UR. 11 MARCA 1918 W PARIS W STANIE ILLINOIS,
ZM. 26 SIERPNIA 2002 W SOLANA BEACH W STANIE
KALIFORNIA.
PEDAGOG I PSYCHOTERAPEUTA, TWÓRCA PORADNIKÓW DLA
RODZICÓW, NAUCZYCIELI, WYCHOWAWCÓW, W KTÓRYCH
PREZENTUJE SWOJĄ KONCEPCJĘ STOSUNKÓW MIĘDZYLUDZKICH
„BEZ ZWYCIĘZCÓW I PRZEGRANYCH”.
THOMAS GORDON
Studiował u Carla Rogersa na Uniwersytecie w
Ohio State, współpracował z nim w kreowaniu
modelu nowoczesnego i efektywnego treningu
oraz terapii przywództwa.
Prowadził kursy i treningi dla przywódców,
kierowników i pracowników administracji.
Wykładał na Uniwersytecie w Chicago.
Prowadził doradztwo w Narodowym Komitecie
do Przeciwdziałania Maltretowaniu Dzieci.
Pracował nad programem szkolenia dla
rodziców w zakresie nabywania partnerskich
umiejętności wychowania własnych dzieci, na
skutek czego powstało w USA ponad 200
ośrodków szkoleń dla rodziców oraz szeroki
ruch społeczny- „Wychowanie bez porażek”.
W California Institute of Technology prowadził
badania nad stosunkami interpersonalnymi,
kreując humanistyczną orientację w zakresie
wprowadzania do nich zmian.
Pedagogia nieautorytarna określana mianem
wychowanie bez zwycięzców i bez
pokonanych, opiera się na teorii
równoważnych stosunków interpersonalnych
między ludźmi.
Cele wychowania Gordon wyprowadza ze
sposobu postrzegania dziecka.
Cele wychowania:
Autonomia, niezależność, twórczość, rozwój i
realizacja własnych możliwości
Samodzielność radzenia sobie ze swoimi
problemami
Zdolność do zaspokajania własnych potrzeb
Umiejętność współpracy z innymi
Wewnętrzne zdyscyplinowanie
Umiejętność samodzielnego
samoograniczania własnej swobody i wolnośći
Nie jest prawdą, że dziecko:
1.
Nie jest jeszcze pełnowartościowym
człowiekiem
2.
Jest złe z natury, toteż trzeba je dyscyplinować
i stosować wobec niego surowe kary cielesne
3.
Jest własnością rodziców, ich kontynuacją i
jest dla nich najważniejsze
4.
Chce, by dorośli wyznaczali mu granice jego
zachowania
5.
Buntuje się przeciwko rodzicom
6.
Muszą zawsze akceptować dziecko
Nie jest już prawdą, że
wychowawcy:
1.
Muszą być czymś więcej, niż zwykłymi
ludźmi i mają w związku z tym obowiązek
być czymś lepszym niż tylko ludzie
2.
Muszą być konsekwentni
3.
Muszą stanowić „zwarty front” w
wychowywaniu dzieci, być zgodni w swych
uczuciach i postępowaniu
4.
Muszą zawsze akceptować dziecko.
5.
Mają prawo narzucać dzieciom swoją wolę i
rozwiązania oraz muszą zwyciężać w
relacjach z dziećmi, by nie zostać
pokonanymi.
6.
Muszą przekazywać dzieciom swoją
hierarchię wartości.
7.
Są odpowiedzialni za przekazywanie kultury
8.
Powinni używać w stosunku do dzieci swojej
władzy i autorytetu.
Konflikty, jakie wynikają ze stosowania
przez wychowawców fałszywych przekonań,
niszczy ich wzajemne stosunki z dziećmi.
Czynnikiem decydującym o powodzeniu
wychowania jest uzewnętrznienie
konfliktów.
Zasady wychowania:
Posiadania problemu
Okazywanie akceptacji
Wychowawca dba także o siebie
Samozdyscyplinowanie każdej osoby i jej
aktywna partycypacja w ustalaniu zasad
współżycia
Zalecane metody wychowania nastawione są
na partnerskie stosunki wychowawcy z
wychowankiem.
Metoda rozwiązywania konfliktów bez
porażek, fazy:
1.
Rozpoznanie i zdefiniowanie konfliktu
2.
Poszukiwanie możliwych rozwiązań
konfliktu
3.
Krytyczna ocena projektów rozwiązań
4.
Wybór najlepszego rozwiązania
5.
Opracowanie sposobów wprowadzenia w
życie tego rozwiązania
6.
Poddanie kontroli
Źródła swej koncepcji wywodzi z psychologii
humanistycznej
Opiera ją na teorii stosunków międzyludzkich
Występuje przeciwko stosunkom władzy
Wychodzi z założenia, że przyczyną
konfliktów jest posługiwanie się barierą
komunikacyjną
Pragnie, by stosunki wychowawcze opierały
się na wzajemnym poszanowaniu swoich
potrzeb
Pedagogika Gordona jako swoisty
sposób zrozumienia rzeczywistości z
punktu widzenia możliwości
wyzwolenia się z wcześniej
stworzonego i zaakceptowanego
świata.
Człowiek wolny , samoustanawiającym się
podmiotem własnego działania.
Każdy człowiek powinien przeżyć
samodzielnie swoje doświadczenie, żyć w
świecie rozumianym na swój sposób.
Człowiek sam odnajduje i tworzy własną
rzeczywistość.
Komponenty dynamiczne w
racjonalności emancypacyjnej
Wartość i wiedza nie są człowiekowi dane
raz na zawsze.
Zmiany w obrębie własnej wiedzy cechuje
intencjonalność poznawcza.
Uzasadnienie własnych przekonań i decyzji
cechuje uniwersalność uzasadnień.
Krytyczna świadomość własnych źródeł
struktury i uzasadnień.
Sposób uzyskiwania porozumienia poprzez
działania komunikacyjne.
KRYTYKA TEORII GORDONA
1.
Związki z psychologią humanistyczną,
która uznaje myślenie potoczne jako
wyznacznik prawdziwości twierdzeń,
2.
Gordon przekazuje swoim czytelnikom
bezdyskusyjnych poglądów, które stają się
regułami zachowań do opanowania, ich
przyswojenie i stosowanie ma doprowadzić do
wywołania pożądanych wzorów zachowań
dzieci.
3.
Mimo ogromnej popularności
poradników Gordona odpowiadających na
masowe, społeczne zapotrzebowanie, nie
znajduje on zadowalającej odpowiedzi na
pytania o naturę mechanizmów i sposobów
oddziaływań sprzyjających właściwemu
wychowaniu dzieci i młodzieży, czy
efektywnemu kierowaniu zespołem ludzi.
Uważa się, że jego książki skierowane są do
ludzi odnoszących same porażki i
niepowodzenia, którzy z nadzieją szukają
odpowiedzi na dręczące ich pytania.
Każda pedagogika emancypacyjna czy
humanistyczna, która usiłuje wyzwolić się z
powszechnie obowiązującego determinizmu
ludzkich zachowań, zaprzecza głoszonemu
przez siebie prawu do samostanowienia i
wolnego wyboru.
4. Podręczniki Gordona propagują
jednowymiarowy obraz świata, ujmujące
proces wychowawczy w kategoriach czysto
mechanicznych, są one sprzeczne z
naturalnym sposobem życia i zmuszają do
przyjmowania sztucznych regulacji
wzajemnych kontaktów.