Metody diagnostyki
zakażeń wirusowych

i techniki badań
wirusologicznych

1.

Bezpośrednie wykrywanie

zakażeń wirusowych przez:



Stwierdzenie obecności (izolacja) i

identyfikacja wirusa



Stwierdzenie obecności wirusowego

antygenu



Stwierdzenie obecności wirusowego kwasu

nukleinowego



Wykazanie swoistej funkcji - zakaźności

2.

Pośrednie wykrywanie zakażeń

wirusowych



wykrycie i badanie poziomu
specyficznych przeciwciał
antywirusowych



badanie aktywności mechanizmów
odpornosci komórkowej

Izolacja i namnażanie

Identyfikacja

Wirusa izolowanego in
vitro

W materiale bezpośrednim

Izolacja i namnażanie

wirusów kręgowców

Izolacja i namnażanie wirusów

kręgowców

1.Materiał używany do izolacji wirusów:
 płyny ustrojowe
 wydaliny i wydzieliny
 zeskrobiny
 płyny ze zmian pęcherzowych
 skrawki śródoperacyjne i bioptaty
 próbki tkanek pobierane post mortem

2. Sposoby namnażania wirusów:



w zwierzętach laboratoryjnych (próba
biologiczna)



w zarodkach ptaków



w hodowlach komórkowych

Namnażanie wirusów w zwierzętach

laboratoryjnych

1.

Zwierzęta używane do

eksperymentów:



małe gryzonie (myszy, szczury, chomiki)



króliki



naczelne (rhesusy i szympansy)

Namnażanie wirusów w zwierzętach

laboratoryjnych

2. Drogi podawania materiału

zakaźnego:



domózgowo



dootrzewnowo



donosowo



dożylnie



domięśniowo

1.

Zarodki używane do zakażeń:



najczęściej stosowane są 7-11

dniowe

zarodki kurze

2. Drogi podawania materiału

zakaźnego:



na błonę kosmówkowo-omoczniową



do jamy owodni



do woreczka żółtkowego



do ciała zarodka (dożylnie,

domózgowo)

Namnażanie wirusów w zarodkach

ptaków

Objawy wirusowego zakażenia

zarodka kury:



zmiany w wyglądzie ciała zarodka

(przekrwienia, wybroczyny, deformacje)



często śmierć zarodka



wirusowe ogniska na błonach zarodka



zmiany właściwości płynów w jaju (np. mogą

nabierać właściwości hemaglutynujących)

Wirusowa hemaglutynacja

czyli

zlepianie czerwonych

krwinek za pośrednictwem

wirusa w widoczne gołym

okiem agregaty

Namnażanie wirusów w

hodowlach komórkowych

1.

Rodzaje hodowli stosowanych do
namnażania wirusów:



pierwotne



półciągłe



ciągłe

2.

Źródła komórek używanych do
hodowli komórkowych:



tkanki embrionalne



tkanki nowotworowe



tkanki dojrzałe

Normalna hodowla fibroblastów za
rodka kury

Przejawy zakażenia hodowli

komórkowej – efekt cytopatyczny

CPE

rozsiany

miejscowy

(łysinka)

syncytialny

Identyfikacja wirusa

 W materiale bezpośrednim

 Izolowanego in vitro

Badanie mikroskopowe



mikroskop świetlny – ciałka
wtrętowe cytoplazmatyczne i
wewnątrzjądrowe



mikroskop elektronowy - wiriony

c. w. cytoplazmatyczne

c. w. wewnątrzjądrowe

Wewnątrzjądrowe ciałka wtrętowe w komórkach linii ED (skóry

konia) podczas zakażenia herpeswirusem typu 2 (EHV-2)

S

Filo

Hepadna

Papilloma

Corona

Pox

Orthomyxo

Rhabdo

Immunofluorescencja

W skrawkach mrożeniowych

Immunofluorescencja

W zakażonych hodowlach komórkowych

Techniki immunoenzymatyczne

Wykrywanie i analiza kwasów

nukleinowych

 PCR
 hybrydyzacja
 analiza restrykcyjna

Nested PCR

Hybrydyzacja

In situ w skrawku

histopatologicznym

Hybrydyzacja

In situ w hodowli

komórkowej

Hybrydyzacja

Na membranie

Analiza restrykcyjna