Charakterystyka władzy
wykonawczej.
Zagadnienia ogólne
Zgodnie z art. 10 ust.2 Konstytucji władzę
wykonawczą sprawują Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów.
Art.10 ust.2 Konstytucji
wskazuje
dualistyczny charakter władzy
wykonawczej.
Do właściwości tych
organów należy prowadzenie polityki
wewnętrznej i zagranicznej państwa.
Powoływanie Rady Ministrów
Art.154 i art.155
Konstytucji regulują
procedury tworzenia rządu, przy czym
regulacje te wskazują, że istnieje:
jedna procedura podstawowa i
dwie procedury rezerwowe,
tworzenia
rządu.
Specjalnym trybem – autonomicznym wobec procedury
powoływania rządu w trybie art. 154 i 155 Konstytucji- jest
art. 158 ust.1 Konstytucji ( tzw. rząd konstruktywnego
wotum nieufności).
Rząd Donalda Tuska
Rząd Donalda Tuska - urzędująca Rada Ministrów
pod kierownictwem Donalda Tuska, powołana przez
Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i zaprzysiężona 16
listopada 2007 (postanowienie Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2007 r. o
powołaniu Prezesa Rady Ministrów i postanowienie
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada
2007 r. o powołaniu w skład Rady Ministrów).
Rząd Donalda Tuska jest rządem koalicyjnym Platformy
Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Rozmowy koalicyjne w sprawie jego powołania rozpoczęły
się powyborach parlamentarnych z 21 października 2007.
9 listopada 2007 Prezydent RP Lech Kaczyński
postanowieniem desygnował na Prezesa Rady Ministrów
Donalda Tuska powierzając mu misję sformowania rządu.
Powołanie i zaprzysiężenie Donalda Tuska
na Prezesa Rady Ministrów ( 16 listopada
2007r.)
Rząd Donalda Tuska w czasie uroczystości
zaprzysiężenia w Pałacu Prezydenckim ( 16
listopada 2007r.)
Pozycja ustrojowa Rady
Ministrów
Określa kształt stosunków ustrojowych
między władzą ustawodawczą, a władzą
wykonawczą w parlamentarnym systemie
rządów.
▫
dualistyczny charakter władzy
wykonawczej,
▫
odpowiedzialność i kontrola rządu przez
parlament.
Posiedzenie Rady Ministrów
Struktura RM
W skład Rady Ministrów wchodzą Prezes Rady Ministrów ( premier) , wiceprezesi
( wicepremierzy),ministrowie resortowi, ministrowie „ bez teki” oraz
przewodniczący komitetów określonych w ustawach.
PREZES RADY
MINISTRÓW
MINISTROWIE
RESORTOWI
Kierują danym
działem ministerstwa
(resortem).
SKŁAD RM
BEZ TEKI
Sprawują funkcje
określone przez
premiera.
WICEPREZESI
PRZEWODNICZĄCY
KOMITETÓW
-
Komitetu Badań
Naukowych
-Komitetu Integracji
Europejskiej
-Rządowego Centrum
Studiów Strategicznych
.
Tryb pracy RM
▫
Zasada kolegialności-
polega na zastrzeżeniu realizacji wszystkich
kompetencji Rady Ministrów
dla całego gremium jej członków
, z
wyłączeniem działania za nią któregokolwiek z nich. RM działając jako
organ kolegialny, na posiedzeniach rozpatruje sprawy wchodzące w
zakres jej kompetencji.
▫
Posiedzenia
-
Prezes RM zwołuje posiedzenia RM i przewodniczy im
.
Dla ważności posiedzenia wymagana jest obecność większości
członków Rady Ministrów. Ustawa o RM nakłada na członków Rady
obowiązek udziału w rozpatrywaniu spraw i podejmowaniu
rozstrzygnięć na posiedzeniu.
Posiedzenia mają charakter poufny, ale
społeczeństwo powinno być poinformowane przynajmniej o ich
przedmiocie i rezultatach. Nie dotyczy to posiedzeń tajnych w całości.
Tajność posiedzenia zarządza jego przewodniczący.
Art.146 Konstytucji sytuuje Radę Ministrów jako główne ogniwo
władzy wykonawczej ,która prowadzi politykę wewnętrzną i
zagraniczną Rzeczypospolitej,
sprawuje ogólne kierownictwo w
dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami
międzynarodowymi oraz ogólne kierownictwo w dziedzinie
obronności kraju.
