30.04.21

1

TRANSFUZJOLOGIA

Problemy prawne i etyczne

WYKŁAD V -
ostatni

30.04.21

2

Problemy

W codziennej praktyce
zarządzanie podażą krwi jest
jednym z podstawowych zadań
anestezjologa.
Wskazania kliniczne do
przetoczenia preparatów
krwiopochodnych są jasno
określone i niepodważalne.

30.04.21

3

Problemy

Jednak nawet w przypadkach
bezpośredniego zagrożenia życia
może wystąpić dodatkowy element
uniemożliwiający prawidłowe
leczenie.
Ten niezwykle ważny element to
wola chorego wynikająca z jego
wierzeń i przekonań.

30.04.21

4

Problemy

Prawo do decydowania o swoim zdrowiu,
stanie fizycznym i psychicznym jest
konstytucyjnie zagwarantowane i wynika z
wolności osobistej każdego obywatela
Lekarzowi nie wolno nikogo leczyć wbrew
jego woli. Wola chorego jest nadrzędna.
Chory musi być dokładnie poinformowany
co do metody leczenia i musi wyrazić
zgodę

.

30.04.21

5

Ruch Świadków Jehowy

Ruch Świadków Jehowy jest neofitycznym

ruchem chrześcijańskim zapoczątkowanym

w 1872 r w USA.
Szacuje się, że na świecie jest około 5,9 mln

aktywnych wyznawców ruchu w 230

krajach. Dalsze 8 mln sympatyków

uczestniczy w spotkaniach i modlitwach.
W 1945 r duchowi przywódcy ruchu wobec

postępów medycyny opublikowali

stanowisko wobec niektórych zabiegów

medycznych.

30.04.21

6

Ruch Świadków Jehowy

Według tego dokumentu
współwyznawcom nie wolno
otrzymywać transfuzji krwi ani jej
pochodnych
Wynika to z zakazu spożywania
krwi opisanego w Piśmie Świętym.
Zakaz ten głęboko respektowany,
ma być oznaką szacunku dla życia.

30.04.21

7

Zakaz ten dotyczy:

Krwi pełnej
Osocza świeżo mrożonego
Koncentratu krwinek czerwonych
Koncentratu krwinek białych
Koncentratu krwinek płytkowych

30.04.21

8

Niektórzy wyznawcy
akceptują:

Albuminy
Immunoglobuliny
Czynniki krzepnięcia

30.04.21

9

Istota problemu

Podanie krwi lub pochodnych
nieubezwłasnowolnionemu
choremu wbrew jego woli jest
porównywane do gwałtu i
wykorzystania
seksualnego,powodując poważne
następstwa psychologiczne.

30.04.21

10

Inne sytuacje kliniczne

Przeszczepianie narządów –
indywidualnie
Autotransfuzja – tylko w obiegu
zamkniętym

Często chory życzy sobie kontaktu

ze Starszyzną w celu pomocy w
wyborze właściwej decyzji

30.04.21

11

Instytucje.

Większość aktywnych społeczności
powołuje specjalną radę lub
punkty konsultacyjne:

- Komitety Łączności ze Szpitalami
- Służba Informacji o Szpitalach

dla Ś.J.

30.04.21

12

Zadania służb:

Pomoc współwyznawcom w uzyskaniu

odpowiedniej opieki medycznej
Na życzenie lekarza dostarczanie

literatury o alternatywnych metodach

leczenia
Organizowanie przeniesienia chorego

do innego ośrodka (wyjątkowo).

Lekarze nie mają obowiązku

kontaktowania się z w/w komitetami.

30.04.21

13

Instytucje

SŁUŻBA INFORMACJI O
SZPITALACH W POLSCE

TOWARZYSTWO STRAŻNICA

05 –830 Nadarzyn, ul.

Warszawska 14

tel.[phone] fax 0-22 729

86 71

30.04.21

14

Sytuacje szczególne

Chory nieprzytomny

(potwierdzenie

przynależności, rodzina,
oświadczenie, udział Głównego
Kapłana)

Dziecko

w wieku poniżej 16 roku

życia

Dziecko

w wieku 16 – 18 lat/ich

wola/

30.04.21

15

Schemat postępowania

Informacja o przyjęciu do szpitala
Adnotacja w dokumentacji medycznej
Konsylium co do prawdopodobieństwa

użycia krwi
Wizyta przedoperacyjna bez obecności

rodziny lub współwyznawców
Uświadomienie choremu ryzyka
Adnotacje, podpisy

30.04.21

16

Inne aspekty



Anestezjolog a operacja planowa



Anestezjolog a operacja nagląca



Rozpoznanie i wyleczenie przewlekłej
niedokrwistości



Technika operacyjna



Znieczulenie przewodowe bez sedacji



Znieczulenie przewodowe z sedacją



Wszelkie możliwości ograniczenia utraty
krwi

.

30.04.21

17

Oświadczenie dla służby
zdrowia

Ja niżej podpisany (...) uwalniam lekarzy

oraz szpitale wraz z ich personelem od

odpowiedzialności za wszelkie szkody,

jakie mogłyby wyniknąć z mojej odmowy

pomimo ich odpowiedniej opieki

dopełnionej pod każdym innym

względem.(...)

Podpis własnoręczny chorego oraz dwóch

świadków

30.04.21

18

A co na to Prawo ??

Art.164 KK par.1

:

„Kto człowiekowi znajdującemu się w

położeniu grożącym bezpośrednim
niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego
uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju
zdrowia nie udziela pomocy mogąc jej
udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby
na niebezpieczeństwo utraty życia lub
poważnego uszczerbku na zdrowiu – podlega
karze pozbawienia wolności do lat 3.

30.04.21

19

Prawo c.d.

Art.164 KK par. 2:

„Nie podlega karze, kto nie udziela

pomocy do której jest konieczne
poddanie się zabiegowi lekarskiemu
albo w warunkach, w których
możliwa jest natychmiastowa pomoc
ze strony instytucji lub osoby do
tego powołanej”.

30.04.21

20

Prawo c.d.

Art.. 23 KK:

„Nie popełnia przestępstwa, kto

działa w celu uchylenia
bezpośredniego niebezpieczeństwa
–

jeśli nie można go

inaczej

uniknąć

– a dobro poświęcone nie

przedstawia wartości oczywiście
większej niż ratowane.

30.04.21

21

Konstytucja RP art. 31
ust. 2

Nikogo nie wolno zmuszać do
czynienia tego, czego mu prawo
nie nakazuje

(prawo nie nakazuje pacjentowi

poddać się interwencji medycznej
ani lekarzowi przełamywać opór
pacjenta)

30.04.21

22

Ustawa o ZOZ (z

30.08.91) art. 19

ust.1 pkt 3

Pacjent ma prawo do „wyrażenia
zgody na udzielenie określonych
świadczeń zdrowotnych lub ich
odmowy
Ma prawo żądać wypisania ze
szpitala niezależnie od stanu
swego zdrowia

30.04.21

23

Kodeks cywilny art. 23 i
24

Nakazuje bezwzględny obowiązek
poszanowania dóbr osobistych
Do których należą określone
ustawą o ZOZ art. 19 prawa
pacjenta

30.04.21

24

Kodeks karny art. 192

Kto wykonuje zabieg leczniczy bez
zgody pacjenta, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do lat 2

30.04.21

25

Powikłania
poprzetoczeniowe *

potencjalnie śmiertelne

30.04.21

26

Powikłania
poprzetoczeniowe