Najczęściej spotykane

problemy

pielęgnacyjne

i sposoby ich

rozwiązywania

Duszność



Zapewnienie sprawnego oddychania,



Pozycja pionowa, półpionowa, siedząca

z poduszkami ułożonymi pod barkami,

ramionami, plecy dobrze oparte,



Nogi nie powinny zwisać swobodnie,



Przewietrzenie pomieszczenia,



Dopływ świeżego powietrza,

zapewnienie odpowiedniej wilgotności

w pokoju, temperatura niezbyt wysoka,

Duszność



Jeżeli podopieczny oddycha tlenem,
dreny oraz maski powinny być czyste,
aby nie powodowały przykrego zapachu
i niechęci chorego do oddychania
tlenem,



W pobliżu butli z tlenem nie należy palić
papierosów, używać palników, zapałek
itp.



Ćwiczenia oddechowe

Zaburzenia krążenia
obwodowego



Dobrze ogrzane pomieszczenie, ciepło
rozszerza naczynia krwionośne i
poprawia krążenie w chorej kończynie,



Zapewnienie ciepłej, luźnej bielizny,
dodatkowego okrycia,



Nie wolno stosować ciepła w postaci
bezpośredniego ogrzewania kończyny,
aby nie spowodować oparzeń.

Obrzęki



Kontrolowanie przyjmowania płynów i
wydalania,



Ocena wzrokowa i palpacyjna obrzęków,



Ważenie codziennie o tej samej porze,



Ograniczenie przyjmowania płynów,



Przy obrzękach kończyn, nie powinny
zwisać swobodnie, powinny być oparte
wyżej

Skaza krwotoczna,
białaczki



Ochrona przed urazami,



Ochrona przed zakażeniami z powodu
zmniejszonej odporności,



Pielęgnacja jamy ustnej – delikatne mycie
zębów miękką szczoteczką, płukanie
płynami dezynfekcyjnymi, nawilżanie warg,
podawanie pokarmów nie drażniących, o
odpowiedniej temperaturze i konsystencji,
unikanie potraw słonych, ostrych

Sucha skóra



Możliwość łatwego uszkodzenia i
wniknięcia drobnoustrojów,



Stosowanie łagodnych kosmetyków –
mydło szare albo dla dzieci,



Nawilżanie, oliwkowanie, natłuszczanie,
balsamowanie,



Kąpiele lecznicze, np. w krochmalu,

Unieruchomienie



Zapewnienie wygodnej pozycji w łóżku,



Zmiana pozycji ułożenia co 2 godziny,



Zapobieganie zapaleniu płuc,



Zapobieganie zakrzepowemu zapaleniu
żył,



Zapobieganie przykurczom i
zniekształceniom,



Zapobieganie odleżynom

Drgawki



Zabezpieczenie przed urazami,



Ułatwienie spokojnego oddychania



Zapewnienie spokoju, ciszy

Gorączkowe u dzieci



Okłady ochładzające, kąpiel, podanie
środka obniżającego temperaturę

Biegunka



Znalezienie przyczyny biegunki,



Podanie środka przeciwbiegunkowego,
np. Smecta, węgiel aktywowany (2 – 5
tabl, 3xdz),



Przerwa w podawaniu pokarmów
stałych, dostarczanie tylko płynów,



Zastosowanie w diecie marchwianki,
kleiku ryżowego.

Zaparcia



Zaktywizowanie leżących,



Urozmaicenie diety: podawanie
produktów zawierających błonnik,
podawanie kwaśnego mleka, jogurtów,
rodzynek, fig, daktyli



Wypijanie po każdym posiłku łyżki
parafiny stołowej,



Herbatki ziołowe,



Lewatywa.

Pobudzenie psycho -
ruchowe



Zabezpieczenie przed urazami,



Podanie środków uspakajających,



Nie krępowanie ruchów,



Znalezienie zajęcia, rozładowanie
nadmiaru energii

Świąd skóry



Przemycie skóry octem aromatycznym
(1 łyżka stołowa/1 litr ciepłej wody) lub
roztworem mentolu,



Kąpiel z otrąb,



Obcięcie na krótko paznokci, aby
podopieczny nie drapał skóry i
powodował jej zakażenia,

Hipoglikemia -
niedocukrzenie

Objawy: uczucie głodu, pocenie się,

przyspieszenie czynności serca, drżenie
rąk, ogólny niepokój.

