Pedagogika nieautorytarna T. Gordona
T. Gordon:
- Pedagog, psychoterapeuta, autor poradników dla nauczycieli, rodziców, wychowawców, animatorów kształcenia dorosłych.
- Prezentuje koncepcję "bez zwycięzców i bez pokonanych".
Konflikty:
Wynikają ze stosowania przez wychowawców fałszywych przekonań.
Niszczą wzajemne stosunki z dziećmi.
Są chwilą prawdy, próbą, kryzysem, który może osłabić lub umocnić.
Są rozstrzygającym wydarzeniem, które może przynieść nienawiść, narastająca wrogość, psychiczne blizny.
Mogą ludzi rozdzielać lub pociągać do zażyłej zgody.
Mogą prowadzić do zaciętej walki lub głębszego wzajemnego zrozumienia.
Czynnikiem decydującym o powodzeniu wychowania jest uzewnętrznianie konfliktów, traktowanie ich w sposób naturalny.
Zasady wychowania bez porażek:
- Zasada posiadania problemu:
Problem powinna rozwiązywać samodzielnie osoba, rzeczywiście go posiadająca. Wychowawca „ma problem”, gdy dziecko narusza jego prawa lub robi coś, co uniemożliwia mu zaspokojenie jego potrzeb. Problem należy natomiast do dziecka , gdy ktoś lub coś uniemożliwia mu zaspokojenie jego potrzeb, bądź narusza jego prawa.
- Okazywanie akceptacji
Okazywanie akceptacji osobie posiadającej problem. Dzięki temu wychowawca może poprawić jej samopoczucie, przyczyniając się zarazem do wzrostu jej poczucia własnej wartości i szacunku do siebie.
- Zadbanie wychowawcy o siebie
Wychowawca musi umieć zaspokajać również własne potrzeby. Zarówno rodzic, nauczyciel mają dla człowieka potrzeby: bezpieczeństwa, akceptacji, uznania, szacunku dla siebie itp. Wychowawca musi zadbać o nie, aby mógł również zapewnić zaspokojenie ich u innych.
Zasada samozdyscyplinownia każdej osoby i jej aktywnej partycypacji w ustalaniu zasad współżycia.
Prawa, reguły, przepisy i modele zachowań.
Fazy metody rozwiązywania konflikt:
Rozpoznanie i zdefiniowanie konfliktu – polega na poinformowaniu dziecka o tym, jakie potrzeby wychowawcy nie mogą zostać zaspokojone z powodu zaistnienia sytuacji konfliktowej oraz uzyskania informacji o odczuciach dziecka w związku z tym konfliktem.
Poszukiwanie możliwych rozwiązań konfliktu – zgłoszenie przez dzieci jak największej liczby pomysłów. Żadne z proponowanych rozwiązań nie powinno podlegać ocenie czy krytyce. Metoda „burzy mózgów”.
Krytyczna ocena projektów rozwiązań – wspólna analiza z uwzględnieniem tych, które są do przyjęcia, i te które powinny zostać odrzucone.
Wybór najlepszego rozwiązania – czyli takiego, które jest w pełni zrozumiałe dla obu stron i przyjęte bez zastrzeżeń.
Opracowanie sposobów wprowadzenie w życie tego rozwiązania – po podjęciu decyzji należy dokładnie ustalić szczegóły jej wykonania.
Poddanie kontroli – czy przyjęte rozwiązanie sprawdziło się w życiu.
Racjonalność emancypacyjna:
Umożliwia wychowawcom wejście na wyższe, głębsze piętro świadomości.
Dysponuje własną orientacją aksjologiczną, preferując emancypację od jakiegokolwiek przymusu.
Zawarte w niej kategorie opisu świata, stanowią nie tylko o jej orientacji ontologicznej, ale umożliwiają określenie i ocenianie kultury, innych ludzi oraz samego siebie.
Występowanie w pedagogice orientacji epistemologicznej – uznanie nie oczywistość i konwencjonalność kulturowo zdefiniowanego świata oraz niepowtarzalność sytuacji, motywów i racjonalności innych ludzi.