Premier Donald Tusk
rozmawiał z
wiceprezydentem USA
m.in. nt. nowej
koncepcji
amerykańskiego
programu obrony
przeciwrakietowej w
Europie (MD).
Tematami spotkania, które odbyło się w ramach polsko-francuskich
konsultacji międzyrządowych były m.in. europejska polityka bezpieczeństwa i
obrony, współpraca w zakresie energetyki jądrowej, Wspólna Polityka Rolna
UE oraz kwestie związane z ochroną klimatu.
22.08.2008r.Premier Donald Tusk z wizytą w Afganistanie.
Dymisja RM
Podstawą istnienia rządu musi być
poparcie większości w Sejmie tak w momencie
tworzenia, jak i jego funkcjonowania. Brak
tego poparcia zmusza rząd do złożenia dymisji.
Konstytucyjnie RM podaje się do dymisji w
przypadku:
1) rezygnacji przez Radę Ministrów lub jej
Prezesa z dalszego pełnienia funkcji,
2) nieudzielenia przez Sejm wotum zaufania,
3) odmowy udzielenia przez Sejm absolutorium,
4) wyrażenia rządowi wotum nieufności.
Odpowiedzialność RM :Rada Ministrów odpowiada politycznie
przed Sejmem, a realizacji tej odpowiedzialności służą takie
instytucje jak wotum zaufania i wotum nieufności. Poszczególni
ministrowie ponoszą odpowiedzialność konstytucyjną przed
Trybunałem Stanu za naruszenie Konstytucji i ustaw.
POLITYCZNA
RM ponosi odpowiedzialność
polityczną przed Sejmem, gdy
między polityką realizowaną
przez Radę Ministrów a
postulowaną przez większość
parlamentarną występuje
widoczna rozbieżność a
większość ta nie aprobuje
polityki rządu.
Skutkiem może być podanie się
przez Radę Ministrów do
dymisji lub wyrażenie jej przez
parlamentarne wotum
nieufności
POLITYCZNA
RM ponosi odpowiedzialność
polityczną przed Sejmem, gdy
między polityką realizowaną
przez Radę Ministrów a
postulowaną przez większość
parlamentarną występuje
widoczna rozbieżność a
większość ta nie aprobuje
polityki rządu.
Skutkiem może być
podanie się
przez Radę Ministrów
do
dymisji
lub wyrażenie jej przez
parlamentarne
wotum
nieufności
KONSTYTUCYJNA
Odpowiedzialność konstytucyjna ma
charakter prawno- karny.
Dotyczy poszczególnych członków
RM
. Za naruszenie konstytucji lub
ustaw – tzw. delikt konstytucyjny
członek RM zostaje pociągnięty do
odpowiedzialności przed
Trybunałem Stanu.
Wniosek o pociągnięcie do
odpowiedzialności konstytucyjnej
może zgłosić prezydent lub co
najmniej 115 posłów. Uchwałę o
pociągnięciu członków RM przed TS
podejmuje Sejm więk. 3/5 ust.
liczby posłów.
Rada Gabinetowa
Rada Gabinetowa – art. 141 Konstytucji.
Radę Gabinetową, tworzy Rada Ministrów
pod przewodnictwem Prezydenta. Prezydent
zwołuje ją w sprawach szczególnej wagi,
decyzja o tym co taką sprawę stanowi ,jest
samodzielną decyzją Prezydenta.
Za pomocą
tej instytucji Prezydent jest w stanie zwrócić
uwagę członków rządu na określone
zagadnienia. Podjęte uzgodnienia nie mają
charakteru wiążącego.
PREZYDENT
RZECZYPOSPOLITEJ
POLSKIEJ
Prezydent jest, obok Rady Ministrów organem władzy
wykonawczej.
Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych. Obejmuje
urząd po złożeniu przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym.
Złożenie przysięgi jest warunkiem koniecznym do objęcia urzędu i od
tej daty liczy się bieg kadencji. Niezłożenie przysięgi oznacza
niemożność dokonywania przez prezydenta aktów urzędowych, a w
razie ich sporządzenia skutkowałoby to ich nieważnością i
nieskutecznością.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest wybierany przez
Naród w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich w
głosowaniu tajnym.