Postępowanie: oznaczenie poziomu cukru

we krwi, podanie mocno osłodzonej
herbaty, cukierka itp.

Hiperglikemia -
przecukrzenie

Objawy: przyspieszony, głęboki oddech z

zapachem acetonu z ust, źrenice
wąskie, napięcie mięśni zmniejszone,
ciśnienie tętnicze niskie.

Postępowanie: oznaczenie poziomu cukru

we krwi, podanie insuliny, dużej ilości
płynów, kontakt z lekarzem.

Dieta

Choroby układu krążenia



Ograniczenie soli, rezygnacja z tłuszczy
zwierzęcych, ograniczenie podawania
węglowodanów prostych

Schorzenia układu moczowego



Ograniczenie pokarmów białkowych,
ograniczenie soli, płynów, wyłączenie z
diety pokarmów drażniących, tłuszczy,
potraw smażonych pieczonych

Dieta

Choroby układu pokarmowego



Spożywać pokarmy nie pobudzające
żołądka do wydzielania i wiążące kwas
solny – smażone, pieczone mięso,
wzdymające potrawy, produkty
zawierające duże ilości białka.

Pielęgnacja skóry



Obserwacja miejsc narażonych na
odparzenia i macerację naskórka – fałdy
skórne podbrzusza, pachwiny, pachy,
szpara pośladkowa, pod piersiami u
kobiet,



Dokładne mycie i osuszanie skóry,



Szczególna pielęgnacja stóp u
cukrzyków

Ból



Wygodne ułożenie,



Wyeliminowanie bodźców wywołujących
ból,



Zastosowanie ciepła,



Podanie środków przeciwbólowych

Zaburzenia w zasypianiu



Wywietrzenie pokoju,



Spacer przed snem lub inny nie
męczący wysiłek fizyczny,



Przebywanie przez dłuższą chwilę poza
łóżkiem,



Kąpiel nóg w wodzie o narastającej
temperaturze,



Wypicie szklanki ciepłego mleka

Badania

diagnostyczne

Angiografia

Badanie polega na uzyskiwaniu obrazu naczyń

przy pomocy promieniowania rentgenowskiego.

W prawidłowych warunkach naczynia krwionośne

nie są widoczne na zdjęciach rentgenowskich.

Aby móc je uwidocznić, należy do światła

naczynia

wprowadzić

środek

cieniujący

(kontrast) silnie pochłaniający promieniowanie

rentgenowskie. Wypełniając wnętrze naczynia,

kontrast

uwidacznia

się

na

zdjęciach

rentgenowskich jako jednolity cień układający

się zgodnie z przebiegiem badanych naczyń

Angiografia

REZONANS
MAGNETYCZNY

Badanie to polega na umieszczeniu pacjenta w komorze

aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii.

Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów - w

organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku

wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat

emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego

poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie

podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się

rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez

aparat. Badanie to umożliwia w sposób całkowicie

nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych całego człowieka

w dowolnej płaszczyźnie i także trójwymiarowo, a szczególnie

dobrze ocenę ośrodkowego układu nerwowego (mózg i kanał

kręgowy) i tkanek miękkich kończyn (tkanki podskórne,

mięśnie i stawy). Obecnie jest to metoda pozwalająca w

najlepszy sposób ocenić struktury anatomiczne oraz

ewentualną patologię z dokładnością do kilku milimetrów.

Rezonans magnetyczny

TOMOGRAFIA
KOMPUTEROWA

Badanie za pomocą tomografu komputerowego jest jednym z

rodzajów

badań

radiologicznych

wykorzystujących

promieniowanie rentgenowskie. Pacjent umieszczony na

specjalnym ruchomym stole jest przesuwany do wnętrza

aparatu (do tzw. gantry). We wnętrzu gantry na specjalnej

ramie, dookoła ciała pacjenta porusza się lampa

wytwarzająca

promieniowanie

rentgenowskie.

Promieniowanie to, przechodząc przez poszczególne tkanki

ciała pacjenta, ulega osłabieniu. Stopień osłabienia

promieniowania zależy od rodzaju tkanki, np. przechodząc

przez kości - fala rentgenowska ulega silnemu osłabieniu,

natomiast przechodząc przez powietrze - osłabienie to jest

minimalne. Dzięki temu zjawisku można dobrze zróżnicować

między sobą poszczególne tkanki w ciele pacjenta.

