

Czechy

DD

NRD (obecnie niestosowana)

16

DE

Niemcy

DJ

Dżibuti

DK

Dania

DM

Dominika

DO

Dominikana

DZ

Algieria

EC

Ekwador

EE

Estonia

EG

Egipt

EH

Sahara Zachodnia (projektowana, obecnie brak)

EO

Esperanto (.EO odnosi się nie do konkretnego terytorium
czy państwa, ale do stron w języku międzynarodowym)

ER

Erytrea

ES

Hiszpania

ET

Etiopia

EU

Unia Europejska

17

FI

Finlandia

FJ

Fidżi

FK

Falklandy

FM

Mikronezja

FO

Wyspy Owcze

FR

Francja

GA

Gabon

GB

Wielka Brytania (obecnie niestosowana - zazwyczaj
używa się .UK)

GD

Grenada

GE

Gruzja

GF

Gujana Francuska

GG

Guernsey

GH

Ghana

GI

Gibraltar

GL

Grenlandia

18

GM

Gambia

GN

Gwinea

GP

Gwadelupa

GQ

Gwinea Równikowa

GR

Grecja

GS

Wyspy Georgia Południowa i Sandwich Południowy

GT

Gwatemala

GU

Guam

GW

Gwinea Bissau

GY

Gujana

HK

Hongkong

HM

Wyspy Heard i McDonalda

HN

Honduras

HR

Chorwacja

HT

Haiti

19

HU

Węgry

ID

Indonezja

IE

Irlandia

IL

Izrael

IM

Wyspa Man

IN

Indie

IO

Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego

IQ

Irak

IR

Iran

IS

Islandia

IT

Włochy

JE

Jersey

JM

Jamajka

JO

Jordania

JP

Japonia

20

KE

Kenia

KG

Kirgistan

KH

Kambodża

KI

Kiribati

KM

Komory

KN

Saint Kitts i Nevis

KP

Korea Północna

KR

Korea Południowa

KV

Kosowo (data przydzielenia nieznana – sporne
terytorium)

KW

Kuwejt

KY

Kajmany

KZ

Kazachstan

LA

Laos

LB

Liban

LC

Saint Lucia

21

LI

Liechtenstein

LK

Sri Lanka

LR

Liberia

LS

Lesotho

LT

Litwa

LU

Luksemburg

LV

Łotwa

LY

Libia

MA

Maroko

MC

Monako

MD

Mołdawia

ME

Czarnogóra

MF

Saint-Martin. Obecnie nie jest jeszcze w użyciu.

MG

Madagaskar

MH

Wyspy Marshalla

22

MK

Macedonia

ML

Mali

MM

Myanmar (Birma)

MN

Mongolia

MO

Makau

MP

Mariany Północne

MQ

Martynika

MR

Mauretania

MS

Montserrat

MT

Malta

MU

Mauritius

MV

Malediwy

MW

Malawi

MX

Meksyk

MY

Malezja

23

MZ

Mozambik

NA

Namibia

NC

Nowa Kaledonia

NE

Niger

NF

Norfolk

NG

Nigeria

NI

Nikaragua

NL

Holandia

NO

Norwegia

NP

Nepal

NR

Nauru

NS

Asphen

NU

Niue

NZ

Nowa Zelandia

OM

Oman

24

PA

Panama

PE

Peru

PF

Polinezja Francuska oraz Clipperton

PG

Papua-Nowa Gwinea

PH

Filipiny

PK

Pakistan

PL

Polska

PM

Saint-Pierre i Miquelon

PN

Pitcairn

PR

Portoryko

PS

Autonomia Palestyńska

PT

Portugalia

PW

Palau

PY

Paragwaj

QA

Katar

25

RE

Reunion

RO

Rumunia

RS

Serbia

RU

Rosja

RW

Rwanda

SA

Arabia Saudyjska

SB

Wyspy Salomona

SC

Seszele

SD

Sudan

SE

Szwecja

SG

Singapur

SH

Święta Helena

SI

Słowenia

SJ

Wyspy Svalbard i Jan Mayen (niestosowana)

SK

Słowacja

26

SL

Sierra Leone

SM

San Marino

SN

Senegal

SO

Somalia (Z powodu braku rządu w Somalii, administracją
domeny zajmuje się firma w Pittsburghu)

SR

Surinam

ST

Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

SU

Były ZSRR (likwidowana, choć pojedyncze domeny wciąż
w użytku)

SV

Salwador

SY

Syria

SZ

Suazi

TC

Turks i Caicos

TD

Czad

TF

Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne

TG

Togo

TH

Tajlandia

27

TJ

Tadżykistan

TK

Tokelau

TL

Timor Wschodni

TM

Turkmenistan

TN

Tunezja

TO

Tonga

TP

Timor Wschodni (zmieniono na .TL; stare domeny wciąż
w użytku)

TR

Turcja

TT

Trynidad i Tobago

TV

Tuvalu

TW

Republika Chińska (Tajwan)

TZ

Tanzania

UA

Ukraina

UE

Unia Europejska

UG

Uganda

28

UK

Wielka Brytania

UM

Dalekie Wyspy Mniejsze Stanów Zjednoczonych

US

Stany Zjednoczone

UY

Urugwaj

UZ

Uzbekistan

VA

Watykan

VC

Saint Vincent i Grenadyny

VE

Wenezuela

VG

Brytyjskie Wyspy Dziewicze

VI

Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

VN

Wietnam

VU

Vanuatu

WF

Wallis i Futuna

WS

Samoa (dawne Zachodnie Samoa)