Szczegółowe zasady i sposób przeprowadzania wyborów na
prezydenta określa ustawa z 27.9.1990r. o wyborze Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej ( t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 47,poz. 544 ze
zm.).
WYBORY PREZYDENCKIE.
WYBORY PREZYDENCKIE
W art.128 ust.2 Konstytucji przewiduje się dwa
rozwiązania, dotyczące organizacji
wyborów prezydenckich
:
•
1)
w przypadku normalnego
( terminowego)
upływu
kadencji-
Marszałek Sejmu zarządza wybory i wyznacza ich
datę nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni
przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta
•
2)
w przypadku nieoczekiwanego
( przedterminowego )
opróżnienia urzędu
- zarządzenie wyborów prezydenckich
przez Marszałka musi nastąpić nie później niż w 14 dniu po
opróżnieniu urzędu Prezydenta. Jednocześnie Marszałek
Sejmu wyznaczyć musi wybory prezydenckie na dzień wolny
od pracy przypadający w ciągu 60 dni od zarządzenia
wyborów .
Materiały prasowe
Czwartek,1 kwietnia 2010r.
Prezydent zaakceptował zastępców Prokuratora Generalnego
31 marca br. prezydent Lech
Kaczyński zaakceptował kandydatury
przedstawione przez Prokuratora
Generalnego:
na stanowisko pierwszego zastępcy
Prokuratora Generalnego - Pana Marka
Jamrogowicza - prokuratora
Prokuratury Generalnej,
na stanowisko zastępcy Prokuratora
Generalnego - Pana Roberta Hernanda
- prokuratora Prokuratury Generalnej,
na stanowisko zastępcy Prokuratora
Generalnego - Panią Marzenę
Kowalską - prokuratora Prokuratury
Generalnej.
Decyzja Lecha Kaczyńskiego o
akceptacji kandydatów na zastępców
prokuratora Andrzeja Seremeta
została wysłana do kontrasygnaty
Prezesa Rady Ministrów.
POZYCJA USTROJOWA
PREZYDENTA
Konstytucja z 1997r. utrzymała parlamentarny system
rządów.
W parlamentarnym systemie rządów
pozycja Prezydenta
jest ograniczona.
Dla większości podejmowanych przez
Prezydenta aktów urzędowych wymagana jest
kontrasygnata
, czyli podpis Prezesa Rady Ministrów, który w
ten sposób przyjmuje odpowiedzialność przed Sejmem.
Prezydent nie ponosi odpowiedzialności politycznej
,
może jedynie zostać pociągnięty do odpowiedzialności
Konstytucyjnej w przypadku naruszenia Konstytucji lub
ustawy.
Kompetencje nie wymagające kontrasygnaty( tzw.
prerogatywy) są wyliczone w art. 144 ust.3.
POZYCJA USTROJOWA
PREZYDENTA
Do podstawowych zadań Prezydenta należy
reprezentowanie państwa w stosunkach wewnętrznych,
jak też zewnętrznych,
zapewnienie ciągłości władzy
państwowej ,nienaruszalności i suwerenności państwa,
dbanie o bezpieczeństwo
( przy pomocy Rady
Bezpieczeństwa Narodowego – art.135 );
obowiązkiem
Prezydenta jest też czuwanie nad przestrzeganiem
Konstytucji
( art. 126),co znajduje wyraz w uprawnieniu do kontroli
prewencyjnej i następczej przed Trybunałem
Konstytucyjnym.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
PREZYDENTA
•
Bibliografia:
1)K. Czajkowska- Matosiuk: Aplikacje prawnicze w pytaniach i
odpowiedziach Tom 1, wydanie 2 C. H. Beck Warszawa 2008r.
2)H. Zięba- Załucka: System organów państwowych w
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, LexisNexis Warszawa
2007r.
3) Wikipedia, Wolna Encyklopedia-
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rz%C4%85d_Donalda_Tuska.
3)Kancelaria Prezesa Rady Ministrów-
www.kprm.gov.pl/centrum_prasowe/centrum_multimedialne/f
otografie/#3923,0
4) Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej-
Prezydent.pl
5)M. Derlatka: Wprowadzenie, Konstytucja Rzeczypospolitej
Polskiej, Lexis Nexis Warszawa 2006r.