Dodatkowo, dzięki temu, że lampa rentgenowska poruszając

się dookoła ciała człowieka w gantrze powoduje naświetlanie

pacjenta dokładnie z każdego punktu wokół jego długiej osi,

uzyskuje się możliwość otrzymania na monitorze obrazu

wybranej warstwy ciała pacjenta.

SCYNTYGRAFIA

Scyntygrafia jest metodą uzyskiwania obrazu narządów, a

przede wszystkim oceny ich czynności, przy pomocy

niewielkich

dawek

izotopów

promieniotwórczych

(radioznaczników).

Izotopy

podawane

są

zwykle

bezpośrednio do naczyń, wyjątkowo doustnie. Zaletą

metod izotopowych jest badanie czynności narządu:

przepływu krwi, filtracji moczu pierwotnego, przepływu

żółci w przewodach wątrobowych itp. Zatem, o ile techniki

rentgenograficzne lepiej obrazują strukturę narządu,

trudno o lepszą technikę diagnostyczną niż metody

izotopowe w badaniu funkcji narządów wewnętrznych.

Ponadto, badania izotopowe pozwalają niejednokrotnie

uniknąć wykonania badań radiologicznych obarczonych

ryzykiem powikłań - połączonych z cewnikowaniem

naczyń lub podawaniem jodowych środków kontrastowych

(arteriografia, cholangiografia, koronarografia, urografia).

SCYNTYGRAFIA

PRÓBA WYSIŁKOWA

Test wysiłkowy oparty jest na prostej zależności zmieniającego

się zapisu elektrokardiograficznego od wzrastającego wysiłku

fizycznego w warunkach prawidłowych i stanach chorobowych.

Wysiłek

fizyczny

zwiększa

zapotrzebowanie

mięśnia

sercowego na tlen. U osób zdrowych pokrywa je zwiększony

przepływ krwi przez naczynia wieńcowe. U chorych z

niewydolnością wieńcową istnieje pewien krytyczny poziom

obciążenia

wysiłkiem,

powyżej

którego

dalsze

zapotrzebowanie na tlen nie może być pokryte, a w zapisie

EKG pojawiają się cechy niedokrwienia mięśnia sercowego.

Badanie umożliwia ocenę wydolności fizycznej organizmu.

Badanie to zmuszając organizm do zwiększonej pracy, przy

jednoczesnym monitorowaniu zapisu EKG i kontroli ciśnienia

tętniczego krwi, pozwala ocenić wydolność układu krążenia.

Jest pomocne w rozpoznawaniu i ocenie skuteczności leczenia

choroby wieńcowej. Badanie jest również wykorzystywane do

rehabilitacji chorych.

PRÓBA WYSIŁKOWA

BADANIE RADIOLOGICZNE
JELITA GRUBEGO

Do jelita grubego zostaje wprowadzony środek

cieniujący (kontrast), który w większym stopniu

niż tkanki otaczające pochłania promieniowanie

rentgenowskie. Następnie, po przepuszczeniu

wiązki promieniowania rentgenowskiego przez

ciało badanego, na zdjęciu rentgenowskim

uzyskujemy obraz "odlewu" jelita. Użycie

kontrastu jest niezbędne, ponieważ ściana jelita

w niewielkim stopniu pochłania wspomniane

promieniowanie. Badanie wykonuje się w celu

wykrycia zmian zarysów jelita grubego, co

może być podstawą do ustalenia dalszego

postępowania diagnostycznego.

ULTRASONOGRAFIA

Ultrasonografia

jest

jedną

z

medycznych

metod

obrazowania narządów i tkanek ustroju ludzkiego przy

pomocy fali ultradźwiękowej. Najczęściej stosuje się

ultradźwięki w zakresie od 1 do 10 MHz. Fala ta

rozchodząc się w akustycznie elastycznym ośrodku, jakim

jest ciało ludzkie, ulega różnym zjawiskom - między

innymi

odbiciu.

Ultrasonografia

jest

jedną

z

nieinwazyjnych metod wykrywania zmian patologicznych

w

narządach

bez

potrzeby

podawania

środków

cieniujących. Sposób ten pozwala na ocenę kształtu,

wielkości

i

położenia

narządu

czy

przestrzeni

anatomicznej, a także powierzchni i wnętrza tych

narządów. Najczęściej przedstawia się narząd w

wymiarach podłużnych i poprzecznych do jego długiej osi,

można go jednak obserwować w dowolnym przekroju.

ULTRASONOGRAFIA