YE

Jemen

29

YT

Majotta

YU

Jugosławia, później tylko Serbia i Czarnogóra (zastąpiona

odpowiednio domenami .ME dla Czarnogóry i .RS dla
Serbii. domena .YU ciągle w użytku)

ZA

Republika Południowej Afryki

ZM

Zambia

ZR

Zair (z powodu zmiany nazwy państwa na

Demokratyczna Republika Konga, zastąpiona przez .CD)

ZW

Zimbabwe

рф

Federacja Rosyjska (pierwsza domena pisana cyrylicą)

30

Domeny cyrylicą

• .рф (ros. России́йская Федераи́ция,

Federacja Rosyjska) to krajowa
domena internetowa najwyższego
poziomu przydzielona do Federacji
Rosyjskiej. Będzie ona wprowadzona w
2008 roku.

• Nazwy stron internetowych w tej

domenie zapisywane będą tylko w
cyrylicy. Będzie to pierwsza na świecie
domena w tym alfabecie.

31

ICANN

• Organizacją zarządzającą domenami jest ICANN (The

Internet Corporation for Assigned Names and Numbers -

Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw i

Numerów)

– Utworzono ją 18 września 1998 w celu nadzorowania

technicznych aspektów Internetu (wcześniej czynił to rząd USA).

• Najważniejszym ciałem decyzyjnym ICANN jest Rada

Dyrektorów, którzy są raz do roku wybierani przez

potencjalnie wszystkich użytkowników Internetu (tzn. że

głosować może każdy, kto ma do niego dostęp).

– W praktyce jednak na Dyrektorów ICANN głosuje średnio 100

000 osób. Głosowanie odbywa się za pomocą emaili. Chętni do

głosowania powinni zajrzeć na stronę: http://members.icann.org/

• Do zadań ICANN należy m.in.:

– administrowanie adresami IP

– zarządzanie domenami i serwerami DNS najwyższego poziomu

(root)

– przyznawanie parametrów protokołom internetowym

– prowadzi się też dyskusje na temat tworzenia nowych domen

najwyższego poziomu

32

Godło ICANN

http://www.cdrinfo.pl/newsy/archiwum/icann-flags.gif

33

Nowe zasady przydzielania

nazw domen

• W czerwcu 2008 roku ICANN postanowiła uwolnić domeny

najwyższego poziomu.

• Możliwe będzie zarejestrowanie adresu z końcówką .sport,

.sztuka, .telewizja, .kowalscy itd. O nowe domeny będzie można

składać podania już w kwietniu 2009 roku.

– Zanim to się stanie, ICANN musi rozwiązać problemy techniczne.

Głównym problemem z nowymi domenami będzie możliwość

rejestrowania końcówek ze znakami diakrytycznymi.

• Okres oczekiwania na domenę będzie wynosił od 90 do 120 dni.

Nowe domeny mogą się wiec pojawić w czwartym kwartale 2009

roku.

• ICANN będzie mogła odrzucić podanie o domenę TLD, jeśli:

– narusza ona czyjeś prawa,

– jest myląco podobna do już istniejącej domeny TLD,

– ma reprezentować daną społeczność bez aprobaty tej społeczności,

– jest sprzeczna z porządkiem moralnym lub publicznym.

• Cena za własną domenę TLD będzie liczbą 6 cyfrową, w dolarach,

czyli nie mniej niż 100 tys. Dolarów.

– Koszt takich domen może spaść, gdy pierwsze zakupy pokryją cenę

systemu.

• Po nowe domeny przede wszystkim sięgną giganci rynku IT i

wielkie przedsiębiorstwa.

34

Linki

•

http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_domen
_najwy%C5%BCszego_poziomu

•

http://pl.wikipedia.org/wiki/Domena_najw

y%C5%BCszego_poziomu

•

http://pl.wikipedia.org/wiki/Domena_drugie

go_poziomu

•

http://pl.wikipedia.org/wiki/Krajowa_dom

ena_najwy%C5%BCszego_poziomu

• http://www.dns.pl/

• http://www.kaila.biz/design/htm/article/dom

eny.htm

•

www.mrjozo.net/resources/ti/Lab/01/dzial.ht

ml

•

http://www.icann.org/

•

http://www.iana.org/domains/root/db/

•

http://ccnso.icann.org/

35

Ćwiczenia

1.

Utwórz przykładowy adres internetowy

zawierający jak najwięcej informacji dla:

a)

Firma „Sunex” zajmuje się turystyką. Jej

siedziba jest we Wrocławiu.

b)

W stolicy Niemiec powstała LuftDeutsch,

która jest firma lotniczą.

c)

Firma komputerowa ze Śląska produkująca

podkładki pod mysz.

d)

Katedra badań kosmicznych na AGH.

e)

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Kosowa.

f)

Jednostka obrony przeciwlotniczej w

Braniewie.

g)

Muzeum Etnograficzne w Krakowie

36

Pytania powtórkowe

1. Które kraje mają więcej niż jedną domenę

internetową? Dlaczego?

2. Która domena była przypisana do dwóch

różnych krajów?

3. Skąd się wywodzą skróty nazw krajów?
4. Które domeny nie są domenami krajów?
5. Jakim poleceniem Google znajdzie strony

danego kraju?

6. Ile stron internetowych Sudanu jest

zindeksowanych przez Google?

7. Który kontynent posiada najwięcej domen

internetowych? Ile ich jest?