Rola pielęgniarki w

różnych modelach

medycyny

Jan Duława

Jan Duława

Katedra i Klinika Chorób

Katedra i Klinika Chorób

Wewnętrznych

Wewnętrznych

i

i

Metabolicznych Śl.A.M.

Metabolicznych Śl.A.M.

M E D Y C Y N A

Nauka?

Nauka?

Sztuka?

Sztuka?

Umiejętność zawodowa?

Umiejętność zawodowa?

1.

1.

Badanie budowy i czynności organizmu

Badanie budowy i czynności organizmu

ludzkiego w stanie zdrowia

ludzkiego w stanie zdrowia

i choroby

i choroby

2.

2.

Rozpoznawanie chorób, rokowanie

Rozpoznawanie chorób, rokowanie

3.

3.

Zapobieganie chorobom, leczenie chorych

Zapobieganie chorobom, leczenie chorych

MEDYCYNA

MEDYCYNA

KONWENCJONALNA

KONWENCJONALNA

= naukowa

= naukowa

= akademicka

= akademicka

Evidence based

Evidence based

medicine

medicine

(praktyka medyczna oparta na

(praktyka medyczna oparta na

w

w

iarygodnych, aktualnych

iarygodnych, aktualnych

publikacjach)

publikacjach)

  

  

model biomedyczny

model biomedyczny

model

model

aksjomedyczny

aksjomedyczny

TZW.

TZW.

MEDYCYNA

MEDYCYNA

N

N

IEKONWENCJONALN

IEKONWENCJONALN

A

A



bioenergoterapia

bioenergoterapia



chiropraktyka

chiropraktyka



homeopatia

homeopatia



osteopatia

osteopatia



naturopatia

naturopatia

MODEL BIOMEDYCZNY

1.

1.

Życie jest formą materii i wszelkie procesy życiowe

Życie jest formą materii i wszelkie procesy życiowe

podlegają

podlegają

o

o

kreślonym i poznawalnym prawom

kreślonym i poznawalnym prawom

 

 

2.

2.

Prawa fizyki i chemii są uniwersalne i dotyczą

Prawa fizyki i chemii są uniwersalne i dotyczą

wszystkich procesów życiowych

wszystkich procesów życiowych

3.

3.

Organizm człowieka różni się od innych jedynie

Organizm człowieka różni się od innych jedynie

stopniem skomplikowania

stopniem skomplikowania

4.

4.

Zrozumienie funkcjonowania złożonego organizmu jest

Zrozumienie funkcjonowania złożonego organizmu jest

możliwe poprzez jego redukcję do podsystemów,

możliwe poprzez jego redukcję do podsystemów,

które można badać szczegółowo

które można badać szczegółowo

5.

5.

Organizm jest sumą organów, a wiedza medyczna sumą

Organizm jest sumą organów, a wiedza medyczna sumą

wiedzy gromadzonej przez dyscypliny cząstkowe

wiedzy gromadzonej przez dyscypliny cząstkowe

6.

6.

Człowiek jest zdrowy jeśli jest zdolny do prawidłowego

Człowiek jest zdrowy jeśli jest zdolny do prawidłowego

funkcjonowania jako organizm biologiczny

funkcjonowania jako organizm biologiczny

MODEL AKSJOMEDYCZNY

(humanistyczny,

holistyczny)

1.

1.

Człowiek jest jednocześnie systemem

Człowiek jest jednocześnie systemem

neutralnym,

neutralnym,

składającym się

składającym się

z

z

podsystemów i częścią skomplikowanych

podsystemów i częścią skomplikowanych

układów

układów

2.

2.

O

O

rganizm jest czymś więcej niż sumą

rganizm jest czymś więcej niż sumą

swych części i stanowi

swych części i stanowi

wzajemnie

wzajemnie

powiązany układ hierarchiczny

powiązany układ hierarchiczny

3.

3.

Człowiek jest zdrowy, jeżeli znajduje się

Człowiek jest zdrowy, jeżeli znajduje się

w takim stanie fizycznym,

w takim stanie fizycznym,

psychicznym i

psychicznym i

intelektualnym, że może

intelektualnym, że może

realizować

realizować

wszystkie swoje istotne cele życiowe.

wszystkie swoje istotne cele życiowe.

ZAGROŻENIA

MODEL

MODEL

BIOMEDYCZNY

BIOMEDYCZNY



ustalenie odchyleń od

ustalenie odchyleń od

normy,

normy,



przyczyn odchyleń

przyczyn odchyleń



przywrócenie

przywrócenie

równowagi

równowagi



uprzedmiotowienie

uprzedmiotowienie

chorego

chorego



przesadny optymizm

przesadny optymizm

epistemologiczny

epistemologiczny

MODEL

MODEL

AKSJOMEDYCZNY

AKSJOMEDYCZNY



dostosowanie się

dostosowanie się

lekarza

lekarza

d

d

o

o

autonomicznej decyzji

autonomicznej decyzji

chorego (lekarz jest

chorego (lekarz jest

d

d

oradcą)

oradcą)



mylne wyobrażenie o

mylne wyobrażenie o

możliwościach

możliwościach

człowieka

człowieka



relatywizm

relatywizm

epistemologiczny

epistemologiczny

ZASADY MEDYCYNY

PROFESJONALNEJ



D

D

ążenie do najwyższych standardów w

ążenie do najwyższych standardów w

uprawianiu

uprawianiu

praktycznej medycyny,

praktycznej medycyny,

tworzeniu i popularyzacji nauki

tworzeniu i popularyzacji nauki



Z

Z

apewnienie choremu dobrego

apewnienie choremu dobrego

samopoczucia

samopoczucia



O

O

dpowiedzialność za potrzeby zdrowotne

dpowiedzialność za potrzeby zdrowotne

społeczeństwa

społeczeństwa



C

C

echy i zachowania służące stawaniu

echy i zachowania służące stawaniu

dobra chorego nad dobro własne

dobra chorego nad dobro własne